Prima Enoelsche Regenmantels
VOORNAAMSTE INHOUD
|garage molenaar
TAXI—VERHUUR
FIRMA DUIM BURGER
DË EËMLANDEü
uit mooi
Amersfoort
JOH. DE HEER
F. H. LOMANS
Biuiateolancllsclh
Overzicht
Buitenland
PHILIPSLAMPEN
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
Zaterdag 17 October 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargam No. 95
NOG GEEN KALENDER
HERVORMING
Een incident
TREEDT JAPAN UIT DEN
VOLKENBOND?
LAVAL SCHEEPT ZICH IN
AZANA STELT ZIJN
KABINET VOOR
Nota van het Vaticaan?
E233233tiHaHB.
Piano's, Orgels, Radio
Electro Techn. Bureau
5 uur 31 min.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
L. J. LUYCX ZOON
ARNHEMSCHE WEG 26
DAMESMODEZAAK
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pe' maandtn vo°' Amersfoort 12.10 ptt maand 0.75. per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) I 0.17'/j.
Binnenland Iraneo per post per 3 maanden 13.-. Ahonderll|ke summers 10.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 313
PRIJS DER ADVERTENTIE» van 1—4 regels f 1 05 met inbegrip van ccn bewijsnummet
elke regel meer f0.25 Llefdadigheids-advertenttèn voord*
helft van den prijs. - Kleine Advertentién „KEITjES bij vooruitbetaling 15 regel»
50 een» elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Brüning trekt aan het lang
ste eind.
Het pleit is beslecht ten gunste van Brü
ning, che een nog grootere meerderheid
heeft gekregen, dan waarop wM werd gere
kend. T>e Economische Partij, in wier han
den d«i beslissing feitelijk lag, he°'t het niet
gemakkelijk gehad, gezien den druk, die er
in deze dagen op haar is uitgeoefend, spe
ciaal uit de kringen der rechtschc opposi
tie. Maar zij heeft voet bij stuk gehouden,
zóó zelfs, dat eenige leden verklaarden lie
ver uit de partij te zullen treden, dan tegen
de regeering te stemmen. Do fractieleider
had een handige verklaring opgesteld, die.
toen zij Jn den Rijksdag werd voorgelezen,
groote opluchting bracht, want nu stond het
vast, dat Brüning de noodigc meerderheid
achter zich had, en dat het kabinet dus zijn
werk zou kunnen voortzetten. Toen heeft
Brüning nog even kort van repliek gediend,
en speciaal de landvolkpartij op haar num
mer gezet, in verband met haar oppositie
tegen de regeering, waarin ook de heer
Schiele zitting heeft, die toch, volgens Brü
ning, zooveel goede dingen voor den land
bouw doet.
En toen bleek, dat de regeering bet zou
halen, hebben de Nazis de zittingzaal maar
weer eens verlaten, onder de opmerking,
dat zij dan buiten het parlement wel zou
den trachten de laatste steunsels aan de
regeering te ontnemen. De hopelooze en in-
houcllooze demonstratie van het vorige jaar
heeft zich dus herhaald. En dc leden van
de partij, die naar hun zeggen Duitsch'and
nu eens van den ondergang zullen redden,
zijn weer weggeloopert als kleine jongens,
die hun zin niet krijgen. Het is haast onbe
grijpelijk, dat nu nóg dc oogen niet open
gaan voor het vooze en negativistische van
hun leerstellingen.
En wat nu
Het kabinet Brüning kan nu rustig ver
der arbeiden aan den wederopbouw van
Duitschland, en kan, nu onder leiding van
den kanselier zelf, kalm voortzetten de bui-
tenlandsche politiek, eenmaal door den
grooten Stresemann uitgestippeld. Vooral
voor de internationale verhoudingen is het
toe te juichen, dat Brüning een meerderheid
heeft gekregen, die hem vergunt zijn werk
.cv'.t te zetten. Wanneer dc Rijksdag in
Fcbruar.i weer bijeen kcinl, kan dit kabinet,
als liet'geen nieuwe stormen te trolseeron
krijgt, een heel eind zijn opgeschoten met
zijn sanceringsarbeid.
Na den uttocht. der Nazis heeft zich nog
een merkwaardig feit voorgedaan, namelijk
het afstemmen van het krediet voor den
pantserkruiser. Een communistisch voorstel
in dien geest behaalde met behulp van de
socialisten de meerderheid. Directcn invioc?
heeft dit rijksdagbesluit niet, want de be
grooting is reeds, op grond van de nood
verordening, vastgesteld door de Rijksre
geering, die dus volkomen bevoegd is, om
het besluit naast zich neer te leggen, en
rustig voort te gaan met den bouw van den
kruiser.
Onmiddellijk hierop vroeg de Griekscho
gedelegeerde Politi6, een oudere broer van
den bekenden staatsman, het woord en
verklaarde, dat de heer Palache moest we
ten, dat de vcrkeersconferentie alleen ten
doel heeft advies uit te brengen over de
al-dan niet wenschelijkheid van bepaalde
kalenderhervormingen in verband met
economische factoren, maar dat de confe
rentie er niet aan denkt principes aan
godsdienstige genootschappen op Ie drin
gen.
Ook de voorzitter De Vasconccllos ver
klaarde volkomen met deze uiteenzetting in
te stemmen, waarop dr. Lewenstein, verte
genwoordiger van de Nedcrl.-IsraëÜetieche
gemeente, zijn bevrediging met deze ver
klaringen uitsprak en nogmaals met klem
herhaalde, dat de Joodsche gemeenten zich
hardnekkig tegen ingrijpende kalenderher
vorming zullen blijven verzetten. Hiermee
was het incident gesloten-
Vaste datum voor Paschen
aanbevolen
Genève, 15 Oct. (Algemeen Handetebl.)
In de verkeersconfercntie is men vanrnid-
daag klaar gekomen met do algemeene
discussies over de kalenderhervorming, die,
zooals werd verwacht, hebben aangetoond,
dat de tijd voor het invoeren van 'n ingrij
pende kalenderhervorming met blanco da
gen nog niet rijp is.
De conferentie zal dit in een resolutie
uiteenzetten, doch er daarna op wijzen, dat
het haars inziens wcnschelijk zou zijn, dat
een vaste datum voor het Paaschfeest
wordt aangenomen, en_wel op den dag, vol
gende op den tweeden Zaterdag in April.
Toen de conferentie nog de mogelijkheid
van een nieuwe behandeling in do toe
komst van het probleem der kalenderher
vorming in overweging nam, deed zich een
klein incident voor.
De heer Palache, voorzitter van do Por-
tugeesche Joodsche Gemeente te Amster
dam. protesteerde in vrij scherpe woorden
er tegen, dat de Volkenbond niettegen
staande het verzet van de Joodsche en an
dere godsdienstig© groepen, den volken
toch dc kalenderhervorming zou willen op
dringen.
Hevig verzet tegen de uitnoodiging
aan Amerika
Tokio, 16 Oct. (V. D.) Het Japansche ka
binet heeft Vrijdag een zitting gehouden,
waarin de minister van buitenlandsche za
ken zijn voldoening uitsprak over dc be
moeiingen van den Volkenbond, doch er op
wees. dat het voorstel een niet-lid van den
Volkenbond (dc Ver. St.) toe te laten tot dc
raadsondcrhandelingen zijn weerga niet
heeft. Het Japansche kabinet heeft even
wel nog geen besluit genomen, omdat, naar
in officiecle kringen wordt verklaard, men
nog hoop heeft dat de Volkenbondsraad
toch nog het door den Japanschen verte
genwoordiger uiteengezette standpunt zal
erkennen. Ingeval dc Volkcnbondsraad be
sluiten zou nemen, welke de souvereiniteil
en het aanzien van Japan zouden kunnen
schaden, zal vanzelfsprekend de vraag wor
den opgeworpen uit den Volkenbond to tre
den.
Hce de Volkenbondsraad zich
de oplossing van Japansch-Chi-
neesche geschil denkt.
In vooraanstaande Volkenbondskringen
bestaat na de toelating van de Araerikaan-
sche regeering de bedoeling definitieve bij-
legging van het Japansch-Chineesche ge
schil aldus tc bewerken, dat de Raad ge
meenschappelijk met dc Japansche regco
ring vaste richtlijnen opstelt voor de ont
ruiming der bezette gebieden in Mandsjoe-
rijc. Voor dc uitvoering hiervan moet een
internationale commissie worden benoemd,
welke evenwel slechts tot taak zal hebben
de bescherming van leven en bezittingen
der Japansche onderdanen op zich te ne
men. Een contróle bij de uitvoering der ont
ruiming door de Japansche troepen zelf
moet evenwel onvoorwaardelijk worden
vermeden. Men hoopt op deze basis tot een
spoedige oplossing van het geschil tc ge
raken.
Verwelkoming van den Ameri-
kaanschen waarnemer.
Aan de zitting van den Volkenbondsraad,
welke Vrijdagavond is gehouden, werd
voor de eerste maal door den Amcrikaan-
schen consul-generaal Gilbert, deelgenomen
als officieel vertegenwoordiger der Veree-
nigdc Staten.
Briand verwelkomde Gilbert met een
hartelijke toespraak, waarbij hij wees op dc
vérgaande beteekenis van de samenwerking
tusschen Amerika en den Volkenbond, wel
ke reeds door het Kclloggpaet met elkaar
zijn verbonden. Dc Amcrikaanschc dcclna
me aan de oplossing van het huidige geschil
is een bewijs voor den vasten wil van het
Amcrikaanschc volk gezamenlijk met den
Volkenbond mede tc werken aan dc groote
kwesties van den vrede.
Gilbert las hierna een verklaring voor.
•vaarin uitdrukking wordt gegeven aan do
bevredigende samenwerking met den Vol
kenbond. doch. er den nadruk op wordt ge
logd, dat deze samenwerking niet op de ba
sis van het Volkenbondspact, maar slechts
op de basis van het Kellogg-pact plaats
heeft. Gilbert onderstreepte voorts de groo
te beteekenis van de inschakeling der pu
blieke opinie in de regeling van een inter
nationaal geschil. Amerika hee.ft met het
oog op de dwingende noodzakelijkheid van
de handhaving van den vrede en ter ver
mijding van alle onoverzienbare gevolgen
van een breuk in dc relaties besloten, tot
samenwerking met den Volkenbond in het
huidige geschil.
De vertegenwoordigers van alle raadsle
den, met utzondoring van Noorwegen en Ja
pan, gaven uitdrukking aan nun tevreden
heid over de medewerking van Amerika.
Algemeen viel op dat de Japansche am
bas6adcur Yoshisawa, die niet had dcelge
nomen aan dc algemeene begroetingstoe
spraken, onmiddellijk na dc zitting den
Amerikaanschen vertegenwoordiger osten
tatief de hand drukte.
IN DE PALLAS—ATHLNESCHOOL.
Zoo is het werkelijk: Mooi Amersfoort
en nog heel wat meer is op 't oogcnblik in dc
Pallas;Athcncschool aan dc Hcinsiusdaan.
Nog wcriccn dc bestuursleden van de af*
dccling „Amersfoort" e.o. druk aan dc ops
bouwing van dc tentoonstelling, die ter ges
lcgcnhcid van het 4c lustrum van gemelde
ufdccling der Natuurhistorische vcrccni*
ging gehouden wordt. En morgen om 10
uur wordt in dc Pallas=Athencschool dc
tentoonstelling geopend. Natuurlijk gaan
morgen honderden Amcrsfoortcrs naar dc
Hcinèiuslaan naar het gebouw waar dc
groene vlag met de letters N. V. V. om het
bloemmotief is uitgestoken, dc vlag van dc
natuurhistorische verceniging.
Wij kunnen wel alvast verklappen, dat
er heel wat tc zien zal zijn. Er wordt ver*
luid dat het ccn paddenstoclcntcntoonstcl*
ling is. Maar ofschoon de herfstbloemen
van het woud er in vele cn velerlei vormen
en kleuren vertegenwoordigd zijn, deze
vormen er toch maar een onderdeel van.
Ook is het niet heclcmaal cn uitsluitend
een hcrfsttentoonstclling, ofschoon alweer
dc herfstkleuren cn dc herfstvruchten er
niet ontbreken. Er zijn allerlei verzameling
gen van de leden. Schelpen, diverse gestccn»
ten, gedroogde planten, een collectie grass
sen, ccn -inzending van den Wagcningschcn
ph> topathologiseh.cn dienst, die dc iepen*
ziekte illustreert, vcrstccningcn, apen, tijger*
er. andere schedels cn wat al niet meer. Er
is wel zooveel, dat ge beide dagen, gedu*
rende welke de tentoonstelling open is.
noodig zoudt hebben om alles nauwkeurig
te bekijken. Dat gaat natuurlijk niet
A. JOMAN.
Een krediet van 400.000
francs
Parijs, 16 Oct. (H N.) Ministerpresident
Laval is vanmorgen om 10 minuten over 8
uit Parijs vertrokken Op het station waren
alle leden van de regeering, voor zoover te
Parijs aanwezig, verschenen om hem uitge
leide te doen cn goede reis tc wenschun.
Behalve door de Fransche delegatie en de
journalisten wordt Laval vergezeld door
zijn dochter Josette. In den salonwagcn,
waarmee hij de reis tot Le Havre maakt,
namen behalve de onderstaatssecretarissen
Cathala en Foulon ook de Amerikaansche
gezant Edge plaats, die Laval tot Havre
zal begeleiden. Tc Havre zal Laval op het
stadhuis door den burgemeester van deze
stad, den uit dc radicale partij getreden af
gevaardigde Leon Meyer, worden ontvan
gen. Om kwart over 12 vertrekt Laval dan
met de lie de France uit Havre.
Een crediet van 400.0G0 frs.
voor de reis van Laval.
Parijs, 16 Oct. (V.D.) De Franscbe Raad
van State behandelde gisteren een wetsont
werp tot het toekennen van een crcdiet ten
bedrage van 400.000 frs. aan het Ministerie
van Buitenl. Zaken teneinde de kosten te
dekken voor de reis naar Washington van
den Minister-president.
Het crediet w »rd met algemeene stemmen
toegestaan.
Hulde aan de oprechte
houding van Zamora
'*g>
Madrid, 15 Oct (H. N.) Azana, de
nieuwe Spaansche minister-president, heeft
zijn kabinet nog in den loop van den nacht
aan het parlement voorgesteld. De leden der
regeering werden door de afgevaardigden
met luiden bijval begroet. De nieuwe mi
nister-president las een verklaring voor,
waarin hij hulde bracht aan dc oprechte
houding van Zamora, die, zooals gemeld,
met Maura, den minister van binnenland-
sclïë zaken, afgetreden is wegens dc kerke
lijke politiek der nationale vergadering.
Azana deelde mede, dat Maura hem ver
klaard had van meening te zijn, dat hij
Spanje buiten de regeering grootere dien
sten zou kunnen bewijzen. De afgevaardig
den brachten daarop de beide afgetreden
minister ecen luide ovatie. Azana verklaar
de verder, dat de republiek een regeerings-
vorm is, waaronder alle Spanjaarden recht
kunnen vinden, doch dc republiek laat zich
haar gezag door niemand betwisten. De
nationale vergadering nam een motie van
vertrouwen in de nieuwe rcgecring aan.
Uit Granada worden nieuwe botsingon
gemeld tusschen stakers en de politie. Deze
was gedwongen van haar vuurwapens ge
bruik te maken met het gevolg, dat 4 be-
toogc-rs gewond werden. In alle wijken van
dc stad werd gisteren druk geschoten.
Protest van het Vaticaan tegen
de nieuwe Spaansche grondwet?
Rome, 15 Oct. (V. D.) Naar verluidt
wordt door het Vaticaan een nota voorbe
reid aan dc Spaansche regecring, waarin
geprotesteerd wordt tegen het anti-katho
lieke karakter van de nieuwe grondwet.
MLLE. JOSETTE LAVAL.
Gaat mee naar de Ver. Sta-
ten. Maar zij mag zich niet
niet de politiek bemoeien
Josetto Laval, de negentienjarige dochter
van den minister-president, zal haar vader
op zijn reis naar de Ver. Staten vergezel
len. Doch deze heeft nu reeds als voor
waar Je gesteld dat zij zich niet met do
politiek mag bemoeien! Zij maakt trou
wens ook geen deel uit van het officieele
gezelschap, in tegenstelling met Ishbell
MacDonald, die in den regel wel tot de
autoriteiten behoort
Maar Laval heeft verklaard, aldus bet
Algemeen Handelsblad, dat hij zijn dochter
toch niet thuis kon houden, omdat zo
reeds te kennen had gegeven in elk geval
mee te zullen gaan ook al moest ze het uit
haar eigen zak betalen.
WERKLOOSHEID IN ITALIË.
Rome, 16 Oct. (V.D.) Volgens officieele
publicaties bedroeg het aantal werkloozm
per 30 Sept. j.l. 747.000, waarvan 575.000
mannen en 172.000 vrouwen. 234.000 wérk-
loozen ontvingen ondersteuning. Het aan
taal werkloozcn per 31 Aug. van dit jaar
bedroeg 693.000.
BUITENLAND.
Moties van wantrouwen in het Duitsche
kabinet verworpen.
(Vierde Blad, pag. 1).
Lloyd George houdt een vurig pleidooi
voor den vrijhandel.
(Vierde Blad, pag. 1).
Nog geen kalenderhervorming.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Roofoverval te Rotterdam
(Derde Blad, pag. 1).
Dc enquete naar den toestaDd onzer in
dustrie.
(Derde Blad, pag. 1).
Lectuur in het Zondagsblad
Prof. Albert Einstein:
„Als de groote Ontwapeningsconferentie
komt.''
„Samen gered of samen ten onder."
Een oordeel van Ivar Kreuger, de Skan-
dinavischc lucifers-magnaat over de we
reldcrisis.
H. G. Cannegieter: „Hooghartigheid."
„De Chinees amuseert zich."
Particuliere correspondentie uit China.
Herman Poort:
Letterkundige Kroniek* Georges Simenon,
U| crime en Hollande.
Prof. Dr. P. Kersbergen:
„Hoe ontstaat Petroleum."
Dr. Wouter D. Nierman:
„Radio in Rusland."
Piet Tiggers,
„De Muziek in den Aether."
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Alleen betere merken.
VERNUFTIGE METHODE.
In den laatstcn tijd was het, naar „Po!i-
tiken" meldt, tc Kopenhagen herhaaldelijk
voorgekomen dat do telefoon-automaten
door onbevoegden gelicht werden. Dc tele
foonmaatschappij heeft er nu dit op ge
vonden, dat er aan de automaten ccn val
verbonden is, die zoo is ingericht, dat zoo
dra iemand aan de plaats komt waarin het
geld bewaard wordt, er een zwarto vloei
stof op de hand van den dief wordt ge
spoten, terwijl tegelijkertijd in de centrale
een rood licht aangaat. Op deze wijze is
liet thans gelukt den dief to pakken. Toen
de dadelijk gewaarschuwde politic ver
scheen, deed hij alsof hij telefoneerde. Maar
de zwarte vlekken op zijn handen verrieden
hem!
KOOPT UW
bij het
UTRECHTSCHESTRAAT 15.
Vraagt daar advies over het verbruik.
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
Hoogste Barometerstand:
774.3 te Stornoway.
Laagste Barometerstand:
745.0 te Ingö.
Verwachting:
Zwakke tot matige wind
uit O. richtingen, licht tot
half bewolkt, droog weer,
overdag iets zachter.
Medegedeeld door het K.N.M.I. te Dc
Bilt.
Terwijl de hooge druk die over het mid
den cn het Oosten van het gebied was ge
lagen eenerzijds aan beteekenis verloor,
doordat de beide kernen die over Engeland
met de Noordzee en die over Oost-Duitsch-
land verder afnamen, terwijl het vérder
trekken van de depressie in het Noord-
Oosten aan den kant van Zuid-Scandinavie
een daling gaf, is de nieuwe stijging oy IJs
land aanleiding geweest tot een sterke uit
breiding van den hoogen druk aan de
Noord-Westelijken kant, zoodat niet de
hoogste standen ten Westen van Schotland
liggen. In het hooge Noorden is de tem
peratuur sterk gedaald en ook in Zuid-
Duitschland en Midden-Frankrijk is door
nachtelijke uitstraling de ochtcndtempcra-
tuur lager geworden.
Ofschoon er veel kans is dat de bestra
lingstoestand zich ook over onze streken
uitbreidt, valt daarop niet met zekerheid
te rekenen. In het Noorden van Scandina
vië vielen hier en daar zware regens cn
sneeuwbuien.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Vervaardigen van
LAWIPEKAPPEN
Groote keuze
SCHEMERDOEKEN
B AFDEELING
TEL. 1210 (3 lijnen).