DE EEMLANDEÜ
DE STRIJD OM DE HERSTELBETALINGEN
JOH. DE HEER
Vrijdag 22 Januari 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 175
ENGELSCHE STEMMEN
VOOR SCHRAPPING
Definitieve regeling zeer
gewenscht
Fa. R. van den Burg
VON NEURATH BIJ SIMON
MACD0NALD GAAT NIET
NAAR PARIJS
4 uur 54 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's Orgels, Radio
ABONNEMENTSPRIJS pe' 3 maaflden voor Amersfoort 2.10. pe* maand 0.75. per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.l7'/r
Binnenland franco per post per 3 maanden f XAfzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING <7910 TELFFOON INTERC 5IÏ
PRIJS OER MOTENTIEN regels f 1.05 aier inbegrip van een bewijsnummer
1,1 elke regel meer f 0 25 Liefdadigheids-adverteottën voor dt
helft van den prijs. - Kleine Advertentlén „KEITJES* bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 «nt elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseo f I.Bewijsnummer eatra f 0.05
Het uitstel der herstelcon-
lerentie. Frankrijk ver
heugt zich hierover.
De verdaging van de conferentie, welke
Maandag a.s. te Lausanne zou beginnen en
die nu officieel door Engeland ter kennis
van de Zwitsersche regecring is gebracht,
heeft in Fransche kringen groote vreugde
gewekt.
Ofschoon een desbetreffend Engelsch
communiqué slechts rept van enkele dagen
uitstel der conferentie, hoopt men te Parijs,
dat zij pas na geruimen tijd zal worden
gehouden en dat het ondertusscben moge
lijk zal zijn althans bet Fransche en En
gelsche standpunt nader tot elkaar tc bren
gen. In dit verband trekt het de aandacht
met hoeveel bevrediging men te Parijs ken
nis heeft genomen van het bericht, dat de
Engelsche minister van buitenlandschc za
ken, sir John Simon, op zijn doorreis naar
Genève, waar de Volkenbond zal vergade
ren, te Parijs de reis zal onderbreken om
met den minister-president, Laval, van go
dachten te wisselen.
Sinds de Fransche regoering te Washing
ton heeft laten infonnceren welke houding
de Vereenigde Staten zouden aannemen te
gènover een mogelijke verlenging van Hoo
ver's "moratorium en daarop con ontwij
kend, ja: bijna afwijzend antwoord beeft
ontvangen, schijnt de Fransche herstelpo
litiek meer of minder in een slop tc zijn
geraakt.
Wat kan Laval nu doen? Druk uitoefenen
.op Amerika? Deze vragen worden gesteld
door den Parijscbcn correspondent der
Frankfurter Zeitung, die tegelijkertijd ant
woordt, dat dit niet al to best gaat, daar
de voornaamste Fransche stelling, die van
„de heiligheid der verdragen", welke zich
ook moet uitstrekken tot dc overeenkomst
met Amerika inzake de schulden, door
Frankrijk zelf zou worden aangetast. Een
druk op Duitschland uitoefenen en van do
zen staat onder alle omstandigheden betu-
lingen eischen? Dat kan Frankrijk ook niet
goed doen. nadat het het rapport der Bo-
neduce-commissic heeft uitgelokt, dat bet
onvermogen van Duitschland om vte be
talen ondubbelzinnig vaststelt.
Onder deze omstandigheden neemt Laval
naar dc correspondent opmerkt zijn
toevlucht tot den uitweg, die het boste be
antwoordt aan zijn temperament: hij tracht
tijd te v-innen in de hoop, dat de gebeurte
nissen Frankrijk zullen helpen om weer
uit het slop te geraken. De gebeurtenissen,
dat wil in dit geval zeggen: Duitschland.
Niets kan de Fransche regeering op dit
tijdstip aangenamer zijn, dan een onvoor
zichtigheid der Duitscho politiek, dan oen
breken van Duitschland met dc tot dusver
voorzichtige staatkunde, dio zijn regeering
op het gebied der herstelbetalingen heeft
gevoerd.
Gaat Duitschland thans namelijk over tot
een handeling, die van Fransche zijde uit
gelegd zou kunnen worden als ccn eenzij
dige weigering om te betalen, als een „ver
scheuren van bet plan-Young", dan zal
Frankrijk zich ontslagen achten van de
verplichting om dc hand te houden aan de
tliaüs gevoerde procedure inzake een nieu
we regeling der herstelaangelcgenheid.
Frankrijk zou dan kunnen zeggen, dat hot
Duitschland is geweest, dat als eerste tegen
de van kracht zijnde verdragen beeft ge
zondigd en daardoor den anderen ondor-
teekenaars dezer verdragen, d.w.z. Frank
rijk, de vrijheid van handelen terug geeft.
Dat men in Fransche regeeringskringen
van dergelijke overwegingen uitgaat, kan
nu reeds worden afgeleid uit het feit, dat
men thans te Parijs reeds tracht het offi
cieuse Duitsche commentaar op bet bezoek,
dat de Engelsche ambassaleur Woensdag
aan rijkskanselier Brüning bracht, voor te
stellen als een dreigement, van Duitscrdand
om zijn toevlucht te nemen tot dc uiterste
middelen.
De Matin schrijft dan ook reeds boven
een artikel over bét vraagstuk der schade
vergoedingen: „Een weigering en een drei
gement van Duitschland", terwijl dc Echo
de Paris de opmerking maakt: „Het ver
drag van 16 Januari (d.w.z. dc Haagsche
overeenkomst) heeft ons van onze wapens
beroofd. De ongunst der tijden geeft ons
althans een pressiemiddel terug".
DE KROONPRINS VAN ABESSYNIË
TE ROME.
R o m e, 20 J a n. (V.D.) De kroonprins var.
Abessyniè legde hedon op do graven dor
koningen in het Pantheon en op het graf
van den onbekenden soldaat kransen neer.
Hierna werd hij 4por den koning ontvan
gen. Des middags bracht de kroonprins een
bezoek bij Mussolini. Ten slotte werd hem
nog een audiëntie door den paus verleend.
De prins werd bij de verschillende audien
lies door zijn zuster begeleid. Na de parti
culiere audiëntie bij den paus bracht de
kroonprins van Abessynië nog een bezoek
aan den kardinaal-staatssecretaris Pacelli.
Layton licht zijn standpunt
nader toe
Londen, 21 Jan. (V. D.) In een hoofd
artikel verklaart de Times zich togen ver
dere onnoodige vertraging der herstelt»n-
derhandelingen en voor het spoedig bijeen
komen der conferentie van Lausanne. Men
moet natuurlijk duidelijk inzien, dat een
definitieve oplossing tengevolge van de
uiteenloopende politieke opvattingen van
twee der voornaamste bij de zaak betrok
kon staten onmogelijk is. De verkiezingen
in Frankrijk en Pruisen zijn weliswaar van
beteek en is voor de ontwapeningscotiferen
tie, doch zijn geen reden voor uitstel der
hcrstelconferentie, aangezien de politiek
van Pruisen en Frankrijk door deze verkie
zingen niet gewijzigd wordt Het directe
voordeel van schrapping der schulden
acht de Times van onberekenbare waar
de voor alle landen. De meening, dat een
eenvoudig uitstel verbetering zou kunnen
brengen, is meer dan dwaas.
Ook dc News Chronicle is niet te spreken
over het uitstel der conferentie. Het blad
acht een volledige catastrophe onvermijde
lijk, wanneer niet,direct de juiste weg naar
do eindoplossing wordt gevonden. In de
city vreest men, dat in Duitschland bij uit
stel der conferentie nog voor den herfst oen
politieke chaos ontstaat Binnen acht of
tien jaar zal Duitschland misschien kleine
bedragen terugbetalen. Tegenover een
plan, dat zich aanpast aan de mogelijkhe
den van het Duitsche bodrijfslovcn, staat
men in sommige kringen van do city niet
afwijzend. Tegen een uitstel van betaling
zonder meer hebben echter bijna- alle ban
kiers bezwaren, aangezien do onzekerheid
in 't zakenleven erdoor blijft voortbestaan
cn men heeft to vree2en, dat na afloop van
zulk een periode de hcrslelmoeilijkhcden
opnieuw beginnen.
In een brief aan dc Daily Mail verklaart
de bekende Engelsche econoom sir Walter
Layton, dat hij het wel-is-waar onjuist
acht, wanneer men beweert, dat Duitsch
land nooit meer een deel van zijn politieke
schulden zal kunnen betalen, doch verder
is hij van oordeel, dat het desondanks veel
beter voor alle betrokkenen zou zijn, wan
neer de politieke schulden geschrapt wer
den. De betaling van schulden tusschen sta
ten onderling had ook cconomischen in
vloed op de betaling van binncnlandsche
schulden. In bet geval van do betaling
der oorlogsschulden waren de gevolgen
vernietigend geweest. Zoolang Duitschland
zijn herstelbetalingen uit geleend geld fi
nancierde, was alles goedgegaan, doch op
het oogenblik, waarop het zijn middelen in
buitcnlandsche valuta moest omzetten, wa
den de moeilijkheden begonnen. Niemand
zou Duitschland geld lecnen alleen, opdat
het zijn herstelschulden zou kunnen beta
len. Duitschland heeft zoo goed als geen
goud en moet dus noodgedwongen zijn uit
voer vergrooten. Om deze redenen heeft
Layton geëischt:
1. Schrapping der oorlogsschulden, wat
beter zou zijn dan het risico van nieuwe
economische storingen.
2. Een definitieve regeling, die zoo spoe
dig mogelijk bereikt moet worden
3. Voortzetting van bepaalde betalingen
voor bepaalde speciale verplichtingen,
waardoor dc weg geëffend wordt voor een
algeraeene overeenstemming. Dc bedragen
moeten zoo gering zijn, dat zij geen storen-
den Invloed hebben op dc betalingsbalans
cn op bet normale verloop van den handel
Layton acht zijn standpunt geheel in
strijd met dat van de Daily Mail. In over
eenstemming met zijn collega's te Bazel
was hij altijd voorstander ervan geweest,
.dat de Duitsche- verplichtingen definitief
zouden worden vastgesteld, wat hij drin
gend noodzakelijk achtte in het belang van
het herstel der geheele wereld.
Herriot over de herstelbetalingen.
Parijs, 21 Jan. (V. D.) De vroegere
Fransche minister-president Herriot ver
klaarde in de bestuursvergadering der ra
dicaal-socialistische partij, dat de herstel
betalingen in geen geval naar den vorm
als schatting beschouwd mochten worden,
zooals de Fransche betalingen na den oor
log van 1870. Do herstelbetalingen waren
gerechtvaardigde vergoedingen voor gele
den schade. Naar aanleiding van dc ver
klaring van dr. Brüning, zeidc Herriot
naar wij reeds In het kort berichtton
dat alle geweldmaatregelen uitgeschakeld
moesten worden. Het moest voor Frankrijk
voldoende zijn om rustig en met nadruk
een beroep te doen op het recht en het ver
stand. Een Duitsch-Fransche verzoening
blijft nog steeds dc sleutel voor eiken po-
litieken opbouw.
In aansluiting op Herriot's verklaring
werd, gelijk men weet, een resolutie aange
nomen, waarin de radicaal-socialistische
partij constateert, dat de eerbiediging van
de verdragen den grondslag moet zijn voor
het organisoeren van den vrede. Een een
zijdige annuleering van deze verdragen
kan Frankrijk niet toestaan. In het belang
van het algemeen welzijn diende de rege
ling der schuldenkweslic van volk tot volk
tusschen allo crediteurcnstatcn gelijktijdig
plaats to vinden en voor geen enkel land,
speciaal niet voor Frankrijk, zouden hier
door ondragelijke lasten mogen ontstaan.
Het Journal eischt dwangmaat
regelen togen Duitschland.
Parijs, 21 Jan. (V. D.) Het Journal
noemt al hot werk van de laatste zes maan
den, om tot oplossing van het berstèlvraag-
stuk te komen, nutteloos. De Fransche re
geering staat thans voor dc noodzakelijk
heid om maatregelen to nemen, dio Duitsch
land tot het vervullen van zijn verplichtin
gen zullen dwingen. Deze maatregelen
moeten rekening houden met de huidige
crisis, zonder echter de noodzakelijke waar
borgen tc verwuarloozcn, die noodig zijn
voor de uitvoering van het Youngplan of
een ander geschikt stolsel.
In de Echo de Paris schrijft Pcrtinax, dat
Engeland thans een besluit moet nemen.
Wanneer het zich bij Frankrijk aansluil
om het internationale recht te beschermen,
zal er in Europa nooit meer geweld noodig
zijn
Do Petit Parisien acht op 25 Januari een
bijeenkomst van deskundigen noodzakelijk,
dio tot taak zullen hebben lo besluiten tot
uitstel der conferentie.
Verschillende bladen betreuren het uit
stel der conferentie en spreken de hoop
uit, dat men misschien met Engeland nog
tot overeenstemming zal kunnen komen.
Dat dit nu nog steeds niet gelukt is, acht
men de schuld van Duitschland. gedeelte
lijk ook van Amerika. Beide regeeringen
hebben het tot stand komen van een
Fransch-Engelsch eenheidsfront verhin
derd. Men heeft echter nog ccnige verwach
tingen van het bezoek van sir John Simon,
die morgen to Parijs aankomt. Een deel
der Parijscbc pers eischt van de Fransche
regeering, dat zij Duitschland toont, dat
Frankrijk niet bereid., i? afstand van zijn
rechten te doen en dat het in staat fs maat
regelen te nemen om den Duitsclien tegen
stand te breken.
- Het Amerikaansche memoran
dum aan Frankrijk.
New-York, 21 Jan. (V. D.) De New-
York Times meldt uit Washington, dat de
Amerikaansche staatssecretaris Stimson
den Fransclien ambassadeur Claudel reeds
.n December een uitvoerig memorandum
over dc oorlogsschuldenkwestie heeft over
handigd, waarin het Amerikaansche stand
punt uitvoerig is uiteengezot. Er wordt op
gewezen, dat Europa dc leiding inzake het
hers tel vraagstuk moet houden cn dat Ame
rika geen verband tusschen herstel- en
oorlogsschulden kan erkennen. De overeen
komsten inzake do oorlogsschulden van de
verschillende staten met Amerika kunnen
slechts door afzonderlijke overeenkomsten
in dringende gevallen herzien worden. In
het memorandum werd voorts gezegd, dat
een Europecscb eenheidsfront inzake de
oorlogsschuldenkwestie in Amerika groote
ontstemming zou wekken en beschouwd
zou worden als een tegen de Vereenigde
Staten gerichte daad.
Arnh. straat.
BECHSTEIN VLEUGELS
GROTRiAN-STEUNWEG PIANO'S
MANNBORG ORGELS
Vraagt Catalogi en condities aan.
Verlenging van het Itoovermora-
torium voor Duitschland
niet afdoende
Londen, 21 Jan. (V. D.) De Duitsche
ambassadeur te Londen, v. Neurath, heeft
Donderdag een bezoek gebracht aan den
Britschen minister van buitcnlandsche za
ken sir John Simon, wiun hij nogmaals het
Duitsche standpunt uiteenzetto in dc her-
stelkvvestle cn do conferentie van Lausan
ne. Von Neurath wees er op, dat een ver
lenging van het Hoover-moratorium voor
Duitschland niet afdoende is. Ook een al
geheel moratorium met inbegrip van de
onbeschermde herstelbetalingen zou nog
geen verlichting brengen, indien niet nog
vóór 1 Juli een aanvang zou worden ge
maakt met de onderhandelingen over een
definitieve regeling van het herstelvraag-
stuk.
Aangezien de Fransclien nog aandringen
op de handhaving van de rechten van het
Youngplan, zoekt de Engelsche regeering
naar een nieuw compromisvoorstel. Hier
omtrent is evenwol nog geen beslissing go-
nomen. Het schijnt evenwel reeds vast-te
staan, dat eerst een tijdelijk onbegrensd
moratorium zal worden voorgesteld. Om
trent do verdere hiermede verband houden
de kwesties is nog niets besloten. Het stre
ven dor Engelsche diplomatie richt zich
nog steeds op liet doel de conferentie van
Lausanne tot stand le brengén.
MINISTERS DER KLEINE ENTENTE
NAAR PARIJS.
Parijs. 21 Jan. (H. N.) De Roemoen-
sche minister van buitcnlandsche zaken is
(e Parijs aangekomen. In den loop van deze
maand worden ook nog Bcnesj, de minister
van buiteniandsche zaken van Tsjecho Slo-
wakije en de Jocgo-Slavisebe minister van
buiteniandsche zaken te Parijs verwacht.
Een conferentie der ministers van buitcn
landsche zaken der kleine Entente zal kort
voor de ontwapeningsconferentie worden
gehouden.
HET CONFLICT AAN DE UNIVERSI-
TEIT TE HALLE.
H a 11 e. 20 Jan. (V.D.) Naar in universt
teitskringen verklaard wordt, is in het stu
dentencorps de stemming in de laatste da
gen ten zeerste in het nadeel van prof. dr.
Delins verscherpt Zijn geschrift „Kerk en
volkerenverzoening, documenten over het
conliict te Halie", stuit op algemeeno af
wijzing. Naar verluidt, hebben senaat en
faculteit zich reeds tot den Pruisischdn mi
nister van onderwijs gewend, daar dezo het
alleen in de hand heeft den vrede weer te
herstellen.
Londen, 21 Jan. (V. D.) Minister-presi
dent Macdonald, wien door den Franscben
premier Laval verzocht was bet week-end
te Parijs to komen doorbrengen, ten einde
besprekingen to voeren, heeft deze uit-
noodiging niet aangenomen.
Door bemiddeling van den Britschen am
bassadeur te Parijs heeft Macdonald zijn
leedwezen betuigd, dat hij onder den druk
der parlementaire werkzaamheden niet te
Londen kan worden gemist.
In verband met dit besluit heeft de mi
nister van buiteniandsche zaken, sir John
Simon, zich genoodzaakt gezien zijn plan
nen voor-de reis naar Genève to herzien.
In politieke kringen acht men het mogelijk
dat liij den Zaterdag van zijn doorreis tc
Parijs zal doorbrengen, ten einde bespre
kingen te voeren met Laval en zoo moge
lijk mot andere ministers.
VOOR DEN TERUGKEER VAN TSJANG
KAI TSJAK.
Nankin g, 21 Jan (V.D.) De Chinecsche
minister-president Soenfo heeft maarschalk
Tsjang Kat Tsjek uitgenoodigd om naar
Wang Sjin Wei te komen, om met de nieu
we regeering samen te werken. Te Nanking
zal Tsjang Kai Tsjek op grootsche wijze
ontvangen worden. In Japansche kringen
gelooft men, dat Tsjang Kai Tsjek voorne
mens is weer dc dictatuur op zich te nemen
BUITENLAND.
Ernstige rolletjes to Sjanghai.
(Eorsto B>üd, pag. 2).
Een pleidooi van de Brouckère voor ont
wapening.
(Eorsto Blad, pag. 2).
Dc herstelbetalingen.
(Eerste Blad pag. 1).
BINNENLAND.
De loonen in bet havenbedrijf.
(Tweede Blad, pag. 2).
Verkeersongevallen door gladheid en
mist.
(Tweedo Blad, pag. 2).
Onregelmatigheden bij dc militaire admi
nistrate te Broda.
(Twoedo Blad, pag. 2).
Medegedeeld door hot Kon. Ned. Mek
Inst. te De Bilt.
Hoogste bcromotcrsland 770.8 Dyon.
Langste barometerstand 735.6 to Ingo.
Verwachting. Meest matige Z. tot Z.W.
wind, nevelig tot zwaar bewolkt, weinig
regen, iets zachter in het Westen, in hét
Oosten zachter.
In liet O. en Z.O. bleef hot hoogo dnik-
gebied nog onveranderd Mand houden.
Slechts een ondiepo depressie strekt zich
over de Middollandschc Zoo uit. Slechts
nevelig windstil weer bleef er voortduren.
Des nachts vriest het er oor» weinig. In bet
hooge Noorden verplaatste do depressio
zich O.-waarts. Ver in het Westen vertoont
zich ccn nieuw uitgestrekt gebied van la
gen luchtdruk. I)o Westelijke en Zuid Wes
telijke winden blijven over Scandinavië
warme lucht aanvooron, zoodat daar nog
steeds abnormaal hooge temperaturen wor
den aangetroffen. Plaatselijk is daar zelfs
het sneeuwdek geheel verdwenen, wat voor
dezen tijd van hot jaar wel een zeldzaam
heid mag worden genoemd.
In het Noorden van Noorwegen viel zwa
re neerslag, eveneens in Z.-Frankrijk (M'an
seillc IPm'.M.). Voor de eerstvolgende dagen
is het waarschijnlijk dat wij weer geheel
naar het zachte weer van de vorige weken
terug zullen keeren. In het Oosten van ons
land zijn do temperaturen nog meer dan
2° C. onder normaal, doch reeds nu zijn
zij in het Westen van ons land meer dan
2° C. boven normaal.
DE NON-AGRESSIE VERDRAGEN
B e r I ij n, 20 .T a n. V.D.) Volgens een
hericht In do Berlijnsche bladen zijn do
onderhandelingen over een Russisch-
Finsch nonagressiepact te Helsingfors ge
ëindigd. Het nonagressiepact zal Donder
dag worden onderteekend.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
NIEUWE WOLGARNEERING
Kraagjes,
Galon,
Kanten,
Laize
Zeer apart.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Billijke stcmabonnementen.
Vakkundig stemmen.
Nog eon loto van bot spoorwegongeluk op het traject Parijs—Amiëns.