DE EEMLANDEü
NEUTRALE ZONE IN MANDSJ0ERI JE?
Nieuws
JOH. DE HEER
Vrijdag 27 November 1931
Uitgave: VALKHOFF Go. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
EEN CHINEESCH VOORSTEL
Hailoen door Japan
ontruimd
GANDHI VERLIEST ZIJN
GEDULD
OM DE ZIEL VAN HET VOLK
VIJF SLACHTOFFERS VAN
EEN ONGELUK
VOOR ONTWAPENING
DE BOTSINGEN IN
FREIWALDAU
4 uur 27 min,
ONTWAPENINGSCONFERENTIE
UITGESTELD?
L. i. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
ABONNEMENTSPRIJS r"' 1 "'""ScD vo°' Amersfoort 12.10. per «md 0.75,_per
- 11 week (met gratis verzekering tegen ongelukken» t 0.177».
Binnenland traaco psr poit per 3 maanden f 3.-» Afionderlljke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES met inbegrip van een bewijsnummw
elke regel meer f0.25 Llefdadlghelds-advertentlën voord#
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent» elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsea f I.—. Bewijsnummer extra i 0.05
i
Laval htmdt oen nationalis
tlscbe rede. Duitscbland
worden vele dingen verwe
ten.
Eindelijk heelt Lava!, do Framche pre
mier, gisteren zijn redo in de Kamer ge
houden. Wij hebben daaromtrent reeds en-
Uéle bizonderholcn medegedeeld, doch het
heelt zin ons wat uitvoeriger met zijn gc-
dachtengang bezig te houden, nu ons in
middels de buitenlandsclie bladen hebbeil
bereikt, die verschillende kolommen wtj
don aan hetgeen do minister-president te
berde bracht. 1
Hij liet uitkomen, dat Frankrijk op hc
gebied der schadevergoeding, sinds liet
verdrag van Versailles tot stand kwam,
zich voortdurend otters heelt getroqst en
telkens opnieuw van bepaalde rechten
heelt afgezien. Desniettemin zal Frankrijk
zoo betoogde Laval, steeds het geheiligde
karakter der schadcvcrgoedingsbetalingen
handhaven. Frankrijk uit, crediteur van
het Uuitschc rijk heelt z.i. bet recht zich
op to winden over do verspillingen, waar
aan Duitschland zich Ie huiten is gegaan
Met betrekking lot deze spilzucht beriep
Laval zich op rijkskanselier Hrüning zeil,
die dit feit onlangs in een rede heeft toe
gegeven. Zich te moderniseeren. te ratio-
naliseeren, zich te verfraaien en na al de
spilzieke uitgaven daarvoor tc verklaren
niet in staat te zijn om te betalen, ziedaar,
aldus riep Laval uit. de gewoonte van
Duitschland. Hij voegde hieraan toe dat
een dergelijke ernstige misduaO. wat de
vervulling der schuldverplichtingen be
treft nog verergerd wordt door ongepas
te demonstraties, die in Duitschland dooi
tc veel personen, zelfs door ben, die naai
het parlement zijn afgevaardigd, worden
gesteund. Ik begrijp, aldus Laval, zeer goed
do ellende van het Duitscho volk maai
ik stel de vraag wat men, wanneer de rol
len zouden zijn omgedraaid, aan gene zijde
van den Rijn bij dit schouwspel zou den-
leen.
De wereld wordt geteisterd door een cri
sis, die in do geschiedenis haar weerga
niet heeft en ook Laval gaf toe, dat
Duitschland daardoor het ergst is getrof
fen maar andere staten voelen tevens daar
van de gevolgcn.Ook Frankrijk begint reeds
to merken, hoe moeilijk de landbouw pro du c-
tin kunnen worden nfgezet. Dit een
waarheid,'die niet kan worden geloochend
Het harmonisch evenwicht van I rank
rijk, de arbeidzaamheid en de spaarzin van
het Fransche volk aldus Laval s,aa'
ons niet toe onze middelen te verspillen en
ons een vrijgevigheid te veroorlove.K d c
sommige landen van Frankrijk vciwach
la het vervolg van zijn rede gaf Laval
te verstaan, dat Frankrijk nooit de ver
plichtingen der internationale gemeenschap
heeft miskend, maar volgons den premier
zijn er grenzen, die Frankrijk nte{ het recht
heeft le overschrijden, tie crisis licef on
dcrtusschcn ook een moreclen en psye'ioilo-
gischci) trant. Het schijnt, aldus Laval, dat
z,j haar wortels heeft in een algen cene
massa-neurasthenie. Voortdurend herhaal»
men, dat men het vertrouwen moe her
stellen maar hoe kan dit, zoo vroeg Laval,
HTuekcéren, wanneer bet niet bet gestand
doen van liet gegeven woord en de ee b'er.
diging van de handteekeningcn ondet dc
verdragen tot grondslag heeft
Do advisccrcnde, bizondere commissie
der bank voor internationale betalingen is
bijeen geroepen. Een nieuwe conferentie
zal ziel. hierbij aansluiten. Frankrijk vci-
klaardo Laval, zal niet weigeren de bizon
derheden eener nieuwe ovcreenkomst met
de schuldenaren tc onderzoe^ih maar
wanneer dit geschiedt, moeten de belangen
van Frankrijk worden verdedigd.
Frankrijk, merkie de premier met zeer
veel nadruk op, zal slcchls oen accoord
goedkeuren dat uitsluitend geldt voor het
tijdperk der economische ontreddering.
Frankrijk is bereid offers tc brengen maar
hét zal een vermindering der schuldvot-oe-
™S2S"Soér'a:; Zijn .chtfd-
schulden geenszins den voorrang moge
hebben boven dc herstelbetalingen.
Wanneer Duitschland na deze crisis weer
in staat zou zijn om tc betalendanzou d,t
't belang van allen on ook v a
zijn, omdat laatstgenoemd land dan zou
kunnen krijgen wat liet toekomt. Bovenal
aldus Laval, mag "iet worde,getornd aan
,1c Haagschc overeenkomst, <ilc d0°' "'lc
betrokken staten in volle vrijheid is onder-
tCTellotte betoogde Laval onder meer nog.
dat Frankrijk in geen enkc opzicht liego
monicplannen koestert; het heeft maai Mn
ideaal: „onze oude bcschavnv tc
on dc zaak der Europecschc orde e
dienon, die gevaar loopt door dc
atastroplien weggevaagd tc worden
ARRESTATIE VAN EEN
BURGEMEESTER.
A lhc n e, 2 6 No v. (V. D.) De burgemees
ter van Piraeus; Panajotopoclos, een in
tieme vriend van minister-president Veni-
zelos, is wegens verduistering op groot#
schaal gearresteerd. Het' geval heeft groot
opzien gebaard.
Sir John Simon over
hel conflict
P ar ijs. 23 Nov. (V.D.) De secretaris-ge
neraal van den Volkenbond heeft, naar
•erluidt, hedenavond een schrijven ont-
'angen van den Chinccscben verlegen-
voord iger, waarin, onder verwijzing naar
bet feit, dat de Japanschc strijdkrachten
samengetrokken werden hij Tsjinlsjau en
een ernstige botsing tusschcn Chineesche
en Japanschc strijdkrachten onvermijdelijk
was, de instelling van een neutrale zóne
wordt geëischt: De raad zou onmiddellijk
de noodige maatregelen nemen om een
neutrale zóne tusschen do Japansche en
Chineesche stellingen vast te leggen, welke
bezet zou moeten worden door Engelsche,
Fransche, Italinansche en andere neutrale
afdeelingcn onder bet gezag van den raad.
Onder deze voorwaarde zou China, ingeval
'Je raad het c'ischte, zijn strijdkrachten in
het belang van den vrede achter den Groo
ten Muur kunnen terugtrekken.
Londen, 25 Nov. (V.D.) De minister
dn buitenlandsclie zaken, sir John Simon,
heeft lieden verschillende vragen beant
woord mei betrekking tot den toestand in
Mandsjoerije. Hij zeide, dat de voorwaar
den van liet voorstel, dat do Japansche
gedelegeerde op 21 November j.l. aan den
Volkenbondsraad heeft doen toekomen, in
hielden, dat een Volkcnbondscommissie
zou wórden gezonden ter bestudeering van
den toestand ter plaatse in Mandsjoerijc
en in China in bet algemeen
Het verluidde, dat do commissie niet
zou intervonicoren in de^ directo*onderaan
delingen tusschcn de partijen en niet zou
trachten te intervenicerën met troepenbe
wegingen aan één der beide zijden.
Dc Chinecscho gedelegeerde zeide, dat hij
het niet over zich kou verkrijgen het voor
stel betreffende de commissie te aanvaar
den, aleer hij verdere bizondorheden zou
kennen. Het idee eener commissie werd in
algemeen© bewoordingen door andere lo
den van den Raad toegejuicht, o.m. dooi
den Britschen vertegenwoordiger. liet
voorstel wordt door den Raad zorgvuldig
bestudeerd. Sir John Simon voegde aan
zijn verklaring toe, dat de Britsche regee
ring mot de andere raadsleden ten nauw
ste samenwerkt, teneinde de strijdende
Dartijen tot elkaar tc brengen
Simon zeide voorts nog. dat het principe
•ener open dourpolitiek voor den interna
tionalen handel in Mandsjoerije gegaran
deerd wordt door het verdrag der liegen
mogendheden, in 1922 te Washington ge
sleten Do Britsche regeering, aldu6 Si
mon, hecht zoer groo.tc waarde aan dit ver
drag. Voor zoover de minister zeide te we
ten, was er geen schade toegebracht aan
Britschen eigendom of personen als gevolg
der onlusten in Mandsjoerije, doch indien
noodig, dan zullen do maatregelen wor
den getroffen.
Lansbury zeide daarop, dat liij later in
den avond nog een aanvullende vraag zou
stellen, niet in critischen of der regeering
vijandige» zin, maar omdat de ophelderin
gen van den minister hem niet ten volle
bevredigd hadden.
Moskou, 25 Nov. (V.D.) Volgens een
medcdecling van generaal Ma hebben dc
Japanners Hailoen ontruimd. De stad is
heden door do Chineesche troepen weer
bezet.
Nieuw Japansch ultimatum.
Tokio, 25 Nov. (V.D.) Uit Moekdcn
wordt gemeld, dat liet Japanschc opperbe-
el in den loop van morgen een ultimatum
zal overhandigen aan maarschalk Tsjang
Hsoe Liang, waarin de ontruiming van
Kintsjau binnen vier en twintig uur wordt
geëischt.
Geven de Japanners toe?
Londen, 26 No v. V. D.) De Times
meldt uit Tokio, dat dc Japanners vreezen,
dat van Engelsche zijde een protest zou ko
men, wanneer zij een aanval op Tsjingisj.au
zouden doen. Zij zouden derhalve bereid
zijn tot toegeven inzake verschillende
oische». Aanvankelijk was men tc Tokio
van mecning, dat de voorwaarden, die van
beide partijen het staken van allo militaire
maatregelen verlangden, onaanvaardbaar
aren, welke nieening voornamelijk ge
ïnspireerd is onder den invloed der militaire
autoriteiten te Tokio.
In een gemeenschappelijke conferentie
van militairen en diplomaten hebben de
mjjitairen hun bezwaren tegen deze voor
aarden ingetrokken. Men was van mee
ning, dat een verder oprukken in het ge
bied van den Moekden—Peking6poorweg, in
welken spoorweg veel Britsch kapitaal is
betrokken, internationale verwikkelingen
tengevolge zouden hebben.
Een Chineesch démenti.
B e r 1 ij li, 2 6 No v. (V. D.) Het Chineesche
gezantschap i:i Berlijn publiceert een ver-
klaging. waarin het bericht, dat de generaals
Yen Si Sjan en dc zoogenaamde Christen
generaal Feng Yoo H *ang voornemens zijn
tegen maarschalk Ts.nng Hsoe Liang op tc
trekken en Peking in ié hemen om met he
hulp van Japan een Kjiegcering te vormen
en hef MnndsjoorljsClie conflict bij tc leg
gen, wordt gedementeerd. De geheele voor
stelling van zaken is geer onwaarschijnlijk
en zij is van eiken grpnd ontbloot.
Een Japansch antwoord.
P a r ij s, 26 Nov. (H.N.) Volgens de Petit
Parisicn luidt hel Japansche antwoord op
dc gisteren gepubliceerde ontwerpmotie
van den raad van den Volkenbond gunstig.
De Japansche rcgccring wcnscht echter in
dc motie tot uitdrukking te zien gebracht,
dat handelingen, die onvermijdelijk zijn
voor een rechtmatige verdediging en voor
de verzekering van den politiedienst, niet
als vijandelijkheden zullen worden be
schouwd.
Amerika cu de enquête-com
missie voor Mandsjoerije.
New-York, 26 Nov. V. D.) liet te Pa
rijs genomen besluit van den Volkenbonds
raad inzake het Mandsjoerijsche conflict
hoeft te Washington volledige instemming
gevonden. Noch president Hoover, noch de
Amerikaansche regeering hebben bezwaren
tegen hel zenden van de delegatie en het
deelnomen van officieuse Amerikaansche
leden.
AntUEngelschè campagne
aangekondigd
LOONTARIEF OPGEZEGD.
Kassei, 26 Nov. (II.N.) De werkgevers
in do textielnijverheid vau Cassel en omge
ving hebben het loontarief opgezegd. Hier
door worden ongeveer 2000 arbeiders ge
troffen. De opzegging is bij wijze van voor
zorg geschied voor het geval de onderhan
delingen over de scheidsrechterlijke uit
spraak, waarbij een loonsverlaging van
3 pCt. werd bepaald, welke uitspraak ech
ter door do werkgevers niet aanvaard is,
zouden mislukken.
Een uiteenzetting van
Hitier
Munch én, 25 Nov. .V.D.) Adolf Hitier
heeft hier heden een redevoering gehou
den in een vergadering, die belegd was
door den nat. soc. studentenbond. Hij
schetste dc doeleinden van het nat.-socia-
lisme en verklaarde daarbij o.a.: Zoolang
de vraag Marxisme of nat.-socialisme niet
beantwoord is, kan Duitschland als kracht
factor zich in de wereld niet doen gelden.
Kerst moet het volk tot innerlijke eenheid
komen, voordat een staatsman iets uitrich
ten kan. IJet Nat.-socialisme schept een
nieuw volk en een nieuwe leiding. Hij stelt
er zich niet mede tevreden met andere par
tijen samen aan de vorming van het Duit-
sche lot deel tc nemen of een regeering te
vormen, want de N.S.D.A.P. strijdt om de
ziel van ons volk. Het nat.-socialisme kan
zich nooit verzoenen met die andere opvat
tingen. Er zal pas rust komen, wanneer het
nat-socialistisme den anderen partijen ook
den laatsten man zal hebben ontrukt.
L o n d ei>, ïMJ-N >«v.--VY. D.) Gaudhi beeft
opnieuw aangekondigd, dat hij niet langer
wenscht deel te nemen aan dc ronde tafel
conferentie ch dal hij heeft besloten terug
te kecren naar Indic om de burgerlijke on
gchoorzaamheidscampagnc opnieuw tc opc
nen, zonder geweld en mot toepassing van
het beginsel der non-coöperatie, Gandhi ver-
klaarde o.a., dat het de duidelijke bcdoe
ling der Britsche regeering was om dc
dingen, die het nationaal congres had ge
vraagd, niet toe le staan. Hij waarschuwde,
dat het rcgecren met geweld, zooals het
Britsche bestuur deed, nooit den wil tot on
afhankelijkheid der millioenen Indiërs kan
dopden. Geruchten doen dc ronde, dat tegen
Gandhi de bedreiging zou zijn uitgesproken,
dat hij gedeporteerd zou worden, wanneer
hij in Indic opnieuw de leiding neemt van
een ongchoorzaarnhcidscampagnc.
Benzineblik ontploft door
onvoorzichtigheid
W arschau, 2 6 No v. (V I).) Door on
voorzichtigheid ontplofte gisteren in de wo
ning van den chauffeur Osuchowski eon blik
met benzine. De ontploffing was zoo hevig,
dat dp muren der belendende woning wer
den ingedrukt. De woning van Osuchowski
stond in een oogwenk in lichter laaie cn de
snel om zich heen grijpende vlammen tast
ten ook de belendc-ndc perceelen aan. Onder
dc puinhoopen van de door dc ontploffing
en het vuur vernielde woning vond men
de gedeeltelijk verkoolde lijken van den
chauffeur, zijn zuster en zijn verloofde en
in het belendende perceel een vrouw en een
2-jarig kind, die eveneens waren omgeko
men.
Duitsche arbeiders
betoogen
Berlijn, 25 November. (H.N.) Dc Duit-
ichc arbeidcrsvcrecnigingen hebben van
daag le Berlijn'een betooging voor de ont
wapening gehouden, waarbij verschillende
spreker den eisch stelden, dat ook de
andere landen zullen ontwapenen, waartoe
zij ook volgens dc vredesverdragen ver
plicht zijn. Frankrijk mag er zich niet op
beroepen, dat het zich bewapent ter be
strijding van het bolsjewisme. De eisch
voor veiligheid geldt voor alle landen en
niet. het minst voor Duitschland, dat dc
ontwapening heeft verwerkelijkt.
Stormachtige tooneelen
in 'f parlement
Praag, 25 Nov. (V.D.) In verband met
de bloedige gebeurtenissen bij Frciwaldau
is het in het ITuis van Afgevaardigden tot
stormachtige demonstraties gekomen van
dc communistische afgevaardigden, welke
tooneelen tot onderbreking der zitting leid
den. Na de heropening betuigde de minis
ter van binnenlandsclie zaken onder voort
durend lawaai zijn diepen spijt over de
bloedige gebeurtenis. De afgevaardigden
der regeeringspartij, die zich ter bescher
ming der ministers voor de ministersbank
hadden opgesteld, werden door dc commu
nisten aangevallen. Een communistische
afgevaardigde werd ten slotte uit de zaal
verwijderd. Bovendien werden hem voor
een maand de presentiegelden ontzegd.
Dc meerderheidspartijen besloten nog he
denavond een parlementaire commissie
van onderzoek naar Freiwaldau te sturen.
BUITENLAND.
Een rede van Laval in de Fransche Ka
mer. (Eerste Blad pag. 2).
De gebeurtenissen in Mandsjoerije.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Zitting der Tweede Kamer.
(Tweede Blad, pag. 1).
De economische voorlichtingsdienst.
(Tweede Blad, pag. 2).
De Eerste Kamer over de Conventie van
Oslo.
(Tweede Blad, pag. 1.)
STADSNIEUWS.
Ongeluk op den Ufrechtscheweg. (Kanton
gerecht
(Eerste Blad, pag. 3).
In dienst van dc liefdadigheid.
Eerste Blad, pag. 2).
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt.
Hoogste 'barometerstand: 778.1 te Vardö.
Laagste barometerstand: 739.6 te Malinhead.
Verwachting: Meest matige Z. tot W,
wind, zwaar bewolkt of betrokken met tij
delijke opklaring, waarschijnlijk eenige re
gen, weinig verandering in temperatuur.
De voornaamste verandering in den toe
stand bracht een drukstijging in het Z.W.,
doch het is gezien de nieuwe barometerda
ling op dén Oceaan ten W. der Briteche
eilanden de vraag of deze stijging meer dan
een voorbijgaande zal zijn. In elk geval
laat zich verwachten dat deze nieuwe de
pressie of dcprcssie-uitloopcr in het W.
zich O.-waarts zal bewegen, .evenals de se
cundaire die vanoohtend voor de IerSchc
kU6t is gelegen. De hoog© druk in het N.O.
nam slechts weinig af. De ochtèndtempc-
ratuur is over bijifa het geheele gebied la
ger dan gisteren, wat niet weg neemt, dat
bijna overal en vooral in Scandinavië die
temperatuur boven de normale was, in
ons land gemiddeld 4 Een verandering
in dit opzicht is nog niet in zicht.
Geen worstel dienaangaande
gedaan
G e n v e, 2 6 Nov. (V. D.) In Volken
bondskringen geeft men hier toe, dat de
geruchten van den laatsten tijd betreffende
het uitstellen van de Ontwapeningsconfe
rentie steunen op een bepaald streven in
deze bij eenige Európeesche mogendheden.
Men heeft hier den indruk, dat behalve de
Fransche ook de Engelsche regcering veel
zou gevoelen voor uitstel der conferentie tot
einde Mei, daar bij een gelijktijdige behan
deling van dc Ontwapenings- cn de Herstel-
kwestie de werkzaamheden der regeerin
gen tc veel omvattend zouden worden. Men
acht het niet onmogelijk, dat tijdens de
raadszitting te Parijs de secretaris-gene
raal van den Volkenbond en de vertegen
woordigers van Frankrijk, Engeland en de
Vereenigde Staten reeds voeling met elkaar
hebben gehouden over deze aangelegenheid.
Van de zijde van het Volkenbondssecre
tariaat wordt er echter uitdrukkelijk op
gewezen, dat tot nu toe nog geen voorstel
is gedaan ook niet op officieuze wijze
om de ontwapeningsconferentie uit te stel
len.
DE HAVENSTAKING TE DUISBURG—
RURHRORT.
Geëindigd.
Duisburg, 26 Nov. (V.D.) Nadat Maan
dag overeenstemming was bereikt tusschen
de Rijn—Ruhrondernemingcn en de arbei
dersorganisaties en dc arbeiders zich Dins
dag met de overeenkomst accoord hadden
verklaard, is gisteren het werk in de ha
vens van Duisburg en Ruhrort hervat.
De havens bieden weer het gewone beeld.
Tengevolge van dc staking heerscht cr
grootc drukte door het inhalen van het ach
terstallige werk.
Lansestraat 49-51 Tel. 190
ZIJDEN ONDERJURKEN
lange modellen
bijpassende directoires
Eenvoudige en betere uitvoering.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Ren goeden raad; eerst even bij ons
komen kijken.
VISCOUNT SNOWDEN.
Londen, 25 November. (V.D.) Heden zal
de oud-kanselier van de schatkist in het
Labour-kabinet, Philip Snowden, geïnstal
leerd worden in het hoogerhuis, waar hij
zitting zal nemen als viscount Snowden.
De installatie zal geschieden door lord
d'Abernon cn lord Lee. Bij het gebruikelij
ke ceremonieel inoet de geinstalloerdc ver
scheidene ntalcn door het hoogerhuis loo-
pen van den eenen functionaris naar den
andere, alvorens hij, in dit geval als lord
Snowden, in zijn bank kan plaats nemen.
In verband met Snowdcn's lichaamsgebrek
zal de plechtigheid vanmiddag ecliler aan
zienlijk bekort worden.
„EEN ENGELSCHE VOLKEN.
BOND".
Londen, 2C Nov. (H.N.) De Canadeoscbe
ministerpresident Bennett heeft gisteren le
Londen een rede gehouden over den toe-
komstigen staatsrechterlijken vorm van het
Engeische wereldrijk, waarin hij als zijn
meening tc kennen gaf, dat in de toekomst
het moederland met de dominions een En-
gelschen volkenbond zal vormen, welke in
de plaats van het oude wereldrijk zal tre
den. Deze uitlating werd door dc aanwezi
gen, onder wie zich ook Macdonald, vele
leden van hte kabinet en talrijke Engelsche
politici en vertegenwoordigers van het eco
nomische leven bevonden, levendig toege
juicht.
