Fa. M. A. Ramselaar
DÉ EEMLANDEa
Overzicht
CHRYSLER
L MOLENAAR
JOH. DE HEER
Donderdag 12 Februari 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e jaargang No. 191
IN ALLE KLASSEN
van f2390 tot f 13500
Districts-importeur
BuiteeiaB.cl
CURTIUS' REDE TREKT
DE AANDACHT
De
revisie-gedadite trad o.mt,
op den voorgrond
K
-
ilis
ENGELAND'S FINANCIEELE
TOESTAND ERNSTIG
L. J. LUYCX ZOON
KERKELIJKE WORST
AFFAIRE
AMERSPOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS t*r 3 maandt0 vo°> Amersfoort f2.10. per maand f 0.75. oer
week (met gratia verzekering tegen ongelukken) f O.W/r
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910
TELEFOON INTERG JU
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f l.OS met Inbegrip van een bewijsnummer,
elke rege! meer f0.25. Llefdadlghelds-advertcatiéo voor d«
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regtla
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f O.OS
Brüning's positie aanmerkelijk
verstevigd. Do rechtsche ex
tremisten slaan een dwaas li-
guur.
Bijna.iedereen is de opvatting toegedaan,
(lat Brüiiing, de Duitsche rijkskanselier, de
laatste dagen belangrijke successen heeft
geboekt, ondanks bet feit, dat dc regeering
zich ziet geplaatst voor een krachtige oppo
sitie, bestaande uit ongeveer 150 rechts
zich oricntccrendc afgevaardigden, waarvan
Gvce derde bchooren tot dc extremisten,
terwijl cr tevens om-ende-bij 75 communis
ten zijn, die natuuilijk eveneens voortdu
rend met de regeering overhoop liggen.
De rechtsche radicalen hebben in het par
lement niet nagelaten telkens opnieuw de
boel op stelten te zetten cn wilde looneelen
in den rijksdag in het leven te roepen,
waardoor elke ernstige arbeid werd gesa
boteerd. Van rumoer cn interrupties zonder
tal hebben dc ultra's bij gebrek aan steek
houdende argumenten, dag-in dag-uit zich
bediend maar geen enkele maal hebben zij
gezonde voorstellen aan dc band gedaan,
die ertoe konden bijdragen den ernstigen
economischeii toestand in Duitschland te
verbeteren. De Mitlerianen* hebben zich
steeds weer opnieuw als kwajongens gedra
gen cn bot parlement, gebruikt om op een
wilde, ontslijimigé manier te ageeren. Dit
wangedrag begon do regeering van Bea
ring, die slechts een zwakken parlemen
tairen grondslag hoeft. zij steunt op het
centrum cn enkele' burgerlijke middengroe
pen, maar wordt door de sociaal-democra
ten ontzien te vcrvelqn en om de extre
misten in loom te kunnen houden, heeft zij
verscherping Aan het reglement van orde
voorgesteld.-Dc meerderheid van den rijks
dag heeft zich hiermee vercenigd, zoodat
het den rcohtscben cn linkschèn radicalen
in den vervolge niet meer mogelijk zal zijn
den wetgevenden arbeid op al te fnuikende
wijze tc verstoren. De nazi's hebben cr zich
begrijpelijkerwijze hevig over opgewonden,
dat aan hun buitensporigheden paal cn
perk werd gesteld, doch kanselier Brüning
gaat ïustig zijn gang: dc ontstemming der
rcclits'-radicalcn culmine.crde tenslotte in
hun besluit om niet nicer in den rijksdag
te verschijnen, een voorbeeld, dat ook door
Ilugenbcrg's partij, die der DuitSc'i-natip-
iialen, is gevolgd. Dc communisten hebben
zich echter niet bij vorengenoemde opposi
tiegroepen aangesloten, doch blijven aan (1e
rijksdagbesprekingen deelnemen. Voortzet
ting hunner agitatie in den rijksdag ach
ten zij voor hen profijtelijker dan een exo
dus.
Men kan erop rekenen, dat dc rechtsche
partijen, nu zij in het parlement hun zin
niet hebben kunnen krijgen, buiten den
rijksdag hun woelige actie zullen voortzet
ten cn misschien, wanneer zij dc kans
schoon zien, wel een rcvolutiepoging zul
len ondernemen, waarvoor clc omstandig
heden op het oogenblik niet ongunstig zijn,
omdat Duitschland ongeveer een vi|f mil-*
lioen vverkloozen heeft, op wie dc 'agitato
ren uit den aard der zaak eerder vat krijgen
dan op een bevolking, wie het in stoffelijk
opzicht voor den wind gaat. Ondertusschen
kan dc rogecring-Brunmg, niet meer ge
dwarsboomd door een troep warhoofden,
rustig haar arbeid voortzetten, die niet steeds
een populair karakter draagt, maar die
naar vele Duitschcrs inzien volstrekt
noodzakelijk is, wil liet land cr in econo
misch opzicht weer' bovenop komen. Tal
van Brüning's lancTgendolcn beginnen tc
beseffen, dat men met dc lecgc praatjes cn
luidruchtige leuzen der extremisten niet
verder komt. doch dat praclische arbeid
moot worden vènieht.
Voor de ultra's is het tevens een onaan
gename verrassing geweest, dat Curlius, de
minister van buitenlandsche zaken, pver
wicn zij voortdurend hun gal hebben uitge
spuwd, omdat luj in hun oogen tc Genèvc
geen krachtige poliliek voerde, successen
heeft behaald, die klinken als een klok. Im
mers: de Volkenbondsraad heeft Duitsch
land, dat over de mishandeling der Duit
sche minderheden door Polen ernstig liceft
geklaagd, in bet gelijk gesteld, zoodat dc
nazi's nu niet langer kunnen volhouden,
dat de regeeiing-Biuning te Gcnèvo niets
weet tc bereiken.
Iloe dit ook zij: Brüning toont hoe lan
ger hoe meer een goecl regeerder te zijn,
waardoor bij ook het buitenland, dat met
grootc aandacht de ontwikkeling der toe
standen in Duitschland nagaat, eerbied af
dwingt. Hij beseft, dat een fantastische,
ontstuimige politiek, waarbij de gevoelens
niet door dc rede worden gecontroleerd, uit
den booze is en dat Duitschland alleen een
lichlendcr toekomst tegemoet kan gaan,
wanneer hard cn ernstig wordt gewerkt.
Geen avonturen-politiek, aldus dc leus van
Brüning's regeering, maar een hardnekkige
en waardige strijd om Duitschland weer
den rang van een volkomen gelijke temid
den van de overige naties der wereld te be
zorgen.
TELEFOON 1210.
LANGESTRAAT Tel. 341
Onze Jubileum Reclame en extra
lage prijzen en bij aankoop van
f 2.50 een kop en schotel cadeau.
Dc Fransdie pers wijst op den
eisch van' gelijkheid op
elk gebied.
VARKENSRflARKT. TEL. 1309
PIANO- EN ORGELHANDEL
Wij bevredigen U in ieder opzicht.
Parijs, 11 Fcbr. (V.D). De Fransche bla
den bcoordcclcn de rede van den Duitschcn
rijksminister van buitenlandsche zaken,
dr. Curlius in de rijksdagzitting van gis
teren al naar hun eigen politieke oriënta
tie. De nationalistische pers geeft van Cur
lius' woorden verschillende interpretaties,
terwijl dc meer links georiënteerde pers
vooral wijst- op den eerlijkon wil van
Duitschland om mede te werken aan den
liüropecschen vrede.
Dc Echo de Paris trekt Lit Curtius' vcr-
klïifingón dc concfüsic, dat Duitschland
den hartstochtelijke!! strijd om revisie
voortzet. De methode, die daarbij wordt
toegepast, bestaat in het zoo lang mogelijk
uiting daaraan geven in den Volkenbond
om naar andere middelen te grijpen, als
deze hulpbron is uitgeput
De Figaro ziet in de rede van den Duit
schcn minister eveneens den e|sch van ge
lijkheid op elk gebied. D ze rede verlangt
een antwoord en liet bla.t acht het gc-
wenscht, dat liet antwoord even duidelijk
en ondubbelzinnig zal zijn. als dc cischcn
door den Duitschcn minister zijn geformu
leerd.
Dc Petit Parisien is van mcening. dat dc
redevoering weliswaar niets nieuws bevat,
doch dat dc nadruk, waalmede Curtius de
reeds bekende elschen herhaalde, zeker niet
geschikt is om de Fransch-Duitsche betrek
kingen gunstig tc beïnvloeden. Tc Berlijn
zal men wel weer beweren, dat een derge
lijke toon om doeleinden van binnen-
landscli-politickcn aard noodzakelijk was.
Dit verandert echter niets aan bet feit. dat
deze toon in bet land, weiks hulp Duitsch
land thans ten zeerste noodig beeft, een
zeer onaangenamen indruk maakt
Dc meer links georiënteerde Oeuvre con
stateert slechts, dat Duitsehlan.l naast de
Locarno-politick ook die van Bapallo wil
voortzetten. Tegelijkertijd keert liet blad
zich tegen dc zwart-kijkers in Frankrijk,
die zich waarschijnlijk wel weer aan de een
of andere verklaring zulien vastklampen
om te beweren, dat Duitschland do hcelc
toenaderingspolitiek op het spel heeft ge
zet.
De Ere Nouvelle is van mcening, dat de
toespelingen op de Fransch-Duitsche be
trekkingen erop wijzen, dal DuitscÜland (Ie
revisie-gedachte nog niet beeft losgelaten.
Dc voorzichtigheid, waarmee Curtius deze
zaak echter aanroerde, deed blijken, dat
ook hij zelf liet een uiterst, subtiele kwestie
acht, aangezien in geheel Europa een ge
voel van onzekerheid erdoor zou worden
geschapen.
De socialistische Populaire geeft geen
verdere beschouwing van Curtius' rede,
doch ziet liet voornaamste feit van den dag
in den gesloten uittocht van de nazi's cn dc
Hugenbcrg-groep uit den 1 ijksdag. Het blad
gelooft niet, dut de beide oppositie-partijen
ccnig voordeel van bun handelwijze zullen
hebben, doch dat zij integendeel op bet
oogenblik voor liet repabhkcinsche regime
geen bedreiging vormen.
Het oordeel der Londcnsche
pers.
Londen, 11 Fcbr. (tV.I)J. Dc Engclsche
bladen wijden bij hun bespreking van dc
rede van dr. Curtius vooral veel aandacht
aan diens opmerkingen over Oost-Afrika.
De Daily Telegraph schrijft, dat dr. Cur
lius in bet algemeen niet» nieuws had te
zeggen, doch dat bij in zijn rede slechts een
reeds principieele punten heeft herhaald,
die reeds dikwijls door hem cn zijn voor
gangers zijn gezegd. Ook zijn aanval op de
Britsche politiek in Oost-Afrika is slechts
een herhaling van bet vroeger gesprokene.
Do Morning Post legt vooral den nadruk
op de woorden van den Duitschen minister
van buitenlandsche zaken, dat men in
Duitschland de vereenigiug van het voor
malige Duitsche gebied met Tanganyika
en Kenya als een schending van het man
daat beschouwt.
Zeer uitvoerig maken de bladen melding
van den uittocht der nationaal-eocialisten
uit den rijksdag. De Daily Herald is van
meening; dat daardoor do kansen van Brü
ning, om zijn bcgrooiing op parlementaire
m
V
vi
CURTIUS.
wijze behandeld cn aangenomen tc krijgen,
belangrijk, is gestegen, terwijl de Tiinasrop-
merkt, dat dr. Curtius hi'cvuoor althans het
genoegen bad zijn rede zonder ondcrbVe-'
kingen tc kunnen houden
De Volkische Bcobachter
over den exodus der nazi's
Mün'cben, 11 Febr. (V.D). In de natio-
naal-socialistiscbc Volkische Bcobacjiter
schrijft de hoofdredacteur, dc rijksdagafge
vaardigde Rosenberg, een artikel over den
uittocht der nazi's uit de:i rijksdag, welk
feit hij één der belangrijkste politieke ge
beurtenissen noemt, J» geheel Duitschland
zal een vloed van nationaal-socialistische
vergaderingen opkomen. Overigens spreekt
bet vanzelf, dat do uittocht der nalicnaal-
socialistisclie rijksdaglcdcri geen voorbij
gaande. op zichzelf staande actie is, doch
bet begin van een nieuw e periode in dc ge
schiedenis van dc natioiïaa 1 -soCialistisclie
vrij hcidsbewegi ng.
HET CONFLICT TUSSCHEN BULGARIJë
EN GRIEKENLAND.
Dc Gricksche regeering heeft de Engel-
sclic bemiddeling tot bijlcgging van liet
Grieksch-Bulgaarsch geschil aanvaard.
Naar dc Times verneemt, hebben ook dc
Fransche en Italiaansche rogccringeri Zich
mot dc voorstellen van Henderson accoord
verklaard, doch Bulgarije heeft inmiddels
laten welen, dat het afwijzend slaat tegen
over een arbitrale beslissing, wclko Athene
heeft voorgesteld.
DE ONRUST IN BURMA.
Talrijke vereonigingen onwettig 4
verklaard.
Londen, 11 Febr. (V.D). Uit Rangoon
wordt gemeld, dat 120 vereenigingen in elf
districten van Burma, o.a. in Tharawad ly
en Pyapori, in welke districten dc opstan
dige beweging groólcn aanhang heeft ge
vonden, onwettig zijn verklaard onder be
schuldiging van medeplichtigheid of omdat
zij geacht worden de openbare rust cn or
de in gevaar tc brengen.
OVERBLIJFSELEN VAN DE SLACHT
OFFERS VAN HAARMANN?
Griezelige vondst te Hannover.
Hannover, 11 Febr. (V.D.) Dc politie
te Hannover deelt medi dat bij grondwerk
op de Eilenriede niet ver van het Walder-
see-monument door arbeiders gedeelten van
zes mcnschcn^chedels cn de beenderen
van ecnige armen en be enen zijn gevonden.
De beenderen lagen ongeveer 35 c.M. diep
onder den grond Volgens deskundigen
hebben zc daar ccnige jaren gelegen. Men
vermoedt, dat zij afkomstig zijn van slacht
offers van den beruchten massa-moorde
naar Ilaarmann, die naar men zich zal her
inneren, veertig moorden heeft begaan,
waarvan slechts 27 tot in bijzonderheden op
gehelderd konden worden.
EEN HALF MILLIARD DEFICIT.
New-York, 11 Februari. (V.D.) Naar uit
Washington wordt gemeld, heeft de onder
staatssecretaris voor do 6ohatkist, Ogden
Mills, verklaard, dat hij liet deficit van het
loopende dienstjaar* op 500 millioen schat,
Scherpe woorden van Snowden
tegen de conservatieven
De motie van wantrouwen
verworpen
Londen, 11 Fcbr. (II.N). Naar de bladen
melden, is gisteren in een bespreking tus-
sclien Macdonald cn Lloyd George overeen
stemming bereikt inzake de politiek tot be
strijding van dc werkloosheid cn is bcsio-
tcn een commissie uit leden der arbeiders
partij cn van liberalen te benoemen, welke
liet vraagstuk zal bestudoeren cn plannen
tot verschaffing van wen; zal uitwerken.
Dc News Chonielc gelooft m verband hier
mede, dat dc motie der liberalen tegen dc
rcgcèringspolitick tot bestrijding van de
werkloosheid, die morgen in liet Lagerhuis
in behandeling zou komen dientengevolge
zal vervallen. Vandaag komt in het Lager
huis dc conservatieve motie van wantrou
wen in behandeling, die gericht is tegen
het opdrijven van do staatsuitgaven door
de tegenwoordige regccring. Op deze motie
is een amendement door 1c regeering in
gediend. zoodat het mogelijk is, dat de mo
tie met het amendement der liberalen aan
genomen zal worden. Het is echter moge
lijk, dat Macdonald een dergelijke motie
niet als voldoende zal b'-chouwen om af
to treden.
Londen, 11 Fcbr. (II.N.j. Het Lagerhuis
behandelde vandaag de conservatieve mo
tie van wantrouwen wegens de stijging der
staatsuitgaven behandeld. Hierop was een
amendement door dc. liberalen ingediend,
waarin de instelling van eei. commissie van
onderzoek wordt verlangd. Do motie werd
toegelicht door Wortlungton Evans, die be
toogde, dut de regeering door haar politiek
het land bijna onherstelbare schade heeft
toegebracht. Ock bes-reed hij het amende
ment der liberalen, dat slechts vertïaging
betcëkenl. Snowden antwoordde in een bui
tengewoon scherpe rede, waarin hij de con
servatieven verweet, dat zij, toen zij aan
het -b.ciyind waren, het geld met volle han:
dcii licbbcn uitgegeven en de arbcidcrsrc-
gccring onder dc gevolgen daarvan thans
heeft tc lijden.
De conservatieven interrumpeerden her
haaldelijk, zoodat, dc speaker verschillen
de malen moest ingrijpen Snowden ver
klaarde, dat hij geen bezwaar had tegen het
amendement der libéialcn, doch van dc in
stelling der bedoelde commissie niei, veel
verwachtte. Snowden verklaarde, dat dc
financicele toestand van het land zeer ern
stig is cn onaangename maatregelen noo-
dig zullen zijn, wil men het evenwicht in de
bcgrooiing bewaren - n het gevaar van in
flatie vermijden In dezen tijd van econo
mische depressie worden lasten, die in tij
den van welvaart gemakkelijk te aragen
zijn, onmogelijk te dragen.
Snowden kondigde 'ii zijn rede teven de
conservatieve motie van wantrouwen nog
aan, dat dc door dc werkeloosheid veroor
zaakte staatsuitgaven niet meer op de zelf
de schaal vóór!gezet kunnen worden. Het is
noodig, dat dit vraagstuk cp den grondslag
van een overeenstemming lusschen alle
partijen geregeld wordt. Een verdere be
lasting van de productie zal een toestand
scheppen, welke ook de besten tot ovcrloo-
pers zou maken Hij deed een dringend be
roep op de groote masr-a Vaiï zijn eigen par
tij om tc bezuinigen, waarbij hij er op zin
speelde, dat het kabinet voornemens is de
ministéï'salarisscn to verminderen Plan
nen, die groote uitgaven vercisclicn, zullen
al is dc uitvoering daarvan nog zoo gc-
wensclït, moeten wachten op betere tijden.
Het doel van ?ijn 40 jarig leven als politi
cus is geweest en blijft verbetering te bren
gen in het loon van dc arbeidende klasse.
Zoo hij nu oen tijdelijk uitstel van de so
ciale eisclien cn zelfs offers vraagt, ge
schiedt dit in dc overtuiging, dat dit noodig
is om de sociale politiek voor dc toekomst
niet in gevaar tc brengen Ten slotte be
sprak Snowden den tinancieelen toestand
en verklaarde, dat het loopende dienstjaar
met een bedenkelijk groot tekort zal stui
ten. Geen land ter wereld kan zulke onver
wachte lasten dragen als die, welke aan
dc Engclsche staatshuishouding door dc toe
nemende werkeloosheid van de laatste 12
maanden zijn opgelegd. De uitgaven zijn ge
stegen, de inkomsten verminderd. Desniet
tegenstaande is liet crediet van Engeland
op dit oogenblik beter dan 5 jaar geleden.
Snowden herinnerde ook aan de reusachti
ge lasten van dc oorlogsschuld, waarbij hij
zich zeer scherp uitliet over degenen, die
deze regeling op onverantwoordelijke en
van groote financiee'.e lichtzinnigheid ge
tuigende wijze hebben tot stand gebracht.
De vloek van het nageslacht zal die per
sonen treffen, die daarvoor verantwoorde
lijk zijn.
De conservatieve motie van
wantrouwen verworpen.
In het Lagerhuis is de conservatieve mo
tie van wantrouwen verworpen met 310 te
gen 235 6temrnen.
Het liberale amendement is aangenomen
met 468 tegen 21 stemmen.
1V.D.).
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
TT.'ï.o te Lacoruno.
Laagste Barometerstand:
732.2 te Jan Mayen.
Verwachting:
Krachtige, later afnemen
de. N.W. tot W. of 7- W.
wind, halt tot zwaar bewolkt,
truien en nret regen of natte
sneeuw, weinig .verandering
m temperatuur.
Langestraat 49-51 -- Tel. 19Q
Draadvormen voor Schemerlampen
60 c.M. doorsnede f 1.30
met voering overtrokken f 3.50
Een verhaal van weigerachtige1
boeren
Dc efgencrfclen van het dorp Demen in
Mecklenburg willen uit de Evangelischs
kerk treden. Niet om ecnig leerstuk, noen,
om een zeer materialistische reden, n.l. om
metworst. Maar met die metworst, aldus
vertelt dc N.R.C., is het dan ook zeer bi-
zonder gesteld. De boeren Van Demen zijn
sinds dc achttiende eeuw verplicht aan de
kerk jaarlijks een bepaalde hoeveelheid
worst te leveren die daar vrijwel het na*t
tionale gerecht is. Waarom cn waartoe, dat
weet geen sterveling, maar de verplichting
bestaat. Intusschen was cr vele jaren geen
sprake meer van. Maar plotseling in 1928
herinnerde do kerk van Demen zich weer
het recht en ze eischte de worstleverantio
op, niet alleen voor dat jaar, maar ook voor
ac drie voorafgaande jaren. Er was een
rechterlijk vonnis noodig om dc boeren to
overtuigen, dat zc met do worst voor den
dag moesten komen. Maar toen kwam de
levensmiddclcndienst in Rostock er aan ta
pas, want dc worst bevatte te veel rund-
vlccsch. Weer ccn proces, gevolgd door
een nog gebrekkiger worstlevcring. De
rcchlsstrijd heeft nu zoowat zijn hoogte-:
punt bereikt De kansen staan slecht voor
dc boeren. Maar dat laat hen koud. Want
zij willen door een krassen maatregel, na
melijk door cn bloc uit t3 treden uit do
kerk, aan heel die worsieeschicdenis een
eind maken. Doch dc kerk heeft geant
woord, dat, al gaan do boeren uit het ker-i
kei ijk verband, zij toch niet van de worst*
leverantie ontslagen zijn en dat ze cr niet
aan denkt er van af Ic zien. Want de ver*
plicbling rust op het grondbezit en niet op,
de toevallige eigenaars.
BESLUITEN VAN HET SENIOREN
CONVENT VAN DEN RIJKSDAG.
Berlijn, 11 Fcbr. (V.D.) Het senioren*
convent van den rijksdag, die lieden bijeen
kwam, besprak o.a. den door het wegblij*
ven der rechtsche oppositie ontstancn toe*
stand. Besloten werd morgen tc voorzien;
in dc bezetting van da vrijgekomen func*
tics van vice-president cn tweeden griffier*
De vacatures in de commissies zullen doop
plaatsvervangers worden bezet.. Dc comrais*
sics, die een nalionaal-socialistiscken voor*
zittcr hadden, zullen voorloopig eveneens
door de waarnemende voorzitters worden
gepresideerd.
liet senioren-convent besloot voorts, dat
de debatten over de buitenlandsche politiek
heden zullen eindigen cn dat dc stemmin*
gen eveneens vandaag plaats zullen vinden*
HET BOEK „GEFESSELTE JUSTIZ''
VRIJ GEGEVEN.
Berlijn, 11 Febr. (V.D). De uitgeverij I.
F. Lclunan te München deelt mede, dat liet
bock „Gefesseltc Justiz", althans de juist
gereed gekomen vierde herziene druk,
waaruit dc aanstoot-gevende pasages zijn
weggelaten, waar is vrijggegeven. De oor
spronkelijke uitgave van Gottfried Zarnows
boek „Gefesseltc Justiz** was door de jus
titie verboden.
RUSLAND BOUWT EEN ZEPPELIN.
Ruim 2 millioen vrijwillig*
bijdragen.
Moskou, 10 Febr. (V.D). De uit vrijwil
lige gaven bijeengebrachte geldon voor detf
bouw van een bestuurbaar luchtschip be<
dragen thans ruim twee millioen roebel,