I
AME0SFÖ0Iïf5€lH DAGBLAD
BETALING VAH
ABONNEMENTS-
GELDEN PER GIRO
PRIJSDALING DER ZUIVELPRODUCTEN
Dinsdag 22 December 1931
-DE EEM LANDER"
30e Jaargang No. 151
DERDE BLAD
ORDE VAN VRIJMETSELAREN
GEEN BEZUINIGINGSINSPECTEUR
TE ROTTERDAM
ADM. AMERSFOORTSCH DAGBLAD
SOCIALE GENEESKUNDE
STEUNT ALLEN NAAR VERMOGEN
ACHTERUITGANG VAN
DEN HANE2L
Vergadering van den F.N.Z.
Feestelijke herdenking van het
175*jarig bestaan
Op 25 December 1756 vereenigden zich
te Den Maag de afgevaardigden van de toen
al vele jaren in Holland bestaande Vrij
metselaarslogè en stichtten een nationale
ma^onnieke organisatie, die thans nog on
der den naam van de Orde van Vrijmetse
laren onder het Groot Oosten der Nederlan
den werkt in Nederland. Oost en West-In
dië en Zuid-Afrika. Naast de kerkgenoot
schappen is zij thans de oudste der in ons
land werkzame vereenigingen
Vrijdag is te Den Haag de feestelijke her
denking van dit jubileum gehouden onder
aanwezigheid van een groot aantal leden
der Orde; vertegenwoordigers van buiten
landsche ma<;onnieke organisaties; van d<»
instellingen der Orde en der logos en haar
gebiedsdcelen binnen en buiten 's lands.
Op 18 December werd voor M. de Ko
ningin aangeboden namens de Orde een
exemplaar in prachtband van het Gedenk
schrift, getiteld 175 jaren Nedorlandsche
Vrijmetselarij, zoomede een artistiek uitge
voerde oorkonde, luidende:
De Orde van Vrijmetselaren onder hot
Groot Oosten der Nederlanden betuigt, ter
gelegenheid van haar 175 jarig bestaan haar
oprechte hulde aan Haro Majesteit Ko
üingin Wilhelmjna der Nederlanden.
Moge het den Opperbouwmeester van het
Heelal behagen. Haar vereenigd met Hare
Koninklijke Moeder, haren Gemaal en de
Prinses, nog vele jaren te sparen als hoofd
van den Nederlandschen Staat!
Moge Zij. hoog verheven boven alles wat
de geesten en gomoederen van het Neder
landscho Volk verdeeld houdt, te allen
tijde het levend symbool blijven van de die
pere eenheid, die alle menschen in het Ne
derlandsch staatsverband samenbindt!
Moge Zij als steeds, voorgaan in gedach
ten en daden van Wijsheid, Kracht
en Schoonheid!
Het Hoofdbestuur der vermeldo Orde.
'Afwijzend prae=advies van
weihouder De Jong
Rotterdam, 19 December. B. en W.
van Botterdam hebben prae-advies uitge
bracht op een door wethouder rar. A. de
Jong ingediende motie, waarin de aanstel
ling van een bezuinigings-inspecteur wordt
verzocht.
Blijkens do door den voorsteller gegeven
toclirhting op de motie zou de te benoemen
bezuinigings-inspecteur een onderzoek moe
ten instellen cn rapport moeten uitbrengen
omtrent onderwerpen als uitbetaling van
tarieüoon aan slraatmakcrs, die wegens
ziekte het werk verzuimen, het verleenen
van gratificaties bij ambtsjubilea, het uit
betalen van vergoedingen wegens over
werk, hot gebruik van auto's door burge-
meostcr cn wethoudors, de kosten van het
vervoer voor den dienst van gemeente
werken, do wijze, waarop ingevolge de be
palingen van hot ambtenarenreglement
straffen worden opgelegd, het in dienst
houden van gehuwde ambtenaressen, enz.
In hun prae advies zeggen B. on W. dat een
Onderzoek naar de regelingen welke in de
gemeenten Amsterdam. Den Haag en
Utrecht zijn getroffen heeft uitgewezen,
dat men daar met een bczuinlglngs-lnspcr
teur iets anders bedoelt, dan bij de raads
debatten in Botterdam voor oogen moet
hebben gestaan. Do commissie voor de fi
nanciën, naar wier oordeel is gevraagd.
heeft er op gewezen, dat de aanstelling,
van een bezuiniglngs-inspecteur tot zorge
loosheid en minder oplettendheid bij de
ambtenaren zou kunnen leiden en dat te
vens zou moeten worden gevreesd, dat niet
al'con liet college van B. cn W. maar ook
de rand zich van de verantwoordelijkheid
voor een zoo goed mogelijk beheer outlast
zou gevoelen. Op grond van deze en andere
overwegingen meent de meerderheid van
deze commissie do aanstelling van een
hczuinigings-inspecteur vooralsnog te moo-
ten ontraden.
B. en W. zeggen vervolgens, dat in ver
band met het verwerpen van de motie-
Dulilh, waarin een bezuinigingscomniissie
werd gevraagd, mag worden aangenomen,
dat op het denkbeeld om een ambtenaar te
benoemen, die, los van iederen persoon, los
van ieder lid van hel college, zelfstandig
verschillende zaken aan den raad zal moe
ten blootleggen, voor het tegenwoordige
niet verder behoeft tn worden ingegaan. Bij
hun overwegingen is het college er dan
ook van uitgegaan, dat, indien een beznlni-
gings inspecteur zou worden benoemd, deze
zijn voorstellen bij het dagelijksch bestuur
der gemeente zal moeten indienen B. en
W. zijn in meerderheid lot de conclusie ge
komen, dat met de benoeming van een
bezuinigings inspecteur het zoo gecompli
ceerde bczuinigings vraagstuk niet wordi
opgelost. Het terrein van dergelijke ambte
naren Is beperkt, oindat zij zich moeten
bopalen tot het beheer cn zich niet kun
non begeven op het gebied van het beleid
Vallen de normen, die op dit gebied bclioo-
ren te gelden, buiten de beoordeeling van
een bezuinigings-inspecteur, dan zullen zijn
adviezen slechts betrekking kunnen heb
ben op de inrichting van don dienst. Hoe
wel de gemeente Rotterdam in de kringen
van degenen, die tot oordoelen bevoegd
zijn in het geheel niet bekend staat als een
gemeente waar het geld gemakkelijk wordt
uitgegeven, wordt naar verdern vorsobc
ring gestreefd en men zal niet schromen
een ambtenaar, of zoo noodig meer ambte
naren met een bepaald onderzoek te belas
ten. De meerderheid van het college ziel in
de aanstelling van een bezuinigings-inspec
teur vooralsnog geen hoil en zeker geen
middel om het doel te bereiken, dat met de
motie wordt beoogd. Een minderheid van
tiet college is van oordeel, dat de bonne
ming van een bezuinigings-inspecteur zal
kunnen leiden, dat ten aanzien van ver
schillende onderdoelen van de gemeentelij
ke huishouding verbeteringen zullen wor
don verkregen.
SMITS.
INBRAAK.
Rotterdam, '20 Dcc. Zaterdagnacht is
Ingebroken in de woning van B. L. van W
in dc Adricn Milderstraat alhier. Uit een
kast worden 1 300 ontvreemd, alsmede en
kele gouden sieraden.
DE LEEUWERIK TE HEDAN.
Bi) de K.L.M. is bericht ingekomen, dat
de Leeuwerik don 20en Doe om 5.07 uit
Rangoon is vertrokken en met tusschen-
landingen te Bangkok van 9.22 uur tot 10.23
en te Aloretar van 15.06 uur tot 15.30 uur
om 17.13 in Medan is aangekomen.
100 JAAB KADASTER.
Amsterdam, 21 Dee. Den 2en Januari
1932 bestaat het kadaster honderd jaar.
Deze rijksinstelling werd oorspronkelijk
opgericht met het doel de grondbelasting
zoo billijk mogelijk to heffen, waartoe een
opmeting on in kaart heenging van hot ge
heels land noodig was.
Langzamerhand echter is de beteekenis
van het dienstvak belangrijn toegenomen
cn het fiscale dool zelfa op liet tweede
plan geraakt. Het eeheele grondcredioi
steunt oji het kadaster; onteigeningen
stadsuitbreidingen, ruilverkaveling, aan
log van wegen, kanalen enz. ontleenen hun
gegevens voor een groot deel aan het ka
dastrale arciiief, dat een schat van gege
vens bevat met betrekking op grondeigeu
dom. eigondomsgrenzon en zakelijke rech
ton Een technisch hoogstaand korps van
landmeters en tepkonaars zorgt voor de da
gelljksehe bijhouding en streeft er voort
durend naar den lechnischen grondslag
uit te breiden en zoo noodig te verbeteren
Onze bU den GIRO-DIENST aangesloten
abonné's wijzen wy op de bestaande gelegen
heid om de abonnementsgelden voor het
Amersfoortsch Dagblad leder kwartaal AUTO
MATISCH van hun giro-rekening te doen af
schrijven. Deze automatische afschrijving
brengt met zich een besparing van incasso
kosten, geen geloop met de kwitantie aan de
deur en voor ons een vereenvoudiging van de
Administratie.
Abonné's, die ons ingaande 1 Januari a.s.
willen machtigen abonnementsgelden automa
tisch van hun postrekening te doen afschrij
ven, verzoeken wij opgave van hun naam en
adres, opdat w|j een machtigings-formulier
ter invulling kunnen toezenden.
Gevaar voor maatregelen in het
belahg der volksgezondheid
Te Amsterdam hield de NederJandscbe
Vereeniging voor Sociale Geneeskunde haar
algemecne vergadering.
In zijn openingswoord wees de voorzit
ter, dr. v. d. Hoeve, erop, dat we leven
onder den druk van den origunst der tij
den. alom stilstand van evolutie, ja zelfs
involutie zien dreigen. Onze zorg is het, dat
«K>k niet de maatregelen In het belang der
volksgezondheid, zoowel op het gebied van
oen praeventieve werk als op dat der or
<anlsatie van voorzorg en hulpverleening
s'ovaar loopen. Ingekrompen te worden of
vooral ook In haar normale ontwikkeling
gostoord te worden. Velen, zelfs onder de
dragers van het gezag, beschouwer^ de so
ciale maatregelen in het belang der volks
gozondheid nog als een luxe artikel, ver
getonde dat curatieve of palliatieve maat
regelen veel duurder uitkomen dan pr*
ventieve en ook dat georganiseerde- eura
tieve zorg minder kostbaar is dan verzor
ging zonder orde of regel of zonder verz*
kering.
De werkkracht van den mensch, berus
lond op gehouden of herkregen gezondheid.
Is naast bodem materiaal en voorraden
het eenige woreldkapitaal van de mensche
lijke samenleving. Daarnevens staan de
ideëele belangen, niet in cijfers te waar
deeren en toch een essentiële noodzake
lljkheid zoowel voor het individu als voor
de massa.
Juist om deze reden heet de voorzitter
de gasten (o.n. den voorzitter van den ge
zondheidsraad) en leden welkom, dank
baar de belangstelling constnfeerende van
velen hunner, die een plaats van beteeke
nis innemen in de organisatie van de ho
vordering der volksgezondheid Uitbrei
ding van bovengenoemde maatregelen is
thans meer aan de orde dan ooit om in
zinking van de volkskracht juist thans te
voorkomen nu de slechte tijden al zoovele
wonden slaan. De Instelling van medisch
schooltoezicht In Drente tijdens een om
stige lokale crisis In een deeHder provincie
is een recent voorbeeld ten goede. Een bij
zonder woord van welkom geldt prof. dr
•I. M. Baart do la Faille, die in de vooraf
gegano huishoudelijke vergadering tot
voorzitter is gekozen, ook de nieuwgekozen
bestuursleden L. Veeger en Chr. Mol wor
den met hun verkiezing geluk gewenscht
Als scheidend voorzitter bracht dr. v. d
Hoeve zijn dank aan de leden van het be
staande bestuur en aan de redactie van
het tijdschrift voor sóciale geneeskunde, in
het bizonder nog bovendien aan den secre
taris.
Alvorens de besprekingen begonnen
sprak het bestuurslid dr. C. J. van der Loo
den aftredenden voorzitter met eenige ge
voclvolle vtfoorden toe, daarbij in het licht
stellend, wat v. d. Hoeve heeft gedaan
eerst als secretaris, toen als voorzitter van
de voormalige vereeniging van schoolart
sen en thans als voorzitter van de A.N.Y.
van sociale geneeskunde in de eerste an
derhalf jaar van haar bestaan.
Dan was het woord aan dr. L. Veeger ter
inleiding van het onderwerp: „Consultatie
bureaux en Huisarts" die zijn in het De
cembernurnmer van het tijdschrift voor so
ciale geneeskunde opgenomen inleiding nog
nader toelichtte.
Daarna vologde een levendige discussie,
waaraan deelnamen: dr. Rlbbius, samen
steller van het rapport over hetzelfde on
derwerp van de centrale commissie van de
Maatschappij tot bevordering der genees
kunde, de directeur van den geneeskundi
ge.n en gezondheidsdienst te Amsterdam,
de heer Heijermans. dr. De Rooy, genees
kundige bij de Rijks Verzekeringsbank, de
heer Ter Cock, voorzitter van den Raad
van Arbeid te Amersfoort en dr. Teisser
directeur van den G. G. D. te Rotterdam.
De avondvergadering was gewijd aan het
onderwerp: „Een jaar ziektewet". Hierover
waren Inleidingen verschenen in het tijd
schrift voor sociale geneeskunde van dr
E. J. Bunlng, directeur van de Centrale
Onderlinge en van mr. dr. J. van Bruggen,
voorzitter van den Raad van Arbeid te
Dordrecht
In debat traden dr. Bakker, voorzitter
van den Raad van Arbeid te Nijmegen, dr.
de Rooy, dr. Niemever. e. a.
Hebt ge reeds Uw bijdrage gegeven voor het
Crisis comité? Zoo neen, doe het dan heden
bij onze administratie of stort Uw bedrag op
ons gironummer 47910.
DE COMMUNISTEN EN DE ACTIE DER
WERKLOOZEN.
Geen spoedvergadering van den
Amsterd. Raad.
Amsterdam, 19 Dec. Do Communisti
sche Raadsfractie had verzocht, den Raad
in spoedvergadering bijeen te roepen in vor-
band met dc ernstige gebeurtenissen der
laatslê dagen als gevolg van de weigering
van het Gemeentebestuur om te voldoen
aan het verlangen van do werklooio arbei
ders tot slechts éénmaal stempelen per dag
De Burgemeester heeft naar aanleiding
van dit verroek onder de aandacht van de
Communistische Raadsfractie gebracht, dal
daargelaten hot feit, dat ingevolge art. 46
der Gemeentewet een vergadering van den
Baad rechtens alleen kan worden gevraagd
door eon vijfde der Raadsleden, derhalve
door ten minste negen leden, In de zitting
van den Baad van 24 November 1931 hel
door het raadslid A F. Huizinga Ingediende
voorstel om te bepalen, dat door do werk
looze arbeiders In plaats van tweemaal,
slechts éénmaal per dag zou worden geslem
peid, met 35 tegen 3 stemmen werd verwor
pen.
Waar door don Raad alzoo nog zeer on
langs te dezer zake een beslissing werd ge
nomen. heeft de Burgemeester de bedoelde
Raadsfractie medegodeeld, dat er geen cn
kcle aanleiding bestaat om aan gemeld
verzoek te voldoen.
De gevolgen van de buitenlandsche
contingent eering
Amsterdam. 21 Dcc. De Algemeene
Ncderlandsche Zuivelbond hield heden
middag een algemeene vergadering onder
leiding van Dr F. E. Postbuma. Deze beet
le in het bijzonder welkom den heer Jous-
tra. Rijkslandbonwcónsulent tc Berlijn. De
groote opkomst op deze vergadering be
wijst spreker, dat er Iets bijzonders aan
de hand is. In den loon van de vergade
ring zal dat blijken, maar Spr. wil toch
wel vast constateeren, dat de toestand,
waarin de zuivelhandel verkeert hollen-
Herwijs is teruggegaan. De oorzaak daar
van ligt buiten onze landserenzpn Meer
malen heeft Spr. er op gewezen, dat een
goede organisatie daartegenover behoort te
staan
De secretaris, de beer J. A. Geluk, deed
verschillende mededeelingen. o.m. over de
prijzen der producten
De prijzen van alle zuivelproducten heb
ben gedurende hét geheele jaar vrij be
langrijk beneden die van het vorige iaar
gelearen
Bij alle zuivelproducten trad de groote
prijsdaling in na den val van het pond
Kierling. gevolgd door dien van het betaal
middel in de Scandinavische landen De
contingenteering van den invoer in Frank
rijk en de deviezenverordeningen in
Duiischland, drukken den invoer dezer
landen en oefenen daardoor tevens een on-
gunstigen invloed op de prijzen uit.
Over de moeilijkheden bij den afzet,
werd medegedeeld, dat de hooge invoer
rechten speciaal wat melkproducten en
boter betreft - in Duitschland waar men
tengevolge van de financieel moeilijkheden
van dezen zomer, bij noodverordening
m.iatregelcn heeft getroffen, den invoer
van land- en tuinbouwproducten 6terk be
lemmeren. De importeurs kunnen zich
slechts met opoffering van veel moeite en
tijd van deviezen voor den invoer voor
zien. terwijl lang niet iedereen, die zou
willen importeeren. voor deviezen in aan
merking kan komen en er steeds meer be
perking in de deviezen-afgifte komt, zoo-
lat deze regeling ten ©lotte gelijk staat
met een gedeeltelijk invoerverbod.
De koersdaling van het pond sterling
hoeft aan verschillende exporteurs van
zuivelproducten gevoelige verliezen be
zorgd.
Van ernstiger en meer blijvend karakter
dan ieze directe verliezen, die de waarde
daling van het Engelsche geld tengevolge
heeft, is de koersdaling van het geld in
Denemarken, waardoor dit land vooral op
de wereld-botermarkt eon gevoelige con
current geworden is. daar het bij den bui-
digen stand van de kroon uit dezen
hoofde ongeveer 30 pet. lager kan aanbie
den dan wij
YVat er verder in Engeland op het ge
bied van invoerrechten ten aanzien onzer
producten zal gebeuren, moet nog worden
afgewacht. Wanneer men echter ziet wat
wat er van Engelsche zijde gedaan wordt
om aan artikelen van Britschen oorsprong
en die uit do Dominions de voorkeur te
geven, dan moeten wij tot de overtuiging
komen, dat er wor onzen export ook in
dat land niet veel goeds te wachten 6taat
De contingenteering in Frankrijk, waar
onder 6edert 30 September ook do zuivel
producten vallen, Is de ergste maatregel
voor onzen export, die men tot nog toe
van buitenlandsche zijde getroffen hoeft.
Het is een gedeeltelijk invoerverbod, dat
voor den geregelden handel des te funes
ter werkt, naarmate het aan minder rege
lingen gebonden i6. zooals thans voor onze
producten het geval is, doordat geen con
tingent per land, doch algemeene contin
genten zijn vastgesteld.
Zooals bekend hebben er reeds een twee
tal conferenties met vertegenwoordigers
der Franscre regeering plaats gehad, om
te trachten tot een voor ons land gunsti
ger regeling te komen Het is thans nog
niet mogeMjV: na te gaar. in hoeverre hier
van succes kan worden verwacht, maar
wij hebben toch wel eenige hoop. dat de
contingenteeringsmaatregelen na 1 Januari
a.s. te onzen gunste zullen worden gewij
zigd.
Tn verband met de buitengewone facto
ren, welke den laatsten tijd invloed uit
oefenen op den internationalen boterprljs,
waardoor deze meer gedrukt wordt dan
onder normale omstandigheden het geval
zou zijn, heeft de binnenlandsche markt,
mede door het toenemende verbruik, de
neiging om in sommige weken vrij aan
zienlijk hooger te liggen dan de buiten
landsche. Dit veroorzaakt groot moeilijk
heden voor de bedrijven, die in hoofdzaak
op export zijn aangewezen, waartoe vnL
de coöp verkoopvereenigingen behooren.
Om deze moeilijkheden te ontgaan, hebben
verkoopvereenigingen getracht de binnen
landsche markt te drukken door het doen
van aanbiedingen tegen internationalen
prijs. Hierdoor wordt echter afstand ge
daan van de mogelijkheid om van den hoo-
geren binnenlandsrhen prijs te profiteeren.
Dit is tegen het belang der boeren, die
toch al tegen een veel te lagen prijs moe
ten produceeren. zoodat uitgezien moet
worden naar een middel om dit te voor
komen. Dit middel is te vinden door het
betalen van een toeslag op den export Het
geld hiertoe kan gevonden morden in een
omslag over alle geproduceerde boter, zoo
dat in dezen samenwerking van alle bo-
terproducenten noodig is. zal men een der
gelijke regeling zonder regeeringshuip
kunnen treffen.
Hiertoe zijn thans besprekingen over dit
onderwerp in alle aangesloten bonden ge
houden. met het resultaat, dat overal in
principe besloten is om aan de tot stand-
koming eener zoodanige regeling mede te
werken. Zal deze regeling echter effect
hebben en uitvoerbaar zijn. dan dienen ook
de particuliere zuivelfabrieken hieraan
mede te werken.
Ook uit anderen hoofde bestaat thans de
wenschelijkheid eener samenwerking in
crlslsverband met de andere op zuivelge
bied werkende organisaties, waartoe wij
de V.V.Z.M. en de B. v K. rekenen.
Wij denken hierbij aan de te treffen
maatregelen met het oog op de contigen-
teerlng in Frankrijk, doch ook op ander
gebied kan het straks noodzakelijk blijken
dat er een orgaan dezer organisaties be
staat, dat regelend kan optreden.
Het bestuur meent daarom over prirÜ-
pieel6 en andere bezwaren, die een derge
lijke samenwerking in meer normale tij
den ongetwijfeld in den weg zouden staan,
tijdelijk te moeten heenstappen en heeft
daartoe besprekingen gevoerd met de be
sturen der beide genoemde organisaties.
Deze besprekingen hebben voorloopig tot
een gunstig resultaat geleid.
Het bestuur ziet deze samenwerking* in
de oprichting van een crisis-zuivel-burvjau,
waarvan de drie genoemde vereenigingen
lid zullen zijn en waaronder regelingen,
zooals die ten aanzien van den boterprtjs
en de contingcnteeriruz van den export
kunnen worden uitgevoerd, met medewer
king van eventueele andere groepen van
belanghebbenden bij een of ander onder
deel
Naar aanleiding van deze mededeelingen
werd door een der aanwezigen gevraagd,
of onze Regeermg zich ook al met de Diiit-
6che Regeering in verbinding heeft gesteld
over de deviezen
De voorzitter deelde mede. dat aan het
bestuur niet bekend is. dat de Regeering
zich met Duifschland in verbinding heeft
gesteld over de deviezen, maar wel met
de Regeerine van een ander land. Spr.
meent dat die onderhandelingen kunnen
leiden tot onderhandelingen met andere
landen.
Bfj de hierop volgende bestuursverkie
zing werd herkozen Prof. B van den Burg
te Wagen in een.
Bij de behandeling van de begrooting
deelde de Voorzitter mede. dat door het
Bestuur aaD het Dagelijksch Bestuur is
opgedraeen de salarissen te herzien in da
lende lijn Na deze mededeeling werd de
begrooting goedgekeurd.
Tn behandeling kwam daarna het on
derwerp: de samenwerking der zuivelfa
brieken onderling.
Door den stcretarls. den heer Geluk,
werd meegedeeld, dat dit on lerwerp geko
men is in den crisistoestand. Dc stemming
in de verschillende bonden over dit on
derwerp is, dat alle verschillen ter zijde
gezet moeten worden en dat er een weg
moet gezocht worden om te komon tot een
crisis sa menwerking.
Men moet dus met de andere bonden ko
men tot een crisisverband Deze maatrege-
.en zullen gesteund moeten worden door
de Regeering. Er moet voorts komen een
centraal punt waaruit gehandeld moet
worden in crisisverhand.
De Bond van Kaasm-iducenten en de
Bond van particuliere fnbrlekpn. zoo werd
verder medegedeeld. hebhr>n daartoe repds
besloten en door den F.N Z zullen drie
afgevaardigden benoemd worden.
Na een korte discussie werd aldus vast
heid, waarna de vergadering werd go-
sloten.
A.s. WOENSDAG 12—4 uur
wederom „VOLKSVISCHDAG",
4 an 5 mooie gebakken visschen
voor 1 kwartje!
IJm- VIschh. Utreehtschestraat 40.
„Het gesprek van den dag".
