DE TOLUNIE VOOR HET HOF
MOEZELWl IN EN
A. Schoterman Zn.
A. H. VAN NIEUWKERK N.V.
PROF. KAUFMANN AAN
HET WOORD
Een regionale overeenkomst
RestaurantPrincess
Utrechtschestraat 17 Telef. 145
DE RELLETJES TE
ROTTERDAM
Opnieuw twee gewonden
KLEINE ONTWERPEN AAN
DE ORDE
Beekensteinschelaan Beekstraat Tei. 543
Complete Meubüeering
HUMORHOEKJE
Verdere aspecten van het begrip
onafhankelijkheid
Het Permanente Hof van Internationale
Justitie heeft vandaag de behandeling van
de zaak der Duitöch-Oostenrijksche Tolunie
voortgezet.
Het woord was thans aan den agent der
Ooetenrijksche regeering, prof. dr. E.
Kaufmann.
In de eerste plaats wees pleiter er op,
dat het noodig was, de teksten van artikel
88 Verdrag van St. Germain en van het
Protocol van Genèvs te inlerpreteeren.
Hoofdzaak is daarbij artikel 88, daar dit
het internationaal statuut van Oostenrijk
regelt De invoeging van dit artikel werd
door den Oppersten Raad aldus gemoti
veerd op 2 September 1919, dat het noodig
was voor het beginsel reeds erkend in
artikel 80 van hst verdrag van Versailles
in het verdrag vin St. Germain neer te
leggen; n.l. dat de onafhankelijkheid van
Oostenrijk onvervreemdbaar is behoudens
goedkeuring van den Volkcnbondsraad. Dit
artikol bracht dus geen nieuw beginsel
het verdrag Indien door de tweede alinaa
van dit ïrtikel niet voorkomt in artikel 80
Verdrag van Versailles, dan geeft die ali
nea slechts een consequentie aan van het
geen reeds in ck eerste alinea ls vervat.
De lru de tweede alinea genoemde daden
zijn geen andere dan die in de eerste ali
nea bedoeld zijn. Dit blijkt uit de woorden:
„En Coséquence", „bij gevolg", waarmede
de tweede alinea aanvangt. De Fransche
regeering beroept zich op een protocol van
22 September 1919, dat echter niet door
Oostenrijk is geteekend en slechts betrek
king heeft op een bepaald geval, n.l op
artikel 61 Duitsche Grondwet, doch geen
algemeen beginsel inhoudt. Voorts beroept
Frankrijk zich op een nota van den opper
sten Raad van 16 December 1919,. die alleen
betrekking hïeft op de handhaving van de
integriteit van het Oostenrijk6ch gebied.
Wel vindt men aan het slot van die nota
voor het eerst de uitdrukking: „politieke
en economische onafhankelijkheid", maar
die uitdrukking is In het voorbijgaan ge
bruikt.
Men kan daarin niet een bewijs van in
stemming van Oostenrijk zien m?t de in
terpretatie van het begrip „onafhankelijk
heid", welke Frankrijk daaraan geeft. De
bedoelde nota bevat geenszins een authen
tieke interpretatie van artikel 88, waaraan
de ondertekenaars van het verdrag van
St. Germain gebonden zouden zijn. Daar
entegen is de brief van 2 September 1919,
waarbij de nieuwe bepaling aan Oosten
rijk werd toegezonden, een authentieke
uiting van de bedoeling der geallieerde en
geassocieerde mogendheden, waarop Oos
tenrijk zich kan beroepen. Da tweede ali
nea van artikel 88 moest dus worden ver
klaard in het licht van de eerste; zij heeft
betrekking op handelingen, die geassimi
leerd moeten worden met een daad van
vervreemding der onafhankelijkheid.
Dit aerste punt, aldus pl., schijnt dus on
omstotelijk vast te staan.
Wat de slotclausule van het artikel be
treft, volgens welke Oostenrijk tot zijn toe
lating tot den Volkenbond zijn onafhanke
lijkheid niet in gevaar rnag brengen door
deel te nemen aan de zaken van een andere
mogendheid, merkte pleiter op, dat in elk
geval Oostenrijk na zijn toelating tot den
Volkenbond niet varplicht is zich van zoo
danige deelneming te onthouden. De onaf
hankelijkheid van Oostenrijk is slechts ge
bonden aan de in het artikel neergelegde
restricties; Oostenrijk blijft vrij zijn onaf
hankelijkheid te vervreemden, doch onder
\oorWaarde van de toestemming van den
Volkenbondsraad.
Deze wordt daardoor echter niet tot be
schermer of waker voor Oostenrijks's on
afhankelijkheid. Hij is alleen gehouden te
waken voor een vermomde vervreemding
daarvan; van garantie der onafhankelijk
heid door den Volkcnbondsraad is geen
sprake. Wel heeft de Volkenbondsraad een
le ETAGE
MENU AS. ZONDAG 2
Russisch ei
Groentensoep
Kalfsgehakt
Doperwten
Versche aardappelen
Fruit
Tel. 310
9 ivKIIWI B V U - - uo
VRMOTUWEfHS^WINKELIER
OF NV HUL5KO telï2OQ AMERSFOORT
Mevrouw!
VOOR DE KOFFIETAFEL
Een blikje heerlijke kreeft of crab
versche garnalen of garnalen in
gelei het fijnste in den IJmulder
Vischhandel. Utxechtschestraat 40
Tel. 92.
bevoegdheid van rechtstreeksch toezicht bij
de mandaten, de minderheidsverdragen en
bij de bescherming van de vrije stid Dant-
zig. Ten onrechte tracht de Fransche re
geering ten dezen eveneens den Volken
bondsraad de rol toe tc kennen van wach
ter en beschermer. Frankrijk zegt, dat m
het verdrag van Saint Germain dc onaf
hankelijkheid vin Oostenrijk is vastgelegd,
zooals dit land in 1919 bestond.
Deze opvatting vindt nergens steun. Zij
zou neerkomen op een immobilisatie van
Oostenrijk. Oostenrijk zou daardoor ge
plaatst zijn in do positie van een staat van
den tweoden rang. Dit zou gelijk staan
met een doorvoering van het begrip onaf
hankelijkheid, tot de vernietiging daarvan.
Pleiter ging hierop over tot een onderzoek
van het Protocol no. 1 van Genève van 1
October 1922 en deed uitkomen, dat het bij
de opstelling van dit protocol er alleen om
te doen was de financieele wereld, W9lke
Oostenrijk geld zou moeten leenen, ervan
te overtuigen, dat Oostenrijk zijn financieele
verplichtingen zou nakomen, doordat het
zijn afhankelijkheid, zijn territoriale integri
teit zou handhaven.
Op 6 September 1922 heeft de Oostenrijk-
sche bondskanselier, dr. Seipel, den Volken
bondsraad niet gevraagd zooals Frankrijk
voorstelt den economischen toestand van
Oostenrijk, zooals deze bestond, te handha
ven, maar hij heeft nadrukkelijk in zijn
rede verklaard, dat Oostenrijk in het belang
van geheel Centraal Europa moest worden
gered van de kunstmatige hinderpalen, aan
zijn handel en verkeer in den weg gelegd
In het protocol hebben de mogendheden,
die de leening garandeerden geen nieuwe
verplichtingen op zich genomen en hebben
zij zich zelfs onthouden van de uitdrukking
garantie of bescherming; zij hebben slechts
herhaald, dat zij zich verplichten de onaf
hankelijkheid van Oostenrijk te eerbiedigen
en te handhaven.
De materieele inhoud van art. 88 werd
aanvaard door alle mogendheden, die tot het
Protocol toetraden, waaronder ook Spanje
en Belgie, die het verdrag van Saint Ger
main niet mede geteekend hadden.
De garandeerende mogendheden verbon
den zich ook zich te zullen gedragen naar
alle beslissingen van den Volkenbondsraad.
Opgemerkt diende te worden, dat Oostenrijk
dezj verklaring niet heeft onderschreven,
doch dat dit een verklaring was, die alleen
dc garandeerende mogendheden bond.
De verklaring door de Oostenrijksche re
geering gegeven, bevat twee alinea's waar
van do eerste uitdrukkelijk verwijst naar
art. 3S van het Verdrag van. St. Germain.
Daaruit volgt, dat Oostenrijk geen andcro
verplichtingen op zich genomen heeft dan
daarin zijn neergelegd.
Alleen wordt thans uitdrukkelijk melding
gemaakt van daden van economischen of
financieelen aard (wat correspondeert met
de tweede alinea van de verklaring der ga
randeerende mogenheden) en wordt de uit
drukking: „elke handeling" van den tus-
schenzin van art. 88 gepreciseerd. Er moet
overwicht, symmetrie en harmonie zijn tus-
schen de verklaringen van beide partijen.
De verklaring van Oostenrijk betrof trou
wens ook de tot het Protocol toetredende
derde mogendheden.
Oostenrijk kon zich tegenover die mogend
heden tot niet meer verplichten dan waartoe
het zich verplicht had tegenover dc overige
garandeerende mogendheden. Een bedoeling
om uitbreiding tc geven aan den inhoud
van artikel 88 is hier uitgesloten. De juist
heid van deze opvatting wordt bevestigd
door de na de afsluiting van het protocol in
den Oostenrijkschen Bondsraad afgelegde
verklaringen.
Frankrijk, Italië en Tsjechoslowakije heb
ben weliswaar getracht het voor tc stellen,
alsof Oostenrijk een sterker restrictie van
zijn onafhankelijkheid in dit protocol zou
hebben aanvaard.
Zij trachten op deze wijze meer te verkrij
gen dan zij in 1922 te Genève hebben ver
kregen. Maar indien men hun memories na
leest, bespeurt men duidelijk dc verlegen
heid, waarin zij zich bevinden, waar zij
trachten deze voorstelling te construeeren.
Men spreekt bijv. van „preciseeren", „al
preciseerende uitbreiden", „bevestigen",
„meer explicite uitdrukken."
De Fransche en Italiaansche memories
huldigen, zoo betoogde spr. o.a., een hypcr-
individualistisChc opvatting van hït begrip
onafhankelijkheid. Men kan dc arbeiders
tooh niet onderwerpen aan een verbod van
coalitie orn hun onafhankelijkheid te ver
zekeren; men kan een onderneming n.'ot
verbieden lid van een kartel te worden,
een boer lid van een coöperatie te worden,
een koopman een compagnon tc kiezen
omdat men de vrijheid zoozeer liefheeft.
Pleiter vreest, dat de liefde voor dc vrij
heid maar al te vaak voortkomt uit de
zucht om anderen in afhankelijkheid te
houden.
De begrippen afhankelijkheid en onaf
hankelijkheid hebben niet alleen een juri
dische, maar ook een sociologische belee-
kenis. Maar ook in sociologischen zin is er
een onderlinge afhankelijkheid djr staten.
Dc ecne staat heeft grondstoffen, die een
andere mist, do ééne heeft geld, de ander
niet. En overeenkomsten zijn noodzakelijk
om deze feitelijke afhankelijkheid ti rege
len, ten einde dc nadeelige gevolgen daar
van tc voorkomen.
Indien Oostenrijk 10 jaar tevergeefs heeft
getracht, te komen tot een cconom'-sche
toenadering met zijn naburen en zoo mo
gelijk tot ?en Tolunie, dan is de schuld
van die mislukking zeker niet aan Oosten
rijk te wijten.
Flet douane-protocol vangt aan met de
verklaring, dat het bedoelt een begin le
maken met een nieuwe regeling van Euro
pa door middel van regionale overeenkom
sten. Het was volkomen in overeenstem
ming met de verklaringen van tal van voor
aanstaande Europeesche staatslieden.
Briand vooraan, in dc vergadering van den
volkenbond van September 1930. Allen
meenden, dat dergelijke regionale overeen
komsten beslist noodig waren in het be
lang van het economisch herstel en de een
heid van Europa.
Welnu, op 19 Maart 1931 had men in
het protocol tusschcn Duitschland en Oos
tenrijk een dergelijke regionale overeen-
komst op h9t oog.
Pleiter onderbrak hier zijn betoog.
De zitting werd geschorst tot Donderdag
half 11.
Ook Donderdagmiddag heeft
de politie charges
uitgevoerd
Rotterdam, 23 Juli. Omtrent de relle
tjes, die gisteravond te Rotterdam in ver
band met de huurstaking hebben plaats ge
had, vernemen wij nog het volgende:
Op den hoek van de Aert van Nesstraat en
Mauritsstraat voor den kruidenierswinkel
van Van Es, stond om ruim half twaalf een
tweetal rechercheurs en vier agenten. In do
Mauritsstraat, in het stuk tusschen de Aerts
van Nesstraat en de Kruiskade, bevonden j
zich op ongeveer dertig meter afstand in i
een poortje eenige jongens. Deze jongens
wierpen met steenen naar de politic. Zij stel
den zich dan op in de buurt van een in aan
bouw zijnd pand vanwaar den geheelen
avond reeds naar de politie was gegooid, en
wierpen dan hun steenen naar den over
kant. Plotseling vloog een steen door het
groepje politiemannen heen en kwam te
recht in de winkelruit van Van Es, welke
beschadigd werd. Een der rechercheurs de
agent W., van de afdceling speciale dien
sten, is toen naar den overkant van do
straat gegaan en in de Mauritsstraat is hij
tegen een muur gaan staan. Wederom werd
er toen gegooi en roepende: „Stop jullie
met gooien" heeft hij eenmaal in de lucht
geschoten. Onmiddellijk daarop werd er
door een van de jongens wederom gegooid,
waarbij een steen rakelings langs het hoofd
van W. ging, zoodat hij het hoofd achterover
moest buigen. Vrijwel tegelijkertijd hoorde
hij roepen: „Daar staat een Rus, gooi hem
een 6teen tegen z'n
Op dat oogenblik heeft de agent weer go-
schoten, ditmaal niet in de lucht, doch waar
schijnlijk met de bedoeling een der jongens
in de beencn te schieten, zoodat hij op hen
mikte. IIij miste en de kogel trof Groenc-
veld, die een zeventig meter verder met
twee vrienden stond te praten. Groeneveld
viel neer, door een kogel in het voorhoofd
getroffen. Het lijk is korten tijd later door
den G.G. en G.D. overgebracht naar het zie
kenhuis Coolsingel, waar het door de politie
in beslag is genomen.
De betrokken rechercheur heeft in het
duister niet gezien, dat er iemand geraakt
was en is weggegaan. Later op het hoofd
bureau heeft men hem lot zijn groote ont
zetting mede moeten deelcn, dat hij iemand
had doodgeschoten. j
Onmiddellijk is door inspecteur Hess van
den justitieelen dienst van het bureau aan
de Witte de Withstraat een onderzoek in
gesteld. Verschillendo getuigen werden ge
hoord. Er hebben zich n.l. een achttal men-
schen aan het bureau gemeld, die iets had
den gezien, terwijl later op straat ook nog
een viertal personen is gehoord. Al deze
menschcn hebben gelijkluidende verklarin
gen afgelegd, die ook kloppen met de le
zing der politie.
Nader wordt gemeld:
In een persconferentie heeft de politie he
denmorgen een lezing van het geval gege
ven, dat in hoofdzaak met het bovenstaan
de overeenkomt. Daar werd medegedeeld,
dat geen consigne tot schieten op men
schcn was gegeven, doch dat de reehor- j
cheur uit de bedreigingen en het werpen
van een steen, die hem rakelings passeer
de, opmaakte, dat h:t op hem gemunt was.'
Tn verband daarmede, heeft hij geschoten
op de boenen van een der gooiende jon
gens. Of de kogel opgeketst is, of direct het
slachtoffer heeft geraakt zal de sectie mor
gen uitmaken. Mr. Hoeffelman. de officier
van justitie leidt het onderzoek.
Vanmorgen was het nog zeer rumoerig
in en om dc Tuinderstraat. Door de com
munisten Reuderink en Hiemstra, werden
brallende redevoeringen gehouden, waarbij
om geld werd gevraagd voor een „proleta
rische" begrafenis van het slachtoffer en
men tegen de politie werd opgeruid. Aan
vankelijk heeft de politie dit Laten gaan
en niet ingegrepen. Om kwart over twaalf
echter is een man gearresteerd, die zich
aan opruien schuldig maakte. Hij werd naar
de politiepost op het Kruisplein vervoerd.
Toon de politie met hem dc Aert van Nes
straat passeerde, 6tuitte zij daar op een
grootc volksmenigte, die den doortocht
ersperde en met steenen, die zij uit den
grond trok, en glasscherven dc politic aan
viel. Een tegenaanval met de blanke sabel
volgde, waarbij ook geschoten werd. Twee
personen werden gewond: een jonge man
van 25 jaar, die een schotwond aan den
schouder opliep en een 15-jarig jongetje, dat
blessures bekwam aan elleboog en been.
Beiden zijn naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel overgebracht, waar zij waar
schijnlijk niet zullen worden opgenomen,
gezien den aard hunner verwondingen.
Rond de Aert van Xesstraat is het begrij
pelijkerwijs weer rumoeriger en drukker ge
worden. Men verwacht de cerate dagen nog
ernstige onlusten. Een zeer groote politie
macht is op dc been, terwijl vele winke
liers hun ramen met planken beveiligd
hebben.
Rotterdam, 23 Juli. Na don min of
meer rumoerigen ochtend en middag ver
wachtte men tegen den avond algemeen
ernstige ongeregeldheden, maar buiten ver
wachting is 't gedurende den geheelen
avond betrekkelijk vrij rustig gebleven.
Prittenheimer Riesling
Tiesporter Goldtröpschen
Gewas
1930
1929
P-fl-
t 1.20
f 1.90
p. anker
f 43,-
f66-
Voor een niet gering deel is dit wol te
danken aan het buitengewoon tactvolle op
treden van de politie. Deze had uitgebrei
de maatregelen genomen. Men had rond
de Aert van Nesstraat een sterke politie
macht geconcentreerd, maar voor het over
groot© deel bleef deze passief. Slechts ec?i
minimum aantal agenten in uniform be
vonden zich tusschen de duizendkoppige
menschenmenigte, die des avonds op de
been was, dat niettemin juist voldoende
bleek, om voor een goede „doorstrooming"
van de massa te kunnen zorg dragen. Dc
menschenmenigte bestond, nna6t een groot
contingent op relletjes beluste opgeschoten
jongens, uit zeer vele nieuwsgierigen, die
echter langzamerhand in aantal minder
den.
Af en toe gooide men weer met steenen
naar de politie, waardoor enkele agenten
min of meer ernstig getroffen werden,
maar een enkele charge met de blanke
sabel en gummistok zorgde dan weer voor
de noodigo rust. Tegen middernacht was
de menschenmenigte grootendeels huistoe
getrokken Hier en daar bleven nog en
kele groepjes nieuwsgierigen samenscho
len. Tot ernstige botsingen i6 het den ge
heelen avond dan ook niet gekomen.
HET PETITIONNEMENT VAN DE NEDER-
LANDSCHE DAGBLADPERS.
Do iy* millioen overschreden!
Het bestuur der Vereeniging De Neder-
landsche Dagbladpers maakt bekend, dat
het aantal onderteckeningen van het Pe
titionnement voor Internationale Ontwape
ning de anderhalf millioen heeft overschre
den. Die nog niet hebben geteekend, t e e-
kent!
HET VOORZITTERSCHAP VAN
DE A. V. R. O.
Naar de Radio-Bode meldt, heeft de voor
zitter van de A.V.R.O., dr. H. Molhuysen,
een nota aan de algemccne vereadering ge
zonden, welke op 25 dezer gehouden wordt,
waarin hij nader uiteen zet, welke redenen
hem dwinsren tot aftreden. Zijn werkzaam
heden als secretaris van het Koninklijk Ne-
derlandsch Landbouw-Comitó te s-Graven-
hage zijn door de steeds moeilijker wordon-
do- omstandigheden in den Nederlandschen
landbouw zoodanig toegenomen, dat hij het
voorzitterschap van de A.V.R O. niet langer
waar kan nemen. Reeds vroeger heeft hij te
kennen gegeven, te willen aftreden, maar
hij is bezweken voor den vleienden aan
drang, om in elk geval tot deze vergadering
aan te blijven.
Als tijdelijk voorzitter is uitgenoodigd de
heer G. de Clercq, thans penningmeester
van de A.V.R.O., die zich bereid heeft ver
klaard, een benoeming te aanvaarden.
VERPLEEGSTER GNDER
EEN AUTO.
Hoorn, 23 Juli. Een ernstig ongeluk
overkwam de wijkverpleegster van het Wit-
Gele Kruis le Blokker (bij Hoorn). Terug-
keerende van patiëntenbezoek reed zij de
poort van het klooster „Bethlehem" uit en
werd door een auto aangereden. Zij werd
ernstig verwond naar het St. Jans Gast
huis te Hoorn vervoerd.
(Tel.)
EERSTE KAMER
De behandeling van
Soekarno
Aan de orde zijn eenige kleine ontwerpen.
Bij do wetsontwerpen tot wijziging van
de hoofdstukken 7a en 7b der begrooting van
1931, vraagt de heer De Jong (R.-K.) maat
regelen tegen het uitleenen van fondsen,
waardoor baisse-speculatie wordt bevor
derd. De Minister van financiën zegt over
leg met zijn ambtgenoot van justitie toe
Het ontwerp wordt z. h. s. aangenomen.
Bij het ontwerp tot wijziging der dividend
en tantième-belasting bepleit de heer Dob
belmann dat vroegere afschrijvingen wegens
verliezen in mindering gebracht zullen wor-
den van de dividend- en tantième-belasting.
De minister van financiën zal niet verder
gaan dan dit ontwerp.
Het ontwerp wordt z. h. s. aangenomen.
Bij een aantal wetsontwerpen ter goed
keuring van besluiten van den Gouverneur-
Generaal van Nederlandsch-Indië komt
Mevr. Pothuis—Smit op tegen dc behande
ling van de politieke gevangene Soekarno.
De minister van koloniën ontkent, dat deze
behandeling onwaardig is en dat Soekarno
een politike gevangene is.
De heer Kranenburg komt er tegen
op, dat geen onderscheid wordt gemaakt
tusschen politieke en andere gevangenen.
De heer He r mans is verontwaardigd over
het antwoord van den minister, waar geen
enkel onderscheid wordt gemaakt.
De ontwerpen worden z. h. s. aangeno
men.
Bij het onteigeningsontwerp voor verbe
tering van den weg Renswoude—Arnhem bij
Ede komt de heer Van Citters od tecon
het maken van een gclijkvloersche onbe
waakte spoorwegkruising. Dc Min. van
Waterstaat zal de zaak overwegen.
Het ontwerp wordt z. h. s. aangenomen.
Bij het wetsontwerp lot bekrachtiging
van overeenkomsten met de N.V. Mij. tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen en met
de N.V. II.IJ.S M. tot wijziging van de over
eenkomsten in 1929 en de overeenkomst in
1930 betoogt dc heer van Citters dat de aan
deelhouders zeer onvolledig zijn ingelicht
en dat dit een stap in de richting van naas
ting beteekent.
Bij het wetsontwerp tot bekrachtiging
van overeenkomsten met de N,V. Mij. tot
Expl. van Staatsspoorwegen en met de
N.V II IJ. S. M. tot wijziging van dc over
eenkomst 1929 en de overeenkomst 1930,
betoogt de heer Van Citters, dat de
aandeelhouders zeer onvolledig zijn inge
licht en dat dit een stap is in de richting
van naasting.
De Minister van Waterstaat
betoogt, dat voor behoorlijke oriëntatie is
zorg gedragen en betwist, dat hier aan
naasting is gedacht.
Het ontwerp wordt aangenomen z.h.s.
De vergadering wordt hierop gesloten.
Ons modern garnituur: 2 crapeauds (veerende voorkanten),
4 stoelen. Prima Moquette f 127.50.
,;IIet verwondert me dat je moeder er in toestemt dat
je met Karei trouwt, als ze zoo'n hekel aan hem heeft."
„Dat is het juist, Ze wil zijn schoonmoeder worden."
(Passing Show).
