EXPOSITIE
FIRMA DUIM BURGER
DÉ EEMLANDEU
NIEUWE MODELLEN
Zaterdag 11 April 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 239
JAS EN HOED
ONTMASKERING VAN
EEN OPLICHTER
TITULESCU BIJNA MET
ZIJN KABINET GEREED
OVERSTROOMINGEN IN
PERU
IS DE STER VAN BRIAND
VERBLEEKT?
BLOEDIGE ONLUSTEN TE
MADRID
L. J. LUYCX ZOON
U wilt een motor koopen?
HET UNIFORMVERBOD
HERNIEUWD
ARNHEMSCHE WEG 26
DAMESMODEZAAK
AM ER SFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 vo°' An«r«foort f 2.10. p« mud 1 0.75. VU
1week (mei gratl* verzekeriag legen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maasden f X-. Afzonderlijke nummers f 0.01.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INT ERG IIJ
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f0.25. Liefdadighclds-advertcntlën voor da
helft van den prijs. Kleine Advertenties „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, cUte regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1.—. Bewijsnummer extra t 0.05
Door H. C. CANNKGIETER.
Dc Engelsche humor weet de dingen zoo
aardig te zeggen. Zoo las ik onlangs hoe
een redenaar in een toespraak verklaard
heeft: Wij nemen onzen hoed af voor het
verleden en trekken onze jas uit voor de
toekomst.
Jas en hoed, deze twee kledingstuk
ken kenmerken hier ieder een levenshou
ding. Het is volstrekt niet hetzelfde, of men
zich van den eerste dan wol van de laatste
ontdoet.
Waarom nemen wij den hoed af? Uit
louter beleefdheid. Het afnemen van den
hoed brengt geen praktische consequenties
mee. Het. liaet, dat dit gebruik ontleend 5s
aan de oudheid, waarin de slaaf met ge
schoren haar moest loopen, gelijk thans nog
in dc studentenmaatschappij de nieuw aan
gekomen groen. Door zijn hoofd te ontbloo-
ten toonde de slaaf dus zijn dienstbaarheid.
Wie den hoed afneemt, wil uw dienaar
zijn! Hij biedt.zijn hulp aan, hij wil de min
ste wezen, ge kunt over hem beschikken.
Maar hoe weinig mcnschen zouden inder
daad de 6laaf willen zijn van dengene voor
wie ze beleefd het hoofd ohtblooten! Als
zoo i email d hen aan hun woord hield en
hun het een of andere nederige karwei op
droeg, zouden zo. dit gedrag niet hegrijpen
en, wanneer men lien op hun betuiging van
dienstbaarheid wees. zouden ze verbaasd
staan en zeggen: Maar zóó is het toch niet
gemeend: u weet evengoed als ik, dat mijn
groet, slechts een b.eleefheidsvorm is!
Men neemt dus den hoed uit beleefdheid
af. Men denkt er verder, niet bij. Degene,
voor wieri men hem afneemt, kan ons vaak
bitter weinig schelei). Zelfs wanneer men
bij een plechtige gelegenheid als bijv. een
begrafenis, zijn hoofd ontbloot, blijft men
er vaak innerlijk koud bij. Het is een vorm,
meer niet.
Wie een woning betreedt, neemt zijn hoed
af. De bewoners zouden raar opkijken wan
neer de bezoeker den hoed ophield. Maar
nog grooter zou hun ontsteltenis zijn wan
neer een bezoeker begon met zijn jas uit
te trekken- Ik bedoel hier geen overjas,
want hiervan ontdoet men zich binnens
huis begrijpelijkerwijze, maar het gewone
colbertje.
Wanneer de bezoeker eensklaps in zijn
hemdsmouwen zou staan, zou de eerste g?-
(lachte van dc bewoners zijn: Wat gaat hij
doen?
Want wie in zijn hemdsmouwen éaa*
staan, gaat iets doen. In tegenstelling met
het afnemen vbii' den hoed heeft het uit
trekken van de jas praktische consequen
ties. Wie zich van zijn kleeren ontdoet, Is
voornemens aan den arbeid te gaan'. IliJ
trekt zijn jas uit, om des te harder tc kun
nen werken.
Dc hoed: symbool van eerbiedige onthou
ding; de jas: zinnebeeld van een werkzaam
heid, welke zich zelfs door gevoelens van
hoffelijkheid niet laat terughouden. Het
slaat niet gekleed, in een salon in zijn
hemdsmouwen te loopen. Maar nood breekt
de wetten, ook der beleefdheid en zoo zal
iemand, die in een*salon een noodzakelijk
karwei heeft te verrichten, zich niet aan de
regelen der welvoegelijkheid storen en kalm
zijn gang gaan, wanneer de jas hem bij
zijn arbeid zou hinderen.
En nu de uitspraak van don Engelschen
humorist. Wij nemen onzen hoed af voor
het verleden en trekken onze jas uit voor
de toekomst. Openbaart deze zegswijze niet
een aanbevelenswaardige levenshouding?
Eerbied voor het verleden past den wcl-
opgevoeden mensch. Maar praktisch doet
dit verleden hem even weinig als de voor
bijganger. voor wien hij zijn hoofd ontbloot.
Zijn betuiging van slavernij is niet opricht
gemeend. liet is slechts een beleefdheids
vorm.
Als het verleden ons aan ons woord wil
de houden en tot ons zeide gelijk die voor
bijganger: Toon nu metterdaad, dat ge uw
gaven en krachten als een slaaf geheel in
mijn dienst stelt, dan zouden wij raar staan
kijken. Mens'chen, die steeds hun mond vol
hebben met betuigingen van bewondering,
vertecdering en liefd% voor het verleden,
spelen te goeder trouw een beetje komedie.
Men kan niet de slaaf van '1 verleden zijn,
omdat het verleden immers niet meer be
staat.
Jegens het verleden is slechts de beleefd
heidsvorm mogelijk, na welken men over
gaat tot de orde van d?n dag. Zooals men
na 't lichten van den hoed bij dc groeve
weer tot zijn arbeid terugkeert.
Maar tegenover dc toe-komst komt men er
niet af mst een beleefdheidsbetuiging. Aan
de toekomst moet worden gewerkt. Hier
moet de jas er bij uil! De toekomst nadert
ons als een brok ruw materiaal, dat wacht
op den greep onzer handen, die het moeten
pletten, boetseeren of snijden lot sen bruik
baar en sierlijk voorwerp.
Ilocvelen volstaan tegenover de toekomst
rnet plannen en praatjes! Met hoffelijken
zwier nemen zij den liocd af en laten het
ruwe materiaal, zonder dat ze hun hand
omdraaien, passecren. Laat het woord van
den Engelschman hun levensspreuk wor
den.
(Nadruk verboden).
Ernstige onrust in Portugal.
De beweging blijkbaar niet tot
Madeira beperkt.
Generaal Carmona. die sinds 1927 presi
dent i6 der Portugeesche republiek, ziet
zich thans weer eens voor een minder pret-
tigen toestand geplaatst. Tijdens zijn be
wind zijn revoluties schering en inslag ge
weest. maar aan al dc opstanden, die te
gen zijn gezag waren gericht, wist tij tel
kens met succes het hoofd te bieden. Thans
echter is opnieuw een revolutionaire be
weging uitgebroken, die op Madeira is be
gonnen, waar de toestand zeer gespannen
hebt te zijn. Het eiland moet geheel in dc
macht der rebellen zijn en do regcering tc
Lissabon heeft dan ook al oorlogsschepen
uitgezonden, terwijl tevens vliegtuigen aan
dc actie deelnemen. Tot botsingen is het
echter tot dusver blijkbaar nog niet geko
men. Men krijgt den indruk, dat generaal
Carmona liever door een hongerblokkadc
dan door een bombardement dc opstande
lingen tot rede wil brengen. Velen zullen
het. vreemd vinden, dat een rev olulionairc
actie zijn oorsprong vindt op een eiland,
doch men moet niet. vergeten, dat juist
vele vijanden van dc rcgeci'mg, 'die zich
tegen haar hebben gekant, als ban
nelingen op Madeira leven. Ook ditmaal
draagt de opstand weer een militair ka
rakter.
CARMONA.
Omtrent den ernst van liet verzet is het
niet mogelijk volkomen betrouwbaar inge
licht tc worden. Te officieclcr plaatse in
Lissabon wendt men wel optimisme voor,
maar het is zaak hier een beetje nuchter
tegenover tc 6taan. Aan don anderen kant
is evenmin de juistheid te controleeren van
dc telegrammen, volgens welke militairen,
die tegen de rebellen zijn uitgezonden, met
dezen gemecnc zaak hebben gemaakt. Het
zelfde geldt met betrekking tot dc berich
ten, welke het voorstellen, alsof de gar
nizoenen van de Azoren zich bij de onte
vredenen hebben aangesloten.
Dat het in Portugal in elk geval niet
pluis is, kan inmiddels worden afgeleid uit
het feit, dat er een uitgebreide censuur
is ingesteld, dc troepen alom zijn gecon
signeerd en een speciale bewakingsdienst
voor de gebouwen der regcering, dc post
en telegraafkantoren, enz., is ingesteld.
Niet alleen zijn verschillende-ouu-ministers
veiligheidshalve in verzekerde bewaring ge
steld, maai- te\ens houden do leden van
het kabinet voortdurend contact met el
kaar; ook moet het voornemen bestaan
in (le Portugeesche hoofdstad de staat van
van beleg af te kondigen. De belangrijkste
spoorwegstations zijn* eveneens door mili
tairen bezet. Dc regecring zelf erkent ge
noodzaakt te zijn bizondere maatregelen
te nemen, teneinde te beletten, dat dc ver
schillende vormen \an verzet het karakter
gaan dragen van een uitgebreide revolu
tie. Generaal Carmona schijnt op liet oogen-
blik nog op het leger te kunnen bouwen,
doch de toekomst zal moeten uitwijzen, of
alle onderdeden werkelijk betrouwbaar zijn.
COMMUNIST ONTVLUCHT DE
GEVANGENIS.
K 1 iilgenth a I, 9 April. (V. D.) Dc
eenigen lijd geleden bij Markhauscn tege
lijkertijd met dc communistische agente
Schiehaucr gearresteerde comniunistenlei-
der Roelz is gisteravond uit de gevangenis
van lvlingenthal ontvlucht. Verscheidene
communisten, die op straat de ontvluch
ting van Roelz stonden af te wachten, wis
ten te verhinderen, dat hij opnieuw gepakt
werd. Twee hunner werden gearresteerd.
GANDHI ZIEK.
Londen, 9 April. (II. N.) Volgens een
bericht uit Nieuw-Dehli is Gandhi ziek. Men
gelooft echter, dat zijn ziekte slechts van
lichten aard is. In Indische kringen hoopt
men, dat hij binnen enkele dagen weer her
steld zal zijn.
Hamburg, 10 April. (V.D.) De politic tc
Hamburg heeft een geraffineerd oplichter
ontmaskerd door dc arrestatie van uen di
recteur der ..loscf Funkcn Vliegtuigc-ncon-
tsü ucticfabriek". Josef Funken maakte mis
bruik van een Uitvinding van een te Ham
burg in vakkringen algemeen bekend en
geacht technicus,' Volpert, die een manier
had gevonden om dc propeller van vlieg
tuigen te vervangen, welke uitvinding ook
van wetenschappelijke zijde serieus werd
genomen. Door het gebruik maken van
Volperts idee wist Funken van geldschie
ters vrij hooge bedragen los te krijgen on
bij de maatschappij tot exploitatie van het
llainburgschc vliegveld huurde Funken
twee groote hangars, waarin hij zijn „on
derneming" vestigde. Talrijke portiers !n
uniform werden aangesteld om den toe
gang tot de hangars streng te bewaken.
Omtrent het eigenlijke bedrijf hoorde men
slechts geruchten, die door Funken zelf
werden uitgestrooid. Op het bogenblik, dat
de schuld van de nieuwe onderneming
51.000 mark bedroeg, die Funken voor het
overgroote deel voor zichzelf heeft ge
bruikt, heeft de politic ingegrepen cn den
man gearresteerd.
Boekarest. 9 April. (V. D.) Vanmidr
dag heeft Titulescu rapport uitgebracht aan-
den koning. Hij wees op den criticken toe
stand en verklaarde zich bereid een kabi
net der nationale unie to vormen. De be
sprekingen van Titulescu verloopcn gunstig
en zullen weldra geëindigd zijn. Maniu zal
morgen aankomen.
Indien geen onverwachte mocilijklieder,
zich voordoen, zal Titulescu nog morgen
zijn kabinet gereed hebben.
Duca treedt toe tot het kabinet.
Boekarest, 10 April (V.D.) Op uitnoo
d'.ging van Titulescu heeft Duca. de leider
van de liberale partij, er in toegestemd te
zamen mot. Titulescu een kabinet van dé
nationale unie te vormen, althans aan een
regcerins van d? nationale unie deel te
nemen.
AARDVERSCHUIVING IN CALABRIÉ.
Rome, 9 A p r i 1. (H N.) In de provincie
Calabrië zijn tengevolge van een aardver
schuiving twintig gebouwen, o. a. de kerk,
ingestort. IIcl reddingswerk is in vollen
gang.
ALI'S KONINGSCHAP TEGEN-
GESPROKEN.
P a r ij s9 A p r i 1. (V. D.) Aan den Quai
d'Orsay worden de geruchten tegengespro
ken, volgens welke de Franschc regeering
met emir Ali een overeenkomst zou hebben
gesloten, op grond waarvan Ali koning van
Syrië zou worden. Te bcvoegder plaatse
wordt verklaard, dat er geen desbetreffen
de onderhandelingen hebben plaats gehad
cn dat dc Franschc regeering evenmin
voornemens te dien aanzien koestert.
FASCISTEN CONTRA VLAAMSCHE
NATIONALISTEN.
Brussel, 9 April. (V. Tijdens een
meeting van Vlaamsche nationalisten tc St.
Picter Voluwe bij Brussel ontstond een
vechtpartij tusschen de Vlaamsche nationa
listen cn fascisten. Verscheidene personen
liepen lichte verwondingen op. Een viertal
herriemakers werd gearresteerd, doch later
weer in vrijheid gesteld.
GEKNOEI MET VALSCHE
ARBEIDSCONTRACTEN.
Brussel, 9 April. (V. D.) Sedert de
bepaling in werking is. dat vreemde ar
beidskrachten slechts tegen overlegging
van hun arbeidscontract België kunnen bin
nenkomen. blijkt, dat er vegl geknoeid
wordt met valschc contracten, die zooge
naamd door Belgische kolenmijnen zijn ver
schaft. Deze papieren schijnen te worden
vervaardigd door een in Nederland verblij-
venden Serviër, Frangois gehecten. Ver
schillende personen, die in het bezit van
deze valsche contracten waren, zijn over de
grens gezet.
Dertig personen het
slachtoffer?
New-York, 10 April. (V.D.) In Peru is
het district Cuzco door ccn groote over
strooming geteisterd, waarbij dertig perso
nen om het leven zouden zijn gekomen.
Doumergue is het niet met
hem eens
Parijs. 10 April (H.N.) De rede wc.lkc
staatspresident Doumergue gisteren te Nice
heeft gehouden, wordt door dc Fransche
rechtóchc bladen algemeen beschouwd als
ccn bewijs, dat er tusschen Doumergue cn
Briand sterko mccningsverschillen over de
buitenlandschc politiek bestaan. De rede
bc\at volgens hen een vernietigende kri
tiek op en een ernstige waarschuwing te
gen do Locarno-politick van Briand. Dou
mergue heeft alle Franschen tot waak
zaamheid en nadenken aangespoord cn die
partijen, welke Doumergue gelukwenschten
met zijn waakzaamheid over dc Franschc
politiek, moeten uit- deze rede de noodigo
gevolgtrekkingen maken.
Sommige bladen zien in deze rede een
duidelijke wending in de buitenlandschc
politiek van Frankrijk en zeggen, dat de
ster van Briand aan liet. verbleek en is. Per-
linax zegt in dc Echo de Pari6, dat de rede
van Doumergue als ccn veroordoeling van
de volkenbondspoliliek cn een verwerping
van de ontwapening, zooals men die op het
oog heeft, moet worden beschouwd of dat
anders zijn woorden absoluut zonder betee-
kenis zijn. Dc bladen van links cn van de
middenpartijen laten zich over de Tcdc nóg
niet uitvoerig uit.
Bankoverval te
Barcelona
M a d j' i d, 10 April. (V.D.) Tc Madrid heb
ben vanmiddag bloedige botsingen plaats
gehad tusschen wcrkloozcn en studenten
cenerzijds cn Spaansche legionairs ander
zijds. Ónder communistische leiding trok
ken werkloozcn cn studenten door de bin
nenstad van Madrid naar het Tehuis der
Nationalistische Legionairs, waar het tot
wanordelijkheden kwam. Een wcrkloozc
werd doodelijk gewond. Men \reest, dat
deze gebeurtenissen zullen worden gebruikt
als motief voor dc afkondiging van een al
gemeens staking.
Te Barcelona hebben syndicalisten dc
Bank van Catalonië overvallen Het aanwe
zige personeel werd met revolvers in be
dwang gehouden, terwijl dc kassa wer.l
leeggeplunderd. Dc daders wisten te ont
komen rnet een buit van 150.000 Peseta's.
De geruchten over de vermeende aanwe
zigheid van majoor Franco nemen steeds
va6tereh vorm aan. Dc politie heeft uitge
breide veiligheidsmaatregelen getroffen. Op
het vliegveld zijn mitrailleuses opgesteld.
EEN INTERNATIONAAL PERSHUIS.
Geneve, 10 April. (V.D.) In de laatste
Volkenbondsvergadering opperde de Roe-
meenschc politicus Titulescu het denkbeeld,
dat elk der aangesloten staten duizend dol
lar zou storten voor de oprichting van een
internationaa. perslniis ten behoeve van da
Volkenbondsjournalisten. Op het oogenblik
hebben li staten een bijdrage gestort, zoo
dot het totaal-bedrag op het oogenblik 66,000
Zwitsersche franc bedraagt.
KONING GEORGE BLIJFT VOORUITGAAN
Londen. 10 April. (V.D.) Medegedeeld
wordt dat de toestand van den koning
steeds ooruitgaande is.
Voor het. eerst deze weck heeft Lord Daw
son of Pcnn Z.M. heden niet bezocht. Als
voorzorgsmaatregel zal do koning do ko
mende dagen nog zijn kamer moeten hou
den.
Het is nog niet vastgesteld of de koning
zijn voorgenomen bezoek aan de New Mar
ket-races, welke aan het eind der maand
gehouden zullen worden, zal houden.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
769.5 tc Calais cn Vlissingen
Laagste Barometerstand:
736.0 te Scydisfjord.
Verwachting:
Meest matige, Z. tot AV.
wind, zwaar bewolkt of be
trokken, aanvankelijk weinig
f>f geen regen, later iets
koeler.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Wollen MOUSSELENES zijn dit jaar
GOEDKOOP
Wij Hebben een mooie sorteering.
Prachtig! dochweest verstandig
laat U niet misleiden door schreeuwe
rige reclame. Let vooral op de repu
tatie van den motor.
Wij bicden de grootste keuzo uit de
beste merken o.a.
Eysink, Harley-Davidson,
Sunbeam en Francis Barnett
d€ motor die geen concurrentie kent
compleet voor f 395-—.
Amcrsfoortsche Motorhandel
Telef. 1093.
NIC. BOVEE.
Lavcndelstr. 9b 12
Berlijn, 9 April. (V. D.) Dc politie-
president deelt mede, dat op grond van
paragraaf 8 der noodverordening wederom
verboden is gesteld liet dragen van scmi-
militairc partij-uniformen of bondsklecding
van de nationaal-socialistischc Duitsche ar
beiderspartij of haar ncvenqrganisaties, in
zonderheid dc Sturmmabteilungcn (S.A>
Schulzstaffel (S.S.) cn de Hitler Jugend. Tot
bedoelde uniformen of bondsdracht worden
gerekend alle voorwerpen, die daartoe be
stemd of geschikt zijn cn afwijken van de
gebruikelijke burgcrkleeding en waardoor
het lidmaatschap van genoemde organisa
ties uiterlijk blijkt.
De regccringsprcsidcnt van de provincie
Westfalen cn dc oppcr-prcsident van dc
provincie* Hannover hebben uniformverbo
den uitgevaardigd, die geheel overeenstem
men met dat, hetwelk heden door den Bcr-
lijnschen poliliepresidcnt werd afgekondigd.
Ook dc opper-president van Opper-Silczië
heeft een dergelijk verbod uitgevaardigd.
DE REGEERINGSCRISIS IN ROEMENIE.
Een spoedige oplossing ver
wacht.
Boekarest, 9 April (V.D). De onder
handelingen over de regecringsvcrrning du
ren voort. De Koningin heeft vanmiddag
na elkaar de belangrijkste partijleiders, n 1.
Jorga, Duca, Lupu, Averescu, Pop en Maniu
ontvangen. Aangezien dc ontvangst slechts
kort geduurd heeft meent men te mogen
«aannemen, dat dc onderhandelingen spoe
dig zullen eindigen en dat de nieuwe regce
ring reeds morgen gereed zal zijn. Geschiedt
dit niet, dan kan de definitieve regeerings-
vorming niet eerder plaats hebben dan
Dinsdag of Woensdag a.6., in ieder geval
eerst na Rocmeensch Paschcn.
RAZZIA TE PARIJS.
Par ij s, 10 April (V.D.). De Parijsche po
litie heeft gisteren een razzia gehouden in
de wijk achter dc B.astille Er werden 206
personen gearresteerd, waarvan het mcc-
rcndeel, na verhoord tc zijn, weer op vrije
voeten werd gesteld.