JOH. DE HEER
DE EEMLANDEU
Donderdag 2 April 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 233
NABETRACHTING OVER
DEN GEMEENTERAAD
PIANO- EN 0RGELHANDEL
fortmann en
hehenkamp
GEWELDIGE BRAND IN
LITAUEN
BRITTANJE'S LEGER
De manschappen worden
verwend
NOG STEEDS EEN WITTE
WERELD
L. J. LUYCX ZOON
KOSTBARE PAGODE
AFGEBRAND
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS f*' 5 ""ndt. voo, Aawifooit 1110. per oiud f 07). par
week (met «r.tl. «erzekerOg «oen ongelokkta) I 0.17»/»
Blaneolaod franco per post per 3 materies I 1- Ahoedcrlljke oommers f OM.
FOtTXEKENINC 47910 TELEFOON 1NTERC US
PRIJS DER ADVERTENTIE!! v»1-4 'o* r .n"*gr,p """■""r-
elke regel m«f f 0.25 Ll«f<Ud!gheida-»d*»«rtentito voor da
helft van den prijs. Kleine AdvertentHt» „KEITJES" by vooruitbetaling 1—9 regelt
10 ent. elke regel meer 10 eest, driemaal planten I Bealjanmamer atn 04*
Er waren Dinsdagavond vrij belangrijke
voorstellen aan do orde, maar de discus
sies waren aan die belangrijkheid niet
evenredig. Het voorstel tot het bouwen van
een badhuis in het Soestci kwartier werd
niet anders bestreden dan om de plaats,
waar dit badhuis zal komen.
B. en W. vinden de Tulpstraat, dus in
midden van het Soosterkwartier, de aan-
gowezen plaats, maar het Stichtingsbestu
en dus ook de soc. dem. fractie gaven de
voorkeur aan de Gröningaratraat. De heer
Bckkó motiveerde dit met een beroep op de
vooruitziende politiek zijner fractie want
op don duur zal een. tweede badhuis in het
Soosterkwartier noodig blijken en dan kan
<lit komen aan den anderen kant. Zeer lo
gisch merkte de Voorzitter daartegen op.
dat het hadhuis. in liet midden gelegen,
kon vergroot worden als de toeloop zoo
groot werd, terwijl toch niet uit het oog
mag verloren worden, dut er nog andeie
kwartieren zijn, welker uitbreiding op den
duur wel eens stichting van oen badhuis
kon vragen. Ook vooruitziende politiek dus,
waarin levens een stil verwijt klonk tegen
het uitsluitend en alleen kijken naar hot
Soosterkwartier, iets wat in den laat6ten
tijd in den Baad nog al eens gebeurt.
F.rn eigenaardig debat leverde het voor
stel van B. en W. om aan Gebr. Lammere
vergunning te verleunen tot liet aanleggen
van een weg tegenover het Borneoplein.
Bij de ingekomen 6tukken waren twee
adressen betreffende dit voorstel. Gebr.
Lammere verzochten om de beslissing om
trent dit vooistel aan te houden, terwijl de
hoor P. K. Lvkelcnburg verzocht don door
Gebr. Lammere aangevraagde weg slechts
toe te staan onder de verplichting hunner
zijds om aan de gemeente of aan reque-
strant tegen kostprijs af te staan een strook
grond, waarover een door requestrant aan
te leggen weg zou moeten loopen.
De kwestie loopt hier over den aankoop
van twee terreinen in het Leusdei kwartier
van particulieren door particulieren.
De heer van Eykelenbung kocht terrein
'A en wilde ook terrein B wel koopen. In
het uitbreidingsplan i6 ecliter over terrein
B een weg geprojecteerd van 23 M., terwijl
over terrein A geen weg komt De breedte
van dien weg was echter een bezwaar. Au
daagden imusschen de Gebr. Lammere op
als gegadigden voor terrein B en ten Stad-
huizc schijnt gezegd te zijn. dat gezien het
standpunt van den Raad, het heel goed
mogelijk zou zijn, dat die wegbreedte op
20 M. werd gesteld. De Gebr. Lammere heb
ber. het er toen op gewaagd en kochten het
terrein, maar de wegbreedte is op ~o M. ge
handhaafd, zoodat zij feitelijk eon strop
hebben Do heer van Eykelenburg wil nu
graag over terrein A een weg. waardoor
do waarde zeer in prijs zal stijgen, vandaar
zijn verzoek om de Gebr. Lammere te ver_
plichten tegen kostprijs een strook grond
voor dien weg af te 6taan.
Dc lieer van E. zou. volgens hem zelf dan,
gedupeerd zijn, daar aan Gebr. Lammere
andere inlichtingen, gunstiger voor den
aankoop, zouden zijn verstrekt. Nu is deze
•kwestie in het College en in de Commissie
van Bijstand onderzocht. De verklaringen
van den heer v. Eykelenburg en van den
stadsarchitect staan tegenover elkaar, zoo
dat bet geen kwestie van onderzoek meet
is, maar eenvoudig een kwestie van ver
trouwen in den architect of den heer van
E 't Is natuurlijk verbazend moot. dat de
particuliere belangen va nde homvorezo
uitstekend door onzenRaad worden beha
tigd, maar in hel genomen besluit tot in
stelling van ccn Commissie ad hoe ligt toe
ook zeer zeker cenig wantrouwen tegen
over een ambtenaar, over wiens «erk dc
Raad meestal nog al opgetogen is.
Het voorstel tot het bouwen van -0 ar
helders woningen op een terrein tueschen
den Soestcrwcg on dc Begon.astraat moest
worden aangehouden. In Cornm-» v«n
Bijstand had de heer de klots enkele be
zwaren geopperd tegen dc
geprojecteerde woningen en er was toeg
zegd. dat daarmee rekening zou wold p
houden. Toch moesten deze bezwaren
openbare vergadering naar voren worde"
gebracht. Met gepaste
geluisterd naar de plaatsing van kasten
op de meest practische wijze, naar de ruim-
te van dc entree der woningen enz Wet
houder Ruitenberg zegde toe dat liet pla
in de Commissie nog wel onder de lo p^
kon worden genomen, maar de hec
Mo1s demonstreerde ztjn wantrom c
genover liet College op zoo duld£''>kc w
dat hij het genoegen mocht smaken dat
voorstel werd aangehouden.
HERRIOT.
HET ENGELSCHE WERKLOOSHEIDS
CIJFER.
Een geringe daling.
Londen, 1 April (V.D.). Evenals de vo
rige week toont het werkloosheidscijfer in
Engeland deze week een geringe daling on
wel een vermindering van het aantal werk-
loozen met ruim 50.000. Het totaal aantal
werkloozen bedroeg deze week volgens op
gave van het ministerie van arbeid 2.580.118,
of 59.515 minder dan de vorige week.
Het aftroden van Herriot als
burgemeester van Lyon. Van
moer dan plaatselijke beteeke
nis.
Men herinnert zich misschien, dat Her
riot, de bekende burgemeester van Lyon,
die ook al eens Fransch ministerpresident
is geweest, zijn ambt heeft neergelegd.
Reeds meer dan vijf
en twintig jaren
heeft hij deze func
tie vervuld en, naar
men algemeen van
oordeel is, op ccn
wijze, die ten voor
beeld kan strekken
Op zich zelf be
schouwd is 't heen
gaan van 'n burge
meester, zelfs wan
neer het do op een
na grootste stad van
Frankrijk betreft,
geen gebeurtenis van
groote politieke be
teekenis. Het is echter geenszins uitgeslo
ten, dat men in dit spccialo geval heeft te
doen met oen gebeurtenis van meer dan
locaal gewicht.
Aanleiding tot. het ontslag liceft gege
ven de omstandigheid, dat in het departe
ment van de Rhónc een nieuwe senator
moest worden gekozen. Voor deze verkie
zing moest ook de gemeenteraad van Lyon
zijn gedelegeerden aanwijzen. Op het oogen
blik zijn in bedoelden gemeenteraad 27
socialisten, 23 radicaal-socialisten en 7 le
den der middenpartijen vertegenwoordigd.
Ofschoon tusschen dc radicaal-socialisten
en de sociaal-democraten overeen was ge
komen, dat dc gedelegeerden verhoudings
gewijze zouden worden gekozen, hebben dc
socialisten voor zich aanspraak gemankt
op een lijst, die alleen de namen van par
tijgenooten vermeldde. Herriot heeft uit
deze handelwijze de consequenties getrpk
ken en diende bij den prefect zijn ontslag
in.
De staat van zaken is nu, dat een burge
mccstersverkiezing moet plaats vinden,
waarbij Herriot, jn .geval dc socialisten te
Lyon tot rede zijn te brengen, kan worden
herkozen. Wanneer dit laatste echter niet
mocht gebeuren, dan zullen de overige le
den van den gemeenteraad, die op de hand
van Herriot zijn, eveneens van het tooneel
verdwijnen. In dat geval zouden nieuwe
verkiezingen moeten worden gehouden,
teneinde het aanzijn te geven aan een an
deren gemeenteraad. Het is de vraag, of
bij deze gelegenheid radicalen en socialisten
rekening met elkaar zullen houden, met
andcro woorden: of zij nog zullen vast
houden aan do kartel-idee dan wel voor
goed uit elkaar zullen gaan. Een dergelij
ke scheiding zou in zooverre van grooto
beteekenis zijn, dat men uit de gebeurte
nissen te Lyon wellicht conclusies kan
trekken met betrekking tot de tactiek, die
in 1932 bij de verkiezingen voor de Kamer
zal worden gevolgd.
Volgens den Parijschen correspondent
der Frankfurter Zeitung is het een vast
staand feit, dat de socialistische fractie en
haar leiders te Parijs het niet eens zijn met
de houding van de partijgenooten te Lyon.
Zij beschouwen het als een nadeel, dat een
populair politicus als Herriot door de so
cialisten op zoo nadrukkelijke wijze on-
heusch wordt behandeld. Aan den anderen
kant is in den loop van het laatste jaar al
meermalen gebleken hoe sterk de socialis
tische partij zich in Frankrijk voelt en hoe
zeer zij hoopt op den groei harer beweging
in den lande. Vooral rekent men op groote
winsten bij de boeren en Léon Blum heeft
verklaard, dat na het Oustric-schandaal
links evenveel zal winnen als inderdaad
na het Panama-schandaal. Desniettegen
staande blijft het nog altijd de vraag, of
men werkelijk in het socialistische kamp
voornemens is in 1932 af te zien van de sa
menwerking met de radicaal-socialisten,
de partij van Herriot.
GEEN VISUM NOODIG GEDURENDE
DE ZOMERMAANDEN.
P a r ij s, 1 April. (V.D.) Voor het eerst se
dert het einde van den oorlog zal Frankrijk
gedurende de vijf maanden, dat dc kolo
niale tentoonstelling te Parijs duurt, in den
komenden zomer vreemdelingen uit die lan
den, waar een visum voor toelating
Frankrijk noodig is, zonder visum in het
land toelaten. (Nederlanders hadden ook
vóór dit besluit voor Frankrijk geen visum
noodig). Een besluit van het ministerie van
binnenlandsche zaken machtigt de Fran-
sche consulaten tot het verlecncn van een
zegel, waarmede vreemdelingen gedurende
dc vijf komende zomermaanden Frankrijk
kunnen binnenkomen en verlaten, zoo dik
wijls zij zulks wenschen.
LORD STANFORDHAM OVERLEDEN.
Londen, 31 Maart (V.D). Lord Stanford-
ham, die gedurende veertig jaren particu
lier secretaris is geweest van den koning,
is hedenmiddag in den leeftijd van 81 jaren
overleden. Van 1895 tot aan haar dood is
lord Stanfordham particulier secretaris ge
weest van koningin Victoria, welke functie
hij nadien bij koning George eveneens
waarnam.
Varkensmarkt. Tel. 1309
Inruilen van instrumenten
tegen zeer hooge prijzen.
eiken rookstoelen met kussens
vanaf f 19.50.
Tweehonderd huizen
prooi der vlammen
Berlijn, 31 Maart (V.D). In hot plaatsje
Plung Jany is volgens een bericht in de
Berlijnsche bladen door tot dusverre onbe
kende oorzaak brand uitgebroken. Door
den krachti'gen wind sloeg hot vuur bin
nen zeer korten tijd op de belendende huis
jes over. mot het gevolg, dat 200 houten
huizen in den asch gelegd zijn. De onmid
dellijk gealarmeerde brandweer van Me
mel is op de ingesneeuwde wegen blijven
steken, zoodat geen hulp meer kon worden
gebracht.
DE INDISCHE NATIONALISTEN
STELLEN EISCHEN.
Londen, 1 April. (H N.) Het Al-Indi
sche congres is gisteravond gesloten. In
de slotzitting werden verschillende moties
aangonomen, o.a. een motie, welke de voort
zetting van den boycot tegen Engelsche tex-
tiölgoederen verlangt. Voorts wordt vermin
dering van d» uitgaven <*oor het leger tot
de helft verlangd, verzekering van een be
hoorlijken levensstandaard aan de industrie
arbeiders en de heffing van een inkomsten
belasting van den landbouw. Ten slotte
verlangde het congres nog, dat de salaris
sen van staatsambtenaren ten hoogste 450
p. st. per jaar zullen bedragen. Gandhi ver
klaarde bij de behandeling van dit voorstel
nadrukkelijk, dat volgms de opvatting van
het congres ook het salaris van den onder
koning niet hoogcr moet zijn.
DR. FRICK EN DR. MARSCHLER
AFGETREDEN.
B r I ij n 1 April. (V. D.) De Thuring-
sche minister dr. Frick en dr. Marschler,
hebbon na de aanneming van de motie van
wantrouwen door den Tliuringschen Land
dag schriftelijk hun ontslag ingediend.
De Nazi's hebben voor hedenavond een
massa-vergadering belegd, waar Adolf
Ilitlcr het woord zal voeren.
ROOFOVERVAL IN EEN
ADMINISTRATIEKANTOOR.
Een bedrag van 20.000 mark buit
gemaakt.
Berlijn, 1 April. (H. N.) Vanavond
drong te Schonenberg een bende gemasker
de en met revolvers gewapende mannen het
administratiekantoor van de woningver-
eeniging „Siciliengarten" binnen en dwong
den administrateur en zijn vrouw, evenals
den portier de vandaag ontvangen huur
gelden over te geven. Zij maakten in totaal
een bedrag van 20.000 Mark buit en ver
dwenen in een auto, waarvan het nummer,
zooals later bleek, vervalscht was.
DUITSCHLAND LEVERT AAN
FRANKRIJK EEN VLIEGBOOT UIT.
S t r a6 s e rn n d e. 1 April. (V. D.
Hedenmorgen om 10 uur i6 de aan Frank
rijk te leveren groote vliegboot Rohrbach
Romar uit Strassemünde vertrokken. Aan
boord bevond zich een vertegenwoo'rdiger
van het Fransche ministerie van lucht
vaart, een navigator, een marconist, de be
drijfsleider van de Rohrbachfabriekcn, een
Duitsche en een Fransche mecanicien.
Bij het vertrek had de vliegboot een to
taal gewicht van 16.400 K.G. De eerste en
oenige tusschenlanding geschiedt te Cher
bourg, waar dc officiecle overdracht aan de
Fransche regeering plaats vindt.
Men verwacht, dat de vliegboot tegen
half 5 te Cherbourg arriveert.
ARBEIDSCONTRACT OPGEZEGD
Essen, 31 Maart. (V.D). De werkgevers
organisatie voor de Noord-Westelijke groep
voor de ijzer- en staal-indu6trie heeft het
arbeidscontract voor de groep Noord-West
met 31 Mei a.s. opgezegd.
ENGELSCH INGENIEUR VERMOORD.
Bagdad, 1 April (V.D.). Een Engelsch
ingenieur, die in Irak werkzaam was bij
den aanleg van groote bevloeiingswerken,
is op zijn bureau door twee ontslagen em
ployés met revolverschoten vermoord.
Waar kent men zulke
toestanden?.
Dc Engelschman heeft, evenals de
Franschman, een diepen afkeer van den
militairen dienst. Ook de officieren der
meest aristocratische regimenten geven, zoo
vertelt, de Maasbode in ien artikeltje, dat
bijna klinkt als een Aprilgrap, er de voor
keur aan, zich op straat en in gezelschap
in burgerkleeding te bewegen.
Het sociale ideaal van Engeland is en
blijft do gentleman en het zou een zeer
slechten Indruk maken, wanneor men in
gesprek of houding iets van de gebruiken
der kazerne in hot privé-leven zou over
nemen.
De grondslag van dc Angelsaksische we
reld is het reclit en de vrijheid van een
ieder. Do recruteering van het Engclsche
leger ontmoet daarom voortdurend moei
lijkheden. In het begin van het jaar was
zijn omvang 10.000 man beneden dc ver-
eischte sterkte, ofschoon er tegelijkertijd
millioencn menschen werkloos waren.
Om aan deze moeilijkheden een eind te
maken, heeft het Engelsche krijgsbcsluur
besloten het leven in het leger zooveel mo
gelijk aan te passen aan de dagelijk3che
opvattingen en omgangsvormen.
De onderofficier en de binnenplaats der
kazerne zullen verdwijnen cn in hun plaats
zullen meer kameraadschappelijke verhou
dingen komen tusschen superieuren en min
deren.
Zoo i6 den onderofficier het vloeken en
schimpen verboden en behalye bij het eser-
ceeren in gesloten gelederen, bedient hij
zich zelfs van de bijvoeging „alsjeblieft".
Aan het onderricht is ook een nieuwe
plaats gegeven in de militaire opleiding en
allee is er op berekend, in de troepenaf-
deelingen dien clubgeest te ontwikkelen,
zooals bij door dc sport is opgewekt.
Ook de „stramme houding" i6 aan den
nieuwen tijd ten offer gevallen. Het africh
ten der recruten mag alleen nog in geslo
ten gelederen gebeuren Elke vermenging
van recruten met oudere manschappen is
verboden, zoolang de recruten nog bijzon
dere oefening noodig hebben.
Op Iedere groote manoeuvre volgt een
rustweek, welke slechts met lichte oefenin
gen mag worden doorgebracht.
De koks zijn in caloriën-experts veran
derd, die er voor den halfjaarlijkschen re-
crutentijd een acr in stellen, den troep van
voedsel te voorzien.
Inderdaad schijnt do verzorging van het
Engelsche leger niet veel meer te wenschen
over te laten. Na bat wekken (om half
zeven) is er in dc vertrekken terstond war
me thee en wat biscuit, wel geschikt om
het opstaan te varlichten
Het ontbijt (om 8 uur) bestaat, behalve
uit thee, boter cn brood, óf uit eieren met
spek, óf warme worst, óf warme visch-
schotel.
's Middags is er vleescb mat aardappelen
cn groente en nagerecht, om half vijf weer
thee met boter en brood, waarbij afwis
selend marmelade, sardines of gebak wordt
opgediend, en 's avonds een krachtige soep.
In dan vrijen tijd is er ten dienste der
manschappen een leeszaal, een biljartka
mer en een vertrek met een radio-luidspre
ker. Om deze behandeling niet in aen ver-
weekelijking te doen ontaarden, zijn even
wel de eischen voor de militaire en spor
tieve prestaties van dan troep sterk ver
zwaard.
Toch zal ieder, die ooit onder andere om
standigheden de uniform gedragen heeft,
niet zonder afgunst naar dit weeldeleger
van hat Britsche rijk kunnen zien.
WEERBERICHT
Barometerstand:
Barometerstand:
Hoogste
Laagste
Laagste Barometerstand:
717.3 te Isafjord.
Verwachting:
Matige, wcllichht tijdelijk
krachtige, O. tot Z. wind. be
trokken tot zwaar bewolkt,
waarschijnlijk eenige regen,
zachter voorals in het Voor
den.
Verkeersstagnatic in de buurt
van Wilna
Warschau, 1 April (V.D.) Tengevolge
van den plotselingen hevigen sneeuwval in
de omgeving van Wilna moest het spoor
wegverkeer op drie verschillende lijnen
worden gestaakt; de thermometer daalde
tot 10 graden onder nul. Gister heerschte
in geheel Polen een dergelijke lage tempe
ratuur en bijna over 't geheele land woed
de een sneeuwstorm.
ADMIRAAL BYRD'S VLUCHT OVER
ZUIDPOOL.
DE
Oflicieel erkend.
New York, 1 April (V.D.). Het verzoek
van admiraal Richard Byrd en zijn drie
metgezellen om officieele erkenning van
hun historische vlucht over de Zuidpool
op 29 November 1929, waarbij zij inderdaad
de Pool bereikten, i6 door de National Geo
graphic Society goedgekeurd. In een spe-1
ciale uitgave wordt aan de hand van de
overgelegde bewijzen de erkenning van ge
noemd feit bekend gemaakt en gemotiveerd.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Jongens en Meisjes
SPORTKOUSEN, Macco, Fil, Wol
Macco en Fil d'ecosse
KINDER-KOUSEN
Alle Maten.
Spijskokerij nabij de papieren
afgodsbeelden
Do mooiste, misschien wel do zeldzaam
ste zeker de kostbaarste en mogelijk ook
do grootste pagode ter wereld, de Schwe-
Dagon-Pagodc, te Rangoon, de groote rijst-
en oliehaven van Birma, heeft door een.
zwaren brand groote schade goleden, be
licht do Maasbode.
Deze pagode is in boel Azië cn zeker oo!f
in Europa beroemd geworden door het feit,
dot de prins van Wales indertijd beleefd
schoenen en kousen uittrok voor het bin
nentreden, zooals het van hem en zijn ge
volg verlangd werd.
Later heeft men er zich in Engeland wel
iswaar over opgewonden, doch de prins
heeft daar sussend een eind aan gemaakt.
Voor de reusachtige poort, waar men dus
met bloote en zoo zuiver mogelijke voeten
door moet, staan zeldzame dier- en afgods
beelden opgericht, waarvan men door hun
grootte ze zijn meer dan een huis hoog
niet zou zeggen, dat ze voor het grootste
deel slechts uit papier, of karton, uit hout
en uit beschilderde huiden en lappen be
staan.
In hun nabijheid bevindt zich een barak'-
kenwijk, welke men in Europa rommel
plaats zou noemen. Hier koken en bereiden
de Birmanen voor zich en hun klanten op
open vuren allerlei spijzen en dranken.
Geen wonder, dat een windvlaag, welke
een barak juist in brand zette, ook het vuur
op dc op dieren en menschen gelijkende
beelden zou doen overslaan, zoodat ook deze
verteerd werden.
Van daar tot het zwaargesneden hout van
den tempel, de Schwe-Dagon zelf, welke
bijna het geheele jaar door een steiger om
kleed is, waarop de reparateurs en vergul-
ders bezig zijn, is nog slechts een schrede.
Niemand, die de Schwe-Dagon-Pagode
in deze zeldzame omgeving van papieren
godheden de barakken zag, zal er .zich over
verwonderen, dat de schoone pagode, welke
hoog boven do groote handelsstad uitstak,
nu toch een offer der vlammen werd.
ONTPLOFFING OP EEN OORLOGSSCHIP.
Vorscheidene gewonden.
Londen, 1 April (V.D.). Aan boord van
een Braziliaansche onderzeeboot heeft een
ernstige ontploffing plaats gehad, waardoor
verscheidene officieren en manschappen
ernstig gewond werden. De duikboot lag
in de haven van Rio de Janeiro. De oorzaak
van dc ramp is nog onbekend.
BOTSING TUSSCHEN BUS EN AUTO
MOBIEL.
Vijf dooden en elf gewonden,
Mexico City, 1 April (V.D.). Op den
straatweg tusschen Mexico City en Pucuca
kwam een autobus in botsing met een par
ticuliere automobiel. Beide wagen6 werden
zwaar beschadigd. Vijf personen werden ge
dood en elf gewond.
ENGELANDS OORLOGSBEGROOTING.
Londen, 31 Maart. (V.D). In antwoord
op desbetreffende vragen antwoordde de
minister van oorlog, Shaw, heden, dat de
voorloopige begrooting6cijfers aantoonen,
dat alleen in Groot-Britanniè een belang
rijke vermindering, vergeleken met 1924,
viel te bekennen in de uitgaven voor mili
taire zaken. In Japan is er een kleine ver
mindering geweest, doch in Frankrijk, Ita
lië, Vereenigde Staten en Rusland moeten -
verhoogingen geconstateerd worden.
