AHERSFOOIffSCH DAGBLAD
DE TOESTAND TE SJANGHAI GESPANNEN
Woensdag 27 Januari 1932
-DE EEM LANDER."
30e Jaargang No. 179
HET VERRAAD VAN
GENERAAL MA
OPSTANDIGE BEWEGING
IN SPANJE
NA DE MUITERIJ IN
DARTM0R
Militairen omsingelen
de gevangenis
Dc Volkenbondsraad in
moeilijkheden
Onlusten te Charbin
Washi n e toli, 25 Jan. (V. D.) De re-
geering der Ver. Staten bereidt een protest
nota aan de Japansche regeering voor in
verband met dc bezetting van Sjanghai.
Nanking, 25 Jan. (V. D.) Chineesche
vrijwilligers hebben in de laatste dagen te
Hoeng Lo Sjan een groote activiteit ont
plooid. Zoo hebben zij de telegrafische ver
bindingen tusschen de Japansche treepen
afdeelingen langs de lijn Sjoei Tsjocng—
Sing Tsjeng en de lijn Sing Tsjeng—
Tsjintsjau geheel verwoest. Meer dan 3000
Chineesche vrijwilligers zijn er den 22sten
van deze maand in geslaagd de verbinding
der Japansche troepen ten Oosten van Sing
Tsjeng te verbreken. In den avond van
dien dag deden Japansche soldaten een fel
len aanval op Sing Tsjeng, doch slaagden
er niet in de stad binnen te dringen. Tij
dens het gevecht openden de Japansche
oorlogsschepen te Nien Sjang en Ilocloe
Tao kanonvuur met behulp van schijnwer
pers. Twee. regimenten Chineesche troepen
onder bevel van generaal Ma zijn den 24sten
Tsitsikar binnengekomen met de opdracht
de plaatselijke veiligheid en orde daar te
bewaren.
De Japansche troepen hebben den dric-
en-twinigsten des middags Sing Tsjeng
heroverd. Terwijl de Chineesche vrijwilli
gers uit de stad terugtrokken, werden van
een gepantserden Japanschen trein uit
meer dan 40 kanonschoten op hen gelost
Wordt Tsjang Kai Tsjek Chi-
neesch premier?
Sjanghai, 25 Jan. (V. D.) Soenfo, de
afgetreden premier, vertoeft momenteel te
Sjanghai, waar hij besprekingen heeft ge
voerd met— de executieve commissie der
Kwomintang inzake dc yeconstvuctie der
Chineesche regeering.
Na het aftreden van Soenfo wordt thans
Ie kwestie der benoeming van Tsjang Kai
Tsjek tot .minister-president acuut.
De Japansche troepen in Mand-
sjoerije verminderd.
Tokio, 2 5 Jan. (V. D.) Dc Japansche
troepenmacht m Mandsjoerije wordt ver
minderd in veiband met de verandering,
die m den toestand ontstaan is door het
terugtrekken van de geregelde Chineesche
troepen, waardoor nog slechts ongeregelde
benden en bandieten overblijven.
Do ministercrisis te Nanking.
N an ki li g, 2 6 Ja n. (V. D.) Tot opvolger
van don afgetreden minister van buiten-
landsche zaken dr. Eugon Tsjen is benoemd
de huidige minister van justitie in de Nan-
kingregecring Lo Wen Kan. Naar verluidt,
zou liet aftreden van minister-president
Soen Fo, en minister Tsjen in dc eerste
plaats zijn geschied onder invloed van
Tsjang Kai Tsjek, die voorstander is van
een gematigde houding tegenover Japan.
Men verwacht, dat Tsjang Kai Tsjek binnen
korten tijd wel weer actief aan de regee
ring zal deelnemen
Amerikaansche bezorgdheden.
Washington, 26 Jan. (V. D.) Het op
treden der Japanners te Sjanghai en haar
bedreigingen van de internationale conces
sies heeft in Amerika groote bezorgdheid
verwekt. Staatssecretaris Stimson had een
langdurige bespreking met den staatssecre
taris voor de marine Adams en met admi
raal Trait. Algemeen verwacht men, dat
Vraerika Japan van zijn standpunt op de
hoogte zal stellen eventueel ook zonder
steun van de overige mogendheden.
Nog meer Japansche versterkin
gen naar Sjanghai.
Sjanghai, 26 Jan. (V. D.) Gisteren is
wederom een groot aantal Japansche ma
rinesoldaten te Sjanghai aan land gegaan
In de Chineesche stad is de staat van beleg
afgekondigd. De Chineesche. troepen hebben
groote versterkingen gekregen en op alle
belangrijke strategische punten loopgraven
aangebracht, barricaden cn prikkeldraad
versperringen opgeworpen en luchtafweer
geschut opgesteld.
Verklaringen van Tsjen.
Parijs, 26 Jan. (II.N.) De afgetreden
Chineesche minister van buitcnlandsche za
ken Eugen Tsjen verklaarde in een onder
houd met den correspondent van een Pa-
rijscb blad, dat bij afgetreden ls, omdat
Tsjang Kai Tsjek weigerde Japan krachtig
verzet te bieden. Ilct plan van Japan is
klaarblijkelijk Mandsjoerije te annexoeren
en China in stukken uiteen te doen vallen.
Japan onderhandelt nooit met de centrale
rcgecring tc Nanking, doch steeds met dc
plaatselijke overheden. Een tweede grond
voor zijn aftreden was de slechte financi-
eele positie van China. Uit Sjanghai wordt
verder gemeld, dat ook de minister van
financiën afgetreden «s.
Sjanghai, 2G Jan. (V.D.) De burge
meester van dc Chirièescho wijk van
Sjanghai werd Maandag door den Japan
schen vlootcommandant tc Sjanghai, ndmi
raai Sjirosawa, ontvangen. De burgemees
ter deelde hem mede, welke moeite hij zich
gegeven had om de Japansche eischén te
doen inwilligen. Hij had Zondag een be
spreking met vertegenwoordigers van Chi
neesche' vc-reenigingen in Sjanghai, ten
einde met deze do door Japan geëischtc op
heffing van vereenigingeh, die vijandig te
genover Japan 6taan, te bespreken. De
burgemeester sprak de hoop uit, dat het
hem nog in den loop van. Maandag zou go-
lukken de opheffing van deze vereenigiii
gen door te zetten.
Admiraal Sirosawa deelde den burge
meester mede, dot Japan er op staat, zijn
eiechen binnen 48 uur ingewilligd tc zien
Van een termijn voor verder uitstel van het
Japansche ultimatum is geen sprake.
Mandsjoerijsch conilict voor
den raad.
Genèvc-, 26 Jan. (V D.) Na oen korte
openbaro zitting, waarin eenigc minder be
langrijke rapporten van verschillende com
missies werden goedgekeurd, ging dc Vol
kenbondsraad hedenmorgen over tot een
geheime zitting ter voortzetting van de be
handeling van het Japansch Chineesche
conflict in Mandsjoerije. Deze zitting werd
niet bijgewoond dooi- den Japanschen en
«len Chineeechen vertegenwoordiger.
Ten aanzien van dit conflict bevindt dc
Volkenbondsraad zich in de grootite moei
lijkheden! Sommige raacfsleden geven min
of meer openlijk toe, dat zij niet weten dat
zij doen moeten. Engeland cn Frankrijk
zouden er niets voor voelen om de sanctie-
maatregelen van art. 15 van hel Volkcn-
bondspact tegen Japan toe te passen. Voor-
loopig zal men daarom waarschijnlijk te
genover dc scherpe verwijten cn voorstel
len van den Chinecschen vertegen woonli-
eer in den Raad verwijzen naar hei onder
zoek, dat op het oogenblik door de Volken
bondscommissie in Mandsjoerije wordt in
gesteld Aangezien do commissie, die eerst
naar Washington "is vertrokken, pas in
April haar eigenlijke werkzaamheden in
Mandsjoerije zal aanvangen, zal do Volken-
bondsraad zich pas in zijn Mci-zilting niet
het resultaat van dit onderzoek kunnen be
zig houden. Hierdoor zou Japan tijd win
nen en is de Raad voorloopig bevrijd van de
zeer moeilijke taak. een beslissing te ne
men
Japansch ultimatum
niet aanvaard.
nog
Sjanghai, 26 Jan. (V.D.) De Chinee
sche strijdkrachten te Sjanghai zijn door
«ie in de afgeloopen dagen plaats gehad
hebbende troepenconcentraties op ruim
17.000 man gebracht Hot radiostation te
Tejengjoe alleen reeds wordt door 7000 man
bewaakt. De ovcrigo troepen zijn opgesteld
tusschen de vesting Wangpo cn het Chi
neesche deel der stad.
Dc Japansche troepen zijn toegenomen tot
4000 man en opgesteld op de belangrijkste
strategische punten van het havengebied.
De toestand is nog steeds uiterst gespan
nen.
Betreffende het inwilligen van het Ja
pansche ultimatum is nog steeds geen over
eenstemming bereikt. Dc bevolking vreest
dal .de marijieautoritcilcn bun voornemen
do belangrijkste- punten van groot-Sjanghai,
met inbegrip van de Chineesche versterkin
gen te bezetten bij een verder uitstel der
Inwilliging van het ultimatum door den
Chineeschcn burgemeester zullen ten uit-
voerleggen.
Van Japansche zijde verluidt dat de Ja
panners slechts een vreedzame blokkade
willen doorvoeren van het Chineesche ha-
vcnverkccr.
Dc buitenlandschc schepen zullen even
wel ongehinderd kunnen doorvaren ten
einde internationale verwikkelingen te ver
mijden.
Een deel van de troepen
reeds te Tsitsikar.
Moskou, 26 Jan. (V.D.) Het officicclc
Russische Persagentschap meldt, dat giste
ren 2000 man van het leger van generaal
Ma. Tsjeng Sjan te Tsitsikar zijn aangeko
men. Bij hun intocht waren vertegenwoor
digers van het Japansche oppercommando
en officieren van den Japanschen genera-
len staf aanwijzig. Do Chincescho troepen
brachten voor den Japanschen comman
dant en het Japansche vaandel dc militaire
eerbewijzen, die door do Japanners beant
woord werden. Volgens mededeeling van
een der Japansche militaire autoriteiten
wordt generaal Ma Tsjeng Sjan op i Fe
bruari ai?, in Tsitsikar verwacht.
Weer particuliere besprekin
gen tusschen den Japan
schen en den Chinceschen
vertegenwoordiger.
Geneve, 26 Jan (V.D.) Dc gehcimo zit
ting van den Volkenbondsraad over het Ja-
pansch-Chinecsche conflict duurde twee en
een half uur. Besloten Vtf&rd dat de particu
liere besprekingen tusschen den Japan
schen cn den Chineeschen vertegenwoordi
ger tc Genève hervat zouden worden. Uit
voerig hield men zich bezig met den critie
ken toestand, die op het oogenblik te
Sjanghai héerscht.
Dc Japanners voor de poor
ten van Charbin.
Tokio, 26 Jan. (V.D) Naar het Japan
sche telegraafagentschap Shimboen Rcngo
meldt, heeft he-t leger van generaal Sisja,
onder leiding van generaal Gui. Dinsdag de
randgebieden der stad Charbin bereikt.
Ieder oogenblik kan dc stad worden
bezet.
Volgens een ander Japansch bericht zou
den de zich in Charbin bevindende Chinee
sche troepen Dinsdagmorgen vroeg ccnige
stadsdeelon volkomen hebben geplundord.
Onrust te Moskou.
Moskou, via Kofno. 2G Jan. (V.D) 1-Iet
telegraafagentschap der sovjet-unie bcves
ligt dat Charbin ieder oogenblik door de
Japanners kan worden bezet.
Do voorzitter van den nad van beheer
van den Chineeschen Oosterspoorweg, die
reeds uit Charbin is vertrokken, zou ver
vangen worden door den leider der troepen
van generaal Sisja, generpal Gui.
Te Moskou heeft liet bericht nopens de
gebeurtenissen te Charbin, groote onrust tc
weeg gebracht VerklaardWordt dat bet op
treden van Japan te beschouwen is als een
verder vergrijp tegen dc Russische belan
gen, in het bizonder ook wat den Oost-Chi-
neeschen spoorweg betreft.
Charbin, 26 Jan. (V.D.) Dinsdagmorgen
zijn ernstige onlusten uitgebroken in het
Chineesche stadsdeel van Charbin.
Groote demonstratieve optochten trokken
door de straten der stad. De leiders eisebten
een oorlogsverklaring aan Japan. Dc mili
tairen stonden machteloos tegenover de
21-oote menigte.
Dc opperbevelhebber der Chineesche be
wakingstroepen is afgetreden.
Do Japansche troepen trek
ken Charbin binnen.
T o k i o, 26 Jan.JV.D Dinsdagmorgen om
o!f uur bezette de cavalerie van den Japan
schen generaal Sisja dc Chineezcnwijk van
do stad Charbin.
Dc binnentrekkende troepen ontwapen
den de Chineesche politie en verspreidden
zich ook over eenige andere stad6deelcn.
Dc toestand wordt uitcret critiek geacht.
Draadloos overgebrachte foto van de brandende gevangenis in Dart-
moor bij Princetown, Het gebouw kort na do brandstichting.
WRIGLEY OVERLEDEN.
New-York, 26 Jan. (V.D.) De Ameri
kaansche kauwgumrnikoning, William
Wrigley, is te Phoenix (Arizona) ten gevol
ge van een hartaanval overleden.
DE COMMUNISTISCHE AGITATIE IN
DUITSCHLAND.
01 m t z 2 5 Jan. (H. N.) Vandaag
trachtte een communistisch gemeente
raadslid een rede voor een menigte van on
geveer 150 werkloozen te houden. Een
agent, die dit wilde beletten, werd door do
menigte aangevallen, zoodat de politie
moest ingrijpen. Zeven agenten werden ern
stig mishandeld. In het geheel werden 35
personen gearresteerd. Later vormden zich
weer samenscholingen, die echter door dc
politie uiteengejaagd werden.
DE AFFAIRE-KREGLINGER.
Eindelijk een spoor?
Dc Brusselsche correspondent van de
Maasbode meldt:
Men zal zich herinneren onder welke
mysterieuze omstandigheden de Antwerp-
sche handelsman Kreglingcr in November
1931 verdween. Alle sporen, welke gevolgd
werden, leidden tot niets en de politic weet
nog even weinig als op den dag der ver
dwijning. Er zou echter wat licht in de af
faire gekomen zijn en wel door de arresla-
tio van c«jn Belg, zekeren Van der Iiove, in
Frankrijk, te Rcnnes.
De arrestatie dateert reeds van 1 Decem
ber j.l. Dc Belg werd verdacht van enkeie
in de streek gepleegde oplichterijen, doch
j tijdens het onderzoek kwam uit, dat men
j te doen had met een internationalen dief,
die aardig wat op zijn kerfstok had.
j Verder moet het parket aanwijzingen
I hebben, dat dc arrestant, die uit Antwer
pen afkomstig is en zich op het oogenblik
der verdwijning van Kreglingcr zich in
België bevond, aan deze zaak wel eens
niet vreemd kon zijn.
Het onderzoek wordt clan ook. in die
richting voortgezet
DE KONING VAN ITALIë EERT DEN ABESSYNISCHEN TROONOPVOLGER.
De 16-jarige kroonprins van Abessynlë met koning Emanuel (rechts) bij dc
parade der koninklijke lijfgarde.
Ma d r i d2 5 Ja rt. (V. D.) Naar uit Bar
celona gemeld wordt, hebben de commu
nisten aldaar gisteren gepoogd de univer
siteit te bestormen, met het doel de stu
denten tc inlimidccren. Dc studenten heb
ben den aanval echter afgeslagen, waarna
zij een tram omsingeMen, waarin de com
munisten gevlucht waren.
Te dezer stede heeft cle politie verschil
lende extremisten gearrostcerd. die een mee
ting hielden ten gunste, van dc afkondi
ging van dc algcmcenc staking.
Madrid, 25 Jan. (V. D.) To Teruel bij
Valencia is een revolutionaire staking uit
gebroken. De opstandelingen hebben het
raadhuis met de archieven in brand gesto
ken. De gouverneur heeft hulptroepen uit
Sar ago ss a aangevraagd.
Parijs, 26 Jan. (II.N.) In Spanjo duren
de onlusten voort, vooral in het Oosten dos
lands, in dc provincie Sarngossa, hebben
dc opstandelingen in een kleine gemeente
liet stadhuis bezet cn daar ccn raden rcgec
ring uitgeroepen. Op verschillende plaatsen
zijn dc telefoon- en telegraaflijnen stuk ge
sneden. Do militaire overheid heeft alle
maatregelen getroffen om den toestand
meester te blijven en dc orde te handha
ven. Te Madrid is alles rustig gebleven.
Dit is mejuffrouw Gwen Stallard,
die, sinds de verdwaasde wereld
het instituut der schoonheids
koninginnen beeft uitgevonden, tot
miss Britannia 1932 is geprocla
meerd. Te Parijs zullen zich de
schoonheidskoninginnen met elkaar
meten; mejuffrouw Gwen Stellard
zal daar dus ook worden „gekeurd."
DE KOLENINVOER IN BELGIË.
Brussel, 26 Jan. (V. D.) De bespre
kingen, welke tc Brussel zijn gehouden tus
schen de Duitsche en Belgische mijneigena
ren aangaande den invoer van buitcnland
sche kolen hebben tot het volgend resultaat
geleid: De vermindering van den Invoer
van Duitsche kolen wordt van 25 pet, tot
30 pet, gebracht. Door de Belgische mijn
eigenaars was een vermindering van 40 pet
voorgesteld. Deze bepaling, welke van
kracht blijft tot einde April, zal ook voor
den invoer van Nederlandsche, Fransche
cn Engelschc kolen gelden.
SNEEUWSTORMEN BOVEN
GRIEKENLAND.
A t b e n e, 2 5 J an, (V. D.) In geheel Grie
kenland is het thans zeer koud. Uit alle
deelen des lands komen berichten binnen
over sterken sneeuwval. Gemeld wordt, dat
hevige stormen hecrschen boven de Aegei-
sche Zee.
PROCES IN VERBAND MET EEN
TREINRAMP.
Moskou, 26 Jan. (V. D.) Gisteren is
uitspraak gedaan in het groote proces le
gen de spoorwegbeambten, die in staat van
bcscl.uldigigg waren gesteld in verband
met het groote spoorwegongeluk te Kossino
bij Moskou, waarbij 68 personen werden ge
dood eu 133 gewond. Vijf spoorwegbeamb
ten werden veroordeeld tot gevangenis
straffen van 5 tot 10 jaar. drie beklaagden
kropen VA jaar gevangenisstraf en drie be
ambten werden vrijgesproken.
Naar men zich herinnert, was aanvanke
lijk tegen cenige beklaagden de doodstraf
geëiseht. In de toelichting op het vonnis
wordt geconstateerd, dat dc beambten fou
ten hebben gemaakt en daardoor mede
schuld hebben aan het ongeluk De grootste
schuld treft echter de beheerders van den
Moskou—Kazanspoorwcg, die zich niet heb
ben overtuigd van de aanwezigheid der
noodige technische bekwaamheid bij de be
ambten. Derhalve is tegen eenige ambtena
ren van de hoofdadministratie een proces
wegens plichtsverzuim aanhangig gomaakt-
Men vreest voor georganiseerde hulp
voor de oproerlingen van buiten
L o ïi d e li, 2 6 J a n. (V. D.) Een infantcrie-
afde_eling van 200 man is uit Plymouth
naar Dartmoor gezonden, waar de geheele
gevangenis is omsingeld door een cordon
van militairen. Allo straten, die naar de
gevangenis leiden en dc straten in de om
geving zijn gebarricadeerd. Dc soldalen zijn
in volledige oorlogsuitrusting, voorzien van
6talcn helmen, machinegeweren en een
grooten voorraad munitie. Voor den ingang
van dc gevangenis staan twee zware ma*
chinegcwcrcn opgesteld. Alle voertuigen,
die de straten van de omgeving der gevan
genis pussceren, werden gecontroleerd. In
de gevangenis zelf is op het oogenblik do
rust weer geheel hersteld. Men schijnt dezen
maatregel to hebben genomen, omdat men
aanleiding schijnt te hebben tc vrcezen, dat
er van buiten de gevangenis een aanval zal
worden gedaan. Gisteren zouden tal van
voormalig gestraften in de omgeving van
Dartmoor zijn gezien, terwijl een groot aan
tal auto's is waargenomen, die in voile
vaart voorbij de gevangenis reden en licht
signalen gaven. Dc verwachting, dat de ge
vangenen hulp van buiten zullen krijgen,
wordt versterkt door het feit, dat Zondag
na de onlusten eenige verdachte auto's
met groote voorraden civiele kleedingstuk-
ken in de omgeving.van de gevangenis zijn
aangehouden, zoodat waarschijnlijk van
buiten af een massale bevrijding was voor
bereid. Ook de wapenen, die in de cellen
zijn gevonden, wijzen op georganiseerde
hulp van buiten.
DE KABINETSVORMING IN HESSEN.
De nazi's honden zich alzijdig,
D a r m s t a d t, 2 5 Jan. (H. N.) De natio
naal -socialisten hebben besloten niet deel te
nomen aan de vorming van een regeering
in Hessen. De voorzitter van de gouwafdee-
ling verklaarde, dat de nationaal-socialisten
mettertijd sterk genoeg zullen zijn, om zelf
het gezag in handen te nemen.
Te New-Yoik is, 64 jaar
oud, overleden de Ameri
kaansche bankier dr. h. o°
Paul Warburg, de geeste
lijks vader van het Ameri
kaansche centraio bankstelse!,