DE REIS OM DE WERELD - RONDOM DEN NOORDPOOL
WELF
SALAMANDER
SCHOENEN
Er is NIET beter
N. Hogenbirk
RECHTSBEGINSEL EN
RECHTSPRAK! IJK
3 De Grieksche geschiedschrijver Xenophon
vertelt een aardige anecdote uit het leven
van koning Cyrus. Toen deze een kleine jon
gen was en op school ging, had zijn onder
wijzer mede tot taak, den toekom6tigen heer
6cher te onderrichten in de beginselen van
het recht. Hierbij nam hij vaak een geval
uit de praktijk ten voorbeeld. Het dage-
Jijksch leven moest den koningszoon lecren,
wat recht en wat onrecht is.
„L'HIRONDELLE"
Sterk ingekrompen trajecten. Kans op
mislukking kleiner dan vroeger
yy
yy
en
yy
SCHOENHANDEL
v.h. fa JAC KROES
LANGESTRAAT 78 TEL 351
99
door
H. G. CANNEGIETER.
I Nu was er op school een jongen, die de
aandacht tr<?k omdat hij te wijde kleeren
aan had. Misschien had zijn moeder het pak
op den groei gekocht. Naast dezen jongen
zat een kameraadje, dat uit zijn kleeren
barstte. Zijn pak zat hem veel te nauw; aan
alle kanten was hij er uitgegroeid.
Daar de eerste jongen kleiner en tenger
der was dan de tweede, 6telde deze zijn
makker voor, van kieeding te ruilen. Hij
gaf zijn te nauw pak aan den buurman, wien
het juist paste en nam op zijn beurt dezen
het wijdere pak af, dat hem als gegoten zat.
Beide partijen waren bij deze transactie ge
baat.
Maar de meester bemoeide zich met het
geval en, daar hij meende hier een prachtig
voorbeeld te hebben, om zijn koninklijken
leerling het recht te leeren, vroeg hij Cy
rus, over de handeling van zijn beide scho-
lieren recht te spreken.
Cyrus oordeelde, dat men de zaak maar
moe6t laten, zooals zij was. Immers hadden
beide partijen bij deze ruiling voordeel ge
had!
De onderwijzer had dit antwoord ver
wacht. Hij legde Cyrus nu uit, dat hij op
verkeerden grondslag had recht gesproken.
Want Cyrus was uitgegaan van de vraag»
wat het beste paste. Hij had echter in de
eerste plaats moeten bedenken, wat recht is.
En het kan nooit goed zijn, dat iemand van
zijn eigendom wordt beroofd.
Aan dit geval moest ik denken, toen ik on
langs een bericht las omtrent een door een
dienstmeisje gepleegden diefstal. De huis
vrouw, bij wie zij in betrekking was, had
haar een bundel afgedragen kinderkleertjes
gegeven om deze op te bergen in een daar
voor bestemde romraelkist. Maar het meisje
had, inplaats van deze opdracht te vervul
len de kleertjes gebracht naar een arme
vrouw met een groot gezin, die van dit ge
schenk voor haar kroost profijt trekken
kon.
Toen de huisvrouw het geval ontdekte,
gaf zij het als diefstal aan bij de politie. De
verdere afloop is mij ontgaan; ik weet dus
niet, of de rechter zich op het standpunt van
den jongen Cyrus dan wel op dat van den
onderwijzer gesteld heeft.
Volgens de strenge regelen van het recht
hadden zoowel de schoolmeester als de huis
ouw gelijk. Men mag over een andere
jendom niet beschikken, alsof men er
nspraak op heeft Strafrechtelijk gespro
ken maakten zoowel de beide jongens, die
van kleeren ruilden zonder toestemming
hunner ouders, al6 het dienstmeisje, dat
het kindergoed naar de arme vrouw bracht
in plaats van naar de rommelkist, zich aan
diefstal schuldig,
i' Tooh gevoelen wij in dergelijke gevallen
iet6 van de waarheid der oude spreuk:
„Summa ju6, summa injuria", het opperste
recht is het opperste onrecht.
Wanneer een planter een voorraad suiker
of katoen vernietigt, welke zijn eigendom is,
heeft hij daartoe, naar de wet gesproken,
evenveel recht als het meisje, dat op het
brood trapte, wanneer dit brood eerlijk door
haar was gekocht en betaald. Maar schijnt
het ons niet vaak toe. of er in dergelijke ge
vallen naast het wettige recht ook nog iets
van een zedelijk recht bestaat, dat naar an
dere maatstaven oordeelt?
I Niet zelden geraken de beginselen van het
j recht en de eischen der menschelijkheid
met elkander in tweestrijd. Doch ook afge-
Jzien van deze botsing in de hoogc en zuivere
berggebieden van het abstracte, komt dik
wijls een alledaagsche factor nog in het ge
ding: de praktisch wenschelijkheid.
Men pleegt te smalen op de opportuniteit
en stellig vallen haar uitspraken niet onder
j die van om haar ^principieele hoogheid en
zuiverheid eerbiedwaardige normen. Maar
in het dagelijksch leven heeft ook de nut
tigheid als factor haar plaats.
Men herinnert zich den boer, wien de plii-
losoof had voorgerekend, dat er eieren be
stonden, welke hij niet kon tasten en zien
en hoe die boer tot den philosoof zeide: „Eet
jij maar met je wijzen kop die philosophi-
sche eieren op."
Evenals de abstractie van de philosophie
met de concreetheid van het leven kan strij
den, openbaart zich soms ook een tegen
stelling tusschen het beginsel van het recht
en de eisch van de werkelijkheid. In den
katheder moge het recht souverem zijn, in
de maatschappij sta het in dienst van het
leven.
DAMES-MODEMAGA ZIJN
18 LANGESTRAAT
Rokjes - Pullovers
Wellen Manteltjes
Reis- en Regenmantels
Rad-artikelen
Strand-Pyama's
Wollen en Raffia Barets
(Bijzondere correspondentie).
De vrees voor de poolkoude heeft de vlie
geniers langen tijd er van weerhouden, op
hooga breedten te vliegen. Toch worden daar
de trajecten veel korter, doordat de afstand
tusschen de meridianen voortdurend klei
ner wordt. Een reis om de wereld op hoogc
breedte behoeft dus niet lang te zijn; de
koude vormt het eenige bezwaar. Het
schijnt echter, dat de piloten van plan zijn,
thans over dit bezwaar heen te stappen,
want er zijn niet minder dan acht plannen
in voorbereiding voor groote reizen (waar
onder twee reizen om de wereld), waarbij
de bekorting van den afstand door hst vlie
gen op hoogc breedten het voornaamste
punt is. Dit is een aanwijzing, dat het trans
atlantische verkeer in de toekomst zooveel
mogelijk den kortsten weg zal volgen, on
verschillig ho3 die over den aardbol loopt;
de „route langs den iOen breedtegraad" zal
dan wel vervallen. Op een globe zal men in
derdaad kunnen controlecren dat de route
New-YorkParijs via Harbour Grace op
New Foundland vrijwel een rechte lijn is.
Eigenlijk zou het tusschenstation nog iets
Noordelijker moeten liggen dan Harbour
Grace, vooral wanneer naar meer Oostelijk
gelegen plaatsen als Berlijn of Boedapest
gevlogen moet worden. Doch Harbour Gra
ce is op het oogenblik het meest geschikte
punt.
Van deze route zal. door velen gebruik
gemaakt worden, o.a. door de Hongaren
Alexander Magyar en Kapitein George En-
dres, die met een Lockheed Sirius. voor
zien van een Wasp motor, naar Boedapest
willen vliegen. Ze hadden verleden jaar al
willen gaan, doch waren niet tijdig klaar
voordat liet slechte weer begon. Otto Ilillig
en Holger I-Ioirüs zijn reeds den Oceaan
overgestoken en naar Kopenhagen gegaan
met sen Bellanca. Hillig is een Duitscher,
die 40 jaar geleden naar Amerika emigreer
de en daar rijk is geworden als fotograaf.
Ilij had verleden jaar met den Graf Zep
pelin naar Duitschland willen gaan, doch
toen hij geheel reisvaardig op het vliegveld
te Lak?hurst aankwam, bleek dat zijn ge
reserveerde plaats al sinds het begin van
de reis door een ander bezet was geweest.
Hillig ging teleurgesteld naar huis, doch
toen hij hoorde van het plan Hoirüs, steun
de hij hst met 25.000 dollars om een vlieg
tuig te kunnen koopen. Want Iloirüs zelf is
een arm piloot, die zeven jaar geleden de
ouderlijke boerderij in Denemarken heeft
verlaten om naar Amerika te gaan. Hillig
heeft echter ook zijn vliegbrevet gehaald en
beiden oefcnden%zich veel in nachtvliegen
en blindvliegen. Het merkwaardigste is. dat
Hillig nog nooit gevlogen had voordat hij
met Hoirüs in zijn eigen vliegtuig zat. Na
de gelukkige landing in Kopenhagen werd
de tocht naar Steinbr eken, zijn geboorte
plaats in Duitschland voortgezet.
Deza piloten vliegen dus telkens twee aan
twee; hetzelfde is het geva^ bij de reizen
om de wereld van Herndon en Pangborn
en van Post en Gatty. Het is daarom des
te opmerkelijker, dat Ruth Nichols en Leu-
Een overzichtskaartje.
ra Ingalls beiden een solovlucht willen on
dernemen. Deze solovluchten over den Oce
aan zijn hun van verschillende kanten af
geraden, doch tevergeefs. Ruth Nichols zei-
de dat de vliegtuigen en motoren de laat
ste vier jaar belangrijk zijn verbeterd, zoo
dat haar moeilijkheden niet zoo groot zijn
als die van Lindbergh en Chamberlain. Deze
laatste heeft haar ook eerst van het plan
willen afbrengen, doch toen dit niet geluk
te, is hij haar toch met de voorbereidende
werkzaamheden blijven helpen. Hij was
vroeger houder van het wereldrecord voor
nonstopvluchlcn en is nog steeds de hou
der van het Amerikaansche record.
Ruth Nichols heeft intiisschen met haar
Occaanvlncht niet veel succes gehad. Bij
het opstijgen kwam haar machine te val
len en brak zij zelf een been. Voorloopig
zal hel dus van een tocht over den grooten
vijver wel niet komen. Maar vliegtuig, de
Lockheed Vega, was overigens uitstekend
uitgerust. En met ditzelfde vliegtuig be
haalde zij verschillende wereld snelheids-
en hoogterecords voor vrouwen. Het vlieg-
luig was uitgerust met een Wasp motor van
650 P.K. en met een door Chamberlain zelf
ontworpen landingsgestel, dat een grootero
snelheid tijdens de vlucht mogelijk maakt.
Het opstijgen met de zware voorraad ben
zine moestvergemakkelijkt worden door een
Standard verstelbare propeller, die haar te
vens in staat stelt om haar vliegsnclheid
aanmerkelijk op te voeren. Verder had zij
de beschikking over een kunstmatigen ho
rizon, alweer een voordeel dat Lindbergh
en Chamberlain niet hadden, en zijn alle
benzine- en olieleidingen dubbel gemaakt,
terwijl de buigzame metalen leidingen allo
zijn ingesloten in waterdichte rubber, zoo
dat bij een eventueel scheuren der leidin
gen geen lekkage ontstaat. Maar voQrloo-
pig komt er niets van haar tocht.
Laura Ingalls zal eveneens naar Parijs
vliegen en wel met een Lockheed Air Ex
press, waarbij de vleugel geheel bovenop
de fusilage rust en in evenwicht wordt ge
houden door metalen stutscls. Zij vliegt in
een open cockpit die zich vrij ver achter
den vleugel bevindt. Zij is op het oogen
blik echter nog niet geheel gereed met
haar voorbereidingen.
Deze transatlantische vluenten blijven al
le nog ten Zuiden van de Poolstreken; het
moeilijkste deel van het traject ligt clkens
tusschen 50 en GO graden Noorderbre3dte.
Anders is liet gesteld met de beide vluch
ten die Lindbergh ontworpen heeft, n.l.
New-York—Tokio cn New-York—Peiping.
Bij de route New-YorkPeiping is opmer
kelijk, dat beide plaatsen op ongeveer 40
graden N.B. liggen en bijna tegenover el
kaar op den aardbol. Lindbergh had dus
ook de halve aarde kunnen omvliegen
langs dien breedtecirkel, terwijl het thans
gevolgde principe, wanneer het in alle
strengheid werd doorgevoerd, zou leiden
tot een route, die vrijwel over den Pool
ging. Deze is ongeveer een derde van de
andere route, wat men met een touwtje op
de globe kan nameten. Lindbergh zal ech
ter uit practische overwegingen den Pool
„links laten liggen" en niet Noordelijker
komen dan de 80e breedtegraad. Van New-
York vliegt hij resp. naar Godshaven op
de Westkust van Groenland, King's Bay op
Spitsbergen en verder het lange stuk tot
Peiping.
De andere door Lindbergh ontworpen
vlucht, van New-York naar Tokio, voert
hem tot den 70en breedtegraad. Een rech
te lijn tusschen de beide plaatsen loopt n.l.
langs ds Noordkust van Alaska en van
hier af tot Tokio zal hij die kortste route
ook trouw volgen Van New-York naar
Noord-Amerika zou die route hem echter
noodelooze moeilijkheden in den weg leg
gen bij de lange vlucht over Noord-Canada
en daarom neemt hij zijn weg over Edmon
ton. Deze vluchten van Lindbergh zullen
ntefc het karakter van een recordvlucht dra
gen. Ilij maakt ze met zijn vrouw en wil
de tochten zoo aangenaam en comfortabel
mogelijk inrichten.
De voorgenomen vluchten om de wereld
hadden echter wel degelijk ten doel, -3011
record te breken, cn wel dat van de Graf
Zeppelin, die <le vlucht in 22 dagen heeft
volbracht en naar alle waarschijnlijkheid
nog in dit jaar zijn eigen record zal verbe
teren. Dr. Eckener is van plan om in den
loop van drie of vier weken zesmaal den
Oceaan tusschen Spanje en Zuid-Amerika
over te steken bij wijze van proef voor een
snellen mail- en passagiersdienst, waarbij
aan de eindpunten de passagiers door vlieg
tuigen verder vervoerd worden. De reis zou
3 dagen duren.
De reis om de wereld van Post en Gatty
moest 16 dagen duren, zij deden liat in nog
geen 9 dagen. De route liep van New-York
over Harbour Grace, Berlijn en Moskou
naar Tokio, en van daar ten Oosten van
Azië en ten Zuiden van Alaska, langs de
Westkust van Canada tot Seattle toe, van
waar New-York dwars over het vaste land
werd bereikt. Korter is nog de route van
Ilcrndon en Pangborn, die een afstand van
1000 mijlen de „route van den lOen breed
tegraad" volgen en dan verder naar Mos
kou en vandaar, als de conditie van hun
vliegtuig en motoren het toelaten, naar het
Baikalmeer in Siberië. Dit is wederom een
zeer zwaar traject, en daarop moet dade
lijk de groote reis naar de Beringzec wor
den gedaan, waar een afgelegen handels
post der Sovjet-Regeering ligt. Vandaar
vliegen zij dan dwars over Alaska naar Ed
monton en verder via Chicago naar New-
York.
Er zijn dus nog tal van avontuurlijke
tochten. Steeds meer moeilijkheden worden
overwonnen, en de kans op mislukking is
kleiner dan vroeger. Niet alleen door het
betere materiaal, doch ook door de groote-
1*3 kalmte der piloten, die er hun tijd voor
nemen, om alles rustig voor te bereiden en
niet te ongeduldig zijn, om hun vertrek uit
te stellen, als het weer of andere omstan
digheden dit, noodig maken.
Lilly las en herlas het gemengd:berichtje
zoo lang totdat zij het uit het hoofd kon
spellen:
„Den bekenden Amerikaanschen expedi
teur Jack Brown heeft de smart getroffen
zijn jonge vrouw te moeten verliezen
Smart.. 6mart? Misschien toch wel...
Uit gewoonte Misschien was Jack toch
wel een beetje verdrietig, misschien waren
de huwelijksbanden voor hem de banden
der noodzakelijkheid geworden, misschien
duizelde hij een korte pooze bij de gedachte
aan vrijheid
Maar daarna? Wat daarna?
Zij balde onwillekeurig de krant in haar
vuist samen. Zeldzame samenloop van om
standigheden. Nu was zij gebonden.
Haar man trad de kamer binnen. Zij
streek de krant glad.
„De vrouw van Jack is gestorven" ze» ze
„Jack? Welke Jack? Ach zoo. Jack
Brown... waaraan is zij gestorven?"
„Dat weet ik niet." Zij reikte hem de
krant over en wees op het gemengd be
richt. Hij vloog de paar regels snel door.
„Hm, belabberd voor hem. Konden zij nog
al goed met elkaar opschieten? Ik heb zul
ke dwaze verhalen over hem hooren vertel
len. Maar de menschen weten altijd meer
te praten dan er werkelijk aan vde hand is."
Haar man ging de kamer uit cn Lilly
bleef alleen.
Zij borg het .gezicht in de handen en ver
loor zich in schoone bittere droomen. Hoe
lief hadden zij elkaar gehad. Jack en zij.
Doch Jack was arm en zij was heel jong...
Er was een dagelijksche strijd met de ou
ders van beide zijden en het was voor haar
een opluchting geweest toen hij een positie
in Amerika aanvaardde. IJaha een opluch
tingde gedachte aan zijn wanhopig
vertrokken gelaat bij het afscheid op de
boot, het laatste wuiven, van zijn- hand
het was een ma-mürtg geweest, den lange,
onbarmhartig lange marteling zonder hoop
op verlossingi - -
De jaren waren voorbij gegaan. En toen
had zij Peter getrouwd,, Përci' die* haar al
zoo lang lief had gehad.
En toen
Zelfs wanneer hij met al die eischen van
zijn liefde komt. dacht zij lederen dag, kan
ik niet, nooit kan ik Peter meer in den
steek laten. Maar het deed zoo'n pijp om
daaraan te denken. De marteling van jaren
terug was opnieuw begonnen, iederen dag
de kwellende gedachte: Wanneer bij. nu
eens terug komt
Peter vermoedde niets. Peter merkte niets.
Zij voelde een groote rustige teederheid
voor hem terwijl zij toch tegelijkertijd het
gevoel had alsof zij hem dagelijks in de
weegschaal van haar ziel legde, in de aa-
dere schaal woog zij de droomen en herin
neringen aan vroeger en zij werd bang voor
zichzelf wanneer zij aan den doorslag dacht.
Nimmer zou zij Peter in den steek mogen
laten, zij hamerde dit dagen lang in liaar
moede hoofd en tochMisschien weet hij
niet dat hij tegenstand zal ontmoeten, ja
tegenstand, misschien komt hij zekeren
dag hier als een overwinnaar cn verlangt
verlangt, wat? Heb ik hem een belofte ge
daan? Ja... wat heb ik hem beloofd? Lief
de, eeuwige onverbrekelijke liefde. En hij
zal deze opeischen, hij zal haar verlangen
en ik ik zal bij Peter blijven, maar mijn
hart, mijn arm hart.
Hoe lang kan men door oude herinnerin
gen en droomen tot vertwijfeling worden
gebracht? Ongelooflijk lang.
„Ik vind dat je er slecht uit ziet," zei Pe
ter op zekeren dag tot haar.. Het had bijna
een jaar geduurd, voordat hii tot deze ont
dekking was gekomen.
Zij lachte hem vriendelijk toe, maar zij
was moe, zoo moe
Ik heb aardig nieuws voor je.
„Je oude vriend Jack is thuis," vervolgde
bij. „Hij is een week geleden getrouwd met
een dochter van Holst; ITolst en Trenity.de
grootste exportfirma van New-York. Ze zul
len de wittebroodsweken in Europa door
brengen. Kan je deze tijding niet een beetje
opmonteren?"
Zij staarde hem aan.
Zijn gezicht w as vriendelijk, er lag een
rustige lach om zijn mond.
..De dochter van Holst," zei zij zacht voor
zich zelf, „Yrsa ITolst, aie Is toch pas twin
tig jaar oud."
Peter glimlachte.
„Nu ja," zei hij met een vergoelijkend
knipoogje, „dat is voor Jack alleen maar
een voordeel."'Hij boog zich over haar heen
en kuste haar beven den mond
Toen hij de kamer had verlaten, zocht zij
met brandende oogen naar een vertwijfe-
hng in haar innerlijk. Maar zij was èr niet.
Het was slechts een gevoel van teleurstel
ling, van beleediging misschien, doch zij
kon zich niet goed verklaren, waarom al
haar kwellingen en twijfel nu plotseling
waren verdwenen. De smart van vroeger
was niet (eruecrekomen. die... was reeds
lang gestorven. Zij voelde zich slechts een
weinig beleodigd, een droom was vervluch
tigd nis een wierookwolkje
Zij kon niet schreien, doch ook geen
glimlach kwam op haar gelaat,..
B. V'AN SOMEREN.
