TAXI MOLENAAR
DE EEMIANDEU
PRIJS OER AOVERTENTIEN r """o"9 -
Donderdag 7 Mei 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
28e Jaargang Mo. 261
BERICHT
Buitenlandsch
Overzicht
TEL. 1210 (3 LIJNEN)
HET RIJDEN IS EEN GENOT MET DE FIAT LIMOUSINES
INTERN. KAMER VAN
KOOPHANDEL
DE ZEPPELIN NAAR DE
NOORDPOOL
GEEN BIJEENKOMST VAN
DEN RIJKSDAG
EEN ONDERHOUD MET
SCHOBER
Briand kan profiteeren
van het initiatief
LICHT OP
8 uur 3 min.
PEUSSOT WILL GO" RIT
36000 K.M. NON STOP
Aankomst en vertrek eiken avond en ochtend 9 uur bij
WBLLGO - AMERSFOORT
L. J. LUYCX ZOON
DUITSCHE BEWAPENINGS
INDUSTRIE?
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMEHTSPRIJS 5 A«'rfoon 2.10 t*. »udo.n.r*
mmmweek (me* gratlè verrelwrtag cegeo ongelukkea» I 0.17*/»
Bloneaiand franco per post per 9 mamdeo t X- Afzonderfi|ke nummer* f OAS.
POiTtEKENlNG 47910 TELEFOON 1NTEIX. <11
elke regel mee* 10-25 Ltefdadig.ieids-t
Dewiijoutnare*.
elke regel tnee» 10-25 Liefdadia.ieids-advtrteotito voor da
helft var» den prl)a Kleine Adverteotlto „KEITJES' bQ voor uit betaling —9 rtgtl*
90 cent alkt regel otn 10 cent, driemaal plaataen f I.- Bewijuummci eau» OM
Onze Bureaux zijn geopend van
haif-negen tot half-zes.
's Zaterdags van lialf-negen
tot half-één.)
Telefoon 513 'Buiten de kan
tooruren kan men opbellen in
spocdeischende gevallen:
Directie 609.
Redactie 1407.
Advertenties 82G.
Frankrijbs actie tegen de tol
linie. Bewapening und kein
Endo.
Men herinnert zich, dat Laval, de Fran-
sche ministerpresident, wicn anders nog al
ecii3 voor do voeten wordt geworpen, dat
hij een tc zwijgzame figuur is. dezer dagen
ccn zeer uitvoerige rede heeft gehouden,
waarin zinsgedeelten voorkwamen, die een
felle veroordeeling inhielden van het
Duitsch-Oóstenrijksche initiatief, dat leid
de tot het ontwerpen cener douane-unie
tusschen beide landen. Zooals bijna ieder
regeerenu steeman in Frankrijk beriep
Laval zich op de verdragen en ook uit zijn
beschouwingen bleek zeer duidelijk, dat
hij deze tractaten geheel anders vertolkt
dan de Duitschers. Dezen zijn do opvatting
toegedaan, dat de geruchtmakende tolunie
in geenen dcele in strijd is met welk in
ternationaal verdrag ook. In de Duitscho
pers wordt dan ook nadrukkelijk betoogd,
dat de ontworpen unie zoowel in overeen
stemming is mot het in 1918 gcproclameer
de zelfbeschikkingsrecht der volkeren al*
beantwoordt aan de economische samen
werking, die in hot plan-Young is vastge
legd en aan de verwerkelijking der pan-
Kuropeescho ideeën,'waarvoor Frankrijk -
naar het heet zich als kampioen heeft
opgeworpen.
Ondertusschen wil Laval van 'n Duitsch-
Oostenrijkschc activiteit op dit gebied niets
weten, maar verwacht het alleen heil van
hot zoogenaamde constructieve plan, waar
von Briancl, Frankrijks minister van bui-
tenland.sche zaken, de geestelijke vader is.
Hoe dit zij, van Frnnsche zijde wordt nog
steeds zoo nadrukkelijk mogelijk het
Duitsch-Oóstenrijksche project bestreden ?n
maar al te gemakkelijk weet Frankrijk de
staten der Kleine Entente en Polen, die fei
telijk vazallanden zijn geworden, aan zijn
zijde te krijgen.
Men krijgt dan ook in Duitschlnnd en
In vele andere landen den indruk, dat
Frankrijk meer is gelegen aan zijn hegemo
nie in Epropa dan aan de oplossing der
wereldcrisis, dio in niot geringe mate
wordt tegengehouden door de schrikbaren
de bewapening van Frankrijk en de staten
waartoe zijn invloed zich uitstrekt: België,
Polen, Tsjecho-Siowakije, Roemenië, Joego
slavië. Laatstgenoemde groep van vijf lan
den verkeert ten opzichte van Frankrijk
meer of minder in een positie van afhanke
lijkheid. Op dit feit wordt niet alleen voort
durend van Duitsche zijde scherpe kritiek
geoefend, maar ook de Italianen gispen bij
herhaling dezen onverkwikkelijke.» toe
stand om. nog maar te zwijgen van dc neu
tralen. Zónder overdrijving kan worden ge
zegd, dat de legers der Kleine Entente vol
komen zijn verfranscht, zoodat Frankrijk in
Europa een geduchte militaire macht in
het leven heeft geroepen ondanks den Vol
kenbond, ondanks verdragen tot uitbanning
van den oorlog, enz.
Aan zijn weermacht wil het in het minst
niet zien getornd cn de mislukking der
vlootonderhandelin'gen is dan ook in de
eerste plaats te wijten aan de hardnekkige
houding, welke Parijs aanneemt. In Bel
gië heeft Frankrijk, gelijk uit do beschou
wingen van de Broqucville, den Belgischen
minister van oorlog, blijkt, een trouw tra
want, zoodat het dan ook geeh verwonde
ring behoeft te baren, dat de Vlaamsch-
nationalisten in een motie scherp positie
hebben gekozen tegen hel Belgische mili
tarisme, dat .een wanstaltig kind is \an
een Franschen vader.
Ook Amerika is het niet ontgaan, dat
Europa zich op een ontstellende wijze be
wapent In de rede, die Hoover, de staats
president van Amerika, dezer dagen op het
congres der Internationale Kamer van
Koophandel hield, heeft hij eraan herin
nerd, dat de wereldcrisis in aanmerkelijke
mate wordt verscherpt door de buitenspo
rigc bewapeningen, die op het oogcnbllk
ieder jaar vijf milliard dollar verslinden,
dat wil zeggen: zeventig procent meer dan
voor den wereldoorlog. Ook in Engeland
ziet men in. dat de redelooze bewapening
grootje gevaren in zich bergt en alle Brit-
sche partijen hebben dan ook besloten een
grootschecpsche actie te ontplooien ten
gunste van ontwapening, opdat de interna
tionale conferentie in 1932 vredesvruchtcn
mag afwerpen. Hoe verdwaasd men in
Frankrijk is, waar men voortdurend het
Duitsche spook oproept, moge blijken uit
een artikel in dc Echo dc Paris, het blad
van den Franschen gcncralen staf, dot aan
gehaald wordt in dc D.A.Z. Met een beroep
op Maginot, den Franschen minister van
oorlog, w.ordt in bedoeld artikel gedreigd
met een nog veel onvangrijker bewapening
door Frankrijk cn zelfs wordt daarin een
lans gebroken voor de afschaffing van den
eenjarigen diensttijd. Onder deze omstan
digheden is het duidelijk, dat de vredes
vrienden in Frankrijk \oor een zeer moei
lijke taak staan: een muur van graniet, die
Mars daar heeft opgericht, zullen zij omver
moeten werpen.
Dr. Sempell over de
rationalisatie
Het vraagstuk der looncn
Washington, 0 Mel. (V.D.) In <le ple
naire zitting van de Internationale Kanier
van Koophandel heeft heden dr. Sempell,
lid van den Raad van Beheer van de Ver
einigto Stahhvcrko. het woord ge\oord
over „Massafabricftge en Rationalisatie'.
Hij verklaarde 10 moeten toegeven, dat bet
gevaarlijk ls Amerikaansche methoden A
bout po riant op Europeesche toestanden
toe te passen. Intusschen bestaan er in
dustrieën in Europa, die te kiezen hebben
tusschen zg. Amerikaansche methoden of
stopzetting der pro luctie. Dit geldt inzon
derheid vosr staal, ijzer, chemicaliën, kaik.
cement cn cleclriêèho artikelen. Voor
Duitschland komt hierbij nog de noodzake
lijkheid betalingen te doen. zónder dat
daartegenover'economische prestaties staan
Duitschlnnd heeft zich vergist door te ver
onderstellen, dat men zijn export wilde op
nemen, toen men betalingen verlangde. Hot
verwijt van den rapporteur Gounaud, dat
dc helft van het werkloozencijfer In
Duitschlnnd te wijten zou zijn aan de over
dreven rationalisatie, moet spr. verwer
pen, dat het nu eenmaal onmogelijk la met
dure productiemethoden op succesvolle
wijze te coneurreercn Ondanks den critie-
ken toestand verklaart spr. zich voorstan
der van een voorzichtig optimisme.
De voorzitter van het Europeesche Staal-
kartel Aloys Meyer 6prnk over het vraag
stuk der hooge loonen. Ilij verklaarde, dat
het in het algemeen gewaagd is het Ame
rikaansche systeem der hooge loonen naar
Europa over te hevelen, aangezien geen en
•kei Europeesch land, zij het ook slechts bij
benadering, de economische toestanden
kent, die in de Vcreenigde Staten hecr-
schen. Overigens heeft Amerika den hoo-
gen loonstandaard slechts ingevoerd als
natuurlijk gevolg van de economischn ont
wikkeling. De in Duitschland ondernomen
pogingen om het loonpeil langs wetgeven-
den weg op te voeren, is een onherroepe
lijke mislukking gebleken, daar met ver
hoaging der looncn een stijging vnn de
kosten van het levensonderhoud gepaard
ging. Hooge loonen, sociale lasten en
slechte betaling hebben de „Konkurrcnz-
fahigkeit" der Duitsche industrieën op de
buitenlandsche markten verhinderd
Duitschland ziet thans zijn fout in cn
streeft naar verlaging van da loonen cn
van den levensstandaard.
De president van de General Electric Co
Gerard Swope, keerde zich scherp tegen het
stelsel der wcrkloozonondcrsleuning De
industrie moet werkgelegenheid en afzet
mogelijkheden tegen elkaar afwegen, tor
wi.il de arbeiders zoo noodig zich in lagere
loonen dienen te schikken.
POLITIEKE KLOPPARTIJ TE HAMBURG.
Hamburg,6 Mei. (V.D.) Dc politie deelt
mede: In den nacht var. Dinsdag op Woens
dag tegen half een drongen ongeveer 50
mannen een vcrkecrslokaal van de natio
naal-socialisten op den Hohcn Blcichen bin
non, waar verschcidént nationaal-socialisten
vertoefden, die het pari ij Insigne droegen.
Het kwam tot een vechtpartij, gedurende
welke dc waard een aantal schoten op de in
dringers toe.
De indringers vluchtten. Of door de scho
ten iemand werd gewond, staat nog niet
vast
Tijdens de vechtpartij werd een zestien
jarige jongen, die tot de indringeis behoor
de. gearresteerd.
Naar tot nu toe kon worden vastgesteld,
waren de indringers communisten.
Een overeenkomst tusschen dc lucht:
schepenwerf en de Ilearst;
pers geteekend
Berlijn, 6 Mei. (V.D.) Heden is tus
schen de luchuschepenwerf Zeppelin cn Je
Amerikaansche Hearst pers een overeen
komst gesloten, volgons welke de Graf Zep
pelin een wetenschappelijke expeditie naar
het Poolgebied zal ondernemen met het
uitdrukkelijk vastgesteld doel te trachten
met de Pool expeditie, die door Sir IIu
hert Wilkins wordt ondernomen met den
onderzeeër „Nautilus" in verbinding te ko
men of deze in de nabijheid van den Noor J
pool to ontmoeten.
De onderneming door Hcarsl
gefinancierd.
Omtrent de overeenkomst tusschen de
luchtschepenwei'f „Graf Zeppelin' cn de
Hcarslpers inzake een vlucht naar de
Poolstreek wordt nog gemeld, dat deze
vlucht een deel zal zijn van dc wetenschap
pelijke expeditie naar de Poolstreek, welke
reeds eenigén tijd in bet voornemen In*»
Het ligt in het voornemen te onderzoeken
of hot luchtschip een geschikt middel Is
voor ondcrzoekipgsexpedities in het Pool
gebied, de verbinding te onderhouden met
andere expedities of levensmiddelen, enz
te brengen naar expedities, die zich in het
Poolgebied bevinden.
De „Graf Zeppelin" zal een volledige
Pool ui trusting medenamen met sleeden,
booten, kleeding. voorraden, enz.
Acht of negen vooraanstaande geleerden
rn Pool onderzoekers, onder wie ook een
vrouw, zullen aan de vlucht deelnemen
Duitschland. Amerika, Engeland cn de
sovjet-regeer ing zulien op dezen tocht vèi-
tegemvoordigd zijn
Met inbegrip van de bemanning zullen
waarschijnlijk iö personen aan boord van
de „Graf Zeppelin" zijn. De start van do
„Graf Zeppelin' hangt af van het tijdstip
waarop Sir Hubert Wilkins mot don on
der zcëër „Nautilus" vertrekt Daar het
luchtschip veel sneller is dan de onderzee
boot, zal het eerst van don basis op Franz
Jesefland vertrekken, wanneer dc „Nauti
lus" nog twee dagen van do Pool vwij-
derd 16. Men gelooft, dat dit eerst tegen
midden Juli het geval zal zijn.
Hearst financiert de expeditie.
Een échec van de com=
munisten
B e r 1 ij n, 6 Mei. (V. D.) In het senioren
convent van den rijksdag werd heden het
communistisch voorstel, om den rijksdag
onmiddellijk bijeen te roepen, met de stem
men der voorste'Iers voor verworpen, nadat
staatssecretaris Pünder dringend verzocht
had van bijcenroeping af te zien.
Van sociaal-democratische zijde werd er
op gewezen, dat bijeenroeping van den
rijksdag op het oogenblik geen nut heeft,
daar er nog geen concrete voorstellen der
regoering inzake de verlaging der salarissen
cn sociale maatregelen zijn. Verder dron
gen de sociaal-democraten er op aan, dat
de regeering zal zorgen voor verlaging van
den broodprijs. Betwijfeld werd dat dc
reeds genomen maatregelen zullen leiden
tot verlaging van den broodprijs.
Ook in verband met de aanslaande be
raadslagingen in Genève werd het onwen-
schelijk geacht, dat dc rijksdag thans zou
bijeenkomen.
De nationaal-socialisten cn Iïuitsch-natio-
nalen hebben niet deelgenomen aan dc zit
ting.
STEMDWANG IN FRANKRIJK?
Parijs, 5 Mei (II.N.) De afgevaardigde
Louis Marin heeft met andere Kamerleden
een voorstel ingediend tot invoering van
stemdwang bij alle verkiezingen.
De Oostenrijksche minister schetst
het ontstaan der tollinie
P a r Ij s, 6 Mó 1 (V. D.) De buitenlandsche
politieke medewerker van do Matin Sauer
wein heeft met den Oostenrijkschcn minis
ter van buitenlandsche zaken Schober een
onderlmud gehad over de Europeesche eco
nomische kwesties en in liet bijzonder over
de Duitsch-Oostenrijksche tolunie.
Schober herinnerde in de eerste plaats
oan zijn bezoek aan Parijs in April 1930, bij
welke golégenheid hij Briand een uiteen
zetting heeft gigeven van den ernstigen
economische» toestand in Oostenrijk en hij
hem verzocht heeft Oostenrijk te helpen om
«lit land den uitvoer naar Tsjocho Slowa
kije te vergemakkelijken. Briand heeft hem
toen beloofd, dat hij zijn invloed zou aan
wenden om de Kleine Entente er too to
brengen met Oostenrijk handelsverdragen tc
sluiten Bovendien heeft hij er op gewezen,
dat hij bereid is zijn medewerking tot finan
cicele steun te verlennen. Daarna hosft
Briand gesproken over zijn plan van de
economische organisatie van Europa.
Toen Schober naar Woenen was terugge
koerd en moest ontdekken, dat ondanks alle
Fransche beloften niets gedaan werd, was
naar Sauerwein verklaart de teleurstel
ling zoor groot.
Schober verklaarde toen hoe men na het
mislukken van de economische onderhande
lingen te Genève tot het plan van ccn tol
unie Is gekoman. Curtius en hij hadden het
voornemen in de laatste dagen van April
naar Genève te gaan om voor het bijeenko
men vnn de Europeesche commissie met
Briand over het plan te spreken In ver
band met de presidentverkiezingen in
Frankrijk is deze op 1 Mei vastgestelde
bijeenkomst echter uitgesteld Om geheel,
correct te zijn, zijn Curtius en hij overeen
gekomen een gezamenlijk protocol op (e
stollen, dat, naai bekend is, in de derde
dekade van de maand Maart werd gepubli
I ceord. Schober legde er in dit verband den
(nadruk op, dat men niet van een fait ac
compli kan spreken. Volgens Sauerwein
verklaarde Schober verder:
„Daar de Volkenbond zich met de kwestie
zal bezighouden, heb ik uit respect voor
den Volkenbond opdracht gegeven allo
werkzaamheden en onderhandelingen te
onderbreken"
Gevraagd naar dc voordeelen, die dc tol
unie voor Oostenrijk kan opleveren, ver
klaarde Schober, dat vooral de Oostenrijk
sclie landbouw van de overeenkomst kan
profiteeren. De Oostenrijksche economen
zullen het gehëelë vraagstuk nog ernstig
moeten bcstudecron. Ilij heeft het nieuwe
plan van Briartd in gr.óoto lijnen leeren ken
nen en behoeft niet te betoogen welk be
lang Oostenrijk hierbij heeft.
Schober verklaarde tenslotte, dat hij cr
vast van overtuigd is dat Briand uit liet
Duitsch-Oóstenrijksche initiatief zeer be
langrijke conclusies kan trekken. Bij dc be
spreking vr 1 het plan mogen cr geen over
winnaars 1 overwonnenen zijn, wanneer
niet geheel Europa daaronder wil lijden.
Een tegenspraak in verband met
hot onderhoud met Schober.
B e r 1 ij n, 0 M e i. (V. D.) Naar gemeld
werd, zou de Oostenrijksche minister van
buitenlandsche zaken Schober in zijn on
derhoud rnet Sauerwein van de Matin ver
klaard hebben, dat alle werkzaamheden en
besprekingen inzake tie tolunie onderbro
ken zijn, daar de Volkenbond zich met de
kwestie zal bezighouden. Naar aan de
„B. Z." uit YVeencn gemeld wordt, bevat het
interview van Sauerwein ecnige vermin
kingen. De aan Schober toegeschreven ver
klaring kan reeds daarom niet juist zijn,
omdat de voorstelling van Sauerwein in
tegenspraak is met de officicelc verklarin
gen van Schober, waarin mcdcgedpcld
werd, dat de interne werkzaamheden van
de ministeries inzake het economisch plan
voortgezet worden.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
770.8 te Yan Mayen.
Laagste Barometerstand:
755.7 te Frankfurt.
Verwachting:
Zwakke tot matige wind,
uit W. tot N. richtingen,
meest zwaar bewolkt, waar
schijnlijk nog regenbuien
met kans op onweer, aan
vankelijk koeler.
DE V.B.-CONTROLECOMMJSSIE VAN 1922
BIJEENGEROEPEN.
W c e n e n, G Mei. (V.D.) De controlecom
missie voor de Oostenrijksche Volkcnbonus-
leening van 1922 is volgens mededeel ing
van den voorzitter, het lid van den Ita-
üaanschen Raad van State Brocclii, tegen
Mei te Genève bijeengeroepen.
Daar het telegram eerst hedenavond op
den Balhausplalz ontvangen werd, kon don
nog geen definitieve regelingen getroffen
werden met betrekking tot de vertegen
woordiging van Oostenrijk in dezo zitting
Lsngestraat 49-51 Tel. 190
SPARVA en SPARVACHENE
Twee zeer gewilde artikelen in
katoen- en in kunstzijde, voor
Onde-kioeding, Kindergoed enz.
Mededeelingen van den Sociaal
Democratischen persdienst
te Berlijn
Onder dezen titel deelt dc Sociaal-Demo
cratische Persdienst te Berlijn (no 1842 29
April 1931) mede, dat rle Du'tsche bewaps-
ningsindustrie (v.n Krupp en liet Minimax-
concorn) sedert geruimen tijd in Holland
te Botterdam cn Amsterdam hulpbedrijven
heeft ingericht*
In Rotterdam werkt dc firma Krupp on
der den firma naam der Werf Piet Smit,
die onder leiding staat van dm heer Van
Beuningen, broeder van den uit de Utrecht-
sche documenten-affaire beken ten heer Van
Beuningen Deze laatste is president van
den Raad van Toezicht der genoemde werf.
Verder is hij aandüelhouder in de „Nieu
we Rotterdamsche Courant cn wellicht ook
geïnteresseerd in het Utrechtsch Dagblad.
De in 391H opgerichte „Hollandsche In
dustrie- en Handelmaatschappij', welke on
der Duitsche leiding staat, fungeert als
tussrhenlichanm tusschen de Duitsche op
drachtgevers en de werf Piet Smit. Ook te
Dordrecht bevindt zich een wapenfabriek,
die onder Oostenrijksche tei ling staat
In den laatstén tijJ is bekend geworden,
dat ook het Minimaxconcern te Amsterdam
(Schinkelhoven) een wapenfabriek heeft in
gericht van nevclapparaten en vlammen
werpers. Een demonstratie had verleden
herfst plaats voor Nederlandsche hoofdof
ficieren in aanwezigheid van den gencraal-
majoor Schuurman Een gewezen Duitsch
zeeofficier trad als reiziger in vlammen
werpers. gifgassen etc met genoemde hee-
ren in relatie bij die gelegenheid
Dp Sociaal Democratische Persdienst
roept de Duitsche openbare meening op,
zich tegen het gevaarlijk spel der Duitscho
bewapeningsindustrie te verzetten.
Het Utrechtsch Dagblad teekent hierbij
aan:
Wij publiceeren dit bericht, dat ons van
wege het Pers-Bureau Vaz Dias te Amster
dam wordt toegezonden. Het komt ons voor
volstrekte onzin te zijn. Wat het Utrechtsch
Dagblad betreft i6 het onzinnige van het
bericht te controleercn, aangezien het
Utrechtsch Dagblad alleen aandeden op
naam heeft, cn de naam van Beuningen
daaronder niet voorkomt
BANK VOOR INTERNATIONALE
BETALINGEN.
Brussel, 5 Mei (V.D.) Dc bankierscom
missie, die thans tc Brussel bijeen is, heeft
in haar heden gehouden zitting beslist,
dat het tot de taak van de Bank voor in
ternationale betalingen behoort de export-
credieten te gerandecren. De beschikbare
middelen van de bank zijn zeer aanzien
lijk en een dergelijke maatregel zou tevens
in overeenstemming zijn met het Young-
plan. Een dergelijke initiatief moet door
kapitaalkrachtige landen woeden onder
steund. De commissie acht het ondienstig
hulp op de Amerikaansche markt te zoe
ken, aangezien Europa zelf de noodige
bronnen voor hulpverleening bezit.
In het aan den raad van beheer in de zit
ting van 18 Mei voor te leggen rapport
wordt voorgesteld hij dc bank voor inter
nationale betalingen speciale afdeelingen
in bet leven tc roepen voor de uitgifte van
internationale leeningen cn leeningen
met middelmatige» looptijd.
