MOCCASINS
REIZEN DOOR MANDSJOERIJE
Ieen zachte winter
wacht ons
PRIJSVERLAGING
Joh. Bottinga
Wegens daling van het Eng. Pond
Langestr. 28 - Tel. 59
Als de winter komt
Amersfoortsche Radio
Centrale
ALLERLEI
Sluit U aan bij de
Het verhoogt Uw gezellig
heid in huis
Kantoor: Telefoon
Lange Bergstr. 13 462
door
H. G. CANNEGIETER.
Het geduld wordt wel zwaar op de proof
gesteld, deze laatste jaren Iloclang zitten
wij nu reeds in ongelegenheid! Ilocvaak
heeft men ons gepaaid met het vooruit
zicht. dat nu het laagste punt was bereikt.
En immer dieper zonken wij in het maat
schappelijk moeras. Zullen wij er ooit nog
weer uitkomen? Lijkt het niet, of de
menschheid tot ondergang is gedoemd?
Maar wij willen niet ondergaan! Wanneer
niemand ons redt, zullen wij ons zélf red
den. Wanneer niemand ons helpt, zullen
wij ons zélf helpen. Wij zullen ontkomen!
Hoe, op welke wijze, door welke middelen?
De tijd tot beraadslaging is voorbij. Op een
zinkend wrak beraadslaagt men niet. Daar
waagt men den sprong. Ér op of er onder.
Een enkele maal er op. Meestal er onder.
Tot zulk een doodssprong zijn tienduizen
den, millioenen op dit hachelijk oogenblik
bereid. Zij willen van redeneeren niet lan
ger weten. Zij willen naar bespreking niet
langer luisteren. Overleg heeft geen zin. Op
de daad komt het aan!
Daarom: wèg met. de parlementen, wèg
met de conferenties, congressen en onder
handelingen. Wèg met het rijp beraad, het
voorstel, het plan, Alles oudewijvenpraat.
Het is nu het moment voor de jongeren,
het moment voor de daad. Den sterken man
hebben wij noodig!
Nietwaar, deze gedachtengang kan men
in allerlei toonaarden hooren uitspreken.
Allengs wordt de voorstelling gekweekt, als
zou het langzame proces van het natuur
lijke rijpen een bewijs van onmacht en
zwakte zijn en het forceeren het getuigenis
van kracht.
Diegenen, die zich onder ons bij uitstek
de.jongereji en storken wanen en die krach
tens het recht van hun jeugd tot do daad
van 'f- geweld willen komen, vergeten, dat
de noodsprong, de doodssprong uiting van
wanhoop is. Slechts de ten uiterste ver
moeide, die geen kracht tot arbeid of over
leg heeft overgehouden, wil met één kramp
achtige poging het einddoel bereiken.
Groote doeleinden vergen een langen
weg. Wie het beloofde land wil bereiken,
heeft zich voor te bereiden op veertig jaar
zwoegen door de woestijn. Zelfs Mozes, de
stoere held, zag, na levenslang onverdroten
arbeiden, het beloofde land alleen maar
van verre; zelfs hèm was het ontzegd, dit
te betreden, wijl niet één geslacht, maar
geslachten van mcnschen voor dit ontwik
kelingsproces noodig zijn. Hoeveel geleer
den hebben met taaie vlijt moeten ploete
ren op hunne vraagstukken, aleer de
menschheid in staat zou zijn, over de we
tenschap en do techniek onzer dagen te
beschikken? Hoeveel staatsheden hebben
met onvernietigbaar idealisme de menigte
moeten bewerken, aleer onze maatschappij
de instellingen ontving, waarvan thans
ieder geniet? Niet in één dag zijn Keulen
en Aken gebouwd
Slechts dc sterke man heeft geduld. En
'de geduldige gebruikt geen geweld. Slechts
het kind forceert; de volwassene arbeidt.
Als het slot van de deur weigert, trapt dc
kwajongen de deur in en vernielt daarmee
voorgoed hot kostbare mechaniek. Maar de
slotenmaker, dio zijn vak heeft geleerd, ge
bruikt urenlang zijn werktuigen en als hij
de deur heeft geopend, is alles ongeschon
den gebleven.
„Maar wat heb ik!", aldus de kwajongen,
„aan een ongeschonden deur, wanneer ik
uren moet wachten. Ik wil het huis binnen,
©ogenblikkelijk. Ik ben jong, sterk en ik
bob geen lijd!"
Is het een teeken van jeugd en van
kracht, zoo rnen de toekomst aan het oogen
blik opoffert? Geldt dc spreuk dan niet lan
ger, die zegt, dat de jeugd juist de toekomst
heeft? Als dc ouderdom nu eens zei, dat ze
geen tijd meer had
Do ouderdom is zwak en onmachtig en
heeft hierdoor geen kracht meer tot wach
ten. Maar wie het leven nog vóór zich heeft,
die nog in het leven gelooft, die vergooit de
toekomst niet voor het enkele oogenblik.
Wie, in kregelig ongeduld, zich slechts om
het oogenblik bekommert zonder op den
geleidelijken gang van het ontwikkelings
proces te vertrouwen, heeft al heel weinig
van den „sterken man", dien hij zoo gaarne
tot voorbeeld neemt.
Voor het oogenblik leven, wagen zonder
te werken, doen zonder te denken, het .go-
tuigt van een levenshouding, welke alleen
bij het kind en bij den vermoeide te veront
schuldigen is. Want ongeduld is uiting van
uitputting of van kinderachtigo onrijpheid.
De krachtige, nog niet door vermoeidheid
of ontbering tot wanhoop gebrachte vol
wassene kenmerkt zich door geduld.
UIT CHINA
TUSSCHEN CHARBIN EN DAIREN
In liet gebied van den strijd
door
S. YOGT.
II (Slot).
Van Anda reisde Ik verder naar Tsitsi
kar, dc oude hoofdstad van dc West-
Mandsjoerijsche provincie Wèiloengkiang.
Tsitsikar bestaat uit twee geheel van elkaar
afgescheiden, gedeelten, het station Tsitsi
kar, waar omheen door den aanleg van
den Oost-Chinceschcn spoorweg een stad
in ontstaan, en het oudo Tsitsikar, dat 20
K.M. ten Noorden daarvan ligt. De beide
steden zijn door een smalle spoorbaan met
elkaar verbonden, doch men komt sneller
in de oude hoofdstad, als men een van de
weinige havcloozo automobielen aan het
station uitzoekt en dwars over de steppe
er heen rijdt.
De stad heeft zich tot buiten haar oude
muren uitgebreid, zoodat thans het groot
ste deel reeds buiten de oude vesting ligt.
Hier en daar heeft men een zwakke poging
gedaan om moderne straten aan te leggen,
er staat zelfs een nieuw huis van één ver
dieping in ultramoderncn stijl, maar dat
is dan ook alles wat er aan Europecschen
invloed op het stadsbeeld te zien is. Verdei
ziet men overal dc met stof overdekte,
stukgereden nauwe straatjes tusschcn lee
men muurtjes of langgerekte, lage huisjes
zonder ramen, van grijze baksteen Dat is
het typisch Chinecschc stadsbeeld, de be
lichaming van liet teruggetrokken, voor
den buitenstaander afgesloten familieleven
Dc deuren en ramen van dc huizen komen
op de -binnenplaats uit, die tegen dc, bui
tenwereld afgesloten is door een hoogen
muur. Alleen dc huizen in dc zakenwijk
maken hierop een uitzondering, doch zelfs
daar komen alleen dc winkels en nooit de
woonvertrekken op do straat uit.
Zoo kwam ik dan bij het. beste hotel van
Tsitsikar. Ik griezel nog, als ik eraan deni
Een gebouwtje van één verdieping, uit
ruwe baksteen opgetrokken, telde een
aantal kleine kamertjes, vuil en stinkend.
Dc cenigc Europeesche comfort bestond uit
een wrak bed met een vuile matras en een
deken, doch zonder beddegoed. En dan
heele legers van ongedierte. Dc twee vo
rige nachten had ik te Anda op een harde
khan moeten slapen; ik was moe en slape
rig en had niet den moed, nog eens een der
gelijke slaapplaats te krijgen. Doch dit bed
leek nog erger. Toen ik mijn zaken had af
gedaan, besloot ik daarom den nachttrein
te halen met zijn slaapwagens, die mij ten
zeerste aanlokten. Dc laatste trein naar
Tsitsikar-Station was reeds vertrokken, dus
zou ik dc 20 K.M. per auto over de steppe
moeten afleggen. De moeilijkheid was cch
ter, dat wegens het gevaar voor roofover
vallen na 5 uur geen auto de stad meer
mocht verlaten en nu was het al-G uur. Zou
de militaire wacht bij de grens der stad
mij doorlaten?
De schemering was reeds gevallen, toen
wij bij de militaire wacht moesten stoppen.
De wacht uitte een reeks van woedende
scheldwoorden, omdat wij zoo laat kwamen
en wilde ons onverbiddelijk terugsturen,
doch met behulp van een paar geldstukken
stemde ik zijn gemoed zachter. Hij ver
zekerde ons echter dat hij, als er ons wat
gebeurde, van niets wist en ons niet ge
zien had. De avond viel snel en dc auto
lampen verlichtten slechts zwak het ter
rein voor ons, dat in alle richtingen door
wagensporen was doorkruist. Langzaam
zocht de rammelende auto zijn weg door
do steppe. Achter elke verhevenheid van
den grond meenden wij gestalten le zien
opduiken, de schaduwen namen mensche-
lijkc vormen aan, die op ons toe schenen
te komen en ik dacht al bij mijzelf, dat mijn
vrouw zeker nooit het losgeld bij elkaar
kon krijgen, dat dc toengoes voor mij zou
den eischen, toen wij ongedeerd het station
bereikten. Als wij werkelijk door roovera
overvallen waren, hadden deze gemakke-'
lijk spel met ons gehad, want geen van ons
drieën was gewapend.
Behalve mijn woonplaats Charbin heb
ik nog twee andere Mandsjoerijsche steden
goed loeren kennen, de hoofdstad Moek-
den en Kangkocn, beide gelogen aan den
Zuid-Mandsjoerijschen spoorweg, die in
het bezit van Japan en als een pijl in het
hart van Mandsjoerijc is geschoten, van
Dairen dwars dóór het Chineeschc gebied
naar het Noorden tot Kangkocn, vanwaar
een korte zijlijn van den Oost-Chineeschen
spoorweg naar Charbin gaat. Langs
den Zuid-Mandsjoerijschcn spoorweg,
hebben de Japanners groote en
moderne emplacementen aangelegd, groo
ter dan dc tegenwoordige behoeften ver-
cisclien, dus zeer duidelijk gebouwd met
het oog op de toekomst. Hoe groot het
aanzien der Japanners hier is, bleek mij
op een morgen,, toen mijn hotel te Mockden
eheel in rep en roer was. Overal poetste,
schuurde en waschte men. Het heele hotel
ook naar ontsmettingsmiddelen. In een
hoek zalen drie hotelbedienden met mas
kers tegen ziektekiemen voor het gezicht
en bewerkten oen spuwbak met carbol. Was
r misschien een cholcra-patiënt in hel ho
tel? Ik trok uit op informatie en hoorde,
dat over eenige dagen de Japanschc kroon
prins dc Japanschc kolonie te Mockden
zou bezichtigen en in bet hotel zou afstap
pen. Alle hotelbedienden moesten zich aan
een medisch onderzoek onderwerpen en do
gasten moesten binnen drie dagen het ho
tel verlaten.
De reden van dit alles is dc uiterst zorg
vuldig doorgevoerde zindelijkheid der Ja
panners, die in lijnrechte tegenstelling
staat met de vuilheid der Chineezen. Hot
is \oor een Europeaan werkelijk een ver
aderning, als hij in het Oosten met Japan
ners in aanraking komt, hoewel hun over
dreven angst voor besmettelijke ziekten
hern soms belachelijk voorkomt. Zeker, in
China loopt men groote kans, aan een van
die ziekten ten prooi te vallen en pest, pok
ken, cholera en typhus komen elk jaar
\oor in den vorm van groote of kleine epi
demieën. Toch zal geen Europeaan daarom
een masker dragen. Dc Japa""o,,s doen r'It
echter hij het minste gevaar of wat zij
daarvoor houden. De Japanschc officieren
verschenen indertijd zelfs met maskers op
het feest, dat ter eercr van den wapenstil
stand te Tientsin wcr'd -gegeven cn waaraan
vertegenwoordigers van alle geallieerde
mogendheden deel nam'cn.
Als men het den Zuid-Mandsjocrijschcn
spoorweg reist, blijkt de uitstekende orga
nisatie der Japannersuuit alles. Gelijkmatig
vliegen dc telegraafpalen langs de ramen
van het Pullmanrijtuig; de uitloopers van
het Kirin gebergte verdwijnen langzaam
aan den horizon, en dc vruchtbare Mands
joerijsche laagvlakte strekt zicli uit, zoo
ver het oog reikt. Dan ratelen de wielen
over een brug. Men behoeft niets te vree
zen, want ronde betonnen uitkijktorens
met schietgaten zijn aan beide uiteinden
opgesteld. Verder wordt de gcheele
spoorweg bewaakt door Japanschc militaire
patrouilles, volledig uitgerust; in hun nette
kliaki uniformen maken zij een uitsteken
den indruk. Dat ziju militairen van Euro
peesche kwaliteit kleine menschjes,
maar rechtop, flink, lenig en plichtsge
trouw. Het is teekenend, dat het ecnigc ge
bied in Mandsjocrije, dat vrij van 'toen
goes is, de zóne ter weerszijden van den
Zuid-Mandsjoerijschen spoorbaan is. Dc te
Moekden wonende Europeanen maken van
deze gunstige omstandigheden gebruik om>
groote jachtreizen te maken in deze zóne,
De stations, die men passeert, zijn helder
cn zindelijk; alles is in uitstekenden staat.
Zelfs de kleinste halten hebben meerdere
sporen reserverails, die opgestapeld liggen
op het perron. Het is niet te ontkennen
dat deze spoorweg ook voor militaire doel
einden van groot belang kan zijn.
Op het station te Kangkocn, waar ik dik
wijls voor zaken moest zijn, was een Ja
panschc kruier, dien ik graag mocht lijden,
Zoodra hij mij achter het raampje van
mijn coupé gewaar werd, kwam hij stra
lend van genoegen aanioopén, zorgde voor
mijn bagage, vroeg hoe het mij ging, waar
ik zou overnachten en hoe lang ik in Kan;
koen dacht te blijven. Ik behoefde mij nooit
zorgen le maken voor mijn bagage. Ilij
kocht mijn kaartje, reserveerde mijn plaats
cn zorgde voor alles. Het. kleine mannetje
met zijn roodc muts cn zijn keurige, sclioo-
no klccrcn, maakteeen vreemden indruk
tusschcn zijn Chineescho collega's. Het was
ook opvallend, dat hij zelf nooit een pakj
droeg, doch dit altijd overliet aan een der
Chineezen. Elke keer, als ik te Kangkocn
kwam. al was het maar op de doorreis,
praatte ik met hem en hoewel zijn gebro
ken Engclsch ccnigszins moeilijk te ver
staan was, kon ik uitstekend met hem op
schieten en waardeerde ik zijn gelijkmatige
vriendelijkheiden bescheidenheid.
Eens kwam ik zeer vermoeid cn terneer
geslagen te Kangkocn aan. Ik had een
treinreis van vier dagen achter den rug
vanaf Shanghai en keerde naar Charbin
terug, omdat ik een telegram had gekre
gen, dat mijn vrouw tijdens mijn afwezig
heid ernstig ziek was geworden. Luslcloo:
zat ik te Kangkocn in de wachtkamer om
te wachten op mijn aansluiting met don
Oost-Chinceschen spoorweg naar Charbin
Toen word er voor mij op den tafel een
glas warme thee gezet cn langzaam naar
mij toegeschoven. Ik keek op en zag mijn
Japanschen vriend. Zonder een woord te
zeggen, ging hij in een hoek zitten cn
kwam pas weer naar mij toe, toen het tijd
was om in te stappen. Voor de thee wilde
hij geen betaling aannemen en terwijl hij
door
Dr. H. Westerman
Wij weten allen dut, ondanks den groo-
ten vooruitgang der nog jonge meteorolo
gische wetenschap, juiste weervoorspellin
gen op langen termijn (een maand, een jaar
getijde of zelfs een jaar) nog niet met ze
kerheid kunnen worden gedaan. Zelfs de ge
leerdste meteorologen voe'en hier eenïg«
onzekerheid ten opzichte van hun eigen
berekeningen. Landbouw, handel cn indu-.
stric zijn reeds dikwijls gedupeerd door on
juiste weervoorspellingen op langen ter
gen termijn, doch zij blijven terecht steeds
opnieuw vragen om nauwkeurige en zoo
uitvoerig mogelijke opgaven dienaangaande.
Zoo is het van groot belang, om vooruit te
weten, of cr een strenge dan wel een zach
te winter komt, b.v. voor dc steenkoolmijnen
cn dc brandstoffcribandelaars. Deze kunnen
zich in dc tegenwoordige moeilijke tijds
omstandigheden niet inlaten met specula
ties cn groote voorraden aanleggen met het
oog op een misschien intredenden strengen
winter. Werd het een zachte winter, mis
lukte dus de speculatie, dan zou dit dc on
dergang van de betrokken maatschappij
kunnen veroorzaken. Ook dc scheepvaart,
de andere verkeersmiddelen cn eigenlijk
iedereen voor zichzelf stellen een levendig
belang in het antwoord op deze vraag cn
kunnen op den duur geen genoegen nemen
met weersvoorspellingen die onjuist blij
ken.
Onderstaande beschrijving van het weer,
dat wij voor den winter 1931/1932 kunnen
verwachten, is dan ook niet meer dan een
poging tot w eersvooi spellingen op langen
termijn; ik beschouw mijzelf niet als een
onfeilbaar wecrprofcet, doch slechts als een
meteoroloog, die op grond van gemaakte
berekeningen, tot een overzicht van cle te
verwachten weersgesteldheden is gekomen.
Kortweg kan gezegd worden, dal de komen
do winter zeer zacht zal wezen. Do neer
slag zal niet zoozeer bestaan uit sneeuw,
doch grootendeels uit andere soorten, voor
al regen. Door het ontbreken van strenge
vorst kan een onaangename mistvorming
worden verwacht. Evenals do overgang van
den zomer naar den herfst bijna ongemerkt
plaats vond. omdat de weersgesteldheid van
deJfe beide jaargetijden weinig verschilde,
cvenzöo zal ook do overgang a an den herfst
naar den winter zeer geleidelijk zijn. Tus
schen winter cn lente zal er echter een
groot verschil zijn. omdat Februari cn Maart
kans geven op vorst en sneeuwval, terwijl
de eerste lentedagen al dadelijk bijzonder
mooi zullen zijn. Dc vraag, of er in de ge
bergten veel sneeuw zal vallen, wat in het
voorjaar een hoogen waterstand tengevol
ge zou hebben, is nog niet le beantwoorden
el meen ik met zekerheid te kunnen zeg
gen, dat dc winter stormachtig en onaan
genaam wordt, zonder echter koud te zijn.
Dat is dus het programma. Thans zal ik
trachten op een voor lccken begrijpelijke
wijze te verklaren, hoe ik hiertoe gekomen
ben. Van groote waarde schenen mij d
waarnemingen van boeren, tuinlieden er.
dierenbezitters. Zij bleken allen van mec-
ning te zijn, dat dc planten cn dieren zich
op een zacliten winter met gunstige voe-
dingsyoorwaarden hebben ingesteld. Zoo be
ginnen de vogels nu pas te ruien, een ver
schijnsel dat slechts bij zachte winters voor
komt. De veldmuizen voeden thans nog
jongen op, wat weer een aanwijzing is voor
gunstige voedingsvoorwaarden in den win
ter en deze kunnen alleen aanwezig zijn bij
zacht weer zonder langdurige vorst. Het
instinct van .leze diertjes zou hen wel waar-
schuwen, als er een strenge winter te ver
wachten was, waarbij dc grond bevroren
rt akte.
Dit heeft nu wel niets te maken met do
wetenschappelijke berekening van de lucht-
slroorningen. zooals die door dc meteorolo
gische siations worden uitgevoerd, doch er
zijn tal van voorbeelden '-«'..end, waarbij
in de vrije natuur opgegroeide herders of
zeelieden met jarenlange ervaring met ze
kerheid weervoorspellingen op langen ter
m kunnen doen door dieren waar te ne
men cn dat langs dezen weg de minste ver
gissingen worden gemaakt. De meteorolo
gische siations in Amerika zien dit reeds in
en nemen do natuur in de dierenwereld
waar. om hierdoor hun meteorologische
berekeningen aan te vullen en hun weers
voorspellingen betrouwbaarder te maken.
In dit verhand lijkt het mij ook van be
lang. dat in de streken waar veel aardbe-
ingen voorkomen, de bevolking reeds we
ken van te voren 'en ramp vermoedt, zon
der dat de seismograaf nog de geringste
aanwijzing heeft gegeven. Dit komt, doordat
deze mcnschen nauwkeurig op de hoogte
zijn van de gedragingen der dierenwereld,
die onrustig wordt en soms liet bedreigde
gebied verlaat, wanneer het dierlijk instinct
iccds lang van te voren waarschuwt voor
het dreigende gevaar. Hoe de dieren aan
dit instinct komen, is nog onbekend, doch
het is mijn vaste overtuiging, dat het ge
drag dor dieren in combinatie met meteo
rologische berekeningen cn waarneming der
natuur gunstige resultaten mogelijk maakt,
als liet gaat om weersvoorspellingen op
langen termijn. Het is te betreuren, dat
waarneming van dieren door vele geloei-
den nog als bijgeloof wordt verworpen cn
daarom niet wordt opgenomen onder de
reeks van wetenschappelijke waarnemingen
die geregeld w orden verricht.
ZICHTBAAR GEMAAKTE MICROBEN.
Er bestaan uilcist kleine levende wezen
tjes, w.o. vele gevaarlijke ziektekiemen, die
niet zichtbaar gemaakt kunnen worden,
ook niet met de beste microscoop, omdat
hun afmetingen kleiner zijn dan dc golf
lengte van het licht. Dr. Arthur Isaac Ken
dall, een Anierikaanscli geleerde, heeft er
echter wat op gevonden. Hij voedt de on
zichtbare diertjes met zijn voedsel „K", be
reid uit ingewanden van menschen, var
kens, honden cn konijnen, waardoor zij zoo
in grootte toenemen, dat zij onder don
microscoop zichtbaar zijn cn bestudeerd
kunnen worden. Het „vetmesten" van een
cultuur duurt 2 a 3 weken; laat men do
microben weer aan zichzelf over, dan ziju
zij na een dag of tien opnieuw onzichtbaar:
geworden.
EEN SCHRIJFMACHINE VOOR MUZIEK.
Guslav Rundslatlcr te Frankfort aan do
Main heeft een schrijfmachine voor muziek
uitgevonden, die een grooto tijdsbesparing
voor componisten zal blijken. Men kan do
muziek ook op beperkte schaal vermenig
vuldigen door middel van carbonpapier en
stencils, zoodat jonge componisten, die
geen uitgever kunnen vinden, toch hun
werk onder belanghebbenden kunnen ver.
spreiden.
anders zoo vróolijk cn vol vragen was,
bleef hij nu stil. Hij moet aan mijn gezicht
gezien hebben, dat ik moe was cn zorgen
had. Fijngevoelig als hij was, liet hij mij
alleen met mijn gedachten, maar wilde
toch iets voor mij doen en bracht mij de
tlice.
Zoo'n innerlijk beschaafde, intelligento
man bevond zich als do eenige Japanschc
kruier onder Chineesche koelies op het
station te Kangkocn cn speelde daar eigen
lijk een rol, want hij raakte nooit do ba
gage aan. Ik kan me zijn aanwezigheid op
dat station alleen verklaren door aan te
nemen, dat hij behoorde tot den uitgebre1
den geheimen berichtendienst der Japan
ners cn op dit eindpunt van den Japan
schen spoorweg een oogje op de reizigers
moest houden. In Mandsjoerijc wordt dik
wijls gezegd, dat de Japansclio winkeliers
aldaar dikwijls officieren zijn, die hun
zaak slechts.in schijn voeren, doch in wer
kelijkheid tot den geheimen dienst behoo-
ren en in geval van oorlog door hun kennis
van het land Japan groote diensten kun
nen bewijzen.
Moekden, de hoofdstad van Mandsjocrije
cn de residentie van den Chinocschen gou
verneur Tsang Hoe Liang, is een histori
sche stad. In de oude stad hadden vroeger
de Mandsjoe's hun residentie; van hieruit
■eroverden zij geheel China, om daarna
hun residentie naar Peking te verplaatsen.
In do omgeving van Moekden vindt men
nog twee prachtige praalgraven, dc Peiling
cn do Togling, meesterwerken der Chinee
schc architectuur. Het zijn de graven van
de stichters der Mandsjoe-dynastie. Er
heerscht een doodschc stilte in do grooto
hallen cn binnenplaatsen; zachtjes rulschen
de eeuwenoude boomen, die ter eere van de
overledenen geplant zijn. De groote steenen
dierenfiguren bij den ingang zijn met mos
bedekt.
Eenmaal heeft China gesidderd onder
den aanval uit Mandsjocrije; het heeft zich
verweerd en het onderspit moeten delven.
Eeuwen lang liccrschte de vreemde dynastie
over China. Nu verovert China Mandsjoerijo
tangs vreedzamen weg, door elk jaar hon
derdduizenden kolonisten erheen te zenden
en zoo het land van zijn vroegere vijanden
te bezetten. De tijd zal hét leeren, of do
rollen omgekeerd worden, of dat Mandsjoe
rijo wellicht op zijn beurt zal moeten
bukken voor vreemde overhcerschers, dio
het een uitheemsche cultuur opdringen,
evenals Mandsjocrije eenmaal ten opziebto
van China heeft gedaan. En die vreemdo
overheerschers zullen dan ongetwijfeld dn
Japanners ziju,
