rijksgro:;dwet plechtig herdacht
BELANGRIJKSTE NIEUWS
JOH. DE HEER
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
Woensdag 12 Augustus 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. °l° Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 37
DIETRICH SPREEKT EEN
FEESTREDE UIT
EEN SPOOR IN HANDEN
De aanslag op den D-trem
LICHT OP
9 uur 11 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
STILLHALTEBESLUIT IN
BELGIE
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
«80nnementsprijs p" 3 °»"d" i'o-p" 10.73. rwc* v^"t i vttvt?t\ prijs oer aovertentien *«>'-» «9""(>5 «wuimm».
week (met gr.tt. wzakcrttg Kgn ongilikknl I 0.171/, I 1JP. P." .g| JP,Lt tik» regal mo, 10.25. L«/d.dlghcld^.dvOTcittto vooi it
Binnenland franco per pojl par I amitt i J.-. Ahonderli|k< aurnmri I 0M. Wtft v»o des pri). Kleine AdwtntHn JCEl 1 ItS" tad TOoroltbtUUng 1—3 reglll
P0C71EKEN1NG 47910 TELEfOON INTERC U| W cat, «Ob regtl aatr 10 cat, 4rti<1 platan I LBcwtltaumact can OjBS
De dag van gisteren voor
Duitschland en de wereld,
crisis van veel gewicht.
De dag van gisteren is in de eerste plaats
voor Duitschland, maar vervolgens ook
voor de gehccle wereld in verband met de
huidige economische crisis van bizondere
betcckenis.
In de eerste plaats heeft de Duitsclie
Rijksbank het disconto weer kunnen verla
gen, namelijk van 15 tot 10 terwijl de
belceningsrentc verminderd is van 20 tot
15 Daarmee is men nog wel niet tot de
normale verhoudingen teruggekeerd, maar
heeft toch een belangrijken stap gezet op
den weg naar verbetering. Voor dc banken
en voor do open geldmarkt is de thans aan
genomen verlaging een dringende nood
zakelijkheid, daar men in liet opnemen en
besteden van geld vrijwel vleugellam was.
De verlaging wordt in de financieele we
reld beschouwd als gangmaker voor de be
oogde heropening van de beurzen in Ber
lijn en in de gcheclc republiek. Echter
voor een deel van de geldbeurs ziet men
deze openstelling met eenige bezorgdheid
tegemoet, daar het nieuwe disconto nog
een té groot verschil maakt met de cijfers
die golden vóór het tijdstip (13 Juli) dat
de Duitsche beurzen gesloten werd (n.l.
rijksbankdisconto 7 on belecningsrente
8 In verband daarnjee wordt dan ook
de verwachting uitgesproken, dat het bij de
thans aangenomen vermindering niet zal
blijven. Bij grootere verlaging moeten .ech
ter ook andere voorwaarden vervuld wor
den, o.a. een bevredigende toevloed van
deviezen. En in verband daarmee moet er
aan herinnerd, dat nog altijd de noodver
ordening met betrekking tot de deviezen
van kracht i6, zij het met een reeks tempe
rende uitvoeringsbepalingen.
I-Iet tweede gewichtige feit, waarop wij
doelen, is het besluit van de Deskundigen
commissie in Londen met. betrekking tot
liet plan-Hoover. Dit besluit is weliswaar
nog niet het eindstadium van de- zaak, maar
toch al een belangrijke stap in de ge-
w.énschte r-icliting. Na dc artikelen, die wij
in on6 blad aan het plan-IIopver en de
wereldcrisis heblièn gewijd, behoeven wij
eigenlijk ïiief "meer stil" te "S;ri'an bij de
nauwe betrekking, die tusschen het scliuld-
vroagstuk, dc herstelbetalingen etc. met de
huidige economische crisis bestaat. Déze
crisis is voor een groot deel uit de schuld
regelingen ontslaan.
Prof. Gustav Cassel uit Stockholm, die
op deze relatie in een dei- Duitsche bladen
nader ingaat, wijst o.a. op de betaling in
natura, waartegen de SGhuldeischers zich
stelselmatig hebben gekant. Het gevolg
daarvan was dat de schuldenaars, in 't bi-
zonder Duitschland, gedwongen worden on
danks alle belemmeringen en zonder te
kunnen rekenen met normale winst in 't
wilde weg producten hebben uitgevoerd,
met de onvermijdelijke uitkomst, dat op de
wereldmarkt groote stoornissen optraden.
De schulden moeten in goud betaald wor
den, en Frankrijk zoowel als de Vcreenigde
Staten hebben daardoor zulke enorme goud
voorraden tot zich gel rokken, dat een acuut
goudgebrek in andere landen ontstond.
Daar dc schuldeischende stalen dit zich
ophoopende goud niet productief hebben ge
bruikt, heeft deze eenzijdige goudverdecling
dezelfde uitwerking als een algemeene ver-
mindering van den wcreldgoudvoorraad.
De prijzen der producten zijn buitengewoon
gedrukt, en dat duurt al van 1920 af. Haar
dc natuurlijke vei'deHing 'van goudvoorra
den, die hierbij van zooveel goeden invloed
had kunnen zijn, wordt verhinderd door een
voortgezette betaling van oorlogsschuldca.
De prijsverlaging beteekent verder een ver-
hooging van dc daadwerkelijke schulden
lasten. En wanneer deze prijsinzinkrng on
belemmerd voortgaat, beteekent dat do
ruïneering van dc stalen, die tot dc schul
denaars behooren.
Ziehier «nog eens in enkele trekken dc
groote belangen weergegeven, die op het
spel staan, en het valt buitengewoon te be
treuren dat in Londen op hot punt van dc
leveringen in natura geen klare wijn is ge
schonken.
DREIGENDE GASVERGIFTIGING.
Geen persoonlijke ongelukken.
De bewoners van Molenbeek, een der voor
steden van Brussel, zijn Zaterdagnacht met
gasvergiftiging bedreigd. Slechts hei snelle
ingrijpen van brandweerlieden n politie
voorkwam een ramp. Om ongeveer n hui
des nachts verminderde plotseling door
tot nil toe onbekende oorzaak dc druk van
het gas, zoodat in dc huizen cn op straat
het licht uitging. Dc druk werd echter
spoedig weer normaal cn uit duizenden
opengebleven pitten stroomde het gas.
Kreten op straat wekten de reeds slapen
de bewoners, die spoedig het gevaar be
merkten cn hun toevoer afsloten. Tot vier
uur in den morgen bleef echter een sterke
gasluebt hancen. Er gebeurden geen onge
lukken, .(Hblcl),
jtVoor het Duitsche volk
bestaat geen gevaar'
Het fundament is gezond
Berlijn. 11 Aug. (V.D.) Te Berlijn had
den heden allo openbare gebouwen en in
stellingen alsmede trams, autobussen en
sommig© particulieren gevlagd in verband
met de herdenking van den verjaardag
van de Grondwet van Weimar.
De herdenkingszitting in den rijksdag,
was overeenkomstig den ernst der tijden,
eenvoudig, doch zeer waardig. De zaal wa§_
versierd met de zwart-rood-gouden kleuren
der republiek, terwijl boven het spreekge
stoelte een groote rijksadelaar was aange
bracht Op den cathedcr van den voorzit
ter stond een met bloemen omgeven bron
zen buste van Freiherr Von Stein. Van de
loge van den president hing de standaard
van den rijkspresident omlaag.
Het rijksgebouw was omgeven door een
groot aantal Schuppo's. Te twaalf uur pre
cies verscheen president Von Hindenburg
in zijn loge, begToet door de aanwezigen,
die zich van hun zetel verhieven. Een koor
zette een rnotet van Johan Sebastian Bach
in. waarna de waarnemende rijkskanselier,
de rijksminister van financiën, dr. Dietrich,
het woord kreeg om de feestrede uit te
spreken. ITij herinnerde eraan, dat acht
jaar geleden op dezelfde plaats prof. dr.
Anschütz had gezegd, dal de regeering de
aanwezigen in droeven tijd had uitgenoo-
cligd voor een vaderlandsclie plechtigheid.
Een periode van opgang wercl in dat vroe-
selijkc jaar afgesloten. De opgang en het
economisch herstel geschiedde toen in mis
schien wel te snel tempo, zoodat het Duit
sche volk meende, dat de laatste zorgen
overwonnen waren cn dat men do krach
ten van het volk vrij kon laten werken
Echter zijn thans de gevolgen van .dc jn-
'censtorting'rrog steeds niet ovèn\*onneif en
juist nu verheffen zich opnieuw de gol
ven om een geprestccrden ophouw-arbeid
te verzwelgen. Wat er 6cdert 1923 econo
misch is opgebouwd, is niet alleen ge
schied uit eigen kracht, doch ook met het
vermogen van vreemde naties. Ongelukki
gerwijze geschiedde dit dikwijls hl den
vorm dat dit kapitaal slechts voor korten
tijd geleend werd. Zoo kon men in de
vrceselijke verwarring van de afgeloopcn
maanden gestort worden. Doch de oorza
ken van dc nieuwe crisis liggen, djeper
Dc onrust en liet wantrouwen in dc wereld
worden in laatste instantie veroorzaakt
door politieke redenen, liet is niet alleen
de crisis van het bedrijfsleven, doch ook de
crisis der vredesverdragen, waardoor
Duitscliland te lijden liecft. Spr. vertrouw
de echter, dat wanneer de crisis overwon
nen was, de landen elkaar wederzijds zou
den begrijpen en dat dan ook de verkeerde
verdragen herzien zouden worden.
Dc afgeloopcn weken hebben bewezen,
dat voor het Duitsche rijk geen gevaar be
staat. De rust, waarmede het volk dc zor
gen van de laatste weken heeft gedragen
cn liet inzicht waarmede het zich naar dc
harde maatregelen der rcgocring voegde,
waren Imposant. Dc Duitschèrs hebben be
wezen. betere burgers te zijn dan men van
hen verwachtte. Zij ware a-.ivd is ge-
cj^ld, moed en vertrouwen in zich zelf cn
in clc toekomst. De Duitsche staatsburger
heeft geen lange historie. Gemeenlijk gaat
men van het standpunt uit. dat deze histo
rie door Freiherr Von Stein geschapen is.
Toen Pruisen gebroken was, wist deze
groote staatsman de voorwaarden voor de
opkomst van Pruisen te scheppen doordat
liij den nieuwen staatsburger schiep. Iets
geheel nieuws liad hij hiermede niet ge
daan, want ook in den lijd der middeleeu
wen, en in den tijd van liet Duitsche kei
zerrijk, toen dit het lot van Europa be-
lieerschte, had men dit type gekend
Hoewel de houding der bevolking in dc
laatste maanden heeft getoond, dat liet op
den grondslag van het tot nog toe toege
paste economische systeem voort wil bou
wen. dienen nieuw© wegen betreden te
worden.
Het fundament, dat dc Grondwet van
Weimar liet Duitsche volk heeft gegeven is
door en door gezond. De grondgedachte
moet gehandhaafd blijven, echter zal een
nieuwe regeling mot de gemeenten noodig
zijn. Hun'financiën zijn in de war en vele
zijn de bezwaren, die men tcgeii hun fi
nancieele politiek kan koesteren. Echter
kan de overheid niet de gemeenten voort
durend onder dwang zetten. Men moet zich
echter van zijn verantwoordelijkheid be
wust zijn. Eerst wanneer de noodzakelijk-
'i om den slant te verdedigen, de over-
ginotc meerderheid van liet Duitsclie volk
bcliccrsclit, zal dit in den waren zin van
het woord één natie zijn.
Na de rede van minister Dietrich zoijg
het koor nog een koraal, waarna rijkskan
selier dr. Brüriing voor een korte verkla
ring het woord voerde. Hij zeide o.a.:
Dc herdenking van dc Grondwet valt in
een tijd van cconomischcn nood. Dc nood
van heden vindt haar parallel in de jaren,
waarin de groet© staatsman Freiherr Von
Stein leefde, dc wegbereider naar de Duit
sclie eenheid cn vrijheid. Na Stein zouden
de burgers van het vereenigde Duitsche
volk de dragers van den vrijen staat zijn.
In dc lijn'van zijn toekomstverwachting
ligt do rijksgrondwet van 11 Augustus 1919
als belangrijke, zij liet dan niet- als vol
tooide vervulling. De herinnering aan de
zen groolcn Duitschcr zal ons een waar
schuwing zijn om alle krachten in te span
nen om nood en gevaar te overwinnen
Na de rede van den rijkskanselier vverd
DIETRICH
dc bijeenkomst onder bet zingen ;-»n hot
„i)eutschland"-lied" gesleten.
Het Grondwetsfeest in hel
buitenland.
W c c n c n. De Oosten rijksehe bon Js;.,ro-
sMeih cn dc bondsregering hebben $?p
Duitschcn gezaïit te Weónen ter geicgf/i-
hcid van de Grondw-eI«Jeest©1i hun gv'.uk-
v.Cri.schcn overhandigd
De Duitsche kolonie werd door Ier». ge
zant ontvangen.
.Londen. Ter gelegenheid van he*
Grondwetsfeest heeft de Duitsche ambus
s''c hedenmorgen de Duitsche kuiente
ontvangen, bij welke gelegenheid graaf
Bcrnstcrff deen den ambassadeur b:j diens
ontshiucjjis verving, liet. woord v> - i
Rome.. Dc Duitsclie kolonie is. Lir gdc-
grrheïd van liet Gondwctsfeest doo.' ge-
zint Von Schubert ontvangen.
k te Stockholm, Kopenhagen Belgra
do. /.then»- cn vele andere resident iö>wer
den recepties gehouden.
BUITENLAND.
Hoover's plan in de praktijk.
(Eerste Blad, pag. 2.)
Stillhallebesluit van Belgische crediteu
ren aan Duitscliland.
(Eerste Blad, pag. 1)
Plechtige herdenking der Rijksgrondwet
van Weimar.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Disconto-verlaging in Duitschland.
Eerste Blad, pag. 2).
De politie heeft een spoor in handen van
de daders van den aanslag op een D-trcin
bij Jütcrbog.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
De begrafenis van commissaris Tinliolt
(Tweede Blad, pag. 1),
Wie wil verkeersvlieger worden.
(Tweede Blad, pag. 1).
Uit zelfverdediging gehandeld.
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
Demonstratie met een nieuw duikappa-
raati (Eerste Blad, pag. 3).
UIT DEN OMTREK.
Jaarverslag der Prov. vereeniging tot be
strijding der tuberculose.
(Tweede Blad, pag. 3).
SPORT.
Bert Prinsen Gécrligs over den motorrij
der Dick Eysink.
(Eerste Blad, pag. 2).
Neplunus promoveert naar de lc klasse
van den U. P. Z. B.
(Eerste Bl-id. pag. 2).
In een Berlijnsche winkelzaak is een
electrische draad gekocht
Berlijn, 11 Aug. (V.D.) In verrassend
korten tijcl heeft het onderzoek naar de da
ders van den spoorwegaanslag op den D.-
trein.BazelBerlijn bij Jüterbog tbt belang
rijke resultaten geleid.
De bij het onderzoek betrokken autoritei
ten, die dc beschikking hebben oyer alle ge
gevens cn het gevonden materiaal hebben,
in afzonderlijke secties, ieder een deel van
de zaak onderzocht. Door een vondst, die
gistermorgen een spoorwegbeambte op de
plaats van de misdaad heeft gedaan, toen
liet terrein nogmaals werd afgezocht is dit
belangrijk y©rgp rnak k c 1 ij k t.
Naar bekend is, werd de springstof tot
ontploffing gebracht door middel van een
el< ctrische ontsteking langs den draad, die
lehïde naar een 180 M. van dc plaats der
ontploffing gelegen punt in een boschje
dicht struikgewas, dat in een kuil onder
aan den spoordijk is gelegen.
Op deze plaats heeft men onder gras en
mos verborgen, een in pakpapier gewik
keld pakket gevonden, dat o.a. een houten
rol bevatte, waarop nog ongeveer 200 M.
draad was gebonden.'.van dezelfde soort als
voor liet uitvoeren van dc daad was ge
bruikt. Het was duidelijk dat het gebruikte
draad van dezen rol was geknipt.
Naar aanleiding van deze vondst zocht
een groot aantal beambten in de hiervoor
in aanmerking komende zaken met het ge
volg, dat nog in den loop van den nacht
de herkomst van den rol met draad kon
worden vastgesteld.
De rol is afkomstig van een magazijn van
electrische installaties in de Friedrichs-
strassc te Berlijn. Zij is gekocht door een
onbekende, die vermoedelijk de dader, of
één der daders is.
Reeds.op 7 Aug. -was de man tegen den
i'.yjsUUslMiLJ
Hoogste Barometerstand:
771.S te Brest.
Laagste Barometerstand:
Töï.i te Yan Hayen.
Verwachting:
Zwakke tot matige wind
uit W. richtingen, meest ge
deeltelijk bewolkt, weinig of
geen regen, iels warmer.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Wegens vacantie der Corsetière
kan tot 17 Aug. in de corsetafdee-
ling niet gepast worden.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Franco levering thuis.
middag in den winkel gekomen om twee
ijzeren buizen te koopen, 1.75 }M. lang en
5."» in doorsnee. Den volgenden dag kwam
hij 's ochtends een rol isolatieband koopen
niet 5QU M draad. Eiken twijfel of de rol,
die men op dé plaats van de misdaad heeft
gevonden, inderdaad dezelfde is, als die te
Berlijn is gekocht, wordt weggenomen, dooi
een bijzondere omstandigheid.
Dc dochter van den installateur had
juist dien Zaterdagmorgen van haar met
vacantie buiten vertoefenden zoon, een
pakket gebruikt linnengoed ontvangen. Hei
adres was gedeeltelijk van het papier ge
scheurd, doch gedeeltelijk nog duidelijk
zichtbaar.
Met dit papier waren de inkoopen inge
pakt. op verzoek van den klant. Bovendien
werd ook de doos, waarin het isoleer-band
had gezeten gevonden.
Dezelfde man heeft blijkbaar nog Zater
dagavond moeite gedaan in een anderen
winkel dunner draad te krijgen, hetwelk
in dien winkel voor hem werd bezorgd,
doch weggehaald is het niet.
DE GROOTSTE LEENING DOOR
EENIG LAND ONDERNOMEN.
Openstelling van de 556 mil-
lioen pond sterling conversie-
leening voor Australië.
S y (1 n e y, 1 1 A u g. (V. D.) Heden is dooi
de Australische regeering onder algemeene
instemming de 556 millioen pond sterling
convcrsielcening opengesteld. Men gelooft
dat deze leening de grootste is die ooit in
ccnig land is ondernomen. Zoowel het
departement van financiën der federale re
geering als de officieele bank te Sydney
wordt overstroomd door aanvragen van het
publiek.
De ingestelde Raad van Toezicht op «de
leening heeft, naar uit Melbourne gemeld
wordt, besloten dat do regeering binnen
een bepaalde liraiet van 15 millioen pond
sterling voor het loopende jaar gelden kan
opnemen. De rekeningen der regeering die
nen echter 'maandelijks gecontroleerd te
worden, om de uitgaven binnen bepaalde
grenzen te houden.
VERJAARDAG GRONDWET WEIMAR.
Feestrede in den Rijksdag.
Berlijn, 11 Aug. (V.D.) Heden heeft de
herdenking plaats van den verjaardag van
den grondwet van Weimar. In den rijks
dag hield de rijksminister van financiën
Dr. Dietrich dc feestrede.
DRIEHONDERDVIJFTIG RUSSISCHE
COMMUNISTEN TE LONDEN.
Gaan ze „teaen" bij Shaw?
Londen, 11 Aug. (V.D.) Te Londen zijn
aangekomen driehonderdvijftig Russische
communisten, arbeidens en technici uit fa
brieken, die zich bij de uitvoering van het
vijfjaren-plan zoodanig onderscheiden heb
ben, dat zij als belooning door de sovjet-
regeering in de gelegenheid zijn gesteld tot
het maken van een buitenlandsche reis.
Onder hen bevinden zich industrie-arbei
ders, onderwijzers en leeraren, ingenieurs
en chauffeurs. Zij maken de reis per stoom
schip cn wonen gedurende hun verblijf te
Londen aan boord van het sëhip.
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aa ons Bijkantoor:
Geen moeilijkheden voor
de banken
De commissie te Bazel
Brussel, 11 Augustus. (V.D.) De Belgi
sche bankinstellingen die handelsbelangen
in Duitschland hebben, hebben Maandag
besloten de geinvestcerdc kapitalen niet te
rug te trekken en tegemoet te komen aan
de Duitsche crediteuren.
De financieele positie der Belgische ban
ken is thans zeer gunstig, zoodat het be
sluit voor dc banken zelf geen moeilijk
heden zal opleveren.
De „Stillhalte-Commissie" te
Bazel.
Bazel, 11 Augustus (V.D.) In verband
met den ernstigen algemeenen toestand en
ten einde een nauwkeurig inzicht te krijgen
over de credicten op korten termijn die
Duitschland heeft opgenomen cn in hoe
verre do andere landen daarbij zullen kun
nen helpen, heeft de te Bazel vergaderende
deskundigen-commissie der Bank voor In
ternationale Betalingen besloten de verte
genwoordigers der Stillhalte-commissie en
van de Duitsche bankiersgroepen, die thans
nog onderhandelingen voeren naar Bazel
te ontbieden.
Men verwacht dat do vertegenwoordigers
der Stillhalte-commissie Woensdagavond te
Bazel zullen aankomen.
In geval van verschil van meening zal do
Deskundigen-commissie die zich intusschen
slechts bezig houdt met enkele detailkwes
ties, als bemiddelaar optreden.
Vertegenwoordiger der Amerikaanscho
crediteuren is Gannon, de Londensche ver
tegenwoordiger der Chas National Bank
van New York, die onlangs reeds te Berlijn
aan onderhandelingen heeft deelgenomen
en reeds te Bazel vertoeft.
Voor de Engclsche banken zal Tiarka als
vertegenwoordiger optreden. De Zwitser-
sche, Zweedschc cn Ilollandsch© bankgroe-
pen zijn reeds in dc deskundigencommissie
vertegenwoordigd.
Ook dc Rijksbank zal worden uitgenoo*
digd een bizonderen vertegenwoordiger te
zenden. Men neemt aan dat geheimraad Dr.
Vocke die reeds aan de besprekingen van
den Raad van Beheer van de Bank voor
Internationale Betalingen heeft deelgeno
men, naar Bazel zal worden afgevaardigd.
Tijdens do onderhandelingen hedenmor
gen heeft Dr. Mclchior zijn uitvoerig rap
port beëindigd.
In den namiddag zullen de onderhande
lingen worden voortgezet.