DË EEMLANDEtt BELANGRIJKSTE NIEUWS JOH. DE HEER ABONNEMENTSPRIJS p" 3 a-»**»* I zio per «ad 1073. PRIJS DER AOVERTENTIEN 1-3 05 mbt9nP eto ocwi)soummee. Dinsdag 19 Mei 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. «8» Bureau: Arnhemschepoortwa! 2a 29e Jaarganq No. 271 fortmann en hehenkamp PIANO- EN ORGELHANDEL PERU'S FINANCIEN IN DE WAR De regeering probeert er bovenop te komen HENDERSON VOORZITTER DER ONTWAPENINGSCONFERENTIE? KABÏNETSHERVORMING IN BELGIE ONGEREGELDHEDEN TE LISSABON DE ONDERGANG VAN DE NOORDPOOL IJM. 132 Geen nieuw licht 9 uur 25 min. L. J. LUYCX ZOON RUSSISCHE PROTESTNOTA AAN FINLAND HENDERSON KOMT OP VOOR DE OEKRAINERS TUINMEUBELEN wt«k (met gratis «trztkcrtag tegen ongelukken) t 0.17*/» Binoenltod Franco per post per I sandn I X- Afxonderlqkt oammtrt f 0.01. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTEEC tlï 1egel mee* f0.25 Ltefdndtghcids-advcrtcotiCn ooor da kalft van den prijs - Klein* Advertentiêo „KEITIES' bij vooruitbetaling -5 regels SO etst afltt regel maar 10 cent, driemaal plaatsen 1 I.— Bewijsnummei extra 0.05 Zal het kabinet-Jaspar van het tooneel verdwijnen? Een cri sistoestand ingetreden. Men weet, dat cr in België 'n kabinetsher vorming heeft plaats gevonden, de pre mier, J nap ar, is afgetreden als minister van koloniën; deze portefeuille is thans toegewezen aan Charles, secretaris-gene raal bij liet departement van koloniën. Daarentegen, hoeft de ministerpresident de portefeuille van binnenlandsche zaken overgenomen van Baels, die thans alleen nog leider blijft van het departement van landbouw. Voor Vnuthicr, wicn op zijn verzoek ontslag werd verleend als minis ter van kunsten en wetenschappen, is de liberaal l'eiitjcan, die den Vlamingen geen kwaad hart moet toedragen, in dc plaats gekomen. Onderiusschèn heeft deze reorganisatie tengevolge gehad, dat ook Forthommc, de minister van posterijen cn telegrafie, vrij willig van het tooneel is verdwenen; noar verluidt, zal de liberaal Bovesso zijn op volger worden. Ook werd gisteren te Brus sel het gerucht verspreid, dat Lippens, die het departement van spoorwegen beheert, voornemens was zijn ontslag in te dienen, doch een bevestiging van dit bericht ont breekt tot dusver. Dat dc toestand zich inmiddels heeft verscherpt» kan worden afgeleid uit do te legrammen. welke behelzen, dat de kabi netswijzigingen, die een al te onverhoedsch karakter hebben gedragen do collcga'3 werden niet eens ingelicht vooral het misnoegen van de liberale linkerzijde in den 'Senaat hebben gewékt, die niet in dc laatste plaats verontwaardigd was over hot feit, dat Petiljcan de plaats is paan innemen van Yauthicr en wel op hét oogonblik, dat een parlementaire behan deling dér tanlregeling plaats vindt. Hot wordt dan ook geenszins uitgesloten ge acht, dat het kabinet-Jaspar, hetwelk toch reeds moeilijk in het zadel kan blijven, d'iur kabinet en parlement zeer afwijken de opvattingen hebben over hot Vlaamsche en he! militaire vraagstuk, binnen afzler;- baren tijd znl worden weggevaagd. De ministcriéele wijzigingen toch, die zich thans hebben voltrokken, dragen in gconor- lei opzicht tot versteviging van het minis terie bij en ook het feit, dat Baels, die veel welwillender tegenover dc -Vlamingen staat dan de premier, de portefeuille van bin nenlandsche zaken is afgenomen, heeft in Vlaamsche kringen groot wantrouwen pc wekt. Zoodoende is eigenlijk geen der par tijen tevreden en wordt het kabinet-Jas par van vclo zijden gekritiseerd. De f ion ter lierman Vos heeft gisteren vooral het beleid der regcering-Jaspar scherp gegipst ori in een uitvoerige rede la ten uitkomen, dat dc premier allerlei toe zeggingen liod gedaan met betrekking tot de regeling van het Vlaamsche vraagstuk, maar ondcrtussclien zijn beloften nog steeds niet was nagekomen; Wel was de Gentsche hoogcschool vervlaamscht, maar deze verncdcrlandsching droeg nog steeds een onvolledig karakter, terwijl de toe passing der bestaande taalwetten nog voortdurend, zonderdat de regeering dit verhinderde, werd gesaboteerd. Jaspar cn dc zijnen aéhtte Vos onbekwaam om bet Vlaamsche vraagstuk definitief te regelen en iri het verdere verloop zijner rede hield de vertegenwoordiger dér frontiers een plei dooi voor een federale organisatie van België. Ook van Vlaamsch-Katholieke zijde, en wel bij monde van Sap, werden scherpe pij en op de rogeering-Jaspar afgeschoten, wie voor do voeten werd geworpen, dat zij door haar treuzclpolitiek het separatisme in België bevorderde. Hij zag alleen heil in de onverwijlde nakoming der beloften, die tegenover do op rechtsherstel rekenende Vlamingen zijn afgelegd. In een rede verdedigde .Taspar zijn be leid cn stelde op den voorgrond, dat zijn rcgecririg naar beste kunnen aan de Vlaam sche verlangens tegemoet was gekomen, hetgeen bleek uit de indiening zijnerzijds van bepaalde wetsontwerpen. Zijn woorden vermochten de tegenstanders echter niet te overtuigen en zijn „vrienden" bevredig den zc evenmin, zoodat de premier zich op het oogenblik a.h.w. in een brandend huis bevindt, waaruit hij zich, daar dc vlammen van alle kanten op hem afkomen, alleen kon redden door zich in het springzeil te werpen, m.a.w. door van het tooneel te ver dwijnen. In het parlement is gisteren nog niet over het lot der regeering beslist, doch over een week zal misschien de decisie al len, omdat clan wellicht zal worden gc stemd over oen motie van wantrouwen, die de fronters hebben ingediend. Het kan echter ook wel zijn, dat de regcering-Jas par reeds voor dien tijd den koning zal i erzoeken heen te mogen gaan. onze met prima Javakapok gevulde matracsen leveren v/ij met garantie 1 persoons vanaf 16.90 Varkensmarkt 5 Tel. 1309 Groote voorraad BESPEELDE INSTRUMENTEN KOSTBAAR HALSSNOER VERLOREN EN TERUGGEVONDEN. N e w-Y o r k, 19 Mei. (V.D.) Bij het af- ócheid nemen van eenige verwanten, die met het stoomschip Roma uit New-York naar Europa vertrokken verloor mrs. Con verse Strong uit Santa Barbara in Califor nia een paarlcn halssnoer, welks waarde geschat wordt op negentigduizend dollar. Zoodra het verlies bemerkt werd, vermoed- do dc eigenares, dat zij het halssnoer aan ^ord van het schip had verloren. Draadloos •verd hiervan mededeeling aan den kapi tein. Anglo Saglietto, gedaan, die onmiddel lijk driehonderd man aan hot werk zette om hot schip,systematisch af te zoeken, waarbij hij het genoegen smaakte het hals snoer inderdaad op één der plaatsen, waar rnrs. Strong bij het afscheid nemen geweest was, terug te vinden: Een leege schatkist als gevolg van troebelen Naar aanleiding van het feit, dat c!j i?- gecring van dc rép ïbllol: Peru zich genood zaakt heeft gezien de rente-betaling dor staatsschulden op te schorten, vernemen wij van den zaakgelastigde van Peru te 's Cl raven hft'g'c, dat dc minister van finan cien van Peru, dr. Vinclli, tot verschillende bankiers een brief heeft gericht, waaraan wij het volgende onlleencn: Ik doe u dc volgende mededeeling toe komen in verhand met do rente van dc Staatslecning Van Peru, 2de serie, verschul digd op 1 April. De nieuwe regcering heeft dc macht ver kregen op 11 Maart j.l. no een periode van politieke troebelen, welke zes maanden ge duurd hebben. Zij vond de schatkist leeg, talrijke schulden moesten betaald worden, de inkomsten verminderden, alles het ge volg you de politieke woelingen en van dc oconomischc crisis, waaronder wij reeds meer don een jaar gebukt gaan. De rcgëefirig zal al haar krachten in spannen om het evenwicht in dc financien tc herkrijgen. Daarbij zal zij geholpen wor den door de adviezen en het rapport van de commissie voor de financien, onder voorzitterschap van prof. K. \Y. Kemmerer, die het onderzoek naar den economischer! en financieclen toestand van de republiek beëindigd heeft. In afwachting daarvan heeft de regee ring mij gemachtigd de verzekering te her nieuwen, welke gegeven is door vorige re geeringen, dat zij de verplichtingen der re publiek erkent en dat zij zich zal inspan nen deze loyaal op zich te nemen binnen het raam van het mogelijke. Dc regeering hoopt de volledige betaling der renten van builenlandsche lecningcn te kunnen voortzetten, n.l. de 7 dollar-bonds aflosbaar in 1959 (bekend onder den naam van tabaksleening) en de 7sterling- bonds, aflosbaar in 1918 (bekend onder den naam van guano-leening). De regeering is eveneens voornemens, naar mate bet haar mogelijk zal zijn, dc rente te betalen van de obligaties van de nationale leaning van 1960 cn 1961, gedu rende dc overgangsperiode die aan een nor malen politioken en cconoiuischen toestand vooraf zal gaan. De regcering wacht op de rapporten der commissic-Kcmmercr, om aan te geven hoe lang deze overgangsperiode zal duren en aan de houders van obligaties het bedrag, dat hun zal kunnen worden uitbetaal.1 In afwachting van een nieuwe beslissing zal de rente, verschuldigd op 1 April, niet betaald worden aan houders van obligaties der nationale leëning van Peru. Van baar kant zal dc regeering een po litiek van bezuiniging op de uitgaven toe passen. Do regcering verzoekt u samen te willen werken tot het vinden van een oplossing, die, sehccl voldoende jegens dc obligatie houders, ook te aanvaarden is onder de hui dige omstandigheden voor de regeering. GEVANGENEN-OPROER IN BRAZILIË. New York. 18 Mei (V.D.). Volgens bc richten uit Rio dc Janeiro is In de Staats gevangenis in de stad Curityha in den Bra zilianra'chcn staat Parana een oproer uit gebroken. Er zijn tien gevangenen onlkc men. tien werden er tijd rns dc vlucht ge dood cn 15 werden er zwaar gcv.und. Genève vermoedelijk plaats van bijeenkomst Genève, 19 Mei. (V. D.) De Volken- bondsraad zal in zijn huidige zitting hebben te beslissen over do plaats, waai" in Februari 1932 dc internationale ontwapeningsconfe- '•antic zal worden gehouden en tevens ovei de persoon, die als voorzitter zal optreden In de diplomatieke voorbesprekingen is om trent deze kwesties thans overccnstemnrng bereikt. Het 6taat vast, dat dc Volkenbond^ raad eenstemmig Henderson zal verzoeken het voorzitterschap der conferentie tc aan vaarden. Alvorens Henderson hierin zal toestemmen, zal hij eerst de mëening van het Brit.sche kabinet inwinnen. Dc plaats der conferentie zal, naar thans definitief be bloten schijnt te zijn, Genève zijn, hoewel de candidature» van.Londen cn Barcelona nog' in de laatste dagen een belangrijke rij hebben gespeeld. Vooral van Engelschc zijde koesterde men den wcnsch, darde confe rentie te Londen zou worden gehouden c n nog heden zal over deze zonk een geheime fitting var» den Volkenbondsraad in do par ticuliere vertrekken van sir Eric Drum mond worden gehouden. Het Duitsche voorstel om den huldigen stand der bewapening tc publlcccren, op dat.de komende conferentie over het noo- dige materiaal zal beschikken ter vergelij king van don stand der 'bewapening in de verschillende landen, stuitte op sterken te genstand, zoodat men reeds thans op ver werping van dit voorstel rekent. Van Duit sche zijde ziet men in deze verwerping een schending van artikel 8 van het Volken bondspact, waarin publicatie van den stand der bewapening voor de leden van den Vol kenbond verplichtend wordt gesteld. Met verbittering wordt van Duitsche zijde op gemerkt, dat de voormalige geallieerde mo gendhedeu slechts naleving van die bcpa lingen handhaven? die in hun eigen bclar.g zijn. Katholieken krijgen een zetel meer Brussel, 19 Mei (V.D.) Het Belgische kabinet-Jaspar is thans gedeeltelijk her vormd. Minister-president Jaspar is afge treden als minister van koloniën cn heeft in de plaats hiervan het ministerie van bin nenlandsche zaken overgenomen. De secre taris-gen'eraal van ko'oniën, Charles, ibe noemd tot minister van koloniën. In de plaats van den afgetreden minister van kun sten en wetenschappen, Vauthier, is be noemd het liberale kamerlid Petijean I)e huidige minister van binnenlandsche zaken en 'landbouw Baels geeft de portefeuille van binnenlandsche zaken, zooals hierboven reeds gemeld, over aan minister-president Jaspar en blijft zelf minister van landbouw. Door deze wijzigingen in het kabinet heeft de katholieke partij één minister-zetel meet gekregen. Noodlottige ontploffing van een bom Tijdons onlusten to Lissabon worden 15 personen gewond door liet ontpioffen van een hom. Communisten worden ervan be schuldigd do hom tc hebben gelegd. Gedu rende dc onlusten vernielden studenten een deel van de insta-Unlio \an dc drukkerij van het dagblad Republica. STAAT VAN BELEG TS MADRID OP GEHEVEN Madrid. 18 Mei (V.D.) De ministerraad heeft den staat van beleg over Madrid op geheven. Bovendien werd besloten de medi sche faculteit van de universiteit te Valla- dolid tot October to sluiten, aangezien dc studenten gepoogd hadden hun professoren te dwingen hen zonder examen toe fe laten. Toen dif geweigerd werd. sloten de studen ten hun docenten op. EEN EIGENAARDIG VLIEGONGEVAL. Belfast, 19 Mei. (V.D.) De bekende Ier- scho hockey speler James Hannon is door een noodlottig vliegongeval, dat onder bui tengewoon eigenaardige omstandigheden plaats gehad, gedood. Ilannon was met zijn vader in een zeilbootje aan het visschen, toen een watervliegtuig, dat boven hem vloog, plotseling neerstortte. Hot vliegtuig kwant op dc zeilboot terecht en Ilannon werd op slag gedood, Dijn vader kwam cral met een lichte verwonding, terwijl de inzit tenden van hot. vliegtuig allen zonder eenig letsel gered konden worden. BUITENLAND. Peru's financiën in de war. (Eerste Blad, pag. 1). Ongeregeldheden in Lissabon. (Eerste Blad, pag. 1). y Rue^ische protestnoU aan Finland. (Eerste Blad, pag. 1). Henderson wordt waarschijnlijk voorzit ter der ontwapeningsconferentie. (Eerste Blad, pag. P Dc tol-unie voor hel Haagschc llo.' (Eerste Blad pag. 2). BINNENLAND. Grcote bran 1 tc Leiden. (Tweede Blad, pag. Overleden te Groningen dr. II. \V. Mans- holt. (Tweede Blad, pag 2\ UIT DEN OMTREK. De Jan Pieter Adoh'-Stichting te Achter veld komt in veiling. (Eerste Blad pag. 2). STADSNIEUWS. De raadsverkiezingen. (Eerstü Blad, pag. 31. De zaak behandeld voor den Raad voor de Scheep= vaart A m s t c r d a m, 19 Mei. De Raad voor de Scheepvaart heeft heden een onderzoek in gesteld naar de scheepsramp, welke op 1 Maart j.l. overkomen is aan -den stoom trawler ..Noordpool" IJM. 132. Naai' men zich herinneren zal is do „Noordpool" op dien datum bij Roschearty aan dc Schotsche kust gestrand en geken terd. waarbij de geheele bemanning, be staande uit elf personen, is omgekomen. De voorzitter van den Raad, prof. B. M. Taverne, herinnerde aan dc groote ontstel tenis, welke het bekend worden van deze ramp in ons land heeft .teweeggebracht. Alle slachtoffers zijn thans teruggevonden, behalve de zoon van den schipper. Wij zijn getroffen aldus spreker door de vele bewijzen van deelneming, ook uit het bui tenland, en vooral ook door dc daad van piëteit van, dc NA' Exploitatie Mij. tc IJmuiden. die een schip beschikbaar heeft gesteld om de omgekomenen terug te bron gen naar het vaderland. In al dc betoonde deelneming wil ook do Raad voor de Scheepvaart niet achter blijven. Gehoord werd vervolgens de schipper van den stoomtrawler „Gclria" IJM. Volgens zih: verklaringen hebben dc „Gcl- ria" cn noe een aantal andere Nederland- sche trawlers, waarbij zich ook de „Noord pool" bevond, in elkanders nabijheid aan de Schotsche kust gevischt. Het was sei- zoentijd. In den nacht van 28 Februari op 1 Maart, te één uur de „Gelria" lag toen te steken in Oost-Noord-Oostelijke richting - heeft get. de „Noordpool" achter zijn schip om zien varen in Zuid-Zuid-Ooste lijke richting. Er stond een storm uit de richting Oost-Noord-Oost, terwijl het dik sneeuwde. Get. kende de „Noordpool" aan zijn boord vu ren op de brug, zijn lage mas ten en zijn lage topvuur. Er was geen ge legenheid het schip te praaien. Ook Zater dagmiddag heeft get. de „Noordpool" bij gunstig weer in zijn nabijheid zien drijven. Voorgelezen werd vervolgens dc verkla ring van den schipper, die vroeger qp de Noordpool" heeft gevaren. Vóór het schip in 1930 vipr meter verlengd werd, was het, een echte waterbak, luidt het in deze ver klaring. Nadien ging het beter. Stuurgcrei en reddingsmiddelen warén in orde. Vol gens dezen schipper viel er niets op de „Noordpool" aan te merken; wel heeft hij geconstateerd dat het schip met hooge zeeën dwars in meer drift had dan andere trawlers. Vóór het vertrek uit IJmuiden van de „Noordpoolvan de reis waarvan hij niet is teruggekeerd, heeft deze schip per het schip aan den nieuwen schipper overgegeven. Hij zelf is aan boord van een anderen trawler aan de Schotsche kust ge weest, in de buurt van de „Noordpool", die hij op 23 Februari gepraaid hoeft, om hem op 28 Februari, te vijf uur nam., voor het Laatst te zien. Het oordeel van deze schip per over dc ramp is, dat men aan boord van de „Noordpool" te weinig met wind cn tij heeft rekening gehouden, hoewel hij na tuurlijk niets met zekerheid zeggen kan. Ook dc Hoofdinspecteur voor de Scheep vaart, vicc-admiraal b. d. Fock, merkte op, dat de juiste oorzaak van de ramp wel nooit met zekerheid zal kunnen worden vastgesteld. Echter is het zeer wel mogelijk dat de opvarenden van dc „Noordpool" door den dichten sneeuwstorm peen kust ziende, daar met volle-kracht op is gcloopcn. De Raad zal later uitspraak doen. WEERBERICHT Hoogste Barometerstand: 769.2 te Thorshavn. Laagste Barometerstand: 719.5 te München. Verwachting: Meest matige, N'.O. tot O. wind, betrokken tot zwaar bewolkt, aanvankelijk nog weinig of geen regen, zelfde temperatuur, later iets war mer in het Z. Langestraat 49-51 Tel. 190 DAfVSES KOUSEN Zijde Fil d' Ecosse Fil/zijde Zeer voordeelig! Bij drie paar nog goedkooper! DE KAASTARIEVEN IN MEXICO VERHOOGD. Tot SO centavos per K.6. De directie van den Landbouw dceSt mede, dat blijkens bericht van H.M.'s ge zant te Mexico City de Mcxicaènscho regce ring het invoerrecht op kaas heeft verhoogd tot 80 centavos per Iv.G. Moskou, 18 Mei. (V.D.) Naar officieel medegedeeld wordt, heeft de plaalsvorvan- gojidctvolkscommissaris van bintcnlund- sclic zaken, Krestinski, oen nota aan Fin land gezonden, waarin geprotesteerd wórdt tegen de voor, een deel opruiende houding van Finsche organisaties. In dc nota wordt cr op gewezen, dat deze lloizo niet zonder gevolg zaï blijven voor de Russisch-Finschc betrekkingen. Daar dc Finsche regeering dc Hetze tegen de sovjetregcering niet verhindert, komt de volledige, verantwoordelijkheid voor haar rekening, indien een verslechtering in de Finsch-Russische verhouding ontstaat.. Ten slotte spreekt de nota do verwachting uit, dat dc Finsche regcering alles zal doen wat in haar vermogen is om een einde te ma ken aan deze an li-Russische Ilctzc. Polens houding scherp gegispt Genève, 19 Mei. (V.D.) Overeenkomstig den uitdrukkelijke» wcnsch van den Brit sehen minister van buitenlands^he zaken beeft een onderhoud plaats gehad tusschen Henderson en zijn Poolschen collega Zalos- ki cn wel over do behandeling van de klachten van dc Oekrainsche minderheid in l'olen voor den Volkenbondsraad. Nadrukkelijk heeft Henderson erop gewe zen, dat een beslist noodzakelijke behande ling der klachten van do Oekrainsche min derheid door den Volkenbond tot nog toe slechts is mislukt door dc houding der Poolsche regecring, die ondanks her haalde uitnoodigingen en verzoeken nog steeds haar rapport niet aan den Volken bond hoeft, doen toekomen Henderson ver klaarde. dat hij voornemens is de behande ling van dc klachten der Oekrainers te eischen in dc commissie van drie. Komt deze commissie tot de conclusie, dat de klachten inderdaad gerechtvaardigd zijn, dan zal hij ze zelf in den Vol konbondsraad aan de orde stellen. STEENKOLENMIJN GESLOTEN. B a n d o" e n g, 16 Mei (Ancta). De steen kolenmijn Goenocng Batoe 13 os ar in Zuid- Oost-Bornco i« gesloten De installaties zul len worden afgebroken. RECLAME GARNITUUR Tafel, bank, 2 armstoeien f 21.90. Lajvgestjr. QOJfeL.?8B

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1