UTRECHTSCHEWEG10 - TEL 179 AMERSFOORT
""JAS SE
N.V. COMPAGNIE
HOE ONTSTAAT DE MODE?
De mode, waar komt toch de mode
vandaan? Is ze iets specifieks Parijsch
of Wcensch of Londensch? De vrouwen
sullen dadelijk zeggen, natuurlijk. Men
ziet toch dadelijk of een kleedingstuk
bijvoorbeeld uit Parijs komt, of het
doordrenkt is van de „esprit parisien".
Maar dit is toch niet geheel en al zoo.
In „De Dietsche Gedachte" vonden wij
cenige aardige opmerkingen aangaande
dit onderwerp. Wij lezen daar, dat de
Fransche smaak en Parijsche kunstzin
even weinig met de mode te maken
hebben, als Nederlandsche smaak, Am-
sterdamsche kunstzin met de diamant
slijperijen.
Toen na de onrustige middeleeuwer,
het landverkeer toenam door de ves
tiging van het Fransche Koninkrijk,
werd de kunst en mode van Venetië en
Brugge, knooppunten van zeehandel,
verdrongen door die van Parijs, nadat
Italiaansche kunstenaars door de
Medicis aan het Parijsche hof waren
gekomen en in Lyon de zij Jeindustrie
van Italië was overgebracht. Parijs
werd knooppunt van het landverkeer en
zóó ontstond te Parijs de mode
industrie, die, wat mannenkleeding be
treft reeds in het begin der 19e eeuw
verdrongen werd door de Londensche
Mode: Redingote, smoking, enz. In hoe
verre wordt nu de mode bepaald door
Franschen of Engelschen smaak? Of
liever Parijschen of Londenschen
smaak? Wij weten, dat de werkelijke
mode niet door de mode-industrie ge
schapen wordt. Het zijn individuen, die
hetzij onder de mannen, hetzij onder de
vrouwen, een mode doen ontstaan, de
„beaux" en de „belles". Het zijn zon
der uitzondering mannen of vrouwen
van smaak, die een mode doen
wijzigen. De koningen der mode-in
dustrie hebben daarbij geen andere rol,
dan dat zij hun oor te luisteren leggen
en zoodra blijkt, dat een verzinsel van
een man of vrouw, die den toon aan
geeft, inslaat, daarna aan heeren of
dames met veel geld en weinig eigen
smaak die nieuwe vorm aanpraten. Zoo
zegt men dal de hoeden-leveranciers
te Londen weer den strooien hoed wil
len lanceeren, nu de Prins van Wales in
Zuid-Amerika, op zijn tocht daar, weer
den gewonen strooien hoed droeg.
Een anecdote zal dit verduidelijken,
uit mijn eigen ervaring. In een hoofd
stad van het verre Oosten, waar duizen
den Westerlingen van dertig nationali
teiten een weeldeleven leiden van veel
uitgaan, droeg in den winter 1922 op
1923 iedere dame der uitgaande wereld
een avond-toilet, bestaande uit een
soort ouderwetsche nachtpon zonder
versiering, glad langs het lijf, tot even
onder de knie, zooals toen „mode" was
overal elders, van Berlijn over Parijs
tot in New York enz., nog tijdens den
oorlog ontstaan vermoedelijk uit „zui
nigheid".
Het was eigenlijk een belachelijke
mode. De „mode" leidt tot eenvormige
dracht, behoudens kleur of bijversie
ring. Deze mode dus stond alleen aan
vrouwen, slank van lijn, middelmaat.
Was men lang en mager of dik, maar
vooral, was men kort en dik, dan stond
het volkomen belachelijk. Maar nie
mand ziet dat, als de mode regeert.
De rijkste dames toonden zich in die
verre hoofdstad uitsluitend in origi-
neele Parijsche costumes. Elk vóór- en
rajaar kwam uit Parijs een vertegen
woordiger van een beroemd mode
magazijn in een der groote hotels en
verkocht koffers vol met Parijsche
„mode". Bovendien de lage franc
verleidde ertoe bestelde men recht
streeks uit Parijs. De minder rijke
dames lieten hun costumes maken bij
een paar Poolsche naaisters, gezusters,
waarvan er één eenmaal 's jaars de
15.000 K.M. aflegde naar Parijs om
nieuwe „modellen".
Toen was er in die verre stad, 40 da
gen van Parijs, een Hollandsche dame,
wel slank, maar groot, die het in haar
hoofd kreeg op een avond te verschij
nen in keurslijf en klokrok, „geïnspi
reerd" op Scheveningsch costuum. Zij
liet het maken bij de Poolschen, maar
onder geheimhouding, om te kunnen
zeggen dat het de laatste Parijsche
mode was. Die leugen was noodig, om
dat anders bij voorbaat alle „charme"
verloren was. Tusschen al die lange
sladoods en dikke tonnetjes in nacht
pon verscheen een vrouw, jong, de
lengte gebroken door het keurslijf, een
rok halverwege de kuit. Het werd een
triomf. Enkele dagen daarna kwam de
Poolsche vragen of zij Mevrouw's mo
del mocht namaken, verschillende da
mes hadden gevraagd of zij het kon.
Mevrouw gaf haar toestemming. Dien
winter droegen een zestal dames de
nieuwe „Parijsche" mode. De Poolsche
energiek, ging naar Parijs en liet daar
eveneens het model namaken en kwam
met een berg terug. In den winter van
1923/24 droeg de helft der dames keurs
en klokrok, nu werkelijk grootendeels
uit Parijs. In den zomer van 1924 be
vatten de Parijsche modejournalen het
nieuwe model als „dernier cri de Paris"
en tot op heden hield deze mode voor
avondtoilet stand met steeds langer
wordende rok en „taille". Zóó heb ik
toevallig een nieuwe mode zien ontstaan
en ik sta voor de waarheid in.
Hiermede is het geheim der Fransche
mode-industrie onthuld. Door haar ver
bindingen over de geheele wereld
merkt zij spoedig hoe ergens ver weg,
in Valparaiso of New York, in Berlijn
of Weenen, in Tokio of Peking of
Shanghai, een dame met eigen smaak
iet suitvindt, dat bij de omgeving „in
slaat". Of het een hoedvorm is, of een
TWEE SLANK-MAKENDE
MODELLEN.
Links een ochtend- of namiddag
japonnetje van rozc:oode crêpe met
geschulpte randen die, behalve aan
de mouwen, voorzien zijn van plissé's
van beige crêpe veloutine. Beige
knoopen en ceintuur-gesp
Rechts een modelletje van pastel
blauwe zijde, dat door de kraag slank
maakt. De getande rand daarvan
vormt de eenige garneering; daarom
vraagt deze japon een groote broche
of lange ketting om het geheel af te
maken.
AVONDMANTELTJE.
Avondmanteltje van zwart doorzich
tig fluweel met wit bont en een voe
ring van witte crêpe satin. Door de
groot losse strik op den schouder kan
het bij al zijn eenvoud toch met het
meet gekleede toilet gecombineerd
worden.
patroon, of een stof, dat doet er niet
toe. Zoo ontstaat plotseling de drang
naar Schotsch-bonte stoffen, of een
bloempatroon, of een klokhoedje. Er is
geen mode-koning te Parijs of elders,
die in zijn bureau opeens verzint welke
nieuwe mode hij zal „ontdekken". Hij
weet door zijn uitgebreide cliëntèle,
dat ergens iets nieuws is gedragen, dat
bij anderen navolging vond. Dit neemt
hij dan over. Zijn eigen kunde helpt
hem om het nieuwe mode-model aan te
passen aan dikken en dunnen; om
vrouwen, die niet weten welke kleuren
of stoffen haar staan, te helpen; om al
die nietige dingen als een strookje hier,
e enstrikje daar, met smaak te plaat
sen. Maar de „mode" maakt hij niet
Vandaar, dat praktisch gesproken een
mode jaren noodig heeft om door te
dringen. Zij sterft zoodra tot in het af-
gelegenst oord de dienstbode op haar
Zondagsch gekleed gaat naar „de mo
de" en dan heeft reeds hier of daar een
vrouw met smaak iets nieuws verzon
nen en heeft de uitgaande wereld er
zich al van meester gemaakt. Zóó is
precies aan te geven, hoe de tegen
woordige mode van halskettingen, arm
banden en ringen van halfedelgesteen-
ten, zelfs glas, is ontstaan. De oor
sprong lag bij de Amerikaansche rijke
toeristen, die na den oorlog elk jaar bij
duizenden naar China kwamen. China
en Japan liggen maar een 12 dagen
stoomens van Vancouver. Daar vonden
zij te Peking smaakvolle kettingen enz.
van „Peking Blue" (glaskralen), „jade"
amethyst, bergkristal, enz. voor spot
prijzen, zoodat zij bij elk 'oilet een in
kleur passende versiering konden dra
gen. Toen begon de handelaar in
Europa en Amerika ze in Peking op te
koopen om ze met 1000 pCt. winst te
verkoopen aan hen, die de lange reis
niet konden maken en eindelijk begon
in Europa de industrie met haar na
maak, en schoten overal de winkels in
halfedelsteenen als paddestoelen uit
den grond. Een enkele maal mislukt
zulk een poging een mode te „pous-
seeren". Toen Toetankamen in Egypte
werd opgegraven en alle bladen en
tijdschriften vol stonden over Toetank
amen, brachten toeristen uit Egypte,
ringen, kettingen a la Toetankamen
mede. Men maakte Toetankamen stof
fen, met patronen aan Egyptische kunst
ontleend, maar het bleek te bizar en
sloeg niet in.
Het staat verder vast, dat veel z.g.
Parijsche hoeden en japonnenmodellen
niet in Parijs, niet in Frankrijk worden
gemaakt, al worden zij daar verkocht.
Zoo verzon niet Parijs de sjamberloeks,
de sjaals van Kashmir, de Spaansche
Manillasjaals, de pyama's enz.
Tot zoover de schrijver in De Diet
sche Gedachte. Op een kleine uitzon
dering na, kunnen we het geheel met
den schrijver eens zijn. Alleen willen
we opmerken, dat de Parijsche mode
huizen alleen hun modellen naar het
buitenland verkoopen en dat de cou
peuses van de inheemsche modehuizen
aan de hand van die modellen cos
tumes knippen. Want de vrouw van
smaak zal nimmer een confectie-cos-
tume dragen, ook al komt dit uit Parijs.
DIRECTE TOEVOER VAN
WARM WATER.
Het is zeker een verlangen van vele
huisvrouwen om zoo spoedig mogelijk
kokend water te hebben. Het is dik
wijls lastig te moeten wachten tot de
fluitketel haar geluid begint voort te
brengen. En vele dames zullen zonder
twijfel wel eens een stoute droom
hebben gedroomd, waarin men warm
water verkreeg zoo uit de kraan.
Dus niet meer het tijdroovende ge-
kook; men zet de kraan open en het
warme water voor thee, koffie enz.,
stroomt in de pot.
In eenige groote steden van Neder
land is deze droom reeds werkelijk
heid geworden. De gemeente verstrekt
warm water in reservoirs! Maar de
kleinere steden en ook de dorpen zijn
nog altijd op de ouderwetsche ketel
aangewezen.
Een Duitsche firma heeft nu een
handig instrumentje in den handel ge
bracht, dat het mogelijk maakt in zeer
korten tijd warm water te hebben.
Zooals men op ons plaatje ziet,
doorloopt het (nog koude) water de
dikke buis, die in verbinding staat met
een stopcontact. In de buis wordt het
water verwarmd tot 96 gr. Celsius.
Het instrument gebrul'"' ->r weinig
stroom.
DRINK MEER MELK!
In Londen is er onlangs een propa
ganda op touw gezet om meer melk te
gebruiken. Vermoedelijk werd zij niet
geheel belangeloos gehouden, doch
wat doet dat er toe, als wij met een
goed voedingsmiddel te doen hebben.
En dat is de melk! De voedingswaar
de van 1 Ltr. staat gelijk met die van
4 ons mager vleesch, 9 eieren, 5 ons
kippenvleesch of 8 ons visch. Verder
bevat melk alle vitaminen, die noodig
zijn voor het opbouwen van het been-
derstelsel, het reinigen van het bloed
en het verkrijgen van een goede ge
zondheid. In melk bevindt zich n.l.
vitamine B, dat zenuwkwalen geneest.
Elk kind heeft dagelijks melk noo
dig om sterk en gezond te worden,
doch ook volwassenen kunnen er baat
bij vinden en worden bij geregeld ge
bruik van melk niet zoo spoedig oud.
Sommige vrouwen drinken geen melk,
omdat zij vreezen, er dik door te wor
den; dit is echter onjuist, wanneer
men de melk tenminste afzonderlijk
gebruikt en niet tegelijk met ander
voedsel.
KEUKENHOEKJE.
Zomertijd is slatijd! Geen wonder,
wie zou er in warme zomerdagen niet
een lekker frisch slaatje waardeeren,
en wat voor de huisvrouw nn be
lang is welk ander gerecht is zoo
vlug en zoo gemakkelijk klaar te ma
ken? Met een beetje fantazie kunnen
we alleraardigste combinaties beden
ken, die niet alleen uitstekend smaken,
maar ook opvallen door hun fleurig
heid; want we bepalen ons nu niet
meer tot kropsla, komkommer en
tomaat, doch gebruiken ook alle blad
groenten, worteltjes en bloemkool, die
in kleine stukjes gesneden ons de
bouwsteentjes verschaffen voor een
kleurig mozaïk, een ware „zomersla".
Inplaats van de groenten van den
vorigen dag, b.v. de slaboonen op te
warmen, maakt men er een aardig
koud schoteltje van, opgemaakt met
wat zilveruitjes en waaiervormig ge
sneden augurkjes. Variatie genoeg.
Slasaus met geklopt el.
1 ei, 3 eetlepels slaolie, 3 eetlepels
azijn of citroensap, 1 theelepel Maggi's
Aroma, 1 afgestreken theelepel zout,
1 volle theelepel mosterd.
Klop het ei met het zout en den
mosterd goed uit elkaar, giet er steeds
klopende eerst de Aroma, daarna
langzamerh; nd de olie en tenslotte
den azijn door.
Menu van de week.
Zondag: Champignonsoep, kalfs
lapjes, luinboontjes, aardappelen, cus
tard met aardbeien
Maandag: Bloemkool met sau-
sijsjes, aardappelen, wentelteefjes
Dinsdag- Roaslbeel, zomersla,
aardappelen, rijst met boter en suiker.
Woensdag" Kondvléesch. aard
appelpuree, ges'oofde tomaten, ri's'e-
koekjes.
Donderdag" Gebakken I
komkommersla, aardappelen, grie
meel met rozijnen
V r ij d a g Windsorsoep, barin"" 1
met gebakken toast, krois'-jcss-nnv -,
Zaterdag: Gehukt, wortelt
aardappelen, fruit
Greenten van de maandb'o"mko--!,
tuinboonen worteltjes. doperwten,
capucijners, tomaten, peulen spinazie,
andijvie, postelein kropsla, stuofsla,
komkommer, zuring
HUISHOUDELIJK ALLERLEI.
Jodium tinctuur.
Wanneer men bij de er*ste sporen
van een verkoudheid een glas water
drinkt, waarin één druppel Jodium,
dan kan men zeer vaak het erger
worden daarvan voorkomen.
Huiduitslag,
Huiduitslag na een -'aterverband
treedt zeer vaak op bij menschen ol
kinderen, die een gev-eligen huid
hebben, vooral indien men koud water
gebruikt bij de omslagen. Bij voorko
mende gevallen is het dan ook goed de
huid, nadat deze goed droog is, met
lanolin in te wrijven.
VIJF ZOMERSCHE KINDER
JURKJES.
Van links naar rechts:
Jurkje van zijden crêpe in een der
pastelkleuren met open zoomen en
plooitjes (handwerk). 1 tot 3 jaar
Jurkje van geborduurde voile met
een effen kraagje, dat op de jurk is
bevestigd door twee geborduurde,
motieven. 2 tot 6 jaar.
Jurkje wan rose voile met witte
moesjes (Zwitsersch borduursel en
witte kant met moesjes). 2 tot 6 jaar.
Jurkje van geborduurde voile met
randjes in afstekende kleur. 2 tot 6
jaar.
Jurkje van geruite organdi met een
wit doorzichtig kraagje, waarop bloe
men zijn geappliqueerd 2 tot 6 jaar
OPRUIMING
