AMEBSFOORTSCH DAGBLAD
Binnenland
MIDDENSTANDS- BANKy00!
HAN9ELSCREDIETEN
Vrijdag 8 Mei 1931
.DE EEMLANDER"
2?e Jaargang No 262
DE NIEUWE GOUVERNEUR-
GENERAAL
Jhr. Mr. B. C. de Jonge, oud-minister
van Oorlog
DE ZUIDERZEE DROOG
OF NIET?
N.V. COMPAGNIE LYONNAISE
JAPONNEN EN COMPLETS IN PASTELTINTEN
MET BIJPASSENDE H0E3EN
■55 AMERSFOORT EN OMSTREKEN
AMERSFOCT directie: a. h. martens
DE WIJZIGING DER
DRANKWET
WILLEM GROENHUIZEN
JUWELIER
SCHEEPSBOTSING OP HET
MERWEDEKANAAL
AUKE OPDAM BLIJFT
IN ARREST
's-G ravenh age, 7 Mei. (Cor. Bur.)
Eerstdaags is de benoeming te verwachten
ven Jhr. Mr. B. C. de Jonge, tot gouver
neur-generaal van Ned.»lndië.
Jhr. de Jonge werd 22 Januari 1875 te
's-Gravcnhage geboren en studeerde in de
Rechtswetenschappen aan de Utrechlsche
Universiteit Op 12 Juni 1000 promoveerde
hij cum laude tot doctor in de rechtsge
leerdheid op een proefschrift over de Kin
darwetten.
Na eerst een jaar als advocaat in Den
Haag werkzaam te zijn geweest, trad hij up
16 Augustus 1901 in ambtelijken dienst als
adjunct-commies bij liet Departement van
Koloniën aan de afdeeeling Justitie, Onder
wijs. Eeredie nst en Nijverheid.
Na de verschillende rangen te hebben
doorloopen, werd hij bevorderd in 1908 tol
referendaris en ging na korten tijd naar
de nieuwe afdeeeling Gouvernementsbedrij
ven. naar welke afdeeling tevens werden
overgebracht de werkzaamheden, de Nijver
beid betreffende.
In 1910 ging Jhr. de Jonge in den rang
van referendaris over naar de afdeeling
Secretariaat van het Departement van Ooi-
log. Door Minister Colijn werd deze nfde<-
ling omgezet in de afdeeling Kabinet des
Ministers en op 5 November 1913 werd dc
heer De Jonge chef van die afdeeling met
den rang van administrates
In 1913 werd hij Minister van Oorlog in
het kabinet Cort v. d. Linden als opvolger
van Minister Bosboom. Tol 191S bleef hij
in die functie werkzaam. Jhr. de Jonee
was de eerste burger minister van oorlog
in ons land.
Na zijn aftreden als Minister werd hij
benoemd tot directeur der Bataafsche Pe
troleum Maatschappij te 's-Gravoiding** In
dezelfde functie werd hij in 1921 te Londen
benoemd, waar bij zich toen ook metter
woon vestigde.
In 1922 trad hij af als directeur en werd
benoemd tot commissaris der Koninklijke
Vöor zoover bekend is Jhr. de Jonge nie*
aangesloten bij "een politieke partij. Naar
verluidt is hij echter de Christelijk Hislo
risclie beginselen toegedaan en behoort hij
tot de behoudende richting.
Voorts is hij lid van de Nedi Herv. Kerk
Jhr. de Jonge woont sinds eenige jaren
op Huize ,.De Beele" te Voorst (Gelderland')
JUBILEERENDE POLITIE-
COMMISSARIS.
F. J. P. L. Socten te Maastricht.
De heer F. J. P. L. Soeten was Donder
dag 25 jaar commissaris van politie te
Maastricht. Het hoofdbureau van politie
was in feestdos. Tegen tien uur is hij in de
receptiezaal gehuldigd Bij de komst van
den commissaris hief het hecle corps, dat
daar verzameld was, een „Lang zal hij le
ven" aan.
Daarna nam de oudste inspecteur, de
heer Beckering, het woord, om namens het
geheele politiepersoneel den jubilaris geluk
te wenschen en hem hulde te brengen voor
wat hij voor allen is geweest. Hij bood na
mens het geheele personeel een schrijf
tafelgarnituur in marmer aan en bloemen
aan mevrouw.
Met enkeie w^den dankte dc heer
Soeten, die zeer under den indruk was.
Nadat er een foto van de groep was i"
maakt, werd een druk bi-zochte receptie ge
houden, waar o.a. hun opwachting maak
ten de heer Van Beusekom, voorzitter van
de Broederschap van commissarissen in
Nederland, burgemeester en wethouders,
•lie hem bij monde van den burgemeester
gelukwcnseliten en een schilderij van de
Maasbrug van Jelinger aanboden, hoofden
van takken van dienst, vele autoriteiten
en vereenigingen. De heer Soeten ontving
veel bloemstukken, telegrammen en brie
ven van waardeering.
Nederlanders van groot formaat"
zeggen hun meening
Inzake de kwestie of het Zuiderzeewerk
moet worden voortgezet, heeft het dagblad
dc Telegraaf zich niet onderstaande vragen
lot eenige „Nederlanders van groot for
maat" gewend:
1. Acht u de afsluiting en drooglegging
van de Zuiderzee in het belang van de al
gemeene welvaart van Nederland?
2. Zoo ja. is dan naar uw oordeel voort
zetting van dit werk in hetzelfde tempo
ook bij den htiidigen stand van de lands-
financiën te wettigen?
3. Zoo ja, wordt dan het verschil tus
schen productieprijs en werkelijke waarde
van de toekomstige Zuiderzeegronden naar
uwe meening niet te groot?
Het resumé der beantwoordingen laten
wij hier volgen:
Dr. H. Colijn: „Voortzetten in een nor
maal tempo. Men late zich niet veront
rusten."
Sir Henri Detcrding: „Absoluut!
Oneindig veel beter gelden te beleggen »n
de Zuiderzeewerken dan in werkloosheids
steun".
Dr C. .1. K. van Aalst: „De beangsti
gend toenemende kosten hebben bfj mij in
verband met den omkeer in de conjunctuur
etfnstigen twijfel doen rijzen.
VISSCHERSVAARTUIG OPGEPIKT.
Drie weken op zee.
Het Belgische visschersvaartuig „Notre
Dame dc Lourdcs" N. 30 van Nieuvvpoort
werd gisteren to Terschelling binnenge
bracht door het rijksbctonningsvaartuig,
schipper G. Drijver. Het vaartuig werd hul
peloos aangetroffen in het Vliegat en daar
opgepikt. De bemanning, bestaande uit 3
koppen, was zonder eenig voedsel en zon-
dor water. Het schip, dat slechts 40 ton
meet, was visschende bij Kaap Schagen
toen de motor defect raakte. Met een paar
stukjes zeil is toen de terugtocht aanvaard.
Drio weken was het scheepje reeds op zee.
Gewoonlijk duurt de reis slechts 9 dagen.
UTRECHTSCHEWEG 10 TEL. 179 AMERSFOORT
l'l.LEFOON 304 en 697 POSTREKENING 3836.
M.
rWF.F.DE KAMER
Onevenredige stijging van het
aantal verloven
Aan den heer De Visser wordt verlof ver
leond te interpelleeren over den toestand bij
de werkverschaffing* Deze interpellatie zal
op een nader te bepalen dag worden ge
houden
Hierna wordt verder behandeld het nieu
we drank wetsontwerp.
De minister zet zijn gisteren afgebro
ken rede voort en betoogt dat men de
nadoelen van het huidig» stelsel niet moet
gebruiken om een ander aan te bevelen.
De stelsels die in verschillende landen
zijn gebruikt, maar waarop men weer te
rug kwam, zijn bijna ontelbaar Het huidige
stelsel dient te worden behouden en ver
beterd. De minister verdedigt voorts uit
voeriger de invoering van het maximum
stelsel bij de verloven, welj\ stelsel ook in
Engeland bestaat.
De minister kent aan het bieralcoholisme
een plaats van beteekenis toe. Als plaats
waar liet aantal verloven de laatste jaren
onevenredig is gestegen noemt de minister
Eindhoven, Kerkrade, Helmond en He»rlen.
Dp grond van deze sterke stijging is optre
den van den Staat geboden ter bescherming
van gezin en maatschappij.
De minister betoogt verder, dat het alco
holisme niets te maken heeft met het kapi
tal isme, en dat het onder de Batavieren
reeds bestond.
Als factoren die het alcoholisme te voor
schijn roepen noemt Spr. de behoefte en de
gelegenheid. Op het eerste heeft de Staat
goon in\loed. Ten aanzien van het laatste
kan de Staat veredelend werken en is hij
zelfs de eenige -geroepene.'
Óver de' verpachtingen zegt dé minister,
dat deze een ontduiking van de wet vor
men en dat niet ieder middel daartegen
geoorloofd is. Tocht hoopt ,Spr. dat het ge
lukken zal dit euvel den kop in te druk
ken.
In overleg met de commissie van voorbe
reicling is de minister er in geslaagd, e»-n
overgangsbepaling te ontwerpen, die de
grootste moeilijkheden bij de bestrijding van
het verpachtingsstelsel tracht te ontzeilen.
De 'Minister bespreekt voorts den invloed
van het drankkapitaal en meent, dat de
wetgever ervoor dient te zorgen, dat het
zich niet kan vestigen overal waar het
winst kan maken.
De Minister komt vervolgens aan zijn be
strijding van de plaatselijke keuze. Hij
meent zeer stellig dat deze kwestie beter
afzonderlijk behandeld kan worden en ze*_t
dat men een doublure wenscht omdat het
thans ook mogelijk is een gemeente droog
tc leggen Aan plaatselijke keuze zit echter
ook een belangrijke kwestie vast, n.l. het
referendum.
Wanneer het referendum in de wet moet
worden vastgelegd, dient dit niet in het
donker te geschieden. Van de droogleggin
in Amerika gelooft spreker dat deze een
ontzaglijke mislukking is. Spreker hoopt
dat de Kamer het ontwerp ook zonder de
Gedipl. horlogemaker
Tel. 852. Langestraat 43.
Gevestigd 1885
plaatselijke keuze zal willen aanvaarden.
Hierna wordt gerepliceerd.
De heer Kortenhorst verklaart tegen
het ontwerp tc zullen stemmen als gehand
haafd blijft de combinatie van het maxi
mumstelsel voor de verloven en het verbod
van verpachtingen.
Dc lieer Boon zegt bij zijn repliek in
geen geval te zullen stemmen vóór het mn
ximumstelsel ten aanzien van de verloven
Nog eenige leden repliederen en de Mi
nister dupliceert, waarna algemeene be
raadsl agin gen gesloten en de vergadering
verdaagd wordt.
Twee schepen ernstig
beschadigd
Amsterdam. 7 Mei Op het Mer
wcdekanaal hceeft hedenmiddag tusschen
drie en vier uur onder de gemeente Diemeii
een ernstige botsing plaats gehad tusschen
het met cacaoboonen geladen motorschip
„Vertrouwen", dat varende was in de rich
ting Vreeswijk, en een van een sleep deel
uitmakend, met steenen geladen klipper,
eveneens „Vertrouwen" giheeten, welke oj>
weg was naar de Zuiderzee, met bestem
ming naar Heerenveen.
Bij de botsing, waarvan de oorzaak nog
piet met zekerheid bekend is. werd de boeg
van beide schepen ingcdiukt Zij begonnen
water te maken, dooch k« nden nog bijtijds
den wal bereiken. Teneinde den klipper
boven water te houden bleek het noodie
een deel der lading te lossen De aanue
lichte schade heeft voor beifle schepen
voortzetting dor reis onmogelijk gemaakt
De botsing is gelukkig niet met persoon
lijke ongelukken gepaard gegaan.
Do havenpolitie stelt een onderzoek in
Het getuigenverhoor
voortgezet
Men meldt uit Tiel aan de N. R. Ct.:
Do in verband met de Culomborgsclie
moordzaak aangehouden cn naar Tiel over
gebrachte A. O. is Dinsdag en Woensdag
meermalen verhoord, maar blijft alle mc-
leplichtigheid aan den moord ontkennen.
Hij blijft voorloopig nog in arrest.
Tiel, G Mei. Wij hadden zoo meldt
Het Volk heden oen kort onderhoud
met den officier van justitie to Tiel, mr.
Toutcnhoofd, naar aanleiding van het her
nieuwd optreden van de justitie in do Cu-
lemborgsche moordzaak.
Mr. Toutenhoofd Rteldo er prijs op uit
drukkelijk vast te stellen, dat de bewering
van „De Telegraaf", als zou dit justitieel
Ingrijpen geïnspireord zijn door aanwijzin
gen van mr. Boobol uit Arnhem, volkomen
op fantasie berust.
Mr. Hoohol heeft met dit justitieel optre
den niet de minste bemoeienis gehad.
Voor elk bericht op dezo ernstige zaak
betrekking hebbende aldus mr. Touten
hoofd is de justitie steeds toegankelijk
geweest cn alles werd punctueel onder-
zocliL
Wat de arrestatie van Auke Opdam be
treft, bij het laatstelijk ingestelde onder
zoek. is in ieder gevnl eén feit komen vast
te staan, waarbij de thans gearresteerde be
trokken was Over dit feit zelve wenschte
de officier zich niet nader uit tc laten,
maar het houdt met de Cu lemborgsche
moordzaak wel degelijk verband.
Het parket nu heeft gisteren omtrent dit
feit Opdam in verhoor genomen, maar do
inlichtingen, door den verdachte gegeven,
weken geheel en al af van hetgeen ter zake
langs ambtelijken weg bekend was gewor
den.
In verband hiermede gelastte dc rechter
commissaris dc gevangenneming van Auke
Opdam, opdat hij zich door het hooren van
cetuigen omtrent een en ander nog meer
zekerheid zou kunnen verschaffen.
Gisteravond heeft de rechter commissa
ris Auke Opdam opnieuw aan een langdu
rig verhoor onderworpen, terwijl vandaag
nog eenige getuigen zijn gehoord.
Als resultaat van een en ander is de ver-
dachto door den rechter-commissaris in
arrest gehouden.
Nader vernemen wij nog, dat het parket
gisteren bij haar bezoek aan Culemborg
ook ten kantore van dc Rotterdamsche
Bankvoresniging verschillendo inlichtingen
heeft ingewonnen.
LUGUBERE VONDST.
Noord wljkerhout, 7 Mei. Bij het
delven in een weiland aan de Armenlnan
stootte een werkman op iets hards. Bij on
derzoek bleek hot te zijn een houten kist.
bevattende een rnenschelijk geraamte. Alles
was in verganen toestand.
NOTARIS J. ALBERTS, f
Tragische dood.
Te Enschede is notaris J. Alberts van
Haaksbergen plotseling dood achter het
stuur van zijn auto gebleven Zijn vrouw
wiet door nog tijdig remmen den wagen tot
stilstand te brengen.
DIEFSTAL VAN GROOTE PARTIJ
POSTZEGELS.
's-G ravenhage, 6 Mei. Hier Is aange
houden de 37-jarige B.F.II., die zich ten na-
deele van zijn patroon, den koopman in
vreemde poslzegels M. P., heeft schuldig ge
maakt aan diefstal van een vrij groote par
tij postzegels, die hij gedeeltelijk naar
Duitschland verzonden heeft. Bij een huis
zoeking op zijn kamer in de Amstcrdam-
sche Straat werd nog voor ongeveer ƒ300
aan zegels gevonden.
CONFITUUR en
SLAGROOMGEBAK
Diverse soorten Koekjes.
Men kent verloren goed eerst, als men
't missen moet.
GEZELLE.
Naar het Engelsch van BERTA RUCK
door Mr. G. KELLER.
1-2
Hoor, welke ellende mij is overkomen
Op verzoek van de eigenares, bij wie ik
logeer, noem ik Emma mee op ile wande
ling en ga te voet naar dit jammerhuis
Mijn voornemen is een oude vriendin, <>f
liever een oude vriendin van *een oude
vriendin, die blijkbaar alleen bestaan om
een nijvere vrouw van haar kostbaren tijd
te berooven, op te zoeken. Ik had geschre
ven, had haar beloofd haar mee te nemen
voor den lunch. Ik kom en zij is uit Zij
is uit! De mededeeling daarvan wordt
in twee woorden gedaan door een Engel
sche dienstbode mei een grijs mutsje en
met' grijsgroene kousen aan,.die evenals de
geesten in Duizend en één Nacht in de
schóót der aarde verzinkt voor ik haar
kan verzoeken een boodschap over te bren
gen
Ik zou do boodschap kunnen over
brengen als u mij den naam van uw
vriendin wil zeggen.
Ik meen te mogen vermoeden
De damo met den bulhond beweerde, dat
zij zeer goed begreep, dat Sheila niet
dweepte met de inrichting en zeker niet
met die juffrouw, een opzichtster of zoo
iets en natuurlijk in haar soort een be
wonderenswaardig wezen. Maar ik heb
heel goed op uw gezicht kunnen lezen, dat
zij niet tot uw vriendinnen behoort. Het is
vermoedelijk zoo'n juffrouw, die al zit ze
allijd in de hadkamer wanneer een andere
dame er juist gebruik van wil maken, er
toch niet uitziet of ze ooit met zeep en
water in aanraking komt.
Nu, misschien wil u wel de vriende
lijkheid hebben, vervolgde zij na dit min
zame fantasie-signalement te hebben ge
geven, haar medo te deelen. dat alleen
mijn zeer ernstig plichtsgevoel mij naar
deze van God verinten inrichting heeft ge
dreven, maar dat dit niet voldoende tot me
zal spreken om nog eens hier te komen.
Het zou me ook niet mogelijk zijn, daar ik
morgen met den eersten trein terugkeer...
Misschien is u wel zoo vriendelijk en zoo
verstandig alleen dit laatste mede te dee
len en over de rest het zwijgen te bewaren,
zoodat u haar enkel mededeelt, dat ik naar
Parijs ben vertrokken.
Gaat u naar Parijs? viel Sheila haar
haast naijverig in de rede. Hè, hoe heer
lijk!
Gevoelt u zooveel voor Parijs? Nu, ik
ook. Zelfs al dwong mijn werk me er niet
toe, dan geloof ik, dat ik er toch ging wo
nen. Ja, dat kostelijke Parijs is een verlei
delijke stad Vindt u dal ook niet? Of
vindt u het enkel zoo'n prachtstad, omdat
het de eenige stad is waar men behoorlijk
kan eten.
Ik weet het tot mijn spijt niet
Sheila kon er niet toe komen van haar
onbekende afscheid te nemen, om haar
vermoedelijk nooit weer te ontmoeten. Die
innemende stem, dat sprekende gelaat met
groote bruine oogen, die groene mantel en
dat sierlijke Fransche hoedje, dat alles had
haar sombere overpeinzingen voor een
oogenblik op den achtergrond gedrongen.
Terwijl zij de deur met de hand vasthield,
liet zij er op Volgen: Ik ken Parijs niet.
ben er nooit geweest.
Dc onverwachte ontmoeting hief een
handop. haar wenkbrauwen gingen hoo-
ger van verbazing tegelijk met het timbre
van haar stem terwijl zij uitriep: Niet
in Parijs geweest?
Zelfs niet één keer Jn mijn leven.
Dat is ongepermtitteerd, verklaarde
de dame op oolijken toon. Pak uw koffer
maar voor Parijs. Want weet wel wat er
nu gaat gebeuren: morgen gaat u met mij
mee naar Parijs!
Met 'n vroolijk en vriendelijk lachje
keek Sheila de dame, wier naam zij niet
eens kende, in het gelaat. Op dat oogenblik
had zij niet het minste vermoeden dat wat
de andere zcide ook inderdaad zou gebeu
ren. Maar den volgenden morgen vertrok
Sheila inderdaad met haar onverwachte
vriendinop weg naar Parijs.
HOOFDSTUK VII.
Een ingeving des hemels.
Natuurlijk ging dat niet maar zoo in
eens. Vóór het zoo ver was jammerde Shei
la's nieuwe vriendin: Maar daar zit ik
nu met mijn lunch geschoren. Het minste
wat u nu kan doen om den goeden naam
van uw kippenren op tc houden is de plaats
in te nemen van de vriendin van mijn oude
vriendin en met mij te lunchen bij Les
Lauriers. Neemt u mijn uitnoodiging aan?
Of zij die aan zou nemen? In plaats van
koud schapenvleesch en kletspraatjes in het
Kattenhok een behoorlijk maal in een be
hoorlijk restaurant in gezelschap van een
opgewekte dame, die gedurende een heer
lijk uurtje de sombere gedachten van Shei
la over haar toekomst zou verjagenJa,
ze zou de uitnoodiging niet aannemen.
Tien minuten later zaten zij olijven
knabbelend aan een tafeltje voor twee on
der het balkon. Onder dat tafeltje lag F.m
ma met eèn koord aan een der pooten van
do tafel vastgebonden en ijverig naar alle
kanten snuffelend.
In een stortvloed van Fransche- woorden,
welke Sheila als muziek in de ooren klonk,
had haar gastvrouw de kellners de noodige
orders gegeven alvorens zij uitriep:
Wat ben ik toch een domoor! Ik heb
zoowaar vergelen u mijn nogal mallen
naam to zeggen. Ik heet Peg Woffington.
Sheila hief het hoofd op. Toch niet die
Peg Woffington?
Ik begrijp u niet Wat bedoelt u?
Ik denk aan die Peg Woffington, die
zulke leuke dingen schrijft over de mode
en er zulke aardige krabbels bij geeft.
Dingen en krabbels, dat klinkt vrien
delijk! riep de andere uit, maar ze was
bescheiden genoeg om zich niet gekwetst to
gevoelen.
En mijn naam is Sheila Curtis
Mooi. En dcet u iets voor den kost
Zingt u? Schildert u? Is u bij het tooncel?
Neen. ik ben kantoorbediende. Laat ik
juister zeggen: ik was het. En in een bul
van overmoed liet zij er op volgen: juist
toen ik u ontmoette had ik de bons gekre-
gon l
Wat een gelukvoor mij, andera
had ik hier alleen moeten lunchen. Ben ik
erg onbescheiden, wanneer ik vraag, waar
om u de bons heeft gekregen, juffrouw
Curtis?
Omdat ik parels gestolen heb, naar
men beweerde.
Op dit oogenblik deed de houding van
Pek Woffington denken aan die van den
uiendelijken priester, die, wanneer een
moordenaar hem in zijn verwarring op
biecht. „Vader, ik heb een moord gepleegd!"
met minzame welwillendheid daarop de
vraag laat volgen: „Zoon, hoe vaak Ter
wijl zij wat zout over haar aardappelsalade
strooide, vroeg zij vriendelijk:
Parels gestolen? Te dorie! En heeft u
er veel gekaapt'?
{Wordt vervolgd).
