DE EEMLANDEü
BELANGRIJKSTE NIEUWS
Beursovemieht
im
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
ZktuVkÏII?™ POrttw3 a"Qdco 1 3- Afeonderl.jke aommers I 0.05.
rOSTKbKKNING 47910 TELEFOON INTERG 513
Vrijdag 30 October 1931
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
20e Jaarganq ivo. iOB
RECONSTRUCTIE VAN HET
ENGELSCHE KABINET
JAPAN BESTRIJDT DE
CHINEESCHE BANDIETEN
dra
JAPAN VERWERPT ESN
NON-AGRESSIE-PACT
KENNISGEVING
Zaterdag 31 Oct. n.m. 4 uur
MOTOREN, TEVENS GARAGE
KAMPSTRAAT 41
NIC. B0VEE
JAPANSCFE NOTA AAN
SOVJET-RUSLAND
BLOEDIG FAMILIEDRAMA
5 uur 7 min.
BUITENLANDaCH WEERBERICHT
L. J. LUYCX ZOON
Mutsen en Atpins
Piano's, Orgels, Radio
WERKL00ZEN0NLUSTEN
OP CUBA
AMERSF00RT5CH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS P" mmndee vooi Amersfoort 12.10 pet maand 0.75. per
wec't ,mel Qr«tt» verz«kcrlog tegen ongelukken" I 0.17llr
PHI IS nPR inUAlTFNTIFrf van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van eeo Dewesnummö
rnua UtH flüVtT ICBIIC clkt reatl mttr |025 Liefdadigheids advertent,ên voor da
helft van den pn)s. Kleine Advertentiên „KEITJES bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 een» elke regel mivr 10 cent, driemaal plaatsen f 1.— Bexijsnummet extro I 0.05
Spanning tnsschen Letland en
Polen. Een minderheden*
kwestie de aanleiding.
De betrekkingen tusschcn Polen en Let
land zijn er de laatste weken niet beter op
geworden. Een on ander houdt verband mot
het feit, dat op den eersten October de Let-
landschc regeering den bond der Poolsche
minderheid en de organi3a:ic der Poolsche
Katholieken heeft ontbonden en een Pool
sche nfinderhedenschool hoeft gesloten. Als
reden wordt opgegeven, dat de bonden van
Poolsche minderheden een propaganda heb
ben gevoerd, die tegen den Letlandschen
staat was gericht.
De Poolsche openbare meening heeft zich
over deze aangelegenheid nog al opgewon
den; zoo is er onder meer een groote betoo
ging op touw gezet voor het Lctlandsche
consulaat te Wilna.
De Lctlandsche gezant te Warschau heeft
tegen deze gebeurtenissen verzet aangetec-
kend, maar het ministerie \an buitenland-
sche zaken te Warschau heeft hierop geant
woord, dat het optreden der Letlandsche
autoriteiten tegen do Poolsche minderheid
de betrekkingen tusschen beide landen zeer
delicaat heeft gemaakt. De Poolsche land
dag alle partijen waren in dii opzicht
eensgezind heeft bovendien een resolutie
aangenomen, waarin van de Poolsche rc-
gcering werd geëischt, dat zij krachtig te
gen Letland zou optreden. In de laatste
dagen hebben verder herhaaldelijk demon
strates plaats gehad voor het Lctlandsche
gezantschap te Warschau. Het gevolg hier
van is geweest, dat op 27 October dc Lct
landsche zaakgelastigde aan den Poolschen
minister van buitenlandsche zaken oen
tweeden brief heeft overhandigd, waarin
nog veel nadrukkelijker dan in het eerste
schrijven werd geprotesteerd.
Gisteren nu heeft het Poolsche ministerie
van buitenlandsche zaken een verklaring
gepubliceerd, waarin het mededeelt, dat het
geweigerd heeft hot tweede Lctlandsche
protest in ontvangst te nemen, daar de op
winding, die zich van dc Poolsche openbare
rneening meester heeft gemaakt, een vol
komen begrijpelijke reactie vormt op het on.
gemotiveerde optreden der Lctlandsche
autoriteiten tegenover de Poolsche minder
heid.
Als gevolg van de afwijzende houding te
genover het Letlandsche protest is het in
den beginne betrekkelijk onbeteekenende
geschil een aanmerkelijk ernstiger karakter
gaan dragen. Tc Warschau schijnt men, al
leen reeds om prestigeredenen. thans be
sloten, te zijn in geen geval toe te geven.
Het regcermgsblad, de Gaze'a Polska, ver
klaart dan ook in een hoofdartikel, onder
den titel „Letland op den verkeerden weg",
dat het Letlandsche nationalisme een ge
vaarlijke richting is ingeslagen, die ernstige
gevolgen na zich zal slepen, wat de betrek
kingen tusschcn beide staten betreft.
Over Polen slaat clan ook een sterke anti-
Lellandsche golf en vooral de studenten leg
gen er een groote roerigheid aan den dag;
zij wijn le Warschau door de straten getrok
ken onder het geroep van: „Oorlog tegen
Letland" en overeenkomstige ophitsende
woorden.
Volgens dc D.A.Z. kwamen in het voor
jaar van 1931 te Riga berichten binnen uit
het district Illuxt (dit is in het Zuid-Oosten
van Letland gelegen, dicht bij de Poolsche
grens), waaruit bleek, dat daar sinds ceni-
gen tijd op buitengewoon levendig wijze
werd gestreefd naar een verpoolschen der
daar wonende en in nationaal opzicht vrij
indifferente bevolking. Deze pogingen, wel
ken vooral uitgingen van geestelijken en
onderwijzers van Poolsche nationaliteit,
leidden tot belangrijke successen. De pro
paganda geschiedde onder den dekmantel
der kerk en der schoolautonomie. welke den
Polen, evenals anderen nationalcn minder
heden in Letland, is toegestaan. Zij beperk
te zich echter niet tot zuiver culturecle aan
gelegenheden, maar het doel ervan was te
vens irredentischc gevoelens te wekken.
Dit streven is vooral van betcekenis, om
dat in Polen telkens weer opnieuw de wen-
schelijkheid wordt bepleit dc zes gemeenten
van het district Illuxt. waarvan dc bevol-
kingsmeerderheid Poolscli is. bij Polen te
voegen. Volgens het geciteerde blad is de
Poolsche roerigheid te dezer zake toe te
schrijven aan het belang, dat Polen heeft
bij de Lctlandsche vesting Dünaburg, dat
tevens een belangrijk knooppunt van spoor
wegen is. Poolsche strategen toch hebben
meermalen op de zeer groote be'eekenis ge
wezen, die Dunaburg zou kunnen hebben
als een mogelijk Poolsch steunpunt in de
flank bij een oorlog tegen sovjet-Rusland.
BOTSINGEN TUSSCHEN TREIN EN
AUTO.
Helsingfors, 29 Oct. (V.D.). Tijdens
een hevigen sneeuwstorm Is op den over
weg nabij Fredrikshavn een autobus tegen
een trein gebotst. Vier der inzittenden wer
den gedood.
Praag, 29 Oct. (V.D.). Heden werden vijf
personen gedood, toon op een onbewaakton
overweg tusschcn Troppaü en Hultschin tij
dens mist een auto door een trein gegrepen
werd.
Zal Snowden in slaat gesteld worden
minister te blijven?
De regeeringsmeerderheid
neemt toe
Londen, 29 Oct. (V. D.) Na de verkie
zingen is de belangrijkste binncnlandsche
kwestie de reconstructie en uitbreiding van
het kabinet. Reeds Donderdag werd zij in
een kabinetszitting besproken Macdonald
had na do ontvangst bij den koning voor
bereidende besprekingen met de kroonju
risten, do beide socialistische ministers
Snowden en Thomas, zoomede met de par
tijleiders Baldwin en Sir Herbert Samuel.
Aangezien Snowden geen lagerhuislid
meer is. kan hij. volgens de grondwet niet
langer de functie van minister van finan
ciën beklecdcn. Hij zal waarschijnlijk aftre
den. zoodra het nieuwe kabinet gevormd
is Het verluidt evenwél dat hij. na tot lord
te zijn verheven, een minister portefeuille
of een zetel in tiet liooueriiuis zal krijgen
zoodat zijn ervaring en kunnen ook in de
toekomst ter beschikking van de regeering
zullen staan. Voorts wordt het in politieke
kringen als zeker beschouwd dat de minis
ter van oorlog, lord Crewc. zal aftreden
aangezien hij aan zijn ambtsaanvaarding de
voorwaarde had verbonden na de beëindi
ging van de bcwindsperinde van het huidige
kabinet van zijn plicht te worden ontheven
Ten slotte moet het kabinet weer op zijn
gewone 6terkte, van 20 tot 21 leden worden
gebracht Macdqnald is voornemens het ka
rakter van het nieuwe kabinet als nationale
rcgcering to garandneren. Hij zal evenwel
rekening houden met de wijziging der par
tijsterkte cn overeenkomstig deze verhou
ding ten gunste der conservatieven moeten
wijzigen. Het za. den partijleiders overge
laten blijven voorstellen te doc-n bij de be
zetting der ministerposten.
Dc meerderheid der nationale
regeering neemt nog toe.
Londen, 29 Oct. (V. D) Donderdag is
dc groep der liberale nationalisten (sir John
Simon) met een lid uitgebreid. Dc meerder
heid der nationale regeering bedraagt thans
451. met inbegrip der twee Iersche natió
nalisten). De uitslagen uit vier districten
ontbreken nog.
Neville Chamberlain wordt genoemd voor
den post van Iordkan6elier of minister van
financiën. Voor het laatste ainbt wordt ook
de naam van Runciman genoemd, die daar
toe evenwel zijn relatie met de Royal Mail
Stoomvaartmaatschappij zal moeten verbre
ken.
Er doen geruchten do ronde, volgens wel
kc ook Churchill in aanmerking zou komen
voor een minister-portefeuille. Parlementai
re usances elschen dat ook sir John Simon
als leider van de belangrijke gro^p der li
berale nationalisten in het kabinet zal wor
den opgenomen.
Londen, 29 Oct (V.D.) De Lapansche
bezettingstroepen in Mandsjoerije zijn gis
teren. naar reeds in 't kort is gemeld, Han
beide zijden van den Mandsjoerijschcn
spoorweg een grootsch opgezette actie be
gonnen tegen de Chineesche rooverhenden,
die het land onveilig maken. Ten Westen
van Tsjeng Tsjia Toen werd een duizend
man sterke bende door Japansche infante
rie aangevallen. Na een vuurgevecht, dat
eenige uren duurde, werden de Chineo/en
teruggedreven. Versterkingen voor de Ja
pansche troepen ziin onderweg. De bende
zou een in de nabijheid gelegen stad heb
ben overvallen en tweehonderd bewoners
hebben vermoord.
In de komende dagen worden Japansche
operaties verwacht in den driehoek Mock-
den—Kirin—T6iangtJocn.
Gemeld wordt, dat zich In de omgeving
van Tsjangtoc, 160 K.M. ten Noorden van
Moekden. een Chineesche bende van twee
duizend man ophoudt.
Volgens Japansche berichten zou de vroe
gere chef van dpn staf van den verdreven
maarschalk Tsjang-Hsoe T.iang verschil
lende terroristische corpserr hebben ge
vormd, die in burgerkleding de bevolking
achter de Japansche linies intimideeren en
nieuwe rooverhenden organiscercn.
TEWATERLATING VAN EEN NIEUWE
DUIKBOOT.
Parijs, 2 8 October. (V D.) Op 9 No-
tfëmbcr zal te St. Nkzaire opnieuw een
Fransche onderzeeboot te water worden ge
laten. Dit schip behoort tot de grootste
soort van dit type oorlogsschepen. De duik
boot heeft een waterverplaatsing van 2480
ton cn een lengte van 130 M. Dc snelheid
wordt geschat op bijna 40 knoopen.
Voor zoover wij het bcoordcclcn kunnen,
zijn oc resultaten ucr comcrent.e van Laval
in^t Hoover zoo mager u.igcvaila.i als ac
dito zeven Koetjes va.i Lg^.po:. Volgc..s een
Fransen uagoiatl hecit ncc uitstapje aan
ook „slechte4UJ.0UU r'ra..schc r ra..Ken ge*
kost: Nu ja. Pa is toen tijk! lin c.g.nnjK
had niemand zich zoo bijster veel airccte
resultaten van u.t sa.nciiK^.nw.i Vs.orges.ela.
Over een ding schijnc men het eens tc zijn
geworden: dc nooazakchjKheid den gouocn
standaard tc paard tc houden. En dat
Duitschland geholpen moet worden vóór
het tegenwoordige uitstel is afgcloopcn
constateerde men ook al min of inccr. En
anders? .Het wordt meer dan tijd dat mc.i
eindelijk eens werkelijk tot daden komt
want met den dag neemt het getal blinden
cn lammen toe, die erop aangewezen zijn
elkander tc helpen cn te steunen.
Van zeer groot belang lijken ons dc knal»
lende redevoeringen van Mussolini tc Na
pels en van zijn Minister Grandi te Berlija
Men kan hieruit zien, dat Italië allerminst
voornemens is Frankrijk dc wereld tc laten
rcgccrcn cn ook anderen denken in dezelfde
richting. Het geluid van Borah, die eerst
was misverstaan, maar die later beter werd
begrepen, mag al evenmin onderschat wor»
den. Dc groote invloed toch die Borah op
Hoover schijnt tc hebben, geeft genoegzaam
tc denken. Wellicht dat dit alles Frankrijk
meer en meer tot het besef zal brengen, rDt
een algcmcenc samenwerking noodzakelijk
is cn dat dc tijd voor een gelukkig isolc*
ment voorbij is.
De Engelsche verkiezingen zijn veel
krachtiger in het voordeel der Natioralo
Regeering verloopen dan, wie ook. had dur»
ven verwachten. Zij zijn convoud-<i een dc.
baclc voer Labour geworden. Wellicht dat
een stabilisatie van het Pond nu spoed'g
haar beslag kan krijgen. Want „gc-cgeerd"
r."\ nu worden en met ferme hard, zooals
Groot'Brittanië dat wist te doen, dc eeuwen
door! En ook de beurs zal cr mogelijk goed
bij varen. Interessant is lw
hoe ook rX- ..edcrom net getal
Aozcn met 29000 is verminderd. Dc
vorige week bedroeg de afname bij.»a 2:000
Onze Beurs ondervond den invloed van
dc teleurstellende resultaten der Washing,
tonschc Conferentie ten zeerste, al vielen
de koersverliezen nogal mede. Tot heel veel
dctaillccring bestaat, gezien dc vrij geringe
omzetten, ditmaal we.nig aanleiding. Vers
melden wij dan alleen dat een artikel in een
der groote dagbladen ten aanzien van K o»
n i n k 1 ij k c n ongunstig werd opgenomen
nu daar'.n dc mogelijkheid van een passec.
ren van het intcrirr*di"idcnd in het voor.
uitzicht werd gesteld.
Dc Kopcrconfermtic werd. nadat
bij de voorbesprekingen eerst .alles van een
leien dekje leek tc loopen. plotseling een
paar dagen verschoven. De koersen der aan»
deelcn verschoven toen ook naar bene»
den Tc hopen is het, dat men alsnog tot
ovc-ccnstcmming zal komen.
Dc Stccltrust publiceerde Dinsdag
nabeurs verliescijfers, maar handhaafde het
dricmaandclijkschc dividend Wellicht zal
men hieruit tot cenig optimisme voor dc
toekomst concludecren.
Amerika was weer beduidend lager.
Slechte spoorwcgcijfcrs en dividendpasscc»
ringen waren er dc onmiddellijke aanlci»
ding toe.
Suikers lagen ten onzent aargeboden,
nu dc Amcrikaansche termijnprijzen blij*
ven dalen Meerdere Indische o r.crrc rn.-
gen, zoo dc Pocrworcdjo cn andere, zullen,
naar wij vernemen, dit jaar niet uitplmtcn.
Maar wat doen zij wel? Zij verkoopen aan
gelukkiger ondernemingen hare uitvocrli*
ccnties. Daarop was denkelijk, van hu's v-it,
niet gerekend cn zóó leven dc zwakkeren
hier ten koste der sterkeren dc fout van
het Chadbourncplan.
Rubbers ondervonden den druk van
een berichtje uit Indic dat de nieuwe Gou»
verncursGcncraal tegen iedere inmenging
der Regecring zou zijn. Inmiddels heette het
dat 75% der onder emingïn weldra rr-d
moeten sluiten, indien geen spoedige hulp
zoude komen. Niet troostvol voor bezitters
van vele aandcclcn. „Hodic mihi, eras tibi",
„Dc ccn vandaag dc andere morgen".
Nog een woordje over accoustickcn
Men wil ter Beurze gunstig nieuws op
komst weten. Zoo'n aangenaam „gehoor"
filmpje zou zeker bij velen een goed gehoor
vinden.
Het resultaat der uitgifte van Schat
kistbiljetten heeft aangetoond dat
het momenteel onmogelijk zou zijn ccn
Rijkslccning op langen termijn tc sluiten
tegen ccn rentepercentage, dat overeenkomt
met wat kort geleden nog zeer acceptabel
zou zijn geweest Voor evcntuccle Gemeen»
teleeningen, spcc'aa! voor sommige grootste
Gemeenten mag het aspect zeker nog heel
wat ongunstiger worden genoemd. Laat dit
mogen aansporen tot f.rn"t:te bezuiniging
in '•taats* cn st^dshuiHV^uding.
Dc nas nennbliccerde' Staat der Neder,
If.ndsrhe Ponk toont aa.n dat ruim 80
der uit^e^evcn biPctten door goud is go*
dekt. ..Lieb Vatcdand kT^st ruhi<* sein".
M An gouden standaard algemeen in ccrc
blijft. (Nadruk verboden).
De bezetting van Mandsjoerije
aan China geweien
Moskou, 28 October. (V.D.) Volgens een
bericht van het sovjet-Russische telegraaf
agentschap uit Tokio heefi de Japansche
minister van buitenlandsche zaken, Sjide-
hara, verklaard, dat Japan weigert in be
spreking te treden over het door China in
gediende voorstel tot he: sluiten van een
politiek non agressie-pact. Volgens een ver
der bericht heeft dc Japansche regeering
een verklaring gepubliceerd, waarin de ver
antwoordelijkheid voor dc- bezetting van
Mandsjoerije wordt toegeschreven aan Chi
na. Japan eischt, zooals vroeger, directe on
derhandelingen met China, welke zullen
moeten plaats hebben op voorwaarde, dat
Japan het recht toegekend krijgt in Mand
sjoerije te koloniseeren. De onderhandelin
gen zouden moeten worden gevoerd op de
basis der indertijd door Japan opgestelde 21
pun:en.
H. H. Motorrijders en belangstel
lenden deelen wij mede, dat a.s.
or.zs zaak in
gsonerH v/ordt in percee!
Uw tegenwoordigheid za! door ons
ten zeerste op prijs worden gesteld
Beleefd aanbevelend,
Agent: Harley Davidson. Francis-Bar-
nett motoren voor Amersfoort en Om:tr:k:n
Wegens troepenbewegingen aan de
Mandsjoerijsche grens
Tokio, 29 Oct. (V.D.) De Japansche mi
nister van buitenlandschi zaken, baron
Sjidehara. heeft een „invriendclijkc woor
den gestelde nota van waarschuwing" ge
zonden, waarin erop wordt aangedrongen
de troepenbewegingen langs do Sib?r\sch
Mandsjoerijsche grens te staken, aange
zien deze bewegingen een varkeerden in
druk maken op- dï .Taparsche troenen in
Mandsjoerije en gemakkelijk aanleiding tot
verkeerde interpretaties zouden kunnen
geven.
Officieel wordt verklaard, c]at ongeveer
30 000 man sovjettroepen zouden zijn ge-
concentricrd nabij Mansjoeli, rondom Po-
granitsjnaya.
Door enkele Japansche dagbladen wordt
beweerd, dat Chineesche troepen van Rus
sische zijde van munitie, zijn voorzien, ioch
3en officieelo bevestiging hiervan kon niet
v»rk regen worden.
Vijf leden van een gezin gedood
B e r 1 ij n. 29 Oct. (V. U.) Naai- gemeld
wordt, werd in de woning van den kassier
der plaatselijke ziekenkas te Finslerwalde
(Niederlausitz) hedenmorgen een verschrik
kelijk familiedrama ontdekt Toen de noli
tie do deur der wonins liet ooenbreken
vond zij alle vijf leden der familie dood te
bed. In een der slaankamers logen dc 3S
jarige vrouw, dc 12-jarige dochter en bet
driejarig zoontje, in een andere slaapkamer
de 19-jarige zoon. In een derde kamer van
het huis trof men den kassier badende in
zijn bloed aan. Tijdens hun slaap had hij
zijn huisgenooten met een revolver dood
geschoten cn vervolgens de hand aan zich
zelf geslagen. Omtrent de oorzaak van dii
vreeselijk drama is niets bekend. Voor zoo
ver is na te gaan zijn geen ongeregeldhe
den gepleegd.
JAPAN BESTRIJDT CHNEESCEE
R00VER3ENDEN.
Londen, 29 Oct. (H.N.) De Japansch
bezettingstroepen in Mandsjoerije zijn gis
teren aan beide zijden van den Mandsjoe
rijschen spoorweg een uitgebreide actie be
gonnen ter bestrijding van do roovcrbcn-
der., die telkens opduiken.
BINNENLAND.
De kasposities der Gemeenten.
(tweede Blad, pag. 2).
De zaak van Ds. Faber voor het Zutphcn-
sche kantongerecht.
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
bedorven eieren te Barneveld. (Kanton-
ger vcht).
(Eerste Blad, pag. 3).
LezAng over Schwarzwald voor de N'cd.
Reis-V vreeniging.
(Eerste Blad. pag. 3).
Lezing over reclame voor Nijverheid en
Handel. r
(Eerste Blad, pag. 2).
Prijsuitreiking van den A. B. v. L. O.
(Eerste Blad, pag. 2).
Hoogste Barometerstand:
7709 te TouViuse.
Laagste Barometerstand:
717.i te Wishy.
Verwachting;
Krachtige tot matige, N.
tot \V. wind. meest zwaar
bewolkt, waarschijnlijk re
genbuien, weinig verande
ringen in temperatuur.
Medegedeeld door het K.N.M.I. te.De Bilt
Ter» X.-van Schotland verschenen gister
middag barometerdalingen, die met groo-
ten snelheid in den loop van don nacht Z O.
w a arts over ons land trokken daarbij zwaro
regen brengend.
Rond de kern van dit gebied, dat thans
ten Z.YV. van Hamburg Ugl. waait het
krachtig tot stormachtig uit Westelijke en
Noordelijke richtingen. De depressie over
Scandinavië verplaatste zich een weinig O.-
waarts.
Op den oceaan verscheen een nieuw ge
bied van lagen luchtdruk.
Over het algemeen veranderde de tempe
ratuur weinig. In Noord-Frankrijk en West-
Duitschland valt een geringe stijging, in
Scandinavië een kleine daling op tc mer
ken. Over bijna geheel West-Europa viel
zware neerslag. Hot weer is-buiig en guur.
Het laat zich aanzien dat hierin voor mor
gen nog weinig verandering zal komen.
Langestraat 43-51 Tel. 190
Wollen en chenille
Zeer moderne.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
BillFkc stemaboncementen.
Vakkundig stemmen.
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
N e w-Y o r k, 29 O c t. (V.D.) Uit Havanna
wordt gemeld, dat in de binnenlanden van
Cuba werkloozenonlusten aan de orde van
den dag zijn; in verband hiermede geschied
den groote troepentransporten naar hei bin
nenland. Men kan Havanna slechts verlaten
indien ,nen bezit is van bijzondere
paspoorten.
