DE EEMLANDEU
FIRMA DUIM BURGER
Fa. M. A. Ramselaar
JOH. DE HEER
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75, per
weck (met gratia verrekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 511
PRIJS DER APVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met lubegrlp va* een bewijsnummer,
Zaterdag 21 Februari 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepodrtwal 2a
29e Jaargang No. 199
ELEGANTE
VOORJAARSJAPONNETJES
IN
STOF EN ZIJDE, VANAF
13.—
ARNHEMSCHE WEG 26
DAMESMODEZAAK
HET ONVOORZIENE
MOORDAANSLAG OP KONING
ZOGOE
SCHIETPARTIJ IN DEN
RIJKSDAG
CAFE DOOR LAWINE
BEDOLVEN
Zes dooden
EEN OPZIENBARENDE
BEKENTENIS
L. J. LUYCX ZOON
HotelMonopole
AMERSFOORTSCHE
MOTORHANDEL
PIANO- EN 0RGELHANDEL
Nog één week de Jubileumreclame
SCHEEPSRAMP VOOR DE
FRANSCHE KUST
AMJERSrOORTSCH DAGBLAD
elke regel meer F 0.2.5. Llefdadigucjas aiivertcuttCn voor da
helft van den prijs. KleJqe AdvertentiCD „KEITJES" bij voorul;v\s^lln# 1—5 regela
50 cent, cike regel meer 10 cent, driemaal plaaucn f 1.—. BcwtjiDuuMr extra f 0.05
dóór
II. G. CANNEGIETER.
Ecü mens'chenvriond had zich "liet lot
aangetrokken van oen gezin, dat door al
lerlei tegenslagen tot wanhoop gebracht
was. Zijn krachtdadige pogingen werden
met welslagen beloond. In korten tijd had
zich niet slechts de huishouding hersteld,
maai- do toèstand was 'aanmerkelijk beter
clan vroeger geworden. Met voldoening
keek dc beschermer op zijn arbeid terug.
Langen tijd hoorde hij niets van zijn be
schermelingen, doch plotseling schrikte
een ontstellend bericht hem op. Er was
aan het 'gezin een ramp overkomen, onein
dig veel groóler dan die, waarvoor hij des
tijds deze monschen behoed had. En tegen
deze ramp had niemand de slachtoffers
kunnen beschermen. Want hier waren fac
toren werkzaam geweest, welke met maat
schappelijke omstandigheden slechts in
zeer verwijderd verband stonden. De on
berekenbaarheid der mensehelijke harts
tochten had tot een 'katastrofc geleid.
Dit stemde den menschcnvriend zeer
mismoedig. Zijn geduld en zijn toewijding
waren vergeefs geweest. Een oogenblik
dacht hij er aan, zich aan allo bemoeiin
gen met hulpbehoevende medemensehen te
onttrekken. Wat haatte het, tegen het
noodlot te strijden? Terwijl men aan den
éérïen kant bezig was, het gevaar te be
zweren, dreigde het uit een anderen hoek.
Er bleken machten, té zijn, waartegen geen
mensch opgewassen is. Gelijk een huis, dat
juist netjes is opgeschilderd, door een ruk
wind tegen den grond wordt gewórpéri,
stort een menschchbestaan onder den on-
weerstaanbaren aandrang van natuurlijke
neigingen inc.cn op liet oogenblik waarop
men het maatschappelijk in orde gebracht
heeft.
Dit onvoorziene treft menig werker aan
het welzijn der menschen. De geneesheer
leert het kennen, wanneer ccn-zieke, waar
aan hij maandenlang de Uiterste zorg heeft
besteed, allengs teekenen van herstel gaat
vertoorfen, maar dan op verraderlijke wijze
door een nieuw optredende kwaal onder
mijnd wordt. De armverzorger leert het
kennen, wanneer hij met onuitputtelijk ge
duld een misdadiger géréclassèërd heeft
en deze valt op ccn noodlottig oogenblik
door ccn samenloop van omstandigheden
tot de misdaad terug. De speculant leert
liet kennen, wanneer hij zijn stelsel keu-
lig heeft opgebouwd, doch met één factor
geen rekening heeft gehouden, welke hem
thans ruïneert. Hoevaak is de politicus
slachtoffer van een zich aldus buiten elke
berekening om plotseling openbarende te
genslag? En de \cldhecr, hoe dikwijls ver
zucht hij na de nederlaag: Als dat ééne
maar niet was gekomen; bijna had ik de
overwinning behaald!
Bijna! Hoevaak in "t leven hebben wij
bijna ons doel bereikt. Wij hadden ons al
in de zekerheid van ons welslagen ver
plaatst. Wc konden ons op verklaringen
en waarborgen beroepen. Onze benoeming
stond vaster ontbrak nog maar een for
maliteit. En zie, daar kwam uit een on
bekenden hoek plotseling een mededinger
opduiken, wiens naam wij zelfs nooit had
den gehoord. En rnet voorbijgaan van de
officieelc .voordracht werd deze benoemd.
Zoo gaat het dikwijls hij wedrennen. De
favoriet is vóór, en allen, die op hem
hebben gewed, Wrijven zich reeds in de
handen vanwege de winst. Geestdriftig
klinken dc toejuichingen. Nog ecnigc tien
tallen meters en dc eindstreepzal over
schreden zijn. Daar struikelt de draver en
de andere paarden rennen voorhij.
Tusschen lip en beker is zooveel onze
ker, zegt het Engclschc spreekwoord. Den
o n berekenbaren factor, die ons op 't
laatste moment zal dupeereh,' hebben wij
altijd te verwachten. Een schip kan in de
haven vergaan.
Het is begrijpelijk, dat een dergelijke er
varing ons wel eens mismoedig stemt, in
zonderheid wanneer wij liet lot van andere
menschen in handen hebben. Ifet is zulk
een verblijdend iets, anderen te kunnen
helpen; gevallenen te kunnen oprichten cn
wankelenden te mogen steunen. Een arts,
die een zieke peneest.; een reclassecH.'er,
die een misdadiger aan een betrekking
helpt; een drankbestrijder, die een, drank
zuchtige tot geheelonthouding opvoedt; een
geesïolijke. die een ongcloovige bekeeri,
zij beschouwen hun beschermeling onwil
lekeurig als een door hen opnieuw gefor
meerd schepsel, zooals een kunstenaar zijn
kunstwerk bekijkt.
I-Ict is voor een kunstenaar verdrietig,
v-vanneer een kwajongen zijn schilderij met
een messteek bederft. Zulk ccn kwajongen
is het toeval, liet noodlot, dc natuur ja,
welke namen willen wij hem geven, die on
ze schepping te gronde richt, onze voor
zienigheid bespot en ons tot de ootmoedige
overtuiging terugbrengt, dat al ons vvel-
meenend streven tenslotte slechts ontoe
reikend menschen werk blijft.
(Nadruk verboden).
Merkwaardige woorden van
belangrijke politici.
liet heeft de aandacht getrokken, dat Sir
Erie Drummond in Zuid-Arnei ika de opmer
king heeft gemaakt, dat rle Pan-Europa-be
weging zal'worden uitgewerkt en georgani
seerd biniien het raam van den Volkenbond.
Men schijnt in Zuid-Amerika; zooal's wij
reeds schreven, ecnigc vrees te hebben ge
koesterd voor Pan Europa, omdat men er-
van v ooi zag dat Europa zich van do Ame-
nbaansche landen zou gaan afwenden, cn
dus de handel tusschen Zuid-Amerika <-ii
Europa er ondpi te lijder, zou hebben. En
Drummond heeft dat ontzenuwd met, te bc-
toogen, dat een cventueele Európeesche Sta
tenbond zich zal,ontwikkelen onder invloed
va.li den Volkenbond. Men heeft zich daar
over in Gcnoefscho kringen wel cenigszins
verbaasd, omdat dit de oorspronkelijke op
zet, van don geestelijken vader van het plan,
van Briand, niet geweest is. Al heeft hij het
nooit met zooveel woorden uitgesproken,
men heeft toch wel begrepen. dat Briand
zijn Pan-Europa-plan tóch cenigcrmatc ge
licht had tegen Amerika, cn den vvasscpdch
Anierikaanschen invloed in Europa. Ifij zal
dus wel cenigszins vreemd hebben opgeke
ken van de woorden van Drummond, die
nu maar mir nichts dir nichts Pan-Europa
bij den Volkenbond inlijft. liet is natuurlijk
begrijpelijk, dat Drummond, dc eerste amb
tenaar van dén Volkenbond, voor eigen pa
rochie jiroekt, en niets liever zou zien, dan
dat de Európeesche Statenbond ccn Volken
bondskind word. En bovendien, zoo merkt
nog een van de groole Duitscho kranten
op, Drummond is een Engelsébe politicus,
die uit dien hoofde alleen al Amerika niet
graag tegen Europa in het hapnas jaagt. In
ieder geval is men vvel-benieuwd, hoe Briand
op dit alles zal reagceren-
Een andcTC merkwaardige uiting is die
van kapitein Éhrhardt over den uittocht der
Nazis uit den Rijksdag, dien hij kwalifi
ceert als een rechtsradicaIe zelfmoord. H;t
wil ons voorkomen, dat Éhrhardt zeer be-
harligonswaardigc woorden hooft gespro
ken. als hij erop wijst, dat dc hationaaï-so-
cialistische propaganda bézig is een on
evenwichtige jeugd tc kwecken, aan welke
elke eerbied voor den slaat vreemd is, naar
bovendien, dat deze propaganda do staats-
gedacMe op een geduchte manier onder
mijnt. En dat acht hij een fout, die zien
in dp toekomst wreken zal, omdat juist 'ie
reohtsradicaie groepen die staatsgédachte
zoo noodig bobben. Voorts wijst Éhrhardt
oj) het feit, dat dc huidige Duitsche regee-
ring, waarin zich, naar zijn wijze-van red?-
nceren, geen défaitistische elementen be
vinden, zich juist tot taak heeft gestold den
opbouw van veel, dat in den loop der jaren
door welke oorzaken dan ook, is,afgebro
ken, en buitendien iot op zekere hoogte be
antwoordt aan den -ecntsradicaièn ciscli
van een „sterke'* regeling. Waar) a dan,
zoo vraagt hij, maakt men het Je<,e regce-
ring zoo moeilijk? Met andere woorden, de
Nazi6 hebben zich. door hun ulttoeh* on
sterfelijk belachelijk gemaakt, niet h«-t
minst in de oogen van hen, die hen in zoo
grooten getale hebben afgevaardigd naar den
Rijksdag. Die millioencn Duitschors h oh ton
door hun stem aan de Nazis fe ge yen, ook
de verwachting uitgesproken, dat deze par
tij haar invloed op de landsi cgcering duch
tig zou doen gelden. En nu loopen dc hoeren
weg. Dat zal de Nazis veel van hun aan
hang kosten, omdat zij, die hun stem in de
uiterste vertwijfeling uitbrachten, zich ook
in de Nat. Soc. partij bedrogen zien.
Also sprach Éhrhardt.
Het is te hopen', dat men zijn woorden
zich ook ter harte zal nemen. Want wat
Duitschland in dc eerste plaats noodig heeft^
is inwendige rust. En die wordt door het
hujdige optreden der Nazi's niet bevorderd.
Het schijnt inmiddels, dat de hceren van
plan zijn. om in den Rijksdag terug te koe
ren, n.l. bij de dorde lezing van de begroo
ting van landbouw; zij willen dan blijkbaar
optreden als redder* van den landbouw.
Maar zulk een spel is toch wel al tc door
zichtig.
OVERVAL OP EEN BOEKHOUDER.
Keulen, 20 Febr. (V.D.) Hedenmorgen
hebben roovers ccn brutalen aanslag ge
pleegd op den boekhouder van dc, firma
Kttrtechcuer te Keulen. De boekhouder had
een bedrag van ongeveer 4600 mark van
de Bank gebaald. Op den terugweg hield
(licht bij het station ccn auto bij hom stil
en drie jongelui kwamen ciuit, die ondei
bedreiging mot hun revolvers het geld van
hom verlangden. De boekhouder,en een hejn
vergezellende jongste bediende trachtten, t.e
vluchto.n, w aarojr dc roovers drie, schoten
losten. Terwijl ,dc jongste bediende onge
deerd óch heenkomen wist 'te vindenWerd
do boekhouder door een schot in de buik
ernstig gewond. Dc roovers ontrukten hem
dc actetasch mei het geld en gingen'in de
auto ervan door. De politie heeft, maatrege
len getroffen orn.de daders op to sporen.
BEPERKING VAN DE TINPRODUCTIE.
Lo n d e n, '20 Febr (V.D.) De regeering
heeft in het Lagerhuis aangekondigd, dat
zij binuenkort zal''voorstellen goed le keu
ren het besluit van 1 M-aart 1030 tot beper
king van de tinproductie in Malakka en in
Nigeria. Dit besluit werd genomen tezamen
met de Nederlandsche en Boliviaansche tin-
producenten. De controle op de naleving er
van zal worden opgedragen aan een com
missie, bestaande uit vertegenwoordigers
der vier regeeringen.
Een persoon uit zijn gei:olg gedood.
W e e n e n, 20 Fobr. (V.D.) Hedenavond
werd op Koning Zogoe van Albanië; die
voor herstel van gezondheid alhier ver
toef.d, een moordaanslag gepleegd. Toen de
Koning n.i bijwoning vaVi een opvoering
van .,Paljis'*de Koninklijke Opera verliet,
werd door twéé jonge mannen vermoe
delijk studenten die hem voor het Ujea
Ier hadden opgewacht, gevuurd. De Ko
ping bleef ongedeerd, pen van do hem by
geleidende 'heéren werd doodelijk gotrof
feh. Dq daders zijn gearresteerd. De politie
zoekt nog naar hun nationaliteit en iden
titeit.
Nader wordt eemeld:
De koning verliet met -;/ct grootste ge
deelte van zijn gevolg, begeleid door crimi-
neele ambtenaren betoperagebouw dooi
den hoofdingang, terwij! de Albaansche
majoor Topola en een tweede, Albaansche
heer door een zijuitgang naar buiion kwa
men. Nauwelijks hadden deze beiden ech
ter het gebouw verlaten of twee elegant-ge-
klcede jonge mannen, die den koning opge
wacht hadden vuurden ongeveer een dozijn
schoten op hen af, waardoor majoor Topo
la doodcüjk gewond neerstortte. Hij over-
iced eenige oogcnblikken daarna. De Iwc-
de heer werd ernstisr gewond. De daders
poogden de vlucht te nemen doch werden
door het publiek gegrepen en aan de politie
overgeleverd.
Men vermoedt, dat het Albancesche stu
denten zijn.
Geen slachtoffers' De dader
gearresteerd.
Berlijn, 20 Febr. (V.D.) In de wanclei-
gangen var. den Rijksdag heeft vanmiddag
een schietpartij plaats gehad. Een bejaarde
lieer, die zich daar reeds geruimen tijd had
opgehouden loste plotseling op den naast
hem staanden afgevaardigde van de Staats
partij Dr. Külz drie revolverschoten., Dr
Kulz, die ongedeerd bleef, greep den man
heet, die daarop een vierde schot loste, het
welk eveneens geen doel trof. De afgevaar
digde leverde den, aanvaller over aan en
kele bodes, die waven toegeschoten. Men
nam hem den revolver af en waarschuwde
dc politie.
De man had ziéh reeds verscheidene da
gen lang in dc wandelgangen vertoond en
voorgegeven, dat hij hier als vertegenwoor
diger van de Beiersche kleine renteniers
optrad. DooVdat "hij zich nogal zonderling
gedroeg, had hij de aandach.t getrokken
val) den afgevaardigde Dr. Külz, die hern
m het oog bleef houden met het beken L
gevolg.
De man, die niet geheel normaal 6chijht
te ^ijn, liet zich zonder tegenstribbelen ar-
resteereu. Hij bleek ie zijn een zekere
Schmidt uit Wurzburg, die te Berlijn in
een kosthuis woont. Bij nader onderzoek i»
gebleken, dat hij geen echten revolver,
doch slechts een alarmpistool heeft ge
bruikt. Bij zijn arrestatie heeft Schmidt
den afgevaardigde Külz óm vergiffenis voor
zijn daad gevraagd.
Basel, 20 Febr. (H.N.)'Ken ernstig la-
winc-ongclük heeft vanmórgen in het ge
bied van hot. Rijndal plaats gehad. In het
plaatsje Platta in Graubundcrland werd
een café door een lawiije bedolven. Van dc
11 bewoners zijn er slechts vier gered, n.l.
dc grootvader van het gezin, een zijnor
zoons, en zijn twee dochter met haar 12-
jarig dochtertje. Een zoon. Martin genaamd,
was buiten het vee aan het voederen en
ontsnapte daardoor aan het gevaar. Dc
grootvader cn zijn zoon Alexander zijn ern
stig en zijn dochter Anna licht gewond,
liet 12-jarig dochtertje van deze laatste
heeft verscheidene doch niet levensgevaar
lijke ver.ivóndingén opgeloopen. I)e groot
moeder van het gezin, de moeder en vier
kinderen zijn, als lijken geborgen. Het vier
de kind leefde na de rédding nog,, doch is
kort daarop aan dc bekomen verwondingen
overleden. De vader wordt nog vermist,
zoodat ook hij wel het'leven heeft verloren.
Uit de naburige plaatsen kwamen terstond
hulpcolonnes opdagen, die den 'gcheélen
dag rnet het Opruimingswerk bezig waren.
In den loop van den namiddag kwamen
tusschen platta en Curaglia nog twee groo-
te; lawines naar heneden. Dc Luckmaniweg
is versperd, daar dc sneeuwmassa ongeveer
15 Meter hoog ligt.'
Samenzweringen in
Finland
He lain g f o rs. 20 Febr. (V.D.). In de
gevangenis van HelMngfors bevindt zich
ren politieke moordenaar Tardefelt gehee
ten, die in het jaar 1922 minister Ritavuori
heeft vermoord. Tot nu toe heeft men steeds
geloofd, dat de moord heeft plaats gehad
ui'oen aanval van geestverstoring. Thans
licéft de gevangene evenwel ccn opzienba
rende-bekentenis afgeiegd. Volgens zijn ver
klaring zou reeds in het jaar 1922 de 'toen
malige president Stahlbcrg worden ver
moord. Tegelijkertijd zou een staatsgreep
plaats hebben.
Destijds moet een samenzwering hebben
bestaan, doch op het laatste oogenblik zou
den de meeste samenzweerders zich hebben
teruggetrokken. In de plaats van Stahlbcg
is minister Ritavuori uit den weg geruimd
De gevangene bevestigt verder, dat hij het
werktuig der samenzwering is geweest. Er
is thans een onderzoes geopend en men ver
wacht -groote onthull ngen.
CAPTAIN CAMPBELL WORDT „KNIGHT".
Londen, 19 Febr. (V.D.) Captain Mal
colm Campbell, die te Daytona Beach een
nieuwe wereld-snelheidsrecord voor auto
mobielen te land wist le vestigen, zal door
I den Koning tot „Knight" (lidder) verheven
voorden.
HET RECHT HAD TOCH
ZIJN LOOP.
Rechter-beklaagde v.v.
Toen II. II. Porter, de magistraat van
Evanston in Illinois, zijn rechtszitting open
de, was er slechts één beklaagde aanwezig,
aldus het Vad.
De rol voor hem vermeldde slechts één
naam de zijne, en hij werd beschuldigd
van te lang zijn auto onbeheerd te hebben
laten staan op straat. Hij riep zijn naam af,
antwoordde op deze oproeporij, ging van de
groene tafel naar dc beklaagdenbank, waar
hij een verdedigingsrede hield tot zijn ledi
gen stoel. Toen ging hij naar zijn zetel
terug, sprak de leege beklaagdenbank toe
en zei: schuldig.
De gewone procedure volgend, sloeg hij
het boetenboek open, schreef er een regel
in, haalde een dollar uit zijn zak en stak
dien in een anderen, zette: betaald achter
dc inschrijving,, deed het boek dicht, sloot
de terechtzitting cn ging naar huis.
WEDEROM POLITIEKE BOTSINGEN TE
DANTiiG
Tusschen Nationaal-Socialisten
en Communisten.
Dantzig, 19 Febr. (V.D.). Hedenmorgen
ontstond op de vischrnarkt te Danlzig ccn
vechtpartij tusschen twintig werklooze nn-
tionaal-socialisten, die van de Arbeidsbeurs
kwamen, en een aantal leden van de Roode
Marine en den Rooden Front-strijders Bond.
Een der communisten werd door een kogei
in dén hals gewond, terwijl een nationaal-
socialist met een mos werd gestoken. De
politie arresteerde een aantal communis
ten. Ook gisteravond vonden op eenige
plaatsen in dc stad vechtpartijen plaats,
waarbij van mossen cn stokken gebruik
werd gemaakt.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
761.1 tc Dyon,
Laagste Barometerstand:
722.9 tc Yan Mayén.
Verwachting:
Matige tot krachtige,
tot W. wind, zwaar be
wolkt met regen- of hagel
buien cn tijdelijke ojiklann-
g'cn, later iets kouder.
Longestraat 49-51 -- Tel. 190
STILLE TIJD RECLAME
CORSET AFDEELING
Nieuwe Corsetten en
Buste-Houders
voordeelig aangeboden.
'■■■■■■■■■•■■■■■■ai
i
Stationsplein G - Amersfoort
Thans onder nicutoe Directie.
PRIMA KEUKEN
Iedere maaltijd een
prettige herinnering
DANSEN ALLEEN VOOR
BESLOTEN CLUBS
GELEGENHEID VOOR
ABONNEMENT-DINERS
Lavcndelstraat 9b12, Tel, 1093.
Voor dit seizoen vindt U de meitken
bij ons, welke wel naar Uw smaak
zullen zijn, o.a. Eysink, Harlev-David-
son, Sunbeam cn de motor die geen
concurrentie kent de Francis-Barnett
met beenschilden, electr. licht en
hoorn, prijs f 395.—.
Voor motor bestelwagen vraagt
inlichtingen.
NIC. BOVEE.
Varkensmarkt.
Tel. 1309.
Onze orgels zijn juist iets beter dan
anderen en goedkooper.
LANGESTFIAAT Tel. 341
Bij aankoop van 2.50 een kop en schotel.
Bij aankoop van 25.— een servies cadeau,
Zestien man vermist
P a r ij s, 20 Febr. (V.D.) Dc marineperS*
dienst te Brest heeft een draadloos tele
gram ontvangen van liet Francche stoom
schip „P.L.M. 15", volgens hetwelk het;
schip in den nacht van Woensdag op Don
derdag ter hoogte van Brest in botsing ie
geweest met een onbekend stoomschip zon
der groote schade op te loopen.
Donderdagmiddag werd gemeld, dat dó
reddingsboot van het Grieksche stoomschip
„Thetotooos" rnet zestien man vermist
wordt. Het stoomschip zelf werd op hooge
zee drijvende gevonden. Het schijnt het
schip tc zijn, waarmede het Fransche
stoomschip in aanvaring is geweest-
