Fa. M. A. Ramselaar
Donderdag 5 Maart 1931
Hitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 209
DEENSCHE BADPLAATS
VERWOEST
DE MOEILIJKHEDEN OP
MALTA
HET FRANSCH-BELGISCH
VERDRAG
Scherpe uitlatingen van
Ward Hermans
GANDHI WORDT HET EENS
MET LORD IRWIN
Bijzonderheden omtrent
de regeling
L. i. LUYCX ZOON
DE OPPOSITIE VAN HET
H00GERHUIS
HITTEGOLF TEISTERT
BUENOS-AIRES
GEMASKERDE R00VERS
IN ACTIE
AtiERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 «"""dei vo°' Amersfoort f 2.101 per maaod f 0.75, per
(met grxtti verzekertmg tegen ongelukken) f 0.174/»
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummer» f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG «IJ
TYtf T? VfT A \mün PRIJS DER ADVERTENTIEN ,"4 "S"* 05 inbegrip V» oewiiwummtr,
I II r I f\A f I .AA I I elke regel meer f0.25 L(efdadlgheldj-«lv.rtenilfn «/oor d.
41»* 't-U*1 UJW v.iv urviuiiunpn lu.vouvïlltljllto VWI UI
helft van den prlj». Kleine Advertenties «KEITJES" bi) vooruitbetaling —5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatjes f I.—. Bewijsnummer extra OjOS
Nogmaals het accoord van Gan
dhi met den onderkoning.
Goedgekeurd door de congres-
partij.
Nog steeds trekt algemeen de aandacht
het feit, dat Gandhi, de Britsch-Indischo
nationalistische leider, zich mét de Engcl-
soh'e regeering heeft verzoend. Belangrijk
is tevens, dat de executieve commissie der
Indische nationalistische partij met algo-
meene stemmen heeft goedgekeurd hetgeen
tussclien Gandhi en lord Irwin is overeen
gekomen.
De overeenstemming, die thans is bereikt,
zal natuurlijk bijdragen tot den terugkeer
van normale toestanden en vooral in han
delskringen te Bombay en elders herademt
men weer, omdat nu do voorwaarden zijn
geschapen voor een aanmerkelijke verbete
ring in het zakenleven. Dit had de laatste
jaren als uitvloeisel van de politieke on
rust, die het gevolg was van de levendige
actie der Indische nationalisten, geducht
geleden.
Nu de vrede is gesloten, zullen allerlei
maatregelen worden genomen, die bevordc-
lijk zijn voor het herstel der normale toe
standen. In de eerste plaats komt er een
einde aan de burgerlijke ongehoorzaam
heid en de onwettige zoutwinning zal even
eens worden gestaakt. Alleen de kustbe
woner zullen het recht hebben zelf zich
zout te verschaffen, zoodat het mecrcn-
deel der Indiërs öok in den vervolge zich
van het regeering>zout zal moeten bedie
nen. Hét monopolie, dat Engeland op dit
stuk van zaken bezit, blijft dus gehand
haafd en Engeland zal dus slechts een
klein gedeelte der inkomsten uit dezen
hoofde behoeven te derven. Het hinderlijko
po6ten en de boycot zullen eveneens 'n stuk
verleden worden.
Natuurlijk moeten nog verschillende on
derdeden nader worden uitgewerkt. Amc-
rikaansche telegrammen stellen het voor,
dat er nog al ernstige moeilijkheden be
staan, wat betreft hat vraagstuk van de
politieke gevangenen en dat van de terug
gave der inbeslag genomen eigendommen
en der geldboeten, waartoe tal van perso
nen zijn veroordeeld, die een leidende rol
hebben gespeeld bij de ongehoorzaamheids-
campagne, doch men mag aannemen, dat
ook te dezer zake de wrijving spoedig zal
verdwijnen. Beide partijen tocli zijn v n
goeden wille én het erop aansturen, dat
alles te niet wordt gedaan, wat herinnert
aan den jóngsten strijd der Indiërs tegen
het Britsche gezag. Vandaar ook. dat Gandhi
tenslotte goed heeft gevonden, dat, geen
nader en uitgebreid onderzoek wordt in
gesteld naar de houding, die de politic te
genover verschillende nationalisten heeft
aangenomen. Over doze zaak zal verder
worden gezwegen, teneinde geen nieuwe
verbittering te wekken. -
Thans zal met den opbouw worden be
gonnen en zal worden overwogen op V
wijze de ronde-tafel-confcrentie, waaraan
thans do nationalisten eveneens zullen
deelnemen, op de beste wijze en mét de
meeste kans op succes kan wórden voort
gezet. De congrespartij bereidt reeds nu het
programma voor, dat een punt van bespre*
king zal uitmaken op-de volgende, confe
rentie, die niet te Londen zal'worden ge
houden, doch in Indië zelf. Dc extremisten
onder.de nationalisten zijn wel-is waar
niet geheel tevreden met den loop, clien de
zaken hebben genomen,'docli Gandhi heeft
ec-n zeer groote meerderheid achter zich en
reeds nu heeft het congrcsbestuur allen mo
gelijken steun toegezegd.
Niet in de laatste plaats mag de Labour-
legeering geluk worden geweiisclit met het.
oucces, dat zij heeft behaald. Trouwens: zij
is de laatste jaren in menig opzicht nog al
fortuinlijk geweest. Zij heoft niet alleen het
initiatief genomen voor dc beperking der
Engelsche, Amerikaanschc en Japausche
vloten» doch aan haar activiteit is het te
vens te danken geweest, dat Frankrijk en
Italië op maritiem gebied nader tot elkaar
zijn gebracht, waardoor de mogelijkheid
wordt geschapen, dat beide laatstgenoem
de mogendheden zich bij het Londenschc
vloottractaat aansluiten, hetgeen een zeer
gunstigen invloed zal hebben op de groote
internationale conferentie in 1932, die van
den Volkenbond utgaat en die tot taak zal
hebben een beLangnjkc vermindering der
bewapening op het gebied van dc vloot,
het landleger en de luchtmacht tot stand te
bréngen.
Aan de tactiek en politiek van Macdonald
en.diens medewerkers is bet to danken, dat
Britsch-Indiö mot volkomen van Engeland
wordt losgerukt dat was steeds het. ide
aal der uiterste nationalistische groepen
rpaar deel blijft uitmaken van het Brioche
imperium, binnen welk kader Indié den sta
tus van een dominion zal verwerven, het
geen beteekent, dat het practisch vrijwel
onafhankelijk zal zijn.
MINDER WERKLOOZEN IN ENGELAND.
Londen. 4 Maart. H.NO Het aanta'
werkloozen in Engeland is in de derde-week
van Februari met 1:3554 verminderd tot
2,617,658, welk cijfer 1.078,398 hooger is dan
voor de overeenkomstige week van verle
den jaar.
Door een hevigen springvloed.
Kopenhagen, 4 Maart (V.D.) De bad
plaats Juelsminde aan het Kattegat is door
een krachtigen springvloed volkomen ge
ïsoleerd. In de plaats zelf zijn vreeselijke
verwoestingen aangericht. Schepen, welke
in de haven werden losgeslagen, liggen in
de straten van de stad. Gedeelten van zo
merverblijven werden ver het land ingc-
spocld. Do'bewoners moesten zich in vei
ligheid brengen óp de hoogste verdiepin
gen v^n hun huizen, soms zelfs op de da
ken, vanwaar zij later met booten werden
afgehaald.
Discussies in hét Hoogerhuis.
Londen, 4 Maart. (II.N.) In het Hoo
gerhuis heeft gisteren een debat plaats ge
had over den toestand op Malta, waar, zoo
als bekend, de grondwet buiten werking is
gesteld in verband met de tusschen dc En
gelsche regeering en dc katholieke kerk be
staande spanning. Lord Strickland beklaag
de zich over de houding van de geestelijk
heid en somde Verschillende grieven op
Zoo deelde hij mede, dat de sacramenten
onthouden zijn ;tan dames, die lid waren
geworden van een door lady Strickland ge
stichte niet-politieke club. Tevens werden de
sacramenten geweigerd aan allen, die tot de
constitutioneele of de arbeidersclub behoor
den. (Jok beklaagde hij er zich over. dat uit
Italië gelden naar Malta gezonden zijn om
de anti-F.ngelsche beweging te steunen. Na
mens de regeering verklaarde lord Pass-
field, dat de ministers door hun houding
(Ie taak van den Engelse tien gouverneur bo*
moeilijk^ hebben en het V'aticaan dc pogin
gen om norfnalc toestanden te herstellen,
beaft bemoeilijkt.
De regeering zal den gouverneur
steunen. Een regoeringscornmissie is naar
Malta gezonden om een onderzoek in te
steil enen Voorstellen te do.cn, op welke wij
ze de constitutioneele toestanden weer her
steld kunnen worden
DE GRONDWETSWIJZIGING IN POLEN
Bezwaren der Duitsche minder
heid.
Warschau, 4 Maart (H.N.) Volgens de
regeeringsbladen zal maarschalk PilsoedMci
eersl begin Mei van Madeira naar War
schau terugkoeren, zoodat voor dien tijd
geen reorganisatie van het kabinet te wach
ten is. In den landdag heeft de vertegen
woordiger der Duitsche minderheid zich
tegen dc voorgestelde grondwetswijziging
verklaard. Hij verklaarde, dat dc Duitschers
in Polen 'geen aanleiding Hebben Om oen
wijziging van de thans' geldende democra
tische parlementaire grondwet van Polen
te verlangen. Zijwenschén slechts, dat de
bepalingen beter dan tot nu toe ten uitvoer
worden gebracht Een grondwet, die alle
macht in, handen van één persoon leert,
biedt niet dc noodige waarborgen voor de
bescherming van de rechten der staatsbur
gers en voor dc handhaving van de gelijke
rechten van alle nationaliteiten. Een derge
lijke grondwet kan een ernstig gevaar voor
de bevolking worden, die daardoor in de
medewerking aan dc staatsleiding verhin
derd worden.
PROF. EINSTEIN OVER DIENST
WEIGERING.
Chicago, 4 Maart (V.D.). Op zijn door
reis van Passadena in California naar het
Oosten heeft prof. Albert Einstein, tijdens
een kort verblijf te Chicago, voor een ver-,
gadering van-ongeveer vier honderd paci
fisten een rede gehouden, waarin hij o.a.
verklaarde, dat een oprecht pacifist onder
alle omstandigheden zou moeten weigeren
de wapens te dragen of tc hantëcren voor
de verdediging van zijn vaderland.
MENGELBERG NAAR BRUSSEL.
Uitvoering van Bach's Matthaus-
Passion.
Brussel, 3 Maart. Tel. Na het Pliil-
harmonisch orkest uit Berlijn en het Or
chestra Sy.mpbonique uit Parijs, dat d<?or
Pierre Montcux gedirigeerd wordt, te heb
ben uitgenoodigd. zal dc Société Philhar-
monique alhier op 19 April o.s. dr. Willem
Mengelberg als haar ga6t ontvangen.
Hij zal Bach's Matthaus-Passion dirigee-
ren, uitgevoerd door dezelfde krachten als
die bij de uitvoering in het Concertgebouw
optreden.
DE GRONDWETSHERZIENING VOOR
DEN SJEM.
Warschau, 3 Mrt. (V.D). Op de agenda
van de sejmzittting van heden stond slechts
één punt, n.l. het voorstel van het regee-
LANGESTRAAT Tel. 341
Uitgeïezen collectie zijden stoffen
Crêpe georgette, crêpe tfe chine,
crêpe charmeuse, zijden vo*les
etc. etc.
ringsblok tót herziening van de bestaande
grondwet.
De debattep wérden geopend d°or den
vice-voorzit ter van liet rcgccrfngsblok, «if
gevaardigde Jepdrzejewiqz, dic cr op wees,
dat Polen, een grondwet Miooüig beeft, die
volkomen beantwoordt aan da 'geografische
en politieke noodzakelijkheden. Met huidige
voorstel is opgesteld op verlangen Van
staatspresident Pilsocdski.
Als tweede redenaar trad op prof. Ma-'
kowskij de opsteller van dc voordracht, wel
ke hij verdedigde.
Als eerste spreker der oppositie ver
klaarde uit haam van dc verpejiigdc boe
renpartijen afgevaardigde Rüg.' dat dc boe
renpartijen tegen bet' grondwetsontwerp
zouden stemmen. De overige oppositiere-
df naars gaven uiting aan hetzclldc voor
nemen.
Minister Hijmans verdedigt in de
Kamer de militaire over
eenkomst.
Brussel. 4 Maart (ILN.) Hymans, de
minister van buitenlandschc zaken, heeft
vandaag in de Kamer gesproken over de
militaire overeenkomst met Frankrijk van
September 1920, waarop, zooais bekënd den
laatston tijd veel kritiek wordt geoefend,
vooral van socialistisch*) zijde, waar men
deze overeenkomst overbodig acht sedert
bet pact van Locarno en liet Kellogg-pact
lot stand zijn gekomen. Hijmans wees er
op, dat do militaire overeenkomst met
Frankrijk gesloten is in een tijd, toen Bel
gië, aangezien andere waarborgen ontbra
ken, toenadering tot Frankrijk riöodig had,
Ge overeenkomst is van zuiver militairen
aard en het is onzin en onjuist tc spreken
van een bondgenootschap, waardoor de
Belgische politiek in het vaarwater van de
Fransche komt. Dc overeenkomst is ook
n.et in .strijd met het pact van Locarno,
want ook. dit pact spreekt van wederzijd-
öchc hulp bij een eventueelen. Duitschen
aahvAI. Het pact van Locarno is duidelij
ker en plechtiger dan de Fransch-Belgisch©
overeenkomst, welke geen verdrag in den
eigenlijken zin des woordsis. België voert
con. vredespolitiek, doch zoolang de ont
wapeningsconferentie geen redelijke oplos-
ng heeft- gebracht, moet een staat, die in
dc toekomst ziet. op alle mogelijkheden
voorbereid zijn en zijn grenzen besehermen.
Hijmans besloot niet den wcnsch, Int hst
door Briand op den voorgrond gestelde
ideaal van den Europeeschen vrede voor
België verwezenlijkt zal worden.
Ward Hermans heeft hij het debat over
de begrooting van buitenlandschc zaken
zich scherp uitgelaten over de buitenland
schc politiek van België, die z.i. verkeerd
is geweest. Hij verlangde, dat België zal
opkomen voor een herzien van het Ver
drag van Versailles en bet Young-plan, dat
in Eu pen en Malmedy een volksstemming
zal worden gehouden en al naar de uitslag
uitvalt deze gebieden c-entueel aan
Duitschlnnd teruggegeven zullen worden
om tot een definitieve verzoening rnet
Duitschland te komen. Hij ontkende, dat-
van Duitsche z4ijde gevaar voor oorlog
dreigt.. Duitschland wordt zelf door de re
volutie bedreigd en denkt niét aan oorlog.
Daarom moet het militaiie verdrag met
Frankrijk, waardoor België ongetwijfeld
aan Frankrijk is gebonden, worden opge
zegd.
EEN RUMSCHOENER GEZONKEN.
New Y o r k, 4 Mrt. (V.D.) De 150 voets-
sehoencr John Manning, één der beste sche
pen van de geheime combinatie van rum-
smokkelaars, welke schoener gestationneerd
was te Halifax, is op geheimzinnige wijze
gezonken, met een voorraad van 7000 kisten
likeur aan boord. De gelieele bemanning
kon gered worden. Terwijl de schoener
yoor de ku6t kruiste, zou het schip plotse
ling op nog onopgehelderde wijze lek zijn
gesprongen en gezonken.
Londen, 4 Mrt. (V.D.) Uit New-Delhi
wordt g»meld. dat dc besprekingen tusschon
Gandhi en den onder-koning lord Irwin
Dinsdag den geheelen avond hebben ge
duurd; pas laat in den nacht, Woensdag
morgen tegen half twee, werd overeenstem
ming bereikt Hoevvó] de juiste voorwaarden
nog niet bekend zijn, schijnt Gandhi zich
bereid te hebben verklaard do burgerlijke
ongehoorzaamheidscampagnc to staken,
waar tegenover de onder-koning eveneens
belangrijke concessies heeft gedaan. Het
maken van zout, dat tot nog toe een mono
polie van het gouvernement was, zal voort
aan worden toegestaan aan do bewoners
van de kust-streken: Het wegens belasting-
weigering in beslag gnomen land zal den
eigenaars worden .teruggegeven. Hot recht
van vreedzaam pasten wordt erkend. Ook
dc in beslag genomen eigendommen van
't congres worden teruggegeven. Zijnerzijds
zou Gandhi hiertegenover hebben afgezien
van zijn cisch van een openbaar onderzoek
naar het optreden r dor politie bij.de natio
nalistische demonstraties.
In Engelsche kringen in Indië Oefent men
scherpe critick op ,de overeenkomst betref
fende het zout maken. Men acht het onmo
gelijk den kustbewoners het maken van
zout toe te staan cn hrV den bewoners van
het binnenland tc verbieden.
Londen, 4 Mrt. (H.N.) Volgens een be
richt uit Bombay bepaalt dc tüsschen clen
onderkoning en Gandhi gesloten overeen
komst, dat het Al-Indische congres eerst
het volgende jaar zal bijeenkomen. Gandhi
zal de campagnp tot het overtreden van de
wet striken. De tc Londen begonnen Kn-
gelsch-Indischc conferentie zal in Ihdië
worden voortgezet en het Al-Indische con
gres zal aan dé beraadslagingen deelnemen.
ONTSNAPTE LEEUWEN.
De dierentemster aangevallen.
Tn het 'Oost-Vla amséhc dorp Watervliet,
vlak bij dé Netlerlandsche grens, zijn, vol
gens de N.R.C., twee leeuwen van dc me
nagerie Franco-Beige, óp hot oogenblik, dat
de avondvoorstelling zou aanvangen, ont
snapt. De dieren waren er in geslaagd een
gat te maken in den bodem van hun kooi
en daarlangs de straat te bereiken. Op het
dorpsplein ontstond een geweldige paniek
en alle zich daar bevindende personen
vluchtten hals over kop de huizen binnen.
De leeuwen waren inmiddels in.een weide
terecht gekomen cn hadden zich achter een
paar stroomijlon verscholen. De dierentem
ster trachtte vruchteloos de dieren te van
gen: .één der leeuwen beet haar in de wang
en rukte haar een oor af. Ten slotte moes
ten gendarmen ontboden worden, die de
leeuwen niet geweerschoten afmaakten.
DE NATIONALITEIT VAN DE GEHUWDE
VROUW.
New-York, 4. Maart. (V.D.) Do senaat
cn het Huis van Afgevaardigden h'cbbou
beide goedgekeurd het wetsontwerp inzake
dc nationaliteit der gehuwde vrouw. Dc
nieuwe wet maakt de nationaliteit der ge
huwde vrouw geheel onafhankelijk van die
van haar echtgenoot, zoodat een Ameri
kaanschc, die met een vreemdeling huwt,
niet meer, zooals vroeger, de Amerikaan-
sclie nationaliteit verliest, maar deze, in
dien zij zulks wenscht, ook kan behouden.
De wet zal dezer dagen, na door president
Hoover te zijn onderteckend, in werking
treden.
NA HET INTREKKEN VAN DE
VAKVEREENIGINGSWET.
Londen, 4 Maart, (V.D). Het officieele
orgaan van de Labour Partij, de Daily He
rald, deelt medé, dat dc regeering niet
meer voornemens is het veel omstreden
ontwei p vakvereenjgingswet; te wijzigen.
In plaats hiervan zal zij een kort wetsont
werp indienen om de conservatieve vak-
vpreenigingswet van 1927, die na de alge-
mëene staking tol stand kwam, op te hef
fen. Deze opheffing is echter niet mogelijk
vóór het jaar 1932. Dc volledige intrekking
van het nieuwe ontwerp is gebeurd ouder
den druk der vakvereenigingen. die liever
van het gehccle ontwerp wilden afzien dan
een compromis aangaan. Macdonald voel
de oorspronkelijk meer voor een overeen
stemming tusschen dc partijen, die door de
onderhandelingen niet dc liberale leiders
mogelijk zou zijn geweest.
OTTO REUTER PLOTSELING
OVERLEDEN.
Dunsel dor f, i Mrt. (V.D.) De bekende
humorist Otto Reutér is gisteravond tegen
11 uur in een kliniek, waar hij verpleegd
werd, aan do gevolgen van een hartkwaal
op 61-jarigen leeftijd overleden. Op 1 Maart
j.l. trad hij voor de laatste maal op in liet
Apolio-theater te Dusseldorf, doch reeds den
volgenden avond was hij niet meer in staat
zijn werk te verrichten. Overeenkomstig
zijn laatsten wil zal het stoffelijk overschot
bijgezet worden in Otto Reuter's geboorte
stad Gardelegen.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
775.0 te Stensele.
Laagste Barometerstand:
716.1 te Isafjord.
Verwachting:
Meest matige, Z. O. tot N.
O. wind, helder tot licht be
wolkt, waarschijnlijk droog
weer, lichte tot matige
vorst des nachts, overdag
lichte dooi.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Effen en fantasie
WOLLEN STOFFEN
en
MOUSSELINES
in zeer groote verscheidenheid.
Dreigende woorden van de
Daily Herald
Londen, 4 Mrt, (V.D). De Daily Herald
wijdt een hoofdartikel aan de positie van
het Hoogcrhuis cn spreekt op dreigenden
toon over een crisis, waar do lords wei
eens last van zouden kunnen hebben. Het
is waarschijnlijk» dat do lords de thans
aanhangige landbouwwet zoodanig zullon
wijzigen dat de oorspronkelijke opzet er
niet meer in tot uiting komt. Verder ge
looft men, dat het Hoogerhuis de nieuwe
kieswet, indien deze in het Lagerhuiswordt
aangenomen, belangrijk zal wijzigen.
liet orgaan van dc arbeiderspartij schrijft,
dat, indien de lords hun macht verder
zouden willen uithuiten en hun oppositie
tegen dc regeering voortzetten, maatrege
len tegen hen overwogen dienen te wor
den, die zouden neerkomen op een olge-
mccne reorganisatie van het Hoogcrhuis,
eventueel door het benoemen van nieuwe
peers. Deze kwestie zou wel eens een be
langrijke rol bij de komende verkiezingen
kunnen spelen.
Buenos Aires, i Maart (V.D). Buenos
Aires wordt geteisterd door de hevigste hit«
tcgolf, die men in de afgeloopen twintig
jaar heeft gehad. In 17 gevallen zijn per
sonen tengevolge van de hitte overleden,
terwijl de ziekenhuizen talrijke patiënten,
die door de hitte ongesteld zijn geworden
of een zonnesteek hebben gekregen, moes
ten opnemen. De weerberichten voorspel
len ook voor de volgende week deze tem
peratuur.
Een Berlijnsch koopman
het slachtoffer
Berlijn, 4 Maart (V.D). Hedenmorgen
te wijf uur drongen drie gemaskerde man
nen de woning van den koopman Leo Rei-
nermann, in de Fasanenstrasse binnen. Zij
bonden den in zijn slaap verrasten koop
man cn zijn echtgenoote evenals een in het
huis logeerende dame vast, vernielden de
telefoon en doorzochten de woning. Zij
maakten voor een .waarde van 20.000 R.M.
aan sieraden en waardepapieren buit en
konden ongehinderd en zonder een spoor
achter te laten, het huis verlaten. Het
schijnen drie jongemannen van ongeveer
20-jarigen leeftijd te zijn.
DE DOOD IN DE BERGEN.
Bern, 4 Mrt (H.N.) In de Berner Alpen
zijn drie skiloopers door een law ine bedol
ven. Twee hunner geluk.te het zich uit te
graven en in veilligheid te brengen. De
derde kon tot nu toe niet worden geborgen.