SLOBKOUSEN
AMEPSFOOETSClH dagblad
|c.dejager|
1
NIEUW PARIJS
Fa. B. KRAAL
Zaterdag 17 Januari 1931
~DE EEMLANDEÖ.'
29e Jaargang No. 169
TWEEDE BLAD
Binnenland
STEUN AAN DE MERAPI-
SLACHTOFFERS
TEGEN WIL EN DANK
Heeren Ondergoederen
SCmcSer-era Darcnes-
taschjes
Portemosnraaie's
Lijstenmakerij en Kunsthandel
Het adres voor cadeaux
h. RUITENBERG Hzn.ffl|
DAMES- en HEERENKLEEDING
UNIFORMEN
AVONDKLEEDING
BRSNKSERVIEZEN
KRISTAL EH GLAS
DE WERKVERSCHAFFING
TE EMMEN
DE WELDADIGHEIDS
POSTZEGELS
Feuilleton
Zijn Laatste Wenscli
Hel particulier initiatief
onontbeerlijk
De minister beantwoordt den heer
de Visser
Do lieer De Visser had den Minister van
Koloniën de volgende vragen gesteld
1. Is het den Minister bekend, dat zich
een particulier comité heeft gevormd tot
inzameling van steungelden voor de slacht
offers van de Merapi-eruptie
2. Zoo ja, is do Minister met onderge
tekende dan niet van oordeel, dat deze
slachtoffers niet afhankelijk moeten wor
den gesteld van stcuninzamclingen, maar
volledig van 's Rijks wege dienen te worden
schadeloos gesteld
6'. Acht de Minister het met ondergetec-
kende geen scherpe aanklacht tegen het Ne-
derlandsche gouvernement en de heerschen-
de klasse, welko jaarlijks honderden mil-
lienen winst uit Indonesië halen, dat de
ettelijke honderden slachtoffers van de Me
rapi-eruptie nog op particuliere gaven
waarbij willekeur geenszins is uitgesloten
zijn aangewezen?
4. Is do Minister bereid oogenblikkelijk
maatregelen te treffen, waardoor aan de
arme slachtoffers voornoemd ten spoedigste
schadeloosstelling op kosten van 's Rijks
kus wordt verstrekt?
5. Is de Minister bereid te bevorderen,
'dat ondergeteckende bij een studiereis, die
hij in Indonesië wil maken en waarbij hij
in het bijzonder het gebied, dat door de
Merapi-uitbarsting is getroffen, wenscht te
bezoeken, geen moeilijkheden vanwege het
gouvernement in den weg worden gelegd?
Minister De Graaff heeft daarop thans het
.volgende geantwoord:
Vraag 1. Het is den ondergeteckende be
kend, dat zich hier te lande uit particuliere
kringen een Merapi-comité heeft gevormd,
met het doel ook in Nederland gelden bijeen
te brengen om den nood der zwaar beproef
de bevolking te helpen lenigen.
Vraag 2. Het oordcel, dat de slach\offers
van de Merapi-eruptie volledig yrji Rijks
wege zouden dienen te worden schadeloos
gesteld, kan de ondergeteekende niet deelen.
Zijns inziens zijn ter leniging van den nood
der door rampen van hooger hand getroffen
bevolkng het particulier initiatief en de
daadwerkelijke hulp van alle groepen der
burgerij onontbeerlijk, alsmede ter verleven
diging van het gemeenschapsgevoel en ter
versterking van den gemeenschapszin.
Vraag 3. Het is den ondergeteekende niet
'duidelijk, hoe in oen onder alle omstandig
heden alleszins prijzenswaardig maatschap
pelijk streven eenige aanklacht, in welk
opzicht ook, zou kunnen worden gezien.
Vraag -i. Uit het op vraag 2 gegeven ant
woord volgt, dat de ondergeteekende niet
bereid is maatregelen te treffen als door
den stell?r der vraag bedoeld.
Vraag 5. Deze vraag wordt ontkennend
beantwoord.
VERDUISTERING VAN EEN ZAK
MET «6.500.
Drie verdachten voor de rechtbank.
Op 1 December van het vorig jaar ging
A. G. voor de Coöperatieve Suikerfabriek en
Raffinaderij Dinteloord op het bankierskan
toor van P.A.G. van Gilse en Zn. te Roosen
daal een bedrag innen van 46.500.
Toen G. den geldzak ledigde bleken er
niets dan waardcloozo papieren in te zitten.
Spoedig bleek, dat A.G. zich aan verduis
tering had schuldig gemaakt en hij had
zich Donderdag voor de Bredasche recht
bank te verantwoorden, tegelijk met C. G.
en A. G. J. de B., die verdacht werden van
heling.
Er werden \ijf getuigen gehoord.
De Gébrs. G. bekenden.
De Officier van Justitie ging de geschiede
nis van „Dinteloord" na en huldigde den
vader der beide verdachten, die altijd trouw
en oppassend is geweest. Twee jaar lang
was het plan voorbereid.
Spr. eischtc voor Arie G. een gevangenis
straf van één jaar en zes maanden: tegen R.
één jaar en tegen Corn. G. een gevangenis
straf van 4 maanden en drie maanden voor
waardelijk.
Uitspraak over veertien dagen.
Of het avontuur van een
kaasboertje
Rotterdam, 15 Januari. J.l. Dinsdag
bemerkte een kaasboertje, dat op de markt
aan den Goudschcn singel stond, dat er
van zijn kraam ecu bakje was gestolen m:t
een bedrag van 30. Ilij beklaagde zich
hevig, doch maakte in zijn wijsheid inet
zijn buren uit, dat hij maar niet naai de
politie zou gaan. Dat hielp toch niets en
zelfs wanneer er iemand aangehou-ien werd
had hij zijn geld toch nog niet terug.
Den zelfden dag echter vatte de Haag
sclie politie achterdocht op tegea een twee
tal jongens van een jaar of veertien, vijf
tien, die zij kende als geregelde markt
diefjes, en die voor hun doen groa'.e ver
teringen maakten. Zij hield hen aan, waar
bij bleek dat de jongens voor cea gulden
of vijf hadden versnoept en nog 25 in
den zak hadden. Zij konden geen behoor
lijk© verklaring gevon van de horkomst
van het geld. In afwachting van een aan
gifte van een patroon van diefstal of ver
duistering van geld werden de jongens
voorloopig opgesloten. Zij zijn echter na een
dag weer vrijgelaten, omdat er geen aan
gifte kwam.
Toch verscheen het verhaal van hun aan
houding in een van de Haagschc kranten
en het gevolg was dat een vriend van den
kaasboer hem gisteren vertellen kwam. dat
zijn dertig gulden teruggevonden waren bij
de twee llaagschc boefjes. Tiet spreekt van
zelf dat de man cr nu als de kippen bij was
om wel naar dc politie te loopen, waar men
zich in verbinding stelde met do Haagsche
recherche. Nu bleek nl spoedig dat men in
derdaad de twee diefjes te pakken had. Zij
zijn weer aangehouden en zullen op trans
port gesteld worden naar Rotterdam, vaar
do volijverige polhie zoo spoedig mogelijk
het gestolen geld aan den kaaskoer terug
zal geven.
INBRAKEN TE ROTTERDAM.
Rotterdam, 15 Jan. Dezer dagen is
ingebroken in de woning van me.j. G. L
v. cl. V. aan den Westzeedijk. Uit een dres
soir en een buffet zijn behalve een bedrag
van ongeveer tachtig-gulden eenige.gouden
sieraden gestolen, w. o. een horloge en een
armband.
Vannacht heeft een dief zich toegang ver
schaft tot den winkel van de firma „John
Quality" aan den N. Binnenweg, een zaak
in fijne vleeschwaren, die beheerd wordt
door J. de R. Ilij heeft de deur van het
bovenhuis opengemaakt met een valschen
sleutel en heeft toen de tusschendeur naai
den winkel opengebroken. Zeer tot zijn
ongeluk is hij daarna pardoes in het water
gestapt van een grootcn teil, die achter de
deur stond. De man is daarvan zoo erg ge
schrokken, dat hij hals over kop is gevlucht
met achterlating van alles wat liij bij zich
had.
LANGESTRAAT19
van BENQER SÖHNE en
JANSEN <5c TILANUS
Zuiver Wol Pyama's
ALLE SOORTEN
LANGE5TRAAT 26
Utrechtsehestraat
Tel. 633
flrnh. weg 32 Tel. 1069
Steeds iets aparts tegen billijke prijzen
Utr. straat 26 Tel. 243 jj
De opheffing van de uilsluiting
van een aantal werkloozen
De heer van der Heide beantwoord
LANGSSTR. 35
TEL. 308
De heer Van der Heide had den Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
de volgende vragen gesteld.
lo. Heeft dc Minister kennis genomen
van de voorstellen van liet College van B.
en W. van dc gemeente Emmen met betrek
king tot de tewerkstcllliug van wcrkloozc
arbeiders, die door de beperkende bepalin
gen van de Rcgcering van de Rijkswerkver
schaffing zijn uitgesloten, welko voorstellen
behandeld zijn door den gemeenteraad op
17 December j.l.
2o. Is het juist, dat die voorstellen o.m, in
houden, dat arbeiders, hoofden van gezin
nen, van V/j tot 534 dag per week tc werk
kunnen worden gesteld op een loon van 2
per dag, zoodat zc van 7 tot 11 per week
zullen kunnen verdienen, al naar de grootte
van het gezin, terwijl het loon van 11 al
leen zal worden uitgekeerd, als het gezins
hoofd zes inwonende kinderen heeft
3o. Is het juist, dat voor deze tewerkstel
ling thans rcecls ongeveer 300 arbeiders in
aanmerking komen, welk getal in do naaste
toekomst aanmerkelijk zal stijgen.
•io. Is het juist, dat in de bovenbedoelde
raadsvergadering een door alle politieke
partijen gctcekenclo motie is aangenomen,
waarbij aan do Rcgcering dringend verzocht
wordt de uitsluiting van dc tewerkstelling
bij de Rijkswerkverschaffing op te heffen,
cpdat voorzien kan worden in den nood,
waarin honderden arbeidersgezinnen aldaar
thans vcrkceren?
5o. Is de Minister bereid dc bedoelde uit
sluiting op korten termijn op Ie heffen?
Minister Ruys do Beerenbrouck, heeft
daarop als volgt geantwoord
Ad 1. Het antwoord op vraag 1 luidt be
vestigend.
Ad 2. Vraag 2 wordt bevestigend beant
woord, echter met dien verstande, dat een
maximum loon van 11 is vastgesteld voor
hoofden van gezinnen met zeven en meer
kinderen.
Ad 3. Het eerste deel van vraag 3 wordt
bevestigend beantwoord.
Voor zooveel betreft het tweede gedeelte
dezer vraag, moge worden opgemerkt, dat
het zeer bezwaarlijk tc zeggen is, hoe groot
liet aantal arbeiders in de naaste toekomst
zal worden. Veel hangt hierbij af van dc
weersomstandigheden.
Ad 4. Door den raad der gemeente Em
men is een motie, als in vraag 4 bedoeld,
aangenomen, welke door burgemeester en
wethouders dier gemeente hij het Departe
ment van den ongetcekcnde is ingezonden.
Ad 5. In het feit, dat aan een groep
werkloozen in dc gemeente Emmen, met
juiste toepassing van art. 29, 2de lid, der
Armenwet, werk wordt verschaft, vindt de
ondergeteekende al wordt in een door
den raad dier gemeente aangenomen motie
op intrekking van de beperkende bepalin
gen aangedrongen geen voldoende aan
leiding die bepalingen op te heffen.
Bovendien betwijfelt de ondergccteokende
of het wel van psychologisch juist inzicht
zou getuigen, indien maatregelen, als ern
stige waarschuwing bedoeld, zouden worden
ingetrokken op het oogenblik, dat de waar
schuwing effectief wordt, en zij haar ge
volgen doet gevoelen.
Landbouw practisch ondoenlijk do noodlgo
regelingen vast te stellen. Daarom wordt in
overweging gegeven, ten einde later teleur
stelling te voorkomen, aanvragen om subsi*
die voor werkverschaffing zoo tijdig in tc
zenden, dat het mogelijk is do aanvrage to
onderzoeken en dc noodige regelen aan te
geveu, voordat met liet werk begonnen
wordt.
14000.minder opbrengst In de
groo/e, en provinciale hoofd
sleden, dan vorig jaar.
's-Gravenhagc, 16 Jan. Do totaio op-
brongst boven de frankeerwaarden der in
totaal in do groote steden cn provincialo
hoofdsteden verkochte wcldadigheidszcgels
bedraagt volgens voorloopigo raming om
streeks 80.000 gulden, zijnde bijna 14.000
gulden minder dan het vorig jaar aan de
zelfde kantoren.
HET RIJK EN DE WERKVERSCHAFFING.
Men deelt ons mede, dat het meermalen
voorkomt, dat gemeentebesturen welke een
aanvrage om subsidie voor werkverschaf
fing indienen, reeds met de werkverschaf
fing zijn begonnen alvorens de aanvrage is
ingediend.
Onder die omstandigheden is het voor den
minister van Binnenlandsche Zaken en
DE NACHTELIJKE ROOFOVERVAL
TE ECHT.
De daders aangehouden.
Dezer dagen zijn drie mannen aangchou
den verdacht van den te Echt ten huize van
de toen 71-jarige alleen wonende ongehuw
de vrouw A. Scvriens in den nacht van 30
Sept. 1023 gepleegden roofoverval cn dief
stal.
Als gevolg van enkele uitlatingen, aldus
verneemt de „L. K.", door een dor thans
aangehouden personen gedaan, rees het ver
moeden dat zij schuldig waren aan een
achttal jaren geleden in Zuid-Limburg ge-
pleegden roofoverval. Men dacht toen aan
Ubach over Wormö.
Zondag werd te Vonlo do cersto aanhou
ding verricht en wel van den thans aldaar
wonenden 24-jarigcn schildrr A. P., terwijl
Maandag de aanhouding volgde van den 28-
jarigen schilder J. G. R., cn den thans 24-
jarigen arbeider L. M., beiden sinds gcrui-
men tijd wonende te Sittard.
Bij hun verhoor door de politie te Maas
tricht, waarheen liet drietal inmiddols was
overgebracht, bleek echter, dat zij niet als
vermeende daders van het geval tc Ubach
over Worms in aanmerking konden komen
en kwam alstoen van de zijde der aange
houdenen een aanwijzing in de richting van
Echt. Toen viel de aandacht op het voorge
vallene in den nacht van 30 September 1923
ten huize van Agnes Sevricns. In dien nacht
waren drio kerels haar woning binnenge
drongen en terwijl een hunner haar bij do
keel vasthield en dreigde indien zij om hulp
riep haar te zullen dooden, zochten dc twee
anderen kasten en laden af. Een buit van
slechts enkele guldens, welke in een mos
terdpotje waren geborgen, viel den nachte
lijken indringers toen in handen.
Woensdagavond is het drietal naar Eojit
overgebracht en hebben zij onder geleide
der marechaussees dc woning van Agnes
Sevricns aangewezen. De thans 79-jarige
Agnes Sevricns kende in dc aangehoude
nen, zooals begrijpelijk, geen hunner als do
daders van 1923 terug. Twee der daders
waren toen nauwelijks zeventien jaar.
Donderdag zijn de drie aangehoudenen
op last der Justitie naar het Huis van Be-
waring te Roermond overgebracht.
OVERBOORD GESLAGEN EN
VERDRONKEN.
Urk, 16 Jan. Hedenavond te half ne
gen is de 21-jarige Sjoerd Pasterkamp, die
zich met zijn drie broers aan boord bevond
van de „Urk 2G0", op weg van Amsterdam
naar Urk, bij de IToutrip, door het om
slaan van bet zeil over boord geslagen en
verdronken.
Men iis meestal geneigd in eëti ander dat-
v gene te verkleinen, wat men zelf belaas niet
bezit.
G.Ueber den Tod hinaus").
Roman van ANNY VON PANHUYS.
Uit het Duitscb door
W. H. C BOULLAARD.
10
„Maar, Magda, wind je om zoo'n kleinig
heid toch niet zoo op." Hij glimlachte, hoe
wel hij daarvoor volstrekt niet in de stem
ming was. Opwinding is schadelijk voor je
teint overigens, dat is waar ook, moet ik
je de groeten overbrengen van Pohl, dien ik
toevaliig ontmoette. Daar hij in dc komende
week toch voor zaken in Schneiditz moet
zijn, heb ik hem voor het jubileumfeest ge-
inviteerd."
„Dat is aardig van je." Mevrouw Berner
sluLte aan de kanten garneering harer
blouse en, niet verder op net onderwerp wil
lende ingaan, zei ze: „Wanneer wordt je
portret naar het schilderij-museum ge
bracht?"
„Ik denk morgen," antwoordde haar man
en stond op, „ik ga me nu verkleeden en in
'dien tijd zorg jij wel voor een kopje thee,
wil je?"
Mevrouw Berner keek naar de vermoeide
trekken van haar man en een plotseling
medelijden vervulde haar. Het speet haar
bu boo, dat ze zich zoo even weinig had
weten te belieerschen. Waarom zou hij niet
naar Berlijn zijn gereisd om een stuk te
koopen; eigenlijk bestond er geen steekhou
dende reden om aan zijn woorden to'twij
felen, want hij had hem nog nooit zelfs op
't kleinste leugentje betrapt. Die geschiede
nis met Else had haar geënerveerd, zoodat
zc zich dingen verbeeldde, die heelemaal
niet bestonden. Wat zag haar man er moe
uit en wat een diepe plooien hadden zich
om zijn moed gegroefd. Don drang van haar
toenemend medelijden volgende, legde zij
haar armen om zijn hals cn zei: „Arme
vent, wat heb ik je met mijn wantrouwen
geplaagd. Ik heb er veel spijt van: ik heb
't heusch niet zoo kwaad bedoeld."
In de moede oogen van den professor glom
aan vonkje, dat als een licht was Zacht
antwoordde hij: „Dat weet ik wel, Magda",
cn kuste de hand van zijn nog altijd mooie
vrouw. Gansch zijn groote liefde, die deze
vrouw altijd had gegolden en nog 6teeds
gold, legde hij in dezen teederen handkus.
Mevrouw Berner bleef alleen. Zij herin
nerde zich, dat nog onlangs de dokter had
gezegd, dat het zenuwgestel van haar man
in de hoogste mate geprikkeld was, dat er
gernis, verdriet of schrik een verlamming
der aangedane organen tc weeg zouden
brengen. dat diezelfde oorzaken zijn hart
kwaal zouden kunnen verergeren en zelfs
aanleiding konden zijn van een hartver
lamming. Waarschuwend had dokter Mur-
tag haar dat gezegd. Al had hij dit dan ook
op voorzichtige wijze gedaan, zijn diagnose
wa6 er niet minder bedroevend om. En nu
had zij zich laten verleiden zelf haar man
te prikkelen. Een gevoel van schaamte
maakte zich van haar meester, want slecht
was zij niet, maar te oppervlakkig m ma
teloos verwend, -
Na dc thee ging de professor naar het
salon. 1-Iet wa6 buiten geheel donker en de
blinden en gordijnen waren gesloten. Hij
ontstak een elcctriech lampje in den vorm
van een bloemscherm. dat op zij stond, en
niet de andere lichten, die het vertrek in
een zee van licht zó.uden hebben gezet. Het
kleine lampje was ném vóldoende. In de
hoeken lagen diep en donker de schaduwen
en de prachtige rnet zijden damast over
trokken meubels en de gebeeldhouwde kas
ten zagen -ar uit als ineengedoken dieren,
die voor den sprong gereed zijn, of recht
opstaande gestalten.
Toen het kleine lampje zijn licht ver
spreidde. stond Berner plotseling tegenover
zijn dubbelganger. Hij zag ean hooge ge
stalte met een gezicht met matte, nerveuze
trekken het was zijn portret, dat Welsch-
mann voor het museum had vervaardigd.
Het was voortreffelijk geschilderd. Bewon
derenswaardig levend was het voorkomen
van het origineel opgevat en op het dosk
gebracht; in het gedempte licht, dat de om
trekken van de mahoniehouten lijst bijna
onzichtbaar maakte, wa6 de indruk, dien
het portret teweegbracht, zoo,plastisch, dat
men had kumiep dcnkeiL dat daar een
menscli van vleesch en bloed onbeweeglijk
en zwijgend stond. Het portret was op een
6tevigen, heel laag gestelden ezel geplaatst
en de professor gipg er direct voor staan,
om aandachtig zijn geschilderd ik te be
schouwen. Van het Jjoofd tpt do voeten on
derzocht zijn blik het en een tevreden uit
drukking vertoonde zioh op zijn gelaat,
toen hij zich eindelijk van het schilderij
verwijderde en op een tn de nabijheid ©taan
den stoel ging zitten.
Diep in gepeinzen verzonken, zat hij daar»
Zijn gedachten gingen langs eenzame we
gen, verloren zich in een onbegrensde verte
en dwaalden dan zonderling en sprongsge
wijze van het een naar het ander. Tot in
zijn kinderjaren ging zijn geest terug en
doolde langzaam door de jongensjaran en
den mannelijken leeftijd tot heden. Het was
of hij zijn gansche leven in korten tijd nog
eens doorleefde en er was zoo veel, dat
reeds lang in een doodkist, getimmerd door
de dagalijksche sleur, begraven lag, dat
weer voor zijn geestesoog verrees, terwijl
zachte stemmen hem toefluisterden: weet
je nog wel? En de 6lanke man met het
grijze haar luisterde ontroerd naar die
stemmen, die uit het verleden tot hem kwa
men en met hem praatten. Maar toen ver
toonde zich plotseling 't heden en 't \va6
hem als trad achter zijn portret een mager,
klein mannetje te voorschijn in een me
nuetpas kwam het naar hem toe en wenkte
hem met een vertrouwelijken glimlach.
Een onderdrukt steunen kwam over Ber-
ner's lippen en zijn geest worstelde met de
monen, die hem als met klauwachtige vin
gers in zijn hersens grepen cn die in de
war brachten.
Hij moe6t weer denken aan dien nacht,
toen hij van het hofbal huiswaarts keerde
door de verlaten, donkere straten en den
ouden Thomas had gezien. Von Weiden
had verteld, dat ook. anderen hem zouden
hebben gezien en toen kon hij dus niet meer
aan >3en hallucinatie gelooven. Het werd
dus tijd zich op zijn dood voor te bereiden.
De oude Thomas riep en aan dien roepstem
zou hij gehoor moeten geven.
Hij moest dus gereed zijn wanneer het
■uur naderde da<t zou wel spoedig ge
schieden^ dat wist bij heel goed, zijn hart
zei het hem, dat some zoo wild klopte, alsof
het zijn hwis el wüde verbreken en den wee*
zoo stil werd, al6 ging het reeds voor eeuwig
rusten. En dat het gevreesde uur naakte,
verkondigden hem ook zijn opgezweepte ze
nuwen, die thans zijn denken naar een
steed© dolleren chaos dreven, in welks mid
den de oude Thoma6 lachend cn wenkend
ronddanste.
De professor 6treek met de hand over zijn
voorhoofd, al6of hij daar iets wilde wegja
gen, want het was hem al6 hoorde hij weer
de woorden, die de hertog over de familie-
ijd'3lheid had gezegd, die zelfde woorden,
welke hem hadden gekrenkt, omdat hij
vond, dat die de liefde van vrouw en doch
ter in twijfel trokken.
Na zijn dood zullen die twee lteve wezens
zijn portret wel uit het museum terugvra
gen, daarvan was hij zeker en juist daar
om wilde hij iets doen, dat hem een nood
zakelijkheid toescheen, te te, dat hem do
macht verleende nog na zijn dood den le
venden hertog toe te roepen: „U dwaaldet,
hoogheid, toen u dacht, dat de ijdelheid van
het gezin grooter was dan haar liefde!"
Wie weet hoe spoedig het laatste uur
zou 6laan. Het was dus zaak gauw aan
den arbeid te gaan en te verrichten wat
verricht moest worden. Maar nu nog niet;
het was nog te vroeg in den avond en hij
had dus geen zekerheid niet gestoord te
zullen worden. Vannacht zou hij het doen:
dan sliep in de villa iedereen en dan zon
hij op soepele zolen weer naar het salon
gaan en hij het licht van het lampje, waar
van het flauwe schijnsel niet door de reet
van de deur drong zijn plan volvoeren. Nie-i
mand zou hem dan ©toren.
fc Wordt vervolgd^
