BELANGRIJKSTE NIEUWS
DÉ EEMLANDEP
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
ABONNEMENTSPRIJS pe' 5 maalden VOO. Amc.ïfoon 12.10 per maand 0.75, per
Dinsdag 22 September 1931UitgaveVALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang Ro. 72
DE CRISIS VAN HET
POND STERLING
a Leo
Overzicht
DUÏTSCHE OCEAAN
VLIEGERS GERED
ERNSTIGE TREINRAMP IN
ROEMENIE
NIEUWE RECORDPOGING
VAN KINGSF0RD SMITH
LICHTE OP
7 uur 43 ram.
L. J. LUYCX ZQOH
TREIN IN DE LUCKT
GEVLOGEN
AHERSrOORTSCI I DAGBLAD
«met gratis verzekering tegen ongelukkenl I 0.17'/j.
pe' p01t 0" 3 raaanden t 3.-. Afzonderlijke nummers I 0.05.
tOHKÜktNMG 47910 TELEFOON 1NTERC 513
nnt to nrn AmiFHTFNTIF'ld van 1-4 regels I 1.05 met inbegrip van een oewi;snumm«
Ut" ftllVCrt elke regel meer 10 25 Liefdadigheids adverlentien voorde
helft van den pr.|s- - Kleine Adverlentien „KEITJES b!| voorullbeial.ing 1-5 tegels
50 cent'elke regel meer 10 cent, driemaal plaats» I 1.-. Bewijsnummer extra I 0.05
Hoofden koel en handen
aan den ploeg
In den internationalen handel gold steeds
het pond sterling als het meest waardevas
te, in ieder geval als meest practischc be
taalmiddel. Wèl streefden na don oorlog
zoowel dc dollar als de gulden 't pond naar
de kroon, maar het Engelsche geld bleef
toch onbetwist het meest aanvaarde inter
nationale betaalmiddel.
De waarde van het pond werd daardoor
niet alleen door nationale, maar in hoogc
mate ook door internationale factoren be
paald. De strenge tradities van dc Engel
6Che Bank maakten, dat na het herstel van
den gouden standaard dc waarde van het
pond nauw gekoppeld was aan dio van het
gele metaal. Deze band is nu bewust door
gesneden. Eén van dc Internationaal wer
kende factoren op dc waarde van het En
gelsche geld is daardoor uitgeschakeld
Meer dan ooit zullen nu nationale invloe
den krachten op het pond uitoefenen. Hier
door heeft het pond veel van zijn waarde
als internationaal ruilmiddel ingeboet.
Dit verbreken van een belangrijken band
heeft niet nagelaten grooten indruk te ma
ken in het buitenland. De koers van het
pond daalde dan ook scherp zoowel tegen
de gulden, de franc als de dollar. In Londen
werd het pond reeds tegen ƒ10.25 verhan
deld. Zonder twijiel is deze lage koers ten
deelc aan een zekere nervcusiteit toe te
schrijven. De factoren om de werkelijke
waarde van het pond te bepalen zijn im
mers nog onvoldoende bekend. Bovendien
is het thans principieel verkeerd dc waar
de van het pond uitsluitend naar de wis
selkoersen te bepalen. Door het verlaten
toch van den gouden standaard moeten wij
nu in de eerste plaats dc waarde van het
pond sterling in Engeland in oogen-
schouw nemen. Dit betcekcnt, dat niet de
wisselkoersen, maar de prijzen op de goe
derenmarkten, en vooral dc prijzen van de
Engelsche industrie-producten dc werkelij
ke waarde van het Engelsche geld het beste
benaderen.
Terecht wees Snowden er in zijn radio
rede op, dat er geen-enkele reden- is voor
een paniekstemming, mits ieder 'gewoon
zijn werk doet. Per slot van rekening moet
ook Engeland het overgroote deel van zijn
nationaal inkomen door arbeid verwerven.
Wèl belicht de daling van het pond fel de
wankele economische situatie van Enge
land, doch in de kern der zaak is zijn mil
lioenen-leger werkloozen een grootcr ge
vaar voor den Engelschen economischen en
politiek en toestand.
Met één slag heeft Engeland zich los ge
maakt van het goud als waarde-basis. Wel
ke gevolgen dit voor Engeland zelve en
- votn de gchcclc wereld hebben zal is nog
niet uit te maken. Dit is evenwel zeker,
Engeland heeft nu een kans tot een eigen
conjunctuur te komen. De schommelingen
in het economische leven van dc overige
wereld kan het in mindere mate gaan on
dervinden. Wereldconjunctuur cn Engel
sche conjunctuur behoeven niet meer samen
te vallen. Engeland heeft dus een kans uit
het wcreldmoeras op te stijgen, maar ook
er geheel in te verzinken.
Het is een geweldige speculatio van ren
wereldrijk. Welken weg het op zal gaan
is niet tezeggen. Het Britschc Imperium be
schikt over voldoende hulpbronnen zich
langen tijd staande te houden. Het is slechts
de vraag of het mogelijk is deze hulpbron
nen 6ncl genoeg te mobiliscercn.
Veel hangt daarvan af, voor Engeland,
ja, maar ook voor de geileele wereld
voorstel, hetwelk dc vrucht is van een
Zwitscrsch-Scandinavisch-Nederlandsch ini
tiatief, een punt van discussie zal uit
maken, maar dat ook niet-leden van
den Volkenbond aan deze besprekingen
zullen deelnemen. Frankrijk heeft zich
met hand en tand tegen deze proce
dure verzet, maar kon zijn zin niet
doordrijven. Vandaar, dat o.a. Amerika,
Turkije cn sovjet-Rusland door den secre
taris-generaal van den Volkenbond zijn uit-
genoodigd orn zich te laten vertegenwoor
digen. Dc drie landen hebben reeds tc ken
nen gegeven, dat zij een gedelegeerde zul
len sturen, zoodat het vraagstuk ecner be-
wapcningsvacanlie tevens onder het oog
zal worden gezien door drie staten, wiei
invloed in dc wereld buitengewoon groot is
en die terzijde zouden hebben gestaan, wan
neer Munch's voortvarendheid hen niet bij
de discussie had betrokken.
Er wordt wel gezegd, dat Munch feitelijk
het instrument 'der Angelsakscn is, doch
dit kan moeilijk worden uitgemaakt. In elk
geval kan de beteekenis der beraadslagin
gen over dc bewapeningspauze niet wor
den ontkend, omdat de verwerkelijking
daarvan zoowel in economisch als politiek,
moreel en psychologisch opzicht als een ge
wichtig feit dient tc worden beschouwd
Wel zal de stopzetting der bewapening een
tijdelijk karakter dragen, maar er kan niet
temin een zegenrijke invloed van uitgaan,
daar de lust der volkeren, om weer te wor
den betrokken in oen uiterst kostbare en
gevaarlijke hewapeningsconcurrcntic. er
aanmerkelijk door zal worden bekoeld.
Naar het schijnt, is het Italiaanschc plan
inzake de bewapehingsvacantie gedacht als
een amendement op de rsolutic der vijf
kleine mogendheden. In elk geval ademt
het denzelfden geest cn doet het een gentle
men's agreement aan de hand, welks aan-
aarding voor de mogendheden, die er zich
bij aansluiten, de verplichting medebrengt
een jaar lang haar weermachten in geen
onkel opzicht uit te breiden.
Het zou inderdaad ze'ör zijn toe te jui
chen, wanneer tc dezer zake een accoord
tot is tand kwam, omdat de ontwapenings
conferentie dan in een prettige sfeer zou
kunnen beginnen en veel wantrouwen zou
worden weggevaagd. Zeer benieuwd mag
men ondertusscb.m zijn, of het werkelijk
tot een hcwapeningsvacanlie zal komen
Frankrijk voelt er niets voor en is hoven
dien ontstemd, omdat het een weinig over
rompeld is en buiten de onderhandelingen
werd gehouden, die leidden tot dc bespre
king van dc resolutie der kleine mogendhe
den en 't voorstel der Italianen. liet zal nu
kleur moeten bekennen en dit is vooi
Frankrijk een pijnlijke aangelegenheid. Dc
handhaving van den status quo op bewape
ningsgebied, zij liet slechts voor één jaar.
valt tc Parijs niet in goede aarde* omdat
Frankrijk zijn bewapening en zijn militaire
begrooting dan niet meer zou kunnen op
drijven en dus in een minder voordeeligc
onderhandelingspositie zou komen. De Ita
lianen, aldus het oordeel der Frarischen.
hebben goed praten; de financicelc positie
van dc fascisten, zoo beweren zij, is van
dien aard, dat zij op militair gebied de con
currcntic mot Frankrijk niet kunnen vol
houden en dit verklaart hun plotselinge
braafheid.
W. J. VAN DE WOESTIJNE.
Eet denkbeeld eener bewa»
peifinrsvacanlio Belang
ri{ko stappen te Genève.
Het is nog niet zoo buitengewoon lang
geleden, dat do Amerikaanschc senator
Borah het voorstel heeft gedaan vijf jaren
lang van elke verdere bewapening af te
zien. Do Amerikaanschc rcgecring betuigde,
mits de andere landen ook van de partij
zouden zijn, haar principicelc instemming
met het voorstel
Wij brengen dit nog even in herinnering,
omdat het denkbeeld der bewapeningsva-
cantie den laatsten lijd van verschillende
zijden wordt gepropageerd. Dit is het eerst
op zeer nadrukkelijke wijze geschied door
den Italiaanschcn minister van buitenland
sche zaken Grandi, die in een rede te
Genève de wcnschcüjkheid heeft bepleit
van een afzien van elke verdere bewape
ning tot na dc ontwapeningsconferentie, die
in Fcbr. 1932 tc Genève begint. Zwitserland
Denemarken, Noorwegen, Zweden en Ne
dcrland waren het volkomen met Grandi's
ideeën eens en bciichaamden hun inzichten
in een resolutie, waarin een pleidooi werd
gehouden voor bewapenings stabilisatie.
Voor een niet-gcring deel is het aan den
Deen Munch, voorzitter der derde commis
sie, te danken, dat niet slechts het
DRIEVOUDIGE MOORD.
Görlitz, 20 September. (V.D.) Pas nu
is bekend geworden, dat de 18-jarige zoon
van een molenaar Dinsdag 15 September 1.1
te Troitschendorf in het district Görlitz
zijn 44-jarige moeder heeft vermoord. Daar
na wurgde hij zijn negenjarige zuster cn
doodde daarna zijn negenjarig broertje met
een messteek in .het hart. De dader vluchtte
na zijn verschrikkelijke daad en stelde
zich eerst heden ter beschikking van de
crimineele politie te Görlitz. Dc afschuwc
lijke daad is thans hekend geworden, om
dat de vader reeds gcruimen tijd in Thürin
en verblijft.
DE RUST OP DE ERITSCHE VLOOT
TERUGGEKEERD.
Londen, 19 Sept. (V.D.) Verschillende
schepen van do Atlantische vloot zijn heden
in hun thuishavens uit Invergordon tcruggc
keerd. Er valt. thans geen enkel toeken meer
te bekennen van eenige afwijking van den
gewonen toestand.
Do manschappen van de Sheerncss heb
ben hun gewone land verlof gekregen en
mogen het weekend aan wal doorbrengen
Volgens berichten in de bloden drukken
de matrozen hun tevredenheid uit over de
door de admiraliteit genomen maatregelen
en het beloofde onderzoek naar onrecht
vaardigheden in de soldijverlagingen.
DE HONGAARSCHE
SPOORWEGAANSLAG.
Boedapest, 21 Sopt (V.D.) Bij de po
litie hecrscht een koortsachtige bedrijvig
hoid, daar men op het spoor schijnt te zijn
van dc bedrijvers van den spnorwegoan
slag. Deze wending in de zaak is veroor
zaakt door de verklaringen van een boerin,
die eenige dagen geleden reeds werden ge
meld en welke betrouwbaar zijn gebleken
Op grond van do verklaringen van deze
boerin Junia Habji gchcetcn, is in den
loop, van den nacht een kellner Geza Thot
gearresteerd. Deze zou naar de meening
"an de politie 6lochts het werktuig van
buitenlandsche communisten zijn.
WELKE ROZEN BLOEIEN
LANGST?
HET
Zooals ik I" in mijn vorig artikel al zei,
heb ik eens voor U rondgekeken hier cn
daar, om U een en ancicr cp tuinbouwkun*
dig gebidd tc vertellen, waar U Uw nut
mede kunt doen. Het is nu voor rozen laat
in den tijd en zc maken op de mec>tc per»
ken een vrij treurig effcet. Toch zag ik
eenige soorten, die nog in volle fleur wa»
ren cn bovendien uitmuntten door prach»
tige kleur en bloem.
Een der mooiste was wel „Desmond
Johnston, „struikroos. van een zeldzaam
oranje, roouc kleur. Verder „Elvira Ara»
maijc, eigenaardig Indisch rood met mooie
grootc bloemtaKkcn, „Bctty Upriehard",
Koperkleurig, Mevr L. C. van Gcndt, abri»
Rooskleurig, „Red Star" donker rood, maar
eenigszins los van bloem, wat tegenwoor*
dig zoo in dc mode is, vooral in Enge»
land. „Scarlet Glory" Vermiljoen scharla»
ken een bijna ondenkbare kleur voor ro»
zen, „Lady I'ortcvict", goudgeel tot abri»
koosklcurig, „Margaret McGredy", lakge»
raniumrood, prachtig warm van kleur. Let
U dus eens goed op deze opgaaf, want het
is werkelijk het neusje van den zalm op
rozengebied, cn van soorten die tot den
winter blijven bloeien. Het planten ge»
schicdt liet best vanaf eind October tot
eind November, en dan weer van halt
Maart tot eind April. Voor het planten
moet de bodem minstens 60 c.M. diep om»
gewerkt worden, goed gemest, liefst met
oude mest. en nog vermengd met wat
turfmolm, om het vocht vast tc houden in
onzen zandigen bodem. Vóór het planten
dc rozen vooral niet in zon of wind laten
liggen cn zc eerst een paar uur in een
emmer met water zetten, zoodat zc goed
vol gezogen geplant worden. Men moet
vooral planten op goed zonnige plaatsen
Men plant zc in ruime gaten cn zorgc er»
voor, dat dc mest niet dn eet bij de wor»
tcls komt Dus eerst een gat gemaakt van
b.v. 40 cM. diep. Hier onderin een schepje
mest, dan weer wat grond cn dan pas de
roos geplant die men weer omgeeft met dc
noodige grond, welke men zeer vast aan»
stampt. Men zorgt ervoor, dat men struik»
rozen zoo diep plant, dat de plaats, waar
de roos ve-cdcld is, onder den grond
komt. Deze plaats kent men aan een ver»
dikking dicht boven de wortels. Dc zoo
geplante rozen maken wortels ook aan het
geënte gedeelte, cn groeien zooveel tc
beter.
Kan men het gedaan krijgen, dan mengc
men door- lichten grond wat leem of klei*,
wat de rozen 7.ccr ten goede komt, daar
het eigenlijk klebplanten zijn cn ze in
zandgrond danig tegoed gedaan moeten
worden.
Legt men perken van rozen aan. maak zc
dan vooral niet bol, zooals vroeger zoo
mooi wercl gevonden, daar de middelste
planten het dan veel tc droog krijgen.
Plant men in het najaar, dan dekt men
den grond met wat oud blad, zoodat de
toppen der planten alleen boven dc bedek»
king uitkomen. In het voorjaar, ongeveer
Maart neemt men het dek weg en snoeit
dc jonge planten zeer kort. zoodat dc tak»
jes niet grootcr zijn dan 10 c.M., dc dik»
stc, cn 5 c.M. dc dunste. Als dc struiken
een jaar of meer hebben yast gestaan,
snoeit men tweemaal zoolang. Zwak groei»
ende soorten snoeit men iets korter, dan
ik hier op"ccf. hnrd groeiende iets langer,
dus juist omgekeerd, als men zou denken.
Zijn vóór h't planten dc wortels wat be»
schadi^d, dan snijdt men deze plekken
glad af.
J. O. W.-F. RENS
Na zes dagen drijven op zee
door een schip opgepikt
BUITENLAND.
De Engelsche crisis. Radiorede van Snow
den. Be wetsvoorstellen aangenomen.
(Derde Blad, pag. 1).
Dessau, 21 September. V.D.) Heden
avond is bij de Junkersfabrieken tc Dcssau
een telegram ingekomen van den volgenden
inhoud:
Motorschip Belmoira via Cape Race 148
uren heeft do machine gedreven. Wij heb
bij het toestel verlaten. Aan boord Belmoira
Kapitein Johannsen.
Volgens dit telegram zou dus het toestel
van de Oceaan vliegers Rody en Johannsen
een noodlanding op zee gemaakt hebben
Dc vliegmachine zou dus zes dagen ondanks
het slechte.weer zijn blijven drijven, terwijl
de vliegers zich thans aan boord zouden
bevinden van hef. Noorsche motorschip
.Belmoira", dat hen vermoedelijk heeft op
gepikt.
Berlijn, 21 September. (V.D.) Een be
richt uit New Yprk bevestigt, dat de oceaan
vliegers Body cn Johannsen en Veiga he
denmorgen door bet stoomschip „Belmoira
zijn opgepikt. Zij bevinden zich momenteel
an boord van het Noorsche schip.
Nadere bizonderheden.
New-York, 21 September. (V.D.) Over de
wonderbaarlijke redding van de Duitsche
Occaauvlicgers, wordt uit Halifax nog het
volgende gemeld- Het Noorsche stoomschip
„Belmoira", nam het wrak van het vlieg
tuig, waar des morgens om 7 uur op 80
Mijlen van dc kust van New Foundland. Dc
luiste plaatsbepaling was 25 graden 26 mi
nuten Noorderbreedte en 54 graden 31 mi
nuten westerlengte. Het schio zette onmid
dellijk koers naar het wrak. waarop drie
personen voortdurend signalen traven. Zij
werden aan boord van het schip genomen
waar bleek, dat het de Duitsche oceaanvlie
gers waren, die op 13 September van Por
tugal gestart waren voor den Occaantocht
naar New York. Dc vliegers waren geheel
uitgeput. Terwijl Rody on Johannsen niet
ewond waren, had de Portugees Vei«e
liet dalen op den Oceaan een lichte been
blessure ongeloopen.
Vermoedelijk zijn dc Occaanvliegers een
uur na de kruising van hei Amerikaanschc
toomschip „Penland" in de nabijheid van
Halifax, waar zij ook het laatst gezien wa
ren, wegens motordefect gedaald, waarna zij
bijna 7 dagen op den Oceaan hebben rond
gedreven Dat do vliegers zoolang met hun
lahdvliegtuig op het water konden blijven
is vermoedelijk toe te schrijven aan de om
tandighcid, dat de Junkersmachine holle
draagvlakken heeft, waardoor het vliegtui;
niet gezonken is.
De Transsibcrische express in de lucht
gevlogen.
(Eerste Blad, pag. 1)
Dc Duitsche Oeeaanvïiegcrs gered.
(Eerste Blad pag. 1).
BINNENLAND.
Roofoverval te Tilburg.
(Tweede Blad, pag. 3).
Incident in den Arnhemschcn Raad.
(Tweede Blad, pag. 2).
Vraag advies bij
JIORSE WEIDE
Voor U plant cn bloemen koopt
Laai zii ook Uw tuin verzorgen
t Maakt dat ge verdriet ontloopt
Wijziging van de Vuurwapen wet.
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
Enkelo cijfers betreffende dc inkomsten
belasting.
(Eerste Blad, pag. 3).
Demonstratie- en filmvertooning van
Sluis' biskwiefabrieken.
(Eerste Blad, pag. 3).
Groote benzinevoorraad
vliegt in brand
Bockarcsf, 21 Sept. (V.D.) Op de spoor
weg Plocsti—Slabozla heeft een ernstig
spoorwegongeluk plaats gehad. Een trans
porttrein met 50 tankwagens met benzine is
in volle vaart inct een lecgcn trein in bot
sing gekomen. De locomotief cn de drie eer
ste wagens ontspoorden cn werden ver
nield. De wegstroomendo benzine stond bijna
onmiddellijk in brand. In eenige minuten
vormde beide treinen een groote vlammen
zee.
Tot dusverre zijn vijf lijken geborgen.
Melbourne, 21 Sept. (V.D.) Kingsford
Smith vertrekt beden ven Melbourne naar
Vyndham in Noord-West-Australië, van
waar hij Woensdag zal vertrekken voor de
eerste étappe van een nieuwe vlucht naar
Londen. Itij hoopt dc vlucht in acht dagen
te doen en daarmee het £ecord van Mol
lison, die de vlucht volbracht in 8 dagen
13 uur en 35 minuten, t? verbeteren Ilij
verwacht in 23 dagen in Australië terug
te zijn. Kingsford Smith verklaarde, dat hij
5 uur per nacht zal slapen. Dc afstand van
Karachi naar Bagdad, lfiOO mijl, waar de
vliegers zeer veel last hebben van tegen
wind en zandstormen, wil hij in één vlucht
afleggen
HEVIGE AARDSCHOKKEN IN JAPAN.
Londen, 21 Sept. (H.N.) Uit Tokio wordt
gemeld, dat vanmorgen 11 uur plaatselijke
tijd een hevige aardbeving is voorgekomen.
Nadere bizonderheden ontbreken nog.
Hoogste Barometerstand:
7G6.6 te Malcnhead.
Laagste Barometerstand:
7öS2 te Jan Maycn.
V e r w a ch t i n g:
Zwakke lot matige meest
Noordelijke wind, gedeelte
lijk bewolkt, weinig of geen
regen, iets zzeht'-r.
Isa:
Langestraat 49-51 Tel. 190
Onderjurken,
Directoire::, Camisoles,
Wintsr-kwcliteiten.
Lange modellen.
Voor het Soestcrkwariier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
SIR OSWALD MOSLEY GEWOND.
Een steen naar zijn hoofd ge
slingerd.
Glasgow, 21 Sept. (Y.D.). Sir Oswald
Mosk-y, de leider van de nieuwe partij, is
aan liet hoofd gewond door een steen, die
nadat hij te Glasgow een vergadering had
toegesproken, uit de menigte naar zijn auto
werd geworpen. Verscheidene leden van zijn
partij werden licht gewond; één man had
ernstige snijwonden over de handen.
De meeting, waarop Mosley het woord
voerde, had bijna vijftigduizend menschen
getrokken. Zijn rede werd herhaalde malen
onderbroken door heftig lawaai. Nadat hij
uitgesproken had, werd er met steenen ge
worpen. Dc toestand leek een moment zón
ernstig, dat leden van zijn partij door het
veld vluchtten, gevolgd door een menigte
gewapend met stokken. Er werd met stee
nen cn modder gegooid.
DE NAUTILUS IN NOORWEGEN.
Bergen, (Noorwegen), 21 Sept. (V.D.)
Sir Hubert Wilkins, die de bemanning van
de onderz?eboot Nautilus heeft afgemon
sterd, zal hier eenigen tijd blijven."
De Transsiberische Express
verongelukt
Aantal slachtoffers onbekend
B e r 1 ij n, 21 Sep t. (V.D.) De „Lokal An-
zeiger" meldt uit Peking:
Naar de Amirikaansche consul te Charbin
meldt, is de Trans Siberië-cxpress tusschen
Charbin en het Russische grensstation
Mandsjoeria op geheimzinnige wijze in de
lucht gevlogen. Over het aantal slachtoffers
cn omtrent de wijze van ontploffing en dc
plegers van den aanslag is nog niets bo- 1
kend. Men vreest in Peking, dat ac ernstige
toestand in Mandsjoerije door deze gebeur
tenis nog verscherpt zal worden.
AMERIKA NEEMT DEEL AAN DE
ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Genève, 21 Sept. (V.D) De rceccring
der Verecnlgde Staten heeft den secreta
ris-generaal van den Volkenbond telegra
fisch medegedeeld, dat zij aan de thans be
ginnende besprekingen in de ontwape
ningscommissie van de Volkenbondsverga-
dcring over het plan van een algemeei en
hewapcningsstil6tand zal deelnemen. Zij
heeft haar gezant te Bern Wilson ter deel
neming aan de besprekingen naar Genève
gezonden. -
