DÉ ÉEMLANDEh
BRIEVEN VAN EEN
BRABANTSCHEN BOER
JOH. DE HEER
Dinsdag 7 April 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 235
LANDBOUWCONGRES TE
PRAAG
GENERAAL MAGLINSE OP
PENSIOEN GESTELD
Kiest hij in de pers partü
tegen Galet?
ZWEEDSCH STOOMSCHIP
VLIEGT IN DE LUCHT
WOLKBREUKEN IN
ZUID-FRANKRIJK
L. J. LUYCX ZOON
U wilt een motor koopen?
EEN MOEDIGE JONGEN
NAAR PRESIDENT HOOVER
HEVIGE AARDBEVING
IN ARGENTINIË
AMERSFOORTSCK DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 v«» Ammfoort f2.10. p» mund f 0.75. |MT
week (met gratie verzekcrlag tegen ongelukken) f 0.I71/*
Binnealend franco per post per 3 mende» f3»-» Afzonderlijke nummers f 0j09.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INT ERG US
PRIJS DER ADVERTENTIEN VM 1-4 rt9,u'•°3 tDb»9«p MwiunumMr,
elke regel met* f 0.25. Liefdadigheids-advertentie» voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiü» «KEITJES" b$ vooruitbetaling 1—9 regale
SO cent, eflrn regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f L—Bewijsnummer otra OjOS
Regceringscrisis ln Roeme
nië. Titulescu zal trach
ten een nieuwe regeering
te vormen.
De telegrammen hebben er rjeds over
ingelicht, dat te Boekarest een kabinets
crisis is uitgebroken, waardoor aan bet be
wind der regeering-Mironescu een einde is
gekomen. De berichten stemmen hierin
overeen, dat de 'diepere oorzaak van de
crisis is gelegen in het l'eit, dat koning
Carol er prijs op stelt, dat het aanzijn zal
worden gegeven aan een nationale concen-
tratieregoering, hetgeen beteekent, dat ook
de liberalen in het kabinet zouden moeten
worden opgenomen.
Om zijn doel tc bereiken, heeft de koning
zich telegrafisch in verbinding gesteld met
den Roeraeenschen staatsman Titulescu, die
gezant is te Londen en die de opdracht,
om een nieuw ministerie samen te stellen,
heeft aanvaard. Morgen kan hij te Boeka
rest zijn en het spreekt vanzelf, dat hij on
middellijk besprekingen zal beginnen met
dc leiders van alle partijen.
Ondcrtusschen is het nog zeer de vraag,
of de samenstelling eener nationale con-
centratierégeering vlot van stapel zal loo-
pen. Veel zal in dezen afhangen van de
houding, aan te nemen door Maniu, wiens
partij, de nationaal-tsaranisten, in de eerste
plaats op liet standpunt staat, dat zij al
leen tot het concentratiekabinet kan toe
treden, wanneer het tegenwoordige parle
ment wordt gehandhaafd. De andere par
tijen daarentegen en do kroon schijnt
deze opvatting evenzeer te deelcn zijn
voorstandsters van nieuwe verkiezingen.
Algemeen wordt, dan ook aangenomen, dat
de ontbinding van hot parlement niet zal
kunnen worden voorkomen.
TITULESCU
Het. is niet louter toevallig, zooals dc
Frankfurter Zeitung vanochtend ook op
merkte, dat Titulescu door den koning be
last is met de vorming van het nieuwe
kabinet. Hij heeft zich de laatste, jaren
slechts met de buitenlandsche politiek
beziggehouden en in deze positie heeft hij
ook te Geneve de aandacht der politieke
wereld op zich weten te vestigen.
De koning heeft te eerder juist op hem
een beroep gedaan, omdat hij van geen
enkele partij deel uitmaakt cn dus in be
ginsel een geschikte persoon kan worden
geacht voor de samenstelling eener concen-
tratieregeering. Reeds sinds eenigen tijd
was aangekondigd, dat hij naar Boekarest
eou terujkeeron en men motiveerde zijn
vertrek uit Londen met de mededeeling,
dat er zich in Roemenië een ommekeer zou
voltrekken op het gebied der buitenlandsche
politiek.
In elk geval kan dc terugkeer van Titu
lescu het begin beteekenen eener meer
actieve, Roemeensche buitenlandsche poli
tiek. Bovendien heeft Titulescu vele relaties
met de buitenlandsche kabinetten en dank
zij deze omstandigheid hoopt Roemenie de
crcdieten te verwerven, welke het land vol
strekt noodig heeft.
Overigens i3 de positie van de nationaal-
tsaranisten. de boerenpartij, aan welker
hoofd Maniu staat, die zich bij de plannen
van den koning niet heeft willen aansluiten
op de wijze, die deze wenschte, niet meer
zoo stevig als zij twee jaar geleden nog
was. Een aantal tusschentijdsche verkiezin
gen, dio in Januari worden gehouden, heb
ben voor de partij van Maniu verliezen op
geleverd, zoodat het twijfelachtig is, of Ma-
niu's aanhangers, wanneer nieuwe verkie
zingen plaats vinden, wel hun alles beheer-
schendo positie zullen kunnen handhaven.
Vele blijken van bet
langstelling
Praag, 3 April. (V.D.) Het vijftiende in
ternationale landbouwcongres zal te Praag
worden gehouden van 5 tot 8 Juni a.s. Het
staat onder de tiooge bescherming van den
president der Tsjecho-Slowaaksche repu
bliek, T. G. Masaryk. De belangstelling voor
het congres is buitengewoon groot cn nog
steeds groeiende, wat o.a. blijkt uit de vele
rapporten cn mededeelingen, ontvangen
van landbouwdeskundigen en specialisten
uit verschillende landen. Den congres-deel
nemers zullen verschillende faciliteiten
verleend worden, o.a. een reductie van 25
tot 50 procent op de spoorwegtarieven,
waaromtrent men overeenstemming heeft
bereikt met de spoorwegen in Algiers,
Duitschland, België, Bulgarije, Denomar-
ken, Estland, Frankrijk, Ilohgarije, Zuid-
Slavië, Italië, Lithaucn, Nederland, Noor
wegen, Oostenrijk, Portugal. Roemenie,
Spanje, Tsjecho-Slowakije, Turkije eh Zwit
serland.
Behalve vele deskundigen op landbouw
gebied zullen ook verschillende regeerin
gen vertegenwoordigd ziju, alsmede het In
ternationaal Arbeidsbureau tc Genève. Er
zullen zeven secties worden gevormd, waar
in de discussies zullen plaats vinden.
Na afloop der discussies zullen dc deel
nemers in de gelegenheid worden gesteld
verschillende excursies te maken, zoowel
in de omstreken van Praag als in de ver
schillende streken van de republiek. Voor
het organiseeren van de deelneming aan
het congres zijn speciale comité's gesticht
in Duitschland, Hongarije. Denemarken,
Nederland, Oostenrijk, Zuid-Slaviè, Frank
rijk, Italië, Luxemburg, Polen. Portugal,
Roemenië, België en Zwitserland.
Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen bij
het congresbureau, Praag II. DIazdëna 2,
Tsjecho-Slowakije.
DE MIJNWERKERSSTAKING IN
NOORD-FRANKRIJK.
Parijs, 3 April. (H.N.) De stakingsbewe
ging in het mijngebied van Noord-Frank
rijk is vandaag iets in omvang verminderd.
Op sommige plaatsen is het aantal stakers
echter nog toegenomen. Dc stakers blijven
voortgaan met hun pogingen om do werk
willigen te terroriseeren. Minister-presi
dent Laval heeft opnieuw een poging tot
bemiddeling ondernomen.
Voorstander eener sterke defen=
sielinie langs de Oostgrens
Men meldt uit Brussel aan do N.R.C.:
Luit.-gencraal Maglinsc, gewezen chef
van den gcnoralen staf, die in 1920 met
maarschalk Foch en generaal Buat het
Fransch-Belgisch militair accoord in orde
bracht en onderteekende, is met ingang
van 1 ch^er op pensioen gesteld. Tijdens
den wereldoorlog en tot op het oogenblik
der bezetting van het Rijnland was gene
raal Maglinse chef der afdeclmg krijgsver
richtingen van den generalen staf. Als zoo
danig was zijn invloed dan ook zeer groot.
Hij was het feitelijk, die het Belgische of
fensief in Sept. en October '18 voorbereidde
en leidde. In 1920 werd hij benoemd tot
chef van den .staf.
Generaal Maglinse was steeds een beslist
voorstander van hot versterken der Oos-
tergrens cn het geheel of gedeeltelijk opge
ven der vestingen Luik, Namen cn Ant
werpen. De meeste generaals cn ook de
parlementsleden, die fitting hadden in de
gemengde commissie, belast met de studie
van het dcfensievraagstuk, wist hij van de
degelijkheid zijner opvatting te overtuigen.
Ook generaal Galet was het daarmede
eens, maar veranderde plotseling van opi
nie in 1926, toen hij op zijn beurt tot chef
van den generalen staf werd benoemd cn
generaal Maglinsc, die om een verlof van
5 jaar had verzocht, opvolgde.
In politieke en militaire kringen ver
wacht men, dol generaal Maglinsc, nu hij
het. actieve leger heeft verlaten, evenals
generaal Hellebaut in dc pers cn door mid
del van het gesproken woord tegen de aan
vaarding van het defensieplan van gene
raal Galet positie zal kiezen. Het blijkt
trouwens al meer en- meer, dat nagenoeg
alle in actieven dienst gebleven generaals
eveneens tegen het plan-Galet zijn gekant
cn een sterke defensielinië'langS de Oostér-
grens tot stand willen zien komen.
M.alm.ö, 4 April (V.D.) Volgens een tele
gram uit Constantinopel is het Zweedsche
s.s. Abandon gister voor den Bosporus in
de lucht gevlogen.
De ramp zou zijn veroorzaakt door een
gashouder, die zich in het benedenruim van
het schip bevond.
Men vreest, dat zoowel het schip als de
geheele bemanning zijn verloren.
EEN ZELDZAME OPERATIE.
Door een Zweedsch chirurg.
Stockholm, 3 April. (H.N.) Een hoogst
zeldzame operatie is dezer dagen door een
jongen chirurg dr. Ernst Bergenfeldt, ver
richt. Twee schooljongens van 15 jaar
hadden in een gang van de school voor
den grap geduelleerd, doch daarbij van
scherpe messen gebruik gemaakt cn door
Varken smarkt. - - Tel. 1309
PIANO- EN 0RGELHANDEL
Wij leveren allo merken.
eon ongelukkig toeval was een der knapen
in de borst getroffen, zoodat het mes tot
de hartkamer was doorgedrongen. De ge
wonde werd in stervenden toestand naar
het hospitaal gebracht, waar men zijn toe
stand als hopeloos beschouwde. De jonge
chirurg wilde nog een laatste poging doen
om het leven te redden cn ging daarom
terstond tot de operatie over, waarbij hij
twee ribben verwijderde en do hartwonde
toenaaide. Hij slaagde er in de operatie tc
volbrengen voordat de jongen doodgebloed
was; 24 uur lang zweefde dc patiënt in
doodsgevaar, doch thans bevindt hij zich op
weg naar beterschap. Slechts zeer enkele
soortgelijke operaties zijn bekend. Enkele
jaren geleden heeft ook de Zweedsche chi
rurg Einar Key een dergelijke operatie ver
richt bij een patiënt, die door een schot
uit een flobertgeweer in het hart was ge
troffen.
Het water richt groote
schade aan
P a r ij s, 4 April. (V.D.) In Zuid-Frankrijk
hebben wolkbreuken buitengewone schade
aangericht.
De rivier Orfye is huiten haar oever getre
den. Verschillende huizen in den omtrek
zijn ingestort, terwijl bruggen door het
neerstroomende water werden vernield.
Vele personen zijn met het reddings
werk bezig. Tot nu toe is nog niet bekend,
of er ook menschenlevens tc betreuren zijn,
daar verschillende inwoners uit hun huizen
dc vlucht hebben genomen.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
701.3 te Frankfort.
Laagste Barometerstand:
731.7 te Reykjavik.
Verwachting:
Zwakke tot matige, O. tot
Z. wind, toenemende bewol
king, aanvankelijk weinig of
geen regen, iets zachter.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Mooie keuze Nieuwe Zijden
SJAALS
Wiener Chic.
MOEDER EN KIND OVERREDEN
EN GEDOOD.
Neurenberg, 3 April. (V.D.) Toen he
denmiddag een moeder met haar kind do
Ticrgartenstrasse wilde oversteken, geraak
te zij onder een tramwagen. Het kind werd
onmiddellijk gedood. Dc vrouw overleed
kort, na in het ziekenhuis te zijn opgeno
men.
Prachtig! dochweest verstandig
laat U niet misleiden door schreeuwe
rige reclame. Let vooral op de repu
tatie van den motor.
Wij bicden de grootste keuze uit de
beste merken o.a.
Eysink, Harley-Davidson,
Sunbeam en Francis Barnett
d€ motor die geen concurrentie kent
compleet voor f 395.
Amersfoortsche Motorhandel
Lavendelstr. 9b 12 Telef. 1093.
NIC. BOVEE.
W ashington, i April (V.D.). Wegens
liet feit, dat het grootendeels aan hem te
danken is geweest, dat de levens van zeven
tien kindereu, die in een verblindenden
sneeuwstorm in Colorado met een autobus
waren blijven steken, behouden bleven, is
zekere Bryan, een dertienjarige jongen, uit-
genoodigd tot een bezoek aan president Hoo
ver in het Witte Huis. Op het oogenblik ligt
de jonge held nog in bed om te hcretellen
van de gevolgen der ontstane ontberingen,
doch zoodra hij genezen is, zal hij zich naar
Washington begeven.
President Hoover was buitengewoon ge
troffen door den heldenmoed van dezen jon
gen, die, toen de chauffeur de autobus ver
laten had om hulp te gaan zoeken hij
kwam daarbij om bet leven de kinderen
op allerlei wijze bezig hield om ze voor be
vriezen te behoeden.
Buenos Aires, 4 April (V.D.) Naar
wordt gemeld, heeft in de Argentijnsche
provincie Tucuman een hevigo aardbeving
plaats gehad. De steden Graneroe en Tucu
man zouden zwaar zijn geteisterd.
BISSCHOP OVERLEDEN.
P a r ij s, 4 April. (V.D.) Mgr. Gibier, sinds
1906 bisschop van Versailles, is gisteren
overleden.
DOOR A. A. L. CRAUMANS
Ulvenhout, 31 Mèèrt 1931.
Nouw, z'eramen mijn dan ok aan m'nen
slip getrokken, amico. En nie zoo zuinig.
Keb 'n goeie douw g'ad, van dieën griep.
En wilde wel gelcuven, hij zit nog in
m'n beenen. Elk been weeg me honderd
kilo's en as ik over d'n weg gaai, dan vuul
ik mc-n-as 'nen olifant-zonder-slurf, mee
die zware becncn.
Griep?
As ze d'n lesten Zondag mijn alleen teu
gen die Belzc rooie duuvels hadden laten
speulen en ze hadden op d'n bal mee dui
delijke letters „griep" geschilderd, dan had
Ollaand gewonnen mee 100. Kad d'n bal
aan flarden getrapt om m'n gemoed te koe
len op dieën griep.
Ik wijt 't aan d'n schoonmaak!
Keb 't heur dan ok vlakaf gezeed.
'k Zee: „ge mokt 'nen mensch nog dood
mee oew gekledderde-kladder!"
Toen hadde ze motten zien kijken, amico!
Of ze 'n kommeke van 't mooie 9ervies ge
broken had.
„Dus dan zal ik 't nog gedaan emmen?"
vroeg ze ongeloovig.
„Gij, en niemand aanders. En as ik 't er
niemeer bovenophaal, dan bedde gij 't mee
oewen froteschen schoonmaak op oew ge
weten."
En of 't nouw daardeur kwam, ik weet
't niet, maar 'n haalf uur later sting 'r 'nen
mensch veur m'n kokkerd mee 'n valieske
in z'n haanden. Kad sjuust 'n oogenblikske
geslapen.
„Zoo Dré", zec-t-ie: „hoe is 't er mee?"
En wat da was weet ik nie, amico, maai
'k had gewoon gin lust om antwoord te
geven, 'k Dee net of ie loclit was cn keek
naar 't plafond van de bedstee mee de juu
in. 'k Was zoow kwaad ee' Daar buiten
sting dc zon te schijnen of 't. muziek was;
dieen kérel mee z'n koffarke zag er uit
of ie naar 'n fiest moest; Trui was geluk
kig omdat ze d'ren zin gekregen had en
d'n schoonmaak achter d'ren rug was: op
d'n erft was 'r 'n lavvijd van de kiepen of
ze fiestvergadering hadden van de „Vrije
Vrouw"j in de 6tallen sting -er ééncn te
fluiten da-d-ct oew deur merg en been
gong en ikik lag mee de griep in m'n
knoken en mee 'nen bonk koorts in de
bedstee as 'nen stiefzeun.
„Hoe is 't 'r mee, Dré?" vroeg 'l valieske
weer.
„Reusachtig!" zee ik. ,,'k Vuul me zoow
lekker as de Kop van Jut na de kermis;
'k vuul me voos-geslagen."
Toen deed ic z'n valieske open, haalde-n-
'r 'nen soortement van katteprul uit en
stopte de uiteinden daarvan in z'n ooren.
Toen draaide-n-ik m'n eigen om cn gong
slapen, 'k Liet 'm douwen, trekken, roepen
en schudden, maar 'k liet me niet „wak-
ker"-makcn. Misschient niot aarig van me,
toegegeven, maar zooas ik al zee: 'k
had zóów de pee in m'n zielemcnt, om in
deuzen veurjaarstijd as 'nen haalfbakken
prulleman in bed te motten leggen, da'k 't
oew nie zeggen kan.
Toen d'n dieën mee dieën katteprul in
z'n ooren mijn nie „wakker" kon krijgen,
toen riep ie T Trui bij.
„Perbeerde gij 'm 's tot rede te brengen,
Trui," zae-t-ie: „hij houw z'n eiges slapen
de cn 'k mot 'm toch effe onderzoeken."
Trui gooide de dekens van me af en
blèrde:
„Dreee, hier is d'n doktèèèr
„Gif me maar 's 'n kommeke koud wa
ter," zee de valies toen teugen Trui.
Maar (laar was ik zeivers bij, amico.
'k Bukte m'n eigen onder de bedstee,
pakte d'n poo en 'k zee: „ollee, dan allebei
tegelijk!"
Wa-d-emmen toen gelachen.
„Biest!" riep Trui: „is le me daar
meer dood a6 levend en wil ie gaan duwe-
lrercn ophoppopopop.,.1" en ze
wier pèèrs van d'n lacli.
D'n dokter gong er ok zoo zoolaank bij
zitten en stak z'nen katteprul zoolaank in
z'nen zak.
„Kommeke koffie veur d'n 6chrik menier
d'n dokter?" vroeg Trui zoetsappig. En na
'n menuut of tien, wa6 ik weer aan de
beurt.
„Zuchten," zee-t-ie en dan hiew ie d'n
katteprul op m'n gloeiend vel.
„Zuchten."
Kek, amico, da's nouw één van de dmgs-
kes waar ik zoo de smoor aan gezien eb,
ce; as ge ziek verklaart zijt, dan hedde
maar te zuchten en te ditten en te datten
da-d-'n aander allegaar kommandeert.
Toen die heksersieties klaar waren, zee
ie: „Dré, 't is griep!"
„Kek nouw," dee ik verwonderd; „griep;
ge zou toch zeggen ee?"
Amico, wa-d-emmen toch nog 'n plazier
g'ad. Trui lachte en schold. D'n dokter lach
te mee z'n gezicht omlaag cn ik lachte mee
'n effen gezicht, waant eigenlijk was ik te
beroerd om haardop te lachen.
Maar ondertusschen was ik de segaar. In
bed blijven, koorts opnemen mee zo'n gla
zen hüskc, vuile poeiers slikken, en stoomen
dat de daampen uit de bedstee sloegen.
'n Li?f baantje, da beloof ik oew.
En a6 ge daar dan netjes opgeborgen legt
achter de bedsteegordijnen en ge ziet dan
deur 'n splitje 'n scheut goud naar binnen
stralen van de nuuwe veurjaarszon, ge
heurt de veugeltj^s in d'n notelèèr 'n bom
barie maken of 'r 'n muljoen zuiveren
klokskes in de takken hangen; ge ruukt
nouw en dan d'n lekkere miestlocht, die er
van oew akkers naar binnen golft; kek, dan
zoude razend worren.
Zoo gaauw as 't maar efkons kon ben 'k
dan ok d'n koffer uitgekropen.
Maar 't wirke is nie datte!
't Is maar te schraal, veur mensch en
plaant. 't Gewas, teer nog, staat te kwij
nen de leste weken. De èerde leet 'r bij, wit
van schraalte cn kouw. Rengel motten me-
n-emmen. Lekkere, wèrmc veur Ja ars rengel.
April schrijven me nouw; grasmaand!
Maar 't is nog niks horre, wa-d-ik 'm smoes.
Niks groeit er op, niks en 't mot gaauw
veraanderen. In ieder geval: 'nen gruunen
Paasch van 't jaar? Louw!
En as 't nie gaauw omslaat dan zijn me
weer gaauw 'n volle maand ten achteren.
Deur de late vorst emmen laat gezaaid en
nouw mee 't schrale weer, doe-g-et zaaisel
nikske nog.
D'r zit wel werking, horre. 'k Zouw lie
gen as 'k da nie zien wouw, maar 't is to
prullig. As nadenmiddag 't zonneke zakken
gaat, dan vaalt 'r 'nen kouw over de èèrde
of 't Januari is en da's kepot.
De wind mot uit dieën oosten-hoek. Eer
der deug 't nie.
Affijn, 'k ben nouw in de vettig en 't ie
heel m'n leven terecht gekomen, 't zal van
't jaar weer wel terechte komen, zoo nouw
nie, maar da-d-'nen mensch ongeduldig
worren zouw mee da getreiter van kouw,
griep, onvruchtbaarheid en da-d-allegaar
mee de Paasch veur do deur, 't is te be
grijpen ee?
Ollee, ik gaai er maar afschelen. De lests
griepnesten tempteeren m'n luchtpijp nog
en schrijven zonder pepke, is maar haalf
werk.
Volgende week *n velleke meer motte
maar denken.
Veul groeten van Trai en as altlj gin
horke minder van 03wen
toet a voe
DRÜ,
