AM EPS F OORTS C1H DAGBLAD
NIEUW PARIJS
„DE VERKEERSWERELD OP HAAR KOP"
brug en \v:get:3ouw
in razend tempo
DRINKSERVIEZEN
BETALING VAK
ABONNEMENTS
GELDEN PER GIRO
Donderdag 24 December 1931
-DE EEMLANDER"
30e Jaargang No. 153
Een laisser-aller op
verkeersgebied
Onze Postvliegers
onderweg
DERDE BLAD
KRISTAL en GLAS
I PULL-OVERS en t
SLIP-OVERS
in groote keuze
Fa. B. KRAAL
Langestraat 26
Lijstenmakerij en Kunsthandel
„BLIKSEMAFLEIDER'
De Fa. M. R. N. Oosterveen
Prijscourant 8$ <S2j8"'!j$
STAATSHOOFDEN VOOR DE
MICROFOON
ADM. AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Worden er kanalen gegraven zonder
dal er blijk van behoefte aan
verkeerswegen Is te water?
In hst laatet verschenen Tijdschrift „Spoor-
en Tramwegen'' schrijft de redactie een ar
tikel onder bovenstaand opschrift. Wij ont-
leenen er het volgende aan:
Er is een teveel aan verkeerswegen en
verkeersmiddelen! Het. gevolg Is dat het
eigenlijk allen verkeersondernemingen
slecht gaat, ook al ware er geen algemeene
crisis. Afogen we woordvoerders der binnen
scheepvaart gelooven, dan ziet het er voor
de schippers allerbedroevendst uit. Op de
protest vergaderingen tegen de verhoogde
henzinebclasting werd een donkere schilde-
lij opgehangen van do noodlijdende bedrijfs
autohouders. En hoe het met de spoorwegen
gaal, dat is onzen lezers bekend.
Het is nu eenmaal een waarheid, dat er
een hopaalde hoeveelheid personen en goe
deren te vervoeren valt, welke niet voor
willekeurige uitbreiding vatbaar is; de op
brengst van dat vervoer is daarom beperkt
en men kent het spreekwoord van do var
kens en de spoeling. Welnu, de spooling be
gint voor allen reeds bedenkelijk dun te
worden.
Toch gaat Waterstaat door in razend tem-
op bruggen en nieuwo verkeerswegen te
bouwen. Waterstaat lijkt soms wel synoniem
met Werkverschaffing. Zooals het ideaal van
een Pruisisch vorst was, dat ieder onder
daan 's Zondags een hoen in den pot had,
zoo is het ideaal, waarnaar de Minister van
Waterstaat schijnt te streven, dat over 25
jaar op elke 30 inwoners een motorvoertuig
voor zal komen; zie do laatste begrooting
van het Wegenfonds. Onderwijl graaft men
lustig kanalen, terwijl van behoefte aan ver
keerswegen te water niets blijkt.
Te land en te water viert de „ingenieurs-
sport," waarvan wijten Professor Troub zoö
gaarne sprak hoogtij en het schijnt of de
honderden millioonen voor het grijpen
lies""
Onderwijl worden den spoor- en tram
wegen, die er eenmaal zijn en die zoo geëx
ploiteerd worden, dat zij de vergelijking met
soortgelijke verkeersmiddelen, waar ook tal
wereld. in technisch en economisch opzicht,
glansrijk kunnen doorstaan zware lasten
opgelegd. De belemmerende wettelijke voor
schriften, nog dateerende uit den tijd, dat de
ijzeren wegen een soort van verkeersmono-
poiie hadden, blijven ongewijzigd gehand
haafd. Gelijktijdig worden de concurrenten
die door soortgelijke voorschriften niet ge
troffen worden op de spoorwegen losge
laten. Autobusconcessies worden door Gede
puteerde Staten kwistig verleend als een
klein particulier- of streekhelang daarbij be
vorderd wordt. Van het groote gemeen
schapsbelang. dat de spoorwegen dienen,
trekken die colleges zich als regel niets en
niemendal aan. In hooger beroep ontvangen
de spoorwegen geen steun. En, wanneer
straks wegens de bedroevende cxploitaticuit-
i
A
Reiger
title
Amsterdam
Boedape-st
Belgrado
of
17-12
Amsterdam
Parijs
17-12
Marseille
Rome
Brindisi
22-12
Athene
Mersamtruh
23-12
Cairo
Ghaza
Ruthawolls
Bagdad
23-12
Bes ra
Boeshir
Dj ask
22—11
Karachi
Jodpoer
21—IV
Allahabad
Calcutta
20-11
Akyab
Rangoon
Bangkok
18-12
Kolilak
Penang.
Medan
18-12
Palpmbang
Batavia.
18-12
Bandoong
Y
i
In
Europa kan thans uit
twee
route,
gekoten worden Betden zijn achtereen
volgens in
bovenstaand staatje
opge
nomen.
Vertrek van het eerstvolgende pnsfvllee
tuig van Amsterdam 24 Decpmher 193'
komsten oon lijn moet vervallen, wordt he
mel en aarde bewogen, om het verliesgevend
bedrijf der gemeenschap in stand to houden.
Reeds vroeger toonden we aan, dat de Re
geering toestaat, dat een andere verkeers
onderneming in het vervoersgebied der No-
derlandsche Spoorwegen doordringt, onder
het motto: dat do nieuwe ondernoming vol
doenden waarborg biedt, dat liet autobus-
verkeer „op behoorlijke wij2o" zal worden
uitgeoefend. Dat motief geldt voor groote en
belangrijke trajecten. Aan vervoerseconornln
aan het heden en de toekomst der spoorwe
gen die .jammer genoeg" niet gemist kun
nen worden en van wie men een goede
„service" en lage tarieven verwacht, wordt
niet gedacht
En wanneer do Regeering wel eens aan do
schade denkt welko in strijd met het alge
meen belang, aan de spoorwegen wordt toe
gebracht, dan heet het: „nu ja schade is er
wol, maar zóó erg is het toch niet!"
Ondanks de Instelling van de Stoatsconv
missie-Patijn wordt de verkeers-chaos in Ne
derland met den dag grootcr en gezien de
mentaliteit hij Gedeputeerde Staten en bij
Waterstaat waar men noch op de kleintjos.
noch. op de grooten let, waar men het ver-
keersvraagstuk dat ais zoovele andere ook
een financieel vraagstuk is, niet in zijn ge
heel overziet waar men daardoor in dezen
benardon tijd lukraak mot honderden milli-
oenen jongleert, in plaats van te overwegen
hoe met do weinige beschikbare middelen in
matig tempo een voor de geheele laudshuis-
heudtng bevredigend resultaat kan worden
bereikt, lijkt het dringend noodig, dat zoo
spoedig mogelijk een Economische Vervoer-
raad wordt ingesteld in den vorm van eene
kleine werkcommissie. Deze zou dan den
Minister van Waterstaat, die voor 80 in
beslag genomen wordt door eigenlijke water-
staatswerkzaamheden en slechts voor 20
beschikbaar is voor do behandeling der
vraagstukken op verkeersgebied, terwijl de
Horculesarbeid, welko te verrichten is, een
krachtpersoon van de eerste orde in zijn ge
heel opeischt van advies kunnen dienen
hij de beoordeeling van het economisch nut
van alles wat op bet vervoerwezen betrek
king heeft d.w.z. van vragen op het gebied
der schoepvaart, van kanalenaanleg, wegen-
en bruggenaanleg en verbetering, van we
genfonds, autobusconcessies, spoor- en tram
wegvraagstukken, luchtvaart e.d. In den
huidlgen milioenen verslindenden, verkeers
chaos zou dan althans orde kunnen komen.
Het wordt meer dan tijd, dat de tegen
woordige en toekomstige gevaren van het
iaisser-aier op verkeersgebied scherp onder
de oogen worden gezien en dat de verkeers-
wereld weder met beide voeten op den be-
ganen grond worde gezet. Alle verkeersluxe
is als alle luxe in afzienbaren tijd uit
den booze.
Dat het komende jaar 1932 het begin der
saneering reeds moge brengen!
Luxe en misère,
Ir. W. J. Burgersdijk, directeur der Noord-
Zuid Hollandsche Tramweg Maatschappij te
Haarlem, maakt in het heden verschenon
nummer van Spoor- en Tramwegen" de vol
gende opmerkingen ten betooge dat wij,
óók op vervoersgebied, in Nederland boven
onzen stand leven.
We leven boven onzen stand, er is te veel
luxe. We hooren het van alle kanten en ne
men deze woorden gewillig In den mond
als we tot de oorzaken van de huidige mi
serabele toestanden willen doordringen of
den omvang ervan verklaren. Wij hooren
het van onze regeering en voelen groote
sympathie voor haar krachtigeu wil. om
nu zij de steunen der overladen civilisatie
hoort kraken haar schoudors eronder te
zetten.
Die schouders zullen een oogenblikkelijko
catastrophe kunnen voorkomon daar
naast moet gezorgd worden, dat de natuur
lijke 6teunen de vracht blijvend zullen kun
nen torsen. Er moet afgeladen worden.
En daarvoor komt in do eerste plaats dat
gene in aanmerking, dat uit een neiging tot
luxe, verkeerdelijk werd opgaladen. Deze
overlading te onderkennen is niet altijd!
makkelijk, vooral niet achteraf; haar trach-
ten te onderkennon is in dezen tijd echter
plicht
Ook bij het openbaar personenvervoer is
veel overlading, veel misplaatste luxe, die
Oen vorderfelljken invloed heeft en in de
naaste toekomst nog in vergroote mate zal
hebben op de economische ontwikkeling
van het personenvervoer. Ik doel op de vele
autobuslijnen, die in het leven zijn geroepen
naast bestaande vervoermiddelen, hoewel
daarvoor slechts zeer weinig aanleiding be
stond.
Veelal gold door do instelling de overwe
ging, dat het belang van enkelen of meerde
ren ermede gediend werd. Tegen deze over
weging zou geenerlei bezwaar behoeven te
bestaan, als de, meestal veel uitgebreider
belangen dienende bestaande vervoermidde
len er niet door geschaad werden en dik
wijls zeer ernstig. Als dit laatste het geval
is, dan mag niet toegegeven worden aan
deze. In de jaren na den oorlog zoo sterk
gegroeide neiging, elke nieuwe onderneming
ais een uiting van energie en ruimheid van
blik aan te zien. Dan moet beseft worden,
dat het sanctioneoren daarvan wellicht juist
aan slapheid en verblindheid, aan het toe
geven aan een verlangen naar luxe, is toe
te schrijven. Dan moet beseft wordon, dat
tvij op den duur niet boven onzen stand
ook niet op vervoersgebied kunnen blij
ven leven.
Zoo is indien er tusschen Amsterdam
en Zandvoort, waar dagelijks in beide rich
tingen meer dan 90 trams en treinen ioopen
het instellen van een autobusdienst, luxe.
Zoo zijn aangevraagde autobuslijnen van
LANGESTR. 35 TEL. 308
»0- C 0-0-0-C—O-O-O-O-O-O-^VAy
ftrnb. weg 32 Tel. 1069
Het adres voor Cadeaux
Steecis Iets aparts tegen
billijke prijzen.
Haarlem naar den Haag en van Leiden naar
Amsterdam, luxe, van Noord'.vïjk naar Am
sterdam, luxe.
Zoo zijn vele soortgelijke lijnen, luxe.
Overal in cfen lande gevallen, waarin is of
wellicht nog wordt toegegeven aan een ver
langen naar eenig meerder gemak, eenig
mindere moeite.
Het overstappen werd als groot bezwaar
aanvaard, een geringe besparing in tijd een
belangrijk voordeel geacht, belde voor zich
ernstig genoeg om nieuwe vervoermiddelen
te scheppen en oudere, veelal beter en eco
nomischer, te nonchaleeren.
Laat men zich toch bezinnen.
En deze bezinning behoeft niet te leiden tot
mindere ontwikkeling van de autobus daar,
waar het oude vervoermiddel zijn plaats aan
haar behoort in te ruimen, die bezinning zal
wol dienen te voorkomen, dat het algemeen
vcrkeersbelang vroeger of later wordt ge
schaad door een concurrentie, die geboren
werd uit eischen, welke zich op den duur
moeten wreken en welke ontstonden uit een
verderfelijk verlangen naar totaal overbodi
ge luxe.
EEN BURGEMEESTER ZONDER
GEMEENTERAAD.
Het eenlge raadslid gaat de
gemeente verlaten.
Wij lezen in de Maasbode
Do op één na kleinste gemeente in Lim
burg, n.l. Mesch, heeft sinds 1 September een
raad. welke bestaat uit één raadslid, die
tevens wethouder is.
Naar wij vernamen, zal dit eenige raads
lid en tevens wethouder met 1 Maart a.s. de
gemeente .metterwoon verlaten.
Volgens do ingezetenen zullen er voor
een eventueele verkiezing geen candidaten
meer beschikbaar zijn, daar allen voor het
lidmaatschap van den Raad zullen bedan
ken. Medio September heeft oen 35-tal per
soncn een verzoekschrift aan H. M. de Ko
ningin gezonden, waarin verzocht wordt,
de gemeente Mesch in te lijven bij de ge
meento Eysden.
BEZUINIGING OP LEGER-UITGAVEN.
Naar het Vad. verneemt zullen, afgezien
van do reeds aanzienlijke bezuinigingen op
de legeruitgaven. verkregen door bet niet
laten doorgaan van de manoeuvres en het
niet oproepen van verschillende herhallngs
lichtingen, ook nog meer bezuinigingen
worden toegepast, o.a. door het beperken
van schietoefeningen In do legerplaats bij
Oldebroek en het aanzienlijk besnoeien op
kaderoofeningen in het terrein, to houden
door de divisiecommandanten en den com
mandant der Lichte Brigado.
O. L. VR. GASTHUIS TE AMSTERDAM.
Aftreden dr. N. P. van Spanje.
De geneesheer-directeur van het O. L. Vr.
gasthuis te Amsterdam, dr. N. P. van Span
je, zal in den loop van het volgend jaar
wegens het bereiken van den 70-jarlgen
leeftijd zijn functie neerleggen. In te 'sHer
togenbnsch verschljnondo bladen wordt go
meld, dat dr. L. A. M. van der Spek, direc
tcur van het Groot Ziekengasfhuis te 's Her
togenbosch, is aangezocht opvolger van dr.
Van Spanje te worden.
PERSOVERZICHT
Het initiatief voorstel Albarda
inzake mobilisatie
Wij lezen in de Maasbode:
Met groot trompetgeschal kondigt het te
genwoordig veelkoppige partijorgaan der
D. A. P. de indiening aan van het initia
tief- voorstel der socialistische Kamerfrac
tie tot wijziging der Grondwet inzake de
mobilisatie van 's lands woerniacht
Knallende opschriften moeten de aan
dacht trekken op dit stukje vuurwerk. De
verzekering, dat „heel het economisch le
ven er mede gemoeid" is, of de Staten Ge-
neraal hun sanctie geven of weigeren vóór
dan wel na een mobilisatie-besluit, duidt
al aanstonds op den hoogen ernst van deze
roode reclame-manoeuvre.
Y'olgens de huidige grondwet kan dc ko
ning geen oorlog verklaren dan na voor
afgaande toestemming van de Staten Ge
neraal. Een bevel tot mobilisatie echter
gaat rechtstreeks van hot hoofd van staat
uit, mot dien verstande intusschen, dat aan
de Staten Generaal onver wtyld do ge
legenheid wordt geboden dat bevel al dan
niet te bekrachtigen.
Het is duidelijk, dat op het kritieke me
rpent, als er voor de onafhankelijkheid on
zer volksgemeenschap gevaar dreigt, elk
uur uitstel noodlottig worden kan; en met
het oog daarop is klaarblijkelijk do rege
ling getroffen z9oals zij in do vigeerende
grondwet is vervat.
Nu willen de socialisten daarin wijzi
ging het Is overigens een oud nummer
van bun repertoire en vóór dat eenige
stap in de richting van mobilisatie wordt
ondernomen, eerst de 150 leden der volks
vertegenwoordiging aan het delibereeren
zetten.
„Deliberante Sonatu", het klassieke
spreekwoord, schijnt hier van pas. Terwijl
de senaat aan het beraadslagen is, gaat
Saguntum ten onder.
Er schuilt mogelijk iets reëels in de op
merking, dat de Kamers anders rnin of
meer voor een voldongen feit komen te
staan; maar hier lijkt ons toch de schijn
erger dan do werkelijkheid. Gewoonlijk zul
len het in zulke historische oogenblikken
do omstandigheden zelve zijn, die elk© be
slissing vóór of na ten sterkste be
ïnvloeden.
En is dit laatste niet het geval, dan
blijft aan de Kamers de volledige bevoegd
heid de mobilisatio onmiddellijk af te las-
Xen. terwijl zij après tout de eindbeslissing
over het intreden van den oorlogstoestand
volkomen en alleen in handen hebben.
Met een regeling als door do socialisten
en vrijzinnig-democraten gewild loopt men
intusschen heel groote kans, te laat te ko
men in de ure des gevaar3.
Na de schrapping in het wilde weg van
25 der militaire uitgaven lijkt ons dit
gebaar der „ontwapenaars" niet veel meer
dan een schljn-manoeuvre om de aan
dacht at' te leiden van het wapengedruisch,
dat in eigen partij aldoor heviger wordt
En dit te meer, omdat mocht er voor
hun voorstel een twee-derde meerderheid
in do Staten-Generaal gevonden worden,
waaraan do voorstellers zelf nauwelijks ge
looven de roode partij zich dan toch
niet royaal bij oen beslissing der Kamers,
die haar niet aanstond, zou willen neer
leggen.
„Het volk beslisse!" aldus luidt een
ander der suggestieve opschriften in de
roode pers. Maar heeft dan eenmaal de
volksvertegenwoordiging beslist dan heb
ben immers de roode mobilisatie-saboteurs
de „.danoere ongehoorzaamheid" nog ach
ter de hand.
Men kan onder deze omstandigheden de
gestie der socialistische Kamerfractie
moeilijk ernstig nemen.
HEEFT U KEEDS BESTELD?
IJMUTDER VTSCHHANDEL
H. GLASTRA Co. N.V.
Utrechtschestraat 40 Telefoon 92
ENAK 5EKALI
Talafoon 77
heeft de alleen-
verkoop van onze
heerlijke thee
Melange'e
volgens o.e.
E.F. (China Congo) - 2.10
Java Assam thee f 1-80
Imperial f 2.50
Fijne Ceylonf - 2.10
Ceylon Pecco f 1.90
Bntsch-Ind.
Pccoo. - 1-80
Java Grove thee - 1.70
Jave Gebr thee 1-60
Aanbevellend:
HOLLAND8CHE THEEVERBRUIK
VEREENIGINQ
AMSTERDAM OPGERICHT 1W1
In verschillende landen wordt
het volk via de radio
toegesproken
Wie zich vroeger wilde richten tot de ge
meenschap. maakte hiervoor gebruik van
het gedrukte woord, dat door de couran
ten werd verspreid. Tegenwoordig heeft n
velo gevallen de radio de gedrukte oubU-
catie terecht vervangen. Bij de radio tö
het contact tusschen bem die iets heeft ta
zeggen en degeen voor wie de woorden be
stemd zijn, veel sterker: de 6tem uit den
luidspreker, wnar in do emotie van hot
oogenblik trilt, maakt een veel dieper In
druk dan hetgeen door de koud© diukfot-
teis wordt vertolkt; do verspreidinc van
het gesprokene door de radio is onmUdel
lijk en algemeen.
fp.der herinnert zich nog hoe fn do cri-
sisdagen, die voor eenige maanden Ouit^h-
land te doorworstelen had. leden der RijVs-
regeering voor de microfoon zich rchtten
tot het Duitsche Volk en tot bet oj'ten-
land om de verklaringen te geven en f?
bemoedigen, hoe in den tijd, dat de Engel-
cch© financiën schenen te wandel o.- Ec*
gelsrhe ministers door de radio woorden
spraken, die het geschokt© cerlroiwcn
schraagden.
In de komende Kerstdagen zullen dei
hoofden van verschillende Staten gebruik
maken van de gelegenheid, die de radio
biedt om zich in deze voor velen moeilijk©
tijden tof de wereld te richten Op Vrijdag
25 December, des middags een uur. spie«kt
H.M de Koningin vanuit haar PMv.;a tö
's-Gravenhage Haar Kenstgroet l»u de Ne
derlanders en tot de bewoners van N der-
Inndsch-Indië. De president der
de ^*nten. Hoover, ontsteekt op d?ïl °er«t«n
Kprstdag voor zijn ambtswoning, het Witte
Huis te Washington, een K6tstb>>m «n
richt een toespraak tot zijn irvere Fn
ook de Kroonprins van Zweden 1o Spaan-
sche president Zamorra. de D-rtsche rijks-
president von Hindenhurjg zu inn voor de
microfoon zich in contact we^n met de
gretig luisterende millioenen.
SLUITING VAN EEN PROEFSTATION.
M e d a n, 22 Dec. (Aneta.) Do D6Ü Cou
rant meldt dat het personeel van het proef
station van Avtos de aanzegging ontvin
gen, dat het rekening moet houdon m6fc
de mogelijkheid van sluiting van het
proefstation op 1 Juni 1Ö32.
Onze bij den GIRO-DIENST aangestoten
abonné's wjjzen wjj op de bestaande gelegen
heid om de abonnementsgelden voor het
Amersfoortsch Dagblad leder kwartaal AUTO
MATISCH van hun giro-rekening te doen af
schrijven. Deze automatische afschrijving
brengt met zich een besparing van incasso
kosten, geen geloop met de kwitantie aan de
deur en voor ons een vereenvoudiging van de
Administratie.
Abonné's, die ons ingaande 1 Januari a.a.
willen machtigen abonnementsgelden automa
tisch van hun postrekening te doen afschrij
ven, verzoeken wij opgave van hun naam en
adres, oodat wjj een machtigings-formulier
ter invulling kunnen toezenden.
