DË EËMIANDEQ
e
I. DE HEER
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
Dinsdag 10 November 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 115
ACHT MOORDEN UIT
WRAAK
ONGELUK IN EEN
STEENGROEVE
INDSE ROEPT GANBHS TERUG
HET BANKET IN DEN
GUILDHALL
Een aanstaand Britsch
economisch congres
4 uur 51 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand 0.75, per
ween (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17Vi»
B In ne o land franco per post per 3 maanden f 3.-» Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFQQN INTERC 515
PRIJS DER ADVERTENTIES van x—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummtf
elke regel meer f 0.25 Llefdadighelds-advertentlên voor dt
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES' bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent» elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Verkiezingen in Joogo-Slavië.
De dictatuur wordt voort
gezet.
Over het algemeen plegen verkiezingen
beschouwd te worden als een kenbaarma-
king van de volksopvattingen. Hiervan is
echter gisteren in Joego-Slavié in het minst
niet 6prake geweest: er is slechts een dwaze
comedie opgevoerd in den staat, die door
drie volken, de Serven, Slowcncn en Kroa-
ten. worden bewoond.
De onderlinge verdeeldheid dezer groe
pen, dio niet in de laatste plaats haar
oorzaak vond in do omstandigheid, dat de
Scrvon zich steeds de meerderen achtten
van de Slowcncn en Kroatcn en op de be
langrijkste functies in den staat beslag log
den, heeft herhaaldelijk aanleiding gegc
ven tot onverkwikkelijke parlementaire toe
standen. Men herinnert zich, da't het doo-
delijk revolverschot in de Skoeptsjina nog
al eens een rol heeft gespeeld. Door deze
gebeurtenissen steeg het aanzien van bet
koninkrijk der Serven. Kroatcn en Slowcncn
in het buitenland nu niet bepaald en ook
op binncnlandsch-politick gebied was
vruchtdragende arbeid als gevolg der felle
tegenstellingen onmogelijk. Een kleine drie
jaar geleden heeft deze situatie koning
Alexander dermate verdroten, dat hij bc
sloot bet voorbeeld van Mussolini te \olgen:
bij probeerde door middel cener straffe dic
tatuur tot meer geordende toestanden te ko
men. Een tijdlang ging alles vrij goed, al
thans naar het uiterlijk, maar to.cn de
vloedgolf der économische wereldcrisis ook
over Joego-Slavié sloeg, begon de ontstem
ming, die een tijdlang zich niet nadrukke
lijk had geuit, weer openlijker aan den dag
te treden. Koning Alexander achtte toen het
oogenblik aangebroken om door een gebaar
voor eenigc afleiding te zorgen: hij bief de
dictatuur op cn 6chonk zijn onderdanen een
nieuwe grondwet.
Koning Alexander van Joego-Slavic.
Dit waren echter slechts schijnbewegin
gen om de goë-gemeente zand in de oogen
te strooien. Zoo op het eerste gezicht leek
de nieuwe constitutie een democratischcn
geest te ademen, maar hetgeen in de be
palingen ervan was vervat, werd onmiddel
lijk krachteloos gemaakt door een eindc-
loozc reeks van reserves, zoodat, op de ke
per beschouwd, de toestand onveranderd
bleef en de dictatuur derhalve in Joego-
Slavié werd gehandhaafd.
De verkiezingen, die op 8 November zijn
gehouden, hebben den toestand volkomen
bestendigd en dit behoeft niet te verbazen,
wanneer men in aapmerking neemt, dat de
aanwijzing der afgevaardigden niet in liet
geheim moest geschieden, maar openlijk.
Op het stembureau dienden de kiezers mon
deling te verklaren, op wié** zij hun stem
wenschten uit te brengen. Daar de regce-
ring op deze wijze erover ingelicht kon wor
den wie tot haar tegenstanders behoorden,
hebben tallbozcn uit vrees voor wecrivraak-
maotregclcn zich de wandeling naar de
stembus getroost, waar velen gewillig de
rcgeeringscandidaten hebben gestemd. On
der deze omstandigheden behoeft het geen bc
toog, dat. de verkiezingsuitslag in de verste
verte niet een weerspiegeling is van hetgeen
er in het volk leeft. Voor de oppositie, die
aan de komedie niet een nog knrikaturaler
karakter wilde geven, zat er dan ook niets
andere op dan af te zien van liet stellen
hunner candidaten cn hun aanhangers op
het hart te drukken kalmpjes thuis te blij
ven. Niet iedereen heeft dit advies echter
opgevolgd uit vrees zich de ontstemming der
autoriteiten op den hals te halen. Do ver
kiezingen, die door het openlijke karakter
een duidelijk intimidatie-element bevatten,
hebben zoodoende den grondslag gelegd voor
coi> regecringsparlcment, dat op alle beslui
ten en daden der regeering ja en amen
zegt. Een royale verkiezingsstrijd kon uit
den aard der zaak evenmin worden gevoerd,
daar een reeks wetten ervoor zorgde, dat
den opposanten het vrijelijk verkondigen
hunner inzichten werd belet, terwijl ook het
vergaderingsrecht op schromelijke wijze
werd aangetast.
Het ligt dan ook voor de hand, dat zelfs
hun, die in principe het dictatoriaal regee-
ringsbeleid van koning Alexander niet ver-
oordcelcn, de verkiezingsmethodes tegen de
borst stuitten, omdat do bedriegelijkc aard
•rvan al te doorzichtig was zoodat de naam
volksvertegenwoordiging voor liet huidige
Joego-Slavischc parlement een aanduiding
is, welke geschikt is een Homerisch gelach
te wekken, daar de aard ervan vrijwel over
eenkomt met dien der Italiaansche Kamer,
welke nagenoeg geheel uit aanhangers van
Mussolini bestaat, die eveneens door een
stelsel van willekeur tot afgevaardigden zijn
gepromoveerd. Het Joego-Slavisch parle
ment is dus een kunstmatig product, dat
een verwrongen beeld geeft van de gezind
heden cn gevoelens der bevolking. Toch kan
de regeering er zich, wanneer alles in dezen
economisch-vcrwarden lijd eens mis mocht
loopen, prachtig achter verschuilen. Achter
deze borstwering blijft zij zelf buiten schot;
het parlement zal zij, wanneer de nood gaat
nijpen, gebruiken als een ezel, die heel den
last der verantwoordelijkheid zal hebben te
torsen, nadat deze loodcn vracht te voren
handiglijk cn Ic juister tijd op den rug van
het arme, domme cn gedweeë dier is gewipt.
Berl ij n, 9 X o v. (II. N.) Uit Sofia wordt
gemeld, dat in een Bulgaarsch dorp in de
buurt van Sofia een boerenknecht, die pas
uit de gevangenis was Ontslagen, waar hij
zijn straf voor roof en doodslag had uitge
zeton. uit wraak don burgemeester cn den
politieagent van het dorp heeft vermoord en
voorts nog zes personen, die hij op zijn weg
tegenkwam, met een bijl heeft neergeslagen
Uit Sofia is een grootc politicmacht, gezon
den om den onverlaat Ic arrcstecrcn.
NIEUWE ONLUSTEN IN SPANJE
Ernstige botsingen tusschcn katho
lieken en socialisten
M a d r i d. 9 No v. (V D.) Ter gelegenheid
van een katholiek congres te Palencia is
het tot eonige botsingen gekomen tusschëii
socialisten en congressisten. De katholieken
werden met stccnen gegooid cn met stokken
aangevallen. Verscheidene auto's werden in
brand gestoken. Talrijke personen werden
gewond. Ook de extratreinen waarmede de
katholieken naar Palencia werden getrans
porteerd, werden onderweg met steenen ge
bombardeerd. Op eenigc plaatsen werd ge
tracht. spoorwagens af te baken cn de pas
sagiers uit de wagens te verdrijven. De po
litie moest herhaaldelijk ingrijpen. Bij den
terugkeer van een èxtratrein uit Burgos is
het opnieuw tot incidenten gekomen. Toen
de demonstranten met steenen naar de po
litie gooiden, maakten de agenten van de
vuurwapenen gebruik. Een vrouw werd ge
dood. verscheidene personen min of meer
ernstig gewond.
P i r m a 6 c li s, 9 Nov. (V. Maandag
middag heeft in de omgeving van Hauen-
stcin een ernstig ongeluk plaats gehad in
een steengroeve. In de groeve werd met dy
namiet gewerkt. Een der schoten mislukte,
in zooverre, dat liet rotsblok niet direct los
liet. Toen vier arbeiders dichterbij kwamen,
ging het rotsblok plotseling los,waardoor de
vier arbeiders er onder werden bedolven.
De reddingswerkzaamheden werden direct
aangevangen, doch er is 6lechts geringe
hoop dat de verongelukten levend zullen
kunnen worden geborgen.
Waarschijnlijk 12 dooden.
Mannheim, 9 Nov. (V. DHet ongeluk
in de steengroeve bij Haucnstcin schijnt
volgens nadere berichten veel ernstiger to
zijn dan oorspronkelijk leek. Toen het be
wuste schot weigerde, was een groot aantal
nieuwsgierigen naderbij gekomen met bet
gevolg, dat toen de lading eindelijk ontplof
te, ongeveer 15 personen bedolven werden.
Naar verluidt zijn reeds G lijken gebor
gen, terwijl twee personen zwaar gewond
naar het ziekenhuis van Pcrmasens werden
overgebracht Men verwacht stellig dat er
onder de rotsblokken nog zes lijken bedol
ven zullen liggen.
WAT VALT ER IN NOVEMBER IX
DEN TUIX TE DOEX?
Hoewel wc dc laatste dagen nog vrij veel
warmte hebben en de koude dagen de van
vorige maand hierdoor bijna rijn vergeten,
mogen wc toch zcKer niet al te optimis»
tisch worden cn den tuin maar den tuin te
laten. Laten we er toch vooral aan denken
dc Dahlia's en andere tecrc planten toch
nu vooral in den kelder tc brengen. Vooral
in een kelder waar het niet tc warm is,
zooals tegenwoordig zoo vaak met dc een*
tralc verwarming onzer huizen het geval is.
Heeft men een warme kelder, dan kan men
de knollen, na ze tc hebben schoongemaakt.
Necl beter buiten of in een bakje, zooals ik
U de vorige week beschreef, inkuilen.
Alen maakt hiervoor een rcchthoekigcn
kuil in den grond, ongeveer 1 M. breed
cn naar gelang men meer of minder bollen
heeft, minder lang of langer. Dc diepte
moet zijn ongeveer 60 c.M. Onderin bren®
gen wc nu zeer droog stroo of droge turf*
molm, cn leggen hier dc knollen op. die voor
af in dc buitenlucht (alleen overdag) goed
gedroogd moeten zijn. Nadat zc er allen in
zijn gelegd, dekt men een en ander weer
met hetzelfde materiaal en vervolgens met
aarde. Het verdient aanbeveling dat dc kuil
eenigc communicatie met dc buitenlucht
heft; men steekt hiervoor ccn bosje stroo
in den kuil, wat dan na het dichtmaken uit
den grond tc voorschijn komt. Is het zeer
koud, dan legt men hierover ccn paar oude
zakken of matten. Als men in het voorjaar
dc kuil openmaakt, zullen de knollen gc»
zond tc voorschijn komen. Een ander werk
in den tuin is, nu den <|rond, waarop zaai*
bloemen of groenten nebben gestaan, tc
bemesten cn om tc spitten. In dezen toe
stand laat men zc den gehcelcn winter lig*
gen. Dc lucht kan nu goed in den lossen
bodem doordringen, dc mest cr zich mee
vermengen cn de vorst later een en ander,
goed losmaken en doorvriezen. Het ongc®
diertc gaat hierdoor een groot gcdcctc ook
dood.
Voor het snoeien van rozen, hoornen cn
heesters is het nog wel wat vroeg. Toch
snijden wij van de rozen ongeveer ccn der®
dc af, om ze niét stuk te laten waaien, cn
dekken 't ondergedeelte met oud blad of
turfmolm. Het onderdeel van dc struik®
.rozen is namelijk het meest gevoelig voor
dc vorst, omdat hier dc oude entplck zit.
Bevriest deze. dan gaat dc roos dood. Dc
grond tusschcn de rozen in heuveltjes leggen
i'.oodat ook op deze manier het onderste
deel der struiken wat bedekt wordt, is Jia®
tuurlijk ook zeer voldoende tegen genoemd
euvel. Verder gaan wc door met het plan®
ten van bollen. Doen wc het om zc binnen
in bloei tc trekken, dan graaft men zc met
kistje of potten cn al. nog ccn week of
acht in. ongeveer 20 c.M. onder den grond.
Daarna haalt men zc tc voorschijn cn
brengt zc in ccn koel vertrek. Eerder bc®
schreef ik dit reeds cn zal hier dus nu niet
verder op ingaan.
Denk cr ook vooral nog aan Selderij. Pc®
tcrsclic cn Prii in ccn koude bak of kist
op tc kuilen. Deze laatste moet dan weer
in den niet warmen kelder gezet worden
en geeft den geheclen winter, zoolang de
voorraad duurt, voor dc keuken.
Een volgende maal schrijf ik verder over
Novcmbcrwcrkzaamhedcn.
J. O. W. F. REXS.
Wie in zijn tuin verlangt
Naar Bloemenpracht
Het gansche jaar maar door
Zegt, dat is de KWEEKER1J
„HORSE WEIDE'
Die zorgt daar dan wel voor
Londen. 9 Nov (H.N.) Het Indische
congres heeft Gandhi telegrafisch bericht
gezonden, dat zijn langer verblijf te Lon
den geen doel mèer heeft. Ook een bezoek
aan andere Europecsche hoofdsteden wordt
overbodig geacht.
COMMUNISTISCHE
„NACHT-OEFENINGEN".
Saarbrückcn, 9 No v. (V. D.) Ta
Kammcrforst hij Mcrzig ontstond gisterén
een gevecht tusschcn communistische leden
van den verboden Rooden Frontstrijders
bond cn veldwachters Dc communisten wa
ren met een auto naar het bosch gebracht
om nachtoefeningen te houden. Zondagoch
tend omsingelden veldwachters het bosch.
Er ontstond een vuurgevecht tusschen de
communisten cn de veldwachters, die op
versterking wachtten en toen 80 leden van
den Rooden Frontstrijderebond arresteer
den
STRIJD TEGEN HET BANDITISME OP
CORSICA.
Parijs, Nov. (H.N.) De rcgcering heeft
besloten krachtig op te treden tegen de ban
dieten op Corsica. Gisteren zijn te Marseille
200 gendarmes ingescheept, die van de meest
moderne wapens zijn voorzien cn met de
op liet eiland aanwezig gendarmerie een
groote actie ter zuivering van liet eiland
van bandieten zullen ondernemen. In dezen
strijd zullen ook vliegtuigen cn gepantserde
auto's worden gebruikt. Gisteren is op het
eiland reeds door 60 gendarmes een drijf
jacht gehouden, waarbij een bandictcnlcidcr
omsingeld en neergeschoten is.
DE LONDENSCHE EFFECTENBEURS.
Lo n d e n, No v. (V. D.) liet Londensche
beursbestuur heeft besloten vanaf Maan
dag 16 November de regeling, uitgevaardigd
den 26cn September in aansluiting op het
loslaten van den gouden standaard en vol
gens welke alle koopen A contant moestcD
geschieden, op te heffen.
Men beschouwt deze aankondiging als
een eerste 6tap naar horstel van den nor
malen toestand.
Macclonald bespreekt den Engelschen
toestand
Londen, 9 Nov. (V.D.) In den Guildhall
is hedenavond het diner gehouden ter eere
van den nieuwen Lord-Mayor van Londen,
Lord Maurice Jenks, waaraan door onge
veer 800 personen werd deelgenomen. Aan
wezig was o.a. het gehcclc corps diploma
tique.
De minister van builenlandschc zaken
Sir John Simon bracht een toast uit op
de ambassadeurs en gezanten. Ilij ver
klaarde o.a. dat Engeland vast houdt aan
een gelijkgerechtigde cn verzekerde vriend
schap met alle volkeren der wereld.
De Fransche ambassadeur De Fleurieu
antwoordde, dat dc beschaafde wereld en
Frankrijk nooit zoo duidelijk gevoeld
hadden, hoe noodzakelijk de in standhou
ding van het aanzien van Engeland en van
dc groote tradities van Groot-Brittannic
voor het welzijn der menschheid was, dan
juist tegenwoordig. De zinspreuk van Lon
den: „Barmhartigheid en gastvrijheid"
moet ook de zinspreuk worden voor dc in
ternationale betrekkingen.
In aansluiting hierop bracht de nieuwe
Lord-Moyor een toast uit op de aanwezige
ministers
Onder luiden bijval
werd vervolgens het
woord gevoerd door
Macdonaid. Aller
eerst wees de pre
mier er op, dat de
igenaardigc samen
stelling \an de rc
gcering, welke on
der bijzonder om
standigheden heeft
plaats gevonden, ge
schied was om een
unieken toestand
meester te worden.
De ministère hebben
een nationalen op
roep gedaan, zij
hebben een nationaal mandaat gekregen
en zij vormen een nationale regcering. Dit
bctëekent echter nog niet, dat de groote
problemen reeds zijn opgelost. Engeland
moot allereerst zijn begrooting in even
wicht brengen. Op den duur kan men niet
van geleend geld leven en zijn kapitaal ver
woesten. Dc Engclsche valutakwestie is ont
staan door de verhoudingen buiten Enge
land. Dit probleem kan alleen opgelost
worden met succes, wanneer de verhoudin
gen in de wereld huiten Engeland beter
worden. Op de regceringen van de oude
en nieuwe wereld rust een zware verant
woording, wanneer zij in de volgende
maand in dc uiterste streken van het
stormgebied geraken. De verhoudingen in
de wereld zijn van dien aard, dat de
staatslieden van alle volkeren bijeen moe
ten komen, teneinde practischc besluiten te
nemen. Tot aan de stabiliseering van het
pond sterling zal het de eerste taak zijn
van dc Engclsche politiek om de innerlijke
koopkracht van het pond te behouden.
De ontwapeningsconferentie, aldu6 ging
Macdonaid verder, kan niet. worden losge
maakt van de huidige heirekkingen in de
wereld. De Engclsche regeering zal tot
het uiterste werken voor een succes der
conferentie. Zij zal ook dc uitnoodiging
aanvaarden van dc Canadecsche regeering
tot een economisch congres van het Brit-
schc rijk. Spr. heeft den bevoegden minis
ters verzocht de verschillende dominions te
bezoeken, waardoor het mogelijk zal wor
den de allerbeste inlichtingen uit eigen
aanschouwing te verkrijgen.
Engeland moet liarcï werken en een
taaien ondernemingsgeest toonen. Macdo
naid besloot zijn toespraak met cr op te
wijzen, dat wanneer men de wereld wil
tooncn. wat nationale eenheid betcckent,
dit niet in een dag of in een maand kan
geschieden, maar alleen door de arbeid van
het geheel e volk.
MACDONALD
BUITENLAND.
Dc Volkenbond cn Japan.
(Eerste Blad, pag. 2).
Nieuwe onlusten in Spanje.
(Eerste blad, pag. 1.)
Acht moorden uit wraak.
(Eerste blad, pag. 1.)
Redevoering van Macdonaid in den
Guildhall. (Eerste blad, pag. 1).
BINNENLAND.
De verdachte in de Gorinchemschc moord
zaak heeft een bekentenis afgelegd.
(Tweede Blad, pag. 1).
Adres van de Schecpvaartvereeniging-
Zuid betreffende de Rijn-Scheldcverbinding.
(Tweede Blad, pag. 3).
De grenswijziging van Den Haag.
(Tweede Blad, pag. 3).
Ernstige vechtpartij te üss.
(Tweede Blad, pag. 2).
Het conflict in de Textielindustrie.
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
Dc heer Herbert spreekt over„Een gees
telijke boodschap voor dezen tijd." (Soefi
beweging).
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. In
stituut te Dc Bilt.
Hoogste barometerstand 757.0 te Haparanda.
Laagste barometerstand 722.8 te Valentin.
Verwachting: Meest matige tot krachtige
Z. tot Z.W. wind, zwaar bewolkt met tijde
lijke opklaringen. Af en loc regenbuien. Zelf
dc temperatuur..
DE IERSCHE SWEEPSTAKE.
De Icrsche ziekenhuizen worden
de rijkste ter wereld.
Dublin, 9 Nov. (V.D.) Dc Icrsche sweep
slake ton behoeve van de Icrsche ziekenhui
zen, die gehouden wordt ter gelegenheid
van de Manchester November Handicap
Races, zal op 18 November a.s. trekken, voor
zoover het do deelneming der paarden aan
de race betreft. In totaal is voor iets minder
dan drie millioen pond sterling ingeschre
ven. Eon vierde deel van dit bedrag is be
stemd voor dc deelnemende ziekenhuizen in
Ierland De onkosten waren belangrijk lioo-
gcr dan hij do Derby Sweepstake, in ver
band met de langere periode van uitgifte en
het grooter aantal personen, dat voor admi
nistratieve doeleinden noodig was. Er zullen
19 of 20 prijzen van 100.000 pond sterling elk
worden uitgegeven. Tengevolge van het
wettelijk goedkeuren van het swecpstake-
systecm zijn de Icrsche hospitalen op weg
de rijkste instellingen op dit gebied ter we
veld te worden.
Dc diepe depressie in het Westen kwamv
naderbij eii vertoont bij Ierland een kern
onder 720 nj.M. en beheert" het weer in ge
heel Europa. Dc Wester stormen tot ver op
den Atlantischcn oceaan duiden nog niet op
verder ruimen van den wind cn afkoeling,
zoodat in dc volgende dagen dc temperatu
ren boven normaal, vooral in het Zuiden
cn Oosten zullen aanhouden. Plaatselijke
versterkingen van de luchtdrukverechikken
brengende storm in het Kanaal en de golf
van Biscaye cn in het Noorden der Noord
zee. Regen drong door in geheel Frankrijk,
ons land, Wcst-Duitschland en Scandinavië
maar was alleen van het Kanaal zwaar.
Langestraat 43-51 Tel. 190
HANDSCHOENEN
Nappa en Suede
Gevoerd of met pelsrand
Moderne kleuren en modellen
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
De garantie van ons huis is voor U
een absolute waarborg.
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
HET PANAMAKAAL VOOR LANGEREN
TIJD GESLOTEN.
New-York, 9 N o v. (H. N.) Tengevolge
ven de hevige regens hebben er aardver.
schuivingen plaats gehad bij het Panama
kanaal, zoodat het kanaal gesloten moest
worden. Men vreest, dat dit voor langtyea
tijd het geval zal zijn.