BELANGRIJKSTE NIEUWS
PUEEMUNDEft
1
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
JOH. DE HEER
ABONNEMENTSPRIJS 3 vo°' a-*»* mo. i» «.«.a t o.Ti.jm
PRIJS DER ADVERTENTIEN ven 1—4 regelt f 1.05 mi inbegrip vee eca bewijsnaomr,
Vrijdag 21 Augustus 1931
Uitgave: VALKHOF'F Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 45
MACD0NALD EN BAZEL
Amerika en het rapport-
Layton
LICHT OP
8 uur 43 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
HET VERDRAG FRANKRIJK
RUSLAND
Geen punt dat betrekking
heeft op Polen
wttk (mat gratia wrukstag ttgto ongdaUaa) f 0.171/»
Blnocolaod franco per post per 3 maan dan f X-. Afxoederlykt nommera f 0.04.
rOmEKENlNG 47910 JELDOON 1NTEKG UI
elke regel oor *0.25. Llefdadlgheldvodvertenrito voor ét
Wtft van den priji. Kleine Advertentie» „KEITJES" by voorultbetaltag 1—5 regelt
JO caet, elk» regel mms 10 «ent, drkmaal plaatsen I, L—Be«rQtoommer extra f OM
De toestand in Spanje.
Het ziet er in Spanj© nog lang niet naar
uit, dat de huidige regeering den toestand
hcheerscht of, bij haar maatregelen
niet de noodige tact gebruikt. De kwesties
stapelen zich op, en hoewel de regeering
commissies benoemt en ontwerpen opstelt,
schijnen definitieve maatregelen uit te bllj-
.ven, of althans eerst na langdurige aarze
ling genomen te worden.
Op het oogcnblik dringt zich tusschen de
jvele problemen en moeilijkheden vooral
naar voren het geschil tusschen de nieu-
jwo regeering en de kerk. liet ontwerp-
tgrondwet stuurt aan op een volledige schei
ding van kerk en staat, wat beteekent, dat
de kerk ten volle uit het officieele staats
leven uitgeschakeld zal worden. Wie even
bedenkt, welken invloed de Katholieke
ikerk in Spanje ook in het politieke leven
gehad heeft, zal onmiddellijk begrijpen dat
deze bepaling op een geweldig verzet zal
stuiten. Sommige bladen beweren al, dat
Spanjo den weg opgaat van Mexico wat
'de geloofsvervolging betreft. Hier zal on
getwijfeld een element van overdrijving in
schuilen, maar het teekent toch dc gesteld
heid, waarmee in groot e, vermoedelijk
zéér groot© kringen dc maatregelen van
'deze regeering worden tegemoclgezien. Hat
voorgesteld wordt in de grondwet bepalin
gen omtrent de echtscheiding op te nemen,
heeft eveneens een storm van verontwaar
diging gewekt, en duidt er haast op dat
deze regccring cr op uit is om de Katho
lieken tegen zich in het harnas te jagen.
Terwijl eveneens verbittering rijst tegen
dc bedoeling \an het nieuwe bewind, om
aan zich het oppertoezicht te houden o\cr
het godsdienstonderwijs, dat dc kerk op
verzoek der ouders in de scholen kan ge-
yen.
De strijd tusschen 'de twee grootmachten
in Spanje schijnt acuut geworden door de
aanhouding van den vicaris van Vitoria,
die een geheim schrijven bij zich zou heb
ben gehad van dan verbannen bisschop van
Toledo, primaat vari Spanje De laatste zou
daarin aan versciii'ler.d prélaten in den
•lande hebben aanbevolen de kerkelijke goe
deren te verkoopen en de opbrengst ervan
naar het buitenlani in veiligheid t< bren
gen. Als antwoord van de regeering is
daarop een verbod gekomen om kerkelijke
eigendommen tc verkoopen of hypothecair
te bezwaren.
Het conflict tusschen regeering en kerk
is inmiddels we hebben het al gezegd
niet dc ccnige brandendo kwestie, waar
mee de nieuwe republiek zich heeft, bezig
te houden. Daar is ook het vraagstuk der
autonomie van bepaalde landstreken. Wij
hebben onlangs gemeld dat bij dc Cortes
een Calaloniech statuut is ingediend. Zelfs
dc heftigste centralisten schijnen zich neer
tc willen leggen bij een zekere zelfstan
digheid van sommige regionen, maar men
vraagt zich in Spanje met angst en beven
.af wat het gevolg van dit alle,s op den duur
zal worden. Om alleen bij Calalonic te blij
ven, de provincie die naar men weet het
N.O. deel van Spanje uitmaakt met Barce
lona als belangrijkste havenplaats. Wan
neer dc Cortes dit statuut goedkeurt, zul
len de inkomsten van het rijk een gewel
dige daling ondergaan, daar Catalonie
Spanje's rijkste gewest is in landbouwkun
dig en industrieel opzicht. Er wordt uitge
rekend dat op het staatsbudget dan juist
genoeg overblijft om de renten van de
6taatslceningcn en dc uitgaven voor leget
en vloot lo dekken, maar dat zelfs geen
geld aanwezig zal zijn voor betaling der
cmbtcnaarstractcmcnten.
Nog scherper staat het geval met (lc
Basken. Is Catalonic althans economisch
nog op Spanje aangewezen, de Baskischc
provincie, die. aan den voet der Pyreneoen,
zoozeer geïsoleerd ligt, heeft een veel ster-
3vcr gevoel van onafhankelijkheid, en clc
Bewoners zijn nog .steeds vervuld van den
militanten geest, die eens den Bask Igna
tius van Loyola bezielde. He Basken heb
ben bun 15 afgevaardigden voor een volks
vergadering van 2500(1 man loten zweren,
dat zij het gcëisclite statuut onveranderd
uit Madrid moesten meebrengen of onver
wijld de Cortes verlaten.
Naast deze brandhaarden van waaruit de
rust in Spanje bedreigd wordt noemen wij
bet. Zuiden, dat door een lid eencr pailc-
imentaire onderzoekcommissie een vul
kaan is genoemd, waar bet hongerend pio-
letariaat ieder oogcnblik in een opstand
kan losbarsten.
Zet daarnaast bet oprooraaaicn der com
munisten de bedreiging van de -zijde \an
den kroonpretendent, en last not least
bet voortdurend dalen der valuta
don bcctt men eenige voorstelling van den
crisistoestand, waarin Spanje verkeert.
Dat in dezen wankelen lijd de regeering
voortgaat, de verbittering van de Katho
lieken uit te lokken, getuigl allerminst
van tact en zclfbehcersching.
«een wonder dat van verschillende kan-
Ion bet verlangen geuit wordt of de ge
dachte overwogen van een nieuwe dicta
tuur In dit verband is meermalen de
naam van I.errouv naar voren gebracht,
maar I.errouv is reeds bejaard (Go). Iioe
hel zij: als niet op een of andere wijze een
sterke band ingrijpt, ligt voor Spanje de
chaos in het verschiet.
Zal de Engelsche premier een
conferenlie bijeenroepen?
Londen, 2 0 Aug. (V. D. „The financial
News" meldt, dat de commissie van des
kundigen te Bazel, die door de Londensche
conferentie werd ingesteld, het Loyton-rap-
port heeft toegezonden aan Macdonald nis
voorzitter dezer conferentie. Van Macdonald
zal worden verwacht, dat hij op grond van
de in het rapport neergelegde beschouwin
gen over den internationalen toestand on
dc noodzakelijkheid van eon dergelijke»
maatregel erkennende, zoo spoedig moge
lijk een conferentie der betrokken mogend
heden zal bijeenroepen om de gcheelc
kwestie der internationale schulden met in
begrip der herstelbetalingen opnieuw te be
spreken.
De Daily Herald rnecnf te weten, dat zoo
dra staatssecretaris Stimson weer in Ame
rika is, het plan tot het bijeenroepen van
een nieuwe herstel- en oorlogsschulden-
conferentie verder zal worden Uitgewerkt,
en dat de conferentie reeds tegen October
of November tegemoet zal kunnen worden
gezien.
Amerika en het Layton-rapport.
X e w-Y o r k, 2 0 Au g. (V. D.) De voor
naamste New-Yorkschc bankiers komen
hedenmorgen in conferentie bijeen in het
gebouw van de Federal Reserve Bank ter
bespreking van hét resultaat, van de werk
zaamheden der iggin-commissic, het
Layton-rapport.
De Washingtonsche correspondenten be
vestigen in do ochtendbladen, dat dc Amc-
rikaansche regeering het oogcnblik nog on
geschikt acht om de kwestie vail dc her
ziening der Bchuldenregeling aan te snijden.
De moeilijkheden \an den binnenlandschen
toestand, in het bijzonder de nood der werk-
loozcn en het feit, dat het Congres liet plan-
Iioover nog niet definitief geratificeerd
heeft, binden de regeering de handen. Reeds
thans spreekt men van een verdere verlen
ging voor den duur vaii ccn jaar van liet
Hoover-Moratorium als uitweg om dc bin-
nenlandsclic moeilijkheden tc verminderen
en de verkiezingscampagne van president
Iloover niet tc beïnvloeden. Er wordt nog
maals op gewezen dat Wiggin zonder offi
cieele volmachten heeft gehamlelu. Do on
derstaatssecretaris Castle gaat zelfs zoover,
tc verklaren dat hij zelfs den cfficieelcn
tekst van liet Layton-rapport niet zal op-
ragen.
Nauwelijks binnen haalden zij plotseling
revolvers voor den dag en vroegen ze hun.
onlhutsto gastheeren kalm te blijven, ter
wijl twee hunner bet huis plunderden. Zij
hieven echter allerbeminnelijkst, boden hun
slachtoffers water ter kalmeering aan en
offreerden hun tenslotte een glas van hun
eigen champagne, terwijl zij over en weer
grapjes wisselden over de komieke situa
tie. Zij rieden hen aan het nummer van
dc taxi niet te noteeren, daar zij bekenden
ook deze gestolen te hebben en het vehi
kel nog dcnzelfdcn dag van de hand te
zullen doen.
Inmiddels heeft de politie reeds twee
van de drie jongelui gearresteerd.
ALARMEERENDE BERICHTEN
UIT SPANJE
Barcelona door sabotage in hef
telefoonkantoor van de
buitenwereld
afgesloten
Burgeroorlog in Andalusië
Madrid. 20 Aug. (Y.D. Tengevolge van
een nieuwe sabotagedaad in het lioofdt'le-
foonkantoor, was Barcelona in den afgcloo-
pen nacht geheel van de buitenwereld af
gesneden. Aangezien men een aanslag op
hst postkantoor vreesde, was de gehcele po
litie gealarmeerd. Tot den gcvrccsdcn aan
val is het cchtsr niet gekomen. Het bericht
van den gouverneur van Sevilla aan dc
regeering, dat in geheel Andalusië burger
oorlog heorscht en dat de syndicalisten met
all? middelen trachten de sociale revolutie
en do anarchie door te voeren, zoodat hij
redding slechts langs dictatoriale» weg nu
gelijk achtte, heeft in dc geheel? Spaanschc
pci*s grooten indruk ge.maakt. De regee
ring heeft een nieuw decreet aa -.gekondigd,
waarbij het dragen van wapens wordt ge
straft met een gcvangeniss'.nf vin Jen
hoogste één jaar.
BUITENLAND.
In het Engelsch kabinet omtrent het la-
lief nog geen overeenstemming.
(Eerste Blad, pag. 2).
Lindbergh maakt een noodlanding op
dc Koerillen. (Eerste Blad, pag. 2.)
Is Abö-el-Krim ontsnapt?
(Eerste Blad pag 2).
De Hongaarschc kabinetscrisis.
(Eerste blad, pag. 1.)
Alarmeeren de berichten uit Spanje.
(Eerste blad, pag. 1.)
Dc strijd op Cuba. (Eerste blad, pag. 2).
BINNENLAND.
De begrafenis van kapitein Bischoff.
Tweede Blad. pag. 2).
Dc Ncderlandsche delegatie op dc Vol
kenbondsvergadering.
iTweede Blad, pag. 2).
Vierde conferentie van den Zendingsstu
dieraad. (Tweede Blad, pag. 3).
De toestond in het Arnsterdamsch bouw
bedrijf. (Tweede Blad, pag. 1).
Geen salarisverlaging van het Rijksper
soneel. (Tweede Blad, pag. 3).
Het contact tu€6cbcn minister en A.V.R.O,
hersteld. (Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
Nadere bijzonderheden omtrent het auto
ongeluk bij Zwolle.
(Eerste Blad, pag. 3).
SPORTNIEUWS.
Het concours-hippique der Noord-IIolland-
schc Jachtvcrëeniging.
'Eerste Blad. pag. 3).
Bijzonderheden omtrent den 1 K.M. wed
strijd van „Ncptunus."
i Eerste Blad. pag. 3).
Hoogste Barometerstand:
767.0 La Coruna.
Laagste Barometerstand:
744.7 den Helder.
Verwachting:
Matige later afnemende
N. W. tot W. wind, zwaar
tot half bewolkt aanvankelijk
nog regenbuien, iets koeler.
Langestraat 49-51 Tel. 190
DE GEHEIMZINNIGE
VERDWIJNINGSZAAK.
Nog weinig verheldering.
De heele Fransche pers houdt zich be
zig met de quaeetie-Navarre, d© verdwij
ning en terugkeer van den Franschcn fa
brikant, die niet in 6taat bleek inlichtin
gen te geven over zijn afwezigheid en de
mishandelingen, die hij, blijkens zijn be
schadigd hoofd, waarvan dc wenkbrauwen
waren weggeschoren, heeft ondergaan.
Naar alle waarschijnlijkheid heeft hij de
week van 7 tot 13 Augustus in Villers Sur
Mep doorgebracht als metselaar, onder den
naam van Robert Guillaume. Tijdens zijn
verblijf aldaar is hij aangehouden door de
politie, doch daar hij zich met een mili
tair zakboekje op haam van Guillaume kon
lcgitirncercn, liet men hem gaan. Dc broer
van Navarre heeft medegedeeld dat een
arbeider aan hun fabriek Robert Guillau
me heet. Een onderzoek heeft aan het
licht gebracht, dat deze Guillaume nooit in
Villers sur Mor is geweest en reeds eeni-
gen tijd zijn militair zakboekje mist. Ilij
vermoedt dat dit hem is ontstolen en hel
feit dat hij hij Navarre woont in een ka
mertje, dat nnoit is afgesloten, werpt een
eigenaardig licht op de zaak.
Enkele bladen wijzen cr op, dat de broer
van het slachtoffer gepoogd heeft de ver-
zckcringssom te innen na dc verdwijning:
dit is echter door dc assurantie-maatschap
pij geweigerd.
EEN VRIENDELIJKE DIEFSTAL.
Goedgeluimde en hoffelijke
dieven.
In Vitry sur Seine is, zoo leven wij in
het Handelsblad, een eigenaardige diefsial
gepleegd, door koelbloedige cn gocdgeluim
dc jongelieden.
De eigenaar van het buitenhuis was .net
zijn vrouw met vacantie uit. Vitry vertrok
ken cn zij hadden hun 23-jarigen zoon al
leen achtergelaten. Deze maakte in gezel
schap van een vriend in een café kennis
met twee andere jongelui. Zij inviteerden
dezen om in het buitenhuis den volgenden
dag te komen theedrinken. De uitnoodiging
werd aangenomen en, vergezeld van een
derden jongmensch, kwamen zij tijdig op
de partij.
DE H0NGAARSCHE KABINETSCRISIS
Graaf Bethlen stelt zich niet
beschikbaar voor een
ministerspost
Boedapest, 20 A u g. (V.D.) Heden
middag brachten tien leden van het parle
ment cn twee leden van den Senaat na
mens de rcgceringspartijen een bezoek aan
minister-president. Graaf Bethlen, met dc
bedoeling tc trachten liet besluit van den
minister-president om af tc treden in dien
zin te wijzigen, dat hij tenminste minister
van buitcnlandsche zaken in het nieuwe
kabinet zou blijven. Graaf Bethlen ver
klaarde daarentegen, dat hij een kabinet
van Graaf Julius Karolyi gaarne zou steu
nen, doch dat bet hem onmogelijk was een
ministerspost te aanvaarden, daar de posi
tie van het kabinet Karolyi veel gemakke
lijker zou zijn, wanneer hij buiten liet kabi
net bleef.
De voorzitter van dc regccringspartij von
Pesthy verklaarde tegenover een persver
tegenwoordiger, dat hij na het bezoek aan
Graaf Bethlen den indruk had gekregen,
dat noch dc binncnlandsehe, noch dc bui
tcnlandsche politiek in een andero rich
ting zouden gaan, hoogstens is cr sprake
om op economisch-politick gebied een an
dere koers t© volgen.
In welingelichte kringen worden dc ge
ruchten, als zou Frankrijk voor de eenige
dagen geleden geplaatste lecning politieke
voorwaarden gesteld hebben, als volkomen
onjuist beschouwd. Frankrijk heeft slechts
zekerheid gevraagd inzake het bcgrootings-
evenwicht.
Graaf Karolyi zet hedenmiddag dc on
derhandelingen inzake de vorming van een
kabinet voort.
Graaf Julius Karolyi.
Boedapest, 20 Aug. (V. Ij.) Dc met
de vorming van een nieuw kabinet belaste
Graaf Julius Karolyi is 61 jaar. Reeds tien
tallen jaren vervult Karolyi functies in het
publieke? leven. In den oorlog streed hij als
luitenant der huzren aan het Russische
front. Gedurende de proletarische dicta
tuur in Hongarije in 1919 vormde hij tc
Arad een contrn-revolutionnaire regeering,
die echter in verband met de Rocmeenschc
bezetting niets kon uitvoeren. Daarna
vluchtte hij naar Szeged, waar hij eveneens
ministerpresident der contra-rcvolulion-
nairc regeering was, echter na korten tijd
als zoodanig aftrad. Na de revolutie nam
Graaf Karolyi gcruuncn tijd niet meer aan
het politieke leven deel. Eerst in 1928 trad
hij weer op den voorgrond, toen hij lot be
schermer van de Kroon werd gekozen. In
December van het vorige jaar werd bij Mi
nister van buitcnlandsche zaken en verte
genwoordigde sedert dien Hongarije te Ge-
nève bij dc conferenties van den Raad van
den Volkenbond.
AUTOBUS-ONGEVAL BIJ AVIGNON.
Negen zwaar gewonden.
Parijs, 20 Aug. (V.D.) in de nabijheid
van Avignon is ccn autobus, waarin 11 per
sonen waren gezeten, in een sloot van eeni
ge meters diepte gered ?n. De bus werd to
taal vernield. Negen inzittenden werden le
vensgevaarlijk gewond. De anderan werden
licht gekwetst.
DE FRANSCH-RUSSISCHE ONDER
HANDELINGEN.
Berlijn op de hoogte.
Berlijn, 20 Aug. (V.D.) Naar aanleiding
van dc verschillende berichten inzake de
Fransch-Russisclic onderhandelingen over
ccn non-agre6si ?-vcrdrag tusschen Frank
rijk en Sovjet-Rusland, wordt van welin
gelichte zijde medegedeeld, dat dc Rijks-
regccring te Bïrlijn reeds van den aan
vang der onderhandelingen af zoowel van
Fransclic als van Russische zijde op dc
hoogte is gehouden. Hoewel hst verdrag
nog niet definitief is afgesloten, wordt te
Berlijn verzekerd, dat het noch naar den
gee6t, noch naar den letter bepalingen be
vat, die in strijd zijn met de bestaande ver
dragen van Duitscliland.
ZELFS DE KHAKI'S KUNNEN NIET
TEGEN Zóc'N AUGUSTUS.
Manoeuvres wegens regen
afgebroken.
Londcn. 19 Aug. (V.D.) De manoeuvres
van de eerste divisie in Aldershot zijn he
den wegens het 6lechte weer afcelasclit.
Oorspronkelijk zouden zij tot Vrijdag du
ren. D© troepen, die in den nacht op
Woensdag een nachtoefening hadden cc-
liouden. waren floor den neerstortenden
regen doorweekt. De gehcele omgevin,
staat onder water. De Theems is door den
regen zeer gewassen.
Augustus is in Engeland (cn in Enge
land niet alléén. Red. U.D.) tot dusverre
de regenachtigste maand van het. jasr ge
weest. Voorloopig bestaat cr nog geen kans
oo verbetering van het weer.
DE OVERSTROOMING IN
ZUID-CHINA.
Dagelijks nieuwe slachtoffers.
Londen. 19 A u g. (H. N.) De overstroo-
mingsramp in Zuid-China eischt nog steeds
nieuwe slachtoffers. Dagelijks drijven ette
lijke honderdon lijken aan. Dc bewoners
van liet gebied vluchten naar Shanghai. De
Japanners zenden hun vrouwen en kinderen
naar Japan terug.
DE BOUW VAN HET NIEUWE
VOLKENBONDSPALEIS.
350 van de 400 arbeiders ont
slagen.
Geneve, 20 Aug. (V. D.) Naar gemold
wordt, zijn onverwacht 350 van de 400 bij
den bouw van het nieuwe Volkenhonds
oaleis werkzame arbeiders ontslagen. De
oorzaken moeten worden gezocht in finan-
cicele moeilijkheden.
WOLLEN RUITEN
Het nieuwe
NajaarsartikeL
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
Wegens vacantie zal het Bijkantoor
gesloten zijn op:
ZATERDAG 22—MAANDAG 24 EN
DINSDAG 25 AUGUSTUS.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Franco levering huis.
Omtrent den datum der onder
teekening diep stilzwijgen
M 06 kou, 20 Aug. (V.D.) In verband met
de"venschillende geruchten inzake het tot
stand komen van een non-agressie verdrag
tusschen Frankrijk en sovjet-Rusland
wordt van wel ingelichte zijde vernomen,
dat de tekst van liet tractaat tegen het
einde van de vorige week door den sovjet
ambassadeur te Parijs Dogalewski naar
Moskou is verzonden.
Volgens mcdcdceling van Ruseische zij
de bevat het verdrag geen enkel punt dat
betrekking heeft op Polen en ook geen ga
rantie voor de Westelijke grenzen van Po
len. Litwinof heeft den Duitschen ambas
sadeur tc Moskou op de hoogte gesteld van
de onderhandelingen te Parijs doch om
trent den definitieven datum waarop on-
dcrtcekening van het pact tc verwachten
zou zijn, is nog niets bekend, aangezien
men zich ter officieele plaatse in diep stil
zwijgen hult.
HET HOOFDKWARTIER DER DUITSCHE
COMMUNISTEN WEER ONTRUIMD.
Die Rote Fabne mag nog
niet verschijnen.
Berlijn, 20 Aug. (V.D.) Het sedert 0
Augustus door de politie bezette Beriijn-
sche hoofdkwartier der communisten op
het Bulowplein is hedenmiddag om 12 uur
weer vrij gegeven en door de politie ont
ruimd. Het verbod voor het communistisch
dagblad „Die Rote Fahne" blijft van kracht
tot 2i Augustus a.s.
IN DENEMARKEN GROOTE ONGERUST
HEID OVER HET ENGELSCHE
TARIEF VOORSTEL.
Kopenhagen. 20 Aug. (V.D.) De Lon
densche berichten over do voorstellen der
bezuinigingscommissie tot invoering van
een heffing van 10 op alle in Engeland
ingevoerde goederen heeft in Deenscho
landbouwkringen groote ongerustheid ge
wekt aangezien zooals bekend is het groot
ste deel der Deenscho landbouwproducten
in Engeland zijn afzetgebied ^jndt.