HOE GROOT IS LONDEN?
ELECTRO- EN RADIO-TECHNISCH BUREAU
F. H. LOMANS - Utr.str. 15 Tel. 483
Wij vertegenwoordigen de bekende
DUCRETET en PHILIPS toestellen
Betaling in overleg met den kooper
TECHNISCH ALLERLEI
IETS O VER ZIJN BESTUUR
De belastingbetaler krijgt
waar voor zijn geld
VAN 20 TOT 27 DECEMBER,
Hors d'oeavrs.
De Europeesche stations toonon tegen
woordig con grootc bedrijvighoid. Men is er
blijkbaar op uit zoo weinig mogelijk klan
ten te verliezen en te zorgen, dat ieder
stat'on een vaste kern luisteraars heeft.
Het is natuurlijk niet mogelijk in getallen
uit te drukken, lioe groot het aantal luis
teraars is, dat op een bepaald moment
naar de uitzending van een bepaald sta
tion belangstellend luistert. Men begint
(och met vijftigduizend minstens, maar
of het nu drie of tienduizend meer of min
der is, dat doet er niet toe.
De radio-luisterwereld is thans een groot
leger belanghebbenden geworden, dat on
derling weer in deelgroepen is georgani
seerd. Ieder groep heeft haar eigen belan
gen, haar eigen smaak, haar eigen poli
tiek, haar eigen godsdienstige overtuiging
en de omroepschema's beijveren zich zoo
uitvoerig mogelijk aan dit alles tegemoet
te komen. Het doorlezen van de program
ma's der stations geeft dan als bet ware
een lengte-doorsnede van de geestelijke
stronmingen, welke Europa in beweging
houden.
Zoo zijn" er bepaalde zenders, die bijzon
der van de cultureele kant der samenle
ving werk maken: veel toespraken, veel
nieuwigheden, weinig populaire muziek.
Andore daarentegen trachten de kerk in
het midden to houden en geven een meng-
seb „van alles een lepel". De radio In
Frankrijk bekommert zich echter cc en
zier om de opvoedkundige beteekenis, die
de radio kan hebben. In Engeland heeft
men wel degelijk een zeker bewuste doel
stelling, evenals in Nederland, Duitschland.
Weoiiéh. Alles hangt ook veel af van de
algemeenc gezindheid der bevolking. Het
overgroote déél eischt wan de radio: ver-
poozing. De moeilijkheid is echter hier de
vraag of de leiders der omroepprogram
ma's ook levens leiders zijn van den cul-
ureelen smaak, don wel of deze leiders
reageeren moeten op lederen druk van hun
luisteraars. Persoonlijk zie ik slechts in
de eerste houding een oplossing Want
onze tijd heeft boven alles uit noodig:
sterke persoonlijkheden, die de samenle
ving, gelijk ze versplinterd is in luisteren
de huisgezinnen, door en door keilt. De
omroep is geen .-.nebensache", doch een
uiterst belangrijk orgaan voor vervoer van
geestelijke, 'zedelijke en politieke gedacli-
ien.
H il v ersu m.
Zondag.
Van die cultureele w aarden willen we
niet altijd hooren. Zelfs het goede en liet
brave kan afschuwlijk-vervelend worden.
Dezen. Zondag echter zitten we warmpjes
in de „cultureele" muziek van Sovjct-Itus-
land. die de V.A.R.A. hedenochtend uit
zendt. Dat wil zeggen, zij heeft zich in ver
binding gesteld inct de Nedcriandschc Ycr-
ocniging voor Iledendaagsche muziek, die
i-en Russisch programma uitvoert, Rusland
heeft jonge kunstenaars hard noodig. Dat
wil zeggen, jonge vaderlandse he kun
stenaars; hier komt het op aan. Het zijn
oude w orden op een oude wijze; slechts
do zangers zijn andere menschen en dat
maakt natuurlijk ecnig verschil. Maar ook
Rusland vraagt om idealistisch werk van
het zingende, teekenénde, schrijvende, bou
wende 'en beeldhouwende proletariaat. Om
dat deze groepen de krachten kunnen aym-
olisoeron, welke anders voor do massa on
zichtbaar, althans nauwelijks waarneem
baar zijn. Of het echter mogelijk is een be
paalde socialistische of communistische in
strumentale muziek te schrijven is een
vraag, welke niet ecn-tivee-drie beantw oord
mag worden. Hierover moet do wereid zich
nog beraden. Want het is immers óók ge
bleken, dat er een specifiek roomsche, een
spcci' ék prolestanic en een specifiek jood-
sche muziek mogelijk is. Wat deze Sovjet-
muzick aangaat mogen de luisteraars wel
bedenken, dat slechts Kowalj cn Sjcnsjin tot
eigenlijke hcdcndangsche componisten bc-
hooren. Dc rest is Of Czaristiscli óf West-
Kuropcesch georiënteerd (invloed Stra-
w insky-Schoenbergl).
De A.V.R.O. zendt 's avonds Bach's mo
numentale „Hohe Mesêc" uit, een werk,
waarover ik meer dan eens in deze rubriek
geschreven heb. Wij volstaan thans door
met instemming te wijzen op hetgeon onze
collega H. R. van Het Handelsblad, bij de
as. uitvoering van dit werk te Amsterdam
geschreven heeft: Bach gaat hier uit
van de oorspronkelijke idee van Luthers
hervorming, die de bedoeling had van een
zuivering, niet van een scheiding. Luther
dacht er aanvankelijk geenszins aan, zich
van de Katholieke Kerk los te scheuren om
een afzonderlijk kerkgenootschap te stich
ten; hij prosteerde, doch wilde geen schis
ma bij de eerste protestanten was nog
het geloof in „unam sanctam catliolicam ct
apostolicam", een heilige, algctueciic en
apostolischo kerk, levendig. Wat in den mis
tekst staat, kan de Evangelische zin vóór
zin, woord voor woord belijden.
Een kwartier na deze gewijde muziek,
die velen even lang als vervelend vinden
(meestal eori oordeel voortvloeiende uit on
kunde), moet de stilte weer vervangen wor
den door dansmuziek. Zoo draait de wereld
maar weer verdor piëteit kout men bij
kans niet meer.
D e Tl a ch-c a n t a t s.
Duitschland besteedt zijn aandacht aan de
cantate „Bercitet die Wegc, bereitet die
Bahn", een solocantate voor sopraan, alt,
tenor en bas, welke op een der adventzon-
dagen uitgevoerd moet worden. Vandaag is
het de vierde adventzondag. Het werk is
van de gebruikelijke lengte, welke door de
meeste cantates niet overschreden werd,
namelijk ruim een half uur. Wolk een groot
kenner van de maatschappolijko cultureele
behoeften moot Bach loch geweest zijn! Hij
wist in zijn cantates gepaste afwisseling te
brengen en deed ook concessies aan de
toenmalige mode. Zoo is de eersto aria
(voor sopraan), waarmee het werk begint
de ouverture ontbreekt een onver-
valsclite coloratuuraria. I)c tekstdcclamn-
lic cn dc klankschildering van sommige
stemmingen is dikwijls ongemeen plastisch;
cr is te veel schoons om in een vluchtig
overzicht te noemen. We mogen allen er
wel op wijzen, dat Bach's voorgangers dik
wijls werk hebben geleverd, dat op dezelfde
hoogte staat als dat van den Meester zelf.
Bach was echter een figuur van veel grooter
formaat, met éen wijdere horizon cn daar
bij kon hij profitoeren van de resultaten,
welke zijn voorgangers bereikt hadden.
Bach schreef deze cantate in het begin
vaa zijn mannelljken leeftijd: hij was juist
dertig jaar; bet werk bestaat uit: sopraan-
aria, recitatief voor tenor recitatief voor alt,
sltaria (met vioolsolo!), basaria, koraal.
Engeland loopt al vooruit op het Kerst-
<eest en biedt zijn luisteraars de cantate
„Unser Mund sci voll Larheus', een der
latere werken van Bach, in ieder geval n&
l"3i ontstaan. Reeds eerder liebben wij
over deze indrukwekkende cantate gcschro-
van doch tk neem aan, dat weinigen zich
dit meer zullen herinneren. Een krant is
reeds „oud", als zij verschenen is geluk
kig maar, altijd is cr dus nieuwst Bach
heeft een druk cn almattcnd Ie* ;n gehad
zooals hekend is. Die wekelljkscho terug-
keerendc verplichtingen om in hot voor-uit
gelegenheidswerken te schrijven, omdat het
nu eenmaal tot je betrekking als canter
(muziekdirecteur) behoort, lijkt geen vroo-
lljke last Het is daarom niet onmogelijk,
dat Bach zoo nu en dan eens als de in
spiratie niet wilde komen en misschien
„in de buurt" bij Hacndel op bezoek was --
een ouder werk nieuw- optuigde en het als
zoodanig zijn toehoorenden presenteerde. Het
schijnt namelijk wel wat vast te staan dat
het eerste koor, waarschijnlijk vroeger een
ouverture is geweest, waaraan de vier koor-
sternmen later toegevoegd zijn. Dit is op
zich zelf reeds een meesterstuk. Beproef
-eens voor uw genoegen bij het „Wilhelmus"
of bij hot kerstkoraal „Vom Hiromol hoeb"
een of meerdere «temmen Ie schrijven! Toen
moet het den aandachligen luisteraar wel
opvallen, dat er iets is. dat de rustige
vloeiing der stemmen eenigszius belemmert.
Het geheclc werk trouwens klinkt moei-
zaam cn zwaar. De trompetpartij is (vee! tèl
hoog (dc aria „Wacht auf, ihr Adem"), het
duet „Eliro sei Gott" is min of meer ver
vormd overgenomen uit liet Magnificat en
alles lijdt onder de overdreven coloratuur
en figuratie. De volgorde der nummers is:
koor, tenoraria recitatief voor bas, altarifl,
duet voor sopraan cn tenor, basaria. slot-
koraal.
Maandag.
H i I v c r s u m. De Deensche zangeres, die
nog „naam" n-.oct maken Inger Raasló/f,
zingt voor do Ayro-microfoon eenigo liede
ren van Scandinavische componisten. De
uitvoerigheid is niet altijd een waarborg
voor degelijkheid en zoo kan deze serie van
9 simpele liederen best een uitnemende» in
druk maken. Dat wij liier kennis zullen
maken met de werken dezer componisten
ifi'liun landstaal verhoogt de aantrekkelijk
heid. Merikanto is waarschijnlijk do jongste
van het groepje. Hij is oen geboren Kin:
moarik zeg niet. te veel, want het pro
gramma is niet volledig. Welke Merikanto
wordt bedoeld? Den Aarre of den Oskar?
Oskar was iemand uit de generatie Richard
Strauss en Aarre is een jonge front-strijder:
rodiealist pur song! Ik .vermoed, dat Inger
er niet veel voor voelt propaganda voor
Aarre te maken, wellicht ten koste van
ecnig succes. Dacht u van wel?
bouw van den klank. Het werk is tamelijk
uitvoerig (drie kwartier) maar beloont den
geduldigen luisteraar rijkelijk voor zijn
aandacht. Hot menuet is algemeen bekend.
Dinsdag.
II i 1 vc rs u ni.
Dc jeugdige dochter van het muzikale
echtpaar Stótijn werkt met haar ouders
in den namiddag mede aan een bekoorlijk
karnermuzickprogramraa. Zij laat zich als
liarpisto hooren cn als pianiste. Tegen het
arrangeeren van dc Griegliederen is eenig
bezwaar; de pianopartij wordt thans op
de harp gespeeld. Maar dit vergrijp be
hoort nu niet tot dc ergste zonden, die
or bedreven kunnen worden: harp en
piano och, ze zijn familicvcrwant in
den eersten graad.
Huizen.
De K.R.O. zorgt als compensatie tegen
haar zéér populaire programma's ook voor
een enkel uurtje serieuze muziek. De pae-
dagogiscbe sonatencyclus wordt vervolgd
met de lontesonate van Beethoven en
Brahms beste vioolsonate opus 100 in A.
Dit werk wordt in een wandeling wel ecfis
„Mpistoi-slngersonale" genoemd, omdat de
eerste maten van het allegro amabile dui
delijke ovoreonkomsten vertoont met Wag
ners muziekdrama („Morgenlicht dammert
im rosigen Schein"). Brahms' sonate is
con compositie, waarin verscheidene the-
ma-complexen heorschen. Een gemakkelijk
te volgen stuk is het niet, maar belang
wekkend zeer zeker misschien wel door
zijn gecompliceerd karakter.
Woensdag.
Kalundborg.
Da Deensche zender doet iets voor de
propaganda van do nationale muziek.
Pon] Schierbeck werd in 188§ te Kopen
hagen geboren en is dus een goede veer-
I tiger De componist is nauwelijks bekend
1 binnen dc eigen landspalen en daar is ree-
j den voor, lijkt me. Het erfgoed vuil Carl
Nielsen, die voor koi-tcn tijd overleden is.
werpt zeer zeker geen vruchten af. Wo
kennen Nielsen uit een grooto symphonic,
welke do veelzeggende titel droog van „liet
onuitbluschbare". Inderdaad bleek deze
brand van een pakhuis vol oude rommel
niet te blusschon. Nielsen is een traag
concierge gebleken; .bewaker van vergeel-
i do en suffe tradities Wat moot zijn
leerling Sohiorbcck dan wel zijn! TenzU
het wonder zich voltrokken heeft, dat do
leerling zich ontworsteld heeft aan de
greep van de fascineerendc droombeelden,
die Liszt, Brahms, -Rcger, Berlioz cn Wag
ner hun epigonen suggereer -n. Er wordt
een kerstcantatc van Sehi-rbeck uitge
voerd: een nogal onschuldig ondernemen.
Donderdag.
Huizen.
De kamermuziek der N.C.R.V. van vijf
tot linlf zeven munt wocr eens uit door
aantrekkelijke programma samenstelling.
De suite van Amberg (Dcensch componist
van gcenerlei beteekenis) valt er een wei
nig uit.
's Avonds leidt de Utrechtenaar Piet
van den Hurk weer een vlot concert, dat
populaire muziok brengt van het goede
soort.
Heilsberg.
Hel septet van Boothoven! Wie kent het
niet! Er zullen verscheidene zijn, die het
niet kennen, wees daarvan overtuigd. Zoo
min als er weinig Nederlanders op den
vaderlandschen bodem wandelen, die hun
eigen land kennen. Want het septet is
een der zeer weinige meesterwerken in de
knmermuziokliternluur. Het werk is feite
lijk de bekroning van oen twee cn meer
eeuwen oude blazersmuzirk. Do niensch-
licid heeft steeds over componisten be
schikt, die muziek voor haar schreven. Dc
blazcrsmuzick had een typische vorm: dc
serenade. En deze serenade werd later
geïdealiseerd tot. kamermuziek: vroeger
was ze gewoon gebruiksniuziek: verpoo-
zing on geen zelfstandige uiting van oe.n
gemoedsleven. Op het gedenkwaardige
eerste officieoio concert, dat Beethoven te
Wennen gaf, stond het werk met do eerste
symphönie en het eersto pianoconcert op
het programma. Zij ontleent haar lustig
karakter aan de vroegere blazersserenatle;
het strijkkwintet Is dc eigenlijke onder
H i 1 v c 1- s u Dl.
Ongetwijfeld: wat Hubert Cuypers met
zijn Arnstcrdamscho volkskoor „Scholc
Cantorem" doet is bewonderenswaardig.
Hij wekt zijn leden op vol toewijding en
begrip de mooie oudo Nedcriandschc
Volksliederen Kerstlieden en lijzen te zin
gen cn hij weet dit zOó te doen, dat ieder
een moet Luisteren. En dan liet interna
tionale repertoire! Die schat tan oud-Eran-
sclie Kerstliederen in de bewerking van
Gevacrta! Het is een lust voor oor en gc
moed. De feestelijke Haffner-serennde past
eveneens in het kader van dezen avond
en zeker niet minder liet prachtige gele
genheidswerk van Corelll, een concerto
grossó „falto per la notte di natali" liet
zoogenaamde „Kerstna'chtconcert", dat op
gramófoonplatcn is opgenomen.
H li i z o n.
Theo van der Pas geeft een pianorecital
dat de aandacht vraagt om hel tweede
nummer: Tafereclen uit do Loge Landen
van Voormolen. Hiermede bedoelt de
auteur Nederland. Op den omslag staat rlc
Franscne titel in liet Ncderlansch vertaald.
Pnys-Bns werd „lage landen", hotgeen op
z'n minst vreemd mag Worden genoemd;
de componist is toch Nederlander! Enfin,
Alex Voormolen heeft in dit bundeltje fij
ne, kleurige pianomuziek gepubliceerd, die
dc moeite waard is om in do muziekbiblio
theek ceil plaotsjc tc krijgen. Als men do
stukjes dan ook maar speelt! Typisch mys
tiek is Scriahien, een Rus. Hij schrijft 6Cn
zijner etudes in dis kl. terts, waartegen
theoretisch geen bezwaar bestaat; het is
allien geen gebruik. Trouwens, het gehee-
le rauzikalo bewustzijn van Scriabien was
ietwat troebel en de resultaten, waartoo bij
gekomen .is (10 sonaten, impromptus, etu
des, fantasieën enz), lijkt oen ingewikkeld
probleem, dat slechts op tc lossen is door
geesten, die behalve muzikale ook beschik
ken over metaphvsische krachten.
Vrijdag cn Zaterdag.
Do ongeloofelijke hoeveelheid mooie cn
stichtende muziek, die door do omroep
bedrijven zal worden uitgezonden, slaat
iemand als ondergeteekendc met stomheid.
Het is eenvoudig verbluffend. Reeds een
schitterend werk als het Kerstoratorium
van Schtitz, hot Kerstoratorium van Bacli
on tientallen andere meestorvverken noo-
digon uit tot bespreking. Het ts echter een
onbegonnen werk; bovendien is ieder be
kend met de algomeene gestemdheid der
Kórstmuziek. zoodat dit een reden tè meer
is om niet langer een deel van uw aan
dacht tc vragen.
T.
EEN PRAKTISCHE UITVINDING
Het onderzoek van do lichten, die door
een vliegtuig moeten worden meegevoerd
bij nachtvluchten, wordt in Amerika thans
ten zeerete vergemakkelijkt en bespoedigd
door een 60 M. langen donkeren tunnel,
eigenlijk een langgerekte donkere kamer,
waardoor dc nauwkeurigheid van het on-
drzock vijfmaal zoo groot wordt, terwijl
slechts G0?S van liet vroegere werk behoeft
te worden gedaan. In 'do tunnel bevindt
zich een beweegbaar platvorm, terwijl aan
hei ccne uiteinde een fotometer is gemon
teerd, dus een toestel om dc lichtsterkte te
bepalen. Zwarte schermen met ronde ope
ningen worden op verschillende punten
tusschen den lichtbron en den fotometer
geplaatst, zoodat alleen de directe llch.-
6tralen worden gemeten.
KOKEN OP GAS IN DE AKRON".
Het grootste luchtschip ter wereld, dal
kort geleden afgebouwd is. vertoont voor
liet eerst in do geschiedenis der luchtvaart
de opmerkelijke bijzonderheid, dat er op
gas gekookt wordt in plaats van electriscli
verkregen warmte. Dit is gedaan om het
gewicht van de keuken met toebehooren
zoo laag mogelijk tc houden. In plaats van
een zware clectrischc installatie behoeft
men thans slechts een bepaalde hoeveel
heid van het uitstekend brandbare propaan-
gas mee te nemen, samengeperst tot een
vloeistof en bewaard in speciaal gecon
strueerde lichte cylinders, die evenals het
kooktoestel hoofdzakelijk uit aluminium
gestaan.
VLIEGLESSEN BIJ HET UUR
Vroeger eischten de Amerikaansche
scholen een bedrag ineens voor de geheele
opleiding, onverschillig hoo lang deze in
een bepaald geval moest duren. Thans
gaan zij cr meer cn meer too over, de
vlieglessen per uur te laten betalen cn het
Invorderen van het losgeld steeds onmid
dellijk aan ,dc les tc laten voorafgaan. Dc
leerlingen worden hierdoor ten zeerete
aangespoord, hun best te doen en worden
over het algemeen betere piloten dan on
der du oude regeling. De vlieger holen zelf
krijgen daarentegen meer te doen, omdat
velen, die het Uoogo bedrag ineens met
Konden storten, wel in staat zijn om tel
kens de gelden voor 6én lc6 te betalen.
LONDENSCHE BRIEVEN
v Fantastische cijfers over de
administratieve ?org
Dc bevolking sar. c.i jaar hee:t yicgc-
maakt dat er 8.202.3:3 menschen in loonden
wonen, dat is in zoogenaamd „Grooter
Londen'dat do City en de 2S gemeenten
of ..boroughsdie de metropool vormen,
omvat. Maar honderdduizenden menschen,
die Londcnaars geacht moeten worden,
vallen cr buiten. Do bewoners van Ealing
b.v., in het uiterste westen van de stad, bc
schouwen zich "terecht als Londenaars. Hun
woondistrict vormt oen geheel roet do rest
van de stad, even zeer als b.v. Westmin
ster 'n geheel vormt met de City, De midde
len van vervoer zijn dezelfde in en om
Londen Bridge cn in hot genoemde uiter
ste westen. Omnibussen, traras. treinen cn
ondergrondscho sporen gaan ver buiten
hot zoogenaamde metropolitaansche gebied.
Het netwerk van verbindingen bedekt met
het gebied van hol graafschap Londen ook
gebieden van dc graafschappen Middlesex,
Surrey cn Kent, die gebieden n.i. die orga
nisch met Londen zijn samengegroeid. Ook
het aspect van oen buurt als Kaling ia het
westen of Hornsey in het noorden beide
gemeenten liggen in Middlesex) is geheel
gelijk aan de buurten, die dichter bij het
centrum liggen en dio dus eerder door het
monster Londen zijn ingepalmd. De ge
meenten buiten do graafschappen van Lon
den zijn niet in do jongste telling begrepen
geworden. Aangezien zij maatschappelijk,
economisch cn wat trunsport en andere sa
menbindende invloeden betreft, wel dege
lijk bij Grooter Londen bchooren, kan men
haar inwonertal gevoeglijk bij dat van
Grooter Londen optellen. Don krijgt men
een inwonertal ',at de 10.000.000 over
schrijdt.
De administratieve zorg voor deze enor
me gemeenschap is, zooals hierboven reeds
is gebleken in het getal van hot aantal ge
meenten, gedecentraliseerd. Maar naar men
zal weten is er daarenboven een centrale
overheid. Dat is de Londenschc Graaf-
schapsraad, dio zijn bemoeienissen uit
strekt over meer dan S.000.000 menschen
en in ocnigc gevallen zooals watervoor
ziening, overheidsvvoningbouw over de
ganschc 10.000.000.
Wanneer men dat weet, dan verbaast het
niet te hooren dat dc administratieve kos
ten van Grooter Londen die van sommige
kleine mogendheden verro overtreffen. De
jaarlijksche begrooting van den Londen
Country Council (eltljd aangehaald met zijn
initialen L. C. C) bedraagt meer dan
40.000.000.
Ongeveer dc helft van dit bedrag moet in
plaatselijke belastingen worden opgebracht.
De andere helft bestaat uit kosten voor
diensten, als trams en huizenbouw, die hun
rente opbrengen of winst maken (ongeveer
11.000.000) terwijl een bedrag van pl.m.
9.000.000 door do regcering wordt bijge
dragen voor de kosten van Londen's bo-
stuur, omdat veel van de verdiensten voor
Londen van nationaal belang kunnen wor
den geacht.
Het meest fantastische cijfer in de reke
ning van Londen is wellicht do schuld van
de L. C. C, dio maar liefst £124.500.000 be
draagt. en dus aanzienlijk grooter is dan
die van cio meesto Europecscho landen. De
Londensche belastingbotaler zou er ver
schrikkelijk onder lijdon, indien er geen
grooie baten tegenover stonden, die het
bedrog voor den belastingbetaler, dio rente
on aflossing moet opbrengen, reduceeren
tot ongeveer 38.000.000. Als zoodanig be
last dezer schuld het bedrag, dat aan plaat
selijke belastingen rates") moet worden
opgebracht, met 2.000.000. Dit bedrag is
begrepen in cKj totale opbrengst van.
19.500.000 (hierboven genoemd) welke die
?)elastingen moeten verschaffen. Die op
brengst behoeft natuurlijk niet elk jaar
dezelfde te zijn. 2o hangt af van de behoef;
ten voor armenzorg, stadsherstcllingen, ma
te van wegenaanleg enz. De laatste is de
tendenz dalend geweest in eenige gemeen
ten. In ondcre daarentegen en Poplar is
een voorbeeld dat ook buiten Engeland wel
bekend zal zijn, omdat er indertijd zooveel
over tc doen is geweest in het Lagerhuis
blijft de iast van de „ratos" steeds toenc
men, voornamelijk omdat het aantal arm
lastigen er toeneemt. Maar om tot Lon
den terug tc keeren. Dit jaar onttrekt de
L. C. C. „rates" aan de zakken der „rate
payers" op den grondslag van 6s 7Vtd per
pond sterling. Dc plaatselijke belasting
w ordt geheven op do belastbare waarde van
huizen cn land. Belastbare waarde is ten-
naastenbij gelijk aan huurwaarde, zoodat
iemand, die een huis heeft met een belast
bare waarde van GO b.v.', bijna 19 moet
betalen. Dc gezamenlijke belastbare waarde
in het gebied, waarover do L. C. C. zijn staf
voert, bedraagt bijna GO.OöO.OOO en de op
brengst cr uit is dus ongeveer gelijk aan
het genoemde bedrag, dat dit jaar moet-
worden opgebracht.
Lr is goen twijfel aan, dat do raenschen,-
dic deze hoogo plaatselijke opbrengen, er
goede waarde voor in dc plaats krijgen,
aangenomen dat zij voldoende gemeen
schapsgevoel bezitten om de waarde juist
te schatten. De Londensche trams, die eeni
go jaren geleden nog met verlies werkten,
maar thans winst maken, vormen wellicht
het goedkoopste en meest uitgebreide open
bare vervoerstelse! dat de wereld kent. Zc
zijn een ware zegen voor de economisch
zwaksten in deze gemeenschap en vervoe
ren gedurendo een groot deel van den dag
de menschen voor twee stuivers over af
standen, die men in een halven dag niet
zou kunnen afbeonen, afstanden b.v. als
tusschen Den Haag en Roltordam of tus
schen Arnhem cn Dieren, of Utrecht er»
Hilversum. Armenzorg in het gebied vat.
het graafschap is zoo grondig cn zoo uit
gebreid, dat niemand gebrek behoeft te
lijden en niemand dakloos behoeft tc zijn.
Do bedelaars, die den nacht op banken
langs den Thecmsoever doorbrengen, be
wijzen niet, dat dc overheid niet voor hen
zorgt, maar alleen dat zij niet willen dat
de overheid voor hen zorgt. Aan onderwijs,
een van de meest bewonderenswaardige
diensten van den Raad, wordt jaarlijks
meer dan 13.000.000 uitgegeven. Tot nu
toe was bijna do helft van dit bedrag staate-
bijdrage maar nu do bezuinigingsmaatre
gelen zijn ingegaan, moet dit mindor wor
den. De L. C. C. schijnt ochtcr niet voornc-t
mens tc zijn, op zijn onderwijs in to krim
pen, zoodat het vooruitzicht wat dit be
treft, minder gunsiig is voor do beurzen
der T»,rato payers Afgescheiden van do
reeds genoemde 1150 lagere scholen, waar
650.000 jongens en meisjes onderwijs (vrij)
krijgen, heeft dc L.C.C. ook 79 middelbare
scholen onder zijn beheer, waar 30.000 kin
deren van beiderlei kunne algemeene ken
nis opdoon. Het is oen openbaar geheim
dat het onderwijs in die „council schools"
beter is dan dat in „private" en „public
schools", die voor kinderen zijn van wel
gestelde ouders of niet welgestelde ouders,
die zich veel ontzeggen om hun kinderen
naar een zoogezegd deftigo school te kun^
nen zenden. Bovendien is cr nog 'n alomj
vattend cn voortreffelijk werkend stelsel
van ambacht- cn avond-onderwijs, waarvan
200.000 menschen, onder w ie vele volwas
senen, gebruik maken. Tenslotte draagt, het
graafschapsbestuur ook nog bij in dc kos
ten van do Londensche Universiteit.
Geen plaatselijk bestuur heeft den strijd
tegen krotwoningen zoo krachtig aange-,
pakt als het bestuur van Grooter Londen.:
Sedert den oorlog heeft het woningen doen
bomven tot een gezamenlijke waarde vau
bijna 40.000.000. En het gaat nog steeds
met dit werk voort Brandweer, ziekenver-
vóer en rioleering modeldiensten in hun
soort worden beheerd en behandeld doo*
de L.C.C., die hier elk uur van den dag de
bewering logenstraft, dat ovcrheidsbeheeni
in doeltreffendheid en visie tekortschiet 3
