OVERHEMDEN
NIEUW PARIJS
AHEOSFOÖKTSCH DAÖBIAB
Fa. B. KRAAL
HENDERSON LEIDER DER LABOUR PARTIJ
Zaterdag 29 Augustas 1931
.DE EEMIANDER"
30e Jaargang No. 52
CREDIETEN VOOR
ENGELAND
RUST TE LISSABON
LANGESTRAAT 26
Lijstenmakerij en Kunsthandel
EEN STAD VAN DE AARDE
VERDWENEN
GANDHI NAAR LONDEN
VERTROKKEN
GROOTE OVERSTROOMING
IN DEN KAUKASUS
BELANGRIJKE CREDIETEN
AAN ENGELAND
VERGADERING DER DRIE
PARTIJEN
TOENADERING TOT HET
VATIC A AN
Van Amerikaansche en
Fransche zijde
P a r ij s, 2 S A u g. II. N.) Alle Pai ijsche
bladen brengen uitvoerige -beschouwingen
over liet nieuwe crediet aan Engeland,
waaruit blijkt, dat de onderhandelingen
spoedig afgesloten zullen worden. Een ver
tegenwoordiger van de Engelsche schat
kist en van de Bank vanEngeland vertoe
ven hiervoor reods sedert eenige dagen t<
Parijs. Men meent dat het crediet Teeds
voor IS September beschikbaar zal worden
gesteld. In een artikel over den toestand in
Engeland schrijft de Echo de Puris. dat
daar een politieke en sociale slag van groo-
ten omvang zal beginnen. Dé vorming van
het coalitiekabinet en de opstelling van het
bozuinigingsprogram beteekenen niet het
einde, doch het begin van een crisis. Het
Engelsche volk heeft de dreigende gevaren
nog niet ingezien Di» min of meer kunst-
matigj stabilisatie vaiJ het pond sterling
maant de Engelsche burger^ de dingen wo
in tc zien, als zij in werkelijkheid zijn Wat
in Engeland ontbreekt, is oen nationale be
weging, welke den politici den moed geeft
allen tegenstand te breken, zooals dat :n
het belang van het algemeen welzijn noo-
dig is. Het blad wijst er overigens op, dat
de crediettransactic ditmaal geen overeen
komst tusschen de centrale bankinstellin
gen van Engeland. Frankrijk en do Vcr-
eenigrle Staten betreft, doch een overeen
komst tusschen do departementen van fi
nanciën dezer landen. Volgens Lc Journal
is te verwachten, dat de transactie nog
vandaag haar beslag zal krijgen.
De Petit Parisien gelooft, dat de behoef
ten van de Bank van Engeland gróoter zijn
dan dc crcdietmogelijkheden van de Fran
scho en Amerikaansche emissiebanken
Men zal derhalve waarschijnlijk zijn toe
vlucht moeten nemen tot céh lccning te
New-York.
In het algemeen verwachten do Fransche
bladen, dat de Fransche financiers Enge
land zooveel mogelijk te hulp zullen komen
Het Journal verklaart o.a. dat het nieuwe
crediet, dat waarschijnlijk ongeveer 12 mil
liard franc zal bedragen, des te welkomer
zal zijn, omdat de toenadering en samen
werking van beide landen er weer zoo dui
delijk uit blijkt. Dit is de beste toepassing
van de zg. entente cordiale. De Matin
schrijft o.a., dat het wel zeker is, dat de
onderhandelingen over het verstrekken van
een crediet tevens de mogelijkheid van een
leening op de Parijschc of New-Yorksche
markt inhielden.
Parijs, 23 Augustus. (V.D.) De Épgelsch-
Fransche en Engelsch-Amerikaanschc on
derhandelingen betreffende een leening, zijn
Vrijdagavond beëindigd. Engeland ontvangt
van Frankrijk 5 milliard franken tegen 4!4
procent.
Vrijdagmiddag is tusschen de vertegen-
woodigers van de Banque dc France en de
vertegenwoordigers van het Britschc minis
terie van Financiën en de Bank of Engeland
een overeenkomst aangegaan. Op grond van
dit verdrag wordt de Britsche regeering
een crediet van 5 milliard franken toege
staan.
Een overeenkomstig contract is te New
York afgeslotenten bedrag,van 200 millioen
dollar eveneens tegen een rente van 4pet.
tijdens diens laatste verblijf tc Parjjs. Ter
wijl Henderson n.l. met Flanftin over den
financioelen toestand van Duitschland en
over de noodzakelijkheid van hulpverlec-
nirig had gepraat, zou hij verklaard heb
ben, dat, Indien Duitschland geen steun
kreeg, ook Engeland een moratorium zou
moetori voorstellen. Daarbij zou Henderson
hebben uiteengezet, hoezeer do Engelsche
financiën zi.in betfokken bij dc toestanden
in Duitschland orn aan té toonen, dat een
ineenstorting van Duitschland een ramp
voor Engeland zou beteekenen. Het bekend
worden van deze uitlating aan de Parijsche
bc\ir3 leidde dadelijk tot het. terugtrekken
in groote hoeveelheid van dc Fransche ere
dieteh op korten termijn uit Londen, waar
door dc koers van het pond sterling ongun
stig beïnvloed werd.
Aanslag op den Por/ugee-
schcn icy.artt Ie Madrid
CROQUETSPELEN
voor 6 en 8 personen vanaf
f 5.50 tot 1 19.75.
LANGESTR. 35 TEL. 308
lO-O-O-O-
GROOTE KEUZE
>o-<
Madrid, 28 Augustus. (V.D.) Terwijl het
te Lissabon weer rustig is. zijn de verbin
dingen rnct Noord Portugal nog steeds ver
broken. Er zijn geruchten in omloop vol
gens welke een staking is uitgebroken
onder het personeel der spoorwegen
De opstandige beweging schijnt geheel
mislukt te zijn. Volgons dc laatste berichten
zijn bij dc ongeregeldheden in totaal 70 per
sonen gedood en 300 gewond.
Aanslag op den Portugec-
sclien gezant to Madrid.
M a d r i d, 28 Augustus (V.D.) Vrtjdagmid
dag hebben twee als arbeiders gekleed*»
mannen een bom geworpen In dc werkka
mer van den Portugeeschen gezant te Ma
drid, De bom ontplofte in het vertrek. De
gezant, die zich met zijn vrouw in de ka
mer bevond, zag te juister tijd het gevaar
en kon zich met zijn- vrouw in veiligheid
stellen, voor de ontploffing plaats had.
Door de explosie werd het bureau geheel
verwoest. De gezant cn zijn vrouw zijn on
gedeerd gebleven.
Men legt verband tusschen dezen aanslag;
cn de opstandige beweging in Portugal, aan
gezien de gezant de dictatuur zeer vriend
schappelijk gezind is. Dc daders zijn ontko
men.
ZEILSCHIP VERGAAN.
Rornc, r<8 Augustus (H.N.). Bij een hc
vige storm in de Tyrrheenschc zee is bi> ftc
Liparische eilanden een zeifechijr aan boord
waarvan zich 6 man bevonden vergaan. De
kapitein, die 10 uur iang in het^water heeft
gedreven, zich vasthoudende aan een stuk
van hét roer, werd geheel uitgeput door een
stoomschip opgepikt. De overige 5 mannen
zijn verdronken
ERNSTIGE CARBID-ONTPLOFFING.
Andernach, 2 7 Aug. (V. D.) Een in
woner van deze stad wierp oen met carbid
gevulde bus in een kanaal. Toen zijn zoon
een brandende lucifer achterna wierp,
volgde een geweldige ontploffing, die door
een steekvlam werd begeleid. Omstaande
kinderen worden door de kracht van den
luchtdruk 10 M. ver in de naburige tuinen
geslingerd. Behalve de man cn zijn zoon
werden vijf kinderen gewond, van wie één
levensgevaarlijk.
Arnh. weg 32 Tel. 1069
Onze collectie lijsten munt uit
door mooie profielen om elke
omlijsting.
Billijke prijzen.
Hevige aardbeving in
V oor Hndië
Jcna, 28 Aug. (V.D/. De buitengewoon
hevige aardbeving op 10 Augustus j.l.. in
Azië schijnt in dc geheelc aardkorst helang-
ijkc verstoringen van het evenwicht to heb
ben veroorzaakt. Voortdurend worden* door
de scisrnografen van het Rijksinstituut voor
Scismograiisch Onderzoek belangrijke aard
schokken opgetoqkend. Eon buitengewoon
krachtige aardbeving werd gistermiddag te
1G. uur 34 rnin. -1L sec. geregistreerd, op een
afstand van ongeveer 5000 K.M. in weste
lijke richting, dus in dc Atlantische Oceaan
nabij de Amerikaansche kust.
(Dezelfde aardbeving >s, blijkens ons be
richt uit Londen, eveneens geregistreerd
door het Scismografisch Instituut nabij Du
blin. Hier achtte men het evenwel ook mo
gelijk dat dc aardbeving op 5000 K.M. af
stand in oostelijke richting lag, zoodat men
concludeerde dat dc haard zich of nabij
Florida, of in het noorden van Indië moest
bevinden. T egenover do definitieve conclusie
van Jena, dat dc haard in den Atlantischen
Oceaan moet liggen, 6taat dio van het Kon
Ned. Meteorologisch Instituut tc dc Bilt, dat
dc aardbeving eveneens heeft geregistreerd
en als centrum Voor-indië aangeeft).
Londen, 28 Aug. (V.D) Door dc hevige
aardbeving is de stad Sharigh in het Quetta
district volkomen van den aardbodem ver
dwenen. De uitioopers van. de aardbeving
waren tot Karachi waarneembaar.
op de Beiersche staatsbegrooting heeft de
Beicrsche rcgcering een noodverordening
uitgevaardigd, waarin behalve belangrijke
bezuinigingen ook talrijke nieuwe belastin
gen werden aangekondigd. Dc slachtaccijns
wordt bijna verdubbeld, doch deze verhoo
ging wordt bijna uitsluitend door den han
del gedragen. Hieruit verwacht men een
opbrengst van 7.2 millioen.
Uit de vermindering der sociale uitgaven
verwacht men een besparing van 4 millioen.
De overige 17.6 milliocii mark moeten door
bezuiniging op dc uitgaven worden verkre
gen. Een bizondcr groot bedrag wordt be
zuinigd op den woningbouw. De salarissen
van vrijgezellen en gehuwden zonder kin
doren in openbaren dienst zullen, wanneer
zij meer dan 1500 mark per jaar bedragen,
met 5 worden verminderd.
Londen, '27 Aug. (V. D.) Naar uit
Simla gemeld wordt, was ondanks den
stroomenden regen een duizendkoppige me
nigte aanwezig bij het Vertrek san Gandhi
naar Bombay. Ondfifci d££ personen, die
Gandhi naar Lond^nt i^geWden, bevinden
zich zijn zoon Devaftns Gandhi en miss
Slade, een Engelsche. die reeds vclc jaren
een cnthoiisiast volgeling* van Gandhi is.
HET TOEZICHT OP DE BANKEN.
Berlijn, 27 Aug. (V. D.) De economische
commissie van het rijkskabinct zal Zatcr
dag a.s. in een zitting bijeenkomen met de
deskundigen voor de banken Men neemt
aan, dat in deze bijeenkomst een beslissing
zal vallen inzake dc organisatie der banken,
waarop het rijk invloed heeft. Of Zaterdag
ook reeds een boslissmg zal valLen betref
fende deze kwestie van. het toezicht op de
banken, valt tc betwijfelen. Intusschcn zou
den dc besprekingen al in een ver gevor
derd stadium zijn gekomen.
Meer dan veeriig per
sonen omgekomen
Moskou, 23 Au g. (V.D.) Uit Nasjitsje
wan in de Kaukasus wordt gemeld, dat
overstroomingen daar groote schade hebben
aangericht. Meer dan 40 personen zijn ver
dronken en er is veel vee omgekomen. Ruim
450 huizen werden geheel vernield. Te Or-
dobat stortte een ziekenhuis in, waarin zich
30 zieken bevonden, die allen verdronken
Een deel van het garnizoen te Tiflis is naar
het overstroomde gebied gezonden om hulp
te verleenen. Dè schafte wordt op 8 millioen
roebel geschat. Nasjitsjewan is onlangs ge
teisterd door een hevige aardbeving.
Ook deelneming van Fransche
zijde
Londen, 28 Aug. (V.D.) Hoewel nog
geen officieele mededeelimr is gedaan,
schijnt volgens persberichten het toestaan
van een Fransch Amerikaansch crediet ten
bedrage van 80 millioen pond sterling vast
te staan, welk crediet voor de helft door
Parijs' en voor de helft door New York zal
worden gedragen. Het crediet zal voorloo-
pig worden verstrekt voor den tijd van 12
maanden en zoo mogelijk door een lee-
nvtfg op langen termijn men spreekt van
20 jaar ten bedrage van 100 millioen
pond sterling worden vervangen.
Als garantie zullen evenals bij de En
gelsche leening in Amerika van 1925 En*
gelsche öchatkistbewijzen dienen.
Nadere bijzonderheden omtrent den ren
tevoet zijn nog niet bokend. evenmin als
van de mate. waarm van dit verzoek ge
bruik zal worden gemaakt.
P a r ij s, 28 Aug. (V.D.) Dc Excelsior meldt
dat in principe overeenstemming is bereikt
tusschen dc New-Yorksche Federal Reserve
Bank en de Bank van Frankrijk ovsr het
verstrekken van een leening aan Engeland.
In verband met zijn groote goudvoorraden,
zal Amerika bet grootste gedeelts van do
leening voor zijn rekening nemen, terwijl
Frankrijk naar de mate van zijn kunnen
zal bijdragen. Hoe groot de leening zal zijn,
wordt nog geheim gehouden, maar zij zal
in elk geval voldoende zijn, teneinde elko
poging, om dc stabiliteit van het pond ster
ling aan to tasten, te doen mislukken.
HERVATTING FRANSCH-RUSSISCHE
ONDERHANDELINGEN IN OCTOBER A.S.
Pa rijs, 28 A u g. (V.D.) In kringen die na
slaan aan de Quay d'Orsay wordt bevestigd
dat de tijdelijk onderbroken Fransch-Sovjet
Russische onderhandelingen in dc maand
October a.s., na de conferentie tc Genève
zullen worden hervat.
BEIERSCHE NOODVERORDENING.
Drastische bezuinigingen.
Mtinchcn, 27 Aug. (V. D.) Ter dek
king van het tekort van 28.6 millioen mark
LORD ROBERT CECIL LEIDER DER
BRITSCHE DELEGATIE TE GENEVE.
Gcnève, 28 Aug. (V.D.) De nieuwe Brit
sche minister van Buitenlandsche Zaken,
Lord Reading, heeft den secretaris-generaal
van den Volkenbond telegrafisch medege
deeld, dat hij in verband met dringende
werkzaamheden to Londen niet naar Ge
neve kan komen en dat de Engelsche regee
ring zoowel in den Volkenbondsraad als in
de F.uropeeschc Commissie cn in de plenaire
zitting van den Volkenbond vertegenwpor
digd zal worden door Lord Robert Cecil.
EEN REEKS VERDACHTE
BRANDEN.
Oogstvoorraden on vco teloor
gegaan.
Bremorvoerdc, 2S Aug. (V. D.) In
den afgeloopen nacht brandden in het dorp
Grapel met slechts enkele minuten tus-
schenpoozcn verschillende door den land
bouw gebruikte gebouwen geheel uit.
Binnen een half uur werden vier grooto
voorraadschuren met een belangrijk gedeel
te van den oogst een prooi der vlammen.
Ook verbrandden nog 30 varkens. In een
derde schuur gingen, behalve de oogst, elf
varkens verloren Men vermoedt, dat men
to doen heeft met een aanslag op den bin-
nengehaalden oogst. Van do dadevs ont
breekt tot nog toe elk spoor.
HENDERSON EN DE POSITIE VAN HET
POND STERLING.
Londen, 23 Aug. (V. D.) De Parijsche
correspondent van de Morning Post weet
uit betrouwbare bron mede te deelen, dat
één der redenen van den val van den koers
van het pondsterling een onvoorzichtige
uitlating zou .zijngeweest van Henderson
Maandag komt het kabinet
in plenaire zitting bijeen
Salarisverlaging der ambtenaren
Londen, 28/ A u g. (V.D.) Hedenmiddag
is Arthur Henderson gekozen tot leider der
Labour Partij, als opvolger van Macdonald,
terwijl Clynes.gek07.cn is tot deputy-loader
Maandag a.s. plenaire ka-
blnetszitting.
Londen, 28 Augustus. (V.D.) De Econo
mische,cn parlementaire subcommissies van
het kabinet onderzoeken de door het kabi
net opgestelde ontwerpen. Zij zullen Maan
dag a.s. hierover in een plenaire kabinets
zitting. rapport uitbrengen.
Macdonald zal Maandag naar Londen te
rug kceren ten einde deze kabinetszitting
ie kunnen bijwonen.
De minister van Financiën. Snowden,
heeft den premier cn zijn kiezers medege
deeld, dat hij na afloop van de zittingspe
riode van het Lagerhuis niet voor herkie
zing in aanmerking wenscht te komen, aan
gezien hij met het oog op zijn jaren hij
is 67 en de ernstige ziekte waarvan hij
zoo juist hersteld is. niet meer opgewassen
is tegen do lichamelijke vermoeienissen van
het politieke leven.
Het bericht dai ook Macdonald zich uit
het politieke leven zal terugtrekken, wordt
van bevoegde zijde gedementeerd.
Tom Shaw. de afgetreden minister van
Oorlog uit het Labourkabinei, heeft zijn
meening kenbaar gemaakt niet meer ir.
aanmerking te willen komen voor een her
kiezing tot Lagerhuislid. Hij is voornemens
al zijn werkkracht in dienst te stellen van
do Internationale Textielarbeiders Federa
tie, waarvan hij secretaris is. Show had
reeds eerder tot deze stap besloten.
Salarisverlaging der ambtenaren.
Londen, 28 Augustus. (V.D.) De Natio
nale Rcgcering heeft als eerste bezuinigings
maatregel bepaald, dat dc salarissen der
ambtenaren en beambten met ingang van
1 September zullen worden verlaagd. Het
betreft 300.000 personen. De korting varieert,
naar gelang van dc salarisklasse van 1 tot
5 shilling per week. Hierdoor wordt een bo-
paring verkregen van 800 duizend per
jaar.
Deze salarisverlaging wordt gemotiveerd
met dc verlaging der prijzen voor levens
middelen.
De vergadering der Conserva
tieven.
Londen, 28 Augustus. (V.D.) De drie
groote politieke panijen hebben hodon ver
gaderingen gehouden.
Op de bijeenkomst der conservatieven, die
onder voorzitterschap van Lord Ilailsham
bijeenkwamen, hield Baldwin con groote
rede, waarin hij verklaarde dat dc conser
vatieven zoodra dc nationale rcgcering haar
taak heeft vervuld, hun vrijheid van hande
len terugkrijgen.
Overgaande op dc crisis zeide Baldwin,
dat het Maandag j.l. een kwestie van to he
or nol to be was. De grootste moeilijkheid
voor Baldwin hoeft daarin bestaan, noch in
het Lagerhuis, noch in het volk alles te
kunnen zaggen was slechts de ingewijden
hadden geweten en wel uit vrees dat de cri
sis met ontzaglijke snelheid zou worden
vergroot. Hoewel Baldwin verklaarde van
oudsher een tegenstander tc zijn van iedere
Mussolini zal den paus
bezoeken
Rome, 28 Aug. (V.D.) Naar verluidt,
zou Mussolini voornemens zijn in den ko
menden harfst zijn eerste bezoek aan het
Vaticaan te brengen, teneinde tegelijkertijd
de nog hangende kwesties tusschen rcgce
ring en Vaticaan, o.a. over het sluiten der
katholieke clubs, definitief te regelen. Naar
verluidt, zouden de clubs mogen worden
heropend op voorwaarde, dat zij haar werk
opvatten als dat van rcligieusc organisa
ties.
coalitie, heeft hij geen andere keus gehad
dan toe te treden tot een nationale regee
ring.
De houding der partijleiding werd door dc
vergadering met algemcene stemmen goed
gekeurd.
De vergadering der liberalen.
De minister van Buitenlandsche Zaken,
Lord Reading, presideerde de vergadering
der Liberalen. Hij stelde allereerst vast dat
de tot nu toe door de regeering getroffen
maatregelen, alsmede do houding der libe
rale vertegenwoordigers nadrukkelijk door
Lloyd George goedgekeurd zijn; De liberale
partij zal nimmer een politiek steunen,
waarbij dc arme bevolkingslagen worden
uitgezogen en de rijken worden vrijgesteld.
Do voorgenomen 10 verlaging van de werk-
loozenuitkeeringen rechtvaardigde Uord Rea
ding hiermee, dat de prijzen der levensmid
delen sinds dc invoering der verzekering
met 36 pet. zijn gedaald/ Spreker maakte
vervolgens opmerkzaam op de gevolgen van
den val van het pond sterling.
Met op twee 'na algemèonë stemmen nam
de vergadering vervolgens een resolutie aan
waarbij dc houding der partijleiders werd
goedgekeurd.
Na afloop dervergadering legden ver
schillende liberale afgevaardigden er den
nadruk op, dat de regeering haar kaarten
op tafel moet leggen, aangezien men nog
nïe.t dc helft van de feiten weet.
Vergadering van Laboor.
In de vergadering der Labour Partij werd
Henderson tot partijleider gekozen en Cly-
ncs en Graham resp. tot eersten cn tweeden
assessor. Voorts werd een resolutie aange
nomen. waarbij de Labourpartij zich tot of
ficieele oppositie verklaart.
Henderson werd gekozen met tegen dc
stemmen dor zes onafhankclijkcn onder lei
ding van Maxton. Met uitzondering van
Macdonald, Snowden cn Thomas waven alle
vroegore leden van het Labourkabinet aan
wezig.
Tot algemcene verrassing was ook de lord
kanselier Lord Sankey op dc vergadering
aanwezig.
DUITSCHE KATHOLIEKENDAG.
Neurenberg, 27 Aug. (H. N.) Nadat
in de kerk van Onze Lieve Vrouw de
plechtige Hoogmis was opgedragen, begon
de Duitschc Katholiekendag zijn werk
zaamheden, waarvoor vijf commis6ie3
gevormd zijn ter behandeling van dc
volgende onderwerpen: Man en vrouw
in de maatschappelijke ontwrichting van
den tegenwoordigen tijd; de christelijko
taak bij werkloosheid en volksnood; grond
vragen van het Duitsche onderwijs: schooi
en opvocding6vraagstukkcn cn do gevaren
van den tegenwoordigen tijd voor het
Christelijk deel van het Duitschc volk.
Verschillende Katholieke organisaties
houden tegelijk met den Katholiekendag
vergadering, o.a. dc Katholieke vrouwen*
organisatie.
POOLSCHE BOEREN TREKKEN
NAAR RUSLAND.
Warschau, 27 Aug. (V. D.) Uit het
Wilna-gebied komen opnieuw bericht-en
over een massa-uittocht van Poolsche boo-
ren over do grenzen naar sovjet-Rusland,
Men brengt deze massale emigratie in ver
band met de communistische propaganda
op het platteland. In de nabijheid van het
dicht bij dc Russische grens gelegen land
goed Isabellin poogden ongeveer 40 boeren
dc grens te overschrijden. De Poólscho
grensbewaking opende het geweervuur en
doodde twee vluchtelingen. Den overigen
gelukte het over dc grens naar Rusland to
ontkomen Ook op andere plaatsen van de
grens werd opnieuw gepoogd uit Polen to
vluchten. Ook hier werden •enige personen
gedood.
TER DOODVEROORDEELINGEN
IN BRITSCH-INDIÊ.
Londen, 28 Aug. (H.N.) De buitengewo
ne krijgsraad te Tharawaddy heeft den lei-
der van den grooten opstand in Januari j.l.
Sayasan met 11 zijner aanhangers ter dood
veroordeeld. Achttien andere zijner aanhan
gers zijn tot levenslange verbanning ver*
oordeeld, terwijl er 8 vrijgesproken ziin.
