DE WITTE HET BELEID DER GEMEENTEN DamselaXp REDE VAN Dr. A. R. ZIMMERMAN TE AMSTERDAM Effectief toezicht noodig LITERATUUR EN DEGENERATIE De kunst van.... niet lezen OLYMPISCH NIEUWS Gesoigneerde Thé-Complet Briand tot Japón:„Denk om het Kellogg-pactf—Japcin.-.rTD goeie mdn.datis dllem&alpdp RADIOPROGRAMMA Critiek op de enorm toege> nomen uitgaven der ge meenten A ui s t c r.d ui, 2i Nov. In een vergaüe* ling van hot Departement Amsterdam der Maatschappij van, Nijverheid en Ilandel en dc vcreëniging „De Industiieele Club", welke hedenavond is gehouden in het ge bouw „Industria". heeft Dr. A. R. Zim merman, oud-burgcmcestcr van Rotterdam, een rede gehouden over: „Het gemeentebe leid'en het gemeenschappelijk leven". Reeds gedurende menig jaar zeidc sprc- liei heeft het beleid van een groot aantal gemeentebesturen in wijden kring de aan dacht getrokken, maar het is tocli eerst sinds enkele maanden dat dit onderwerp zoo actueel is géworden, dat men kan zeg- grtu dat het- thans een nationaal vraagstuk van de eei-ste grootte is. Dit werd het geval toen verschillende gemeenten, waaronder de i.ilergrootstcn. in acute moeilijkheden be gonnen tc verkeeren en toen ecfn wetsont werp werd ingediend, waarbij aan dc regcc- jing de bevoegdheid wordt toegedacht kas- voorschotten aan de gemeenten te geven of dc door anderen te geven voorschotten te ga ran de eren en aan deze hulp voorwaarden te verbinden. Het vraagstuk: „gemeentebeleid en maat schappelijk leven" is van zeer verre strek king, want het maatschappelijk leven omvat es waarin het bestaan der volksgemeen schap als zoodanig zich uit, niet alleen het stoffelijk en economisch bestaan, maar ook t peil der ontwikkeling,.'t peil der bescha ving. Op dat alles oefenen de daden der ge meentebesturen hun invloed. Die daden zijn dan ook van dc grootste verscheidenheid. Wanneer wij ons daarvan rekenschap gc- .vcn, begrijpen wij dat er voor een generali se eren voor een algcmccne kenschetsing geen plaats is. Sommige gemeenten, aldus spreker, stel len het algemeen belang achter bij demago gie en partijzicht. Er is soms fantastische geldverspilling. Er zijn misbruiken in het behandelen van de moeilijkste bestuursvla gen vaak op zeer lichtzinnige wijze, in liet o}» zich nemen van allerlei functies, die de krachten te boven gingen,, in de afwezigheid van dat nauwgezette toezicht op anderen, welke in de groole personeoion 'onmis baar is. Die verkeerdheden hebben de thans be staande. moeilijkheden, in het leven geroe pen. Iedere ingewijde heeft sinds jaren kun nen voorzien, dat niet op deze wijze kan worden voortgeleefd. In dc laatste zeven jaren is dé totale schuld der Nederlandsche gemeentendus 11a alle periodieke aflos- Miïgen toegenomen met *00 milliocn gul den of met ongeveer 115 milliocn, gulden per jaar. In 1923 betaalde Rotterdam aan rente en aflossing op haar schulden ruim negen millioen gulden, in 1929 ruim 23 millioen gulden en sedert 1929 is er nog zwaar ge leend. ITct. is duidelijk dat ook zender ae crisis hot oogenblik zou zijn aangebroken, waarop dit systeem in elkander zou zijn, ge tallen. Het is oen vergoelijkende- uitdrukking, wanneer men den huidigen toestand ken schetst als moeilijkheden der kasvoorzic- uing. Dc waarheid is, dat uit dc eigen in komsten niet meer voldoende middelen bin nenvloeien om de uitgaven te dekken, dat dit sterk toenemend tekort thans niet rnecr met geborgd :gelcl kan worden gedekt cn dat dientengevolge de verplichtingen niet meer kunnen worden nagekomen cn dat eerst dan weder een toestand van. onverdachte solva biliteit zal intreden, wanneer de uitgaven op zeer krachtige wijze zullen zijn terugge bracht. Hoe ongelooflijk hoog die uitgaven zijn gestegen, blijkt uit het feit, dat de finan- ciecle beteckcnis van alle gemeentelijke huishoudingen samen thans is uitgegroeid boven die van den Staatsdienst. Spr. licht ui; met tal van cijfers, aan de statistieken ontleend, toe,- Het zal, denkt* spr. wel een unicum in cto wereld zijn, dat dc gemeenten .tezamen meer uitgaven dan de Staat cn bij na evenveel scjujld.cn hebben. Het «ollectier eigenbelang van de leden cencr enkele klasse were] meer cn meer .vereenzelvigd met het algemeen belang. Hierbij kwam de groote machtsbevoegd heid en bewegingsvrijheid der gemeentera den cn dc afwezigheid van deugdelijke con- Trok-. Dc praktijk heeft doen zien dat het re pressieve toezicht in beteekenis voortdurend gedaaid. Evenmin bleek effectief te zijn het cassatierecht der Kroon. Nog in een ander opzicht ontberen de Ge meentebesturen een rem, die in liet Staats bestuur aanwezig is. Ik bedoel liet toezicht Aan een, van het Uitvoerend Gezag onafhan kelijke rekenkamer, die begrootingsover- seh rij dingen of aainvijzigingen op verkeerde begrootingspostcn verhindert, cn geregeld én - verslag over het gevoerde beheer publi- ci-rt. Niets van '(li'en aarcï bestaat in de ge- inenten» want de z.g. Rekenkamers zijn ge wone secretarie-afdeclingcn, onderworpen aan het gezag van burgemeester en wethou ders, (Lw.z. van den wethouder van Finan ciën." Een totale publieke uitgave van bijna «•en milliard, heeft clus zonder daartoe opzei-, lelijk in het leven .geroepen, onafhankelijk on afdoende controle plaats. Spr. betreurt liet Bankwezen maar altoos yeer in de financiering van liet gemeente lijk beleid heeft voorzien, zonder daarbij -. Idi af te vragen, of het emitteeren van die .ongetelde leeningen niet strekte om een stel- v?l in stand U: kQUdCJJ* «.ltd rciOibUceks AÖU vaarlijk was vuot: do belangen, waarmede banken verbonden zijn. Dc banken aldus spr., waren reeds jaren geleden in staat in onderling overleg aan den milliocpendans in dc stadhuizen een halt toe te roepen; ook de Kijksfondscn zouden niet op dezelfde schaal gcmccntèobligatics hebben genomen, indien dc banken dc credictwaardighr id en hot begrootingsbcleid scherper hadden be oordeeld cn minder grif een stelsel hadden gefinancierd, waarvan ieder kon begrijpen, dat het alleen bij een opgaande conjunctuur kón bestaan. Als verdere oorzaak van bederf noemt spreker de zucht om in overhcidsbeliccr tc nemen, wat vroeger aan liet particulier ini tiatief was overgelaten. Vooral in die be drijven, waar dc loontactor een groote rol speelt, is dit uiterst nadeelig gebleken. Op deze wijze zijn bijv. de tramexploitaties bronnen van geweldige nadceügc saldi ge worden. Het personeel der gemeente is al dus steeds in aantal gegroeid. De leuze, dat dc gemeente voor particuliere werkgevers een voorbeeld moest zijn, had een voort durende verhooging van wedden, loonen en ook van rangen ten gevolge. Het is reeds herhaaldelijk aangetoond dat de gemeentelijke bezoldigingen die van het Rijk te boven gaan, soms van 30 pet of meer nog. Wanneer nu het Rijk een zoo gewich tige rol in de financiering der gemeenten gaat vervullen, zou er dan een zakelijk ar gument in te brengen zijn tegen de voor waarden, dat dc gemeentelijke loon- cn weddeschaal tot die van het Rijk voor ver gelijkbare functies moet worden terugge bracht? Het hooge peil der gcmccntcloonen draagt bij tot het op onnatuurlijke wijze in stand houden van koopkracht, met andere woor den tot het hooghouden van prijzen cn tot belemmering van prijsval. In de tweede plaats is dit peil een der grootste hinder palen om te komen tot de in Nederland volstrekt noodigc verlaging der productie kosten. Voor dc positie van Nederland op economisch gebied in deze wereld depressie is dit deel van het gemeentebeleid van vi taal belang. Dit zeilde geldt voor dc werk- loozonvcrzorging welke door cn onder den invloed van de gemeentebesturen op een hoögercn \oët dan in eeriig ander land ter wereld is gebracht cn ongehoorde sommen vordert. Hoewel de prijzen van vele behoeften da len, is het bekend, dat de buren zeer hoog blijven, op deze wijze loonsbcrzleningcn be moeilijken en dc productiekosten doen slij- en. In bun eigen woningbouw, in hun fi nanciering van vereonigingsbouw en in hun gronduitgiftc hebben dc gemeenten een zoo duur woningtype begunstigd, dat het lechts voor hooge prijzen kan worden ver huurd en desniettegenstaande nog groote verliezen oplevert. Spreker vreest dat over liet geheel niot voldoende beseft wordt, dat groote openba re werken „intlationischc" strekking 'heb ben. Zij declen koopkracht- uit zonder dat spoedig of ooit een in geld waardeerbaar economisch actief wordt geschapen. Wordt die nieuwe koopkracht genomen, van de bestaande koopkracht van anderen dan is er geen gevaar voor het ruilmiddel, maai als zij verschaft wordt door gelden, opge nomen op schuldbewijzen, die ten slotte bij dc circulatiebank terecht kunnen komen, dan wordt het. een nieuwe additioneelc koopkracht zonder niéuwe economische ba sis. Dc herziening der bestaande gomceiitc- praclijken is oen der onmisbare middelen om aan Nederland dc voorwaarden te bie den den nedergang le boven te komen cn niet achter té blijven bij andere landen, die zonder voorbehoud dc noodzakelijkheid aanvaarden van deflatie of cijforverlaging, wat geheel iets anders is dan verlaging van wcrkelijkcn welstand. Hervormingen zijn noodig welke wel zul len moeten nederkomen op scherper cn meer effectief toezicht, op inperking, op liet scheppen van zekere tegenwichten m het emecntebestuiir oiu te voorkomen, dat liet beleid onkel met dc matcrieele wcnsclien van cenc klasse rekening boude. Hervor mingen dus, welke zoowel liet toezicht op als de samenstelling van dc Besturen zullen noelcn raken. Dc autonomie behoeft daar aan niet tc worden opgeofferd, maar hare uitoefening, dc wijze waarop er gebruik van gemaakt wordt, moet in veiliger banen worclcn geleid. Geschiedt dat, dan zal als van ouds dc burgerij in al haar geledingen in haar gemeentelijk bestuur vertrouwen stellen cn opnieuw zal dc plaatselijke zelf- rcgccring worden, wat zij eeuwen cn eeuwen geweest is: een zegen voor liet al gemeen belang. Een geestige boutade van Geerien Gossaert De S t a n d a a r d opent ccn „'Boeken nummer met een artikel van Gëortcn Gos saert, „Preventieve Zielszorg", waarin dc dichter, heel geestig, waarschuwt tegen tc veel lezen. Wij veroorloven ons het slot* te citceren: „Er is, ook in Calvinistischen kring, se dert jaren cëri tcndènz,' om zich ook op kunstgebied te gaan bewegen. Men spreekt over Christelijke -dichters. „onze" Chris telijke dichters. Ile geloof, dat men liier op zeer gevaarlijk terrein is. Dichters zijn cr altijd geweest cn zullen er altoos zijn, juist zooals cr altoos stormen en aardbevingen zijn geweest: maar of het wenschclijk is „het volk, speciaal het Christelijk volk, nader tc brengen tot zijn dichters", zooals hel heet, betwijfel ik steeds meer. Ik voor mij zou zc maar rustig laten schuiven. De dichters winnen niet bij popularitefc en het volk niet bij infectie met dichterlijkheid. Dichters cn volk zijn nu eenmaal verschil lende grootheden. Zoolang een volk of ccn volksdeel gezond cn veerkrachtig is. heeft het instinctmatig 'aan de Kunst een broertje dood. Ilct ligt in.i. niet op het terrein van dc Chr. pers, ïn navolging van wat in de neutrale pers geschiedt, stelselmatig den waan bij het jongere geslacht ingang tc doen vinden, alsof dc Kunst iéts erg ver hevens is en alsof ieder ontwikkeld mensch ook een kunstgevoelige behoort- tc zijn. Hoe minder künstgevocligcn een volk telt, des te beter. Althans litteratuur is veelal een degcnc- ratic-verschijnsel, cn behoort met billijkheid beoordeeld, maar censzins op een voetstuk gezet en verheerlijkt te worden. Het zede lijk gezond houden van ons volk is meer waard dan alle artisticiteit. Daarom behoort dc Christelijke pers, naar mijn bescheiden mccuing, niet het -Vöor- beeld tc volgen van do neutrale bladen, ilic alles wat cr verschijnt op uitvoerige'wijze en dan bloot naar zijn artistieke waarde be oordeelt. De litteraire critiek in dc 'Christelijke peps' ul moge dat achterlijkenz. Worden, gescholden moet niet trachten het de groote neutrale pers na tc doen. Ik heb voor wat in die pers vaak op het gebied der Kunstcritiek gepresteerd wordt,.uit litteraii oogpunt véél respect. Maar die critiek moet in de Christelijke pers een ander doel heb ben: bij haat; moet het ethisch doel boven het artistieke doel blijven dominecren; zij behoort zich te beschouwen als een preven tieve zielszorg; zij behoort af te wijzen, meer dun aan tc prijzen; zij dient, als hoog ste doel, de vorming van ccn geslacht van niet-lczers te kwccken, dat reeds jong over tuigd wordt, dat dc meeste boeken niet waard zijn, dat men zelfs den titel opslaat en dat. indien geheelonthouding op litte rair gebied al.niet wel mogelijk is, er toch geen gezond geestelijk leven bestaan kan, zonder een reeds jongbeocfcndc abstinentie ten opzichte van dé litteratuur van den dag, die in dc litteraire critiek der dagbladen haar heraut vindt. Doch het. is te' vreezen, datj'dezc denk beelden niet spoedig ingang zullen vinden, omdat het onderwijs in de kunst van niet- lezcn, door dc dagbladcritick op de schoonc litteratuur toegepast, al zeer spoedig ook het dagblad-zelf overbodig zou maken. Hetgeen, zonder twijfel een kennelijke ze gen des hemels zou zijn maar slecht de rekening zou maken van de dagbladdirec ties. Weshalve... De Noorsche Skiploeg. Do Noorsche Skibond maakt thans zijn Olympische ploeg bekend. Zij is als volgt samengesteld Wedstrijd over 30 K.M.: Arno Rustad slucn. Oio Steenen, Kolbjórn Scvre, Oscar A as-II au gen en Sigurd Vestad. IS K.M. afstandsloop: Johann Gröttums- braatcn, Arno Rudstadstuen, Christian Hovde cn Sigurd Vcsturd. Gecombineerde ploeg: Johann Grötlums- braaten. Hans Yiujarcngen, Old Stocnen cn Sberrc Koltcrud. Springloop- Reidar Andersen, SJgmund Ruud, Birgcr RuudmHans BeckmIIans Klep en Kaarc Walbcrg. Dc Japanschc Skiploeg. Ook de Japanschc Skiploeg is samenge steld. Zij bestaat uit: G. Adachim, T. Tsu- bokowa, K. Yamada. IT. Kuriyagawa, Y. Takada, S. Iwasaaki, I. Ageishi, M. Makita. K. Tanigucli cn I. Sekiguclii. 3400 doller voor Europeesche kunstrijders. De Ycrcenigdo Staten hechten cr groote waarde aan. dat dc beste Europeesche kunstschaatsenrijders naar Amerika komen. Men heeft in finaiicieelc opzicht een groote tegemoetkomendheid getoond cn ccn som van 3400 dollar ter beschikking gesteld. Dit bedrag wordt over de volgende deelnemers verdeeld, voor ieder waarvan een bedrag van 200 dollar is uitgetrokken: Gillis Grafström en Vivian ITulteTi (Zwe den). Fritzi Burger, Hildc Holovsky en Karl Schater (Oostenrijk), dr. Gautschi (Zwitserland). Ernst Bayer (Duitschland), het echtpaar Brunet (Frankrijk), ccn ITon- gaarsch paar en drie a vier Europeesche scheidsrechters. Om dc Pa en Ma van Sonja Henie. Tot dusver werd de jonge Noorsche we reldkampioene kunstschaatsen rij den op haar reizen door de wereld, steeds door haar ouders vergezeld cn dc Noorsche Schaatsenrijdersbond moest derhalve altijd dc kosten van Sonja's reisgenootcn dragen. ITet Noorsche Olympische Comité wil ech ter voor dc reis naar Lake Placid slechts de kosten voor Son ja betalen, daar Son ja bet volgend jaar 21 jaar oud is, en de bc geleiding door haai ouders niet meer nood zakelijk is. Sonja's ouders zijn evenwel een andere mccning toegedaan, zoodat het Co mitd (hans besprekingen voert om aan do oude regeling eon einde te maken. Engelscke vrouwen naar Los Angoles. Het staat nu vast. dat de Engelsclie vrou welijke athletcu zullen deelnemen aan de Olympischo Spelen. Zij zullen in alle zes uitgeschreven nummers uitkomen. lederen dag 2''5!* uur 60 cent per persoon WIELRENNEN. AL WEER EEN ZESDAAGSCHE. Thans te Keulen. Keulen. 25 .Nov. (V. D.) De derde zes- (iaagsche in Europa van het wielseizoen 1931—1932, zal Vrijdagavond in de Rhcin landhalle alhier aanvangen. Deze zcsdaagsche, de vierde voor Keulen, doet door zijn goede bezetting niet onder voor de vorige en ccn alleszins spannende strijd wordt venvacht. Vijf Duitsche, drie buitenlandsche cn vier gemengde koppels zullen aan den wedstrijd deelnemen en wel: Rausch—Hurtgen, SchönGöDel, Zims Perclaer, Dnmm—Dumni, RiegerTietz, DurayMartin, Jan van Kempen—Van Houl, Bulla—Pijnenburg, Frankenstein— Peis, LinariMiethe, Braspenning—Osz melkt, Bühlcr—Jean Scborb. SINT NICOLAAS Dit jaar iets zéér bijzonders. Originoel - Smakelijk Niet duur. IJmuider Vischhandel. Ulr. straat 40. Telef. 92. GEMEENTERAAD VAN HILVERSUM. Geen nieuwe handelsdagschool. Hilversum, 2-1 Nov. Binnen een uur stonden wo op straat. Geen wonder: oen zeer onbelangrijke agenda, zooals gewoon lijk vóór bcgrootingsdebatlcn. die dit jaar up 11 December beginnen. Hot belangrijksto punt was eun ingeko men schrijven van den minister van onder wijs. kunsten en wetenschappen, melden de. dat Z.Ex. geen vrijheid beeft kunnen vinden en dit mot bet oog op de tijds omstandigheden om bet raadsbesluit van 2s Juli 1931 tot 6tichtiilg van een nieuw gebouw voor de Handelsdagschool goed te keuren. Do school zop 195.000 kosten en gebouwd worden op een terrein achter bet politiebureau. Andere onderwijszaken cischton geeu be spreking. Zoo werden 900 verleond voor aanschaffing van leermiddelen voor een Geref. scbool voor U.L.O. cn 2000 voor bet uatuui'kunde-ondorwijs aan een open bare U.L.O.-scbool. Verleend werd oen crc- diet van $50 voor een dagcursus in auto- geno metaalbewerking ten behoeve van werklooze metaalbewerkers. Een gedeelte van don Neuwcg zal wor den verbeterd door den aanleg van een be- tondek Nog verleende dc Raad een crediet v.:n '2350 tot verbrecding van de Nassau- laan. GROENE KRUIS TE MAARN. M aar n. 23 Nov. Hedenavond werd in een vergadering van dc aldeeling Maaro van't Groene Kruis, in de vacature W. H. de Beaufort, die in plaats van den beer baron Taots van Araerongen lot voorzitter van het centraal bestuur is benoemd, gekozen mej. Blijdcnstein. VRACHTAUTO GESLIPT. Maam, 21 Nov. Hedenmiddag kwam de zware vrachtauto van de firma v. Dijk eu B. uil Zeist van dc richting Doorn. Wellicht lengevolgo van de gladheid vau den weg, slipte bet voertuig ter hoogte van het postkantoor. De chauffeur cn degccn dio naast bern zat slingerden er uit, doelt bekwamen gelukkig blijkbaar geen letsel. Als ccn tol draaide de nu onbestuurde auto iu hot rond, totdat de beschadiging zoo erg werd dat er geen. beweging meer mo gelijk «as. Het bord aangevende de maxi mum snèlheid cn bet langs den weg staand hekwerk werden op verschillende plaatsen beschadigd. Vrijdag 27 November. Hilversum 0.45—7.00 en 7.30—7.45 V.A.R.A. Gymnas tiek. S.00 Piano-recital Joh. Jong (microfoon- looze vleugel). 8.30 Graraofoonpl. 10.00 V'.P.R.O. Morgenwijding. 10.15 V.A.R.A. Voordracht door mtnuy Erfmann. 10.30 Concert V.A.R.A.-Scptet en Gramo- foonplaton. 12.00 Tijdsein A.V.R.O.-klok. 12.01—2.00 liet Omrocp-Orkest o.l.v. Nico Trcep. 2.00—2.30 Uitzending v. Scholen, J. Vriends: „Valkenjacht". 3.00—4.00 Concert door Kovacs Lajos cn zijn Orkest. (Refrein-zang: Bob Scholto) 4.00 V.A.R.A. Pianorecital Joh. Jong (mi- crofoonloozc vleugel). 4.30 Voor dc kinderen. 5.15 Concert V.A.R.A.-orkost. 6.00 Actueel Allerlei door bet N.V.V. 6.15 Vervolg concct I. 6.45 Causerie over het Kapitalisme. 7.158.00 Slot concert. 8.00 V.P.R.O. Causerie over liet Rationa lisme door Mej. Dr. N. A. Bruitling. 8.30 Concert Vierde Symphonic in D-molt B. Schumann. 9.00 Causerie door dr. G. II v. Seudon. 9.30 Piano-concert in n-moll R. Schu mann. 10.00 Vrijz. Godsd. Persbureau. 10.05 Vaz Dias. 10.15 Causerie over de Lectuur voor de jeugd in verband met St. Xicolaas cn Kerst feest. 10.45 Gramofoonpl. 11.00—12.00 V.A.R.A. Gramofoonplatcn. Huizen: 8.00 X.C.R.V. Schriftlezing^ 8.15—9.45 Gramofoonpl. 10.30 Ziokendienst 11.00 Gramofoonpl. 12.15—12.30 Gramofoonpl. 12.30 Concert. G. Strasbourg (bas-bari ton). H. Hermann (viool), H. v d. Horst Jr. (cello) en mevr. R. A. v. d Horst-Bleek- rode (piano). 2.UU Gramofoonpl. 3.CO—4.30 Concert door bei „Hendriks Trio" (viool, cello piano). 4.301.45 Gramofoonpl. 5.00 Orgelconcert door W. de Vries. 0.00 Causerie. 6.30 Radio-dokter. 7.45 Gramofoonpl. 8.00 Concert. N.C.R.V. Symphom'e-orkest o.l.v. F. Schuurman. O.a. 11de Symphonie G Dur, Haydn. 9.00—9.30 Causerie over Venezuela cn Cu racao. Na afloop: Vaz. Djas en tot 11,30 Gra- inofoanplafcn.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 10