BELANGRIJKSTE NIEUWS
DÊEEMLANDEU
Petitionnement voor
Internationale Ontwapening
Beursovenicht
JOH. DE HEER
Vrijdag 10 Juli 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30 e Jaargang No. 9
TREINDÏEVEN IN ACTIE
STAAT VAN BELEG OP
'T EILAND MALLORCA
M0L0T0F OVER RUSLANDS
BEDRIJFSLEVEN
LICHT OP
9 uur 45 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
BRITSCHE BETOOGINGEN
VOOR ONTWAPENING
NOODWEER IN HET
DUITSCHE KUSTGEBIED
HEVIGE ONTPLOFFING TE
CORONEL
Vele dooden
AMERSrOORTSCH
ABONNEMENTSPRIJS voo» Amtrafoott f 2.10. per maand f 0.75, pat
week (rod gratia wzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 roemde* f 3.-. Afzonderlijke nummer* f 0.Of.
POtTKEKENING 47910 TELEFOON JNTERC UI
PRIJS DER 1DVERTENTIEN »»»•-♦««■■«•',iaj i0t*grip c ««ummw
elke re^ycl mee» f0.25. Liefdadlgheids-odverteoflêo voor de
belft van den prljn Kleine Advertenties „KEITjES" bil vooruitbetaling —9 regele
90 cant, elke regel
10 cent, driemaal plaatsen f l.Bewijsnummer enn OM
van het Nederlandsche Volk aan de Ontwapeningsconferentie
in Februari 1932 te Genève te houden. Georganiseerd door de
Nederlandsche Dagbladpers.
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in naam der
menschelijkhMd, die maatregelen te nemen die tot ontwapening der naties
zullen leiden.
Naam:
Adres
Naam:
\drcs
Naam:
Adres
Adres
Dit formulier ingevuld en geteekend toe te zenden door personen IS jaar cn
ouder aan Administratie van het Amersfoortsoh Dagblad", met vermelding op
d.o enveloppe „Petitionnement".
De moeilijkheden tusschen de
i Italiaansche regeering en het
Vaticaan. De kwestie der op
heffing van het concordaat.
Er hebben geruchten de ronde gedaan,
dat de Italiaansche regeering voornemens
i9 het concordaat met het Vaticaan niet
langer tc handhaven. Dit zou dc conse
quentie zijn van de moeilijkheden, dio den
laatsten tijd tusschen Mussolini cn den
paus zijn 'gerezen. Ook in sommige Ita
liaansche bladen wordt gezegd, dat do op
heffing van het concordaat, hetwelk op 11
Februari tot stand kwam, de cenig moge
lijke oplossing is en één der persorganen
verklaart zelfs, dat het fascisme zich sterk
genoeg voelt om deze breuk niet uit den
weg te gaan.
Ondertusschen beschikken wij nog niet
over berichten, die do annuleering van het
concordaat bevestigen, maar uitgesloten is
zij niet. Mocht zij echter een feit worden,
dan zou het gevolg hiervan onder meer
zijn, dat dc wederzijdschc gezanten terug
worden geroepen en Italië zich ontslagen
zou achten van zijn verplichtingen, wat
het rcligieuse schoolonderwijs cn het ker
kelijke huwelijk betreft. Van Vaticaanschc
zijde is reeds medegedeeld, dat dc opzeg
ging van het concordaat ook zou worden
beschouwd als een buiten werking stellen
van de Lateraanverdragen, daar dc. paus
herhaaldelijk heeft verklaard, dat deze on
afscheidelijk met het concordaat zijn ver-
bondon, Wanneer deze verdragen echter
niet langer van kracht zijn, zou tevens dc
staat van het Vaticaan ophouden te be
staan. Het grondgebied, dat den paus ter
schikking is gesteld, zou weer onder Ita-
iiaansche soevereiniteit komen en de paus
zou opnieuw de vruchtgebruiker van de
Vaticaansche gebouwen cn eveneens op
nieuw een gevangene binnen de muren
van het Vaticaan worden. Ook heeft Ita
lic op grond van bovengenoemde verdra
gen reeds anderhalf millioen lire betaald.
Gelijk wij opmerkten de Romeinsche
correspondent van dc Voss. Zeitung vestigt
er ook nog eens dc aandacht op behoort
de opzegging van het concordaat geenszins
tot de onmogelijkheden, lictgecn ten over
vloede wordt onderstreept door de pers; zoo
vraagt het Giornale d'Italia zich af, wat
voor waarde het concordaat, eigenlijk nog
bezit. Dit laatste had ten doel den vrede
te herstellen tusschen de Italiaansche na
tie en de Katholieke Kerk. Dc Katholieke
religie werd tot basis van het regime ge
maakt. Do paus daarentegen heeft, naar
bet blad van gevoelen is, het concordaat
gemaakt tot een politiek wapen tegen den
fascistischen staat. De Italiaansche staat
nu, zoo wordt betoogd, kan niet gedoogen,
dat ccnigorlci vreemde macht tegen liem
in opstand komt.
igj Commentaren van andere bladen, d\r
•nagenoeg of geheel denzelfdcn geest ade
men, bevestigen ongetwijfeld den indruk,
dat de jongste pauselijke encycliek be-
.schouwd wordt als oen daad van onmis
kenbare vijandigheid van het Vaticaan ten
opzichte van den Italiaanschen staat, als
.een uitdaging, die bet fascisme zich onder
Jgocn beding kan laten welgevallen.
Van zeer grootc betcekcnis is vooral,
dat dc secretaris-generaal van dc fascisti
sche partij, Giurati, aan allo ondersecrci"-
rissen een rondschrijven heeft doen toeko
men, waarin een beschikking van het
hoofd der regccring en leider van het fas-
cismo (Mussolini) bekend wordt gemaakt,
welke behelst, dat men niet tegelijkertijd
lid kan zijn van de fascistische partij en
van een organisatie, die in verband staat
met dc katholieke actie.
Door deze verklaring is de toestand on-
I getwijfeld in aanmerkelijke mate ver
scherpt.
DE FASCISTEN EN DE KATHO
LIEKE ACTIE.
Beider lidmaatschap onvereenig
baar.
Rome, 9 Juli. (V. D.) Dc Fascistische
partij heeft een resolutie aangenomen,
waarbij in de toekomst het lidmaatschap
der Partij onvereenigbaar wordt verklaard
met het lidmaatschap der Katholieke actie.
ROBBINS EN JONES BOVEN NOME.
New York, 9 Juli. (V. D.) De beide
vliegers Robbins cn Jones hebben heden
middag om 3 uur (M. E. T.) Nome op Alaska
bereikt. Ook hier hebben zij in dc lucht
benzine ingenomen.
Een nader bericht meldt, dat de vliegers
te Solomon in Alaska geland zijn.
Eindelijk in de val
geloópeh
Bromberg, 9 Juli. (V.D.) De Duitsche
treinen," die den Pooléchen corridor pas-
secrcn, .worden in den laatsten lijd her
haaldelijk door dievenbenden geplunderd.
Op het traject ThornGogzlershauscn,
waar dc treinen hun .vaart moeten vermin
deren. springen des nachts leden van de
bende op de goederenwagens. Dc verschil
lende pakketten mot goederen, texticlwa-
ren, sigaren, sigaretten enz. gooien zij op
bepaalde plaatsen, waar handlangers langs
dc spoorlijn staan opgesteld, naar buiten.
Deze handlangers rapen de goederen op en
trachten ze zoo spoedig mogelijk aan den
man te brengen.
liet is de politie thans gelukt de bende
onschadelijk te maken. Tot nog toe zijn elf
personen gearresteerd, die allen in het dis
trict Thorn wonen. De bewoners uit de om
geving konden de gestolen goederen dik
wijls voor buitengewoon lage prijzen koo-
pen. Een deel der gestolen goederen ter
waarde van 15.000 R.M.. die de dieven had
den opgeslagen, konden door de Pooteche
spoorwegautoriteiten in beslag worden ge
nomen en zullen worden teruggegeven.
BUITENLAND.
Hevige ontploffing te Coronel.
(Eerste Blad, pag. 1).
Orkaan boven de Oostzee.
(Eerste Blad, pag. 1).
Tiet referendum inzake ontbinding van
den Pruisisch cn landdag.
(Vierde Blad, pag. 1.)
Staat van beleg,op 't eiland Mallorca.
(Vierde Blad, pag. 1.)
Madrid, S Juni (V.D.) Naar uit Palma
op het eiland Mallorca gemeld wordt, is
daar de staat van bslcg afgekondigd, aan
gezien stakende havenarbeiders onder lei
ding van communisten alle fabrieken, za
ken en werkplaatsen dwongen te sluiten.
De havenarbeiders trokken onder het zin
gen van oproerige liederen door de stad.
SNEEUWVAL IN ZWITSERLAND.
Zurich, 8 Juli (H.N.): Tengevolge van de
hevige regens der laatste dagen is de tem
peratuur in het Z\vit6erschc gebergte sterk
gedaald. Op Verscheidene hoogcr gelegch
plaatsen is sneeuw gevallen.
Door PH. STRAETMANS.
Dat na dc felle reactie gevolgd op het bc#
sluit van president Hoover, de moratorium*
kwestie betreffende, een ven felle reactie
zou volgen, was te vooralen. Reeds in ons
voorlaatste bcursovcrzicht mankten wij ge*
wag van dc luwte, die na den storm was in*
getreden, doch de ontwikkeling der politie*
kc gebeurtenissen in de afgcloopcn weck
nam het schip van de beurs het laatste
vleugje wind uit dc zeilen. Het schip van
staat, dat een nauw contact met het schip
van dc beurs bewaart, lag eveneens op een
vlakke zee, waarboven geen aasje wind was
tc bespeuren. Mellon, de Amcrikaansche mi*
nister van financiën, confereerde in Parijs
dagenlang met Laval en Briand; in den bc*
ginnc wilde het niet vlotten en kantte zich
dc publieke opinie tegen dc Frknschc hard*
nckkighcid. Alles was zoo eenvoudig cn ge*
makkelijk gebleken; Hoover bood Europa
een blozenden appel aan. John Buil en Mi*
chcl bedachten zich dan ook geen oogen*
blik cn namen een stevigen hap. maar Ma*
riahnc was voorzichtiger cn wcnschtc er zich
eerst van te overtuigen, of de appel niet
een tikje was aangestoken. Deze aarzeling
verwekte misnoegen; men had gaarne ge*
xien, dat Frankrijk zich spontaan in de rij
had geschaard, die een verbetering der cco*
nomischc tóestanden op het oog had. Doch
allerwegen werd vergeten, dat zij. die z.g.
roet in het eten wenschtcn tc gooien, toch
ook bedacht moesten zijn op den nasleep,
die het uitstel van betalingen voor eigen
land tengevolge zou hebben. Men vergctc
niet, dat Frankrijk, door het uitschakelen
der Duitschc betalingen, een zeer belang*
rijke post op zijn begrootingen gaat missen',
die weer op een andere manier aangevuld
moet worden, liecl*'gemakkelijk is het hü
om Laval cn Briand. dc man der interna*
tionalc verbroedering, verwijten voor de
voeten tc gaan werpc.i, dat zij zich niet zon*
der meer bij de hocra*politick der overigen
aansloten, doch dc quaestie schuilt hier die#
per, zoowel in politiek als economisch op*
zicht, dan door de mccstcn wordt begrepen.
Inmiddels zijn dc gemoederen wat alge*
kocld cn de besprekingen tusschen Mellon
en Laval hebben een bevredigend verloop
gehad.
Zooals reeds gezegd, heeft dc beurs met
een plotselinge reactie op dc felle actie ge*
antwoord, doch dit was op zichzelf niets
verwonderlijk. Na een kort oogenblik van
moedeloosheid, die schrikbarend lage koer*
sen tengevolge had, kwam er weer een flau*
wc opleving na het bekend worden der
langzame toenadering tusschen Seine cn
Hudson. Thans vormde er zich een gezonde
ontwikkeling cn men kwam tot dc ontdek*
king, dat dc wei nog iets anders bevatte dan
alleen malschc grassprietjes. Dc toestand
in Duitschland is verre van gezond cn hier*
in zal door een moratorium van een jaar al
heel weinig verandering gebracht kunnen
worden. Voorts wordt er op het oogenblik
in Oostenrijk een verbitterde strijd gestre*
den om dc financiering van dc binnenland*
schc nijverheid gaande tc houden en tegelijk
tal v an buitcnlandschc crediteuren zooveel
mogelijk tc bevredigen. Oostenrijk in ern*
stigc moeilijkheden Duitschland dito, di*
to, is het bij nadere beschouwing wel zoo
wonderbaarlijk tc noemen, dat er tusschen
deze twee staten zoo iets als een An*
schlussbcwcging is gegroeid?
Uit Duitschland zijn nieuwe geruchten
oVcrgcfladderd, die men eerst nog niet met
den juisten naam wist tc betitelen, doch die
men thans zeer goed thuis weet tc brengen.
Na de overeenkomst tusschen Parijs cn New
York kwam er een betere tendenz op dc
fondsenmarkt tot stand cn weken dc ge*
ruchten, die enkele weken geleden dc ronde
hadden gedaan. Deze betroffen de twijfel*
achtige boniteit van enkele Duitschc ban*
ken, doch dat het slechts geruchten zijn ge*
wecst, bewijst wel het feit, dat zij plotse*
ling na het Fransch*Amcrikaansche accoord
van liet toonccl verdwenen. Want het is
toch te dwaas om tc vermoeden, dat het
twijfelachtig karakter van een Duitschc
bank plotseling in een positief kon vcran*
deren uitsluitend en alleen door het uitstel
van een deel der Duitschc staatsvcrplich*
tingen? Dc geruchten waren niets anders
dan een uiting van nervositeit, een vooruit*
loopen op hetgeen wclecns had kunnen gc*
beuren als Frankrijk niet accoord was ge*
gaan met het Amcrikaansche voorstel. Afgc*
scheiden van de onmiddellijke verdiensten
van het voorstel, zelfs van de voqrUÏtzich#
ten ia de toekomst, moet dan ook dc aan*
vaarding luide worden toegejuicht.
En het .werd hij nadere beschouwing hoog
tijd, dat er eens wat ontspanning in dc in*
ternationalc gemoederen kwam, want er is
nu letterlijk geen land ter w ereld te noemen
waar zich de malaise niet kenbaar heeft gc*
maakt. Uit Zwitserland komen berichten
over den slechten toestand der verschillen*
de banken, in Zuid»Afrika, het land der on#
mctclijkc rijkdommen komen dc prijzen van
het goud cn dc diamanten in gevaar, in
Australië hcerscht massa*werkeloosheid cn
grootc armoede, kortom, waarheen u ook uw
blikken laat dwalen, er is overal een ver#
slapping in de economische toestanden tc
bespeuren, al heeft het eene land er dan ook
meer onder te lijden dan het andere.
Economische armoede heeft verbittering
tengevolge cn niets is zoo gevaarlijk in dc*
zen gespannen tijd dan de stemming van
een volk.'dat zich door andere volkeren mis*
kend ziet. En daarom kunnen wij het zoo
van harte toejuichen, dat het initiaticf*Hoo*
ver in dc eerste plaats Duitschland betrof.
Want' hier schuilt dc bakermat der grootste
economische wanorde
(Nadruk verboden).
Een aanvulling van
Stalin s rede
Moskou, 8 Juli (V.D.) Dc voorzitter van
den raad van volkscommissarissen van de
sovjet-unie, Molotof, heeft in de zitting van
financieelc. deskundigen een redevoerin;
gehouden, waarin hij verklaarde, dat de
grondbeginselen, die Stalin in zijn laatste
grootc redevoering heeft uiteengezet, bin
nen korten tijd zullen worden verwerkelijkt.
Het betreft hier niet een principieele ver
andering van de economische methode der
sovjet-unie, maar de instelling van nieuwe
practische methodes om het bedrijfsleven
op te voeren en dc productie te vergrootcn.
De partij is zich welbewust van de moei
lijkheden, die de uitvoering \an het vijf
jarenplan met zich medebrengt. Zij hoopt
echter deze moeilijkheden door mobilisee
ring van de beste krachten der partij te
overwinnen.
Toepassing der nieuwe stellingen.
Moskou, 8 Juni (V.D.) Gepubliceerd
wordt een door Molotof en Stalin onder-
teekende oproep aan de organisaties van
het Donetzbekken Uitgaande van de reeds
bereikte resultaten, constateert de oproep,
dat de uitvoering van het vijfjarenplan vol
komen mogelijk is voor het Donetzbekken.
De essentieele taak is thans de kolcnpro-
düctie te nicchaniseeren. In den loop van
dit jaar reeds moet 50% der groote mijnen
gemechaniseerd zijn. Binnen twee maanden
moet de egaliseering der looncn afgeschaft
zijn. Men moet onmiddellijk overgaan tot
de levering aan werklieden, ingenieurs en
technici van fabrikaten, terwijl de woon-
conditics moeten worden verbeterd.
De oproep 6luit met een berócp op de te
werk gesteldcn om zoo veel mogelijk een
nauw contact te zoeken tusschen ingenieurs
cn technische werkkrachten en zoo veel
slechts mogelijk is den ingenieurs en tech
nici, die getrouw aan hun taak werken,
hulp te verleenen.
Hoogste Barometerstand:
706.8 Clermont.
Laagste Barometerstand:
742.3 lama.
Verwachting:
Zwakke tot matige Z. W.
tot Z. wind gedeeltelijk be
wolkt, weinig of geen regen,
iets warmer.
WEEROVERZICHT.
De depressie trok verder N.N O.-waart.s.
De booge drukking neemt in Zuid- en Mid
den-Europa toe, de gisteren vermeldde se-
cundairen zijn van weinig beteekenis. Do
temperatuur is in ons land en in Frankrijk
gestegen, in Schotland, op IJsland en in N--'
Scandinavië gedaald. Alleen in ScandiJia- -
vie viel nog veel regen, Karlsbad had 2L
Abisko 23 cn Wilby 22 m.M.
Storm waarschuwingsdienst.
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De
Bilt.
Geseind heden te 9.10 uur aan alle pos
ten: „Attentiesein neer'
Langestraat 49-51 Tel. 190
UITVERKOOP
LINGERIE
KOUSEN,
CORSETTEN.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Grootste voorraad.
Laagste prijzen.
INMAAKGLAZEN
y L. >/2 L.
L.
30
31
l'A L.
32
2 L.
33
L o n d e n, 9 Juli. (II.N.) Macdonald heeft
wegens de grootc inspanning van de laat
ste weken last van zijn zenuwen, waardoor
ook maagstoornissen optreden. Dientenge
volge heeft hij zich voor ecnige dagen op
Chequers teruggetrokken. Zaterdag keert
hij echter naar Londen terug, teneinde dan
dc groote betooging voor de ontwapening
bij te wonen, welke door drie politieke par
tijen is georganiseerd en waar als sprekers
behalve Macdonald ook Baldwin cn Lloyd
George zullen optreden. Men verwacht voor
deze betooging een buitengewoon grooten
toeloop, zoodat verscheidene parallelver-
gaderingen zullen worden gehouden. Ruim
60 organisaties van alle politieke richtingen
zullen aan de betooging deelnemen.
Zeer belangrijke schade
aangericht
Hamburg, 9 Juli. (V.D.) Dc Jie\ige rc-
genval, die nu reeds dagen lang in het gc-
heelc kustgebied rondom de Elbemonding
voortduurt, heeft overal ernstige schade
veroorzaakt. Te Hamburg zelf viel in dc
afgeloopen 24 uur 36.7 m.M. regen en ook
in het noorden van SleeswijkHólstein is
zeer veel water gevallen. In dc zoogenaam
de Vicrlandc'n nabij Hamburg heeft dc re
gen groote schade in de groontönkwecke-
rijen aangericht; do naoogst van aard
beien werd geheel vernield en het tevelde
staande graan regende plat, terwijl een
groot deel van dc hooivoorraden, dio nog
niet geborgen waren, verloren gingen.
In de Hamburger Markt zijn dc akkers
totaal vernield. Van de rogge kan mis
schien nog iets gered worden, maar de tar
we is geheel verloren.
In Noord-Hannovcr cn in SlecswijkHól
stein is veel vee in het land door den blik
sem getroffen, terwijl ook verscheidene
boerderijen zijn afgebrand.
42 45 ct.
Elk glas garantie.
P.NIërop
Lwo£S7A. QOJtei-298
Twintig kisten dynamiet in de
lucht gevlogen.
L o n d e n 9 Juli. (V. D.) Gemeld wordt
dat Donderdag in de Chileensche haven
Coronel 20 kisten met dynamiet in dc lucht
zijn gevlogen, waarbij behalve dat zeer aan
zienlijke schade werd aangericht, een groot
aantal havenarbeiders den dood vond, ter
wijl vele andere personen, o. m. de Britschc
consul, ernstig werden gewond.
Naar verluidt, is het ongeluk ontstaan
door het onvoorzichtig behandelen der met
springstof gevulde kisten.
HET BEZOEK VAN VON HOESCH
AAN LAVAL.
Parijs, 9 Juli. (II.N.) Do Franschc bla
den hechten groote beteekenis aan het be
zoek, dat de Duitschc gezant von Hoescli
gisteren aan minister-president Laval heeft
gebracht Bij dit bezoek moet ook de kwes
tie van het bezoek van den Duitschen rijks
kanselier en dr. Curtius aan Parijs bespro
ken zijn. vermoedelijk zal dit bezoek de
laatste dagen van Juli of begin Augustus
plaats hebben.
STRIBNY GEARRESTEERD
Praag, S Juli (VLD.) lieden is de afge
vaardigde van dc Tsjechische nationale liga
en voormalige minister van oorlog en van
spoorwegen, Stribny, gearresteerd. Ilij
wordt 3i' van beschuldigd bedrog te heu>ben
gepleegd en misbruik tc hebben gemaakt
van zijn positie. Zijn plotselinge arrestatie'
heeft groot opzien gebaarcL
