Fa. M. A. Ramselaar
DÉ EEMLANDEQ
Garage MOLENAAR
JOH. DE HEER
Dinsdag 27 Januari 1931 j Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a j 29e Jaargang No. 177 j
TEL. 1210
LAVAL NOG NIET
GESLAAGD
TREEDT DE ARBE1DERS-
REGEERING AF?
INTERNATIONALE ACTIE
DER ARBEIDERS
BELGIE'S BEWAPENINGS
PLANNEN
Geschokt vertrouwen
L. J. LUYCX ZOON
dchier
TURKSCHEREBELLENVOOR
DEN RECHTER
AMEPSFOORTStH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 voor Amersfoort 12.10. per maand 1 0.75. per
week (met gratia verrekerlog tegen ongelukken) f 0.I71/,
MrnXmrTr P°" 3 3~ Aflood",'lkt OM.
POSTREKENING 4/910 TELEFOON INTERG Jlï
PRIJS OER AOVERTENTIEN I*-4 regelt f 1.0) met lobegrip van een bewijsnummer,
1 elke regel meet f0.25. Liefdadighelds-adverteotl&i voor da
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regelt
50 cent. elke regel meer 10 cent, drkmaal pleatMo f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Laval vormt een nieuw Fransch
ministerie. De radicaal-socia>
listen niet bereid mede te wer
ken.
.f S
Frankrijk heeft weer een ministerie, zoo
lang fiet duur t. Senator Pierre Laval heeft
"tenslotte een einde aan de crisis weten te
maken, maar dc oplossing, die hij héefl go-
vonden, beantwoordt geenszins aan zijn
oorspronkelijke idealen. Hij had n.l. niets
■lievei'T gewild dan een ministerie samen tc
stellen, waarvan dc parlementaire grond
slag zoo stevig mogelijk was. Hij wilde bij
voorkeur steunen op alle republikeinsche
elementen, die naar Senaat en Kamer zijn
afgevaardigd. Vandaar dat hij ook een be
roep deed op de medewerking van de radi
caal-socialisten, wien niet minder dan een
vijftal- portefeuilles werden aangeboden.
Het streven van Laval om het aanzijn te
geven- aan ccn verzoeningskabinot, is ech
ter te elfder ure mislukt, daar de radicaal-
socialisten. die aanvankelijk toeschietelijk
leken, op het laatste oogenblik voor de eer
bedankten. Electorale overwegingen zullen
hierbij vermoedelijk geen geringe rol heb
ben gespeeld. De radicaal-socialisten wei
gerden tot het kabinet toe tc treden, daar
in het ministerie ook enkele groepen zou
den zijn. vertegenwoordigd, die in hun
oogon nog al reactionair zijn en mét wie
zn niets willen hebben tc maken. Vooral
goldon deze bezwaren de republikeinsch-
democratischc fractie, waarvan Marin de
leider is. Daar de radicaal-socialisten vrees
den, dat toch enkelen hunner misschien niet
aan de verleiding weerstand zouden kun
nen bieden, om deel uit tc maken van 't
nieuwe mmistorie-Lavai, werd uitdrukke
lijk in een mei algemecnc stemmen aan
vaarde resolutie bepaald, dat alle leden der
fractie zich hébben te houden aan hetgeen
in het. besluit is1 vervat. De radicAail-socia
listen, die in strijd met de partijtuclit han
delen, zouden buiten worden geworpen.
Daar de republikeinsch-socialisten had
den besloten hun houding afhankelijk te
stellen van de beslissing dêV ra.Vtcaal-
socialisten, zag Laval zich ook verstoken'
van dén steun dér eerstgenoemde groep,
waartoe Briand behoort, doch voor dezen
werd een uitzondering gemaakt. Aan den
anderen kant. voelde -Laval ut evenmin vöóï*
zich de wet tc Tafcn voorschrijven door de
radicaal-socialisten, die nog wel zouden
willen meedoen, als de groep-Marin buileii
het ministerie werd gehouden.
Er zat toen voor Laval niets anders op
dan te trachten een ministerie te vormen,
dat gToote gelijkenis vertoont met de vorige
kabinetten onder leiding van Tardieu. Zoo
als <de telegrammen reeds hebben meege
deeld, kostte dit. Laval niet al te veel moeite
en binnen betrekkelijk korten tijd zat toen
een ministerie in elkaar, dat beantwoord
de aan de politieke verhoudingen in dc Ka
mer, cl.w.z. uit tien aard der zaak een zwak
karakter droeg, zoodat men thans in
Frankrijk in politiek opzicht weer achter
uit js geboerd en men weer tot denzelfden
toestand is teruggekeerd, die in liet Iaat*!
van 1930 bestond. Laval zelf is een knap
staatsman, die zelf al benige kceren minis
ter is geweest, maar wat baat dit alles,
wanneer, politieke stormen liet broze scheep
je maar al te gemakkelijk een prooi dei-
golven kunnen doen worden? Het is dan
ook te voorzien, dat Laval van zijn minis
ter-presidentschap niet al tc langen tijd
plezier zal beleven, daar regecringspartijen
vn oppositiegroepen, wat haar numerieke
sterkte betref!, elkaar niet al te veel ont-
loopen. Uitgesloten is het dan ook niet, dat
men tenslotte zijn toevlucht zal moeten ne
men tot parlcnienhsontbinding en liet uit
schrijven van nieuwe verkiezingen.
Vraag vakkundige adviezen
Voordat U tien auto koopt!
Zorg dat U door informatie
Tegenslag, verdriet ontloopt!
Of nog beter: Koop Uw wagen
Zonder meer bij „MOLENAAR"
Zelfs de naam is een garantie
Ondervangt dus elk bezwaar.
SIR PERCY FRITZPATRICK f.
'i „Twee minuten stilte".
Londen. 26 lam (V.D.). Tc Kaapstad is
overleden de bekende Zuid-Afrikaner Sir
Percy Fritzpatrick.
Hij was 09 jaar oud. Sir Percy Fritzpa
trick is de man geweest; die in Engeland
het denkbeeld heeft gelanceerd om op Ar
mistice' dag. den herdenkingsdag» van den
wapenstilstand, eiken elfden November te
11 uur. dit feit te herdenken door twee mi
nuten stilte.
de operazanger lindlar aan
een beroerte overleden.
Keulen, 2 6 J a n. (V. D.) De Keulsche
operazanger Franz Lindlar, die gisteravond
moest optreden in Puccini's Turandot. werd
tijdens de voorstelijjïg onwel, zoodat hij
sléchts met moeite gedurende het eerste be
drijf kon blijven doorspelen. Hij begaf zich
met zijn vrouw naar huis, waar hij korten
tijd later een beroerte kreeg en overleed.
Een gedeelte van de groep
Daladier zal misschien
medewerken
P a r ij s, 2 6 J a n. (V. D.) Dc Fransche ka
binetscrisis is gisteren geen slap dichter
bij een oplossing gekomen, hoewel liet met
spanning verwachte besluit der raciaal-so-
cialisteu gisteravond bekend is geworden.
Hoewel in het besluit der radicaal-socialis
ten niét. zooals vorige malen, speciaal stel
ling wordt genomen tegen Tardieu en ook
geen uitspraak wordt gedaan tegen de
grocp-Mnrin, wordt erin gesproken over
een uitbreiding van de Vckenwet en wordt
er nadrukkelijk in verklaard, dat de partij
slechts een regeering kan ondersteunen, die
is samengesteld in overeenstemming met
de besluiten van het partijcongres van Grc-
nuble. wat prartisch echter niets anders
bcteekont dan dat inet bovengenoemde
groepen niet zal worden samengewerkt.
Gisteravond had de kabinetsformateur
Pièrre Laval nog verschillende besprekin
gen met Marin, Steeg en Briand. Wanneer
alle pogingen, öm een concentratie-kabinet
to vorniep, falcp, zq.1 Laval trachten de.oude
meerderheid van Tardieu te .horstellen en
proboeren zijn kabinet een steviger grond
slag te geven clan hel oude kabinet-Tardieu
door dc groep Marin cr in te;betrekken.
Parijs, 26 Jan. (V.D.I Laval heeft van
daag zijn besprekingen ter vorming eener
nieuwe rcgeering voortgezet. Achtereenvol-
ens heelt hij «ie leiders van vrijwel alle
Kamergrócpen en ook verscheidene Sena
toren ontvangen. Uit de verklaring, die zoo
wol Laval zelf als dc parlementariërs heb
ben afgelegd, is gebleken, dat aan een een
drachtige medewerking van de radicaal-
socialisten met dc nieuwe ïogeering niet te
denken valt. Anderzijds bestaat echter de
Jeans, dat. een gedeelte van dc groep-Daln-
dicr bereid zal zijn de regeering te steunen.
Ook kan Laval op dc medewerking van de
radicaal-socialistische senatoren rekenen,
die aan de. dicipline van de portijgrocp on
derworpen zijn. Het is derhalve niet on
waarschijnlijk te achten, dat in de nieuwe
regeering ecnige radicaal-socialistische per
soonlijkheden vertegenwoordigd zullen zijn,
gelijk dat réeds in het kabinet-Tardieu het
geval is geweest. Wellicht zal de definitieve
ministerlijst nog hedenavond laat bekend
worden.
Ook Tardieu opgenomen?
Een later telegram meldt:
Nadat de radicalen vanavond Laval me
degedeeld hadden, «lat hun partij niet met
bom kon samenwerken ontving Laval den
afgevaardigde Deligne van do radicale link
sche partij, die hem in kennis slelclo van
een motie zijner partij, waarin hij uitgonoo
digd wordt, ondanks bet besluit van dc ra
dicalen, zijn pogingen tol vorming van een
kabinet voort te zetten. Om hall" 10 ontbood
Laval de afgevaardigden en senatoren bij
zich, die hij in zijn kabinet denkt op tc
nemen. Onder de. eersten, die bij hein kwa
men, bevonden zich Tardieu en Maginot.
Laval is geslaagd.
Laval is er in Jen loop van don nacht
in geslaagd een kabinet te formeerèn. Te
gen 1 uur werd de volgende ïninisieilijst
bekéhd gemaakt:
premier van biniVenlandéelse zaken, La
va-I; Justitie en vice-president. BérarU. Bul-
tënlaiKteche zaken, Briand: Oorlog, Magi
not; Marine, Charles Üurnont; Luchtvaart.
Du Mesnil; Financiën. Flandin; Begroo
ting, Pietri; Handel, RolÜn; Handeteihari-
ne, dc Cliapedolaine; Landbouw, Tar
dieu
Geruchten over ontbinding van
het Lagerhuis
Londen, 24 Jan. (V. D.) In dc Engel-
sche pers'en in regeeringskringen doen
geruchten dc ronde, dat de regeering voor
nemens zou zijn, wanneer Woensdagavond-
a.s. de nieuwe vakvercenigingswet in twecr
de lezing verworpen zou worden, het lager
huis te ontbinden en nieuwe verkiezingen
uit to schrijven.
Dc arbeiderspartij beschikt over een meer
derheid van 26 stemmen over de conser
vatieve partij. Officieel hebben de liberalen
besloten zich van stemming te onthouden,
doch men verwacht algemeen, dat een aan
tal liberalen, vermoedelijk tusschen de 10
en 15, eveneens tegen do regeering zal stem
men. Anderzijds bestaat de kans, dat een
aantal liberalen, ondanks bet door I.Ioyd
George uitgegeven parool van stem onthou
ding, vóór het regeeringsvoorstel stemt. Dc
regeering maakt zich dan ook geen illusies
over het resultaat en neemt in e!k geval
reeds thans als vast aan, dat een evenfuccle
overwinning slechts zou geschieden met
,een uiterst geringe meerderheid.
LANGESTRAAT
Tel. 341
PRIMA DAMES CORSET
met binnenband f 2.90
pose zalm.
DRIE MIJNWERKERS GEDOOD.
Londen, 26 Jan. (V. Dj In een kolen
mijn le Wirexhé,'m stortte gisteren in een
schacht een deel van dc zoldering in. Drie
mijnwerkers, die op dat gedeelte aan het
werk waren, werden duor het neervallende
gesteente bedolven en gedood
belangrijke platinavoorraden
ontdekt.
N e w-Y o r k, 2 6 J a n. (V. D.) Uit Santiago
de Chili wordt gemeld, dat men op het
eiland Chiloe één der rijkste platinavoor
raden der wereld heeft gevonden. Het ge
vonden gesteente bevat een zeer hoog per
centage platina.
__.d2 «É*-'
l'oor de ontwapening en
tegen 7 fascisme
Zurich, 2i Januari (H.N.) Het bestuur
van het internationale vakverecnigingsver-
boiid heeft gisteren in zijn vergadering te
Zürioh verschillen:1e besluiten genomen.
Na een uitvoerig debat werd overeengeko
men gemeenschappelijk mét dc socialis
tische arbeidersïnternationale stappen 1e
doen, om invloed i© oefenen op dc besluiten
der aanstaande ontwapeningsconferentie
van den volkenbond.
Verder werd besloten in Italië de bewe
ging tegen liet faiscismc Te organiscercn.
Voorts werd over de vakvereenigingsbew e-
ging in Zuid-Amerika gesproken, waarbij
men tot de opvatting kwam, dat in de
Zuid-Amerikaanschc staten een veld van
grootere werkzaamheid voor de internatio
nale vakverccnigingsbewcging voorhanden
is.
De eerstvolgende bestuursvergadering zal
einde April te Madrid worden gehouden.
EEN NIEUWE NARCOSE-METHODE.
Twee slachtoffers.
Essen, 2 6 Jan. (II. N.) In hot katho
licko ziekenhuis te Essen-Lcrden zijn twee
patiënten gestorven, die een operatic zou
den ondergaan. Zij stierven, toen zij vol
gens 'een nieuwe methode van narcose be
wusteloos zouden worden gemaakt. Het be
stuur van het ziekenhuis deed van dc ge
vallen aangifte bij lier gemeentebestuur,
dat een nader onderzoek gelastte. De jus
titie heeft daarop voor lieden een lijkschou
wing gelast. Deze gevallen hebben a col op
zien gebaard, zoodpt de uitslag van dc lijk
schouwing met grootc belangstelling wordt
tegemoet gezien.
POSTAUTO BIJ BERLIJN VAN EEN
HELLING GESTORT.
E bers w a l cl e, 26 Jan. (V. D.) Gister
avond stortte bij Eberswaide een postauto
van een 1.75 diepe helling langs den weg
naar beneden. Van de dertig inzittenden
werden door flasspl inters en door den
schok ior personen zwaar en vijl' licht gc
wond. De chauffeur verklaart, dat de stuur
inrichting van zijn wagen plotseling wei
gèrdc, doch het onderzoek heeft uitgewe
zen, dat dc stuurinrichting in orde was.
Reeds 120 meter voor dc plaats, waar het
ongeval plaats vond, was de wagen naar
links afgeweken.
EEN DRAMA TE AKEN.
Aken, 26 Jan. (II. X.) Zaterdagnacht
heeft de'koopman Max Martin, een oorlogs
invalide, eerst zijn vrouw en drie kinderen
in den ouderdom van zes tot tien jaar en
daarna zich zelf door revolverschoten van
het leven beroofd. Vrees voor een operatie,
die hij moest ondergaan, moet do aanlei
ding voor deze 'wanhoopsdaad zijn.
GEDEELTELIJKE OPHEFFING VAN DEN
STAAT VAN BELEG IN SPANJE.
Parijs, 26 Jan. (II.N.) De Spaansche rni
nisterraad heeft Zaterdagavond besloten
den staat van beleg \oor geheel Spanje op
te heffen met uitzondering van Madrid on
Huesca, in welke plaats nog het proces
voor den krijgsraad tegen de deelnemers
aan de jongste revolutionaire beweging
wordt gevoerd.
NIEUW EGYPTISCH KONINGSFRAF
ONTDEKT.
Evenaart het graf van Toet-ank
Amen.
Londen, 26 Jan. (V. D.) Uit Caïro
wordt gemeld, dat prof. Sclim Hassan in.de
nabijheid van Themis een oud Egyptisch
koningsgraf heeft ontdekt met schatten, die
het graf van Toct-ank-Amen evenaren of
misschien zelfs wel overtreffen- Het graf,
dat dateert van ongeveer 5000 jaar vóór
Christus, bestaat uit twee gewelven, die ge
heel ongeschonden zijn. De mummie rust
in het eerste gewelf op een prachtige sarco-
phaag en draagt een gouden kroon met
kostbare juweelen.
Dc twecdo ruimte is gevuld met siera
den, prachtige cdelstccnen, gouden en al
basten voorwerpen, zooals men nog zelden
beeft gevonden. Het graf zou het graf van
:len priester-koning Tarso Ankh Zijn. Prof.
Hassan is vermoedelijk de eerste Egypte
naar, die. zelfstandig het opgravingswerk
in zijn eigen land heeft ter hand genomen.
Tegenspraak tusschen Minister
Hymans en zijn collega
van defensie
De Maasbode schrijft:
Terwijl de grootc mogendheden te Gcnève
op de meest plechtige wijze hun vrédcslief-
de uitspreken alsmede hun overtuiging, dal
de vréde in geen enkel opzicht gevaar lóópt;
terwijl de Belgische minister Hymans op
de" grootc bctcekenis dezer verklaring wijst,
kondigt zijn collega De Broqueville op het
zelfde oogenblik te Brussel een aanvrage aan
van twee milliard voor „defensie".
Nu zijn wij gaarne bereid rekening'tc
houden niet de bijzondere geografische po
sitie van' België, "die "in den loop der eeuwen
reeds herhaaldelijk haar gevaarlijke zijde
heeft «loon gevoelen.
Ook nemen wij gaarne in aanmerking, dat
het aan sommigen bijzondere moeite kos!
om tegenover „Bclgi«i" hun algeheclc ob
itcit civ onpartijdigheid te bowaren.
Maar toch begrijpen wij, dat. cr een gevoel
van teleurstelling gaat door de harten van
2eer velen.
Hebben wij dan niets gewonnen'?
Is het inzicht dan nog steeds niet door
gedrongen, dat opvoering van de bewape
ning meteen beteekent opvoering van de
oorlogskans?
Wat in hetgeen België voorheeft liet aller
pijnlijkst aandoet, dat is bet klinkend wan
trouwen, dat bet met zijn oorlogstoerusting
uitspreekt in alles, dat, naar wij meenden,
tocli cenigcn meerderen waarborg \ooi
vrede gaf.
Locarno of Kclloggpact, Volkenbond of
Vredcsresolutie, 'België vertrouwt er zich
niet aan toe: een muur van beton en pant
ser is en blijft de ecnigc veilige scliutse.
Ook tegenover een vijand, dien... men
zoo goed mogelijk beeft ontwapend.
M ant De Broqueville wijst cr wel op, dat
België in 1911 machteloos stond tegenover
de aanvalswapenen van Duitschland, maar
Inj vergeet er bij te zeggen, dat Duitschland
toen vertegenwoordigde de machtigste en
meest verfijnde oorlogsmachine, die dc we
reld ooit had aanschouwd, en dat thans dat
zelfde land op dit gebied veruit de. minste
is onder dc grootc Europecschë broeders.
En wij mogen toch wel veronderstellen,
dat de bedoelingen der Belgische bewape
ning louter defensief zijn en'dus alleen tegen
Duitschland kan gericht zijn.
Of denken onze Zuiderbroeders bij deze
bewapening ook aan Nederland, dat... in
ontwapening België zoo ver vooruit, is?
Worden deze voorstellen aangenomen, dan
zou dit. een zware slag zijn voor het vertrou
wen, dat men bij liet streven naar inter
nationale ontwapening vooral in de kleine
staten meent tc kunnen stellen.
Minister Hymans wees nop, juist naar
aanleiding \an dc vredesresolutie der groote
mogendheden, op de belangrijke taak, die de
kleine staten op dit gebied hebben tc ver
vullen.
Al hebben zij slechts een zedelijke macht,
aldus de minister, deze wordt steeds groo-
ter, en de kleine staten worden -zich van
deze zedelijke macht steeds meer en meer
bewust.
En terzelfder tijd spreekt zijn collega in
Brussel op dc meest krasse wijze, zij het dan
indirect, zijn volslagen wantrouwen uit in
elke zedelijke macht en proclameert de brute
materieèle macht als de ecnige solide basis
voor zelfbehoud.
Of moeten wij in hetgeen de Belgische re
geering thans voorstelt niet de wilsuiting,
niet de innerlijke overtuiging zien van een
kleine maar vrije natie, maar van een klein
volk, dat vast zit in den greep van een
sterkere macht?
Dan bestaat er nog te grooter reden, om
dezen aanslag op het vertrouwen her volke
ren in dc hoogere gevoelens der mcnschheid
zoo beslist mogelijk af te weren.
weerbericht
11 oogs t e Barometerstand
771.3 te Toulouse.
Laagste Barometerstand:
750.3 te Vestmanocr.
Verwachting:
Zwakke tot matige, later
toenemende, W. tot Z. wind,
toenemende bewolking, later
waarschijnlijk regen, lichte
vorst des nachts, later zach
ter.
Langestraat 49-51 -- Tel. 190
Atelier voor
Ajoureeren, Festonneeren
Plisseeren, Bontwerk en
Corsetreparatie.
Jfenri ,/ferjer:
Wenken in
hpt beiontf
\nnr|j deren
m».*hdniw»
Onmisbaar voor iedrron Auto-eigenaar.
'rosfft Uw b+aUiand»la*r. Uitf ValUh/f *Co'Jmrrwfo+rl
Doodstraf geëischt tegen
39 hunner
Uit Constantinopel wordt d.d. 25 Jan. aan
de Courant gemeld: De officier van justitie
heeft dc doodstraf geëischt legen 39 van de
105 personen, die in verband met de onge
regeldheden ie Mencmen in December jl.
wegens het smeden van ccn samenzwering
legen de rcgeering werden gearresteerd.
Tot deze 39 behooron dc sjeiks Esad en
Ibrahim. De meerderheid der beschuldig
den verklaarde geen politieke bedoeling
tegen dc rcgeering te hebben bchad. Hun
werd echter niet vergund den bijstand van
rechtsgeleerde verdedigers in te roepen. De
krijgsraad zal morgen een uitspraak doen.
Voorts zullen verscheiden journalisten uit
Smyrna terechtstaan onder beschuldiging
onjuiste berichten inzake doze, ongeregeld
heden le hebben geplubliccerd. Ten slotte
zal dé commandant der gendarmerie te
Mcnemen worden gohooonl. die, evenals
twintig soldaten, er van wordt beschuldigd
de orders «.lor regeering niet ten uitvoer ie
hebben gebracht.
AUTO RIJDT IN EEN GROEP
REICHSBANNER-LEDEN.
Delmenhorst, 26 Jan. (V.D.) Op den
Breraerstraatweg reed Zondagavond een
auto uit Delmenhonst op een groepje
Reichsbannerleden in, dat zich op weg
naar Bremen bevond. Vier personen wer
den zwaar gewond"
HET TEXTIELGESCHIL IN ENGELAND.
Verscherping van 't conflict.
Londen, 21 Januari (V.D.) Bij de stem
ming in de Engelscho textiel-industrie wer
den er 90.770 stemmen tégen en 45.990 stem
men vóór hervatting der onderhandelingen
uitgebracht. Met stakingsconflict wordt
hierdoor opnieuw verscherpt.
HALF MADRID LIGT ZIEK AAN DE
GRIEP.
M a «I r i d, 25 Jan. Volgens mcdcdeclingen
der artsen lijdt te Madrid thans ongeveer
50 der bevolking, d.z. circa 350.000 perso
nen, aan griep. De ziekte draagt over het
algemeen geen ernstig karakter cn het
schijnt, dat de epidemie thans haar hoogte
punt heeft bereikt. (CouranO
BLOEDIGE BETOOGING VAN
COMMUNISTEN.
Sten dal, 25 Tan. (V.D.) Hsden hielden
communisten te Bismarck con demonstratie,
in den loop waarvan ecnige niets bevroeden
de voorbijgangers rake klappen opliepen.
Verder werd een café bestormd, waarbij
acht personen gewond werden, van wia ze
ven zwaar. De inventaris v.erd verwoest.
In totaal werden 15 personen gewond, waar
van slechts vijf cr met lichte verwondingen
afkwamen.
VARKENSMARKT. TEL. 1309
PIANO- EN 0RGELHANDEL
De garantie van ons huis is voor U
Gen absolute waarborg.