OUDEJAARSAVOND!
HET KARAKTER
JEÜGDCONCERTEN
Binnenland
Stadsnieuws
SENATOR NORRIS BLIJFT
REPUBLIKEIN
Pleidooi voor directe
presidentsverkiezing
INCIDENTEN IN DUITSCHE
KERKEN
Kerstboomen: „heidensch tuig"
P. GroenhuizenSchatorjé
voor Schotels
P. GroenhuizenSchatorjé
BEGRAFENIS JOH. BEEN
Goitrek
RADIOPROGRAMMA
ZIJN ZIJ TE WEINIG
INSTRUCTIEF?
Geen derde partij in de
Vereenigde Staten
W a s li i n g ton, 27 Dcc. Senator George
Norris, de leider van de onafhankelijke op
positiegroep der republikeinen in den Se
naat, heeft dc uitnoodiging van professoi
John Deweij, om uit dc republikeinschc
partij te treden en de leiding op zich te
nemen van een nieuwe partij, d'e met een
eigen candidaat voor de presidentsverkie
zingen in 1032 zou uitkomen, met kracht
van de hand gewezen.
Senator Norris heeft een uitrenzetting ge
geven van zijn standpunt. II heeft ver
klaard, dat hij lid van dc republikeinsche
partij zal blijven. Hij heeft evenwel het stel
sel van de verkiezing van den president
door een kiescollege scherp veroordeeld en
verklaard, dat hij een amendement op dc
grondwet zal voorstellen om dit college op
te heffen en het volk in staat te stellen den
president door directe stemming te kiezen.
Deze verandering, zeide hij, zou het volk in
staat stellen, een onafhankelijkcn candidaat
tot president te kiezen.
Ofschoon Senator Norris de houding van
de republikeinen scherp becritisecrde en
president IToover beschuldigde van het over
leveren van het land aan een machtstrust,
zeide hij, dat hij een derde partij geen groole
verbetering zou achten. Hij verklaarde ten
slotte, dat hij zich zelf republikein zou blij
ven noemen totdat een wijziging is verkre
gen in liet kiesstelsel.
STORMVERWOESTING IN ZUID RUSLAND
I
11.000 man hulptroepen.
Ivovno, 28 December, (V.D.). Gedurende
'de laatste dagen is Zuid Rusland door een
hevigen storm geteisterd.
De spoorwegverbindingen tusschen Char-
kow en het Donetzbekken zijn geheel ge
stoord.
Ook de telegrafische verbindingen zijn ver
broken.
Ton einde de stormschade op te ruimen,
zijn 11.000 man troepen ontboden.
Door den storm is een fabriek ingestort,
li*, aarbij t personen onder liet puin werden
bedolven.
INCIDENT BIJ DE OPENING VAN HET
JAPANSCHE PARLEMENT.
Krankzinnig?
Tokio. 27 Dec. (V.D.) Keizer Hirohito
liecft de 95e zitting van het Japansche par
lement met de gebruikelijke plechtigheden
geopend. Bij dc opening van liet parlement
heeft zich een incident voorgedaan. Twee
mannen trachtten zich diract tot den kei
zer te wenden, toen deze in zijn koets naar
het parlementsgebouw reed. Beiden werden
gearresteerd. Volgens een mededeeling van
<1p politic waren beide mannen krankzin
nig.
ELECTRISCHE CENTRALE TE BRISTOL
AFGEBRAND.
Een herhaling van eenzelfde
gebeurtenis 23 jaar geleden.
Londen, 27 Dec. (V. D.) Op Kerst
avond heeft een lievige brand de nieuwe
clcclrischc centrale te Portishead groolen-
deels verhield, zoodat dc stad Bristol ge
durende cenigen tijd zonder verlichting
was. Ongeveer 4000 L. oiie gingen in do
vlammen om. liet vuur sloeg tot 23 M.
hoogte uit. Gedurende een half uur vormde
het geheel© gebouw één groote vlammen
zee. Eerst na i uur gelukte het de brand
weer uit Bristol het. vuur meester te wor
den. Alle juweliers in Bristol sloten tijdens
den duur van de duisternis hun zaken. De
bioscopen moesten dc voorstelling stop zet
ten. 23 jaar geleden is de eleclrischc cen
trale van. Bristol eveneens op Kerstavond
geheel afgebrand.
Communisten roepen:
geef ons werk"
Brein en, 26 Dec. (V.D.) Tijdens dc gods
dienstoefening op den vooravond van
Kerstmis in den Dom tc Bremen vond een
incident plaats, doordat bij het begin var.
den dienst drie of vier opgeschoten jon
gelui begonnen te schreeuwen en o.a. rie
pen: „geef ons werk". Toen de politie arri
veerde waren de schuldigen reeds gevlo
gen.
Een door de communisten aangekondigde
vverkloozcndemonstmtie op den vooravond
van Kerstmis was door de politie verboden.
München, 26 Dcc. (Y.D.) Te Passing,
ongeveer 8 K.M. ten Westen van .München,
had dc pastoor van de Katholieke kerk een
dreigbrief ontvangen, waarin hij gewaar
schuwd werd dat hij tijdens Kerstmis
van den kansel zou worden afgeschoten. Dc
brief werd in handen gesteld van de politie
di© er voor zorgde dat eenigc in civiel gc-
kleedo politiemannon tijdens den dienst in
de kerk aanwezig waren.
Toon de dienst begonnen was trachtten
eenige jonge communisten de kerk binnen
te dringen. Door kerkgangers werden zij
echter naar buiten gedrongen, waarbij zij
cenige harde klappen opliepen.
Incident in den Berlijnschen
Dom.
Berlijn, 26 Dec. (V.D.) In den Berlijn
schen Dom vond tijdens dc oclitcndfeest-
mié op eerstelt Kerstdag een incident van
geheel anderen aard plaats. De 39-jarige
„evangelist" Fritz Schulz, die den dienst
bijwoonde, wierp plotseling een der Karet-
hoornen om, roepende „weg met dit hei
densch tuig". De man, die in opgewonden
toestand verkeerde, werd huiten het kerkge
bouw gebracht en ter beschikking van dc
politie gesteld.
DE AARDBEVING IN ARGENTINIË.
L o n d c n, 2 7 De c. (V. D.) Volgens do
laatste berichten uit Buenos Aires werden
tot nu toe uil de puinhoopen van de dooi
de aardbeving vernielde stad. La Poma, 6U
lijken te voorschijn gebracht. Men verwacht,
dat zich nog meer lijken onder de puinhoo
pen bevinden. De stad La Poma is geheel
verwoest. Alleen van dc kerk staat nog een
gedeelte. Er werden 10 schokken gevoeld en
in de straten zijn diepe scheuren en galen
ontstaan. Hierdoor en ook den hevigen
regenval wordt het opruimingsvverk zeer
bemoeilijkt
EANKETBAKKER KOK
Utr.weg 53 Tel. 336 Amersfoort.
Voor de Oudejaarsavond bevelen wij TJ.Ed. ons adres beleefd aan tot
het maken van de laatste en ook dc meest huiselijke avond van het
jaar, waar zeer zeker een fijner gebak dc sfeer van vreugd cn genot zal doen
verhoe-gen.
Een ruime sortccring Gebakjes Vruchten, slagroom, appel enz.
Berliner bollen met Praliné Crème, Sneeuwballen gev. slagroom,
Engelsche room appelbeignets, Appelflappen, Appelbollen, Amandelbrood-
jes, Slagroomwafels, Dennenappels, Saucijzenbroodjes, Croquetien, Rizol-
les, Pasteitjes, Ragoutbroodjes, Zoute amandelen, Boter Cakes Juliana, Abri-
cozen cn Vruchten.
Hors d'Oeuvres, Haring-, Zalm-, Huzaren- Tomaten Salade.
Al onze artikelen worden steeds met de uiterste zorg cn zindelijkheid be
reid, evenzeer als het bakken gebeurt niet in vet maar in eerste kvv. boter
dei II. O. B. wat wij UEd. garandeereu is steeds het geschonken vertrou
wen waardig te blijven en Ü.Ed. in bet komende jaar 1931 veel geluk cn
voorspoed toe te wcnschen.
Aanbevelend,
Utr. weg 53 - Te!. 336 - Amersfoort
Als archivaris u'as hij onver:
vangbaar en onmisbaar
Johan Beens stoffelijk overschot is, zoo
meldt liet Vaderland, tweeden Kerstdag le
Brielle plechtig begraven in tegenwoordig
heid van tal van vrienden en bekenden.
Toen de stoet bet. sterfhuis verliet begon do
klok van den Sint-Catherintoren te luiden,
een onderscheiding, welke maar voor wei
nige begrafenissen is weggelegd. Vooi afwas
in dc woning van wijlen den heer Been een
rouwdienst gehouden, waarbij ds. Van dc
Griend is voorgegaan. Bij dezen dienst wa
ren o.a. tegenwoordig dc burgemeester van
Dep Bricl, mr. F. J. D. C. Egter van Wissc-
kerke; dc notarissen L. P. van den Blink en
M. Hev; de heer Versluys, de uitgever van
vele hoeken van den overledene; mr. II. P.
Hermans, de heer Ilenrv Dekking, K. Kruis-
kamp cn mejuffrouw SI Posthumus, vrien
den van den lieer Been en nog ccnigc in
timi. Er waren vele bloemstukken en kran
sen gezonden.
Toen onder groote stille de kist hoven dc
geopende groeve was geplaatst, trad de
burgemeester van Den Bricl naar voren en
sprak een rede uit, waarin hij den overle
dene schetste als Brieïsch ambtenaar, als
gemeente-archivaris.
Hadden degenen die hem trouw bezoch
ten, eerst in zijn woning in de Voorstraat,
later in zijn nieuwe huis aan het Asv 1 (cn
niet alleen zij doch geheel den Briel) zoo
gehoopt dat de tijd hem genezing van zijn
ziekte zou brengen cn mochten zij er zich
over verheugen dat werkelijk verbetering
intrad, in zooverre dat men hem weer voetje
voor voetje in den zonneschijn op het Asyl-
plein en naar zijn dierbaar archief kon zien
wandelen, helaas werd hij weer op het ziek
bed geworpen, den dag na dien, waarop
hij had bijgewoond de vertooning van dc
film genomen van het door hem samenge
stelde openluchtspel „Het kind van Voornc
een vertooning welke hem diep had aange
grepen cn waarvan hij zeer onder den in
druk was geweest.
Spreker zeide, dat Johan Been als archi
varis werkelijk onvervangbaar cn onmis
baar iv Geen archivaris die ooit zoo bezield
kan zijn van liefde voor zijn archief en
voor zijn werk als hij. Hij heeft het rijke
Brielschc archief met al zijn schatten ge
heel opnieuw geordend cn systematisch in
gericht. Been en zijn archief waren één.
De burgemeester herdacht daarna Beens
23-jarig archivarisschap en zijn 70en ver
jaardag cn zeide ten slotte:
De schilderij hem als hulde op zijn 70en
verjaardag aangeboden stond hij af aan liet
gemeentebestuur, hetwelk dit geschenk
dankbaar aanvaardde cn liet een plaats gaf
in de Raadszaal.
Deze schilderij zal voor ons cn voor ons
nageslacht levendig houden de gedachtenis
aan den grootcn Briellcnaar Johan Hendrik
Been, onzen onvergctelijkcn archivaris,
vvien ik hierbij een laatsten dauk breng na
mens Jiet gemeentebestuur van Den Briel
voor al hetgeen hij heeft verricht in het be
lang van zijn geliefde geboorteplaats, die,
zooals hij steeds zeide, de bakermat is van
ons vrij cn zelfstandig volksbestaan.
Ilij ruste zacht.
Daarna hebben- achtereenvolgens gespro
ken de hecrcn Da Silva, mr. II. P. Hermans,
J. G. Watson. T. .1. Moerman, Kruitman, F.
Goudswaard, Ilopman Binnenweg, Mej. S.
Posthumus cn ten slotte zijn vriend K.
Kruiskamp. Notaris Iley heeft dank gezegd
voor dc vele belangstelling.
BRAND TE LAGE ZWALUWE.
Lage Zwaiuwc, 2S Dcc. Hedenmor
gen om half tien is de kapitale boerderij
van gebr. A. cn C. Wijnen tc Lage Zwaiuwc
door brand vernield; 28 slamboekrundorcn
cn een veulen kwamen in de vlammen om.
Toon dc brand ontdekt werd bevond de
landbouwer zich in dc kerk. liet vuur werd
met twee spuiten bestreden. Om vier uur
was de brand nog niet geheel gebluscht. De
verzekering dekt de schade. De mare
chaussee stelt een onderzoek in.
PERSONALIA.
Dc lieer J. Kamerbeek van Oud-Leusden.
thans onderwijzer tc Lisse, is benoemd tot
hoofd der Chr. N'at. School tc Gendringcn.
(Geld.).
Dinsdag 30 December.
IT i 1 v c r s u rn. 8.00 gramofoonmuziek.
10.30 ochlendconcert A.V.R.O. kwintet. 12.01
concert Rembrandt Theater orkest Amster
dam. 4.00 solisten-concert. 5.30 concert Gro
ninger Orkest Vereeniging. 8.01 popiair con
cert. 9.10 vioolvoordracht. 10.15 voortzetting
populair concert. 11.00 aansluiting Carlton-
Hotel tc Amsterdam.
Huizen. 8.00 morgenconcert. 12.30 lunch-
muziek. 5.00 gramofoonmuziek. 8.00 cabaret
avond K.R.O. salon-orkest. 8.50 K.R.O. salon-
orkest 11.10 gramofoonmuziek.
Brussel. 5.20 dansmuziek. 6.50 gramo
foonmuziek.
Da vent ry (Midland Regional). 1.20 or
gelconcert. 2.20 concert. 7.00 concert.
K a 1 u n d b o r g. 11.21 concert. 2.20 con
cert. 9.00 Dccnsclic liederen. 9.33 concert.
10.20 dansmuziek.
L a n g e n b c r g. 6.2G gramofoonmuziek.
12.25 middagconcert. 7.05 concert.
Parijs. 8.05 gramofoonmuziek. 12.50 gra
mofoonmuziek. 3.50 gramofoonmuziek. 8.20
orkest-muziek.
HINDERWET.
Burgemeester cn Wethouders van Amers
foort, gelet op artikelen 6 en 7 der Hinder
wet, brengen ter kennis van het publiek,
dat een door de N'.V. F. M. Houbacr en Co.'s
Sigaren en Cigarillosfabriek ingediend ver
zoek met bijlagen, om vergunning tot bet
uitbreiden van hare fabriek cn daarin
plaatsen van 18 eleclromotoren in totaal van
WA P.k. tot het aandrijven van diverse ma
chines. in hei perceel, alhier gefegen aan
de Van Ascli van Wijckstraat 23, bij het ka
daster hekend onder sectie D nos. 3199, 357S
en 3098, op dc secretarie der gemeente ter
visie ligt cn dat op Zaterdag den 10 Ja
nuari aanstaande, des voor middags te 11.15
ure gelegenheid ten raadhuizc wordt
gegeven, om. ten overstaan van het ge
meentebestuur of van één of meer zijner
leden, bezwaren tegen het uitbreiden van
de inrichting in le brengen.
Tot het beroep, bedoeld in artikel 15, le
lid dor Hinderwet, zijn volgens de be
slaande. jurisprudentie alleen zij gerechtigd,
die overeenkomstig artikel 7 der Hinderwet
voor het gemeentebestuur op een of meer
zijner leden zijn verschenen, teneinde hun
ne bezwaren mondeling toe le lichtep.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort, gelet op artikelen 6 en 7 der Hinder
wet, brengen ter kennis van hot publiek,
dat een door de firma Van Kuyk cn Dek-
huyzcn ingediend verzoek met bijlagen, onï
STADSNIEUWS.
Het paedagogisch concert moet het
opkomende geslacht in aanraking
brengen met kunstwerken van
alle belangrijke perioden.
Proeven van experimenteerkunst
hooren er niet thuis
(Ingezonden)
Onder dezen alom gebruikclijken naam
organiseert nu reeds meerdere jaren het
Departement Amersfoort van dc Maatschap
pij tot Nut van het Algemeen een tweetal
uitvoeringen per seizoen eh ik heb reeds
bij v>*rschillcnde daarvan dc gelegenheid te
haat genomen om doei, inrichting van pro
gramma en resultaat nader te beschouwen.
Naarmate dc proeven worden voortgezet
de tijd van experiment duurt nog voort
nemen indrukken en gedachten, welke de
aandachtige luisteraar ontvangt cn bij hem
gewekt worden, vasteren vorm aan, zoodat
liet misschien zijn nut kan hebben, naar
aanleiding van hel 22 Dec. 1.1. georganiseer
de concert door het Haydn-kvvartet uit Am
sterdam nog cons op dc zaak terug tc ko
men. Het wil mij namelijk toeschijnen, dat
de groote beperktheid in aantal, dientenge
volge te geringe continuïteit en een tc doc
trinaire laat ik het zoo maar noemen
samenstelling der programma's, liet experi
ment belemmert en op den duur zou kun
nen doen mislukken. Bovendien zou n\. i.
een andere splitsing der groepen luisteraars
ernstige overweging verdienen, waarbij on
derscheid gemaakt werd tusschen „junio
res" (b.v. klasse III van verschillende
scholen) en „seniores" (klasse III, IV, V, c.q,
VI) cn, mei hetzelfde concert tot grondslag
door den inleider op verschillende wijze, hij
de „juniores" allereerste noties bijbrengend,
hij de „seniores" het gezichtsveld meer ver
ruimend gesproken zou kunnen worden,
met betrachting van een elementaire con
tinuïteit, zoodat het instructieve karakter
dezer onderneming iets heter tol zijn recht
zou komen dan nu.
Er wordt in en huiten de wereld der mu
sici en muziek-paedagogen in toenemende
mate over het jeugdconcert als muzikaal
opvoedingsmiddel gedebatteerd. In „Wil en
Weg'. „Pacdagogischc Studiën", in liet
„Tijdschrift van Ervaringsöpvoedkundc"
om van de zuiver muzikale periodieken hier
niet te. spreken is liet onderwerp tel
kens weer aan de orde.
Daar teekencn zich twee hoofdslroomin-
gen af, de eene, die liet jeugdconcert een
op zichzolf nuttig effect sorteerend insti
tuut acht, doch vlak er tegen in, de lich
ting, welke dit soort uitvoeringen als op
den duur volstrekt doelloos qualificccrt,
wanneer niet eerst een deugdelijke, elemen
taire, systematische, algemeen-muzlkalo
vorming schérp te onderscheiden van het
gebruikelijke muziekschool- of particuliere
onderw ijs voorafgaat. Voor de principiee-
len is liet jeugdconcert alleen te aanvaar
den als de kroon op het werk, terwijl dc
opportuniston zich voorshands tevreden
stellen rncl enkele ineidenteelc uitvoerin
gen, bij gebrek aan méér en beter. Ik wil
hier niet toegeven aan dc neiging, mij in de
controversie te mengen, ofschoon ik misver-
stand zie aan beide zijden, zoowel bij de
musici en muziek-paedagogen als in de on
derwijswereld in het groot, misverstand en
eenzijdigheid ten opzichte van een mogelijke
regeling, die alléén gevonden kan worden,
wanneer musicus en onderwijzer tot vol
strekte samonwerking kunnen besluiten.
Elders vind ik misschien gelegenheid op
deze kwestie nader in te gaan, doch wilde er
hier alvast op wijzen.
Binnen het kader blijvende van hetgeen
nu hier ter plaatse eenige jaren achtereen
voor de „rijpere" jeugd oji het concert
podium is gebracht, meen ik de vraag U
moeten stellen: „Waartoe moet het paeda
gogisch concert dienen?" Mij dunkt dat liet
antwoord voor dc hand ligt: om het aan
komende geslacht in aanraking te brengen
met kunstwerken van alle belangrijke pe
rioden cn „aus aller Herren Lander", dit
laatste van Europa. Dc ..modernen mogen
volgens velen daarbij niet aan dc jeugd ont
houden worden. Goed. Maar wat zien w c op
de Amersfoortsclie jcugdconcerten geregeld
gebeuren? Dat alléén dc 18-eeuwsche, z.g.
„klassieke" meesterwerken naast klank-
stukken van „modernen" worden len ge-
lioorc gebracht. Nu weet ik wel, dat zeef
vele musici, c.q. componisten, van onze
dagen zich sterk verwant meenen le voelen
niet de 18e ecuwsche muzikale cultuur, b.v.
wat wijze van musicccren betreft in zeer
kleine bezetting, als koor van solo-instru
menten en dat dit gevoel van verwantschap
le beschouwen is als reactie tegen de 19c
ecuwsche. romantische school met haar
pathos en massaliteit. Zij, de mannen van
lieden en hun onmiddellijke voorgangers
verhouden zich zoo ongeveer tot dc 19e
ecuwsche toonkunst als in Nederland dc
„woordkunstenaars" van 1880 tot dc litera
tuur der 19e eeuw. Dit is hun gced recht.
Maar het gaat niet aan. ja, men zou het als
doctrinaire verblinding kunnen beschouwen
om op paedagogische concerten stelselmatig
van „klassiek" (18e eeuvvsche) op „modern"
over te springen of omgekeerd ditmaal
Pijper, Beethoven, Haydn en daardoor bij
de jeugd den indruk te wekken alsof daar-
tusschen een muzikaal vacuum bestond.
Ik kan mij voorstellen, dat een inrichter
van jeugdconcerten bezwaar zou rnaken, b.v
een kwartet van Brahms of Schumann le
doen uitvoeren, gelet op het elementaire
muzikaal zeer gemengde auditorium, of
schoon ik voor mij voor dit experiment, bij
voorzichtige keuze, niet zou terug deinzen.
Men zal echter toch niet willen beweren,
dat Schubert voor jongeren onverstaanbaar
is?. Ik denk - om in verband met het
laatste concert hij kwartetten te blijven
b.v. aan g-dur, a-moll (met het Rosamundc-
thema), desnoods bet poslhume d-moll, om
ook den grootschen stiji te laten hooren. Zijn
voorts Sm©tana en Dvorak contrabande, ook
weer: hij zorgvuldig kiezen? Met spreekt
van zelf, dat Beethoven op ieder jeugdpro
gramma een centrale plaats toekomt, maar
moeten wc dan hij opus 18 blijven staan en
zou, buiten de „Russische" kwartetten, b.v.
es-dur, op. 71 (Marlen-) tol de onverteer
baarheden behooren? En er is nog zooveel
meer.
N'u dc „modernen' Bij een vorige gele
genheid merkte' ik reeds op, dat muzikale
„primeurs" (Smit) niet op een jeugdconcert
thuis hooren. Ik geloof evenmin, dat de
Pijpersche muze, die in haar raadselachtig
heid schijnt te willen suggerecren, dat har
monie disharmonie, of wellicht de relati
viteitstheorie in dc muziek wil demonstrec-
ren, dat deze muze spreekt lot het jeugdig-
muzikaal gemoed. Werk als dit is papier-
muzick, géén muziek voor het oor. Dan
zijn er andere, beter verstaanbare en poë
tischer „modernenim- of expressionis
tisch om het even die zeer stellig op een
jeugdconcert thuis hooren: b.v. Debussy,
Ravel, eventueel Milhaud wier respec
tieve kwartetten den onbevangen hoorder,
jonge mcnschcn dus in dc eerste plaats,
kunnen boeien.
Herhaaldelijk heeft het mij getroffen, dal
behoudens in het eerste jaar toelich
ting op deze concerten in hoofdzaak beperkt
blijft tot „modern" werk. Een kwartet van
18e ecuwers spreekt niet zóó voor zichzelf,
om althans éénigc elementaire aanduiding
van thematisch materiaal en structuur
overbodig le doen zijn. Zij is zelfs méér
noodig dan het vooral' „even laten draaien
van de as' van een compositie van Pijper,
Vroeger werd iets in bedoelde richting ge
daan, doch het 'bleef zeer incidenteel en
ieder jaar komen er nieuwe, geheel onhe
il rabbelde jonge hoorders hij. De uitgebrei
dere instrumenten-schouw van liet eerste
jaar is nooit herhaald, al lichtte de inleider
hij een vorige gelegenheid de jongelui in
over de harp en al gaf hij ditmaal iets ten
beste over het strijkinstrument.
Een instelling als „het N'ut", die dergelijke
concerten organiseert en voor een groot deel
bekostigt, en kunstenaars, die tweemaal
"met oen uur tusschentijd het podium betre
den. om jonge menschen in aanraking to
brengen met muzikale scheppingen, hebben
alle recht op waardeering. Aangezien geen
officieele critici hij dit soort concerten
pleegt tegenwoordig tc zijn, wil ik besluiten
met ook iets te zeggen over de uitvoering,
liet ITaydn-kvvaiTet geeft fraai enscmblespel
te hooren. zeer beschaafd van toon en dyna
misch evenwichtig in de vier stemmen.
Gaaf en geacheveerd is hun techniek,
uiterst doorzichtig de stemvoering der vier
liecren. Nadrukkelijk schenen zij te willen
doen uitkomen dat oj). 18 N'o. 2 tot de lich
tere composities van Beethoven behoort, in
tegenstelling met den veel breederen toon,
welke in sommige doelen van het kwartet
van hun schutspatroon werd ontwikkeld,
een weergave, welke geheel past hij dc te
genwoordig veel verbreide opvatting, dat
Beethoven niet uitsluitend de componist
van „zwarewerken is. Ilaydn ook wel an
dere momenten doet doorleven als alleen'
van luchtige dartelheid. Over de Pijper-
reproductie, een impressie van een ex
pressie! te geven is uiterst moeilijk. Hij
maakt op mij den indruk van een „Geist,
der slcts verneint". Telkens zijn daar mo
menten, zeer korte weliswaar, van een fijn
melodisch trekje in één der stemmen, maar
onmiddellijk wordt dit mccdoogenloos door-
gekrast op het papier én met dc strijk
stok met. lelie dissonanten. „Ilaarstraü-
hcnd' is de meest nabijkomende omschrij
ving van dit klankstuk. Wanneer m?n
poneert: „vaïscliheid in dc muziek beslaat
niet", dan houdt alles op. Een toondicht, die
absoluut individueel wil componecrcn zal
misschien hij een zéér klein aantal geh'jk
of soortgelijk gcslemden weerklank kunnen
vinden, doch dreigt ten slotte absoluut on
verstaanbaar te worden, eveivals wanneer
ieder mensch zijn absoluut-pcrcoonlijkc taal
ging spreken. Dc meesten onzer, gedachtig
aan wat vroegere tijden deden ervaren, zul-i
len het muzikaal experiment der „expres
sionisten" aanvaarden als experiment, ho
pende en vertrouwende, dat uiteindelijk dit
zoeken tot een verlossend vinden moge lei
den. Maar op een jeugd-concert hooren
proeven van muzikale experimentcerkunst
niet thuis.
H. E. BECITT.
