AMEDSFOODOrSCH DAGBiAB
HET CONFLICT IN DE TEXTIEL INDUSTRIE
Femilletom
iJMUIOER VISCHHANOEL H. GLASTRA Co. N.V.
Vrijdag 4 December 1931
-DE ËEMLANDER"
30e Jaargang No. 136
MODERNE VAKBEWEGING
STEUNT
TELEFOON 304 en 897 - POSTREKENING 28860
NVT: 1MIDDEN5IAND5- BANKy00^
J AMERSFOORT EN OMSTREKEN
AMERSFOORT
SPAAR - DEPOSITO
RENTE 3\%
HET PONDENBEZIT DER
NEDERLANDSCHE BANK
MAISON DE JAGER
GROOTE SORTEERING
GEVULDE BANKET-HARTEN
EN -HAMMEN
Het Kostbare Meesterstukje
HET DRAMA TE ECHT
UIT DE STAATSCOURANT
DE EERSTE KAMER OVER
DE BENZINEBELASTING
MU EENS o o
iets bijzonders met St. Nicotaas
ORtGtNEEL - SMAKELIJK - NIET DUUR
Vraagt inlichtingen in den
ALLEEN- Utrechtschestr. 40-40A-4 0B Tel. 92
Een verklaring van de con-
fessioneele bonden
Het revolutiona:re drijven
Amsterdam, 3 Dec. liet Neder-
landsch Verbond van Vakvercenigingcn
deelt mede:
Heden had een zec-r druk bezochte ver
gadering plaats van het X.V.V. met de
hoofdbesturen der aangesloten organisaties
naar aanleiding van het conflict in de
Twentschc textielindustrie.
De hoofdbesturen-vergadering besloot, in
dien vóór 12 December a.s. de tweede loons
verlaging niet wordt teruggenomen, den
Tcxtielarbcidersbond „De Eendracht" mo-
rcelen en financieelen steun te verlecnen.
terwijl de maatregelen genomen zijn om
genoemden Bond in staat te stellen, den
strijd gedurende langen lijd voort te zet
ten De thans reeds ingezette steunbewe
ging voor de stakende kartonbewerkers zal
worden uitgebreid ook voor de textielarbei
ders in Twente.
Een verklaring van de con-
fessioncele bonden.
Enschede, December. De Neder-
landsche R.K. Textielahbcidersbond „St.
Lambcrtus" heeft het volgende communi
qué verstrekt.
Het Hoofdbestuur van den Nederland-
schen R.K. Textielarbeidersbond „St. Lam-
Lertus*' heeft met bevreemding kennis ge
nomen. van het feit, dat ..Dc Eendracht"
zonder nader overleg, de schriftelijk met
cle samenwerkende organisaties gemaakte
afspraak betreffende het niet verstrekken
van uitkeering aan leden, die ogen het ad
vies van de hoofdbesturen het werk heb
ben gestaakt, heeft verbroken.
Hoewel eenerzijds dc moeilijkheden van
„Dc Eendracht", welke de leiding over zijn
leden dreigde te verliezen ten voordeelc
van de revolution na ire organisaties worden
erkend, mag anderzijds niet worden voor
bijgezien, dat een te goeder trouw gesloten
accoord niet eenzijdig had mogen verbro
ken worden. In verband met het ontoelaat
bare, ongemotiveerde optreden der betrok
ken werkgevers, acht het Hoofdbestuur een
zoolang mogelijk in stand to houden een
drachtig optreden der arbeidersorganisaties
een groot goed. liet verwacht goede resul
taten van de tegen 14 December aangekon
digde staking.
Het Hoofdbestuur van den Nrderland-
schcn R.K. Tcxtielarbcidersbond „St. Lam-
bertus" het weloverwogen belang der ar
beiders voorop stellende, vindt in het ge
beurde geen aanleiding om van standpunt
tc veranderen.
Het Hoofdbestuur verwacht van zijn le-
'don. dat zij dezo gekozen leiding zullen blij
ven verkiezing boven die, welke door onver
nntwoordelijke communisten en revolutio
nairen wordt opgedrongen.
Dc leden wien het - naar het oordcel
van het Hoofdbestuur onmogelijk werd
cf nog wordt gemaakt tot genoemde datum
11 December, den arbeid te verrichten, zal,
gelijk dat voorheen onder dergelijke om
standigheden het geval was, uitkeering
worden verstrekt. Leden, dio mccncn niet
tc kunnen blijven voortwerken dienen zich
met dc vertegenwoordigers van het Hoofd
bestuur in verbinding tc stellen.
Voorts vergaderde het Hoofdbestuur van
„Unitas". dat een gelijkluidend communi
qué» verstrekte als dat van „St. Lamber-
lus"
Het slot luidde:
In verband met een en ander zal „Uni
tas" slechts zijn leden die wel in dc fa
brieken waren of zijn en door dc werkge
vers naar huis zijn of worden gezonden,
uitkeering verstrekken, terwijl diegenen.
Jic door andere omstandigheden niet in
staal zijn hun werk tc doen, gesteund zul
len worden.
Leden, die van oordeel zijn niet tc kun
nen werken cn voor steun in aanmerking
meencn to komen, dienen zich met het
Hoofdbestuur in verbinding te stellen.
Ontspanning ingetreden.
Enschedé, 3 Dec. Zooals gemeld, is
het aantal stakers in de textielfabrieken te
Enschedé als gevolg van hot besluit van
de „Eendracht", om de reglementaire
slcunuitkeering te verstrekken, aanzienlijk
uitgebreid. IToe groot het aantal stakers is
tan echter met geen mogelijkheid worden
gezegd Door het besluit van de „Een
dracht" is evenwel een zekere ontspanning
ingetreden als gevolg waarvan het overal
in dc stad zeer rustig is.
Hedenmorgen zijn vele leden van den
Noderlandschcn Christelijken Textielarbei
dersbond „Unitas" en van den R.K. Bond
van Textielarbeiders „St. Lambertus" naai
de bureaux dezer organisaties getrokken
met «Ie vraag of stcunuitkeering zal wor
den ontvangen.
De besturen refereerden aan het te
Utrecht genomen besluit en hadden geen
bevoegdheid mede 1c deelcn, dat er ge
steund zou worden Wèl zullen degenen,
nie zich bereid hebben getoond tc werken,
doch die als gevolg van het stopzetten van
tic fabrieken zonder werk zijn gekomen,
worden gesteund.
DIRECTIE: A. H. MARTENS
De heer Joekes vraagt
inlchtingen
liet Tweede-Kamerlid Joekes heeft de vol
gende vragen gericht tot dc ministers van
Financiën en van Koloniën
1. Hebben dc ministers kennis genomen
van het in de bladen verschenen commu
niqué, volgons hetwelk de Nederlandsche
Bank met medewerking van de Nederland
sche Regeering een deel van haar bezit aan
Engelschc ponden aan dc Xed. Indische Re-
gecring heeft verkocht, teneinde deze pon
den te doen dienen tot aflossing van de in
Engclsche ponden aangegane Ncd.-Indische
leeningen, en kunnen zij de juistheid van
dit bericht bevestigen
2. Zijn de ministers, indien vraag 1 be
vestigend wordt beantwoord, bereid mede
te deelen op welke voorwaarden, tegen wel
ken koers en voor welk bedrag de bedoelde
verkoop heeft plaats gehad?
3. Zijn dc ministers, indien vraag 1 be
vestigend wordt beantwoorJ, bereid mede
te deelcn of bedoelde aankoop door de Indi
sche Regeering is geschied op aandrang van
de Nederlandsche Regeering en of voor de
overeenkomst, waarbij bedoelde transactie
is geregeld, de goedkeuring zal worden ge
vraagd van den Volksraad cn van de Sta-
tcn-Gcneral
LUNCHROOM
H. v. d. PAVERT
LANGESTRAAT 56. TEL. 115
Do jeugd is er, om wijsheid tc loeien; de
ouderdom om haar toe te passen.
ROUSSEAU.
Uit het Engclsch door Mej. C. M. G. de W.
43
Het scheen dat een man het huis wou
uitgaan. Met overjas en hoed op stond hij
cp den drempel en keek naar buiten in den
mist voordat hij zich naar buiten waagde
Julie vloog letterlijk naar hem toe.
-- Red mij! o reel mij! was het ecnige wat
zij uilen kon. Een man, een man zit mij na:
Het was een armoedig huis, de zitkamer
kwam direct op de straat uit.
Juilc had een verward visioen van een
lamp, een brandend vuur, een vuil tafel
kleed en verscheidene menschcn rondom
de tafel. Haar woeste aanval op den raan
die op het punt was den drempel over te
stappen, dreef hem een eind do kamer in
Op het zelfde oogonblik klonk een luido ge
biedende vrouwenstem.
Doe de deur dicht, Elbert, alsjeblieft
De mist komt binnen dreigt het vuur uit
te doen gaan.
De verschrikte Elbert voor en achter door
luide vrouwenstemmen aangevuurd gehoor
zaamde werktuigelijk aan de woeste stem
achter zich, al liep hij gevaar voor een bot
sing die hem van al zijn gezag zou kunnen
hcrooven. Vlug keerde hij zich om en sloc2
do deur dicht voor den neus van liet moord
De begrafenis der slachtoffers
Roermond, 3 Dec. lieden heeft onder
zeer groote belangstelling de teraardebe
stelling plaats gehad van de slachtoffers
van het stroopersdrama le Echt.
In den vroegen morgen werden de lijk
kisten met do drie slachtoffers van liet
drama tc Putbroek van Echt naar Put-
broek overgebracht. Overal langs den weg
stond het publiek in grootcn getale den
droeven stoet gade te slaan. Om half 10
droeg Pater Simon van Mariahof de plech
tige II. Mis van Requiem op, geassisteerd
door twee Pa tens.
Na de heilige mis werden de slachtoffers
grafwaarts gedragen door leden van dc
schutterij «St. Antonius", waarvan één der
gebroeders Kersten cn Bercnts lid waren.
Aan do groeve werd bet woord gevoerd
door Pastoor Simon en den burgemeester
van Echt, die dc groote deelneming schet
ste van heel den omtrek met. de zwaar
beproefde ouders. Dc plechtigheid werd bij
gewoond door de burgemeesters van Pos-
tcrhold, Echt en Bundc cn voorts door het
lid der Prov. Staten, den lieer Van Kem
pen.
Benoemd tot ridder in dc orde van den
Nederlandschen Leeuw, mr. A. M. Joekes
lid der Tweede Kamer en lot ridder der
Oranje Nassauordc G R. Krnaijcnbrink
commies aan liet departement van Defen
sie.
Droogmaking Zuiderzeegronden.
Bij Kon. besluit is met. ingane van 1 De
cember 1031 benoemd tot secretaris in vas
ten dienst bij den dienst voor het in cul
tuur brengen van drooggemaakte Zuider
zeegronden, C. L. de Bruijn le Alkmaar.
Voogdijraden.
Bij Kon. besluit is benoemd tot lid van
den Voogdijraad te Zwolle mr. G. P. Has
pels, burgemeester dor gemeente Avereest,
wonende aldaar:
is benoemd tot lid van den Voogdijraad
te Dordrecht mevr. A. Smit geboren van
der Goot. wonende te Alblassc-rdam.
Staatscommissie Electriciteitsvoorziening.
Bij Kon. besluit is ingesteld een Staats
commissie met opdracht te onderzoeken, of
en in hoeverre de aanleg van een spaarbek-
kenkrachtwerk in Zuid-Limburg ten be
hoeve van do electriciteitsvoorziening in
Limburg en in verband mot dc stroomvoor
ziening in dc aangrenzende provinciën
raadzaam is.
In die commissie zijn benoemd:
tot lid cn voorzitter mr. E. O. J. M. ba
ron van IlÖvell tot Wcstcrflier. Commissa
ris der Koningin in de provincie Limburg:
tot lid en ondervoorzitter prof ir. G. J.
van Swaay, oud-minister van Waterstaat,
te Delft:
tot leden- ir. M. C. E Bongaerts, oud-mi
nister van Waterstaat, lid van de Tweede
Kamer der Sluton-Generaal. te ©-Graven-
liagc: ir. J Th. J. Cuypers, architect, voor
zitter van de Provinciale Schoonheidscom
missie. vóór Limburg, te'Roermond: I. van
Dam, adviseur der regeering in zake de
.evering van clectrischcn stroom, te 's-Gra-
venhage; prof dr. ir. IT. J. C. H Gelissen,
directeur van de N V Maatschappij tot ver
koop van den electrischen stroom der
Staatsmijnen in Limburg, te Maastricht:
prof. dr. ir. F. K Th. van Iterson, directeur
van de Staatsmijnen in Limburg, tc Heer
len: di- W. J. Jongmans, directeur van het
Geologisch Bureau voor het Nedcrlandsch
Mijngebied tc-- Heerlen: D L Jonker, dipl.
ipg., directeur van de N.V. Provinciale
N'oord-Brabantsche Electriciteitsmaatschap-
pij te 's-Hertogenbosch: ir. D. J. Klink, di
recteur-generaal van de N.V. Maatschappij
tot Expl. van Limburgsche Steenkolenmij
nen genaamd Oranie-Nassau-mijnen te
Heerlen: if. A. A. II W. König, oud-minister
van Waterstaat, hoofdingcnieur-dirt-ctour
van den Rijkswaterstaat in rle directie
Limburg, te Maastricht: ir. H. Lohr, direc
teur van de N.V. Provinciale Gcldereche
Electriciteits-Maatschappij te Arnhem: ir.
I-I. A. II de Ronde, hoofdingenieur van den
Provincialen Waterstaat in Limburg, te
Maastricht: mr T. F Schönfeld. administra
teur bij het departement van Waterstaat tc-
's-Gravenhage: lot lid cn secretaris: prof.
ir. J. C. van Staveren, directeur van het
Centraal Bureau der Vereeniging van di
recteuren van electrici'eitsbedrijven in Ne
derland, te Arnhem.
DE UITVOER NAAR FRANKRIJK.
's-G ravenhagC) 3 December. Dc
Directie van den Landbouw deelt mede, dat
blijkens telefonisch bericht van den Rijks-
iandbouwconsulent te Parijs het contingent
van Nederland is uitgeput voor den invoer
van: versch cn gekoeld schapenvleesch;
ham: bereide vleescbwaren, mep inbegrip
van rookvleesch en worst, doch met uit
zondering van leverpastei; levend en ge
slacht gevögéHc. levende en geslachte ko
nijnen, levende speenvarkens, levende kal
veren (uitgezonderd fokvee, vrij van in
voerrechten).
De invoer van deze artikelen is mitsdien
tot 1 Januari a.s. verboden.
Verschenen is het voorloopig verslag van
de Commissie van Rapporteurs uit (le Eer
ste Kaïoer over het wetsontwerp tot tijde
lijke heffing van een bijzonder invoerrecht
op benzine.
Bij hei afdcelingsondcrzoek van dit wets
ontwerp verklaarden vele leden geen over
wegende bezwaren te hebben tegen een
invoerrecht op benzine.
Bij de dringende noodzaak ora dc mid
delen der schatkist tc versterken, lijkt hem
de hier voorgestelde heffing een der on
schadelijkste .vormen van belasting, waar
tegen zij meenden zich niet le mogen ver
zetten.
Echter was men van mcening, dat de
uiterste limiet bereikt was en dc hoop werd
uitgesproken, dat de minister, indien nog
verdere versterking van de middelen noo-
dig mocht blijken, er niet toe zoude over
gaan, om tot het gemakkelijke middel van
verhooging der benzincbelasting zijn toe
vlucht te nemen.
Ecnige andere leden achten de geopper
de bezwaren van zoo groote beteekenis, dat
zij zich vooralsnog hun stem wcnschen
voor te behouden.
Wat betreft de vergelijking met het bui
tenland. zoo merkten zij op, dat aldoor de
benzinebelasting de functie vervult van de
wegenbelasting en dus een bestemmingsbe-
Jasting in. De loden, hier aan het woord,
betuigden hun instemming met hen, die
deze belasting als een nadeel voor het plat
teland hadden gekenschetst. Daar toch zijn
tal van bedrijven, welke juist tengevolge
van den lagen benzineprijs zich nog staan
de kunnen houden.
Verscheidene leden achten een der groot
ste voordeeicn van het ontwerp, dat het
geen protectionistisch karakter draagt, het
geen ook tot uitdrukking komt in den tij-
delijken duur der voorgestelde maatrege
len.
Sommige leden stelden de vraag, wat de
Regeering denkt te doen, indien de ben
zine weder in prijs stijgt. De vermoedelijke
opbrengt van dit invoerrecht zal na dc ver
hooging van den benzineprijs als gevolg
van deze heffing circa 16 millioen per jaar
bedragen, een som. welke de schatkist ze
ker rnoe lijk zal kunnen missen. In de Re
geering bereid zich te zijner tijd zooveel
mogelijk te verzetten tegen een opdrijving
der benzineprijzen, indien zulks een groo-
ten omvang mocht aannemen, hetzij door
invoering van een benzinemonopolie dan
wel door tijdig invloed uit te oefenen op
de bij deze aangelegenheid betrokken im
porteurs?
Enkele andere leden merkten in dit ver
band op, dat dc verhooging welke de ben
zineprijs zal onderdaan ten gevolge van
deze heffing, nog niet opweegt tegen de
daling van dien prijs, welke in het afge-
loopen jaar waarneembaar is geweest.
Deze daling overigens is huns inziens niet
uitsluitend een gevolg van de hcerschende
crisis, doch ook van een meer economische
wijze van winning der benzine.
Deze leden verwachten, dat de benzine
prijs niet licht weder tot het peil van twee
jaren geleden zal stijgen en dat men de
natuurlijke daling van dien prijs in geen
geval mag tegenhouden.
dadig gelaat van Keiler, dio juist aarze
lend bleef stilstaan.
Julie stond te trillen op haar beencn cn
klemde zich aan haar beschermer vast.
Heer in den hemel! wat gebeurt er
nu! Algemcene verwarring! Allen schreeu
wen door elkaar, maar al heel spoedig
klonk een heftige stem boven dc andere
uit.
Zet haar neer, Elbert. Zie je dat schep
sel dan niet?
Jawel, zeker, zei Elbert terwijl hij den
last dien hij in den arm had op een stoel
bij liet vuur neerzette.
Je moest hem liever naloopen cn le
vend in handen krijgen, sprak een der stens-
men aan de tafel. Hij is dezelfde die Kitty
Lewis de vorige week tc pakken kreeg.
Elbert, een jonge man, lang cn vrij breed
in de schouders was echter geen vrouwen-
beschermer. Met een verschrikten blik op
een gezicht dat zelfs in g instige omstan
digheden niet op bijzondere schoonheid aan
spraak kon maken ging hij naar de deur
cn schoof er een grendel voor.
Neen. daar ga ik niet op af zei hij
knorrig. Ik bernoei mij niet met die wijven
zaken dank je.
De stem van de vrouw die aan de tafe!
zat cn met den naam „Maw" werd aange
sproken, begon Elbert uit te schelden. Hij
was een flauwert, hij was geen man, hij was
een zwijn. In Maws oogen was Elbert nog
vrij wat meer. Zij stond met veel majesteit
op. den armen Elbert steeds uitscheldende
en kwam naar Julie toe met haar zwaar fi
guur in een schort die eens wit gewee-f
was voor en een reuk verspreidende di*j
eigen is aan menschen van haar sexe die
jenever drinken uit een theekopje.
Er zaten nog drie andere menschen aan
tafel; waarop een maaltijd gereed stond
bestaande uit geroosterd brood cn kaas,
rauwe uien en bier. Twee jonge meisjes van
zestien jaar ongeveer, met verschrikte,
bloedarmc gezichten; dc derde was een
oude vrouw, zonder tanden, van ongeveer
negentig jarigen leeftijd, cn toen de heele
familie, vooraf gegaan door Maw, plotse
ling naar Julic toe kwam zat dc verschrikte
vluchtelinge op haar 6toel bij het vuur te
sidderen en wist haast niet welke van haar
bevrijders de meest afzichtelijke was.
Julio 6pandc zich. in met al de kracht,
die zij nog over had om niet flauw te val
len. In haar wanhopige poging om dat on
heil af tc weren, riep zij het booije wils
kracht dat zij nog over had, tc hulp. Maar
de inspanning van de laatste uren was te
zwaar geweest. Voor den tweeden keer
binnen één enkel uur verloor zij hel bewust-
zijn.
HOOFDSTUK XLV.
Dc gezichten, op één uitzondering na,
waren op den achtergrond geraakt, loei.
Julie langzaam cn moeilijk tot besef kwam
van hetgeen haar was overkomen Maw
boog zich over haar heen cn hield een
gebarsten kopje aan haar lippen en door
haar krachtige taal hield zij tevens de an
deren op een afstand.
Misschien had do reuk van den inhoud
van het kopje evenveel invloed op de lij-
deres als de geneeskracht van den inhoud.
Het was zoo walgelijk voor iemand wie
van kleins af aan een afkeer was ingeprent
voor al wat alcohol bevatte, zoodat een be
paalde walging hielp om haar liet bewust
zijn terug te doen krijgen.
In het eei*6t kon nog niets tot haar ver
sland doordringen. Maar toen -'j zich lang
zamerhand iets begon te herinneren van
haar onmiddellijk verleden en zich vast
knoopte aan het heden, kreeg zij zulk een
hevigen schrik, dat het niet vesi scheelde
of zij verloor haar bewustzijn opnieuw.
Herinnering werkte als een messteek., Dc
Van Roon! Dc Van Roon! Waar was het?
O. God! als zij het toch nog verloren had!
Die gedachte was als een pijn, cn aar van
een zuivere, reine smartelijkheid. Maar zij
behoefde die smart nici te gevoelen. Zij
drukte dc Van Roon onstuimig tegen haar
borst, zooals een kind h-icr pup kan vast
klemmen. Toen dit besef langzaam tol haar
doordrong, helderde haar vorstand plotse
ling op.
Zij moest haar geest wakker houden, al
was het alleen om dezen taiisman te ver
dedigen, waarvoor zij reeds zoo onuitspre
kelijk had moeten lijden. Zij wist niet
waar zij was en die slechte vrouw, aio
haar dat kopje voor den monJ liiïl l, vn
ook die andere vroeselijk.» menschcn oj)
den achtergrond vervul Jen haar mot den
grootstcn angst.
Maar Maw, hoe gemeen zij er ook uit zag,
meende het goed met haar. ITet was niet
gemakkelijk dit feit tc verklaren, hot
mensch had zulk een luide stem on zulk
een onbarmhartig gezicht. Maar langza
merhand begon het door le dringen tot
Julie'6 verstoorde zenuwen, en dat gaf
haar een greintje moed om vol te houden
cn te trachten zich zelf te blijven, haar
bewustzijn niet weer te verliezen, waar zij
ieder oogonblik voor vreesde.
Waar wou jc naar toe gaan, liefje?
Dc stem was wél ruw. maar toen de
woorden tot Julie's oor doordrongen, was
zij in staat te waardcercn, dat zij vriende
lijk bedoeld waren. Maar toch begreep zij
weldra dat het geen troost voor haar was.
Waar zij naar toe ging? Op die wrecde
vraag kon zij geen antwoord geven.
Doodelijk versclulikt arm schaap, zei
Maw. Met een zekere woede deelde zij het
feit aan de omstanders mede, die zich met
een zekeren eerbied rondom de lijderes
vercenigden.
Waar kom je vandaan?
Julie's eenig antwoord was een huivering.
Die doodsche stilte was zoo griezelig, dat
Maw-het hoofd schudde en met een vuilen
vinger op haar voorhoofd tikte.
In de oogen van Maw was er voor zulk
een kwaal maar één remedie. Nogmaals
werd het kopje legen Julie's lippen ge
drukt; nogmaals werd het teruggestooten,
ditmaal met een zekere kracht, die gerust
stellend was voor de omstanders, want het
was een bewijs van terugkeerenie levens
kracht.
Ze ziet cr netjes uit, zoo sprik dc stem
van de oude vrouw, die vlak achter Maw
stond.
Waar wou je naar toe gaan? vroeg
Maw nogmaals.
Als Julie tranen gehad had zou ze zeker
gschreid hebben-. Nu haar toestand in al
zijn ellende haar voor oogen begon te
staan, maakte een gevoel van volkomen
onmaebt zich van haar meester.
Ze is in de war, zei Elbert somber.
(Wordt vervolgd),
