DÉ EEMLANDËU
BELANGRIJKSTE NIEUWS
ABONNEMENTSPRIJS 5 Am,*»* z-io. t» 1075. j»
PRIJS DER AOVERTENTIEN ven 1—4 regel» f 1.05 «art inbegrip va ra> Bewijsnummer.
Donderdag 28 Mei 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 277
STAKINGSONGEREGELD
HEDEN IN SPANJE
SLACHTOFFERS VAN HET
AUTOVERKEER
FASCISTEN CONTRA HET
VATICAAN
PROFESSOR PICCARD
OPGESTEGEN
DE MINISTERCRISIS
IN POLEN
TREINBOTSING IN NORFOLK
LICHT OP
9 uur 36 min.
L. J. LUYCX ZOON
BRIAND BLIJFT
VERGADERING VAN DEN
VOLKENBOND
ww|, gr§tt» wukvtig Ltgo ongeluk kal f 0.17*/*
Binnenland franco per post per 3 ma—éia I S»-. AftooderlIJke nummer» f OXH.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC «II
gite regel meet f 0.25 Llefdadighetds-advcrtentiKn voor da
kalft va den prijs. Kleine Advertenflto „KEITIES" by voo. uitbetaling 5 regels
SO eat ctt» regel amr 10 cent, tacmeal pltuitan f L—Bewijsnummer extra t 0.09
Do mini&tericelo crisis in
België. Ronlün zal pro
beeren een kabinet samen
te stellen.
Nadat Poullet voor dc eer meende te
moeten bedanken, heeft koning Albert van
Belgié aan den minister van 6taat Renkin,
die zoo voor en na al aan het hoofd van
verschillende departementen heeft gestaan
(justitie, spoorwegen, koloniën en marine),
verzocht pogingen in het werk te willen
stallen, opdat er aan de kabinetscrisis een
einde kome. In beginsel heeft Renkin de
opdracht aanvaard, zoodat thans weer een
Katholiek zal pogen aan een nieuw Belgisch
ministerie het aanzijn te geven.
Indertijd, o.a. toen hij deel uitmaakte van
het kabinet-Delacroix, droegen zijn opvat
tingen een fel anti-Vlaamsch karakter,
maar naderhand zijn de scherpste puntjes
van zijn haat jegens de Vlamingen afge
slepen, zoodat hij thans in dit opzicht veel
bezadigder is geworden. Over het algemeen
zijn in België de links en radicaal zich
oriënteerendo partijen met zijn persoonlijk
heid niet bijster ingenomen, daar hij, de
vermaarde advocaat, indertijd de belangen
heeft behartigd van baron Coppée, die er
van werd beschuldigd de Duitschers te heb
ben voorzien van groote hoeveelheden ben
zol.
Renkin, die president is van de Katho
lieke Kamerfractie, heeft zijn voelhorens
reeds uitgestoken en van gedachten gewis
seld met Devèze, den voorzitter der libe
rale Kamergroep, alsmede met diens partij
genoot Janson, die minister van juetitic
was in het afgetreden kabinct-Jaspar. Be
slissingen zijn tot dusver nog niet geno
men, noch door den kabinets-formateur,
noch door de liberalen, van wie dc meestcn
ondertueschen wel hebben laten uitkomen,
dat zij voorstanders zijn van de voorzet
ting der samenwerking met de Katholieken
Overeenstemming omtrent de voorwaarden,
■waaronder laatstgenoemden bereid zijn van
een kabinet-Renkin deel uit te maken, kon
nochtans niet bereikt worden. Den voor-
naamsten hinderpaal vormde blijkbaar voor
verscheidene liberalen de omstandigheid,
dat Renkin, naar het schijnt, van zins is
tegenover de Vlaamsche Katholieken een
vrij tegemoetkomende houding aan te ne
men.
De liberalen hebben inmiddels nog
geen vaststaande besluiten genomen en
wachten af met welk programma Renkin
ten slotte voor den dag zal komen. Op grond
hiervan zullen zij definitief positie kiezen
Men ziet dus, dat nog geen groote vorde
ringen zijn gemaakt. Een duurzame oplos
sing kan men bovendien nauwelijks ver
wachten, want een terugkeer van een Ka
tholiek-liberaal ministerie zal. wanneer de
Vlamingen niet op vlotte wijze tevreden
worden gesteld, elk oogenblik aanleiding
kunnen geven tot ernstige moeilijkheden
Inwilliging der Vlaamsche eischen brengt
aan den anderen kant bijna onvermijdelijk
de ontstemming der meeste liberalen mede,
zoodat een katholiek-liberale combinatie
uit den aard der zaak zeer zwak zal zijn.
Het wordt dan ook niet uitgesloten geacht,
dat binnen afzienbaren tijd het besef zal
doordringen, dat de crisis pas opgelost zal
kunnen worden, wanneer een andere zetel-
verdeeling in het parlement plaats vindt.
Met andere woorden: ontbinding van de
Kamer en het uitschrijven van nieuwe ver
kiezingen, waarvan fronters en socialisten
zooveel verwachten, zal men op den duur
nauwelijks kunnen vermijden, wil men
niet van de eene crisis in de andere tui
melen.
RUSSISCHE ONDERZEEËR GEZONKEN.
Moskou, 26 Mei. (V.D.) Bij do manoeu
vres van de sovjetvloot in dc Oostzee is
door tot dusverre onbekendo oorzaak on
derzeeër no. 9 gezonken. Onmiddellijk zijn
twee vliegtuigen opgestegen om de plaats
to bepalen, waar de onderzeeër zich be
vond. Hierin mochten deze slagen, zoodat
men oogcnblikkelijk twee schepen der
waarts heeft gezonden, teneinde pogingen
in het werk te stellen den gezonken onder
zeeër tc lichten en de bemanning te redden.
DE EERSTE GEHEEL GLAZEN HUIZEN
TE PARIJS.
„Eskimo-ijspaleizen".
P a r ij s, 27 Mei. (V. D.) De architect Pier
re Charcau heeft te Parijs zijn eerste geheel
glazen woonhuizen voltooid. Het glaö is ge
deeltelijk ondoorzichtig, maar laat niette
min de zonnestralen door, zoodat de huizen,
die vrij gebouwd zijn en door een tuin om
geven, den gcheelen dag door van de zon
profiteeren. Het toegepaste glas is zooge
naamd translucent-glas, dat onbreekbaar is
en volgens den architect sterker is dan
steen of baksteen. Van buiten maken de
huizen volgens de Parijzenaar6 eenigszins
den indruk van Eskimo-ijspaleizen. Zij
voorzien in alle eischen van moderne hy
giëne.
Ernstige botsingen tusschen
arbeiders en politie.
P a r ij s, 2 6 Mei. (II. N.) In Barcelona
hebben de metaalarbeiders de algemeene
staking afgekondigd. Het moet tot ernstige
onlusten zijn gekomen. Sterke afdeelingen
gendarmerie zijn in het gebied van de sta
king samengetrokken.
M a d r i d, 2 6 M e i. (V. D.) Naar uit Barce
lona gemeld wordt zijn in de kalimijnen tc
Suria »*nstig<) stakingsonlusten voorgeko
men. Onder communistische leiding sloten
de stakende arbeiders de mijnen en deden
zij een aanval op de directie, welko zich
slechts met moeite in veiligheid kon bren
gen. De gouverneur van de plaats heeft de
guardia civil scherpe orders gegeven, ten
einde buitensporigheden te voorkomen.
Madrid, 26 Mei (V. D.) Naar uit Ali
cante gemeld wordt, is in de stad Elda de
staat van beleg afgekondigd.
P a r ij s, 2 6 Mei. (H. N.) In Spanje zullen
de maatregelen tegen de vlucht van het
kapitaal versterkt worden. De Spaansche
minister van financien verklaarde, dat er
ambtenaren voor dc Spaansch-Fransche
grens aangesteld zijn, die voortaan een bij
zonder toezicht zullen oefenen en ook dc
reizigers zullen visiteeren.
leder, die meer geld over de grens wil
brengen dan veroorloofd is, zal zich aan ge
vangenisstraf blootstellen.
Madrid, 27 Mei. (V. D.) Een groot aan
tal 6takende arbeiders heeft vandaag te San
Sebastian een betooging in de 6traten ge
houden. Toen de straten door troepen wer
den afgezet, kwam het tot ernstige botsin
gen, waarbij de politie van de schietwapens
gebruik moest maken. De arbeiders onder
namen daarop een aanval op een fabriek,
waarbij een persoon gedood en tien anderen
gewond werden De overheid heeft in ver
band met het gebeurde te San Sebastian
den staat van beleg afgekondigd.
België slaat een droevig
record
De correspondent der N.R.C. te Brussel
meldt:
Door de verschillende departementen, die
bij de regeling van het met den dag nog
toenemend autoverkeer betrokken zijn.
wordt thans een nieuw verkeersreglement
gereed gemaakt, dat de oude en verouderd
gebleken maatregelen ten spoedigste moet
vervangen. Een cfficicele statistiek heeft
bewezen, dat het aantal verkeersongeluk
ken met doodelijken afloop, proportioneel
in België hooger is dan in Frankrijk. En
geland en zelfs de Ver. Staten. In 192.3 tel
de men in België 499 dooden voor 160000
voertuigen: in Frankrijk 2941 dooden voor
I.420.000 auto's. Engeland 5373 dooden
voor 2.036.000 auto's en in dc Ver. Staten
28.000 dooden voor 26.400.000 auto's. Her
leidt men deze cijfers tot 100.000 wagens,
dan heeft men voor België 280 dooden, voor
Frank»ijk 207, voor Engeland 260 en voor
de Ver. Staten 110.
Het aantal verkeersongelukken is, van
II.988 in 1927, tot 15.711 in 1928 gestegen en,
sedertdien, blijkbaar in dezelfde mate nog
toegenomen. Een strenge reglemrnteering,
welke gepaard zou gaan met hot verplicht
maken, voor alle automobilisten, van het
bezit) van een rijbewijs, wordt dan ook in
uitzicht gesteld.
TREEDT PACELLI AF?
Rome, 26 Mei. (V.D.) Naar het blad Te-
verc uit welingelichte bron verneemt, zou
kardinaal Pacelli den paus hebben ver
zocht hem te ontheffen van zijn functie van
staatssecretaris cn hem een herderlijk ambt
op te dragen. Als opvolger van Pacelli
wordt in dit verband genoemd den aarts
bisschop-titulair van Turijn, Piczardo, thans
secretaris voor buitengewone aangelegen
heden bij het Vaticaan. In de volgende bij
eenkomst van het consistorium zal hier
over worden beslist.
UITBREIDING DER STAKING IN
NOORD FRANKRIJK.
P a r ij s, 26 M e i. (I-T.N.) De meester
knechts in de Noord-Franscbe textielin
dustrie hebben besloten zich bij de staking
aan te sluiten, zoodat waarschijnlijk ook
die fabrieken, waar tot nu toe nog ge
werkt werd, moeten sluiten.
VROUWEN IN DE FASCISTENPARTIJ.
Rome, 26 Me i. (H. N.) In do fascistische
partij zullen thans ook bijzondere organi
saties voor vrouwen worden gesticht, waar
toe iedere vrouw, die den leeftijd van 22
jaar heeft bereikt, kan toetreden. Deze vrou
wenorganisaties zullen geheel op dezelfde
leest als de andere fascistische organisaties
worden geschoeid.
NIEUWE AARDVERSCHUIVING.
P a r ij s, 26 M e i. (V.D.) Tc Ch&telard, dat
in den afgeloopen winter reods door aard
schokken geteisterd was, heeft zich thans
opnieuw een aardverschuiving voorgedaan.
Een man werd op den 'weg door het val
lend gesteente getroffen en op slag gedood.
Een troepje wielrijders ontkwam ternauwer
nood. Dc weg is over een afstand van 500
M. geheel bedolven. Men schat do hoevcol-
heid neergevallen grond op ongeveer 2000
kubieke Meter. De telefonische verbindin
gen met Chfitelard zijn door dit ongeval
verbroken.
De betoogingen duren
voort
Rome, 26 M e i. (V.D.) Hedenavond heb
ben studenten, aangesloten bij den fascls
tischcn universiteitsbond, opnieuw mani
festaties gehouden tegen de katholieke actio
en tegen het Vaticaan. Hiertoe begaven zij
zich naar het gebouw van do Osservatoro
Romano. Onder het zingen van de fascisti
sche hymne verbrandden zij een aantal
exemplaren van het blad, waarbij zij tevens
in herhaald hoongeroep tegen het Vaticaan
uitbarstten.
Naar tot dusverre bekend is, hadden geen
ordeverstoringen plaats. Leden van de fas
cistische militio en carabinieri bewaken
het gebouw, waar dc katholieke actie haar
hoofdkwartier heeft opgeslagen.
Onderzoek van de
- stratosfeer
•J!$l
A u g s b u r g, 2 7 Mei De Belgische pro
fessor Piccard is in den afgeloopen nacht
tegen drie uur met zijn speciaal gecon
strueerde ballon opgestegen voor zfjn lang
voorbereide luchtreis, waarvan het doel is
een onderzook van de hoogste luchtlagen
en zoo moglijk van de stratosfeer. Do lucht
ballon is speciaal geconstrueerd voor de
zeer hoogd luchtlagen en is gevuld met 2200
kubieke meter waterstof. Ondanks het
vroege uur was er groote elangstelling voor
de. start De politie had echter het terrein
afgezet cn slechts wie van een kaart voor
zien was, werd tot het terrein van de start
toegelaten.
Reeds in September van verleden jaar
wilde de professor opstijgen, doch de om
standigheden waren toen niet gunstig, zoo
dat de vlucht tot later moest worden uit
gesteld.
Augsburg, 27 Mei. (V. D.) Omtrent
het vertrek van de speciaal geconstrueerde
luchtballon van prof Piccard kan nog ge
meld worden, dat de ballon direct na den
start tengevolge van bodemstroomingen, al
vorens zich van den grond te verwijderen,
eenige honderden meters in westelijke rich
ting afdreef. Toen steeg de ballon echter
zeer snel omhoog en wel in westelijke rich
ting. In zeer korten tijd bevond de ballon
zich op 10.000 M. hoogte en te ongeveer zeven
uur werd do stratosfeer bereikt. Volgens
waarnemingen te Augsburg bevond de bal
lon zich reeds korten tijd later boven de
cirruswolkcn Zij dreef toen verder af naar
het zuidwesten in de richting van Kauf-
beuren. T.gen 8.35 uur kon de ballon bij
Kempten met behulp van kijkers nog wor
den waargenomen als een klein, nietig
stipje. Daarna zag men haar nog bij Isny
aan de Beiersch-Wurtembergeche grens,
waarna zij achter een wolk verdween.
W arschau, 26 Me i. (H.N.) De Pool-
sche staatspresident heeft het ontslag van
het ministerie-Slawek aanvaard. Al3 ver
moedelijke opvolger van Slawek wordt mi
nister Prystor genoemd.
Ook gaan er geruchten, volgens welke
Zaleski, de minister van buitenlandsche za
ken, opgevolgd zal worden door staats
secretaris kolonel Beck, die een bijzonder
vertrouwensman van Pilsoedski is.
Daarentegen wijzen de bladen van het
regeering^blok er op, dat het de uitdrukke
lijke wensch van Pilsood6ki is, dat do re
organisatie van het kabinet beperkt zal
blijven tot den minister-president.
JACHT VERONGELUKT.
N e w-Y 0 r k, 27 MeJ. (H. N.) Men vreest,
lat bij Long Island een Amerikaansch jacht
is verongelukt cn dc opvarenden om het
loven zijn gekomen. Wrakstukken van het
jacht zijn aangespoeld.
BUITENLAND.
Briand blijft aan.
(Eerste Blad, pag. 1).
Staat van beleg in San Sebastiaan afge
kondigd.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Aandeelhouders Amsterdamsche Bank.
(Tweede blad. Pag. 3).
Rapport Dietsch Studentenverbond om
trent Friesche cultuur.
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
Rcntekaartcn- cn arbeidswet-wee.
(Eerste Blad, Pag. 3).
Jaarvergadering van den Amersfoortschen
Kunstkring.
(Eerste Blad, Pag. 3).
„Zon en schild" wordt uitgebreid.
(Eerste Blad, Pag. 3).
Uitslaande brand in de Coninckstraat.
(Eerste Blad, Pag. 3).
SPORT.
Het Concours Hippique der R.S.V. Eem-
land op Birkhoven op Zondag a.s.
(Eerste Blad, Pag. 2).
Londen, 27 Mei. (V. Bij een botsing
tusschen den Londen—Nor theastern en een
trein, welko op het emplacement van het
station Fakerham (Norfolk) stilstond, werd
een passagier gedood cn elf anderen ge
wond.
BRAND AAN BOORD VAN EEN
PORTUGEESCH STOOMSCHIP.
Benzinelading In vlammen.
Liesabon, 2? Mei. (V. D.) I11 do Golf
van Biscaye is brand uitgebroken aan boord
van het Portugeesche stoomschip „Corre-
tora Primeiro", met een lading benzine, aan
boord, die spoedig eveneens in brand raak
te. Er volgden verscheidene ontploffingen.
Draadloos wordt gemeld, dat het Engclsche
stoomschip „Dunkwa", dat zich eveneens in
de Golf van Biscaye bevond, spoedig ter
plaatse was cn een boot uitzette, waarin ka
pitein en bemanning van het Portugeesche
schip konden worden opgenomen.
HER?JIEUWDE ANTI-KATHOLIEKE
BETOOGINGEN.
Rome, 27 Mei. (V. D.) De anti-katholieke
demonstraties werden ook heden voortge
zet. De meeste katholieke gebouwen werden
door carabinieri en politic bewaakt. Hier cn
daar moesten dc vensterruiten het ontgel
den. In een katholiek vcrccnigingslokaal
nabij de kerk St. Givacchino werd het meu
bilair kó» t en klein geslagen.
PROF. PICCARD NOG STEEDS IN DE
LUCHT.
B e r I ij n, 27 Mei. (V. D.) Naar de ballon-
fabriek Riedinger desgevraagd mededeelt,
kunnen nog geen nadere berichten omtrent
den tocht van prof. Piccard worden ver
strekt Te 19.45 uur werd de ballon te Füs-
sen in Allgau nog duidelijk waargenomen.
INT. KAMER VAN KOOPHANDEL.
Pessimistisch oordeel over het
jongste congres.
Londen, 27 Mei. (V. D.) Kolonel David
Daviss, directeur van de Midland Bank cn
van de Great Western Railway, is gisteren
teruggekeerd van het congres der Interna
tionale Kamer van Koophandel te Washing
ton. Hij verklaarde, dat hij in de politieke
en financieele kringen, waarmee hij in aan
raking was gekomen, weinig vooruitzicht
meende te kunnen zien op een veranderde
houding ten aanzien van de oorlogsschul
den. Echter geloofde hij, dat het mogelijk
zou zijn tot overeenstemming te komen over
een memorandum, waarbij Groot-Britannië
voor een aantal jaren vrijgesteld zou kun
nen worden van de betalingen aan de Ver-
eenigde Staten.
RENKIN KABINETSFORMATEUR.
B r u 6 s e 1, 27 Mei. (V. D.) De voorzitter
van de katholieke kamerfractie Renkin is
door den koning belast met de vorming van
een nieuw kabinet. Renkin zal do benoe
ming in beraad houden.
HET SCHLAGETER-MONUMENT.
Kranslegging vanwege den ex-keizer.
Berlijn, 2 7 Mei. (V. D.) Naar gemeld
wordt heeft de Duitsche ex-keizer door den
oud-generaal-majoor graaf Spree een krans
'.aten leggen op het dezer dagen onthulde
monument voor SchJageter, die acht jaar
gelcdon door de Franschen tijdens de bezet
ting van het Rijnland werd doodgeschoten.
E
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
7ÜS.3 Karlstadt.
Laagste Barometerstand:
758.6 Rochefort.
Verwachting:
Zwakke tot matige wind
uit noordelijke tot oostelijko
richtingen zwaar bewolkt,
met tijdelijke opklaring,
waarschijnlijk nog onweers
buien. aanvankelijk koeler.
Langestraat 49-51 Tel. 190
ZOMERSTOFJES
Voiles, Georgettes, Kunstzijde
Fleurige dessins.
Ilij herroept zijn besluit om
af te treden
Parij6, 27 Mei. (V. D.) Na afloop van
den ministerraad van hedenmorgen is offi
cieel medegedeeld, dat Briand op aandrin
gen, van het geliccle kabinet zijn na de ver
kiezing van Doumer tot president der Fran-
sche republiek genomen besluit om als mi
nister van buitenlandsche zaken af te tre
den, heeft herroepen en dat hij evenals to
voren do leiding op dc Quai d'Orsay zal
blijven houden.
Briand's altreden geëischt door
BonilloiL
Na afloop van den heden gehouden mi
nisterraad heeft do minister-president La-
val aan de persvertegenwoordigers ver
klaard, dat hij nog geen datum kan vast
stellen voor de kamerdebatten over de in
den Volkenbondsraad gevoerde besprekin
gen. Franklin Bouillon heeft heden een inr
terpeJlatie ingediend, waarin de onverwijl
de vervanging van den minister van bui
tenlandsche zaken Briand door een andere
persoonlijkheid geëischt wordt. Briand's
aanblijven aan den Quai d'Orsay moet vol
gens hem als een buitcnlandsch-politieke
nederlaag worden beschouwd.
Tegen 7 September bijeen
geroepen
Genóve, 26 Mei. (H.N.) De vergadering
van den volkenbond zal tegen zeven Sep
tember worden bijeengeroepen. De Europa
commissie zal in dezo vergadering verslag
uitbrengen over haar werkzaamheden.
Voorts zal een voorstel van Finland in be
handeling komen om aan het internatio
nale gerechtshof te 's-Gravenhage het ka
rakter van een administratief gerechthof to
geven voor de beslechting van allo inter
nationale geschillen.
Ook zal in de vergadering een voorstel
tot reorganisatie van het secretariaat van
den volkenbond in behandeling komen.
Voorts zullen drie niet-permanonte raads
leden worden benoemd in plaats van Span
je, Perziö en Venezuela, waarvan do ver
tegenwoordigers dit jaar aftreden. Spanje
kan voor den tijd van drie jaar als uiet-
permanent raadslid worden herkozen.
Voor Venezuela zal volgens bestaande ge
woonten een andere Latijnsch-Amerika.an-
sche staat worden gekozen, terwijl de zetel,
welke thans door Perzië ingenomen wordt,
waarschijnlijk aan China zal worden toe
gewezen.
ERNSTIG VERKEERSONGELUK.
Hannover, 26 Mei. (H.N.) Bij Hanno
ver heeft vanmiddag een ernstig verkeers
ongeluk plaats gehad. Een tractor, die
eenige vrachtwagens voorttrok, viel van ven
hoogte van 20 Meter van den weg en sloeg
daarbij tweemaal over den kop. De chauf
feur werd op slag gedood, een begeleider
zoo ernstig gewond, dat men nagenoeg geen
hoop op behoud van -:ijn leven heeft Een
tweede begeleider liep slechts lichtere ver
wondingen op. De oorzaak van het ongeluk
is nog niet opgehelderd.
