Groote Uitverkoop
J. A. SCHOTERMAN In.
STARTERBATTERIJ
Champagne Nocton et Cie
GOOILUST EN DE KININE-BEDREIGING
voor Chevrolet, Ford, Opel, Essex enz.
A. H. van NIEUW KERK
BEROEPEN VOOR DEN
RAAD VAN STATE
Wij vestigen Uw aandacht op een nieuw type 85 A.U.
EXIDE
waarvan de prijs slechts f 30.-— bedraagt
Repareeren en iaden. Handei hoog rabat.
G. J. VANHARTEN, Lange Beekstraat37-39 Tel.317
WATERSTAAT IS
AFGEHANDELD
NU
HET
VLOOTPLAN
DISCUSSIE
IN
Mr. VAN DOORNE EN
DE A.V.R.O.
ECONOMIE BIJ HET
RIJKSZUIVELONDERZOEK
Een commissie ingesteld
Beekensteinschelaan Beekstraat Tel. 543
per flesch f2,50
WIJNHANDEL Utr.straat 17 Tel. 145 j
HUIViOR KOEKJE
Bezwaren van den heer Blaauw
en van de gemeente
Amsterdam
Niet anders dan „spoken?"
's-Gravenhage, 17 December. Voor
den Raad van Stale, afdeeling aoor de Ge
schillen van Bestuur zijn hedenmiddag be
handeld de beroepen tegen het besluit van
B. en W. der gemeente 's Graveland, waar
bij aan de Kina-cultuurmaatschappij te
Amsterdam onder een 6-tal voorgaarden
vergunning is verleend tot oprichting van
een kinine-fabriek te 's Graveland.
Rapporteur was jhr. mr. v. Bronkliorst
Saudberg,
De heer Blaauw reclameert.
Een der appellanten, do heer Blaauw uit
's Graveland zegt bezwaren te hebben te
gen het plaatsen van een giftbron als een
kininefabriek in de onmiddellijke nabijheid
van zijn natuurpark. Dc fabriek is thans
reeds gebouwd en in dc afgeloopcn week
waren de schadelijke gassen, die verspreid
werden, al heel erg hinderlijk. Vooral voor
de verontreiniging van het water is spr.
bevreesd, terwijl eveneens de plantengroei
belemmerd wordt. Daarbij komt, dat het
verontreinigde water in de Gooische vaart,
waarin bijna geen strooming is, door het
vee gedronken wordt en daardoor gevaar
oplevert voor do gezondheid.
Voorts is spr. van oordeel, dat, wanneer
'de fabriek vergunning zal krijgen, om te
blijven functionneercn, Gooilust met zijn
exotische plantenvcrzanicling op den duur
gedoomd zal zijn te verdwijnen. Een kini
nefabriek op deze plaats is dus allerminst
gewenscht.
Daarna zette mr. N. Rooseboom namens
den heer Blaauw cn den lieer Brouwer,
welke laatstgenoemde eveneens in beroep
was gekomen, ecnige bezwaren tegen dc
fabriek uiteen.
Spr. vvee6 er op, dat behalve de waterver
ontreiniging ook nog andere bezwaren van
de fabriek ondervonden worden. In dit ver
band noemde hij o.a. dc stof-en roetplaag,
waarvan vooral Gooilust hinder onder
vindt, aangezien dc verschillende 6loffen
door den wind in de richting van Gooilust
worden verspreid.
Een betoog namens Amsterdam.
Voor het gemeentebestuur van Amster
dam werd het beroep dier gemeente toege
licht door mr. Blaupot ten Catc.
Spr. merkte op, dat het voor den Raad
van State eenigszins moeilijk i<5 om te ad-
viseeren, dat een fabriek, die er eenmaal
is, niet langer mag functionneercn. Im
mers daardoor zou veel kapitaal verloren
gaan. Het is sprekers indruk, dat dc Kina-
Cultuur-Mij. daarop eenigszins gespecu
leerd heeft en de fabriek reeds in wer
king heeft gesteld, zij het dan ook, dat dc
tegenwoordige functioneel ing nog geen
eigenlijke uitoefening van het bedrijf is.
Spr. wees er vervolgens op, dat de fa
briek eigenlijk is gebouwd cn in werking
gesteld in 6trijd niet dc Hinderwet, aange
zien de Kina-Cultuur-Mij. daarvoor geen
vergunning had.
Spr. constateerde vervolgens, dat het
Rijksbureau voor Drinkwatervoorziening
over deze belangrijke kwestie niet is ge
hoord. De adviseurs zeggen, dat het be
zwaar van Amsterdam niet ter zake die
nende is, omdat er slechts sprake is van
een voorloopige drinkwatervoorziening van
dc hoofdstad. Op dergelijke adviezen heb
ben B. en W. de gevraagde vergunning
verleend. Spr. noemt dc adviezen van deze
formalisten echter „lorrige* adviezen,
waaraan niet de minste waarde kan wor
den toegekend en die naar sprekers mee
ning in den prullemaiul thuis hooren. Am
sterdam heeft al liet mogelijke gedaan, om
de drinkwatervoorziening zoo goed moge
lijk te maken, en zij heeft aan de gemeente
en waterschappen een grooter bedrag be
taald, om maar de voorwaarde ln de over
eenkomst opgenomen te krijgen, dat in
het pla6sengebied geen enkele fabriek mag
worden opgericht.
Tenslotte wees spr. cr op. dat het besluit
van B. en W. niet gehandhaafd kan blij
ven, omdat de aanvraag van de Kina-Cul-
tuur-Mij. niet voldoet aan dc wettelijk ge
stelde eischcn.
Waterleldinsbezwaren.
Daarna vo.crde het woord dc lieer van
Royen, directeur van het Waterleidingbe
drijf te Amsterdam, die een overzicht gaf
van de groote belangen, welke dit bedrijf
heeft bij de Loosdrechtsche plassen.
Spr. deelde verder mede, dat Amsterdam
vroeger steeds water uit dc Vecht betrok.
Door verontreiniging van liet Vechtwater
evenwel zag de gemeente zich daarna aan
gewezen op het Merwcdekanaal. doch ook
deze watervoorziening werd ernstig door
verontreiniging bedreigd, zoodat Amster
dam genoodzaakt was, een ander gebied
voor de watervoorziening te vinden en dat
heeft zij gevonden in de Loosdrechtscho
plassen. En nu komt de kinine-fabriek, om
ook dit water te verontreinigen. In plaats
van dit toe te laten, moeten naar 6prckers
meening zooveel mogelijk maatregelen wor
den genomen om verontreiniging van wa
ter te voorkomen.
Een goede oplossing zou zijn, om dc af
valproducten te vervoeren naar de zee.
De vertegenwoordiger van het gemeen
tebestuur van Hilversum, ir. Groote, drong
er op aan, dat, wanneer de vergunning
wordt verleend, in de concessie althans
een bepaling wordt opgenomen, waarbij
wordt voorgeschreven, waar dc afvalstof
fen moeten blijven.
„Speken".
De burgemeester van 's Graveland merkte
vervolgens op, dat dc aangevoerde bezwa
ren niets anders zijn dan .spoken". Spr.
heeft een onderzoek ingesteld bij de fa
briek in Maavssen, en hij heeft daarbij
geen hinder gemerkt. Ook is dat niet liet
geval bij dc fabriek in 's Graveland, welke
thans reeds 9 maanden werkt. De actie te
gen de fabriek kan spr. dan ook slechts
noemen „bombast", terwijl het bezwaar
van Hilversum slechts is een „oogenziëne-
rij" met het oog op dc door Hilversum ont
worpen industrieterreinen.
Idieele bezwaren.
Voor dc kininefabriek trad op jhr. mr. A.
K. C. de Brauw, die in de eerste plaats ver
wees naar de zeer uitvoerige en nauwkeu
rige rapporten, welke over (leze fabriek zijn
uitgebracht.
Naar sprekers oordeel zijn de bezwaren,
welke tegen deze fabriek worden aange
voerd, in hoofdzaak van ideëelen aard, wel
ke voor de toepassing van de Hinderwet
echter niet in aanmerking kunnen komen.
Deze bezwaren van ideëelen aard, bijv. die
in verband met het natuurschoon, waaraan
spr. evenwel niet veel waarde hecht, heb
ben geleid tot het zoeken naar bezwaren,
die wel toepassing der Hinderwet zouden
wettigen.
De maatschappij heeft met volle gerust
heid liet risico van den bouw der fabriek
aanvaard, omdat zij deskundig wfas op het
gebied der kininefabricage en omdat zij t-r
volkomen zeker van was, dat dc fabriek elk
onderzoek zou kunnen doorstaan. En dc
uitgebrachte rapporten hebben zulks be
wezen.
Naar sprekers -meening is het cenige be
zwaar van den heer Blaauw. dat gegrond,
is, dat, hetwelk zich verzei tegen de ver
gunning om dc afv alstoffen binnen 3 dagen
1 te verbranden. Inderdaad moet de voorkeui
er aan worden gegeven, 0111 deze stoffen
naar elders te vervoeren
Geheel moet buiten beschouwing worden
gelaten de watervoorziening van Amster
dam, aan welke voorziening uit de Laos-
drechtsche plassen nog geen enkel begin
van uitvoering is gegeven. Daarnaast con
stateerde spr., dat de loosing van de kini
nefabriek in de Gooische vaart geen enkel
verhoogd gevaar met zich zal medebren
gen voor dc verontreiniging van het voer
dc drinkwatervoorziening van Amsterdam
1c bestemmen water. Hot afvalwater van
de fabriek bevat in de eerste plaats slechte
enkele onschuldige zouten, die bovendien
nog worden verdund, terwijl ter staving
van sprekers stelling daarnemens nog komt
dc omstandigheid, dat dit onschuldige af
valwater wordt geloosd, in de Gooische
vaart, welke uit zich zelf reeds meer dan
erg verontreinigd is.
Na re- en dupliek deelde de voorzitter
mede,
gen.
TWEEDE KAMER
Discussies over de
begrooting
Post-
Zuidbroek en Stadskanaal door het graven
van een nieuw kanaal beoosten de spoor
lijn ZuidbroekBareveld cn van dc ver
binding tusschen de Ronsel en Nieuwe Pc-
kcla door verruiming van do Pekel A tot
de uitmonding van de Gockingawijk en liet
graven van een nieuw kanaal oostelijk van
den bestaanderi vaarweg van laatstgenoemd
punt af tot even benedenwaarts het Bene
denste Pekelerverlaat.
Van genoemd bedrag is een 6om van
500.000 voor de verruiming der beslaande
kanalen in Veendam bestemd.
Aan de orde is dc voortzetting van de
behandeling der Waterslaatsbegrooting.
liet am en dement-Van Braambeek om de
uitkecring aan het Wegenfonds van 5 op 4
milliocn te brengen, wordt verworpen met
37 tegen 32 stemmen.
Minister Reymer vervolgt zijn rede.
Over electrificatie van de lijn Amsterdam—
Amersfoort worden onderhandelingen ge
voerd. In den loop van dit zittingsjaar
hoopt dc Minister tot een bevredigende op
lossing te komen inzake dc spoorwegtoe
standen Amsterdam—Leiden—Eindhoven en
Tilburg.
Voor instelling eener commissie inzake
de A.TO.-kwestic is thans geen aanleiding.
Een onderzoek naar het peil der spoor
wegtarieven voor land- eu tuinbouwproduc
ten heeft spreker tot de overtuiging ge
bracht, dat deze tarieven niet te hoog zijn
en dat niet afhankelijk gesteld kunnen
worden van ups cn do\vn6 in het land- en
tuinbouwbedrijf.
Bij verdefe verlaging der vrachttarieven
zullen tekorten op dit bedrijf ontstaan. Ech
ter is spr. bereid een commissie in te stel
len ter uitbrenging van een spoedadvies
over deze kwestie.
De heer Kampschöer dient een motie
in, de wensch uitsprekende, dat de tarieven
voor tuinbouwproducten verlaagd worden.
De Minister zegt, dal zijn houding de
zelfde blijft of de motie aangenomen wordt
ol* niet. Hij zal de gróótst mogelijke spoed
betrachten. De motie wordt hierna inge
trokken.
Dc lioer No l oris cn Hormons drin
gen aan op het vcrleenen van een bijdrage
uit het invalidileitsfonds. aan hel M'jnwer-
ke»rfonds.
De lieer Drop wohscht iiet oppcr-toe-
zlclit over do mijnen op te dragen aan de
Arbeidsinspectie. -<s*
De Minister deelt mede lat een ont
werp te wachten is waarbij d-j loden van
het Mijn werkersfonds deelen in dv> rijks
bijdrage voor de invaliditeitsverzekering
De begrooting van waterstaat wordt z.h.
st. aangenomen.
Bij de Postbegrooting wcnscht Mevrouw
Eiikker-Nort terugkeer tot den S-uri-
rjgen arbeidsdag.
De heer Krijger wcnscht do vervroe
ging der laatste bestelling ongedaan ge
maakt tc zien.
De heer Eb els dringt aan op meer cen
tralisatie van den Rijkstelofoondienst.
Dc lieer Guit komt op tegen 'iet werk
zaam zijn van te veel arbeidscontractei's.
Do heer T c u 1 i n g s bepleit den bouw
dat "de Kon. beslissing later ral vol- van een kortegolfzender.
De heer van Braambeek bepleit ren
tevergoeding van den Postcheque- en Giro
dienst.
De heer van II e 11 c 11 b erg Hubar be
strijdt het gesprekkentarief bij de telefoon.
De minister betoogt dat de leiding
van het P.T.T.-bedrijf in krachtige handen
is. In verband met dc malaise die ook in
het bedrijf van dc P.T.T. doorwerkt zou
verlaging der posttarieven gevaarlijk zijn.
Inzake do arbeidscontracten zal dc regèe-
ring in 1931 een beslissing nemen. Samen
werking lusschen de radio-omroepvereeni-
gingen is noodig. Of spreker daartoe het
initiatief moet nemen zal hij overwegen.
De begrooting wordt aangenomen z.h.st.
EERSTE KAMER.
Verdediging van Indië en Ne
derland noodzakelijk en
binnen ons bereik
Voorwaarden zijnerzijds voor de
instelling van een commissie
van onderzoek.
Kan door meer samenwerking
niet nuttiger effect ven
kregen worden?
Onder voorzitterschap van Dr. Posthuma,
voorzitter van den Alg. Ned. Zuivelbond,
lieeft minister Ruys de Beercnbrouck een
commissie ingesteld ter zijner voorlichting
of door meer samenwerking tueschcn de
bestaande instituten voor wetenschappelijk
onderzoek nopens de zuivelbereiding n.l.
te Wagenin-gen, het rijkslandbouwproefsta
tion en de proefzuh elbocrderij te Hoorn
niet belangrijk nuttiger effect zou kunnen
worden verkregen met dc beschikbare rijks-
gelden cn of die meerdere samenwerking
wellicht nog tot besparing zou kunnen lei
den met het oog op dc wenschelijkheid om
de belangen van het wetenschappelijk zui-
velonderzoek in de toekomst afdoende tc
verzorgen, zonder te groote bezwaren voor
den schatkist. In de commissie heeft ook
zitting de heer Wintermans, inspecteur van
het landbouwonderwijs.
Mr. Van Doornc heeft aan het bestuur
van dc A.V.R.O. het volgende schrijven ge
zonden
Onder herhaling \an zijn cisch ter alge
meen© vergadering gedaan tot het instellen
van een commissie van onderzoek deelt
ondergeteckende hierbij mede, dat hij de
zen cisch als volgt wenscht te formuleercn:
1. Er zal worden benoemd een eereraad
die als commissie van onderzoek met de
ruimst mogelijke bevoegdheden zal fun-
geeren.
2. Een lid van den eereraad zal benoemd
worden door ondergeteekende, een door uw
bestuur, terwijl de twee gekozenen een
derde zullen benoemen. Ondergeteekende
heeft het recht tegen de keuze van dezen
derde bezwaar te maken indien deze lid is
van de A.V.R.O.
3. Alle vergaderingen van de commissie
kunnen worden bijgewoond door onderge
teekende, den voorzitter van de A.V.R.O.
en de pers, behoudens de vergadering waar
in dc raad zijn overwegingen en conclusie
zal opstellen.
4. Dc raad zal de door «artijen verlang
de getuigen hooren. Allexgetuigenverl la-
ringen worden afgelegd onder pede, waar
van notarieel proces-verbaal zal worden
opgemaakt.
5. Ieder, die eenigc bestuursfunctie in de
A.V.R.O. vervult, en als getuige gehoord
wordt, wordt geacht ontslagen te zijn van
iederen plicht tot geheimhouding, als be-
klceder dier functie. Hetzelfde geldt voor de
employe's der A.V.R.O.
6. Partijen hebben het rcclit den getui
gen vragen té stellen, welk recht ook aan
getuigen onderling toekomt.
7. Na beëindiging van het onderzoek, doch
voor de eind-uitspraak heeft ondergetee
kende het recht de tegen hem door den
voorzitter ter vergadering van 13 dezer
uitgebrachte beschuldiging te weerleggen.
De uitspraak van den Raad wordt gepubli
ceerd door pers-commuriiqué's, in de radio-
bode en voor dc microfoon.
S. Basis voor onderzoek is de beschuldi
ging door den voorzitter ter vergadering
van 13 dezer voorgelezen, zonder cenige
verkorting, weglating of verandering.
Aan dc orde was heden het wetsontwerp
inzake de kosten voor een kruiser en flot
tieljevaartuig.
Dc heer van Embden noemt do alge-
meenc moreele bezwaren tegen gewapend©
landsverdediging, betoogt dat ondanks een
weinig fier© ontkenning vlootuitbreiding
plaats heeft en laakt het bevitten en neer
halen van de petitionnementen, de laatste
verweermiddelen des volks tegen een extra
parlementaire regent.
Spr. betoogt uitvoerig dat de uitgave doel
loos is, wijl de strijdmacht volmaakt onbe
duidend en reeds vóór het gereedkomen der
kruiser in 1934 verouderd is en bestrijdt de
handhaving neutraliteit als doelstelling der
vloot.
Mevr. Pothui s-S m i t w enscht de reeds
meer dau eens geuite argumenten niet te
herhalen en wijst als eigenlijk verschil aan:
geloof in geweld en afwijzing van geweld.
De beroepsmilitairen hebben een noodlottig
gen invloed op den Minister.
Spreekster vraagt of de bestellingen voor
het vlootplan gedaan zullen worden aan de
zelfde particuliere fabrieken, waarmede do
Hembrug reeds samenwerkt.
De heer deSavorninLohman bestrijdt
de actie legen het ontwerp, die de onjuiste»
voorstelling heeft gewekt alsof in principe
het plan van 120 millioen zal worden goed
gekeurd. Slaten-Generaal en Regecring zijn
aan het plan niet gebonden. Uitbreiding
heeft slechts plaats voor zoover reserve ge
vormd wordt en de uitbreiding bedraagt
procent der uitgaven van de begrooting.
De lieer De Savornin Lohman ver*
volgt:
De tegenstanders halen moreele eh utDis-
tische argumenten door elkaar en canoni-
seeren den Volkenbond doch het is niet im
moreel in de onfeilbaarheid van den Vol*
kenbond niet te gelooven. Het op peil hou
den van onze weermacht is meer dan ooit
geboden, gezien do internationale spannin
gen.
De heer II e e r k o n s T h ij s s g n acht
een weermacht voor de handhaving onzer
neutraliteit noodzakelijk en binnen ons be
reik.
De heer Briët betoogt de noodzakelijk*
beid van een vloot in Indië met h*»t oog
op bet groote belang van Indië in dcc Sol
len Oceaan, dat uit de viermogendhed»«c-
overeenkomst van Washington «iuideüja
blijkt.
Do heer F o c k laakt de petitionnenjents-
actie die op onware gronden gevoerd is.'.UTt
betoogt datr het ontwerp niet aan: bei gc-
heele plnir bindt. In het belang van Neder*
land en Indie is de verdediging'Van Tndië..
noodzakelijk.
De heer Moltmaker dient ee» motie
in om de beraadslagingen te schorsen en
niet hedenavond voort to zetten.
De motie wordt verworpen met 22 legen
6 stemmen. -
De heer Mendels verdedigt de petition-
nementsactio en bestrijdt het wetsontwerp,
waaraan verbonden is een plan dat lijkt
op de vlootwet als twee druppelen water.
Dc vergadering wordt geschorst-
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij beschikking van den Minister van Fi*
nancién is de inspecteur der directe belas
tingen enz. T. J. Fikkens, hoofd van de in
spectie Zierikzee, verplaatst naar Delft en-
als zoodanig aangewezen als hoofd der in
spectie van de directe belastingen enz. al
daar.
demi Sec
(per 12 fl. per fl. 25 cent korting)
A.V.R.O. EN TELEGRAAF.
Wouter Hulstijn neemt ont
slag bij de Telegraaf.
Dc heer Wouter Hulstijn, lid van het ge
westelijk bestuur Noord-IIolland en van het
dagelijksch bestuur der A.V.R.O. en hoofd
der afdeeling „Wetenschappen" van het
dagblad „De Telegraaf'*, deelt aan de Msb.
mede, in zijn laatste kwaliteit ontslag te
hebben genomen, daar dc heer Holdert,
directeur van „De Telegraaf* van hem ver
langde, dat hij bij de A.V.R.O. in zijn ou
derscheiden functies zou demissionnecren.
FEESTEN TE MONTEVIDEO.
H.M.'s gezant te Buenos Aires, mr. J. D.
van Ketwich Verschuur is naar Montevideo
vertrokken teneinde H. M. de Koningin in
bijzondere zending te vertegenwoordigen bij
de feestelijkheden welke tusschen 15 en 25
dezer plaats hebben ter gelegenheid van
het 100-jarig bestaan van de republiek
Uruguay.
VAARWEGEN IN GRONINGEN.
Bijna zas millioen voor ver
betering.
De Provinciale Staten van Groningen
hebben goedgekeurd de voordracht van
Ged. Staten, betreffende verbetering van do
vaarwegen naar de veenkoloniën aanslui
tende aan de reeds goedgekeurde plannen
ter verbeter:ng van de vaarwegen in Gro
ningen naar Winschoten en Nieuw Stat?n-
Zijen. De kosten zijn geraamd op 5SOÓ.OOÓ.
Het betreft hier een verbetering van de
verbinding tusschen het Winschoterdiep bij
Ir. Chicago: .Wees maar niet bang Ik heb me iS-
leer. maar ln m'n vinger gesneden
- csondagsnlsso Strtx).