A. Schoterman Zn.
DE GEBEURTENISSEN TE ROTTERDAM
WETHOUDER DE ZEEUW
WEGGEHOOND
UIT DE STAATSCOURANT
ONGEREGELDHEDEN B9J DE
WERKVERSCHAFFING
Politieverordeningen
vastgesteld
Wijnhandel
Cognac Vieux XXX per tlesch f3.85
DE ONDERGANG VAN DE
STANFRIES IV
Onze Postvliegers
onderweg
HUMORHOEKJE
Hoewel hij de boeken
der gemeente open
legde
Eon gesaboteerde vergadering
Omtrent de vergadering van de federatie
Rotterdam der S.D.A.P. lezen wij nog in de
N. R. Ct.:
Deze vergadering is een doorloopendo co-
rnedie geweest. De partljgenooten werden
op alle manieren in het ootje genomen:
door een niets-zeggende belofte betreffen
de het georganiseerd overleg, door het rek
ken van de besprekingen, en ton slotte door
dc schorsing van de vergadering, waar de
oppositie tegen do raadsfractie cn haar
wethouders een overweldigende meerder
heid had, zonder dat dc aanwezigen in de
gelegenheid werden gesteld te stemmen.
Schorsing ad calcndas graecas!
In do zaal, gevuld met een menschen
massa, welke op 1200 koppen werd geschat,
terwijl er nog een paar honderd leden we
gens plaatsgebrek moesten worden wegge
stuurd, wierpen zich een groot aantal de
baters op en de vergadering kroeg een
stormachtig verloop. Verschillende moties
werden ingediend.
Zoo is ook de heer Lührs in debat getre
den. Hij heeft een mótie ingediend, waarin
de houding van de raadsfractie tegenover
het georganiseerd overleg, dat nog niet in
dc zaak gekend is, werd afgekeurd. Deze
motie werd echter ingetrokken na de too-
zegglng, dat in elk geval met de houding
van hot georganiseerd overleg zou worden
rekening gehouden. Als men nu bedenkt
dat in het georganiseerd overleg dc verte
genwoordigers van het personeel even sterk
vertegenwoordigd zijn als de vertegenwoor
digers van burgemeester en wethouders, en
wethouder Brautigara als voorzitter de
doorslaggevende stem heeft, kan men na
gaan, welk een wassen neus die toezeg
ging was.
De stemming van de vergadering was zoo
oproerig, dat van verschillende zijden ..Weg
met dc Zeeuw!" werd geroepen en „Steunt
de stakers in Twen the en stemt voor loons
verlaging", om de tegenstelling tusschen de
politiek der S.D.A.P. in Twenthe en in Rot
terdam te laten uitkomen. Van de zijde
van de leiding werden dreigementen geuit,
als b.v.: dat de geheele fractie zou aftre
den, indien zij voor haar houding de sanctie
van de vergadering niet kreeg. Ook dit
dreigement was een looze bewering, aan
gezien een dergelijk massa-aftreden natuur
lijk niet als een ernstige mogelijkheid kan
worden beschouwd.
Er werd felle kritiek uitgeoefend door
verschillende sprekers op de houding der
leiders. Do leiding zocht haar heul echter
in het rekken van de discussie en het ver
hinderen van een stemming, totdat om
streeks het middernachtelijk uur do ver
gadering na een hevige herrie werd go-
schorst zonder dat het tot een uitspraak
was gekomen.
Een groot aantal leden bleek het met
deze schorsing niet eens tc zijn en eischle
dao.r eerst stemming over. Deze werd niet
toegestaan. De rumoerige geest bleef zien
nog lang uiten in kreten-. „Wij eischen stern
ming", „Weg met de wethouders" cn „Wcr
met de verraders", waarna de Internatio
nale werd gezongen en fluit-concertcn wei
den aangeheven.
Ten slotte heeft de eigenaar van do Ly-
belle, waar de vergadering werd gehouden,
de lichten van de zaal uitgedraaid, waar
op de bijeenkomst langzaam verliep.
Buiten werden de debatten nog eenigen
tijd voortgezet. Bij het uitgaan werd wet
houder de Zeeuw lastig gevallen en nage
schreeuwd, doch do politie heeft hem niet
meer, zooals 's middags met de werkloozen
behoeven te ontzetten. Do secretaris der fe
deratie deelde mede, dat het bestuur zich
op het standpunt stelt, dat er geen beslis
sing is gevallen. Do vergadering was al
leen geschorst; wanneer en of zij zou wor
den voortgezet, kon hij niet zeggen.
Aldus heeft zich de nalatigheid gewro
ken, om de partijgenooten der federatie-af-
deelingen niet te hooren, voordat do beide
wethouders in het college hun jawoord aan
de korting gaven.
Wij hebben met zekerheid hooren vertui
den, dat de burgemeester eenigen tijd ge
leden in het college zijn voornemen te ken
nen had gegeven om met een motie in den
raad te komen. Er bleek toen, dat wethou
der Nivard (rad. r.-k.), al of niet in verband
daarmee, eindelijk was omgegaan, na het
opgeven van zijn onderhandelingen met de
sociaal-democraten over financieele hervor
mingen, waarbij aan de loonen niet zou
worden getornd. Do sociaal-democraten
moesten daarom met dc zekerheid reke
ning houden, dat zij de meerderheid van
den raad tegen zich zouden krijgen en hun
portefeuilles zouden moeten neerleggen. Zij
hebben zich toen bij een loonkorting van
gemiddeld 3 pet neergelegd, nadat zij daar
op eerst de sanctie van hun fractie (met 10
tegen 4 stemmen) hadden verkregen. De
algemeene vergadering der federatie werd
er bulten gelaten en voor een uitgemaakte
zaak gesteld.
Dat dc beslissing van den wethouder en
de fractie geen beslissing uit eigen wil en
overtuiging was, maar hun opgedrongen
werd door do noodzaak, wilden de wet
houders hun zetc! niet verliezen, kan nog
worden afgeleid uit het artikel in de Voor
waarts van Zaterdagavond, waarin bet vol
gende te lezen staat:
„Wij zijn nog altijd tegen loonkor
tin eren. En daarom aanvaarden wij
thans de door B. en W. voorgesteld*-
maatregelcn. die—-in verband met
de politieke mogel ij k heden
van het oogenblik het maxi
m ile bedrag voor crisisdekking halen
uit de belastingen cn het minimale aan
deel van dc loonen.
Wij hebben in het citaat eenige woorden
gespatieerd.
Men kan dan ook veilig aannemen, dat
wethouder de Zeeuw nooit met de loon
korting zou zijn aangekomen, indien zij
niet door het moedige initiatief van den
burgemeester en het omgaan van wethou
der Nivard onafwendbaar was gewórden.
Zelfs niet met eén zoo minimale loonkor
ting, als thans zal worden aanhangig ge
maakt bij bet georganiseerd overleg, en
waarin de arbeiders, door do progressie in
de korting van gemiddeld 3 pet., al voor
een zeer kleine fractie zullen bijdragen,
naar Je wethouder van financiën reeds in
de Voorwaarts liet verluiden.
Zijn positie in den radd wordt op die
wijze al heel zonderling, nu hij ook de
meerderheid van de leden der federatie
zij het zonder stemming tegen zich heeft
gekregen. Zonder eigen overtuiging en zon
der democratie!
Overigens nas na net besluit van de wet
houders en hun fractie om met de korting
mee te gaan, een dwang van do federatie
of van het partijbestuur want ook het
bestuur der S.D.A.P. werd er onaangenaam
door verrast om dat besluit weer in to j
trokken cn tegen de korting te oppoiieeren, I
practisch een onmogelijkheid geweest. Mor
gen tegen iets te stemmen en te spreken,
waar men gisteren zich vóór heeft ver
klaard, ware een complete afbraak van het
prestige der sociaal-democraten in den
raad geworden. Het partijbestuur zal dat
ook wel inzien en vermoedelijk zoo slim
zijn, de medewerking van wethouders én
raadsfractie aan de Rolterdarnsche maat
regelen te gedoogen vanwege den gemak
kelijk als zeer exceptioneel te vorklaren
toestand onzer gemeente. De RotterdAmscho
partij-massa kan dan blijven protestéeren
tot zij het protesteeren moede is gowor-
den.
Wat overigens te denken van deze
schreeuwende vergadering van gisteren, die
een pietluttige korting van misschien nog
geen 2 percent afwees op loonen, die ver
uitsteken boven die van menig particulier
bedrijf, bij prijsverlagingen als hebben
plaats gehad. Zij wilde voortparasltecren
op een steeds grooter aantal hunner klasse*
genooten, dat tot werkloosheid vervalt. Zij
dacht er slechts aan do crisis-winst tc be
houden en zoo mogelijk nog to vergrooten,
als de prijzen nog verder dalen. En de
financiën der gemeente laptó zij daarbij aan
haar laars.
Men kan nu zien. waartoe een vervulling
van den cisch der sociaal democraten cn
der radicale roomsch-kathólicken, orn do
werkgevers bij loonsverlagingen de boeken
open te laten leggen, leidt! Wethouder de
Zeeuw, een partijgenoot, had de boeken
der gemeente opengelegd. Omnium con
sensu verkeeren haar financiën in gevaar.
F.n toch werd hij door zijn partijbestuur ge
desavoueerd en door zijn partijgenooten
weggehoond. Een werkgever zou dan met
zijn boeken, ook bij klemmende argumen
ten, iets hetero kunnen bereiken!?
O, heilige democratie in het bedrijfsleven!
Hoeveel veeren laat echter hierbij ook
de politieke democratie, voeren, die zelfs
sociaal-democraten haar moesten uittrek
ken.
Onderscheiding.
Bij Kon. besluit is toegekend dc gouden
ocremcdaille der Oranje-Nassau Orde aan
A. Wayboer, hoofdopzichter bij dc gemeen
tetram te Amsterdam.
Krijgsraad bij dc Marine.
Bij. Kon. besluit is de officier van admi
nistratie der 1c klasse bij de zeemacht, mr.
G. H. van Driel, in verband met zijn uit
zending naar Ned.-Indie, met ingang van
1 Februari 1932 ontheven van de opdracht
der werkzaamheden van fiscaal bij den
Krijgsraad in dc directie der Marine tc
Willemsoord,en zijn, met ingang van den
zelfden datum, bedoelde werkzaamheden
opgedragen aan den hoofdofficier van ad
ministratie der 2e klasse bij de zeemacht
mr. D. Tollenaar, bcnoomd leeraar aan het
Koninklijk Instituut voor dc Marine.
Hooger Ondorwtjs.
Bij beschikking van den minister van
Onderwijs, K. cn W. is voor het jaar 1932
benoemd tot prosector bij dc anatomie aan
de Rijksuniversiteit te Leiden J. Goedbloed
en zijn voor het jaar 1932 opnieuw be
noemd tot conservator aan de Rijksuniver
siteit tc Leiden: bij dc physiologie dr. S.
Hoogcrwerf, bij het pharmaco-therapeutisch
instituut J. van Niekerk en bij de tandheel
kunde dr. Y. J. van der Meulen.
Middelbaar Onderwijs.
Bij Kon. besluit is aan dr. K. W. Staal
met ingang van 16 Februari 1932 op zijn
verzoek eervol ontslag verleend als tijdelijk
leeraar aan de R.H.B.S. te Asson.
Relletjes te Groningen
He ére n veen, 12 Jan. Naar aanleiding
van de berichten in verschillende groote
bladen betreffende 10 loonsverlaging bij
de werkverschaffing in Friesland, verzoekt
de heel- J. J. G. S. Falkena, rijksinspecteur
der werkverschaffing in Friesland, oin te
I willen molden dat deze berichten volkomen
uit de lucht gegrepen en van allen grond
ontbloot zijn.
I Heorenvoen, 12 Jan. In verband met
de ernstige onregelmatigheden, welke
I plaats hebben gehad in enkelo werkver
schaffingen in Friesland, hebben de burge
meesters van verschillende gemeenten zoo
als Schoterland, Acngwerdcn, Haagster
land, Opsterland enz, hedenmorgen een
groot aantal politieverordeningen uitge
vonrdigd, o. a. het verbod van samenscho
ling, het zich tusschcn 's avonds 10 uur cn
's morgens 5 uur op den openbaren weg
bevinden, behoudens gewettigde noodzake
lijkheid, verder het verbod van mededra-
gen van knuppels of andere aanvals- of
verdedigingsmiddelen en van wapens In den
zin van de Wapenwet en het verbod om
zich andero dan langs den kortsten weg
naar of van den arbeid te begeven met ge
reedschappen of werktuigen.
Hoeren veen, 12 Januari. Dc vergade
ringen voor arbeiders bij de werkvérschaf
fingen, die op vele plaatsen worden gehou
den en die ten doel hebben den arbeiders
te bewegen om over alle linies het werk
neer te leggen, hebben weinig succes gehad
Op alle plaatsen wordt geregeld doorge
werkt. ïMleen to Beets, waar ongeveer 700
arbeiders te werk gesteld zijn, had men
ecnig succes. Hiervan wilde dc helft sta
ken en de andere helft aan het werk blij
ven, doch deze laatsten waren bevreesd ge
molóateerd tu worden. Om dit te voorko
men werd politiebewaking gerequireerd,
doch nu gaven de werkwilligen te kennen,
niet onder politietoezicht te willen werken
en legden zij het werk ook neer. Daarop
werd aldaar een vergadering gehouden,
welke werd toegestaan, doch de menigte,
die in de nabijheid van het café, waar de
vergadering plaats vond, samenschoolde,
werd door do politie uiteengedreven terwijl
dc Hoofdbrug over het polderkanaal aldaar
gesloten werd verklaard en onder politic
bewaking werd gesteld, zoodat niemand die
brug mag passecren, zonder opgaaf van re
denen.
Wat de loonen aangaat kan gemeld wor
dón, dat in doorsnee bijna 30 cent per uur
wordt verdiend, terwijl er, wannoor er bij
regenval niét gewerkt wordt, 20 cent per
uur wordt uitgekeerd. Dc loonregeling
moet dan ook niet als oorzaak beschouwd
worden van dit conflict, maar wel dó com
munistische agitatie in de Zuid-Oost hoek
van Schoterland.
Van do 4000 arbeiders, die in Friesland
in dc werkverschaffing werkzaam zijn. zijn
er thans te IJoornsterzwaag 250 uitgeslo
ten. Tc Nijelamer mogen de 150 uitgesloten
Leeuwarders a.s. Maandag weer aan het
werk gaan, terwijl nu te Beets ruim 400 ar
beiders het werk hebben neergelegd.
Relletjes te Groningen.
Groningen, 12 Januari. Nadat dc Gro
ningsche stakers uit Jipsinghuizen, opge
stookt door communisten, gisteravond ge
tracht hadden relletjes in de binnenstad te
veroorzaken, zijn zij hedenavond weder op
de Groote Markt bijeengekomen.
Tc ongeveer acht uur heeft dc politie
eenige charges met den blanken sabel uit
govoerd, toen er met stecnen gegooid werd
Do menigte ging uiteen doch liep langza
merhand weer tchoop.
Te negen uur was de Markt weer vol en
werd wederom met stcenen naar dc politie
geworpen. Alle uitgangen naar de noord
zijde werden afgezet, waarop de menigte
naar de andere zijden uiteengeslagen werd.
Hierbij worden rake klappen uitgedeeld. In
de Poelestraat, Heerenstraat en Ooster-
straat werden verscheidene winkelruiten
ingegooid. In de Gerbrand Bakkerstraat
hield een communist eon redevoering. Een
sociaal-democraat ging hier tegen in, waar
door gevechten ontstonden. Ook daar moes-
ton vele ruiten het ontgelden.
Te ongeveer half tien was de Markt leeg
en werd de binnenstad afgesloten. In ver
schillende straten bleef het nog langen tijd
rumoerig, doch te ongeveer half elf was
het overal weer rustig.
^tr. straat 17 Gevestigd 1678 Telefoon 145
BENZINE IN BESCHUITBUSSEN!
Helmond, 12 Januari. Opnieuw hebben
de ambtenaren der Accijnzen te Helmond
succes gehad met het opsporen der benzine-
belastingontduikingcn. Te 'Stipthout is een
hoeveelheid benzine gevonden die in den
grond verborgen was. Door met sondeer
ijzers den grond te bewerken vond men de
benzine in allerlei emballage, zelfs in be-
schüitbussen begraven. Daar de bussen dun
waren is een hoeveelheid benzine door het
steken met de sondeerijzer3 verloren ge
gaan. Men heeft echter nog een hoeveel
heid van 750 liter in beslag kunnen ne
men.
HET GEVAL-KORS.
Ook pater Stratmonn niet
welkom.
De Brussclscbe correspondent van de
Maasbode meldt nog, dat op de vredesmee
ting, welke de Vlaamsche studentenver-
eeniging te Leuven had belegd, naast prof
dr. B. Kors O.P. o.a. ook Pater Stratmann
O.P. uit Berlijn zou optreden als spreker.
De Lcuvenscho patriotards hadden het
evenwel noodzakelijk geoordeeld, tegen het
optreden van deze twee bnitenlandscho
Dominicanen te protesteeren. Zou men hun
toch het woord laten voeren, dan dreigden
zij de vergadering te zullen verstoren.
Het niet minder patriotardisch gemeente
bestuur vond daarin een dankbare gele
genheid om de vergadering in haar geheel
te verbieden.
Volgens de „Nation Beige*' is nu Pater
Stratmann op verzeek zijner oversten thnts
gebleven, terwijl aan Pater Kors door den
Belgischen Veiligheidsdienst was verzocht
niet over (lc grens te komen.
Gissingen over de oor:
zaak van de ramp
Men schrijft aan dc Standaard:
Nu de angstige twijfel omtrent het lot
van do „Stanfries IV"' tot droeve zekerheid
;s geworden, vragen velen zich af welke
de oorzaak is geweest van deze ramp.
Onderscheidene zeevarenden achten hot
haast onverklaarbaar, dat deze sterke en
volkomen zeewaardige boot ten onder is
gegaan, vooral oiYidat de ramp zich moet
hebben «afgespeeld eer dc storm van Woens
dag 6 Januari zijn vollo kracht had bereikt
Dezo storm is immers pas des middags
met kracht opgestoken en heeft pas des
avonds zijn grootste hevigheid bereikt, ter
v\ljl de „Stanfries IV" hoogstwaarschijnlijk
reeds vóór den middag moet zijn gezonken.
Met den wind in den rug had het schip n.l
des morgens half acht Enkhuizen verlaten,
zoodat het te elf, uiterlijk te twaalf uur de
sluis aan het Kornwerderzartd kon hebben
bereikt. Hieruit volgt dat het ongeluk in
de ochtenduren moet hebben plaats gehad,
(oen de zoo weliswaar reeds ruw was, maar
toch niet zoo onrustig dat een schip ah
de „Stanfries IV" al te gróót gevaar liep
Ongetwijfeld hebben dan ook nevenoor
zaken tot de ramp bijgedragen. Men kan
schroef- of machineschade hebben gehad,
maar in deskundige kringen, denkt men
toch het meest aan werken van de lading,
waartoe o.m. twee zware machinestukken
van resp. 800 en 1500 K.G. behoorden. In
dit verband komt de vraag naar voren of
de lading wel behoorlijk gestuwd was.
De omstandigheid dat deze stukken op
hot voordek stonden en dat het wrak in
qekapsljsden toestand is aangetroffen,
maakt die onderstelling haar tot zekerheid
"en stellig oordeel is hierover ill ge^n go
val uit te spreken eer het wrak gelicht is.
misschien is het ook dan nog onmrtge
lijk. maar dat er iets gehaperd heeft, staal
toch vrijwel vast.
Natuurlijk vraagt men zich af. of er wel
voldoende reddingsmiddelen aan boord zijn
geweest Ook hierover moet voorzichtig ge
oordeeld worden, want zoer waarschijnlijk
eeft het ongeluk zich zoo snel voltrokken,
dat de opvarenden geen tijd hadden om
aan redding to denken. Toch mag niet ver
zwegen worden de mededeeling van een
oud-kapitein der Stranfriesbooten. dat op
deze vaartuigen vroeger wel een redding-
hoot aanwezig was, maar dat de laatste
jaren zelden een boot werd meegenomen
terwijl men ook geen stake]inrichtingen oJ
vuurpijlen aan boord had. In het onderha
igc geval hadden lichtseinen geen baat
gegeven, omdat de ramp zich overdag heeft
afgespeeld, maar wio weet welke levens
gered hadden kunnen worden, wanneer
een sloep aan-boord geweest was?
F.n dezo ramp leert in elk geval, dat een
behoorlijk toezicht op schip, uitrusting en
lading voor do Zuiderzeevaart waarlijk
niet overbodig is.
VEEARTSENIJKUNDIG STAATS*
TOEZICHT.
Bestrijding van sarcoptes-
schurit bij runderen.
Eenige jaren geleden vertoonden zich
zeer sporadische gevallen van sarcoptes
schurft bij runderen, welke ziekte niet valt
onder de bepalingen der Veéwet Voor de
regcering bestond toen geen aanleiding tot
ingrijpen, in aanmerking genomen het zeer
sporadisch karakter der ziekte en de mo
gelijkheid, dat zij met diergeneeskundige
hulp door de eigenaren van de aangetaste
dieren kon bestreden worden. Intusschen
is door den Veeartsenijkundigen Dienst
eenige uitbreiding waargenomen, wat in
hoofdzaak schijnt te moeten worden toege
schreven deels aan onbekendheid der vee
houders toet don aard van cjit huidlijden,
deels aan zorgeloosheid. Een en ander
hoeft don directeur van het Veeartsenij"
kundig Staatstoezicht, prof. dr. Berger,
aanleiding gegeven tot het houden van een
bespreking met leidende personen uit den
landbouw, ten eindo te geraken tot een
vrijwillige bestrijding, nochtans bevorderd
door Indirecten dwang. Zoowel met het
oog op de directe nadeelen voor het aan
getaste vee en het voorkomen van even-
tucele moeilijkheden bij don uitvoer, mede
niet liGt oog op het besrnettingsgevp^ir
voor den mensch, werd aanpakken alge
meen wenschclijk geacht. Het gepleegde
o\erlcg zal ongetwijfeld tot het beoogde
doel leiden.
HET TEXTIELCONFLICT.
Ontslag te Hengelo.
Uit Hengelo wordt gemeld
Op de Hcngelosche Bontweverij, waar de
werklieden in staking zijn, is den bazen
aanzegging gedaan dat zij zijn ontslagen,
üil geschiedde, nadat zij aan de directie
hadden meegedeeld, dat zij niet bereid wa
ren besmet werk te verrichten. Het aantal
bedraagt ongeveer 20.
Bij do Koninklijke Weefgoederenfabriek
is aan 70 werklieden ontslag aangezegd
wegens gebrek aan werk. Onder hen zijn
ongeveer 45 wevers.
ONGELUK OP EEN ONBEWAAKTEN
OVERWEG.
Een Utrechtsch automobilist nog
vrij good er ai gekomen.
M i d d e 1 i e, 12 Jan. Door den sneltrein,
die om 10.32 uur uit Enkhuizen is vertrok
ken. ie op den onbewaakten overweg to Mid-
delio een luxe-auto uit de prov. Utrecht
aangereden. Dó auto werd tegen den spoor
dijk geslingerd en zwaar beschadigd. De be
stuurder bekwam 6Ïechts verwondingen
aan een zijner armen. De trein had 10 mi
nuten vertraging.
x
Itro
Ou if
Reiger
werit
Amsterdam
12—1
Boedapest
Belgrado
of
J
Amsterdam
Parijs
i—l
Marseille
11-1
H—3
Rome
Brindisi
9—1
Athene
10-1
Morsanitruh
10l
Cairo
9-1
Ghaza
Rutb&weüs
11—1
Bagdad
7-1
Basra
12—1
Boeshir
8—1
Dj ask
13—1
i
Karachi
3-1
Jodpoer
n—i
4—i
Allahabad
Calcutta
10—-1
3—J
Akvab
Rangoon
9—1
Banekok
1
Kohlak
Periang
8—1
Modan
L J
Palembang
Batavia
8—1
i» i
Bandoeng
y v
In Europa kan thans uit twee routes
gekozen worden Beiden zijn achtereen
volgens :n bovenstaand staatje opge
nomen.
Vertrek van het eerstvolgende post vlieg
tuig van Amsterdam 14 Januari 1932.
Musicus Welke titel raad le aan voor mijn sonate
Criticus .Rembrandtple'n
Musicus: .Waarom Rembrandtplein
Criticus: „Omdat men er zooveel oude bekenden
tegenkomt." (Passing Show).
