TAXI MOLENAAR
I BRIEVEN VAN EEN 1
BRABANTSCHEN BOER
DË ËEMLANDEU
Buitenlandsch
Overzicht
Buitenland
„PEUGEOT WILL GO" RIT
Dinsdag 21 April 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 247
SIR ERIC DRUMMOND
TE ROME
TEL. 1210 (3 LIJNEM)
TARIEF SLECHTS 20 CENT PER K.M.
26000 K.M. NON STOP
Aankomsten vertrek eiken avond en ochtend 9 uur bij
WILLGO AMERSFOORT
RC2MENIE
NIEUW
HEEFT EEN
KABINET
MOEILIJKHEDEN
TANGER?
IN
U wilt een motor koopen?
L. J. LUYCX ZOON
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS f» 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75, per
- week (met gratie verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-, Afzonderlijke nummert f 0.01.
fOCTREKENINC 47910 TELEFOON INTERC «II
PRIJS DER AOVERTENTIEN vao l.os nrt Inbegrip >n KI t*w|snuminer,
elke regel meer f 0.2 5Llefdadighclds-advcrtcntlën voor da
helft van den prijs. Kleine Advtrtentlto „KETT]ES" bij vooruitbetaling 1—5 regelt
90 cent, alka regel maar 10 cent, driemaal plantten f I.Bewijsnummer extra 9 OM
De Fransche actie tegen de
Duitsch-Oostenrijksche doua
ne-unie.
Er-is reeds menigmaal bericht, dat Frank
rijk zeer onaangenaam was verrast, toen de
Duitsch-Oostcnrijkschc plannen inzake de
douane-unie bekend werden gemaakt. Te
Parijs heeft men onmiddellijk een tegenof
fensief voorbereid en aangekondigd, dat
Frankrijk eerlang met nieuwe douane-plan
nen voor den dag zou komen, waarvan de
strekking was Weenen en Berlijn schaak
mat te zetten. Omtrent den inhoud der
Fransche plannen ..ter versterking van de
Europeesche unie, om een uitdrukking uit
het officcclc Fransche communiqué to ge
bruiken. is nog niet veel naders bekend ge
worden.
Deze onzekerheid zal wel niet in de laat
ste plaats zijn ontstaan doordat de Quai
d'Orsay blijkbaar zelf het er nog niet over
eens is welke richting zal worden ingcsla
gen. Slechts ten aanzien van één puilt
schijnt men te Parijs niet in het onzekere
te verkecrcn, namelijk met betrekking tot
de opvatting, dat de Fransche buitenland-
sche politiek er zich niet toe -kan bepalen
het Duitsch-Oostenrijksche ontwerp te ne-
geeren en dat zij met positieve voorstellen
voor den dag moet komen, die een einde
kunnen maken aan den eeonomischcn nood
van Europa.
Het is mogelijk, dat de Quai d'Orsay er
aan denkt, of er althans aan heeft gedacht
tegenover de Duitsch-Oostcnrijkschc doua
ne-unie. .een ander economisch blok te
plaatsen. Dit. economische blok zal vermoe
delijk zoo'n karakter gaan dragen, dat dc
West-F.uropeesche staten en in dc eerste
plaats Frankrijk door een stelsel van
voorkeurrechten dc-graan uitvoerende, lan
den van Midden- en Zuid-Europa aan zich
hinden.
Wanneer een Fransch plan zich alleen tot
dezen gedachtengang zou bepalen, dan kan
men nauwelijks aannemen, dat het ooit
werkelijkheid zou worden, daar de econo
mische structuur van Frankrijk, die geken
merkt wordt door een evenwicht tusschcn
de landbouw- en dc industrieelft productie,
liet voor Frankrijk overbodig maakt groote
graanhoeveelhedcn ter voorziening in zijn
behoefte in te voeren: Met andere woorden:
Frankrijk heeft den staat, die graan ex
porteert, niet. veel te bieden. In een soort
gelijken toestand bevinden zich Engeland,
•Jat heclemaal geen graanrechten ként en
Italië," dat evenmin een land is met een
groote,n graanimport.
Voor dc Frankfurter Zeitung is inmiddels
één ding zeker: wanneer de Fransche voor
nemens zich alleen zouden bepalen tot het
scheppen van een stelsel van voorkeur
rechten voor granen, waarbij Duitschland
en Oostenrijk worden uitgeschakeld, dan
zal de beteekenis ervan voor het econo
misch leven van Europa zoo gering zijn. dat
zij noch een beslissend middel zijn ter ver-
hclping van den nood, noch voor Frankrijk
oen voldoende tegenwicht zouden vormen
t
met betrekking tot het Duitsch-Oostcnrijk
schc douane-project.
Wanneer het den Quai d'Orsay ernst is
met zijn plannen, d.w.z.: wanneer dezo
meer bctcckenën dan een politiek-diploma-
tieke schaakzet, dan zal hij de Fransch-
Duitsche verhouding in het middenpunt
van zijn bemoeiingen inzake dc reorgani
satie van Europa moeten plaatsen. Het ge
citeerde blad meent, dat Frankrijk, wil het
op een beslissende wijze bijdragen tot den
wederopbouw van Europa's economische
leven, geen plannen moet. smeden, die te
gen Duitschland zijn gericht, maar met de
zen staat moet samenwerken.
Uitgesloten is het niet, dat do Fransche
buitenlandsche .politiek zich bij deze laat
ste opvatting aansluit: de Quai d'Orsay toch
heeft er roeds op gewezen, dat er bij
Duitschland en Oostenrijk op zal worden
aangedrongen hun medewerking te vcrlcc-
nen aan de nieuwe Fransche plannen.
Home, IS April. (V D) S.i Erie Drum
mond, secretaris-generaal van den Volken
bond, is Zaterdagmorgen Ie Home aangeko
men, Waar hij enkele dagen zal verblijven
en vervolgens naar Berlijn zal doorreizen
Nog in den loop van den ochtend heeft
Drummond zich naar het Palazzo Ghigi be
geven, waar hij met den ltaliaunsehen mi
nister van buitenlandsche zaken, Grandi,
een bespreking heeft gehad in verband met
de a.s. Mei-hijeenkomst van den Volken
bondsraad. Hierna bood Grandi ecu noen
maal aan ter cere van sir En.' Drummond
Het officieus© Giornale d'Ita'ia verklaart
dat gtcoh bizondere beteekenis gehecht
moet worden aan het bezoek van den se
cretaris-generaal van den Volkenbond
Drummond beeft zich met Grandi onder
houden over het ontwapen ngsvraugstuk.
zoomede over het Duitsch-Oostenrijksche
tolverdrag, welke san gelegen lieden; aange
zien zij thans ieders belangstelling hebben
door den Volkenbondsraad zullen worden
behandeld.
In cfficicele kringen worden reserves in
acht genomen ten aanzien vim do bespre
kingen, welke tusschcn Grandi en Sir Eric
Drummond hebben plaats gehad.
POOLSCHE SPCORWEGLEENING
TE PARIJS.
Warschau, 18 April (V.D.j Uit Parijs
wordt gemeld, dat Vrijdag do z.g. spoonveg-
lcening, ten bedrage van een milliard, defi
nitief is afgesloten en de overeenkomst is
onderteekend.
KON. ACADEMIE VAN WETEN
SCHAPPEN.
Amsterdam, 18 April. Dc nfdeeling
Natuurkunde van de Koninklijke Azademie
van Wetenschappen heeft in haar verga
dering van 28 Maart j.l. benoemd lot haar
voorzitter Professor Dr. T. van der Hoeve
te Leiden; tot haar ondervoorzitter Prof.
Dr. II. R. Kruyt, te Utrecht en tot haar se
cretaris Prof. Ir. B. Brouwer te Amsterdam.
De Koningin heeft deze benoemingen be
krachtigd
Prof. Jorga thans
cle leider
Einde der afgeloop.cn weck bleek, dat
Titulescu niet bij machte was een nieuw
Roemecnsch kabinet samen te stellen, waar
op dc koning aan professor Jorga opdroeg,
te trachten het aanzijn aan een nieuw mi
nisterie te geven. Deze slaagde zeer spoe
dig. De koning heeft zich met de lijst van
de nieuwe ministers kunnen vcreenigen.
Men neemt echter aan, dat, wanneer het ka
binet zich aan liet parlement voorstelt, aan
de ministers geen lang politiek leven be
schoren zal zijn. Mocht het nieuwe ministe
rie onmiddellijk door een motie van wan
trouwen worden weggmaagd, dan is een
parlemenU-ontbinding zoo goed 'als zeker.
Hel kabinet beslaat uit:
Premier en voorioopig Onderwijs en Bin-
nenlandsche Zaken: Jorga;
Handel en Industrie: Manoilescu;
Financiën en voorioopig buitenlandsche
zaken: Argcntiano;
Leger: Stefnesco—Hanr
Openbare werken en Volksgezondheid:
Rantacüseno;
Verkeer: Vulcovicp;
Justitie: ITamangiu;
Landbouw: Jonëscu;
Do nog niet bezette portefeuilles zullen
wel d ra worde n aa ngevuld.
Het program der nieuwe
regcering.
Boe k a r es t. 19 April. (V.D). Heden
heeft de- nieuwe ministerpresident Jorga
vertegenwoordigers van de p-rs ontvangen,
wien hij in korre trokken het program der
regeert tig uiieenzette. De premier verklaar
de een aanhaliger van den koning te zijn
Wat dc binnen- en buitcnlardsche politiek
betreft, zal de regcering de oude richtlijnen
volgen Nieuwe verkiezingen zijn niet noo-
dig; evenmin denkt dc regcering aan een
dictatuur. Ook wil men geen nieuwe wei
ten maken, joch de oude onderzoeken en
liet onbruikbare verwijderen Over een tol-
uriie net spr. zich niet uit.
Verwacht wordt, dat alle partijen legen dc
nieuwe rë'gfeoring zullen opponeeren. Hoe
ver deze oppositie gaan zal, zal moeten
blijken, wanneer Tcrga tegenover het par
lement komt te staan.
De onrustbarende berichten
worden echter tegen
gesproken
Londen, 20 April (V.D.). Dc Britschc
consul-generaal te Tanger hoeft dc Engcl-
schc legeering verzocht om bescherming
voor de Britschc onderdanen in de inter
nationale zone. Reizigers, die op hun vlucht
uit Tanger te Ceuta in Spamsch Marokko
aankwamen, deelden mede, dot na de revo
lutie in Spanje de revolutionaire republi
keinen getracht hebben de Tangerzone, die
onder gemeenschappelijk Britsch, Fransch
en Spaan6ch beheer staat, in hun macht te
krijgen. Het zou daarbij tot. ernstige straat
gevechten zijn gekomen.
Van officieuse zijde wordt tegengespro
ken, dat te Gibraltar twee compagnieën van
het Lincolnshire-regiment gereed stonden
om met een onbekend doel te vertrekken,
doch andere berichten -melden bijzondci he
den omtrent in de-laatste vicientwintig uur
genomen voorzorgsmaatregel"». Van het mi
uisleiic van oorlog te Londen was noch een
bevestiging, noch oen ontkenning van deze
berichten te krijgen.
Men verwacht, dat, wannen' de .toestand
zoo verward is als uit sommige berichten
van reizigers valt ai te leiden, de Rifkabylen
die cr reeds vaker ingeslaagd zijn den
Spaanschen (roepen ernstige verliezen toe te
brengen, van den toestand -gebruik zullen
maken voor hun eigen doc'einden, waar
door ernstige complicaties zouden kunnen
ontstaan.
Onjuiste geruchten over Tanger.
Men meldt ons nader:
De onrustbarende berichten over de in
ternationale zone van Tanger blijken niet
in overeenstemming te zijn met de waar
heid. In Tanger zijn weliswaar in verband
met de Spaansche omwenteling enkele on
geregeldheden voorgekomen, doch thans is
in de gehecle zone de rust hersteld. Het be
richt, dat dc Brits ene consul-generaal mili
taire versterking zou hebben aangevraagd
is evenmin juist gebleken.
Prachtig! dochvveest verstandig
laat U niet misleiden door schrecuvve
rige reclame. Let vooral op de repu
talie van den motor.
Wij bieden de grootste keuze uit de
beste merken o.a
Eysink, Harley-Davidson,
Sunbeam en Francis Barnett
d£ motor die geen concurrentie kent
compleet voor f 395.—.
Amersfoortsche Motorhandel
Lavcndelsir. 9b 12
Tclef. 1093
NIC. BOVEE.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
7G5.5 te Blaoksod.
Laagste Barometerstand:
751.5 te Weenen.
Verwachting:
Zwakke tot matige. N. tot#
W. wind. meest zwaar be
wolkt, weinig of geen regen,
iets zachter overdag.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Vraagt de
MYLADY KOUS
Een bijzonder mooie ZIJDEN KOUS
die niet laddert en met garantie
wordt verkocht f 3,50 per paar.
SPOORWEGONGELUK TE CHINA.
Dertig dooden en vijftig ge
wonden.
Londen, 20 April. Op do lijn Kantung
Kaulun is naar verluidt door den voortdu
rend en regenval do spoorweg ondermijnd,
waardoor een locomotief en drie wagons in
don afgrond zijn gestort.
Er zouden 30 dooden en 50 gewonden bij
iit ongeluk te betreuren zijn,
MARINE-LUCHTSCHIP AFGEDREVEN
Pa rijs, 18 April. Zaterdag is op het ma-
rincstation Rocbeforl een kiem luchtschip
losgeslagen van de a'nkerpaal. Het lucht
schip dreef af. Aangezien hot dc beman
ning niet gelukt is de motoren op gang te
krijgen, manoeuvreerde de zich aan boord
bevindende cfficier zoodanig, dat hij het
luchtschip tot op ongeveer 30 Meter boven
den grond kon brengen, waarna hij een
lange lijn liei uitwerpen, vveike docr cenige
boeren, die zich in dc omgeving bevonden,
aan een boom werd bevestigd. Het lucht
schip is niet beschadigd.
HET VLOOTVERDRAG.
Scherpe erftiek.
Lor. den, 19 April (V.D). De diplonï3rró-
ko medewerker van den Üpserver schrijft,
dat het Europeèscho vlootverirag dood moet
worden geacht, ook al worden dc onder
handelingen van de deskundigen nog voort
gezet. liet is bijna onmogelijk dit feit nog
langer te verbergen. De Fransche delega
tie heeft de bespreking van alle belang
rijke punten onmogelijk gemiakt.
DOOR A. A. L. CRAUMANS
Ulvenhoui. 13 April 1931.
Menier,
Ollee, ik gaai deus week 's heel seerjeus
over de leut schrijven, t Plazier 's ernstig
aan z'n taand vuulen, om t. zoo 's 1c zeg
gen. waant ik gcleuf, amico, da mc-n-icr
in ons Brabaantsehe laand van den goeicn
Brabaantschcn weg geraken as me nic op
passen
En da mag nie!
Waant ze zouwen zooas 't. sprikwoord
zeet, 't kinnekc mee 't waschwatev wog-
kieperen.
Ivch 't al 's meer gezeed: 't is ier één
groot huishouwen waar 't er altij gezellig
en leutig naartoe gaat. Waar iedereen durft
te lachen, zonder baang te zijn, dat 'r da-
lek 'nen \cul te strengen vader binnenko
men zal, die nic van lachen en van plazier
houdt. Neeë, sjuüst aandersom is I ier altij
gewiest. Gezonde zielen in gezonde licha
men, waaruit 't plazier opbloeide os n
^rloeicnd-rooië roos aan d'n kerngezonden
struik!
9
As ik in dcuzen tijd 't vcurjaar weer op
èerde komen zie, as 'k de starkc knoppen
zie zwellen aan de takken die morsdood
leken, die knoppen mee vruchtbaar ge
weld zie openbarsten en de bLaaikes as
kèërscnvlammekes zie lékken naar de
blaauwc locht, deurlicht as ze worrën deur
't starkc zonneko; es ik de kapellekes,
schoon as violen, zie kruipen uit de don-
ker-dorrc coconnekes stoffig as '11 spinrag-
geske: as ik m'n laand veur m'n obgen zie
openbreken om cr dc gruune wonderkes
van 't zaaisel naar 't zonnekc tc zien rek
ken; as dc vcugelen de lochten vullen mee
d'r rollcrkes en d'r klokkende strotjes; as
't prille vcurjaar lijk 'n schoon© fee d'r
liemelsblaauwe sluier* deur de lochten
zwiert; kortom, as de wcareld barst van
gezonde vruchtbaarheid en schcppings-
draang, don bik 't in m'n keel van blijd
schap. Dan zo,uw ik in de hoornen willen
klimmen, lachende en zingende om nog
veul meer van al da 6choons tegelijk te
kunnen zien. Om 't gruune scheppingspa
norama meo ééncn oogopslag te omvatten,
in de takken tusschcn de veugèltjës die
mee d'r trillerkes en slagkes, as zuiveren
klokskcs somtijen, onzenlievenirke zin
gend hedaanken.
En as ik da-d-allc.gaarf van dag tot dag
weer zie; as dan de hlommekes gaan bloeien
in kleuren as stukjes gloeiend kerkglas, as
ik ze zie opengaan 's morgens in 't gras as
sterrekes in den vallenden avond as ik de
daauwdropkes zie leggen tc glaanzen as
pèèrlen in de kleurige hartjes, d'n leeuwe
rik naar dc zon zie toevliegen mee klappen
de vlucht, over dc stilte van m'n laand; in
n hockskc van m'n erft '11 hedaauwden
spinrag zie hangen heven of ze. deur d'n
daaiiw, is van gesponnen glas. 13611101151 mee
't goud van 't zonnekc, ollee as d'11 zons-
opgaank 't kerkske van koper, dc ramen
van pèèrlmoer, de toren van druppend goud
mokt. "t licele duik" van gazen sluiers ont
hult, dan kriebelt "r ..Gouwen-Koei'-plazier
deur m'11 kloppende ajefs.
As dan de Meimaand is gekomen en
't kerkske is ééncn hlommenhof. as dan 't
smetloos wit van d'ortensia's, blommen as
dubbelde vustën, 't. gloeiendst rood van
graniums. 't zuutc rose van de rododen-
drums te schuimen loet in'tstarke gruun
van palmen onder 't gouden licht, dan
bloeit oew haart open as 'nen barstenden
klaproosknop van plazier in t gezellig
huishouwen da-d-oew léven is!
En as 't jaar dan wijer en wijer open-
bloeit en cl'éérste blomblaaikes van rijp
beid zóclitjcs teugen d'èèrde sneeuwen, 't
koren tel oew kin zoo hoog tc huigen staat
da ge 'r in zwemt as in 'n gouwen zee, dan
brikt de kermis aan! En al oew opgepropt
piazier. ingeveei'd mee krakenden errebeid,
mot. nouw ci'fe los. De jongens en de meiden
tollen gierend van den lach op de muziek
van d'n urgel over d'n daansvloer. 't Bier
schuimt mee vlokken teugen oew wenk-
braauwen aan, oew stem is te klein om de
kracht van oew longen heelegaar tc kun
nen verstouwen, oew (beenen tintelen van
cl'n lust naar springen en hossen, 't lawijd
van de muziek, die ieveraans dreunt en
golft deur de vette oliebollenlo'cht dendert
'n wiegeling deur oew botten!
Dan wordt ocwen levenslust gespuid mee
do kracht van 'n stoommachicn; dan pak 't
jonkvolk rnekare va6t om nie los meer te
laten en 't volgend jaar Mei dan kraf-
felen ze "t gernientehuis op mee 'n gezicht
of ze dc licele weareld emmén overwon
nen!
Das plazierig allegaar! Da's noodig zelfs,
waant n'nnders dan zoud: verwelken as
'nen plaant die droog staat. Dan zoude
vergelen en verschralen, dan wijkt de lach
van ocwen kop, dan verzuurt ie lijk n ouwe
vrijster en dan dan wordt 't lachen op
't lest zonde!
Dan gade Gods schoonc natuur vcurbij-
zini, dan worde baang oew taanden in 'nen
bellefleur te zetten da-d-et klokhuis alle
maal knapt; dan worde sjagrijnig en ieze-
grimmig; dan wordt er vergelen mee Mei
'nen sclioonen hlommenhof te maken van
oew kerkske. waant ge verdort, verzuurt
en vensjagrineert en vergit dus 't schoone.
Dan worde blind, haardstikke blind veur
de schoone pracht en praal van de levende
schepping.
Dan worde doof veur de veugelenmuziek
cn 't gerauscli van 't windeke deur de bos-
echen; veur 't getik van d'n malschen ren-
gql op 't starkc blad van 't gebomlc cn van
't laand.
Dan gade dood veur ocwen tijd. Dan ko
men er lillekc gedachten in oeweu kop, die
heelegaar leeg is geworren as 'n onge-
hrüicte schuur mee stofnesten en mee spin
raggen.
Dan praten de menschen over mekaar
cn kruipen achter horrekés om mekaar on
geziens te kunnen bespieën. Dan dan
zouw 't ok hier 'n laand van zwarte strop
dassen gaan worren mee wasgele tronies
d'r hoven, die verstefd zijn in 't zuur.
Waarop 'nen lach ginnen lach meer is,
maar 'n afschuwelijk masker.
En zoo zouwen ze 't ier willen gaan ma
ken'?
Waant ze zijn aan 't uitrekenen gegaan
hocvcul kermissen en vustclavond ier in de
durpen cn slejcn worren g'ouwen! Wem
men geslapen. Wemmen d Ollaanders ier
as nuuwlichters d'rcn gaank laten gaan.
D'r zijn al veul kermissen cn vastelavon
den afgeschaft, amico. Veuls te veul'
En ik begrijp zc nie. Zijn wij hier zoow
slecht? Motten- wij ver-Ollaandscht wor
ren?
Achter horrekes gezet.
Ollee, da's 'n glad verkeerd gedacht!
Wij zijn nog menschen, ik zog 't ge
rust van vleesch en van bloed cn nie
van gelen was!
Do Brabaanders zijn kienders in d'r le
vensopvatting. Zcmmen lol in 'n schoon
blommeke, in 'n schoon stukske kerkmu
ziek in 'n kerkske dat 'r mooi uitziet cn
'n leutig brokske kermismuziek, dat 'r de
stofnesten doet uitdaansen as g'oew hak
ken teugen oew gewitwel aanslaat onder
'nen gèè'ven kuitenflikker.
As kienderen ja, en dan staan me d'r
zoo slecht nog nie op, maar dan motten ze
ons nic ons speulegoed afpakken, amico!
Wij zijn nouw eenmaal gin gedrilde soldot
jes, maar as 't r' op aankomt, lot ze dan
maar komen.
Maar me loopen óns manier! Schieten
op óns manier, geleerd op de hazen; me lé
ven. zooas me gemokt zijn, - in plazier!
En wa zc nouw willen: nogeens da'6
't kind mee 't waschwater wegsallcmaan-
deren!
Ollee. ik schei d'r af. As 't noodig is
koom ik er nog wel op terug!
Veul groeten van Trui en os altij, ging
liorke minder van oewen
toe a voe
DRÉ.
