NIEUW PARIJS
Zaterdag 14 November 1931
30e Jaarcang No. 119
.DE EEMJANDER'
VIERDE BLAD
TOENEMENDE SPANNING
IN MANDSJOERIJE
Generaal Ma versterkt
Tsitsikar
REISKOFFERS
Groote collectie
DAMESKOFFERS
OVERHEMDEN
RECLAME
I
o Fa. B. BCfêAAL 6
6 Langestraat 26 c
Lijstenmakerij en Kunsthandel
Het adres vocrCADEAUX
TERUG UIT HET H00GE
NOORDEN
Wijlen Wegener
gehuldigd
ENGELANDS ECONOMISCHE
AFWEERMAATREGELEN
TOEKENNING VAN
NOBELPRIJZEN
GROOTE LEENING VOOR
DUITSCHLAND
Het stelt politieke voorwaarden
AMERIKA TREKT GOUD
UIT JAPAN TERUG
In Tientsin de rust nog steeds
niet teruggekeerd
Moskou, 12 Nov. (V. D.) Uit Sjanghai
blijven voortdurend berichten binnenkomen
over een onophoudelijk bombardement van
Tientsin Van Japanschc zijde worden be
richten verspreid, volgens wélke dc Japan
schc concessie door de Chineezen zou wor
den bedreigd. De aldaar woonachtige Ja
panners hebben een verzoek gezonden aan
de militaire Japanschc autoriteiten orn ge
wapende troepen te zenden.
De dagbladen van Sjanghai melden, dat
eën complot, gelijk aan dat van Tientsin, te
Sjanghai is ontdekt. Als Chineezen ver
momde Japanners wilden dc regceringsge-
bouwen overvallen en trachtten do Chinee-
sche politie lastig te vallen In aansluiting
hierop is toen dc staat van beleg afgekon
digd.
Men verwacht ook onlusten te Hankau,
waar eveneens de staat van beleg is afge
kondigd.
De Japanners maken zich gereed over te
gaan tot den aanval op Tsitsikar onder
voorwendsel, dat zij een aanval, voorbereid
door generaal Ma, willen voorkomen.
Sjanghai, 12 N o v. (V. D.) Volgens be
richten uit. Charbin is dc Chineesche gene
raal Ma na een recente schermutseling met
Japanschc troepen weer teruggetrokken.
Generaal Ma heeft thans een aanvang ge
maakt met de versterking van Tsitsikar. Ilij
is vastbesloten iederen Japanschen aanval
af te slaan.
Het Tokioschc blad Nisjni Nisjni schrijft
over de nieuwe nota van Briand, dat alle
bemiddelaars eindelijk behoorden te begrij
pen, dat niets in staat is Japan te doen af
zien van zijn positie in Mandsjoerije.
Bandieten „neergelegd".
L oh.d n, 12 November. (V.D.) Nabij
Moekdcn. is na een hevig gevecht,..dat 3
uur duurde en waarbij 300 bandieten war?
den neergelegd, onder dc gewonden een
vrouw gevonden, gekleed in een soldaten
uniform.
Helpen dc Russen de Chineezen?
Londen 13 Nov. (V.D.) Volgens Chinee
sche berichten kwam het gisteren tot een
botsing tusschcn voorwaarts trekkende Ja-
panschc troepen in de richting van Tsitsi
kar. en Chineesche gendarmen.
Verschillende Japansche cavalleri-eska-
drons zouden reeds over den Chineeschon
Oosterspoorweg zijn getrokken. Van Chi
neesche zijde vreest men, dat de Japanners
voornemens zijn Tsitsikar te omsingelen.
Omtrent de plannen van generaal Maa
Sjang Sjan verluidt, dat hij voornemens is
zijn hoofdkwartier naar Taiansjan te ver
plaatsen.
Van Japaiïsclis zijde wordt beweerd, dat
Maa door Russische strijdkrachten wordt
gesteund. Van dezelfde zijde wordt mede
gedeeld, dat in de laatste dagen 15 wagons
met wapens en munitie te Angant6ji zijn
aangekomen cn door de Russen ter beschik
king van Maa zijn gesteld. Ook een officier
van den Russischen staf zou te Angantsji
zijn aangekomen. Mol generaal Yang, een
onderchef van maarschalk Tsjang Hsoe
Liang, die met een troepenmacht van
20000 man ten Z. van Tsjintsjau is gelegen,
zou Maa een overeenkomst hebben gesloten
om de Japanners van twee zijden aan te
vallen.
Terugtocht der Japansche
troepen?
T o k i o, 13 Nov. (V.D.) Volgens Japanschc
berichten zijn de herstelwerkzaamheden aan
de brug over dc Nonni-ri.vicr geëindigl. De
Japanschc troepen zouden een radioeram
van het Chineesche leger hebben opgevan
gen, waarin sprake is van een opmarscb van
oen sterke Chineesche. strijdmacht
Het Japanschc opperbevel zal in verband
hiermede een terugtocht der Japanschc
troepen overwegen.
Japansch rapport over het
banditisme in Mandsjoerije.
Geneve, 13 Nov. (V.D.). In de Japannclle
nota aan den Volkenbond wordt een uit
voerig overzicht gegeven van het roovcr
wezen jn Mandsjoerije. Met aantal roevers
zou de 50.000 overschrijden en, tezamen met
gevluchte Chineesche soldaten, tcrroriscercn
zij do bevolking. In don laatsten tijd moes
ten de Chineesche troepen 49 strafcxpeMi
ties ondernemen. Door dit rooverwezen lij
den Japansche onderdanen in Mandsjoerije
zeer veel schade en verkecren zij dikwijls in
gevaar.
Een Amerikaansch compro
misvoorstel.
Londen,.13 Nov. (FIN.) Aan den raad
van den volkenbond zal. als deze Maandag
a.s. to Parijs bijeenkomt, een Amerikaansch
compromisvoorstel worden voorgelegd ter
bijlegging van het Japansch Chineesche
conflict.. Op dc persconferentie op het de
partement van builcnlandscse zaken te
.Washington deelde onderstaatssecretaris
Castle dit aan do journalisten mede. Hij
weigerde echter nadero bizonderheden ovci
het voorstel mede te dcclcn
Een Volkenbondscommissic naar
Mandsjoerije.
Gen.èvc, 13 Nov. (V.D.) Japan zou, naar
hier verluidt, zijn goedkeuring hechten ean
het voorstel een Volkenbondscommissie
naar Mandsjoerije te zesden, die ter plaatêe
den toestand zal onderzoeken. Japan ver
langt echter, dat als deskundigen slechts de
militaire attachés te Tokio van die staten,
die in den Volkenbond vertegenwoordigd
zijn, gekozen zullen worden.
Tc Gcnève werd Vrijdag een nieuwe- Chi
neesche nota overhandigd, waarin wordt
medegedeeld, dat dc Japansche militaire
bevelhebber in Mandsjoerije het aftreden
van generaal Ma eischt, evenals dc ontrui
ming van Tsitsikar. China verlangt thans
formeel, dat dc Raad van den Volkenbond
een neutrale commissie van deskundigen
naar Mandsjoerije zendt.
De Duitsche vertegenwoordiging
bij de Raadszitting te Parijs.
B e r 1 ij n, 13 Nov. (V.D.) I)c staatssecre
taris van het rijksministerie van buiton-
landsche zaken Von Bülow zal Zondag
avond naar Parijs vertrekken om Duitsch-
land te vertegenwoordigen bij de buitenge
wone zitting van den Volkcnbondsraud
naar aanleiding van de Mandsjoerijsche
kwestie. Waarschijnlijk zal Von Bulow niet
de geheele'zitting bijwonen, doch naar Ber
lijn terugkecrcn, zoodra de beraadslagingen
cënig uitzicht op resultaat openen.
Londen, 13 Nov. (V.D.) Volgens te Tokio
uit Tsitsikar ontvangen berichten, hebben
Chineesche troepen het Japansche consu
laat te Tsitsikar omsingeld. Alle personen
die liet gebouw in- en uitgaan worden ge
fouilleerd.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat volgens
een bericht van,het officieclc Chineesche te-
legraaf-agentschap Gomin de gevechten tus
schen do troepen van den Chineeschen ge
neraal Ma cn dc Japanners met groote he
vigheid voortduren Japansche luchteska
ders hebben Tsitsikar gebombardeerd. Dc
telegrafische verbinding met Tsitsikar is
volkomen gestoord.
Naar. uit Tokio wordt bericht, meldt ook
het Japanschc agentschap Shimbun Rengo
dat hevige gevechten hebben plaats gehad,
waarna het de Japansche troepen gelukt is
Agantschi to bezetten.
Volgens een ander bericht is dc telcgra
fische verbinding met liet Japansche con
sulaat te Tsitsikar onderbroken.
Groote verliezen aan beide zijden
na eon gevecht bij Moekden.
Moskou. '13 Nov. (V.D.) Ken Russisch
bericht uit Moekdcn meldt, dat op een af
stand van 32 K.M. van Moekdcn een lievig
gevecht is geleverd tusschcn Japanschc en
Chineesche troepen. De Japanners hadden
5i dooden en 170 gewonden, terwijl de Chi
neezen ongeveer "300 man verloren. Na een
beschieting van ongeveer GM uur werden Ge
Chineesche soldaten verspreid.
LANGESTR. 35 TEL. 308
c-o-c—o-o—O—O-C-C-C—Ö-O-O-C-
Q
j. Het 2e hemd voor den hal ven
prijs.
Zie advertent'e der
■o-o-c
Arnh. wes 32 Tel. 1089
Steeds iets aparts, tegen
billijke prijzen.
Groenlandexpedities te Kopen
hagen aangekomen
K o p c ii li ag en, 13 No v. (V. D.) Heden
morgen te 10 uur is het schip uit Groen
land met de laatste deelnemers van dc
Duitsche Groenland-expeditie van wijlen
prof. Alfred Wegener en de Kngclschc expe
ditie van Walk ins in de haven van Kopen
hagen aangekomen, begroet door een groo
te mcnschenmenigtc. Ter begroeting waren
aanwezig de Dcensche minister-president
Stauning en talrijke hoogc rcgceringsamb-
tenaren, dc Duitsche gezant te Kopenhagen
Frcihcrr von Richthofen, do Pruisische
staatsminister Schmidt-Ott als vertegen
woordiger van do noodgemecnschap der
Duitsche wetenschap, de weduwe van prof.
Alfred Wegener en talrijke andere vooraan
staande personen.
Minister-president Stauning begroette de
teruggekeerden namens het Deerische volk
cn dc regeering van Denemarken. Zijn rede
was voornamelijk gewijd aan de nagedach
tenis van prof. Alfred Wegener, wicn het
lot niet had toegestaan zijn wetenschappe
lijke heldendaad te overleven. Het werk
van dén Duitscher Wegener en den En-
gelschmnn Watkins was een werk in dienst
van dc beschaving eii van dc menschheid,
waardoor zij dc dank van dc geheele wereld
hadden verdiend. Namens het Duitsche rijk
sprak minister Schmidt-Ott. die den broer
van den overledene, dr Kurt Wegener,
dankte vobr de wijze, waarop bij dc expedi
tie veilig naar liet vaderland had terugge
bracht. Groote dank is dc Duitsche expedi
tie den regceriiigen van Groenland cn Dene
marken schuldig voor de wijze, waarop deze
haar heeft geholpen om haar doel te berei
keil. Thans kan reeds geconstateerd wor
den van lioe groote betcekenis het resul
taat der expeditie voor de wetenschap is.
Namens de teruggekeerde expeditie sprak
dr. Kurt Wegener, die met vreugde herin
nerde aan dc gastvrijheid, welke de expedi
tie heeft ondervonden, alsof zij een Deen-
sche expeditie was
Londen, 13 Nov. (V.D.). In de kabiiiets-
zitting van gisteren is Besloten, dat de rc-
geering bij liet Lagerhuis een wctson4vërp
zal indienen, waardoor zij-wordt gcma.'htigd
bij bijzondere orders in council tarieven te
heffen op ingevoerde goédc'rcn, wanneer
zij van mecning is, dat dc goederen wor
den ingevoerd tegen dumping-prijzen of in
overmatig groote hoeveelheid. Deze bevoegd
beid zal zoowel gelden voor industrie nis
voor agrarische producten.
Het wetsontwerp zal zoo spoedig mogelijk
gereed worden gemaakt en waarschijnlijk
reeds in den loop van de volgende week
aan het parlement worden voorgelegd zoo
dat de beide huizen het met den groot?.Ion
spoed kunnen behandelen-.
S t o c k h o 1 m, 1 2 X o v. (H. X.) Zooals
verwacht werd, heeft
dc Zweedsclic aca
demie der weten
schappen den Nobel
prijs voor natuur
kunde voor dit jaar
niet verleend en den
prijs voor scheikun
de verdeeld tusschen
prof. Bosch, den di
rccteur-gcncraal van
de I. G. Farben en
directeur-generaal
De Nobelprijswinner dr Friedrich Rergius
Dr. Friedrich Bergius.
Prof. Friedrich Bergius is, naar wij in
Het Vaderland lezen, 11 Oct. 1881 in
Goldschmiedcn (Silezic) geboren, werd in
1909 privaat-docent in Hannover en kreeg
in 1913 een leidende positie bij Th. Gold-
schmidt en Co. te Essen. Daarna werd hij
directeur-generaal der Deutsche Bergin A.G
für Kohle und Erdoelchemie in Heidel
berg cn vond het naar hem genoemde pro
cédé (Berginprocédé) tot vervaardiging van
vloeibare koolwaterstoffen uit steenkool
uit. In 1921 beeft hij met de Badischc Ani-
lin-und Sodafabrik een proefinrichting in
Mannheim gebouwd, waarin hij zijn pro
cédó geperfoctionneerd heeft.
EEN COMMUNIST DOODGESCHOTEN.
No wawes, 12 No v. (V. D.) Tc Xowa-
wes liepen hedenavond vier jeugdigs com
munisten over het Fricdrichsplein. Plotse
ling viel een schot, dat den achttien jarigen
Herbert Ritter in bet hart trof, zoodat de
jongen dood neerstortte. Een tweede com
munist kreeg een schot in den bovenarm.
De politie, die versterking ontving uit
Potsdam, stelde onmiddellijk een onderzoek
in naar den dader. Het gelukte haar dezen
op te sporen cn tc arrestcereh. Het is een
arbeider, Günther Güstrau gehcetcn. De
man, die bij zijn arrestatie een Ilakcn-
f;rcuz-spcldjc droeg, beweert uit noodweer
e hebben gehandeld.
DE EINDELOOZE SCHANDAAL
PROCESSEN.
Kritiek van een Zuid-Duitsch
blad.
Münclicn, 13 Nov. (II. N.) Dc Mün-
chcner Ncuestc Nachrichten dringen er jn
een hoofdartikel op aan, dat de rcgecring
een einde zal maken aan de schandaalpro-
cesscn, die tot in het oneindige duren cn
het vertrouwen in den staat ten slotte ge
heel ondermijnen. Het geheele Duitsche
volk zou het toejuichen, indicif een Duitsch
standgcrecht binnen acht dagen een vonnis
zou uitspreken. In Engeland heeft men
zonder lang proces een 70 jarigen lord we
gens een ondergeschikt misdrijf in het
luchthuis gestopt. Mussolini zendt bcdric-
golijke bankdirecteuren naar de Liparische
eilanden. Waarom kan in Duitschland niet
evenzoo gehandeld worden? Dc regeering
moet vertrouwen zaaien, wil zij vertrouwen
oogsten.
VIJF ZWAAR GEWONDEN BIJ
POLITIEKE VECHTPARTIJ.
Cliemnitz, 13 Nov. (V.D.) Na afloop
van een nationaal-socialistische vergade
ring te Grüna bij Chemnitz kwam het gis
teravond tot een vechtpartij met commu
nisten, waarbij ongeveer dertig revolver
schoten werden gelost. Twee nationaal-
socialisten cn drie communisten weric-i
zwaar gewond, terwijl verschillende andere
personen lichte verwondingen opliepen. Een
der zwaar gewonden, die een schot in den
buik heeft gekrégen, verkeert in levensge
vaar.
De Nobelprijswinner
DR. KARL BOSCH.
Prof. Karl Bosch is 27 Augustus 187-4 in
Keulen geboren, studeerde machinebouw in
Charlottciiburg en chemie in Leipzig en
kwam in 1899 bij dc Badische Anilin- und
Sodafabrik te Ludwigshafen in dienst,
waarvan hij in 1914 plaatsvervangend di
recteur, in '1G lid van den raad van be
heer werd en in 1919 tot president van dit
college werd benoemd. Hij heeft de Iluber-
schc ammoniaksyntlu.se (IIubcr-Bosch-pro-
cédé) technisch vervolmaakt, waardoor am
moniak wordt verkregen uit stikstof uit dc
lucht. Voor de ammoniakwinning volgens
deze spaarzame methode heeft hij gewel
dige fabrieken in Oppau cn Merseburg
laten bouwen, de z.g. Lcuna-fabriekcn.
DOOR ELECTRISCHE STROOM
VERKOOLD.
Bitter fel d, 13 Nov. (V.D.) Hedenmid
dag waren twee monteurs aan het werk
aan een hoogspanningskabel op een fa
brieksterrein van dc I. G. Farben industrie
Plotseling gleed dc ladder, waarop zij ston
den, weg en kwamen zij op dc kabels te
recht. Een hunner bleef in dc draden han
gen cn verkoolde geheel. Dc ancïer viel naar
beneden on werd met ernstige brandwonden
naar een ziekenhuis overgebracht.
BLOEDIG FAMILIEDRAMA.
W c c n c n 13 Nov. (V.D.) Te Bernhards-
schlag in Opper-Oostenrijk doode een klei
ne pachtboer na een twist met zijn vrouw,
die ontstaan was door een onbelcekenendc
oorzaak, zijn vijf kinderen, waarvan de
oudste zeven jaar was cn de jongste liegen
weken. Vervolgens sneed liij zichzelf met
een scheermes dc keel af.
HET COMMUNISTISCH VOLKS-
BEGEHREN IN SAKSEN TOEGELATEN.
Dresden, 13 Nov. (V. D.) De commu
nistische partij heeft het bcnoodigdc aantal
liandtcckeningen van stemgerechtigden we
ten te verzamelen voor haar voorstel om in
Saksen een Volksbegclircn uit te schrijven
ter ontbinding van den Saksischcn landdag.
Met Saksische kabinet heeft in zijn zitting
van lieden het Volksbegclircn goedgekeurd
cn als tijd voor verzameling dor liandtceke-
ningen vastgestelde dc periode van 2 tot 15
December aanstaande.
OPZEGGING VAN LOONOVEREEN-
KOMSTEN IN RIJNLAND-WESTPHALEN.
Essen, 12 Nov. (V. D.) In een buiten
gewone vergadering der mijneigenaren is
Donderdagavond besloten in alle mijnen
van het Rijnland-Westphaalsche industrie
gebied de loonovcrcenkomsten tegen 30 No
vember a.s. op te zeggen. Deze opzegging
heeft, naar wordt verklaard, ten doel in ge
val van een niet tijdig tot stand komen van
een nieuw tariefverdrag den mijndirecties
de mogelijkheid te geven met ingang van 1
December nieuwe loonen vast te stellen.
Zal Frankrijk eraan
deelnemen?
Parijs, 13 Nov. (H. N.) Dc-Fransche
bladen brengen uitvoerige berichten om
trent dc beraadslagingen in de commissie
van liet Fransche parlement, waarvoor mi
nister-president Laval gisteren verslag heelt
uitgebracht over de resultaten van zijn reis
naar Washington. Dc indruk is, dat do
Fransche regeering internationale samen
werking wcnscht onder voorbehoud, dat
geen afbreuk zal worden gedaan aan dc
rechten van Frankrijk. Laval beeft op de
mogelijkheid van samenwerking gewezen,
waarbij hij ook concrete gevallen heeft be
sproken. Zoo heeft hij er op gewezen, dat
een beperking van de internationale con
currentie op scheepvaartgebied mogelijk
zou zijn, welke beperking uitgebreid zou
kunnen worden tot do luchtvaartmaat
schappijen en verschillende takken der in
dustrie. Briand heeft op do meeste punten
Laval ondersteund. Volgens de Echo dc Pa
ris heeft een afgevaardigde der onafhanke
lijke linksche Laval gevraagd, welke voor
waarden gesteld zouden worden voor de
deelneming aan een leening van vijf mil
liard ten gunste van Duitschland. Laval
verklaarde daarop, dat Frankrijk daaraan
zou kunnen deelnemen onder sommige
politieke voorwaarden, welke in hoofdzaak
een ontspanning der gemoederen beoogen.
Deze voorwaarden zijn het afzien van de
aansluiting van Oostenrijk, van den Pool-
schen corridor cn het 6takcn van de betoo
gingen van den Stahlhclm en van de na-
tionaal-socialisten. Op de vraag, of thans
het verband tusschen de oorlogsschulden en
die der schadevergoeding is erkend, ant
woordde Laval met een verwijzing naar het
Fransch-Amcrikaan6che communiqué, dat
indertijd is gepubliceerd. Er is afgespro
ken, dat dezo kwestie opnieuw onder do
oogen kan worden gezien, doch beide landen
hebben zich hun vrijheid van handelen
voorbehouden. Voorts verklaarde Laval, dat
hij president Hoover te kennen heeft ge
geven, dat bij gebrek aan internationale
afspraken ten gunste van de veiligheid van
Frankrijk, Frankrijk zich vijn vrijheid van
handelen voor dc ontwapeningsconferentie
moet voorbehouden. Dit is niet in strijd met
de principieelc goedkeuring van het voor-"
stel tot invoering van een vacantiejaar
voor de bewapening.
Ongerustheid in financieele
kringen ie Tokio
Moskou, 13 Nov. (V.D.). Volgens Rus
sische berichten uit Tokio heerscht in fi
nancieele kringen in de Japansche hoofd
stad groote ongerustheid door de voortdu
rende goudonttrekking door Amerika uit
Japan. Men vreest, dat onder den druk der
Amcrikaanschc goudonttrekking Japan ge
dwongen zou kunnen zijn den gouden stan
daard op te geven. Een der grootste Lan-
ken te Yokahama heeft reeds op 10 Nov.
j.l. den verkoop van deviezen gestaakt met
de medcdceling dat haar voorraden waren
uitgeput.
HET SPOORWEGPERSONEEL VERWERPT
DE ARBITRALE UITSPRAAK.
Berlijn, 12 Nov. (V.D.) Da hond van
spoorwegpersoneel in Duitschland heeft dc
gisteren (Woensdag) gevelde arbitrale uit
spraak verworpen.
Aangezien de organisaties van arbeiders
bij de spoorwegen een belangengemeen
schap hebben gesloten, wordt aangenomen,
dat ook de andere bonden van spoorwegar
beiders tegen dc uitspraak zijn. Bij het
rijksministeric van arbeid zijn nog geen
nadere mcdedeelingen ontvangen.
NOODLOTTIGE STRANDING.
Vijf dooden.
N e w-Y o r k, 12 N o v. (H. N.). Het stoom
schip Badcn-Badcn, het vroegere rotorschip
Bucau, dat in 192G naar Amerika werd ver
kocht cn sedert onder dc vlag van Costa-
Rica in dc kustvaart dienst deed, is op de
reis van Columbia naar Panama gestrand.
Volgens een bericht uit Colon zijn vijf
leden der bemanning verdronken. Elf man
werden gered, waaronder ook de kapitein,
die echter een ernstige ruggegraatverwon-.
ding heeft opgeloopen.
N c w Y ork, 13 Nov. (V.D.). Na een moei
lijk onderzoek is de Amerikaansche mij
nenveger „Swan" cr in geslaagd in de Pa
nama-kanaal-zóne nabij Balbao do beman
ning op te pikken van den schoener Badcn-
Baden uit Costa Rica, die Maandag j.l tij
dens den hevigen stom in do Cara^bische
zee, niet ver van Cartagena, nabij de kust
van Columbia, is vergaan.
Gedurende al die dagen hebben de 12 man
in een reddingsboot rond gedreven, waarvan
drie dagen geheel zonder voedsel.
Bij de schipbreuk van de Baden-Baden
zijn, gelijk gemeld, vijf opvarenden om het
leven gekomen. Het schip was geladen met
zout en zonk tijdens den storm binnen de*
tijd van 20 minuten.
