DEFENSIEBEGROTING ONDER DE LOUPE
IN MASSA'S SLIJTERIJ
A. H. VAN NIEUWKERK N.V.
WAT KAN BEZUINIGD
WORDEN?
De Fa. M.R.N. Oosterveen
Prijscourant T- (ontbuuhee) f f.'fó
M. H. van Raalte
8
$AFD. STOFFEN i
*1 s
Leidsche Wollen
Dekens f»
f*
«•I
*1
«f
8
8 M. H. van Raalte 1*
HET BELGISCH BROOD
Een slechte introductie
te den Haag
DE NATIONALE GEDACHTE
BOVEN GESCHILLEN
BRANDSTICHTING?
Onze Postvliegers
onderweg
Beekstraat
Tel. 543
Beekensteinschelaan
HUMORHOEKJE
Beperking van den vlooi:
bouw bepleit
Het verbod van lectuur
Aan het Voorloopig Verslag over de De-
fensie-liegrooting wordt het volgende ont
leend;
Verscheidene leden verklaarden opnieuw
zich te moeten verzotten tegen een beleid,
dat gebaseerd is op de gedachte dat een
weermacht voor ons land nuttig en noo-
dig is.
Andere leden waren van oordeel, dat, ge
heel los van het vraagstuk der nationale
ontwapening, in de bestaande tijdsomstan
digheden, een aanzienlijke vermindering
der defensieuitgavcn niet alleen geoorloofd,
doch ook noodzakelijk is. Hoewel deze le
den zich zakelijk met de van andere zijde
aangeheven leuze, dat deze begrooting met
25 pet. moet worden verminderd, wel kon
den vereenigen, meenden zij toch, dat het
stellen van een dergelijken algemeenen
cisch, weinig practisch is. Veel nuttiger
werk doet men naar hun oordeel te bevor
deren, dat Regeering en Kamer in onder
ling overleg nagaan op welke posten der
hegrooting vermindering kan worden toe
gepast.
Als algemeenen maatregel, welke een on
middellijke verlichting zou brengen, wees
men in de eerste plaats op een beperking
van den vlootbouw op veel grooter schaal
dan de regeering voorstelt. Practisch ge
sproken zou gedurende het jaar 1932 de
geheele vlootbouw moeten worden stopge
zet.
En wat voor den vlootbouw geldt, geldt
evenzeer voor de bewapening van het leger.
Van meer dan één zijde werd tegen de
hierboven weergegeven zienswijzen verzet
aangeteekend.
Wat de bepleite vermindering met 20 pet.
liet reft, wezen deze leden er op, dat zulk
een vermindering nooit zal kunnen worden
bereikt zonder aantasting van de salaris
sen en pensioenen e.d.
Naar het oordeel van sommige dezer le
den is met de bezuiniging op de militaire
uitgaven reeds.verder gegaan dan wenscbe-
lijk is.
Wederom werd afschaffing van de miVi-
zijn nog steeds verkrijgbaar
BOERENMEISJES
BOERENJONGENS
VOORBURGH
PRIMA ADVOCAAT
en bet bekende S. H. M. „Schilletje"
diverse merken „OUDE KLARE"
enz.
HAVIK 41. TeL 292
Telefoon 77
heeft de alleen
verkoop van onze
heerlijke thee
ENAK -SEKALI Melange's
volgens o.s.
J 1 N.T. (Namidt.) -1.90
E.F. (China Congo) - 2.10
Java Assam thee f 1.80
Java Grove thee - 1.70
Jave Gebr thee - 1.60
Imperial f 2.50
Fijne Ceylonf - 2.10
Ceylon Pecco f 1.90
Britsch-Ind.
Pecco. - 1.80
Aanbevellend:
HOLLANDSCHE THEEVERBRUIK
VEREENIGING
AMSTERDAM OPGERICHT 1881
AMERSFOORT f»
««j In voorraad
Fabrikaat Zaalberg fjj
alle kleuren
in warme qualiteiten
ook in groote maten
in prijzen vanaf 9.75
in
m
«t|
«tl
tl
?t»
laiio rechtspraak bepleit, welk denkbeeld
van andere zijdo werd bestreden.
Met klem kwamen verscheidene leden op
tegen den aanmaak in ons land en liet ge
bruik dooi- onze weermacht van gifgassen.
Gevraagd weid of als gevolg van den
door het departement uitgegeven leidraad
met betrekking tot het nemen van maat
regelen tot bescherming tegen aanvallen
uit de lucht reeds zoodanige maatregelen
zijn getroffen. Deze leden meenden ernstig
m twijfel te moeten trekken of het nemen
van afdoende maatregelen ;ot bescherming
der burgerlijke bevolking tegen luchtaan
vallen wel mogelijk is. In elk geval achtten
zij de in den leidraad opgesomde maatre
gelen niet doeltreffend.
Sommige leden gaven als hun oordcel te
kennen dat aan de beveiliging van Curacao
te veel ten koste wordt gelegd.
Aangedrongen word op samenvoeging van
de militaire luchtvaartdiensten hier tc
lando.
Verscheidene leden drongen er op aan,
tfat bij het leger en op de vloot zooveel
mogelijk zal worden gebruik gemaakt van
artikelen, welke bier te lande worden ge
produceerd.
Verscheidene leden kwamen op voor de
geestelijke vrijheid der militairen. Naar zij
opmerkten, worden naast andere bladen,
ook Het Volk en de Notenkraker uit de
cantincs eeweerd. Ook in andere opzichten
wordt censuur uitgeoefend; zoo wordt in
sommige cantines, o.a. tc Éde, verboden
Vara-uitzendingen ten gehoorc tc brengen,
enz. Deze leden achtten den hier geschet-
stcn toestand onduldbaar.
Andere leden verklaarden 'Ut verband
zich te kunnen vereenigen met eiken maat
regel welke strekt lot de bestrijding van
uitingen, welke de krijgstucht ondermijnen.
Ir werd op gewezen dat eenige bonder
den oud-militairen, die destijds in verband
met de reorganisatie van het leger op
wachtgeld zijn gesteld, thans in behoeftige
omstandicliedcn verkeeren. Gevraagd werd
of, en zoo ja welke, maatregelen de Minis
ter heeft getroffen of denkt te treffen om
deze personen bij bun pogingen tot het her
krijgen van een behoorlijk bestaan, op
meer afdoende wijze te helpen.
Aangedrongen weid op het schrapper»
van den len termijn voor de K XIX en K
XX. terwijl mede werd aangedrongen on
stopzetting van den bouw van den derden
■iiuiscr voor Inrlië.
Andere leden konden zich met zoodanige
stopzetting, welke zij als kapitaalvernieti
ging zouden beschouwen, niet vereenigen
Gevraagd werd, of het nog voorkomt, dat
dienstplichtigen tegen hun wil worden aan
gewezen voor opleiding tot verlofsofficier
en verlofsonderofficier. Indien dit het ge
val is. zou men gaarne over den omvang,
waarin deze gedwongen opleiding plaats
vindt, met de noodige cijfers worden inge
licht.
Sommige leden zouden gaarne de toezeg
ging onUangen, dat het niet houden van
herhalingsoefeningen het volgende jaar
niet zal worden bestendigd, tenzij in dn»
jaren 's lands financieelo toestand zóó
slecht rnocht zijn, dat daarvoor het lands
belang gelegen in een behoorlijke geoefend
heid, moet wijken.
Thans ook al invoer in Roosendaal
Sedert Vrijdag wordt ook Belgisch brood
naar Roosendaal en omgeving ingevoerd.
Aanvankelijk begon men met den invoiv
.van 500 tot 1000 brooden, doch Maandag
hadden de ondernemers de risico \an een
2500 brooden voor hun rekening genomen.
Per groote camion-auto (verhuiswagen-mo
del) werd de voorraad uit Antwerpen inge
voerd en uitgevent tegen den prijs van 10
cent per brood van 8 ons. De vier kooplieden
kwamen soms in volksbuurten handen te
kort en toen zij tegen een uur of vijf ver
trokken waren de 2500 brooden, op een 100-
lal na, van de hand gedaan.
Het zijn enkele handelaren uit Esschen,
die de onderneming ter hand nemen. Naar
zij beweren, hebben zij te voren de bakkers
te Roosendaal voorgesteld het bakken van
brood te staken en van hen het brood voor
hun klanten te betrekken tegen 8 cent per
brood, op welk voorstel de bakkers niet zijn
ingegaan.
Thans zoeken dc Belgische kooplieden te
Roosendaal en in de plaatsen der omgeving
depóts te stichten voor den verkoop van het
brood, of wel werkloozen om met een wagen
het brood uit te venten. Deze depóts of af
nemers kunnen de brooden dan thuis ge
bracht inkoopen a 8 cent. per brood, om li
tegen 10 ct. te verkoopen.
Dinsdagmiddag om 12 uur zou, naar do
Ilaagsche Crt. meldt, de eerste zending Bel
gisch brood aankomen om hier tegen lagen
prijs verkocht te worden. Een keurmeester
van den keuringsdienst voor waren was op
zijn post en constateerde dat een deel van
het brood, dat eerst om kwart over 2 per
vrachtauto arriveerde, zeer vuil was. ITij
liet daarom de auto naar het gebouw van
den keuringsdienst rijden. Daar bleek dat
de auto, die van achteren open was (er hing
daar 6lechts een doek voor) onder de mod
der en het slik zat. Ook op den vloer lag
modder, terwijl de bovenop liggende broo
den bestoven waren. Een groot aantal broo
den was- dan ook niet voor consumptie g»
schikt. Daar de ondernemer bereid bléek de
vuile brooden onder toezicht van een keur
meester in stukken te breken, hoefde niet
tot strafvervolging- overgegaan te worden
liet op onzindelijke wijze vervoeren van
brood is n.l. strafbaar
Dc ondernemer heeft het gebroken brood
naar Rotterdam vervoerd om het aan Surra
sani tc verkoopen. De overig* brooden kon
den hier aan het publiek verkocht worden
Naar de samenstelling der brooden wordt
voorts een onderzoek ingesteld op het labo
ratorium van den keuringsdienst.
TWEEDE KAMER
Prof. Aalberse over de oorzaken
van de crisis
Mr. Kesper tot griffier benoemd
Aan de orde is de benoeming van een
griffier. Van de 61 uitgebrachte stemmen
worden er twee blanco uitgebracht en 59
op den commies-griffier mr. L A. Kesper,
zoodat deze benoemd is.
Voortgezet worden de olgemeene be
schouwingen over dc rijksbegrooting.
De lieer Aalberse wijdt eenige woor
den aan de nagedachtenis van Mgr. No-
lens. wiens diepe inzicht juist in dezen
tijd ten stade zou komen.
Spr. acht het onjuist het kapitalisme als
oorzaak van de crisis te stellen. Hij noemt
daarvan verschillende oorzaken, o.m. het
verdrag van Versailles, een monument van
economisch onverstand. Spr. zet uiteen dat
de Katholieken een standpunt innemen,
dat ligt tusschen het socialisme en de door
werking van het individualisme in dc we-
reldhuishouding. De economische machts-
ovcrhcersching dient ondergeschikt te wor
den gemaakt aan de macht van den staat.
Dc heer Aalberse bespreekt achtereenvol
gens dc voorgestelde maatregelen en meent,
dat aan een salariskorting niet te ontko
men valt. Wel heeft hij het onnoodig ge
acht, dat dc regeering er reeds mede kwam
bij dc millioenennota. Men had daarmede
nog kunnen wachten. Spr. legt den nadruk
op het belang, dat onze belastingsbalans in
evenwicht komt. Indien daarvoor eenige
protectie noodig is, is Spr. daarvan geen
tegenstander. In dezen tijd een kabinets
crisis uitlokken is onverantwoordelijk.
De heer Rutgers v. Rozenburg
vindt, dat de minister '\an financiën den
toestand te rooskleurig heeft geschilderd
en dringt aan op krachtige maatregelen
tegen gemeenten, die een slecht financieel
beheer voeren, anders wordt het Rijk dooi
de gemeenten in gevaar gesleept.
Spreker meent dat op 't oogenblik geen
reden bestaan \oor een angststemming.
Daarom mag men niet inslapen want in
flatie komt onverwacht. Ilij hoopt dat
evenals in 1914 de nationale gedachte de
nationale geschillen zal overhcersclien.
De heer Knottenbelt bestrijdt den
heer Albarda, die z.i. alleen negatieve cri-
tiek leverde, cn bepleit bevordering vaii
vermindering van productiekosten. Spreker
acht een breederen grondslag voor het ka
binet gewenscht in deze omstandigheden.
Er komen één jaar een algerneene korting
van 3 pet. voor do ambtenaarssalarissen en
daarna een herziening van het Bezoldi-%
ingsbesluit, waardoor een eind komt aan
de wanverhouding tusschen de salarissen
van lage cn hoogc ambtenaren, welke laat-
sten in verhouding tot de eersten te weinig
verdienen, vergeleken bij het vrije bedrijf.
De heer De Visser (Communist) zegt,
dat bezittende klasse en regeering maar
voor ééri macht bang zijn, de revolutionaire
macht der communisten. De loonsverlaging
voor dc Rijksambtenaren en dc bevorde
ring van dc loonsverlaging voor andere ar
beiders beteckcncn een voortzetting van
den aanval der reactionaire regcering op
tie arbeidersklasse.
Spreker dient 7 moties in, ten gunste
van verhooging der salarissen van de la
gere ambtenaren, van opheffing van het
slakingsverbod voor het spoorwegpersoneel
enz. enz. De moties worden niet voldoende
ondersteund om in behandeling te kunnen
komen.
De vergadering wordt verdaagd.
EERSTE KAMER.
's-G raven hage, 4 Nov. De voorzitter
deelt mede, dat de centrum-afdacling heeft
besloten, onmiddellijk met de openbare
vergadering afdeelingsonderzoek te houden
en wel van reeds eerder gepubliceerde wets
ontwerpen. De vergadering wordt daarna
gesloten.
BRAND TE DEN HELDER.
Pakhuis en woning in de
asch gelegd.
Den Helder, 4 Nov. Hedenmorgen on
geveer 7 uur heeft een brand een pakhuis
cn woning in de asch gelegd. Naast het
perceel Oude Kerkstraat 24 bewoond door
den heer Doorn heeft deze een pakhuis
en koeienstal. Toen Doorn, die met zijn
melker bezig was zijn koeien tc verzorgen
op zolder hooi zou gaan halen, sloegen daar
opeens de vlammen uil. In een oogwenk
stond de geheel zolder in lichte laaie. Het
pakhuis brandde geheel uit. De vlammen
sloegen over een steeg van ongeveer Ifc»
M. breedte en tastten daar de woning a^n
van den heer Wal, welk* eveneens een
prooi der vlammen werd. Vooraf hadden
echter de bewoners zichzelf en bijna de ge-
heele huisboedel in veiligheid gebracht. De
oorzaak van den brand is nog onbekend.
Alleen de heer Doorn was verzekerd, de
huurder van hot pakhuis en de eigenaar
van de verbrande woning niet.
l:cn zaak, die slaat of valt met
de verklaring van één
getuige
Vrijspraak geëischt door
het O.M.
's-G rave n h age, 4 Nov. In hooger
beroep is heden door liet Gerechtshof be
handeld de zaak tegen den 35-jarigen land
bouwer J. N., te Den Bommel, die door do
Rottcrdamschc Rechtbank op 28 April j.i.
w as vrijgesproken van de hem ten laste go-
legde medeplichtigheid aan brandstichting.
De officier van justitie bij de Rechtbank
die legen 'N. één jaar cn zes maanden ge
vangenisstraf had gccischt. leekende tegen
dit vonnis hooger beroep aan.
Verdachte was bij dagvaarding ten laste
gelegd dat hij opzettelijk gelegenheid, mid
delen cn inlichtingen heeft verschaft tot
liet plegen van een brandstichting door den
48-jarigcn veldarbeider J. 2., uit Oude Ton
ge, die deswege door de Rechtbank is ver
oordeeld tot twe jaren gevangenisstraf
inct aftrek van de preventieve hechtenis.
Subsidiair was aan N. ten laste gelegd
dat hij de door 2. gepleegde brandstich
ting heeft uitgelokt.
Door den procureur-generaal Mr. J. A.
de Visser waren 18 getuigen gedagvaard,
waaronder de brandstichter 2., terwijl do
beide verdedigers van N., Mr. Nijgli uit
Middelharnis en Mr. Oskam uit Rotterdam
20 getuigen A décharge hadden opgeroepen.
Als eerste getuige werd voorgeleid de
verdachte 2., die evenals voor de Recht
bank verklaarde, dat hij in October 1930
een oude dorschmachine, die niet meer
voor het gebruik geschikt was, bij N. heeft
ebracht, om deze te verbranden. Bij die
gelegenheid zou N. tegen hem hebben ge
zegd: „mijn oude rhuis, moet er met
een ook maar aan." Er werd toen een af
spraak gemaakt dat Z. het huis van N. in
brand zou steken waartoe verschillende
maatregelen werden genomen, zooals het
opstapelen van stroo, het storten van hen
zine cn het aansteken van een kaars, wel
ke zoo geplaatst was, dat deze om 7 uur
aangestoken, ongeveer te 10 uur brand zou
veroorzaken. Dc oude dorschkast was voor
een bedrag vaan 7000 verzekerd.
Inderdaad is op 18 October de boerderij
van N, geheel verbrand behalve een wagen
schuur, die gespaard bleef. Er zijn zeven
paarden bij dezen brand omgekomen.
De Burgemeester van Den Bommel de
heer D. Brouwer, verklaarde dat verdachte
N. tijdens het verhoor zeer zenuwachtig
was. lfct bevreemde getuige, dat N. tijdens
den brand zoover mogelijk van het terrein
verwijderd was gebleven cn zich zelfs te
ruste had begeven, toen het huis nog
brandde.
Dc volgende getuige was de veldwachter
Tiggelman. wiens proces-verbaal ter terecht
zitting door de verdedigers scherp werd bo
criliseerd. Getuige zeide dat hij, dit tijdens
bot verhoor door den buigemecstcr had op
gemaakt.
Een dochtertje van den veroordeelden 2.
heeft haar vader over dc brandstichting bij
N. hooien spreken. Dat was ongeveer twee
weken voordat dc brand uitbrak. 'Nader
hand heeft haar vader verteld, dat hij de
brandstichter was.
De boerenarbeider P. Kievit was vroeger
bij N. in dienst, doch is na den brand ont
slagen omdat hij niet wilde liegen. Getuig»»
zeide, dat hij op 18 October des namiddags
te 5 uur op last van zijn baas de paarden
op stal heeft gebracht. Getuige nam toen
fen sterke benzinelucht was. Ook zag hij
dat de dorschmachine in den stal was ge
bracht. Ook verklaarde getuige dat N. hem
oen hij reddingspogingen deed om de di*
ren te redden, gezegd zou hebben, „wacht
inaar even".
Als de verdediger deze getuige eenige
vragen stelt of hij geld van de Verzekering
maatschappij heeft ontvangen, zegt hij dat
hij ongeveer 9.50 als schadevergoeding
voor schoenen e.d. heeft ontvangen van een
oom van N.
Proc. generaal; Maar U waart toch niet
verzekerd.
De Burgemeester, nogmaals opgeroepen
zegt dat op zijn verzoek eenige werklieden
door dc verzekering-maatschappij onveri
plicht schadeloos zijn gesteld.
Proc. generaal; „Dan als premie voor do
hulpverleening."
Verschillende getuigen bevestigen de voor
do Rechtbank vroeger afgelegde verklarin
gon.
Dc inspecteur dèr verzckeringmaatschap-
pij, de heer Ta ris, verklaard o een schade
rekening to hebben opgemaakt tot een be
drag van 28.0U.87. Na do taxatie bleken
nog verschillende goederen aanwezig, wel
ke niet aan getuige als „gered" waren op-
gegeven, o.a. een meubilair totaal voor
2500.
Nadat de beide verdedigers op verzoek
van don president afstand hadden gedaan
van verder getuigenverhoor was het woord
aan den procureur Mr. J. A. Visser, die nu
erop gewezen tc hebben dat deze zaak staat
of valt met dc verklaringen van 2., die
voor deze brandstichting veroordeeld is,
zeido uit diens verklaringen, welke niet in
alle instanties eensluidend zijn, niet de
overtuiging van verdachtes schuld te kun
nen verkrijgen. De gronden waarop het vrij
sprekend vonnis der rechtbank berust zijn
naar sprekers mccning niet juist. Niet uit
gebrek aan overeenstemming met anderer
verklaringen, doch op grond van legen-
spraak in eigen verklaringen van den
hoofdgetuige, vraagt spreker vrijspraak.
De verdedigers deelden hierna mede van
het pleidooi af te zien.
liet Hof zal 18 dezer arrest wijzen.
DE CRISISBIJDRAGE DER REGEERING.
Veertig procent op de
crisisnitkeering.
Bij circulaire van Januari 1931 heeft de
regeering zich bereid verklaard aan die ge
meenten, welke op zware lasten zitten ten
gevolge van de heer3chende werkloosheid,
een tegemoetkoming in den crisissteun te
verleen en.
Bij die toezegging is hel. tot aan het be
gin dezer week, gebleven, al berekende het
college van B. en AV ook. dat die regec-
ringstoelagc voor de gemeentekas, ongeveer
anderhalf millioen zou bedragen.
Zekerheid bestond hieromtrent echter
niet.
Het Handelsblad verneemt nu, dat he
den ten standhuize uit Den Haag de me-
dedecling is binnengekomen, dat de regce
ring bereid is van den door onze gemeente
verleenden crisissteun, behoudens eenige
nadere bepalingen, veertig procent voor
haar rekening te nemen.
2910
29-10
30-10
31-10
1—11
2—11
9—11
4—11
Amsterdam
Boedapest
Belgrado
of
Amsterdam
Parijs
Marseille
y Bome
Athene
Mersamtruh
Cairo
Ghaza
Rulbawells
Bagdad
Basra
Boeshir
Djask
Karachi
Jodpoor
Allahabad
Calcutta
Akyab
Bangoon
Bangkok
Kohlak
Penang
Medan
Palembang
Batavia
Bandoeng
4—11
3—11
2—11
1-11
31-10
30-10
30—11
In Europa kan (hans uit twee routes ge
kozen worden Beiden zijn achtereenvol
gens in bovenstaand staatje opgenomen
Vertrek van het eerstvolgende postvlieg
tuig van Arasterdam 5 November 1931
Heden geëtaleerd
Zwaar eiken slaapkamer-ameublement met spiegelkast f 143.50.
Uw adres voor complete menblleering. Denkt U om onze rooktafol reclame?
„Kijk daar eens, Karei. Vind Je niet dat
ze die mascotte-mode nu wel wat gaan
overdrijven (Humorist)
