BELANGRIJKSTE NIEUWS BIJKANTOOR SGESTERKWARTIER DE EEMLANDED Vrijdag 4 September 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. =8» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 57 BmiiteDlamidscih Overzicht HET VONNIS TEGEN MOULIN VREDESACTIE DER KERKEN Buitenland DE DOOD WAART ROND IN CHINA JOH.DE HEER Piano's, Orgels, Radio FRANKRIJKS STANDPUNT INZAKE ONTWAPENING Amerika verzet zich hiertegen NIEUWE TOESTAND IN J0EG0-SLAVIE LICHTE OP 8 uur 19 min. BUITEHLANDSCH WEERBERICHT L. J. LUYCX ZOON SOESTERWEG 107 AMERSFQORTSCH DAGBIAB ABONNEMENTSPRIJS 3 raa'odtn vooi Amersfoort I 2.10. pc. maand 0.75. ptr gratia verzekering tegen ongelukken) I 0.17' Binnenland Irnnco per poat per 3 maanden I 3— Afzonderll|ke nummera I 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG 513 PHI K nPR inVFRTFHTIPH van 1-4 regels I 1.05 met Inbegrip van een Bewijsnummer HU":nl':""1-" elke regel meer 10 25 Liefdadigheids-advertentl5n voor de helft van den prijs. - Kleine Advertenlifn „KEITJES bi) vooruilberallng 1-5 regels 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1.-. Bewijsnummer eitra I 0.05 Do overeenstemming tus- schen kerk en staat in Ita lië, Do Katholicko Aclie mag niet acn politiek deen. De telegrammen hebben er reeds over ingelicht, dat Vaticaan en Quirinaal hel enkele dagen geleden eens zijn geworden. Do strijd om de „Katholieke Actie", die sinds einde Mei te Home do gemoederen in beroering bracht cn do beide oevers van den Tiber tot tweo vijandige legerkampen maakte, heeft hiermee zijn besl&g gekregen. De onderhandelingen over dc mogelijkheid cencr verzoening, die tusschen do beide pai tijen werden gevoerd, zijn zonder resultaat gebleven, zoolang het Palazzo Chigi en het kardinaal-staatskecrctariaat hun toevlucht zochten tot diplomatieke nota's. Deze ver ouderde vorm, die gelijk de Neue Zürcher Zeitung gisteren opmerkte ook op ander gebied veel onheil heeft gesticht, had tot gevolg, dat beide partijen hoe langer hoe moer aan haar posities vasthielden en dat het bijna tot een afbreken der diplomatie ke betrekkingen was gekomen. Pas de vol komen geheime besprekingen, die ongeveer einde Juli werden ingeleid, liepen uit op het than6 bereikte resultaat. Het fascisme heeft behalve het monopo lie voor de lichamelijke opvoeding dor jeugd en de vakvoreenigingsorganisatie ook de politieko onzijdigheid der „Katholieke Actie" weten te verwerven. Het Vaticaan van zijn kant daarentegen heeft behouden, waaraan het de meeste waarde hechtte: de religieuse opvoeding der jeugd. De Katho lieke Xztio moet zich van elke politieke bedrijvigheid onthouden. Zij komt recht streeks onder de bisschoppen te staan, die ook de leiders der beweging benoemen. Dc zen mogen niet worden gekozen uit per sonen. dia vroeger hebben behoord tot één der verboden antifascistische partijen, vooral niet tot de partij der populari. Ten blijke, dat de Katholieke Actie een nationale beweging is, moet zij de groen wit-roode driekleur als bondsvlag voeren. Zij ziet er van af zich aan te sluiten bij cenigerlci vakvereenigingsorganisatic en zal integendeel de fascistische vakvereeni- gingsbeweging moreelen steun verleencn. De jeugdorganisaties der Katholieke Actie worden onder den nieuwen naam „Asso- ciazione Giovanile dell' Azione Cattolica" weer in het leven geroepen. Up verschillen de plaatsen is dit trouwens reeds geschied; Ook deze organisaties moeten zich van elke politieke, vakvcrccnigings- of sportieve ac tie onthouden. Dit beteekent, dat de Opera Nazionalo Balilla alleen competent zal zijr» voor de lichamelijko opvoeding der Ita liaansche jeugd. Deze bepalingen zo;jden den indruk kun nen wokken, alsof hot Vaticaan bij deze overeenkomsten de partij is geweest, die aliecn maar heeft gegeven. Het Vati caan echter behoudt zijnerzijds het recht de religieuse opvoeding der jeugd in zijn geest ter hand te nemen. Wanneer het thans bevestigt, dat dc Ka tholieke Actie en haar jeugdbonden onpoli tieke, slechts religieuse bonden moeten zijn, dan erkent het daarmee in zekeren zin, dat het fascisme toch niet hcelcmaal ongelijk had, toen het beweerde, dat politiek en anti-fascismo de rijen der Katholieken wa ren binnengeslopen. Het behoudt echter dat gene, waar het paus Pius XI vooral op aankwam, namelijk zijn organisaties, waar in het voor kerk en godsdienst naar eigen goedvinden kan opkomen. Wanneer niet al lo [tee.kenen bedriegen, zal. dc verzoening, die zich thans weer tusschen den Italiaan schen staat cn het Vaticaan heeft voltrok ken, de vruchten doen rijpen, die zoowel de. curie als Mussolini van dc Lateraanver dragen hebben verwacht. Twee jaar opsluiting. Terwijl Moulin, Albassini cn Maffi zijn veroordeeld tot 2 jaar opsluiting, werden Hoggi cn Fossati vrijgesproken. De correspondent te Brussel meldt nog over de zaak: Nadat mr. Gregoraci, do advocaat van den te Home voor dc speciale fascistische rechtbank tcrechtstaandcn Brusselschcn leeraar, dr. Leo Moulin, Woensdagochtend had gepleit en de rechtbank verzocht had te erkennen, dat Moulin weliswaar op on voorzichtige wijzo was te werk gegaan maar toch geen boosaardige inzichten blijkt te hebben gehad en voor het over brengen van gesloten brieven van den te Brussel verblijvenden Italiaanschcn anti fascist Bessanesi aan diens vrienden in Italië alleen maar gedocht had Bassanesi een vriendendienst te bewijzen, is na een repliek van het Openbaar Ministerie in den loop van den middag in deze zaak von nis geveld. Hoewel men te Brussel geen vrijspraak van Moulin verwachtte, heeft het in som mige avondbladen verschenen bericht zij ner veroordeeling nog heel wat opschud ding teweeggebracht. De vader van den in universitaire kringen en onder de studen ten zeer populairen jongen leeraar. die. samen met den rector der Belgische uni versiteit cn een viertal Belgische journa listen, het proces bijwoonde, zal Donder dog zijn zoon in de gevangenis mogen be zoeken en vervolgens naar Brussel terug- keeren. De politiewacht voor de Italiaansche le catie cn het Italiaansche consulaat alhier zijn Woensdag aanzienlijk versterkt. Ook de Italiaansche consulaten in do groote Belgische provinciesteden worden zeer streng bewaakt, ten einde alle anti-Itali aansche betoogingen te beletten HAARDEN met onafbrandbare lak Fabr. Becht Dyserinck. Prijzen vanaf f 121.50 compleet geplaatst. Een congres te Cambridge Londen, 2 September. (H.N.) Te Cam bridge i9 gisteren het congres van den we rcldbond voor den internationalen vriend- schapsarbeid der kerken bijeengekomen Vandaag vond een principieel debat plaats over de meest dringende politieke vraag stukken van den dag. vooral over het vraagstuk der ontwapening, welke betec kenis in verband met de a.s. ontwapenings conferentie bijzonder op den voorgrond werd gesteld. De Anglicaansche leider, dr. Merrill, en de Anglicaansche bisschop van Plymouth lieten duidelijk uitkomen, dat Duitschland. op grond van het verdrag van Versailles en van het pact van den volkenbond, hei recht heeft de ontwapening van de andere naties te verlangen. Voorts werd de nadruk gelogd op het moreele en religieuse belang van een ver mindering der bewapening. Aan het debat daarover namen ook dp leiders der Evangelische kerken op he.t vasteland, orthodoxe aartsbisschoppen vertegenwoordigers van do bonden van christelijko jongemannen, deel. ERNSTIGE BOTSINGEN TE BARCELONA. Madrid, 3 Sept. (V.D.) Volgens mede- deelingen van particuliere personen, die uit Barcelona te Madrid zijn aangekomen, heb ben stakende arbeiders in do voorstad Sanz bij Barcelona do kerk in brand gestoken Te Barcelona zelf is het op talrijke plaatsen der stad tot schietpartijen gekomen tusschen stakende arbeiders en politie. Tot dusverre zouden twee personen zijn gedood cn tal -ijke andere gewond. De telefoonverbindin gen zijn nog 6tccds verbroken. TWEEHONDERD PERSONEN VERDRONKEN. New-York. 4 Sept. (V.D.) Naar uit San Juan (Portorico) wordt gemeld, zijn bij de overstroomingen, veroorzaakt door den he- vigen regenval van den laatsten tijd, 200 personen om het leven gekomen. ERNSTIG MIJNONGELUK IN ZUID-AFRIKA. Londen, 4 Sept. (V.D.) Uit Johannes burg (Zuid-Afrika) wordt gemeld, dat bij een ontploffing in de Robinson Deep Mine Work, in de nabijheid van Johannesburg. Donderdag 40 inlanders werden gedood en 2 Europeanen en 14 inlanders ernstig ge wond. Spoedige hulp dringend noodig Sjanghai, 3 Sept. (V. D.) Dc hier aangekomen Amerikaansche zendelingen dcelen mede, dat in dc provincie Kiangsi meer dan 100.000 personen tengevolge van dc overstrooming om het leven zijn geko men. In deze provincie worden nog meer dan twee millioen mcnschen met den dood bedreigd, wanneer niet spoedig hulp word' verleend. CEMENTFABRIEK AFGEBRAND. Kattowitz, 2 Sept. (V. D.) In dc nabijheid van S-snowicz is Dinsdag door tot nu toe onbekende oorzaak de cementfabriek Wiek totaal afgebrand. Aan het blusschings werk hebben nagenoeg alle brandweren van het gchcele industriegebied deelgenomen, doch zij konden niet verhinderen, dat bin nen twee uur het gehecle fabrieksgebouw \va6 verwoest. De schade bedraagt ongeveer zevenhonderd duizend zloty. HET VOEDINGSVRAAGSTUK IN RUSLAND. Moskou, 3 Sept. (V. D.) I)e Russische levonsmiddelenorganisatie deelt mede, da volgens een ontworpen plan in het jaar 1032—'33 ongeveer 2o millioen menschen door de Russische staatskeuken zullen wor den gevoed. Do verzorging van de arbeiders en hunne huisgezinnen zal met alle midde len worden doorgevoerd. LJIMGE.STM*. QO-Tk 1-288 Varkensmarkt 5 Tel. 1309 Onze orgels, piano's zijn Joist Iets beter dan andere en goodkooper. Zal Parijs pogen de interna tionale conferentie uit te stellen? De dictatuur behoort tot het verleden P a r ij 6. 2 Sept. (V.D.) De Parijsche avondbladen melden, dat de regeering te Washington voorbereidingen treft voor de ontwapeningsconferentie, die tegengesteld zijn aan den geest van het Fransche me mora n dum. Zoo meldt een Havastelegram uit Wash ington o.a., dat men zich in Amerikaan sche kringen verzet tegen ieder uitstel van de ontwapeningsconferentie. In wcling ichte kringen aldaar wordt er dc nadruk op gelegd, dat de regeering der Ver St. nog geen definitief pian heeft uitgewerkt en zich er voorloopig toe beperkt den toe stand dor afzonderlijke Kuropcesche landen nauwkeurig te bestudeeren Washington zal vermoedelijk eerst op het laatste oogenblik met helder omlijnde voorstellen voor den dag komen. Op het oogenblik schijnt ech ter vast le staan, dat president Hoover de ontwapeningsconferentie tot uitgangspunt wil maken van zoowel de schuldcnregeling als ook de organisatie van de algemeene iligheid Mon heeft den indruk, dat Hoo ver zich verzet tegen het in het Fransche memorandum verwerkte voorstel betreffen de de veiligheidsgaranties in geval van een aanval. De president is van meening, dat dit voorstel neerkomt op een voorstel, da.t vol komen onverecnigbaar is met de Ameri kaansche opvattingen. Ook wijst Amerika een samenkoppeling van ontwapening cn Vo'kcnbond af, het geen moet worden opgevat als antwoord op de voorstellen van Paul Boncour. In ieder geval is het zeker, dat Amerika de ontwapeningskwestie op een wijze te berde wil brengen, die ver verwijderd is van het Fransche standpunt. G e n v c, 2 Sept. (V.D.) Van de zijde der Fransche delegatie worden de geruchten, als zou de Fransche regeering tijdens de huidige Volkenbondszitting een voorstel willen indienen, om de a.s. ontwapenings conferentie uit te stellen, met den meestcn nadruk als onjuist gekenschetst Daar tc- cnovcr staat echter, dat de Fransche re geering het bijeenkomen dor conferentie in Februari, mot de verkiezingen in Duitsch land, Frankrijk cn de Vcreenigde Staten in zicht en voorls in verband met een even tueel opwerpen dor henstclkwcstie in het volgend jaar alsmede den ingewikkcldon politicken toestand, niet voor waarschijn lijk houdt. Af te wachten blijft, of ondanks het officicele démenti niet opnieuw door Frankrijk pogingen zullen worden gedaan om de ontwapeningsconferentie uit te stel len. Belgrado, 3 Sept. (V.D.) Gisteren is een nieuwe regeering gevormd. In de zit ting dezer nieuwe regeering, weike Woens dagavond laat bijeenkwam onder voorzit terschap van don koning, heeft de hofmi- nister de nieuwe grondwet voorgelezen. Deze nieuwe grondwet stelt voor Zuid Sla vic een parlement en een senaat in Voor den senaat wordt vastgesteld, dat de ko ning de helft der leden benoemt en dat de andere helft door het volk wordt gekozen. Alle burgers boven 40 jaar hebben het pas sieve kiesrecht. Voor het parlement, dat door middel van een gelijk en direct kies recht wordt gekozen, hebben alle burgers, die de dertig gepasseerd zijn. het passieve kiesrecht. Alle burgers hebben van hun 21ste jaar af het actieve kiesrecht. De groote trekken van de nieuwe grond wet zijn de volgende: Joogo-Slavië is een koninkrijk onder de dynastie Karageorge- witsj. De officicele talen zijn Kroatisch. Servisch en Sloveensch De grondwet geeft alle burgerrechten, gelijk deze in de Wes lelijke democratische landen vastgesteld zijn. Het land zal. gelijk dit tot dusverre reeds bet geval was. in negen banaten wor den ingedeeld Deze banaten genieten een zoo groot mogelijke autonomie. Absolute vrijheid van drukpers en onaantastbaarheid van woning en brieven i9 vastgelegd. AUe tot dusverre uitgevaardigde wetten blijven vooreerst van kracht, totdat het wetgevende parlement bijeengekomen zal zijn en tot nieuwe wetten besluit. Met deze proclamatie heeft de koning zijn woord van 6 Januari 1920 bij de Invoering van den uitzonderingstoestand gestand ge daan. Einde der dictatuur in Joego slavië. Belgrado, 3 Sept. (H.N.). De staatscou rant publiceert den tekst van de nieuwe grondwet, die uit 120 artikelen bestaat. Het stuk is alleen door den koning onderteekend en niet door den minister-president gecon trasigneerd. De eerste artikelen behandelden de samenstelling van het koninkrijk Dan volgen artikelen over de staatserablemen en vlaggen. Vervolgens komt ëen hoofdstuk over de rechten en plichten der staatsbur gers cn een artikel over dc constitutioneele waarborgen. De tijd van de dictatuur wordt met deze grondwet afgesloten, zoodat men weer tot het parlementaire 6telsel terug keert. Tegelijk met de grondwet is een pro clamatie van den koning aan zijn volk ver schenen, waarin hij er op wijst, dat het handhaven van de staatkundige eenheid van het land door hem a!s dc hoogste plicht wordt beschouwd. Deze plicht was ook zijn beweegreden bij de instelling van de dicta tuur. De moeilijkheden cn gevaren waren destijds zeer groot en ernstig en het geheelc volk heeft ingezien, dat de koning ernstige beweegredenen voor zijn besluit heeft ge had. De groote deugden van het Zuid-Sla vische volk zijn in dezen tijd weder geble ken en hot vertrouwen op dc groote inner lijke moreele krachten van het Zuid-Slavi 6che volk heeft den koning thans doen be sluiten een nieuwe regeling voor het be stuur van het land te treffen, waardoor dc eenheid van het land bevestigd wordt. Dc koning besluit met den wcnsch uit te spre ken, dat het volk onder de nieuwe grond wet een tijdperk van welvaart en voorspoed zal tegemoet gaan. BUITENLAND. Het Fransche en Amerikaansche stand punt inzake de ontwapening. (Eerste Blad, pag. 1). Einde der dictatuur in Joego-SIavië. (Eerste Blad, pag. 1). Het vonnis tegen Moulin. (Eerste Blad pag. 1). BINNENLAND. Ernstig ongeluk bij Oldehroek. (Tweede Blad, pag. 2). Hoogste Barometerstand: 768.9 Akurcrv. Laagste Barometerstand: 7i6/J Kal shot Verwachting: Meest matige Z. tot O. wind. Zwaar bewolkt tot be trokken, waarschijnlijk nog cenige regen, aanvankelijk weinig verandering in tem peratuur, later wellicht koe ler. MEDEGEDEELD DOOR EET K. N. M. L Het lang gerekte gebied van lagen druk waarvan de as van de Scilly eilanden tot Anglesa reikt splitste zich in twee gedeel ten waarvan het cenc naar het N.Oosten attrekt cn het andere als een geïsoleerde kern over Engeland bleef. Aan de Z.O zijdo hiervan waait het krachtig uit Zuid on is dc temperatuur nog zacht. Aan de N.W. zijde héerschcn krach tige winden uit Noord die koude lucht aan voeren over de Noordschc zee. Do Noorde lijke luchtstroom buigt over de golf van Elscaye om tot een Westelijke die afkoe ling bracht in West Frankrijk. Welke af koeling gepaard ging met zware regens. Het is te verwachten dat dc koele stroo ming van N.O. winden van Scandinavië tot de. golf van Biscayc ook hier te lande af koeling zal brengen en zich langzamer hand over geheel West F.urcpa zal uitbrei den. ANTI-MILITARISTISCHE GEESTELIJKEN. Tweede internationaal c< gres to Zürich. Zürich, 2 Sept. (V.D.) Bij de opening van liet congres van anti-militaristische geestelijken te Zürich heeft prof. dr. G. J. Hcering, voorzitter van den raad van de internationale unie van anti-militaristische geestelijken het woord gevoerd. Hij 6prak met blijdschap uit. dat in vele landen het chrislcn-anti-militarismo groeiende is, ook onder de voorgangers. Vooral op deze samenkomst gevoelen wij, dat onze beweging, evenals het christen dom. internationaal is. Thans bij do ope ning van het congres wil spr. slecht6 twee dingen op het hart drukken; 1. zich bepa len tot den strijd legen het oorlogsvvczen, tegen het militarisme. Wij zullen net zoo lang en steeds sterker op het eene aam beeld hameren, tot de gehcele wereld het hoort 2. Agressief zij onze strijd! Wij verdedi gen ons niet. wij vallen aan. Niet met de wapenen der barbaren, maar met het scherpere zwaard des geestes. Dit staat niet te onzer beschikking, wanneer wij wil j lcn. God schenkt het, als wij vast gelooven. Langestraat 49-51 Tel. 190 Dagelijks ontvangen wij zendingen BONTKRAGEN De nieuwste modellen. Alle prijzen. HET ENGELSCHE CREDIET VOOR DE KREDITANSTALT. Parijs, 3 Sopt. (V.D.) Naar van good in gelichte zijde medegedeeld wordt, zal Za terdag een directievergadering van de Bank van Frankrijk plaal6 hebben, waarin de kwestie van do overneming van het dooi de Bank van Fngeland aan dc Oostenrijk sche Kreditanstalt verleende crediet op kor ten tormijn van honderdvijftig millioen schilling door een Fransch bankconsortium, besproken zal worden. Van Fransche zijde heeft men met den financieeUn steun aan Oostenrijk een afwachtende houding aan genomen in verband met de verklaring van Schubert over d» intrekking van het Tol- unie-plan. Nadat heden Schubert de ver klaring zal hebben afgelegd, zullen van Fransche zijde do onderhandelingen over financicele hulp aan Oostenrijk worden ge opend. DE MOORD OP HOLOWKO. De Ockrafners protestecren. Warschau, 3 Sept. (V.D.) I-Iet bestuur van de Oekrainsche nationaal-dcmocrati- scho verecniging Undo en het presidium van de Oekrainsche parlementaire club heb ben een gemeenschappelijke verklaring ge publiceerd, waarin zij te kennen gcven.dat de partij om principiccle redenen de per soonlijke en massa-terreur als politiek strijd middel steeds afgewezen heeft. Verder wordt geprotesteerd legen de poging Jol- Poolsche pers, dén moord op den afgevaar digde Holowko aan de Oekrainischc min derheid toe te schrijven, zonder dat tot dusver het resultaat van het politioneel on derzoek bekend is. Voor het Soesterkwartier kun nen abonnementen, adreswijzigin gen en advertenties opgegeven worden aan ons Bijkantoor: EEN VERLOVING VAN KONING CAROL? Met een Italiaansche prinses? Londen, 3 Sept. (V. D.) De ..Daily Herald" publiceert een bericht van zijn Weenschcn correspondent, dat op sonde gronden de verloving te verwachten is van koning Carol van Roemenië met prinses Maria, de jongste dochter van het Italinnn- sche koningspaar De prinses is weliswaar 16 jaar. terwijl zij den laatsten lijd genoemd is als toekomstige echtgenoote van aarts hertog Otto van Habsburg, doch de corres pondent van het Engclschc blad beweert, dat Manoilescoe, een persoonlijk vriend van Carol, zich momenteel in Italië ophoudt, ten einde voorbereidende maatregelen to treffen voor de aanstaande verloving. Het zou in de bedoeling liggen door de aankondiging van deze verloving de ge ruchten, als zou Carol van plan zijn vriendin mevrouw Loepcscoe te huwen, to gen te spreken. FRANKRIJK'S CREDIET AAN ENGELAND. Parijs, 3 Sept. (H.N.) Het voor het Fransche publiek bestemde gedeelte ten be drage van VA milliard francs van het aan de Engelsche regeering verleende crediet, is volgens de Excelsior gisteren bijna ge heel volteekend, zoodat deze transactie in financicele kringen als een groot succes wordt beschouwd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1