Fa. M. A. Ramselaar
JOH. DE HEER
Dinsdag 17 Februari 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a j 29e Jaargang No. 195
LAPPO-AANHANGERS
GEARRESTEERD
Een onaangenaam incident
AMERSFOORTSCHE
MOTORHANDEL
„ASTRONOMISCHE
CIJFERS"
ALS MAN TOT MAN
RUSLAND DREIGT!
De actie tegen de
dumping
L. J. LUYCX ZOON
FRANKRIJK'S CREDIET AAN
DUITSCHLAND
TEGEN DE TARIEVEN
BRAND IN EEN MARINE
ARSENAAL
AMECSFOOMSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS t,cr voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75, per T"VE^ T*^ tl* X/^ T A XJTXt^T"\ PRUS DER ADVERÏENTIEN regrii I*03 «et inbegrip va» een bewijsnummer,
week k*1 Qr«tii verrekeriag tegen oogelokken) f 0.171/* lil"*. j /Li i r\_Li 1 elke regeJ mee* f 0.25 Lfefdadlgheids-fdvertenttC» voor de
Bin net land franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. helft van den prijs. Kleine Adverteotièn „KEITJES bij vooruitbetaling I—5 regel*
rOtTREKENING 47910 TELÖOON 1NTERG 519 30 «at. «Uk rtjïl w 10 cat, drkual pl.au» f i.- 0.«DmtumKi co» 0j05
Pe toestand in Spanle nog niet
veel helderder goworden,
Spanjes Koning heeft zijn keus laten val
len op Sanchez Guerra als kabinetsforma
teur. Over het algemeen mag worden ge
zegd, dat deze keus verwondering heeft ge
wekt, omdat het nog niet zoo lang geleden
is, dat Guerra na een hevige ruzie mot den
koning het leiderschap der conservatieve
partij neerlegde. Ook heeft hij al eens voor
den krijgsraad gestaan, in verband met een
revolutiepoging te Valencia, onder het be
wind van Primo de Rivera. Men hield hem
10 maanden op een kanonneerboot gevan
gen, totdat hij geheel en al werd vrijgespro
ken door een krijgsraad in Valentin, die
de armee tegelijkertijd do veroordeeling van
het toenmalige regime uitsprak. Het spreekt
dus vanzolf, dat het feit, dat Alfons zich
tot dez^n politicus heeft gewend, groot op
zien heeft gehaard. Ecnerzijds wil men
daarin zien het besluit van den koning om
zich tot allen prijs te handhaven aan het
roer van den staat, waartoe hij zelfs bereid
is zich te verzoenen met hen, die hem tel
hebben bestreden, maar anderzijds kan
men er ook in zien de bereidheid van ko
ning Alfons, om met een constitutionele re
geering in zee te gaan. Want zooveel is toch
zeker, wanneer Guerra slaagt, maakt Span
jes regoering een belangrijke zwenking
naar links, en zal het or wel van komen,
dai er con constitueerendo volksvertegen
woordiging zal worden bijeen geroepen.
Maar het is zeer de vraag, of Guerra sla
gen zal. Hij hoeft zich zelfs in de vcvange
nis begeven, om daar te confereeren met de
opgesloten revolutionaire republikeinen, uit
gaande van do stelling, dat hij geen po
ging onaangewond mag laten. DocH de poli
tieke gevangenen hebben hem weinig hoop
gegeven. Hun allereerste eisch Is liet af
treden van dep Koning, dien zij veranl-
woordelhk achten voor den geheelen gang
van zaken, en dio natuurliik hun plannen
tot vestiging van de republiek in den weg
staat.
Op de medewerking van republikeinsclten
kant zal Guerra dus vrij zeker niet kunnen
rekenen, wat ook blijkt «it dr woorden van
don renuMikoinschen leider Znmóra, die
deze crisis de eerste overwinning der revo
lutie noemt.
Latere berichten behelzen, da» Guerra zal
probceren het heetemaal op oigon houtje
klaar to spelen zei te zonder liuln van de
democraten en liberalen. Zoo bezien Hikt
bot wel. dat de kabinetsformatie op niets
zal uitdraaien. In ieder geval ziin Spania's
moeiliikheden nog niet tot een einde geko-
ruqn. gezien ook het feit, dat de arbeiders
massa's zich gaan roeren, tegen liet advies
van hun teiders in. zeer waóracMinliik on
comm11rusfjsclie agitatie. F.r zijn dan ook al
rniliteii-c maatregelen genomen, waarschijn-
Wegens aanzetting tot moord
op Stahlberg
Hel sing for, s, li Febr. (V.D.) Op bevel
van den minister van justitie zijn twee re
dacteuren van het Finsche Lappo blad Ak
tivisti, aangezien in dit blad werd aangezet
tot moord op Stahlberg, indien deze Zon
dag a& tot president zou worden gekozen,
gearresteerd. Het blad zelf is in beslag ge
nomen. De Lappo leider Posolfi, die zich te
Helsingfors bevindt, staat weliswaar ver
meld als hoofdredacteur van do Ak tivisti,
doch heeft, in werkelijkheid niets te iriaken
met de uitgave vaji het blad, zoodat hij niet
gearresteerd is. De Fineche minister presi
dent heeft in een mededeeling aan do pers
verklaard, dat elk patriot, het optreden der
regceripg zal moqten goedkeuren. Hij ver
zekerde. dat allo maatregelen getroffen zul
len worden om dé orde en rust in het land
te handhaven. De villa van Stahlberg. die in
do nabijheid van Helsingfors ligt, staat on
der voortdurende bewaking.
In verband met de "arrestatie der beide
Lappo-journalisten deelcn do Finsche bla
den een onaangenaam incident mede, dat
den minister van binncnlandschc zaken is
overkomen. Dc minister vierde ccn geheim
telefoon-gesprek met een der provincie-gou
verneurs. Tegelijkertijd werd een voor
dracht telefonisch doorgegeven naar den
zender tc Tam nier fors. Door tot nog toe on
bekende oorzaak, een technischo (out, maar
misschien ook wel moedwillig opzet, werd
de lijn, waarover het geheime gesprek, werd
gevoerd, op den zender aangesloten, waar
door do geheime raedcdeelingen van den
minister van binricnlandsche zaken draad
loos verspreid en voor ieder te hooren wa
ren.
Laveodelstraat 912, Tel. 1033.
Komt U-den wereldberoemder Harley
Davidson motor 1931 zien, welke
weder aan de spits staan? Vóór ieders
bereik Francis Barnett motor, com
pleet met beenschikten, clectr. verl. cn
hoorn f 395.—.
NIC. BOVEE.
LANGESTRAAT Tel. 341
Nieuwe collectie 1931.
Axminster en Bouclé karpetten.
Een onderhoud tusschen Gandhi
en den onderkoninglord
Ir win
Dc burgel'ukc ongehoorzaamheid
Londen, 16 Febr. (V.D) Uit Dól!*.' wordt
gemeld dat Lord Irwin bereid is Mahadma
Gandhi tc ontmoeten niet als ondei koning
doch als man tot man om met hem dc re
sultaten van de ronde tafel conferentie te
bespreken. Ofschoon Lord Irwin zijn ant
woord nog niet bcoft gezonden is tóch be
kend geworden dat hij tot den dergelijke
besproking bereid is.
Vanderveldê tegen het vredes
verdrag van Versailles
Brussel, 16 Febr. H.N.) Vandervelde.
de leider der Belgische socialisten, heeft in
een gisteren verschenen artikel, waarin
hij zich verdedigt tegen de verwijten der
Vlaamsche nationalisten, omdat hij het ver
drag van Versailles mede odderteekend
heeft, zich tegen het vredesverdrag van Ver
sailles verklaard. Hij zegt thans, dat de
lijk bedoeld als veiligheid tegen eventueele i Belgische socialisten nooit een politiek als
revolutionaire woelingen.
De helft plus één.
Finland heeft zijn nieuwen president. Ge
kozen is de Minister President Svinhufvud
Groot is zijn meerderheid op Stahlberg niet
geweest; het was precies de helft plus één
Van de 000 uiterebrachte 'stemmen kreeg
Svinhufvud er 151 en Stahlberg 140 Maar
de nieuw gekozen president is in Finland
een zeer populair man. omdat zijn, naam
ten nauwste is verbonden aan de bevrijding
van het land. Voor licm hebben, behalve dc
Lappo-aanhongers cn de conccntratie-par-
lij, gestemd de agrarische pnrtii en een dee!
■ter Zweden: Stahlberg kreeg do stemmen
van de 'radicalen, de sociaal-democratie, en
zes Zweden. Of na deze verkiezing de rust
in Finland eindelijk- eens zal terugkeeren?
He nieuwe president heeft zich nog niet wil
len uitlaten over de koers van zijn rcgec-
ringsbclèid.
redelijk kunnen beschouwen, waardoor, het
Duitschu volk alleen verantwoordelijk voor
den oorlog wordt gesteld en waardoor van
het Duitschc volk astronomische cijfers voor
de betaling van de schadevergoeding wor
den verlangd, een politiek, die, verder dj
uitlevering van de z.g. oorlogsschuldigen
verlangde, die Polen op onrechtvaardig
wijze beeft vergroot, voor het Saargebicd tot
1935 een afzonderlijk regceringsstelscl in
voerde, en ten slotte, zonder acht te slaan
op de gewaarborgde volksstemming in Eu
pen cn Malmcdy, aan Be'.gié niet alleen
Malmedy en Pruisisch Wallonië, doch ook
de zuiver Duitschc gebieden van Eupen ei
St Vith toekende.
EEN MASSA-ONTSLAG.
Gelsenkirchen, 16 Febr. (1I.N). De
'directie van de Vereinigte Stahlwerke te
Gelsenkirchen hoeft zich tot de bevoegde
instanties gewend om togen 1.5 Maart nog
2110 arbeiders en kantoorbedienden te ont
staan of ontslag aan te zeggen. Zij ver
klaart hiertoe gedwongen te zijn wegens
den achteruitgang in den verkoop van
rokos, waardoor het onmogelijk is geweest,
de steeds toenemende cokes voorraden op
to ruimen, zoodat. een beperking van de
productie noodzakelijk is.
NOG MEER DREYFUS-INCIDENTEN.
Parijs, 16 Febr. 'H N). Bij de vertoo-
ning van de film: ..Het proces Dreyfus'* is
het opnieuw tot oen incident -okomen. De
dochter van Esterhazy wildo den Fran-
schen bewerker van de film met eon rij
zweep afranselen. Het toegeschoten perso
neel wiet don aangevallene echter te ont
zetten en de dame to verwijderen.
WASHINGTON EVANS OVERLEDEN.
Londen, 14 Febr. (V.D.) Sir Laming
Washington Evans, dc vroegere minister
van Oorlog in het kabinet Baldwin, is over
leden.
DE WERKLOOSHEID IN ITALIË
Rome. 16 Febr. V.). Volgens de officieels
cijfers bedroeg de werkloosheid in Italië m
de afgeloopen maand 721.976. tegen 642.169
in d« vorige maand.
Deze stijging zou voornamelijk in verband
staan met do toenemende werklooshei 3
onder do landarbeiders en seizoenarbeiders,
voor wie op het oogenblik geen work meer
is. Vanzelfsprekend betreffen deze cijferc
slechts de officieel ingeschreven werkloo
zn. In werkelijkheid is de werkeloosheid
waarschijnlijk veel groot er.
ONTDEKKINGEN VAN SVEN HEDIN
Een muur tegen de Hunnen.
Svcn Hodin heeft in een voordracht (e
Stockholm medegedeeld, dat. zijn expeditie
onder leiding van een zijner assistenten,
Bcrgmann, een belangrijke ontdekking heeft
gedaan, n.l. een tot nu toe onbekende grens-
muur met vestingen, wachttorens en kana
len. datcerend uit de Han-dynastie. De
muur was blijkbaar gericht tégen de aan
vallen van de Hunnen. Voorts werden ruim
6U00 schriftstaven gevonden met militaire
opdrachten, en een zeker 2000 jaar oud
boek. bestaande uit 78 houtbladc'ren Deze
laatste vondst is eènig in haar soort. Pro
fessor Karlgven van de Universiteit in Göte-
borg zal het met behulp van een Chineesch
geteerde ontcijferen.
LORD IRWIN
Sir Tej. Bobodur, Sapra en Mr. .layakar
de Indische leiders van du ronde tafel con-
ferentio zijn van Mahahad te New Jersey
aangekomen nadat zij Gandhi ervan heb
ben overtuigd dat hij met Lord Irwin moest
spreken. Gandl-i zal Dinsdag voor een on
derboud met Lord Irwin aankomen
intusschen zal de campagne van civiele
ongehoorzaamheid worden voortgezet, doch
de wcrkcoromissie van het nationaal con
gres zal haar definitieve beslissing ton op
zichte van dc resultaten van 1? Indische
ronde tafel conlerentio uitstellen ;n ahvacb-
ting van het resultaat van de besprekingen
van Gandhi met Lord Irwin.
..Het krankzinnig avontuur
der wereld bourgeoisie"
Moskou, 15 Febr. (V.D). In verband met
de campagne, die in verschillende landen
gevoerd wordt tegen den Ruesischen uit
voer schrijft de „Iswestia' o.a. De hard
nekkighoid, waarmede deze camosgno gu
voerd wordt, wijst er op. dat het oifensiet
tegen den U.R.S.R. wordt voorbereid door
de invloedrijk#te kring van het kjpitalis
me. Dc Sovjeteegecring verbergt riet voor
de mossa's dot de interventtejH Irciging
ernstig is. De werkers van de U.R.S.R. kun
nen echter gjmst ztjn wanneer I- »\cr»'li
bourgcoise haar krankzinnig avontuur be
gint, zal dit in een nederlaag voor haa»
eindigen.
De „Krasnaja Zvesda" schrijft oa „Wan
neer Amerika zijn eigen voordoeten prijs
geeft tengevolge van de vrees, He het ge
voelt voor de uitvoering van hit vijfjarig
plan, zooveel te erger voor Amer.ba, dat
niet het oonige Industrieland is. dat de V
R.S.R. leveringen kan doen. Do Sovjetre-
geeririg zal mei tegenmaatregelen anlwöór
den op alle aanvallen, waar die ook van
daan mogen komen.
WEERBERICHT
Iloogsto Barometerstand.:
769.9 tc Scydisfjord.
Laagste Barometorstand
710.8 te Den Helder.
Verwachting: Zwakke tot
matige, veranderlijke wind,
later. uit. Oostelijke richtin
gen. gedeeltelijk bewolkt,
wellicht nog sneeuwbuien,
temperatuur om het vries
punt.
Langestraat 49-51 -- Tal. 1*"
Wij ontvingen reeds vele
nieuwtjes in
WOLLEN STOFFEN
Effen en fantasie.
Door Jules Sauerwein
toegejuicht
Parijs» li Febr. (V.D.) De op het gebied
der buitenlandsche politiek bekende Fron
sclie journalist Jules Sauerwein schrijft in
xU Matin een artikel, waarin hij de omstan-
dfafleüen v-f-rkteart, "leiddén tot deoln
ming vau Fransch kapitaal aan de lecning
voor de preferente aandeelon der Duitschc
lij kss poor we gen.
In Frankrijk tracht men deze zaak In een
politiek licht te stelten, omdat de Fransche
geldmannen dor hun voorschot aan Duitsch-
land iets gedaan hebben wat, naar men aan
neemt, in werkelijkheid op den weg der
bank voor internationale betalingen zou
hebben gelegen. Maar men vergeet, dat on
danks de soms belachelijke redevoeringen
van sommige vooraanstaande personen en
van de rijksregering Duitschland tot nog
too zijn betalingsverplichtingen strikt is na
gekomen. De Duitschc ministers verwerpen
elke revisie, dio niet in het plan zelf is voor
zien. Met andere woorden: zij komen het
verdrag na. Do riiksregeering, die door een
krachtigen kansolier wordt geleid, pakt met
zeer veel moed de politieke en economische
moeilijkheden aan. Groepen personen in
twee landen hebben zich verplicht gevoeld
de eerlijke samenwerking tusschen Frank
rijk en Üuifschland te ondersteunen.
Een veto van de Fransche regeering zou
hiermede niet in overeenstemming zijn ge
weesL Noch de Fransche regeerlng. noch de
publieke opinie had er belang bij dc extre
misten van links of van recht in dc kaart te
spelen.
DE BOMAANSLAG OP HET BELGISCH
RADIO-STATION.
Brussel, 15 Februari (V.D.) De daders
van den bomaanslag op het radiostation
zijn aangehouden Het zijn de voorzitter en
dc penningmeester van het Fascistisch Na
tionaal Legioen Zij zullen strafrechtelijk
.worden vervolgd.
Internationale maatregelen
van Engeland
Berlijn, 16 Febr. (V.D.) Van officieclo
zijde wordt te Berlijn medegedeeld:
Op de tarieven wapenstilstand-conferen
tie te Gencvo in November 1930 is besloten
dat de vrijhandclsstatcn, in de cerate plaats
N c\d e r 1 a n d cn Engeland, met de landen
die beschermende rechten handhaven, be
sprekingen zouden voeren over do verla
ging van deze rechten. Tusschen Duitsch-
iand en Nederland hebben naar men weet,
ruim acht dagen geleden te Don Haag be
sprekingen plaatsgevonden die voorloopig
echter niet verder zijn gekomen don het eer
ste stadium. Parallel daarmede heeft thans
ook Engeland zich tot verschillende landen
met beschermende rechten gewend met
voorstellen om voor verschillende goede
ren en onder bepaalde voorwaarden de ta
rieven te verlagen om den Engelechen uit
voer te bevorderen. Engeland heeft voorgo
sield, om voor verschillende groepen van
goederen do tarieven met. 25 pCt. te verla
gen. Als tegenprestatie heeft Engeland zich
bereid verklaard, de tolvrijheid voor de
Duitschc waren, die voor ongeveer 80 pCt.
tolvrij in Engeland kunnen worden inge
voerd, te handhaven. Ook op ander gebied
heeft Engeland zich tot tegen-presLaties be
reid verklaard.
VARKENSMARKT TEL. 1309
PIANO- EN 0RGELHANDEL
Koopt bi| een verlroowd adres.
Grootc materieelc schade.
Par i' s, 16 Febr. (V D.) In het Marine Ar
senaal van Toulon is in dc torpcdoafdeellng
ccn brand uitgebroken, die zeer snel om
zich heen greep en spoedig het depot van
het, onderzeebootenstation had bereikt. De
marinebrandwecr trachtte te vergeefs het
vuur te blusschcn Do vlammen vonden
ondertusschen gretig voedsel in het vele
licht ontvlambare materiaal cn öpoedig
was het gchcele arsenaal een groote vuur
zee. Met behulp van de stedelijke brand
weerbrigades werd het vuur uit alle macht
aangetast en racn slaagde erin to voorko
men, dat het vuur op do raunitiebergplaat-
sen oversloeg. De brand was in den vroe
gen morgen uitgebroken en reeds des och
tends t.e acht uur was er van bot aracnaal
niet veel meer over dan puinhoopen. De
materieelc schade is zeer aanzienlijk.
DIEFSTAL UIT EEN CHCMISCH
LABORATORIUM.
Brussel, 14 Febr. (V.D.; Volgens de
Gentsche bladen zouden reeds sinds eenige
weken uit het chemisch laboratorium van
de universiteit kostbare toestellen worden
ermist, die thans in gebruik zouden zijn
bij do concurreerende „Ecole des Hautes
Etudes". Ook zou een belangrijke partij co
caine ontvreemd zijn. Een onderzoek is
gaande.
WERKLOOSHEIDSVOORZIENING IN
BELGIE.
Brussel, 14 Febr. (V. D.) De plannen
inzake de verschaffing van werk aan werk-
loozeu zijn thans zoover gevorderd, dat een
omvangrijk ontwerp voor uitvoering van
openbare werken is gereed gekomen. Het
plan zal in 't geheel 165 millioen irancs
kosten. De staat zal een crediet van 55 mil
lioen verschaffen, dc rest zal door 300 ge
meenten moeten worden gedragen.
UNIE VAN VEREENIGINGEN VOOR DEN
VOLKENBOND.
Brussel, 14 Febr. (V.D.) Hedenochtend
is alhiey de jaarlijksche vergadering ge
opend van de Unie van Vcreenigingen voor
den Volkenbond. In verband met de belang
rijkheid der te behandelen punten is beslo
ten de zittingen niet voor de pers toegankc
lijk tc stellen. De vertegenwoordigers van
twintig landen nemen aan de besprekingen
deeL De Zaterdagmiddagzitting werd geheel
In beslag genomen door de beraadslagingen
van de commissie voor juridische en politic-
Ie vraagstukken, onder voorzitterschap van
mr. J. Limburg. Vooiis werd mr. Limburg
benoemd tot voorzitter van het congres voor
1931, -
ZUID-DUITSCHLAND ONDER DE
SNEEUW.
Freiburg i. B r., 14 Febr. (II. N.) Se
dert gisteravond sneeuwt het in Boven-
Baden en in het Zwarte Woud onafgebro
ken. Op sommige plaatsen is 'VA M. verscho
sneeuw gevallen.
POOLSCH MAJOOR VEROORDEELD.
Warschau, 11 Febr. (TI. N.) Een
Poolsch majoor bij do vliegertroepen, die-
anonieme beleedigcnde brieven had ver
zonden, is door den krijgsraad tot één jaar
gevangenisstraf cn ontslag uit den dienst
veroordeeld.
POLITIEKE KLOPPARTIJEN
TE BONN.
Keulen, 14 Febr. (II. N.) Te Bonn is
het gisteren herhaaldelijk tot vechtpartijen
tusschen communisten en nat ionaal-socia
listen gekomen. Reeds in do middaguren
kwam het tot een vechtpartij, waarbij ver
scheidene personen gewond werden, van wie
één ernstig. Des avonds kwam het in de
buurt van het partij-bureau der nationaal-
soeialisten tot een schietpartij, waarbij
eveneens verscheidene personen gewond
werden.
HUISZOEKING BIJ COMMUNISTEN.
Leipzig, 14 Febr. (H. N. Gisteravond
is op last van de justitie een huiszoeking
gedaan in hot Franz Mehring-huis. waar
de drukkerij dor communistische Arbeiter-
zeitung en ook het bureau der communis
tische partij gevestigd zijn. De huiszoeking
geschiedde, omdat men vermoedde, dat hier
verboden communistische lectuur en propa^
ganda-materiaal gedrukt was en ter ver
spreiding gereed lag. Dergelijk materiaal
werd dan ook werkelijk gevonden. Tegen
een nachtwaker, die een dolk bij zich had,
werd pi-oces-verbaal opgemaakt.
