CHRYSLER BRIEVEN VANEEN BRA8ANTSCHEN BOER DE E£MLANDÊQ Buitenlandgcli Overzicht j. MOLENAAR JOH. DE HEER Maandag 9 Februari 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a IN ALLE KLASSEN Distrêcts-lmporteur fortmann en hehenkamp PIANO- EN 0RGELHANDEL DOOR A. A. L. GRAUMANS DREIGT EEN NIEUWE WERELDOORLOG? 29e Jaargang No. 188 IN DEN TREIN OVER VALLEN EEN FRANSCH CREDIET AAN DUITSCHLAND L. J. LUYCX ZOON SENATOR TITTONI OVERLEDEN 4MERSF00RT5CH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS pcr 3 ""«"d" voor Amersfoort f2.10, per maand 10.75, per week (mei gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.17 Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05a POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 511 PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 roet Inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Llefdadighclds-advertentlfcn voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiëo „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regel* 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 De arbeidstoestanden in Rusland. Bespreking in het Britsche parlement. Engelsch-Amerikaansche actie bepleit. Binnen afzienbarcn tijd zullen dc arbeids toestanden in de unie der sovjctpublieken, waarover heel wat te doen is geweest, ook in liet Engelsche Lagerhuis een punt van bespreking uitmaken. Dit is het uitvloeisel eerier actie van commander Bellairs, een conservatief parlementslid, dat een voorstel beeft ingediend, hetwelk door niet minder dan 188 Lagerhuislcden is ondertcckend. In het bewuste document wordt in de eerste plaats gewezen op de motie, die een tijdje geleden eenstemmig is aangenomen door een bizondere commissie uit het Amc- rikaansche Huis van Afgevaardigden. Deze motie hield in, dat liet Arncrikaanschc de partement. van financien zoolang den in voer van sovjet-Russisch hout naar dc Ver- ecnigde Staten diende te verhinderen, tot dat zijn agenten door de sovjetregeering in staat waren gesteld een onderzoek in te stellen naar den gevangenisarbeid, die in Üc sovjetrepubliek wordt verricht en naai den gedwongen arbeid, die daar eveneens plaats vindt. Het is nu in verband met deze Arncri kaanschc motie, dat Bellairs en zijn geest verwanten er bij dc Engelsche regeering op aandringen zicli met de regeering der Vereenigde Staten in verbinding te stel len, opdat een gemeenschappelijke actie der beide Angelsaksische landen kan wor den overwogen. Ondertusschen is een Engclsch blad, de Daily Telegraph, met nog al schokkende bizonderheden voor den dag gekomen. Vol gens de genoemde Britsche krant zijn in de concentratiekampen van de sovjet-Rus sische houtnijverheid in het geheel 570000 menschen, van wie er 71000 vrouwen zijn en niet minder dan 18009 kinderen, onder gebracht. Het is merkwaardig, dat deze slachtoffers bijna zonder uitzondering bc- hooren tot wat men noemt dc bour- geois-klassé. De schrijver staat bovenal slil bij de ar beidstoestanden. die in Moermansk heer- schen éri 'die gewoonweg een schrikwek kend karakter dragen. De arbeiders moeten daar een nog een erger behandeling ondergaan dan negersla ven en wanneer het af en toe gebeurt, dat één hunner handelingen verricht, die ook maar eenigszins indruischen tegen dc vast gestelde bepalingen, dan is hij zeker van den kogel. Ook de voedselverstrckking aan van f 2390.- tot f 13500.- TELEFOON 1210. iangesiraat 63 tel. SS uw matrassen worden in één dag opgemaakt en bijgevuld. vraagt prijsopgave. VA3KEN3.YJAFJKT. TEL. 1309 Ook voor Piano's het goedkoopste adres. de gevangenen moet buitengewoon veel te wenschen overlaten, want volgens de me- dedcclingen van de Daily Telegraph be staat het dagelijksch rantsoen uit één aard appel, één stuk brood en één haring. De belooning is eveneens belachelijk: per maand ontvangen de dwangarbeiders in het geheel vijf roebel. Wat verder dc huisvesting betreft, dc ge-' vangenen moeten er zelf maar voor zorgen, dat zij iets in elkaar timmeren, waar zij onderdak kunnen vinden. Het is te begrijpen, dat menigeen heeft getracht door dc vlucht zich aan dit helschc leven te onttrekken. Kloppartijen op hen, die de wijk namen, waren dan het gevolg en wanneer men er niet in slaagde dc vluchtelingen te achterhalen, dan werd de afdeeling, waarin zij gewerkt hadden, nach tenlang in \ieze aarden barakken opgeslo ten. Deze mededeclingcn moeten gebaseerd zijn op hetgeen een vroegere sovjet-Russi sche ambtenaar, die eveneens gedwongen werd zich naar Moermansk te begeven en die zich later in veiligheid kon stellen, heeft meegedeeld. Hoe erg de toestanden in het gebied der concentratiekampen zijn, zou verder kunnen worden afgeleid uit de bewering, dat tijdens den winter van thans niet minder dan 73000 arbeiders van uitput ting om het leven zijn gekomen. EEN „BRAND"-WEERMAN. Hij bracht het v;erk in den winkel! Parijs, 8 Februari. (V.D.) In een dorp in de buurt van Clermond Ferrand is een landbouwersknecht, zekere Lachaud, 25 ja ren oud, en deel uitmakende van dc plaat selijke brandweer, gearresteerd als ver dacht van brandstichting. Dc man heeft bekend, sinds 1926, vier gebouwen in de gemeente Mozac in brand te hebben gestoken, om zich daarna bij zijn medespuitgasten te voegen. Hij onder scheidde zich bij het blusschingswerk in hooge male. Thans is de man voorloopig ingesloten. UI venhout, 3 Februari 1931. Me nier, Tc Had 't giesterenavond nie gedocht. Veur me naar bed gongen keek ik nog 's efkes op d'n erft naar de' locht en waar 't volle maantje staan moest, daar glom zwakskes 'n blaauw schijnsel achter zwar te wolkenflarden. Afijn, 't ouwe resepkc. Rengel, rengel en nog 's rengel. Drüpkes sprenkelden zochtjes in m n gezicht en d n notelèèr boog neer van 't nat, van 't veule nat, dat 'm in z'n zielement zat gezogen. Zwaar hong d'n nacht over Ulvcnhout. Zwaar en zwart van rengel, dreef ie ievers deur. Maar toen 'k opsting van d'n mergen, 't was nog wel pikkedonker, maar toen sting "k toch verrast te zien. Waterhelder blonk 't maantje, in de dunne locht. t Hup pelde op wolkengolfjcs as 'nen glazen bal op zee. D'n horizont in 't Oosten klèèrde in properen glaans. Gongen me één van de zomersche dagen van Februari krijgen deuzen dag? „Trui," zee ik, „Trui, me krijgen deuzen dag zon, wermte en licht, 't zonneko-n-is aan 't rijzen, d'n hemel ga-d-in t Oosten heelegaar openbreken." ,,'t Zou tijd gaan worren," stelde ze vast, onderwijle ze d'n ketel water in t gat van de plattebuis draaide mee veul lawijd: „duuzenden menschen zijn dr ziek! „Mensch, grom nouw nie op d'n vruugen mergen van deuzen schoonen dag, zee ik, „ge zult er strak spijt van emmen, klap muts!" Vl ,,Ik prijs d'n dag nie veur 't avond is," zee ze toen, „want me krijgen vandaag tóch nog rengel cn gin bietje!" 'k Stak sjuust. m'n eerste pepke non en vroeg onderwijle: „stikt ocw ekstroog soms?" „Mot 'm 's wegbrengen," zee ik; „waant dan lopt ie achter." Enwa waar is, is waar, de kapmuts hee gelijk gekregen, 't Is van den middag weer danig gaan betrekken in de locht en de bui-kes die gutsten 'r makelijk uit. „Nouw?" vroeg ze, toen ze mee dn leegen voeierketel van de verkens kwam, cn de druppen in de naaikes van d'r gezicht nalooperkc dcejen: „nouw? is 't 'n goeie of nie, die ekstroog van ine?" ,,'t Is 'n pracht." riep ik in bewonderink: „daar motte zuinig op zijn. Toeteloeris! Ge 'mot 'm bij testement vermaken aan 't Mie- terologisch Inkstutict in den Bilt." Krijgt de pip en haalt 's wa blokken uit de" schuur, veur 't vuur in 't achterhuis!" „Maar watte eerst?" vroeg ik serieus. „Wa watte?" „De blokken of de pip?" Ja. amico, daar is d'n lesten tijd mee die kaanten-muts-van-me gin laand te be zeilen. 't Veule kwaje weer zit in d'r gestel. „Somtijen kan 'k* nie op-of-neer." zee ze; Mde schernierkes gaan verroesten mee al dieën rengel." „Mensch," hè 'k 'r aangerajen: „nimt dan 's 'nen steuvigen picrenverschrikkert, 'nen klare mee suiker, da smeert de boel; dan pik ik er eentje mee. Veur de gezellig heid!" Het pauselijk orgaan over Ludendorff's betoog In een artikel in de „Osscrvatore" van 6 Februari j.l. onder den kop „Zal onze be schaving ineenstorten?" leest de Maasbode het volgende: Op Maria Lichtmis in 1932 zal dus de eer ste internationale ontwapeningsconferentie bijeenkomen. En op den eersten Maart van hetzelfde jaar zal ook de nieuwe wereldoorlog uitbre ken met twaalf millipen gewapenden! Maar hoeft het Kellogg-pact van 27 Augus tus 192S den oorlog dan niet „buiten de wet" verklaard? En verzekert het jóngste mani fest van Genèveonri .den vrede niet? De njan, die het verderfelijke besluit genomen heeft, om zich tot epn oorlogs- profeet te maken, is veldmaarschalk Lu- ilcndöHT. Hij moet dien beruchtcn da tum van 1 Maart 1932, dien hij noemt als aanvangsdatum van het nieuwe we reldconflict, enkel en alleen op grond van het buitenge woon overtuigende LUDENDORFF feit, dat de som van 1, fl, 3 en i evenals die van 1, 0, 1 en 4 vijf tien is, uit een of andere maqonnieke ge heimleer hebben opgediept. Maar hierbij heeft de vroegere chef \an den Duitschen generalen staf het niet ge laten. Hij heeft zelfs het pausdom tot spil willen maken van de nieuwe oorlogscata- strophe, door het mede te verwikkelen in de rivaliteiten tusschcn de volken, waardoor volgens den titel van zijn verderfelijk Doek „dc oorlog op Duitschen bodem dreigt". Deze kwade bewering is voldoende, om met al zijn overpeinzingen en profetieën kort en bondig af te rekenen. Dezen hadden trouwens niet eens verdiend verzameld te worden, als zij niet één van de vele sympto men van onrust en, laten wc het maar ge rust zeggen, van ontaarding waren, die den vrede onder dc volken belagen. DE ITALIAANSCHE SENATOR TITTONI STEPiVENDE. Rome, 7 Febr. (V.D.) Dc bekende Ita Iiaanscbc senator Tittoni is stervende én heeft waarschijnlijk nog slechts ecnige uren te leven. Nederlander door een bandiet in den exprestrein Keulen Brussel neergeslagen Beroofd van f 400 en andere kostbaarheden Brussel, 8 Febr. (V.D.) Hedennacht is de Nedcrlandsche expediteur Rohman, af komstig uit Dordrecht, en wonende te Ant werpen in den exprestrein KeulenBrussel overvallen door een bandiet, die te Luik in stapte. De heer Rohman werd neergeslagen cn beroofd van een geldbedrag van 400. zijn papieren en andere kostbaarheden. Een vrouwelijke passagier, die in een aangren zende coupé zat, hoorde do heer Rohman later kreunen en trok bij het station Nosse- gem aan den noodrem. De roovcr wist ech ter in do duisternis te ontsnappen. Berlijn, 7 Febr. (V.D.) Van welinge lichte zijde wordt vernomen, dat de over eenkomst inzake de credietvcrleening van 130 millioen Mark door een Fransehe ban- kiersgroep ten behoeve van de rijksspoor wegen cn de rijksverzekeringsbank defini tief tot stand is gekomen. MISDADIGERS IN FRANKFORT. Het fling er „spaansch" too. Berlijn, 8 Februari (H.X.). In een poort in de Frankforter allee werd vanmorgen een auto van het Spaansch gezant schap gevonden, die door vijf kogels doorboord was en van binnen met bloed bevlekt De auto was Zaterdag aan een lid van het gezantschap ontstolen. Do polit'e stelt een onderzoek in. Men vermoedt, dat de auto door misdadigers is gebruikt, die in een vuurgevecht zijn geraakt, waarbij een hunner werd gewond. POLITIEKE KLOPPARTIJ TE FRANK. FORT. Frankfort a.d. M., 7 Februari. (V.D, Leden van den strijdhond tegen het fascisme hebben in den afgclocpen nacht in de Kai serstrasse verscheidene voorbijgangers aan gehouden om te controleeren welke poli tieke insignes zij op hun kleeding droegen Zij kwamen op deze wijze ook in aanraking met nationaal-socialisten, die van een ver gadering terugkeerden. Uit een woorden wisseling ontstond spoedig een vechtpartij, waarbij een wegvluchtende nationaal-socia list door een schot in den rug werd getrof fen-r De politie heeft een aantal arrestaties verricht. WEERBERICHT Hoogste Barometerstand: 775.8 te Wecnen. Laagste Barometerstand: 715.1 te Reykjavik. Verwachting: Matige tot krachtge, Z. tot Z. W. wind, betrokken tot zwaar bewolkt, af en toe re gen of natte sneeuw, lichte tot matige dooi in liet W., in liet O. om het vriespunt tot lichte dooi. Langestraat 49-51 -- Tel. 190 Atelier voor Ajoureeren, Festonneeren Piisseeren, Bontwerk en Corsetreparatie. Rome, 7 Februari. (V.D.) Hedenavond Is de bekende Italiaansche staatsman senato? Tittoni na een langdurig lijden overleden. Reeds in den afgeloopen nacht hadden drie dor bekendste specialisten alle hoop opge geven. Tittoni is aan een ernstigen grien- aanval bezweken. Het bricht van zijn over lijden werd onmiddellijk aan Mussolini medegedeeld. COMPROMIS TUSSCHEN HOOVER EN DEN SENAAT. N e w-Y o r k, (H.N.) Dc strijd tusschcn president Hoover en den senaat over de hulpverleening aan de noodlijdende boeren bevolking schijnt thans door een compro mis bijgelegd te zullen worden, volgens het welk eon bedrag van 20 millioen dollar ter beschikking zal worden gesteld voor dc hulp actie. SLACHTOFFERS VAN HET ONGELUK TE PLYMOUTH GEBORGEN. Londen, 8 Febr. (V.D.). Bij Plymouth' zijn nog twee lijken van de bij het vlieg* ongeluk omgekomen militairen geborgen. Van do negen verongelukten, worde.n thans nog vier vermist. „Gij pik niks," zee ze toen: „cn ik zal wei smeren mee 'n stark bakske troost!" Da zat 'r dus ok weer neffen! .Ta, 't is veul kwaai weer. Heel de wcareld hee-ge-'t snot. Maar van den mergen, veur twaalf uren, toei} 'k in dc stad kruiste mee m'nen gruuntcnwagel, toen was 't toch wel zoo schoon, da k allemaal spijt had nic in d'akkers te zitten, 't Zonnelicht spran kelde ieveraans teugen, 't Lekte de gevels cn daanste op straat. De wegels die glom men lijk pèèrlcn bonken, zoo schoten de lichtjes in straaltjes d'r af. Dc veugeltjes zongen cn tjilpten as gekslces, in boomen en goten, mee leutig lawijd. Dc toren die glom en die ketste-n-1 zonlicht in glazig en spiegelend geglaans. Z'n wit ornament, z'n tiereletijnen, die smolten gaar weg in 't blaauw van de locht. 't Was 'non dag van goud eu van zuiver, van pèèrlenglaans on van stralendcn pracht; fontijnen van licht bespoten de wcareld, *'t fiest van de Lonte hong ievers in 't rond! 'k Had kunnen daanscn, de wagcl die sprong van z'n eigen veuruit op de keien en Blek, die blafte van plazier. Maar ja ,d r zijn veul menschen ziek. Nie olleen bij Trui zit 't vuile winterke in d'r korpus' te vroetcn. Ge meug vandaag wel van ijzer cn staal zijn om zonder kleeren- scheuren deur de kardons te komen, 't Is 'n kwaaie maand, deus maand. De maand da van 't heele jaar de meeste menschen doodgaan. In deus maand ik koom er rond veur uit, ben 'k altij wa vcur- zichtigcr as aanders. As ik de griep aan vuul komen, as ik 'm as 'n net klef biest over m'nen rug vuul kruipen, da ge zoo van die riflings over oewen bast vuult trekken, kiepevel om oew henen gaat spannen. ollee, dan spring ik op uit d'n akker, gaai wa spaaicn cn kruien da'k 't wèrm krijg, en stap dan mee 'nen vollen kruiwagel naar huis om wèrm en in beweging te blijven, dan knoop ik m'nen das hoog op teugen m'n strot, knoop m'nen jas toe en spoei naar huis. En as 't effen kan -mee 't werk, dan gaan de deuren potdicht, dan peuter ik de plattebuis onder in z'nen rooster en lot ze daarbuiten dan maar betijen! „Wa-g-aan ocw eigen doet, da doe-d-aan ginnen rotten kool", zee 't sprikwoord en daarom: as ik de griep aan vuul komen, dan gaai ik gère op den loop. Kob 't ééns te pakken g'ad twee jaar gelcjen op deuzen tijd. en nóg, as 'k er aan denk, dan begin ik al te niessen! Waant gezond heid, amico, ollee, 't is de schonste gave van d'n hemel en me motten d'r zuinig op zijn! 't Is mee gin muljoenen te koop. En ge kun veur oew geld 'nen dokter, 'nen perfester, tien perfesters, ollee 'n heele ak- kedeemie huren om oew weer zo'n bietje te rippereeren: veul meer as oew tong uit laten steken, liier en daar 's knijpen, en desnoods oew open pulken cn weer mee 'nen slordigen steek toenaaion en 'n gepe perd rekeningske schrijven, kunnen ze toch ok al nie. De gezondheid mot van z'n eiges veromkccren en dan motte zclvcrs vuulen wa ge doen en laten mot om dc Natuur te helpen. Zekers die menschen die gestu deerd emmen in de middplcijnen weten veul. Heel veul! Ze halen ijskoud oew maag veur d'n dag, zooas Trui wel 's "nen ouwen kepotten broekzak uit m'n broek keert en ze snijen 't kwaje d'raf net als Trui doet naaien de hullen weer aan mekaar en sturen oew mee 'n kleiner maagske weer naar liuis, zekers da's allegaar heel knap, maar ge zij toch heel wa beter af as ge die kleermakers nie noodig het! Opgelapt is maar opgelapt en 'nen mensch kan veul aan z'n eigen doen om da confectiewerk te veurkomen. Nouw ik 't daar zoo over eb, lest hè 'k 'n groot stuk gelezen van zo'nen perfester, (die perfesters schrijven al net zoo druk in de kraant as ik), on dieën mensch trok van leer teugen de kwakzalvers. Gelijk had ie! Al was 't olleen maar uit 'n oogpunt van konkerensie, wa gij? Daar kan ik van mee praten. Veul klaanten van me zijn J'r in d'ren vrijen tijd ok boer bij en da nie alleen...! Dan komen de wefkes mijn nog vragen om raad en daad as de boel b.v. in 't zaad schiet, of de peekes te klein blijven, navenaant da ze zoo -best groeien. Nouw en zegt dan maar: lopt naar de... ge- witwel toe! Zooda 't maar zeggen wil: dieën perfester z'n kwaje bui kon 'k best begrijpen; veural ok mee da kwaje weer, niewaar! Kek maai* naar Trui. En 'n kaanten muts op of 'n perfestersbarèt, 'nen mensch blijft maai*, 'nen mensch. Maarzonder nouw as boer zo'nen ge- leerden mensch 'n leske te willen geven, toch mot ik 'iri nog iets vertellen, dat ie heelegaar vergeten is in z'n stukske. En da zijn z'n prijzen! Ge wit, as d'n perfester bij oew mot ko men veur oew ziekte, dan bende al vijfen- twintig guldens kwijt as ie oewen pols pakt» Afijn, laat ik de rekeningen van die gasten maar nie uitpluizen. Genog is 't, as ge wit, da ge zelf of oew erfgenamen. da's ok zoo zuur, 't verprutste werk mot evengoed betaald worren maar da ge na 'n operasie nog betalen mot veur de kamer, waar ge opengedaan wier. Of z'oew op de markt, in de muziektent kunnen opereeren! Kek, as d'n perfester 't zaakje nog 's van dieën kaant bekeek, as je 's nagong da-d-et weghalen van 't rottig blindedèrmke nog 'n honderdveftig guldens kost, dan zou la beter snappen, waarom 'nen èrmen drom mel somtijen eerst naar 'nen slapert gaat, Nouw kan ie wel zeggen: gaat dan mee da dermke naar 'nen timmerman, maar dan zeg ik: veur 't bouwen van 'n verkenskofi kan 'k evenmin bij d'n perfester terechte* En toch kost da kot gin duuzenden gul- dens! Neeë, dieën strijd teugen de kwak zalverij zal niks uithalen, zoolaank as de mannen van de wetenschap ons op twee manieren tegelijk villen! 'k Ben d'r nikske nie teugen da-d-'nen mensch van weten schap goed betaald wordt maar hij mot nie' "nen zieken mensch 't mes op z'n keel zetten. En aandersgin stulmkes schrij ven en maar stillekes deur.... „snijen". Kom. ik schei d'r af. 'k Ben staampende vol. Amico, veul groeten van Trui en a£ altij, gin horke minder van oewen toet a vod DRÉ.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1