AUTO STALLING
DEEEMLANDEü
Garage Molenaar
Dinsdag 6 Januari 1931 Uitgave: VflLKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 159
IS HET PLAN VAN YOUNG
UITVOERBAAR?
Belangrijke verklaringen
van dr. Luther
CANADA VERKOOPT
TARWE AAN CHINA
4 uur 31 min.
L. J. LUYCX ZOON
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS P" 3 voor Amersfoort f2.10. per maand f 0.75, per
weck (met gratii verzekering tegen ongelukken) f 0.171/».
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 51S
PRIJS DER ADVERTENTIEN 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
eikeregel meer f0.25. Licfdadigheids-advertentitfn voor de
helft van dén prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsan f 1.—, Bewijsnummer extra f 0.05
Opnieuw crisisgeruchten te
Brussel. Motie van wan-
trouwon der liberale fede
ratie te Brussel tegen minis
ter Vauthier.
Bniscls liberalen, die reeds» in Novem
ber 110, ofschoon hun partij in de regee
ring i vertegenwoordigd, een poging deden
om hj kabinet een beentje te lichten, heb
ben 2h thans opnieuw schuldig gemaakt
oan \v, men zou kunnen noemen: insubor
dinate Zij hebben een motie van wantrou
wen aigenomcn tegen Vauthier. den libe
ralen linister \an kunst en wetenschap
pen, zus in verband rnet het feit. dat het
aan htgleeraren der Gentschc universiteit
-verbod is les te geven aan de Ecolc des
Hauteahudes. Dit cumulatieverbod is ech
ter nicdlecn uitgegaan van min, lor Vau
thier, ch ook zijn andere liberale ambt-
genoott hebben er hun goedkeuring aan
geheclfiXicttcniin werd op de vergadering
■van dcrusselsche federatie alleen, en zeer
nadruklijk, het aftreden v an Vauthier ge-
cischt.
Dc vig, die thans algemeen wordt ge
steld. i: zal dc motie, waarin Vauthior's
politiewvordt veroordeeld cn onrecht-
streekslvens de houding van zijn -geest-
•v evw anlcollega's, politieke gevolgen heb
ben? H vorig jaar, toen de Brusselsche
liberale dcratie een overeenkomstig ec-
baar mttc, traden de liberale ministers
terstond, hetgeen voor den premier, Jas-
par, aalding was het collectieve ontslag
van het'.inisteric in tc dienen. Dit werd
door defining echter niet aanvaard, daar
deze vanrdeol was, dat liet niet aanging
te zwich voor besluiten van een partij-
afdeelingoch dat een heengaan der mi
nisters etueel behoorde voort tc vloeien
uit een jlementairc nederlaag.
j-.
Tot du* kan uit de Brusselsche berich
ten word» fgelcid, dat Vauthier niet voor
nemens ?nmiddellijk van iiet. tooncel te
verdw ijntloch den uitslag van een stem
ming in parlement af te wachten. Na
het Xieuvarsreces komt de Kamer voor
het eerst 13 Januari bijeen en vermoe
delijk zam bij deze 'gelegenheid een in-
terpellati€)rden behandeld van de Brus
selsche lillen Max cn Dcvèzo. De bespre
uing hier'kan inderdaad fot jéen crisis
leiden; dav» geheelc regeering solidair is
wat dc beten inzake, bet cumulatiever
bod betretoo liet votum in do Kamer
zal uitvaflis eigenlijk moeilijk te voor
spellen, daicn niet alle factoren, die een
rol kunneioien, voldoende kent.
De regee zal, zooals vanzelf spreekt,
de kwestiQi vertrouwen stellen. Zeker
is reeds, d&genen, die het met tic Brus
selsche libtn eens zijn, zich tegen het
huidige kal zullen uitspreken, maar het
j- nog zeer raag, of wel de meerderheid
dor liberale poging, om een crisis uit
te lokken, Zeunen. De houding der so-
eiaal-dcmoct js bovendien nog zeer on
zeker. Zij sjthiseeren geenszins met dc
liberaal-kathe regeering, die zij liet
liefst van tooneel zagen verdwijnen.
Niettemin wordt het geenszins uitgesloten
geacht, dat dc sociaal-democraten onzijdig
heid zullen betrachten. Immers: evenals het
overige deel der wereld, wordt ook Belgie
door de internationale crisis getroffen, zoo
dat er voor de .sociaal-democraten weinig
aanlokkelijks in is gelegen om in een tijd,
die door verwarring en malaise wordt
gekenmerkt, hel bewind in handen te ne
men. Zij hebben geen zekerheid en liet is
zelfs zeer onwaarschijnlijk dal door de
verwerkelijking van hun politiek, waartoe
de aanvaarding der regee ring hun de gele
genheid zou bieden, de economische crisis
zal worden bezworen. Vandaar, dat zij niet
gaarne de kans loopen hun populariteit te
verliezen.
Duitschland moeten export:
mogelijkheden worden
geboden
ont\ingcn hedenmorgen een dejmtatie van
dc mijnwerkers-federatie van Zuid-Wales,
die o.a. verlangde, dal de regcering op de
mijneigenaars in Zuid-Wales druk zou uit
oefenen, opdat deze de aanbevelingen van
den nationalen industricraad ten aanzien
van het huidige conflict zouden aanvaarden.
Waarschijnlijk zal dc bijeenkomst, die ook
nog hedenmiddag zal voortduren, dan dooi
den eersten minister MacDonald worden
bijgewoond.
DE DRANKWET IN AMERIKA.
Geen bier en lichte wijnen.
W ashingto n. 3 Jan. (Y.D.j Van be
voegde zijde wordt gemeld, dat liet rapport
van de Wickersham-commissie inzake dc
drankwet, dat Vrijdag a.s. aan president
Hoover zal worden overhandigd, een alge
meen karakter zal dragen en niet zal ad-
viseeren tot het toelaten van den verkoop
van lichte wijnen en bier
Het rapport zal zelfs geen wijziging van
dc bestaande drankwet in overweging ge
ven om het fabriceeren cn verkoopen van
dranken van meer dan een half percent al
cohol mogelijk te maken. Aan den anderen
kant zal het rapport evenwel een sterke
vcroordeoling bevatten van de wijze van toe
passing van de drankwet, welke heeft ge
leid lot corruptie en alles wat hiermede in
band staat.
Deze veroordceling zal evenwel niet lei
den tot wijziging van het achtste amende
ment op eenigerlci wijze.
EEN DORP IN GEVAAR.
In de Dolemieten.
E i c li s t a d t, 3 Ja n. (V. D.) Iledcnmor
gen vroeg werden dc bewoners van het in
bót Altmuchldal gelegen dorpje Arnsberg
opgeschrikt door een donderend geluid.
Tengevolge van den hevigen regenval van
dc laatste dagen was een gedeelte van den
muur van de oude burchtruïne, gelegen aan
den rand van een 100 meter hooge Dolo
mietenrots, losgeraakt cn ongeveer 50 groo-
te stcenen waren naar beneden gekomen.
Boomen werden ontworteld cn huizen be
schadigd. Een boerderij werd gedeeltelijk
vernield. Tot nog toe waren geen men-
schenlcvens te betreuren, maar het gevaar
dat nog meer gesteente naar beneden komt.
is groot.
Stockholm, 3 Jan (Y D.). Onder den ti
tel „Duitschland laat zijn schuldcischers niet
in den steek" bevat Svenska Dagbladet. een
onderhoud met den president van de Duil-
Ische rijksbank, dr. Luther.
Volgens liet blad heeft dr. Eutlier o.a. liet
volgende verklaard: „Wanneer men nog er
gens aan de stabiliteit van het Duitsche
geld getwijfeld heeft, dan moet dc crisis, die
Duitschland thans heeft overwonnen, de we
reld wel beter geleerd hebben". Nadat de
president van de Duitsche rijksbank over
dc moeilijkheden van de aflossing van lee-
uingsschulden op korten termijn en over de
uitvoering van een radicaal economisch pro
gram een geruststellende verklaring had af
gelegd, sprak hij over het Voung-plan. Met
grooton nadruk moet van Duitsche zijde be
toogd worden, dat voor de uitvoering van
het Youngplan ook de voorwaarden behoo-
ren. die door anderen vervuld moeten wor
den. Duitschland kan zijn jaarlijksche beta-
11en niet volbrengen, wanneer het niet
voldoende kan uitvoeren, liet Young-plan
is niet uitvoerbaar, wanneer Duitschland
geen buitenlandsch crediet op langen ter
mijn tegen billijke voorwaarden krijgt. Eerst
wanneer Duitschland is bevrijd van den
druk der leeningen op langen termijn, kan
liet zijn eigen krachten ontwikkelen: Het is
verder niet aan tc nemen, dat de interna
tionale toeneming van de koopkracht van
het goud ook niet op dc schadevergoedings
betalingen van inyiocd zal zijn. De leidende
gedachte van het Dawes-plau was Duitsch
land niet boven zijn vermogen te belasten.
Dit moet ook voor liet Young-plan gelden.
Men moet er rekening mee houden, dat de
levensstandaard van het Duitsche volk ge
handhaafd kan worden. Dc veranderde om
standigheden met betrekking tot dc waarde
pernd» moeten nieuwe mogelijkheden
scheppen".
HET MIJNCONFLICT IN ZUID-WALES.
Londen. 5 Jan. (V.D.).- De minister
voor de mijnen, Shinwell. en dc voorzitter
van de Board of Trade, William Graham,
WEERBEBULHT.
Hoogste Barometerstand:
77U.1 te Shields.
Laagste Barometerstand:
719.1 te Memel.
Verwachting:
Zwakke tot matige, X. "W.
tot N<k wind, gedeeltelijk be
wolktnog enkele regen,
sneeuw of hagel buitjes, lich
te vorst dos nachts- Iets kou
der overdag.
Londen, 5 Jan. (V.D.) Uit "Winnipej
wordt gemeld, dat Cunada er in geslaagd is
een transactie af tc sluiten voor den ver
koop van honderd millioen bushel tarwe
naar China. Deze transactie is het gevolg
van een bezoek van den Canadeeschen ge
zant in Japan, Marlor, aan Peking. Dc Cana-
decsclie eerste minister Bennett had de mo
gelijkheid van een dergelijken verkoop over
wogen cn den gezant dc opdracht voor zijn
bezoek aan Peking gegeven.
Waarschijnlijk niet geheel vreemd aan
deze transactie is het Canadeesche initiatief
om gezamenlijk met Grool-Britanniê cn de
Vereenigde Staten aan de Chineesche regce
ring een leening te verstrekken van twee-
honderdmillioen pond sterling. Bijzonderhe
den omtrent deze leening zouden te Londen.
Washington en Ottawa reeds nader zijn be
sproken. Voorts zou er een plan bestaan om
de vijf voornaamste vechtgeneraals van
China in een conferentie niet Canadeesche,
Britsclie cu Amerikaansche vertegenwoordi
gers bijeen tc roepen en hen te wijzen op
het belang van een stabilisatie van den toe
stand in China cn de noodzakelijkheid om
het land rust te geven, teneinde de ontwik
keling van een Chineesche industrie moge
lijk te maken.
voor 150 wagens, moderne waschin-
richting. Centrale verwarming.
Nachtportier aanwezig.
TELEFOON 1210.
KOMTTADSJFS PLUNDEREN EEN
GRIEKSCHE GRENSPLAATS.
Zes dcoden.
A t h e n e, 3 J a n. (V. D.) Volgens een be
richt uit Saloniki hebben Komiiadsjis op
Grieksch gebied een inval gedaan cn de
grensplaats Derdcni uitgeplunderd. Zij ont
voerden zes personen, die later vermoord
werden. Een detachement grenstroepen ach
tervolgt de Komitadsji's thans.
NOORSCH STOOMSCHIP VERGAAN.
Een ontploffing de oorzaak.
Londen. 5 Jan. (H.X.) Uit Colombo
(Ceylon) wordt gemeld, dat. liet. Noorsche
stoomschip Tricolor, kort nadat het deze
haven verlaten had, tengevolge van een
ontploffing gezonken is. Het stoomschip
was G000 ton groot. De kapitein, de mar
conist en 2 raatrozen werden bij de ont
ploffing gedood, terwijl er van de 12 pas
sagiers één vermist wordt.
De overlevenden zijn door het stoomschip
Porthos aan boord genomen.
Langestraat 49-51 Tel. 190
WINTER-OPRUIMING
JUMPERS,
PULL-OVERS
VESTEN
DEUX-PIECES.
Extra goedkoop.
SCHEEPSBOTSING IN DE HAVEN
VAN NEW-YORK.
New-York, 3 Jan. (V.D.) Dc haven van
New-York is sedert vanochtend vroeg in
een dichten nevel gehuld, waardoor het
scheepvaartverkeer in lioogc mate belom
merd wordt. Tengevolge van den mist is
een passagiersschip in botsing geweest met
een baggermolen, aan boord waarvan zich
37 man personeel bevonden. Deze konden
zich tijdig m véTli^TVeTd bronnen. De bag
germolen is kort na de botsing gezonken.
DE TERAARDEBESTELLING VAN
DE PRINCESS ROYAL.
Londen, 5 Jan. (V. D.) Dc teraardebe
stelling van de Princess Royal zal, naar
vernomen wordt, tc Frogmoro Windsor
plaats hebben. Verwacht wordt, dat dc
Koning en Koningin direct van Sandring-
ham naar Windsor zullen gaan. Het Hof
zal voor den tijd van zes weken rouw aan
nemen, terwijl bovendien verschillende of-
ficieele afspraken zijn geannuleerd of uit
gesteld. ITet vertrek van den Prins van
Wales naar Zuid-Amerika, dat op 15 Jan.
bepaald is, zal geen verandering ondergaan.
Wij voerden mede, bestaande uit
koeijen, schape varkens, waarbij ten
minste nog zesuiis hoornvee was, de
welke door een derofficier en eenigQ
manschappen ^dreven weruen; toen
wij op het onjjhtste van dezen voor
raad Leroofd De koude was
ree^s danig gevit dat dc meeste rivier
tjes welke wij Pden, zoo sterk digt gc-
vrozen waren, weg reeds over de
zelve gebaand «mmaal toen ook onze
kudde Bene rivijkeerde, alwaar cenige
r.atcn in het ïjsekt waren, ten einde
het lee te dreifldrongen deze dieren
zoo digt op clkaom bij het water te
komen, dat ed ibc zwaar zijnde, voor
het nog zwakke tzelv.e begon tc kra
ken. Er was geei0111 redding tc kun
nen toebrengen c zagen wij ze voor
onze oogen in dej zinken, alwaar zij
met den stroom jiet ijs verdwenen;
zeer weinigen sli erden gered. Hier
door geraakten Wroot gebrek, zoodat
wij tot het eten |aardenvlcesch ge
dwongen werden.
Na nog cenige öjus voortgetrokken
te zijn, zoodat wijlden altijd voor ons
en op zijde haddè»ds manoeuvreren
de, om de;i vijand l' grote Straat af te
houden en hem tè(ïll om den tcrug-
marsch der arme<JVfoskou tc belem
meren, bereikten gelijk dc groote
Straat, en sloegen |r gewoonte, ons
bivouaeq op tegenolRussen, welke <ei
'genoegzaam ten gu tijde met ons
aankwamen. Echtel G1- geene vijan
delijkheden voor, Wj van onze zijde
hadden er noch lus-h moed, noch
krachten toe; cn de lieten ons maar
stil begaan, wol wete.t wij toch einde-1
lijk in de fuik zouden lopen. Ons volk, door
gedurige afgemat, sliep in de sneeuw lig
gende zoo goed, alsof zij op een bed lagen;
want dc koude waren zij reeds gewoon ge
worden. Dikwerf had ik hier gelegenheid
om mij te verwonderen, hoeveel een mensch
niet kan doorstaan, en aan welke ongemak
ken cn ontberingen hij niet door langdurig
hcid van tijd kan gewennen: echter behoort
hier een sterk en gczoncl lichaamsgestel
toe. Men ziet dus hier uit welk een groote
schat dit .is cn hoe onverantwoordelijk zij
handelen die dit dierbaar geschenk des He
mels moedwillig verwaarloozcn.
Aldus gedurig trekkende, of, beter gezegd,
door den vijand terug gedreven, bereikten
wij den 2Gsten November het armzalige
dorpje Tjcrritski, hetwelk reeds al de ram
pen des oorlogs had doorgestaan, en van
bijna al zijn bewoners verlaten was. Er
waren slechts cenige weinig* huizen over
gebleven, wellcc wij, door de felle koude ge
noodzaakt in brand staken om ons bij der-
zelver vlammen nog eenigszins te verwar
men. En dit was doorgaans liet lot van zoo
danig plaatsjes, waar de retirerende armee
doortrok. Ook was de weg overal als be
zaaid met doode menschen en paarden, niet
stukken van gebrokens rijtuigen, enz. Dit
alles zamen genomen, vormde een toneel
van verwoesting, waarvan men zich geen
denkbeeld kan maken. Men spoedde zich,
om, zoo mogelijk, de rivier de Bèrezina te
bereiken, van welke wij nog vier of vijf
uren verwijderd waren. Wij waren reeds
sedert cenige dagen op de groote straat,
waar een onophoudelijke beweging plaats
had. De een wilde voor den anderen de ri
vier over en elk spande zijne klachten 111
om daarheen te komen, doch velen, zegen
uitgeput door vermoeijenisscn neder, of be
zweken onder den last van den medege
sleepten buit, en vonden dus den dood. Van
tijd tot tijd maakten wij achterwaarts front,
om den vijand te doen zien, dat wij nog
leefden. Doch zij, insgelijks afgemat en daar
enbovcn zeker van hunne zaak zijnde, lieten
ons met vrede; wij waren nog niet waar zij
ons hebben wilden. Wij braken des anderen
daags, den 27sten November, versteend
van koude cn uitgehongerd, in den stikdon-
keren nacht op, oni ware het mogelijk over
dc rivier tc geraken, cn kwamen alzoo aan
dc stad Barisow, waar ons lot stond beslist
te worden. Verschrikkelijker tooneel. dan
hier op ons wachtte, heeft wclligt nimmer
eens menschen ook aanschouwd. Brand, ver
woesting en dood waarden op de verschrik
kelijkste wijze door elkander, en schenen
zich vereenigd te hebben om al wat adem
had te vernietigen. Verbeeld u cene stad
in lichte laaijc vlam staande, en twee legers
met elkander binnen deszelfs omtrek hand
gemeen. Hier zag men een brandend huis
met een vreeselijk gekraak instorten, daar
hoorde men het gekletter der musketten en
het .gedonder van liet kanon en tusschen
beide het naar gekermd der gekwetsten. En
dan midden onder al deze akeligheden, geen
uitzigt, geen hoop op uitkomst; voor, achter
n op zijde eenen verbitterden vijand! Over
al staarde ons de dood mèt holle kaken
aan. Nadat wij dus van des middags twaalf I
ure, tot aan liet vallen van den avond, met
den moed der wanhoop gevochten hadden,
gelukte het ons de stad te behouden, of lie
ver de Russen lieten ons dezelve behouden,
om ons op eene andere plaats des te zeker
der te treffen.
Daar wij de achterhoede der groote ar
meé uitmaakten, moesten wij den vijand
den overtocht over dc Berezina zoo lang
mogelijk betwisten. Zoodra het dus donker
geworden was maakten wij ons in alle stilte
op oni dc brug te bereiken, die ongeveer
een uur hogerop lag. Hoezeer ik door ver-
mocijenis en pijn afgemat en mijne inge
wanden van koude, en honger inéén krom
pen, sukkelde ik echter mede voort, leunen
de op eenen stok; doch ik konde niets an
ders op den grond zetten, dan mijne hielen;
want mijne teencn waren bevrozen, en ge
heel bebloed, daar zij slechts met lappen en
schapenvachten omwonden waren. Elk
oogenblik dreigde ik te bezwijken; zoodat
mijne beide luitenants Calliou en Fcchters
(welker eerste ook hier zijn graf vond) mij
onder de armen moest nemen cn ondersteu
nen. Op dezen weg hinderdn ons de trai
neurs en eenc menigte, die niet meer weer
baar waren, geweldig. Hun getal beliep
cenige duizenden, waaronder veel vrouwen
waren. Deze drongen alle op ons aan, om,
zoo mogelijk, tegelijk met ons, de brug te
passeren: dan helaas! het was te laat, Dc
vijand was ons reeds voorgekomen en had
zich aldaar geposteerd, ons met eene batte
rij van ongeveer zestien stukken opwach
tende Wij maakten ons dus zoo snel mo
gelijk tot den aanval gereed en rukten in
geslotcne kolonnen voorwaarts. Eene dood-
sche stilte heerschte er onder liet afgematte
cn moedelooze volk. Weldra ontmoeteden
wij dc Russen, en geraakten dadelijk niet
hun slaags. Daar wij in den stikdonkeien
nacht elkander niet konden zien, rigteden
wij ons vuur op de vlam der vijandelijke
kanonnen. Dan wijl zij hunne positie bij
clag genomen hadden, wisten zij naauwkeu-
rig den weg, langs welken wij komen
moesten. Bijna geen van hunne schoten
misten dus; cn er werden zeer velen van
ons door geveld, zooals wij maar al te wel
aan het geschreeuw en gekerm der gewon
den bemerkten. Zij die door een doodelijk
schot getroffen werden, waren nog dc geluk
kigsten, want die gewond werd, was zeker
va neenen martelenden dood te zullen ster
ven. TIulp as er niet; iedereen had genoeg
met zichzelven te doen; cn hij, die in deezen
barren winternacht op den grond viel, sliep
weldra, door de koude overmand, den eeuwi
gen slaap in. Tweemaal trachteden wij de
Russische batterij met storm to overmees
teren, maar werden genoodzaakt, met groot
verlies, van ons voornemen af tc zien en
trokken eindelijk naar eenen berg terug, al
waar wij quarrées formeerden, om ons zoo
lang mooglijk, staande tc houden; in den
waan zijnde, dat wij nog versterking zoude
bekomen van de andere zijde der rivier.
Ons regiment en het 44ste stonden in één
quarré cn toch waren dc flanken nog geen
dertig rotten sterk, waaruit men kan na-
_aan hoe verschrikkelijk wij geleden had
den; cn echter kregen wij Nier, nog eenige
schoten met schroot, welke vele van mijne
brave krijgskameraden en landgenooten ne-
derveldcn. Nadat wij dus tot middernacht
gestaan hadden, cn er geene hoop op uit
komst was, werd er eene capitulatie voor
geslagen, welke ook weldra tot .stand kwam;
en waarbij wij ons met het geheele korps
krijgsgevangenen gaven. De Divisie-generaal
Partonneaux was reeds voor ons gevangen,
als zijnde voorwaarts ten einde de posten
zoo ver mogelijk tc onderzoeken cn werd
door de Kozakken verrascht.
Daar er nu in den stikdonkeren en akeli-
gen nacht niets meer te verrichten viel.
het men ons met rust; docli wij werden,
zonder dat wij liet wisten, van alle zijden
door dc Russen bewaakt. Zooals het quarré
gestaan had, viel ieder op den grond neder,
en wij kropen zoo dicht mogelijk bij elkan
der om ons te verwal-men. Ik lag midden
in liet quarré, bij de trommen en Sappeurs,
in de sneeuw, en toen ik wilde opstaan, was
mijn mantel aan den grond vast gevrozen,
zoodat ik veel moeite had om denzelven
zonder scheuren los te maken. De akeligste
gedachten over mijn toekomstig lot bestorm
den onophoudelijk mijnen geest; en dikwijls
kwam de roekelöoze wensch bij mij op,
wanneer ik ecu bevrozen lijk zag: „ach,
ware ik reeds aan u gelijk!" want ik dacht
ieder ogenblik, van vermoèijenis, pijn, hon
ger en koude te zullen bezwijken,