f L ïl 11 U y n Garage Molenaar
Liiisey
DE EEMLANDEB
6UITENLANDSCH OVERZICHT
BUSTiNILAINI®
Vrijdag 5 December 1930 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnheaiscliepoortwal 2a 29e laargana Wo. 13a
P m rog (H& n n ra Hfe V3I1 LllXe AlltOlllObicldl
fortmann en
hehenkamp
DE ZITTING VAN DEN
RIJKSDAG
DRAADLOOZE OPRUIING
DOOR DE RUSSEN
GROOTE HOEVEELHEID
DYNAMIET ONTPLOFT
Felle stryd om de ontvoerde
zendelingen
U KUNT.
L. J. LUYCX ZOON
AARDBEVING TEISTERT
BURMA
Vermoedelijk ook een
trein verongelukt
GROOTE PETROLEUM-.
BRAND TE BROOKLIJN
De geheele New-Yorksche
brandweer in actie
AMERSFOORTSai DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pci i maande» voor Amersfoort Z. 10 pei maana 0.75. pc
week <raet gratis verrekeriag «geo ongelukken1 0.171/»
Biooeoiaad franco per poet per 3 uacncks I S» Afnadtrll|ke amwner» t OM.
POSTREKENING 47910 XILEFOON INTERC JU
PRIJS OER ADVERTENTIEN "a0 ,ü5 v»n een bewijsnummer
T elke regel meer 10 25 Liefdadigheids advertentie» voor dé
helft van den prtja - Kleine Advertentie» „KEITIE3 bg vooruitbetaling 1—5 regale
50 cent elka repel meet 10 cent. drkanai elaataee I L—dearUanamnm at» f 0.00
Het kablnet'Tardicu ten val ge*
bracht. Een minderheid van
acht stemmen in den Senaat.
De Franscho Senaat heeft gisteren Tar
dieu cn zijn minister-collega's een beentje
gelicht* met acht stemmen bleef de regee
ring in do minderheid en dit was voor haar
aanleiding haar ontslag in te dienen bij
den president der republiek, die dit heeft
aanvaard.
Dat Tardieu een pederlaag leed, is te dan
ken aan de hardnekkige actie der radicalen,
die in den Senaat over de meerderheid be
schikken. Eén hunner woordvoerders heeft
gisteren een feilen aanval op Tardieu's bin
nen- cn buUenlandscho politiek gedaan,
maar al verdedigde de premier zich op bui
tengewoon voortreffelijke wijze, zoodat men
aannam, dat hij meester van het terrein zou
blijven, niettemin wees de uitslag der stem
ming uit, dat de oppositie als één man zich
tegen Tardieu's aanblijven had uitgespro
ken.
In Frankrijk is dus weer eens een kabi
netscrisis uitgebroken cn zooals dat vaker
gebeurt, is ook ditmaal weer de naam van
Poincare genoemd als van dengene, die het
best in staat zou zijn een nieuwe regeering
samen te stellen. De oud premier voelt zich
echter blijkbaar nog niet sterk genoeg en
zéér nadrukkelijk moet hij te kennen heb
ben gegeven, dat hij niet voor kabinctsfor
matuur in aanmerking wilde komen. Poin
ca ré is eon man van gezag en invloed cn
nu hij niet bijdraagt tot oplossing der ka hi
netscrisis, wordt het geenszins uitgesloten
geacht, dat deze zeer lang zal duren
De toestand is dan ook buitengewoon
moeilijk; een kabinet-, waarin de radicalen
de meerderheid hcbb'jn, zou wel in den Se
naat in den smaak vallen, doch onmiddel
lijk weggevaagd worden door de Kamer,
waar r*»chtscher elementen de overhand
hebben. Er zal daarom hetgeen bijna
een onbegonnen werk lijkt een combina
tie moeten wordpn gevonden, die niet al te
onaannemelijk is zoowel voor Kamer als
Senaat. Hiermee zal vermoedelijk veel tijd
verloren gaan.
Onder normale omstandighedon zou het
kabinot-Tardicu het waarschijnlijk nog wel
een tijdlang hebben uitgehouden, maar het
noodlot heeft gewild, dat de knoeierijen van
den bankier Oustric openbaar werden,
knoeierijen, waarbij, naar het schijnt, ook
leden van Tardieu's kabinet .betrokken wa
ren. Dc minister \an Justitie en twee onder
ministers hebben in elk geval in verband
met deze opzienbarende en niet al te fris
sclie zaak eenigen tijd geleden reeds ont
slag moeten nerncn. De interpellant Héry,
wiens rede den stormaanval der oppositie
inleidde, heeft dan ook gewaagd van de
collectieve schuld der regeering, die in do
zaak-Ouslric wel-is-waar heeft ingegrepen,
maar in bet nadeel \an de kleine spaarders.
Kritiseercn is ondertusschcn gemakkelij
ker dan opbouwen en men mag met span
ning de komende dagen tegemoet zien. Zal
aan Chéron, den populalren minister van jus
titie, de opdracht worden verstrekt dc nieu
we mannen bijeen te brengen, die in 't ver
volg 's lands zaken zullen leiden? Of zal een
radicaal met deze taak worden belast? En
zulle»! de socialisten, die de radicalen braaf
hebben geholpen, zoo consequent zijn, dat
zij ditmaal ook ministerportefeuilles aan
vaarden? Zal Tardieu met een cenigszins
gewijzigd kabinet terugkeeren? Of zal Poin-
caré na oen eindelooze reeks mislukkingen
over alle bezwaren heenstappen en als re
gelende factor optreden? Ziedaar een reeks
vragen, die men zich te Parijs op hot oogen-
blik stelt en waaruit overduidelijk blijkt,
dat men den toestand buitengewoon moei
lijk en ingewikkeld acht
HET TRAMCONFLICT TE CHEMNITZ.
De communisten trachten on*
rust te wekken.
Chemnitz, 3 Dec. (V.D.) Gisteravond
trachtten groepen communisten op ver
schillende plaatsen in dc stad demonstra
ties te houden De politie greep krachtia in
en moest herhaaldelijk van den gummi
stok gebruik maken Een aantal personen
werd gearresteerd.
Hedenmorgen kon. de tram wederom in
slechts zeer beperkten omvang uitrijden.
Een aantal niet te Chemnitz verschijnende
bladen bevat berichten over atraatgevech-
tun, die echter onjuist zijn. Bij de onder
handelingen tussehen het gemeentebestuur
en den bond van personeel bij do openbare
bedrijven hebben de werknemers bereikt,
dat het trampersoneel, dat door de tram-
directie in verband met de verkorting van
den arbeidstijd werd ontslagen, weer to
werk zal wórden aesteid
Op welke wijze dit zal geschieden, is nog
niet bekend, aangezien de tramdirectie
heeft verklaard, dat de deelnemers aan de
staking in geen geval meer aan het werk
kunnen gaan.
GEEN ALGEMEENE MIJNWERKERS*
STAKING IN ENGELAND.
B e r 1 ij n, 4 Dec. (V.D.) Naar het „Berlins
Tageblatt" uit Londen tncldt, heeft de con
ferontie van gedelegeerden der mijnwerker^
het voorstel tot het pruclameercn van eer
algemcené mijnwérkersstaking met 230.00'j
Btemmen tegen 209 stemmen, verworpen.
If HL— fëjjy BUB I 1 I H Jt&! <*(t. oer clagea roo» anjer* ermuneD
.Tele 1211.
'angestraat 63
tel. 88
zuivere leidsche wollen dekens
ISO X 200 vanaf 6.90
165 X 210 7.30
De nationaal-socialisien
verlaten de zaal
Voor en tegen de noodverordening
B e r 1 IJ n, 4 Dec. (V.D.) De sociaal-demo
cratisch-» afgevaardigde Keil betoogde in
zijn rede, dat daar de Duitschc kiezers zich
op li September niet achter de sociaal-de
mocratie hebben geplaatst, er niets anders
te doen blijft dan zich te vcreenigen met dc
noodverordening tot vermindering van de
sociale mistoestanden in- het bijzonder wat
betreft de sociale verzekering.
Voor de nationaal-socialisten sprak daar
na dc afgevaardigde Fe der. Hij verklaarde
dat de rijksraad naar zijn mccning zelf zijn
bestaansrecht heeft opgegeven door niet
langs don gewonen weg de begrotingsza
ken voor 1930 af te handelen.
Feder verklaarde verder, dat üultschland
in de toekomst. nationuaI-socialisti3ch of
communistisch zal zijn cn hij besloot zijn
rede mét een „DVitschland ontmaak!", wel
ke uitixiep door de nationaal-socialistcn
stormachtig werd toegejuicht.
Dc rijksminister van financiën Dietrich
achtte het de belangrijkste taak in den aan
staanden v inter de gemeenten in staat te
stellen de lasten van de werkloozen-verzor-
ging te kunnen dragen. Wanneer door de
sanecring van de financiën het vertrouwen
van het buitenland hersteld moet worden,
dan moet in de eerste plaats een regeling
voor decredieten toegepast worden. Minis
ter Dietrich besloot zijn rede met de verkla
ring, dat ook de rijksrcgcering het levens
recht van het Duitsche volk ten volle er
kent cn geen ander doel heeft clan voor zijn
vrijheid te strijden.
Daarna sprak de communistische afge
vaardigde Stoker, die de arbeiders opriep
zich aaneen te sluiten tegen den nationqal-
socialistischcn terreur.' Gedurende de laat
ste maanden zijn alleen reeds 27 arbeiders
Joor de nationaal-socialisten vermoord.
Bij deze woorden ontstond bij de natio
naal-socialistcn een groot tumuit Zij ver
lieten tenslotte na heftige interrupties dc
zaal. Behalve de communisten verlieten
daarna ook dc andere afgevaardigden op en-
Kelc na, de zaal.
In de voortgezette zitting van den rijks
dag bracht do centruin-afgevaardigde Er-
sing de njksregeering dank voor de practi-
schc doorvoering van de bezuinigingsmaat
regelen. Vooral bij de sociale begrooting
dient deze spaarzaamheid toegepast te wor
den. Achter den strijd tegen het Marxisme,
dat door dc Duitsch-nationalcn en dc econo
mische partij gepredikt wordt, gaat in wor-
kelijkhcid de strijd tegen de sociale poli
tiek schuil. Het offer van de ambtenaren is,
gezien het offer der arbeiders, gerechtvaar
digd.
De Duitsch-nationale afgevaardigde dr.
^ang protesteerde ertegen, dat de rechten
van het parlement in strijd met de grond
wet worden geschonden. De regecring heeft
niet het vertrouwen van den rijksdag. Spr.
besloot met de opmerking: Liever een na
tionale völkische dictatuur dan een roode".
De afgevaardigde dr. Cremer van de
Duitsche volkspartij uitte zijn vreugde over
het feit, dat vroeger zoo dikwijls van de
hand gewezen bezuinigingsmaatregelen zij
ner partij thans in de nieu;ve begrooting be
lichaamd worden. Dc Duitsclio volkspartij
zal ondanks haar critick do noodverorde
ning goedkeuren, daar er geen andere uit
weg bestaat.
Dr. Gereke van de landvolkpartij wees er
op, dat do Luitsche landvolkpartij haar
stem heeft gegeven aan de oude noodver
ordening, in dc verwachting, dat hierop
spoedig nieuwe stappen zouden worden on
dernomen. Dit is echter niet het geval ge
weest. Deze nalatigheid wreekt zich thans.
De fractie zal als één gesloten geheel de
nieuwe noodverordening verwerpen. Spr.
hoopte, dat da regeering spoedig tot de
vroeger door haar bewandelde wegen zal
terugkeeren.
Dc laatste spreker van heden was de
volksnationale afgevaardigde Adolph, die
verklaarde, dat zijn partij voor de nood
verordening zal stemmen.
Dc beraadslagingen worden afgebroken.
Morgenochtend worden de algemeene be
schouwingen voortgezet.
Engeland teekent te Moskou
verzet aan
Londen, 3 Dcc. (V.D.) In het Lagerhuis
.verrl Henderson heden de vraag gedaan, of
de drnadlooze uitzending van een toespraak
uit Moskou, waarin de Britsche arbeider.-*
werden opgewekt tot revolutie, in slrij 1 was
met de belofte van het sovjetbewind cn
welke stappen in dézen zouden word-n go
daan. Minister Henderson antwoordde, dat
zijn departement den volledigen tekst van
deze draadloozo toespraak eerst in den na
middag had ontvangen. In den korten tijd,
dien Henderson tot zijn beschikking had go
had voor het bestuderen daarvan, was hij
tot do overtuiging gekomen, dat deze uit
zending niet, gelijk de vraag aangaf, een
opwekking tot revolutie bevatte, maar wel
inbreuk maakte op de belofte door de sov
jctregcering gedaan inzake propagan la.
In verband hiermede zijn instructies ge
zonden aan den Engelsche ambassadeur te
Moskou om bij de sovjetregeoring te pro
testeeren.
Op de waag, af de minister bij een vol
gende uitzonding zou luisteren naar liet ge
sprokene. antwoordde Henderson: „Ik hoop
dan iets boters te doen to hebben."
Enkele tientallen dooden
te betreuren.
New York. 4 Dec. (V.D.) Uit Rlo de
Janeiro wordt gemeld, dat te Porto Novo
Decunha eèn groote hoeveelheid dynamiet,
die uit een trein in een munitiedepot werd
gelost, door tot nog toe onbekende oorzaak
ontplofte. Een groot aantal gehouwen werd
vernield cn 30 personen werden gedood,
terwijl velen werden gewond
Er vinden bloedige gevechten
plaats.
Peking, 3 Dcc. Felle gevechten zijn ge-
leverd tusschcn het eerste z.g. roodo leger
on de regeringstroepen, die de invrijheids-
slelling trachten te verkrijgen van een
Noorschen zendeling en een Amerikaan-
schen missionaris, die in het Noorden van
Hoepei gevangen worden gehouden Van de
zijde der regecring geeft men toe, dat er
200 dooden en gewonden zijn, maar men
verzekert, dat de verliezen der rooden een
duizendtal bedragen.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
772.3 te Weenen.
Laagste Barometerstand:
747.8 to Reykjavik.
Verwachting:
Zwakke tot matige wind.
meest uit Oostelijko richtin
gen, nevelig tot helder of
licht bewolkt, droog weer,
lichte tot matige vorst dés
nachts. Over dog temperatuur
om hot vriespunt
STÜDENTENBETOOGINGEN TE
HAVANA.
Een agent doodclijk gekwetst
Havana, 3 Dec. Toen de politie alhier
studenten, die een optocht hielden, gelastte
uiteen te gaan, werd zij door een salvo ont
vangen." Eén politieagent is doodeltjk ge»
wond. Do aanvoerder van den optocht is
aangehouden,
geen overlast gehad.
AUSTRALI6 WEERT ITALIAANSCHE
LANDVERHUIZERS
Sydney, 3 Dec. (V.D.) In verband met
de onlangs ingestelde beperkingen op de
immigratie zijn heden C6 Italianen, die uit
Napels arriveerden, zonder verlof te heb
ben gekregen om aan land te. gaan, naar
Italië teruggezonden. Een honderdtal Ita
lianen, welke 17 December zullen arrivee-
ren, zullen eveneens worden teruggezonden.
Incassokosten tijdverlies en
moeitvermijden, door ons
te machtigen, uw abonne
mentsgelden automatisch en
ronder kostn van uw giro
rekening af te schrijven.
U hoeft daartoe slechts een
machtigi :gsformulier in te
vullen, dal wij u met genoe
gen zenden.
Hel spreekt vanzelf, dat dc
machtiging vervalt bi) dc op
zegging van het a onncment
Mogen wij u zulk een formu
lier z ndn
Ook ons maakt u het daar
mee gemakkelijker.
Vriend, lijk dank!
Adm. Amersf. Dagblad
Langestraat 49-51 Tel. 190
Atelier voor vervaardigen van
LAMPEKAPPEN
Groots keuze
ZIJDE en FRANJE
DE BRAND AAN BOORD VAN DE DO X. Een gezicht op den linkervlcngol
van de Dornier-vliegboot, welke in de haven van Lissabon door het vnnr geheel
werd vernield. Rechts op den voorgrond een Portngeesch brandweerman.
Er moeten veie slachtoffers zijn
Londen, 4 Deo. Uit Rangoon wordt
gemeld, dat een aardbeving In Purraa groote
schade heeft aangericht. Talrijke huizon zijn
ingestort, bruggen en spoorwegen vernield
Kr zouden vele dooden te betreuren zijn en
ook het aantal gewonden zou groot zijn
Te Pya, op 250 K M afstand van Rangoon,
heeft de aardbeving een grooten brand ver
oorzaakt. De sneltrein Mandalay—Rangoon
is ver over lijd en aangezien men te Ran
goon nog geen bericht heeft ontvangen,
vreest men, dat do trein tengevolge van de
aardbeving verongelukt is.
Talrijke olietanks in de
lucht gevlogen-
New York, -4 Dec. (V. D.) In de groote
olie-opslagplaatsen van dc Standard Oil
Company te Brooklyn bij New York is tegen
middernacht door tot nog toe onbekende oor
zaak een groote, 10.000 ton ruwe olie bevat
tende, tank geëxplodeerd. Ilct vuur breidde
zich met groote snelheid uit en tastte do in
de nabijheid staande tanks aan, met het ge
volg, dat zeven andere olietanks en acht
terpentijn-tanks ontploften.
Tengevolge van de groote hitte en de rook
ontwikkeling kon dc brandweer zich slechts
bepalen tot het met groote moeite bescher
men van de overige tanks. De brandende olie
vloeide voor een deel in de East-River en
tastte twee tankbooten en een drijvende
brandspuit aan, die door de,vlammen groo-
tendcels vernield werden. Slachtoffers zijn
ot nog toe niet te betreuren. Er bestaat
groot gevaar, dat de gashouders van de gas
fabriek van Brooklyn, die zich in de nabij
heid bevind, tengevolge van het vuur en de
hitte ontploften. Door de politic worden de
huizen in dc omgeving dan ook ontruimd.
Vroeg in den morgen ontplofte een nier.--:
olie-tank met een inhoud van 50.000 gallon
ruwe olie. Verscheidene brandweer-«eden
werden ('oor vallend gesteente gewond. De
gchcclc New-Yorksrhe brandweer neemt aan
het blusschingswerk deel.
DE BEMANNING VAN DE „HEDWIG" IN
VEILIGHEID.
L o n d c n, 4 Dec. (V.D.) Do bemanning van
het Duitsche motorschip „Hedwig", dat ten
Noorden von de Philippynen in nood ver
keerde, is door do kruiser „Suffolk" gered.