VERHUUR BRIEVEN VANEEN! BRABANTSCHEN BOER Garage Molenaar SU ITEM LAMB DEEEMlANDEü BUITENLANDSCH OVERZICHT Maandag 1 December 1930 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 131 van Luxe Automobielen fortmann en hehenkamp DE „LUDWIGSHAFEN" IN BRAND WIJ ALLEEN EJmuider Vischhandel H. GLASTRA Co. N.V. TERNAUWERNOOD DEN DANS ONTSPRONGEN L. i. LUYCX ZOON PILS0EDSKI TREEDT AF ALS PREMIER DOOR A. A. L. GRAUMANS ABONNEMENTSPRIJS 3 maanden voor Amersfoort f2.10. per maand 10.75, per week (me* gratia vewkeriag tegen ongelukken) f O.IT1/®. B1 nnenland franco per poö par 3 aaandc» I 3,-v Afmderlljke nummers f OAS. POSTREKENING 47910 c -*HffOON INTERC JU PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels 11.03 met Inbegrip van een bewijsnummer^ elke regel aeer f 0.25. Uefdadigheids-advCrtentHbn voor helft van de» prijs. Kleine Adverttntiêa „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 ragaia' 50 cent, alhg —pil aeer lO cynt, #rtapaa|j4aat*a» J.L=r» Bawtlsnumraer «sta» i OAS Politiek en zaken te Parijs. Tardieu behaalt een Pyrrhus- overwinning. Het is den Franschen staatslieden tot dusver nog niet mogen gelukken politiek en zaken op een afdoende wijze van elkaar ie scheiden. De samenkoppeling daarvan, die al sinds tientallen jaren liet openbare leven in Frankrijk in opspraak heeft ge bracht en vergiftigd, heeft in het schandaal rondom dbn bankier Oustric, die over den kop is gegaan, weer eens een toppunt be reikt, dat herinnert aan do dagen der op zienbarende Panama-affaire. Men herinnert zich. dal drie leden der l'ranscho regeering hun compromitteeren- dc zakcnverbindingeii met den Donder dag gearresteerden bankier reeds hun baan tje.hebben gekost mi dat volgens de geruch ten, die in de. wandelgangen van do -Fran- sche Kamer de r.öndc doen en eveneens tel kens weer in de kranten opduiken, de lijst der schuldigen nog geenszins afgesloten is, zoodat. in de eerstvolgende dagen rekening kan worden gehouden met verdere ontsla- gen. In één opzicht kan men het hoofd der te genwoordige regcerir.g in Frankrijk, Tar dieu, zijn bewondering niet onthouden, al dus het oordcel van den Parijsehen corres pondent der Yossischc Zeitung: de vloed ^an corruptie, die de Oustrie-affairc van dag tot dag hooger laat stijgen, schijnt wel- is-waar aan zijn goed humeur, maar niet aan zijn zenuwen afbreuk te hebben ge daan. De strijd, dien hij Donderdag met het parlement voerde, de wijze, waarop hij van de wankelende meerderheid, die door de >ngstc gebeurtenissen zichtbaar onder den indruk was, niettemin opnieuw een mo tie van wantrouwen wist „los tc krijgen", was een bravourstuk van een politicus met een stalen voorhoofd en stalen zenuwen. De minister-président zal er natuurlijk zelf nauwelijks over in twijfel verkeeren, dat hij Donderdag slechts een Pyrrhusovcr- w inning heeft behaald. Zijn meerderheid, lie tot veertien stemmen was teruggeloo- pen, was in werkelijkheid een minderheid, wanneer men er de stemmen der 28 kabi netsleden, die tot de Kamer behooren, af trekt. Dezen hebben, mot inbegrip van Tar dieu, er zich niet van kunnen weerhouden vertrouwen in zich zelf uit tc spreken! De oppositie had dan ook in móreel op zicht gelijk, toen zij bij het afkondigen van dit jammerlijke resultaat der stemming in den vorm van stormachtige uitroepen het onmiddellijk aftreden van het gchccle kabinet eischte. Op de regeeringsbanken echter, waar het kabinet bijna volledig aan wezig was, deed men, alsof men doof was. Tardieu ging zelfs zoo ver van deze meer derheid de uitdrukkelijke bevestiging van zijn goed gedrag *cn onaantastbaarheid te verlangen. Dit vond aanvankelijk zelfs rechts wat al te erg en toen zelfs de afgevaardigde Fabry, die den minister-president door het indie nen zijner interpellatie de mogelijkheid had geboden! voor zijn poging om zich tc recht vaardigen, de smakeloosheid beging het mi nisterie het getuigschrift uit te reiken, dat na deze debatten het prestige van 't kabi net slechts was toegenomen, dreigde op er rib, per dagen voor langere termijnen TAIai 1211 langestraat 63 - tel. 88 u rust en slaapt op een vi-spripg of somnus matras, vraagt inlichtingen de. banken der meerderheid de stemming om te slaan. Dc toestand zou hachelijk zijn geworden, wanneer Tardieu niet op liet laatste oogen- blik met demagogische handigheid erin had weten te slagen dc juiste snaren aan te roe ren. Door de aankondiging, dat de regec- ring ervoor zou zorgen, dat ook de vuile wascli der oppositie in dc Kamercommissie zou worden gcvvasschen en het dreigend verwijzen naar de kansen op overwinning van de linksche partijen bij nieuwe verkie zingen voor de Kamér, lukte het de rijen der coalitie weer vaster aaneen te sluiten. De linksche partijen weigerden echter als één man aan de stemming deel te nemen, omdat, naar zij betoogden, thans een kome die werd gespeeld, die beneden dc waardig heid van hot parlement was. Ken schip van de Nonh deutsche Llovd VISSCHERSBOOT GEZONKEN. Vijf dooden. M a d r i d, 30 November (V.D.). Tijdens een hevigen storm is een visschersboot in dc omgeving van La Coruna gezonden. Van de bemanning zijn vijf personen ver dronken. Londen, 30 Nov. (V. D.) Het 000 tori metende stoomschip „Ludw igshafen" van den Hoycl verkeert in nood. Het schip staat bij Kaap Mala in den Golf \an Panama in brand. Dc rc-iderij, de Norddcutschc Lloyd, deelt mede, dat het. vrachtschip sinds 21 dezer \oor Ue ku6tcn van Zuid-Amenka vaart. Aan boord was een lading salpeter. Bij de reederij zijn nog geen berichten binnengekomen, welke een brand aan boord van hot schip vernielden. Dc passagiers en dc bemanning hebben het schip in reddingsbootcn verlaten. Op de plaats van de ramp zijn 'intufischen drie schepen aangekomen, waaronder een trans portschip van liet leger. TREINONGELUK TENGEVOLGE VAN AARDSTORTING. Madrid, 30 Novo. m b c r (V.D.) Ten ge volge \an een aardvcrschuiging is bij Sego via een ledigen personentrein gederailleerd. De locomotief en zeven wagons werden vol komen vernield. De machinist kwam om het leven, terwijl dc stokpr ernstig gewond werd. Het verkeer op dit baanvak is reeds sedert 18 uren gestremd. Tengevolge van het noodweer zijn nog drie andere trajecten ge stoord. in Amersfoort koopen persoonlijk alle vischsoorten in dc Rijksvischhallen te IJmuiden. U is dus steeds verzekerd van de billijkste prijzen en de noodzakelijke kwaliteits controle! Thuisbezorgen zonder verhooging. Alléén: Utr.straat 10 Hoofdkantoor IJmuiden Tel. 92 Amersfoort Opgericht 1 Inei 1900. Steeds voorhanden: Tarbot-tong, Kabeljauw, Schclvisch, Schol, Bot enz. Vischconserven. "Warme Croquetten en Yischkoekjes, Heerlijke gebakken Visch, gemarineerde llaring, Rolmops. Tardieu krijgt een twijjel- achlige meerderheid In dc Franschc Kamer liceft Landry gis teren nadere ophelderingen verlangd over het ontslag van dc beide onder-staatssecre tarissen. Tardieu antwoordde, dat de beide hceren volkomen eerlijk gehandeld hadden. Hij heeft hun posten onbezet gelaten, om daarmee tc kennen te geven, dat hij Lau- lier en Falcoz voor de aangewezen lieden daarvoor hield. Landry nam met deze ver klaring van den minister-président geen ge noegen en eischte het overgaan tot de orde van den dag orn der regeering zijn wan trouwen tc betuigen. Tardieu verweet Lan dry politieke agitatie uit partijoogmerken en stelde inderdaad de kwestie van ver trouwen. Landry's voorstel is daarop met 293 tegen 279 stemmen verworpen. Over dc beslissende stemming van de Fraiische Kamer over dc interpellatie Lan dry meldt dc correspondent van Het Ne derland nog uit Parijs: In de beslissende stemming kreeg dc re- gccring slechts een meerderheid van li stemmen. Met aftrek van haar leden, die allen medestemmen, is dit een minder heid. De uitslag werd links met kreten als „Ontslag" en „Maak dat je wegkomt'" ontvangen. De discussie was daarmede af- gcloopcn. In de volgende stemming onthiel den de socialisten en radicalen zich onder voorgeven aldus het parlementaire stelsel het beste tc dienen. ERNSTIGE LOONKWESTIE BIJ DE ENGELSCHE SPOORWEGEN. Londen, 28 Nov. In verband met het verzoek der spoorwegmaatschappijen, om de salarissen tc verlagen, is het van belang te vermelden dat lieden officieel werd me degedeeld, dat de raad van commissarissen van de London Midland Railway besloten heeft het salaris van de commissarissen met vijf en twintig procent te verlagen. De antwoorden van de vereenigingen van spoorwegarbeiders, die naar men venvacht, heden namiddag bij de directies zulien in komen, wijzen beslist eiken cisch tot loops- Verlaging van de maatschappijen.af. EEN SPRONG VAN 10.000 VOET HOOGTE. Een sprong met de parachute van een hoogte van 10.000 voet redde gisteren den twintigjarigen vlieger Gerarld Nettleton uit Toledo (Ohio) van een wissen dood Ilij was slechts veertig mijlen van zijn doel verwijderd, toen een dichte nevel en zware koude, die de instrumenten deed be vriezen, hem noodzaakten uit het vliegtuig, dat hij bestierde, te springen. TWEE MIJNWERKERS INGESLOTEN. Geen hoop meor op redding. Dortmund, 28 Nov. (V.D.) Hedenmid dag stortte op dc mijn Victor I tc Castrop- Rauxel een peiler in, met het gevolg, dat twee houwers ingesloten werden. Men heeft geen hoop meer, hen levend te kunnen redden. WEERBERICHT. Hoogste Barometerstand: 773.7 tc Zurich. Laagste Barometerstand: 712.8 te Akenryri. Verwachting: Zwakke tot matige wind uit Oostelijke richtingen, ne velig tot zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag, iets kouder. Langestraat 49-51 -- Tel. 199 SLOBKOUSEN voor Dames en Kinderen Mooie Keuze. Slawek zal een nieuw kabinet vormen W ar cli au, 28 Nov. (V.D). Naar officieel verluidt heeft Maarschalk Pilsoedski in de streng vertrouwelijke kabinetszitting van heden verklaard, dat hij met het oog op zijn gezondheidstoestand en tevens wegens overspanning, zich niet meer in staat acht nog verder dc regeeringszaken te leiden. Hij zal zich daarom gedwongen zien af te treden, tegelijk met het geheelo Kabinet. Hij zeide, dat hij den President der Republiek reeds van zijn besluit op de hoogte had ge steld. Deze had op zijn voorstel den voor zitter van het regeeringsblok, Overste Sla- wek, die reeds ecnige maanden leider van het kabinet is geweest, met dc vorming van een regcering belast. Zoodra Slawek met de vorming van zijn Kabinet zal zijn gereedgekomen, zal Pil- soeidski naar hijzelf mededeelde of ficieel van zijn aftreden mededeeling doen. In politieke kringen w'ordt aangenomen, dat het nieuwe Ivabinet-Slawek geen csscn- tieele wijzigingen zal brengen. Ulvcnhout, 25 November 1930. Me nier, Me geraken dik-op in d'n Sindereklaas en d'r ii gin haventje of stationneke zoo klein of Zijn Doorluchtige lloogwèèrdig- hcid arriveert T mee z'nen witten knol en z'nen zwarten knecht, menier Assiepan. Ilij arriveer-d-in deus dagen zóóveul zelfs, dat ie z'n eigen om eiken hoek van -n. straal teugenk.omt en dan mee 'n knipogske z'n eigen goeiendag zeel. Maar nieveraans komt ie toch zoo schoon aan, annco.. as bij ons in de stad Berda. Daar komt ie, mee z'n zwart gevolg, regel recht mee z'n schip uit Spanje. En dan stapt ie af aan 't Spanjaardengat. indertijd, in zcstierïzéuveneiidartig, om men me niet geweten wa me doen moesten om dc Spanjaarden daar uit, tc douwen. Janus van Bergen, z'n moniement sta-d- op d'n oogcnbllk in Etten, is toen mee 'n schuit gelajen mee turven en soldaten, Ktiekum in da gat gevaren en liec-l-er toen de Spanjaarden uitgesmeten. Dat zat. zoo: 't was nacht, 'non donkeren nacht en 't was vuil weer. Dc Spanjaarden laggen te maffen. Toen kwam d'n Janus aangeboomd mee z'nen turf en daar zaten ons soldaten onder verstoken en voer zoow mee die gesmokkelde laandverdcdigers t Spanjaardengat binnen. Vollegens dc ge- schiedcnisboekskes as ik lieg, lieg 'k lus in kemissie zemmen 't mijn zóó vcur rn'n vader z'n schoolgeld geleerd waren lie soldaten van d'n Janus verkouwen. Asperinc was er in die dagen nog nie, dus daar sting van Bergen mee z'n goei ge drag. Hoestende en niezende turf, da moes in de gaten loopen! Maar wa doet ie? Ilij gong pompen! Ge wit, da's nouw eenmaal 'n eigenschap van ons vloot, dat de boel altij zoowa-d-aan d'n roestigen kaant is. En da was mee da pompke van d'n Janus ok 't geval. Dus da dink mokte 'n la wijd, 'n herrie, daar was "l gesnotter van 'n lieel verkouwen leger niet teugen opgewas sen „Goeienavond!" riep van Bei gen naar de schildwachten, ,vuil wirke-n ee! 'k Koom nog wa turf brengen veur jullie kouwe voeten." „Veur d'n bakker!zee d'n schild wacht, waant de Spaanschc soldaten sprak- ken in die dagen evengoed Ollaandsch as d'n Janus. ,'l Waren toen huurlegers zooas ge wit. Wie dus clc meeste centen had won d'n oorlog. Da's daarveur nouw ok nog zoo! En oi> die manier kwammen ons mannen allegaar binnen op 't kasteel van Berda 't dink besta nog. me maken er teuges- woordig officieren, "I is nouw zooveul as de ihulletècrc akademie - maar zoo kwam- men ons mannen daarin, ze droogden d'r pinnéus nog 's goed af en ze schupte d'n vijand z'n nest en 't kasteel uit! Bens! Ja nus stak 'nen turf op d'n windwijzer en 't kasteel was hum! Die zouw's effen braand- stof komen brongen. Ilij rookte heel dc hut leeg Ja, amieo, ge mokte mee d'n Jaan zoo rap de kachel nog nie aan. Zekers: hij zal net zoo goed as wij, „d'n Koning van His- ]>anje altij emmen geëerd", maar hij moest er gin last van emmen, waant dan schuptc- n-ie 'm even grif de trappen af as eiken aanderen opfrèler. Me waren in die dagen heel wa mans. Me dejen toen mee één turfschip méér, as nouw mee alle tien ons duikbooten. En as ge da Spanjaardengat zoo aankekt, amico, dan is 't maar 'n heel klein gatje en dan snapte gewoonweg nie, dat daar 'n schip mee veroverèèrs deur kon. Maar ollee, 't is in ieder geval groot genogt gewiest, om er één van ons wapenfeiten van d'n tachtig jarigen oorlog gaar te stoven en daar ga-g- et toch maar om! As 't altijd olleen maar in de grotte zat, dan was Trui d'r kwèèk meer wèèrd as die van Kcruuzo en da lijkt er vcurloopig nog niet op. Vcural nouw nie meer, nouw ze d'n baard in d'r keel gaat krijgen en nouw ik 't over 'nen baard eb, denk ik weer ineens aan Sundereklaos en dan mot ik oew zeggen: as ie zoo bij ons de Prinsen- kade opkomt stoomen, dan is da-d-'n mach tig mooi gezicht. Dan dreunen de zware donders van ka nonschoten, aaof 'r 'nen vorst binnenkomt, over heel de stad. Die kanonnen worren dan afgevuurd op de Akedemie, as 't schip uit Spanje in zicht is. lleelcgaar versierd mee honderden vlaggeskes koom 't dan sta tig gedreven over dieën schoonen Singel. Sundereklaas zit boven op 't dek op 'nen deftigen troon. Z'n hovelingen, de assie- pannen, staan d'r naast (naast dieën troon horre, nie naast 't dek!) en blazen op ba zuinen zoo schoon of ze bij de Veld gewiest zijn. Da's 'n lief mement, amico. 't Is as 'n kleurig prenteke uit 'n mooi vertesseltjes- boek. En laat ik oew zeggen, da 'k altijd gaai kijken, t Houw van kleuren en mu ziek en al bende nog zoow oud: as ge'm zóó z'n intocht, het zien doen, dan pas ge- leufde ten volle, da-d-et nouw toch écht Sundcrklaas is en trek-t-er opuit mee 'n volle portemenee om 'm te spreken tc zien te krijgen. Da's net 't zelfste asda-d-et gin kepleet winter is, veur d'r wa sneeuw ge vallen is. Eerst mot alles zoo 's lekker wit zijn gewiest, veur ge 't gevuul van winter over oew gaat krijgen. Maar genogt: as dien heiligen Spanjaard dan laanks 't Spanjaardengat komt geva ren dan schieten ze kanonnen af van blijd schap. En zijn nie heelegaar vergeten, da me veur zooveul jaren gelejen die Spaan- sche mannen mee de teuten van ons klom pen d'r uit emmen gesallemaanderd. Maar Sundereklaas ga-g-ct gat vcurbij, nèt of ie 't nie ziet, da's wiedes. As clan de kanonnen zoo bonzen deur de locht, da-d-et allemaal trilt onder oew voe ten, clan is 't 'n aarig oogenblik. Dan buigt Sundereklaas naar de nqenschen laankst d'n waterkaant of 'r 'n stalen virke in z'n broek zit. En de kinderkes? Ollee, das kas jeweel, 'n gedeelte krupt bij moeder onder dc rokken en de rest staat te zingen, 'n school welkornstliedckc, da ze'r op school ampart veur geleerd emmen. Ja, da's aarig, 'ii leutig oogenblikske. En as ie dan cinde- iijk van z'nen troon klimt en de brug op gaat, achter z'nen schimmel aan, dan staan er menieren mee hooge boeien gereed, om Sundereklaas te ontvangen en toe te spre ken. Dan velwekomcn zc'm in Berda en de kindèrs zingen en de muziek davert teu gen 't postkantoor op. En dan trekt ie te pèèrd, mee z'nen gouwen staf en z'nen laan gen rooien maantel, sierlijk over 't achter- ènd van 't pèèrd gedrapeerd, de stad deur. Herauten d'r veur, meziek er achter en 'nen sleeperswagen mee kleine boeven mee zwar te smoehverkskes, die dc kedoows aan pak ken van dé w inkeliers en in d'n wagen sta pelen. Da's "nen heelcn optocht, amico, clie heel Tri Zondag duurt. Wear of gin weer! Tot d'n donker toe. Ja, clan lij Sundereklaas nog wel 's veul èremoei! Maar dan wordt er icr en daar gestopt, veur dc kefee's en dan krijgt ie ieveraans' 'n kommekc „koffie", dat. ie zóó, te pèèrd, be-blaast en uitdrinkt. Zo'nen mensch mag 't emmen, amico, oj) zo'nen dftg! Waant op 't lost, vertint ie van dc kouw. Zooveul uren deur da gemeene weer wa g'in diecn tijd meestal hèt, da val nie mee! En dan zijn er soms heel wa kommekes „koffie" nooclig veur de wèrrae voeten Jaren gelejen was 't 's zóó koud en had Je zóóveel taskes koffie gebrukt, dat ie op T lest 'n stuk in z'nen rooien pellerien had dat ic allemaal hikte. En maar blazen en buigen, amico. Maar toch, 't gaat er allemaal veul aari- ger en plechtiger naar toe as in Ollaand. As ge daar in deuzen tijd 's avonds deur de straten lopt. dan brikte d'n nek over de Sundcrckloskes. Dan sjouwen ze daar in 'nen nachtpon van d'r moeder meestal in oenen die tóch in d'n wasch moest en mee 'n mombakkes veur da ge 'r akelig van wordt. 'k Ben d'r 's eene teugengekomen. zo'nen grijsaard van 'n jaar of twaalf, en die mok- të-n-'t me zoo lastig om nen cent da'k 'm gezeed em „Sundcrklaas smeert 'm nouw gaauw, anders geef ik oew aan assiepan rnee, horre Van 't eene kwam 't aandere en toen hè'k 'rn nen schup teugen z'n moe ders nachtpon gegeven. En wat ie toen zee: ollee, daar was nouw gin woord Spaansch bij, ee!. M'ncn zeun d'n verver in Amsterdam hoe Sundereklaas 's bij 'm thuis lateri komen, om d'n kleinen Dré 'n plazier te doen. Ze kwamen samen binnen, d'n heiligen Sint en Assiepan, allebei mee 'n piraatje in d'rcn mond. „Heel 't huis was vergiftigd, zee Lewicse, m'n schoondochter, later. „En", zee Sundcreklass leugen d'n klei nen Dré, „hikb-b-cn je...hiksoéfc geweisl, van 'l jaarhik-ie-ik „Ja" zee Dré: „natuurlijk en hikt u altijd zoo Sint Niklaas?" „As ik n drouge keil hep," klink- cl'n goeie Sint vriendelijk: „da's 'n klink klaar bew ijs da 'k 'n pikketnnisie mot heb ben Nouw, inn enzeun gaf 'in gaauw 'nen. stouvigen cats, en ok aan Assiepan, en toen hec m'nen zeun 'nt meegenomen naar do trap, 'nen icksdaalder gegeven en 'm onbe leefd maar dringend verzocht om gaauw to verdwijnen, „want aanders ga,-g-et mee do lift," had m'nen zeun gezeed en toen z'n schoenzolen laten zien. Kom. ik schei er af. M'n vel is vol. maar 'k wensch oew nog efkes 'nen goeicn, ,'nen gèèven Sundereklaas Veul groeten van Trui en as altijd gin horke minder van oewen toet a voe I DRé.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1