DE CONFERENTIE TE GENEVE DE EEMLANDEU Beursomrzicht JOH. DE HEER Vrijdag 5 Februari 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. «e» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a i 30e Jaargang Ho. 187 OE STRIJD OM DE ONTWAPENING Particuliere besprekingen TANKBOOT VLIEGT IN DE LUCHT BEWOGEN ZITTING DER FRANSCHE KAMER Fa. R. van den Burg Licht op 5 uur 20 min. L.J. LUYCX ZOON BUIKBAHDEN Piano's Orgels, Radio 15 CU ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per wcelc (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/r Binnenland franco per ipost per 3 maanden f J.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513 PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer elke regc) mecr f0.25 Llcfdadlghclds-advertentién voorde helft van den prijs. Kleine Advertentie KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 «ent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—Bewijsnummer extra f 0.05 Een interview met dr. Tsjen. Het Japansche optreden fel gekritiseerd. i Ecu medewerkster van clc Petit Parisien heeft een vraaggesprek gevoerd met dr. isjen, den vroegcren Chinecschen minis ter van £>üitcnlandsche zaken. ..U vraagt mij, of wij ons in oorlogs- dan wel in vredestoestand bevindenaldus be gint dr. Tsjen zeer ironisch. „Wat zal ik u antwoorden? Vroeger was dat heel cen- voudig: de woorden vrede en oorlog had den een bepaalde betcckcnis; sinds den Volkenbond en de verschillende interna tionale pacten weet men echter niet meer, waar de oorlog begint en de vrede ophoudt. Ik ben van oordcel, dat wij, objectief ge sproken, ons in ccn oorlogstoestand bevin den, zij het ook niet officieel, en dat de situatie buitengewoon ernstig is. Door zijn ongerechtvaardigde aanvallen en zijn o|i«- treden te Sjanghai maakt Japan zich schuldig aan een uitdaging niet alleen van China, maar Aan heel dc beschaafde we reld. Ik wil over de voorwendsels geen dis cussie openen. Sato heeft, den Volkenbond laten weten, dat dc bevelhebber der inter nationale strijdkrachten te Sjanghai den Japanschen soldaten opdracht heeft gege ven de Chincesche troepen aan te vallen om het leven en de bezittingen der Euro- peeschc staatsburgers te beschermen. Iïij heeft alleen \ergelon eraan toe te voegen, dat de commandant der internationale strijdkrachten dc Japansche admiraal Sjio- sawa in eigen persoon was. Er zijn maar twee verklaringen voor liet optreden der Japanners: of zij hebben alle controle o\er 4icli zelf verloren, of zij voeren een lang van te voren uitgewerkt plan stelselmatig uit. Daar zij echter zeer goed weten wal zij doen, bestaat slechts de laatste moge lijkheid". Dr. Tsjen werpt daarna een terugblik op de Japansche geschiedenis. Toen dc feodale tirannie der Sjigociiati plaats bad gemaakt voor de heerschappij van den mikado, had slechts in schijn een revolutie plaats ge vonden. De feodale heerschappij werd een voudigweg door een militair regime ver vangen, door een gewapende dictatuur. Deze oligarchie regeert feitelijk achter den rug der Japansche regecring. De zorgvul dige voorbereiding van den oorlog met. China in 1894 én van dien met Rusland in 11905 was haar-werk. Thans is hot oogen- blik aangebroken voor dc clerdc groote on derneming, welke aanstuurt op de bcheer- sching- van den Stillen Oceaan. Mandsjoc rije vórmt voor Japan een onontbeerlijk grondstoffengebied cn is tevens liet middel nrn China te bcheerschen. De Chincesche markten zijn voor Japan een levenskwestie. Daar ecu toekomstige oorlog met Amerika als onvermijdelijk vvordt beschouwd, wil Japan de beslissing in de Chincesche wa teren naderbij brengen. Dr. Tsjen gaat zblf zoover dc Japanners bedoelingen in de schoenen le schuiven met betrekking lot \ustralie, dat dun be volkt is cn wegens zijn klimaat alleen voor de Japansche landverhuizing in aanmer king komt. Korea en Mandsjoorije zijn min der geschikt voor dc Japansche hoeren, terwijl China zelf overbevolkt is. Al deze polilieke doeleinden kunnen volgens dr. Tsjen sleehls worden voorbereid door de behecrsching van den Stillen Oceaan. Men heeft hier te maken niet. een langzaam ge rijpt en zorgvuldig bestudeerd plan, dat re kening houdt met een verre toekomst. Als de correspondente dr. Tsjcn's betoog dan onderbreekt door de vraag te stellen, of Japan op deze wijze de werel I ncening kan trotseeren, antwoordt dc Chincesche staatsman: „Het heeft maling aan de op vattingen der wereld. Engeland en Amerika liggen een heel eind uit de buurt cn zullen hun vloot niet in de waagschaal stellen. Frankrijk wordt in beslag genomen door zijn eigen veiligheid. Deze drie groote mo gendheden hebben tegenwoordig andere zorgen en dit weten clc Japanners". Iets anders zou het volgens dr. Tsjen zijn, wanneer de mogendheden zich bij elkaar zouden aansluiten om Japan tc dwingen bet internationale recht te eerbiedigen. Ja pan heeft ondanks zijn modernen vorm van industriestaat zijn middeleeuw.schc cn feo dale -geestesgesteldheid behouden. De mili taire kliek, die het land regeert, gelooft uit sluitend aan het geweld. Deze fatale ver gissing kan Japan onder bepaalde omstan digheden duur komen te slaan en misschien opent, reeds de aanval op Sjanghai dc oogen van Groo.t-Britannië en de Vereenigde Sta ten, die misschién zullen beseffen, welk ge vaar hun comm'ercieele cn politieke toe komst loopt, wanneer zij aan Japan de he gemonie in den Stillen Oceaan overlaten. Het is mogelijk, zoo merkt Tsjen tenslotte nog op, dat de Japanners zich ook van Nan king meester zullen maken: Zij zijn beter uitgerust clan wij, maar ik stel vertrouwen in den geest der Chirieeschc troepen. Ons negentiende leger, dat voor de poorten van Sjanghai staat, is tot dusver nog nooit ver slagen. Van alle kanten komen clc vrijwil ligers toestroomen om den vaclerlandschcn bodem te verdedigen. Wat clc boeren be treft, die. anders niet van soldaten houden, zij overladen onze troepen thans met levens middelen en geschenken. Dc nationale ver ontwaardiging beurt ons volk op en staalt zijn krachten. Wie weet: misschien heeft ons lijden de patriottische eensgezindheid tengevolge, die ons tot nog toe ontbrak Wijziging der alge meene agenda Genève, 3 Febr. (V.D.) De ontwape ningsconferentie heeft beden vijf commis sies benoemd, ccn politieke, ccn financieele, een commissie voor landbewapcningen, een voor zeelie,wapeningen en een voor lucht bewapeningen. Tevens, is de mogelijkheid aangegeven vuor een zesde commissie voor chemische oorlogvoering. Genève, 3 F ebr. (V.D.) De agendacom missie van de ontwapeningsconferentie heeft Woensdag het door den Volkenbonds raad uitgewerkte ontwerp voor een alge- meene agenda op essentieelc punten gewij zigd. De commissie heeft besloten de con ferentie allereerst voor te stellen een com: missie in het leven te roepen, welke „con ferentie-commissie" zal heeteii. In deze commissie zullen de leiders van allo 64 de legaties zijn vertegenwoordigd. De commis sie zal in de plaats komen van de oor spronkelijk gedachte politieke commissie. Zij zal dc beslissende politieke besluiten der conferentie nemen. Dc agendacommissie heeft voorts besloten voorloopig af te zien van de samenstelling !or commissies \oor kwesties, welke de bewa pening te land, ter zoe en in dc lucht be treffen cn de vorming dezer commissies over te laten aan het. presidium. Het presidium zal bestaan uit. 14 ged* legeerden, voor de helft bestaande uit ver tegenw oordigers der groote mogendheden. Alle stemmingen zullen geheim zijn. De conferentietalen zijn Fransch en Engelsch. De agenda zal begin volgende week in een plenaire zitting in behandeling komen, waarna er over zal worden gestemd. Gene v e, 3 Februari (V.D.) De Russische volkscommissaris voor buitenlandsclie za ken Litwinof legde hedenavond een bezoek af bij den leider der Duitsche delegatie ter ontwapeningsconferentie Nadolny. Naar van Duitsche zijde wordt medegedeeld, werd tijdens dit bezoek het standpunt inzake dc ontwapeningskwestie van beide landen be sproken. Van Russische zijde wil men der conferentie een in bijzonderheden uitge werkt ontwerp voor een algemeene ontwa peningsovereenkomst voorleggen. Ook de Hongaarschc delegatieleider graaf Apponyi bracht een bezoek aan Nadolny. Donderdag vindt een onderhoud plaats tus- schen Tardicu cn Nadolny. De ontwape ningsconferentie zal Donderdagmiddag In een plenaire zitting bijeenkomen, waarin de rapporten der commissies zullen worden besproken. In verband met het feit, dat dc meeste delegaties geweigerd hebben om met clc algemeene beschouwingen aan te van gen, is nog geen beslissing genomen, wan neer met deze een begin zal worden ge maakt. Genève, 3 Februari (H.N.) De desbe treffende commissie van de ontwapenings conferentie beeft vandaag beraadslaagd over de wijze, waarop dc verschillende Draadloos overgebrachte foto van dc openingszitting der ontwapenings conferentie. adressen behandeld zullen worden, die door dc kerken cn veiwcheideno organisa ties cn vereenigirigen tot de conferentie zijn gericht. Besloten is, in dc plenaire vergade ring der conferentie d'e vertegenwoordigers der kerken cn der groote organisaties te hooren. De rois van Brüning naar Genève. Berlijn, 3 Februari (H.N.) Het is moge lijk, dat de rijkskanselier eerst eenigc da gen later dan oorspronkelijk in dc bedoe ling lag te Genève zal aankomen ter deel neming aan do ontvvapeninigsconferentie. Dit zal afhangen van den gang van zaken op de conferentie, doch niet van de aan komst van Macdonald of Laval. DE OPSTAND IN ECUADOR ONDERDRUKT? Tijdens den opstand in Ecuador werden volgens mededcelingen van de regeering 100 personen gedood cn eenige honderden gewond. De regecring verklaart- de orde weer. geheel te hebben hersteld cn den voor- naamstcn leider van den opstand tc hebben gedeporteerd. Groot aantal slacht offers New-York, 4 Febr. (V.D.) In clc dokken van de Sinclair Oil Company Marcus' Hook" in Pennsylvania is dc olielcinkboot Bidwell in do lucht gevlogen; aclu perso nen werden gedood cn 18 gewond. Het aantal vermisten bedraagt li. Tenge volge van dc ontploffing is dc Iankboot ge heel vernield. Dc oorzaak van het ongeluk is onbekend. Krachtige obstructie der regeeringstegenst anders Parijs, 4 Febr. (V.D.) Dc FranSchc Ka mer is tot ongeveer 3 uur vannacht bijeen geweest ter behanleling van de voorgeno men kiesvvc-thervorming. Evenals dc vorige kceren bij de behandeling van dit ontwerp werd door de socialisten en radicaal-socia listen weer obstructie gevoerd, waardoor rumoerige incidenten cn enkele malen he vige tuniullscènes ontstonden. Een voorstel van den voorzitter der commissie voor dc kieswetherziening, om do discussies to on derbreken en bédenmorgen voort te zetten, werd aangenomen met 292 stemmen van rechts tegen 253 stemmen van links. DE ONDERGANG VAN DE M 2. Londen, 4 Febr. (II.N.) Men zal trach ten dc gezonken duikboot M 2 tc lichten of. mdien dit niet lukt, onder water het schip binnen te dringen, teneinde dc liikcn tc bergen. Morgen zal op dc plaats, waar de duikboot gezonken is, een herdenkingsplech tigheid voor de slachtoffers wórden gehou den, waartoe verschillende oorlogsschepen naar de plaats zullen stoomen, waar ccn krans wordt uitgeworpen. MILLS OPVOLGER VAN MELLON? Wasliington, 4 Febr. (V.DNaar ver luidt zou de onderstaatssecretaris van fi nancien, Mills, den tegenvvoordi«en minis ter van financiën, Mellon, die benoemd iö tot ambassadeur te Londen, opvolgen. PIANO'S, ORGELS, VLEUGELS. ARNH.STRAAT. Bezoekt onze magazijnen; wij bieden U een enorme keuze zoowel in het een voudige als in het meest luxe genre. Betaling vanaf 4.per maand. Het was de laatste dagen ol er geen Duit sche kwestie, geen financieele moeilijkheden en geen economische crisis bestonden. Immers, het Japansche krijgsbedrijf in Chi na had zijn climax gekregen in een aanval op Shanghai en een beschieting van Nanking. Zaterdag verluidde door bemiddeling van Reuter dat China den oorlog aan Japan zou de hebben verklaard. Hetgeen onjuist bleek. Wij verwonderden er ons overigens al over dat China zich zoo „lichtgeraaktzoude heb ben getoond! Kom, kom, men moet wat weten le verdragen onder vrienden! Wat de beschie ting van Nanking betreft, verklaarden de Ja panners eerst, dat het maar zoo iets als „ma noeuvres" waren geweest, weliswaar dan op vreemden grond en nu, tenslotte, dat alles hier slechts op een akelig misverstand heeft berust. Dooden, leefL wel! Intusschen hebben Engeland en de Vereenigde Staten, daarbij gesteund door Frankrijk en Italië en ook 'n beetje door Duitschland, thans aan Japan en aan China „halt" toegeroepen in krachtigen vorm. De Japansche delegatie bij den Volke renbond heeft zich hiermede onmiddellijk principieel „ingenomen" betoond. Maar uit 'n later telegram uit Tokio bleek, dat dit alleen Mandsjoerije betrof. Er zullen wel heel wat verdere condities bijkomen. En veel zullen de „Chineesche bandieten" nog wel le ver antwoorden krijgen. Die zullen zoo nu en dan wel eens op Japanners schieten! En dan? „Ieder vischt op zijn getij" en zoo poogt Ja pan, nu Europa door verdeeldheid en andére beproevingen als lam geslagen is, te verwer ven, wat al meerdere raaien door eensgezind optreden van Amerika en Europa, verhinderd is. Of het ditmaal lukken zal? En wat zullen Amerika en de Europeesche machthebbers thans doen als Japan toch eens den eigen weg blijft bewandelen, zal dan het conflict in in het Oosten lot nieuwe bondgenootschap pen, tol nieuwe groepeeringen, tot nieuwe verwikkelingen en tot nieuwe oorlogsdaden leiden? Wie zal het zeggen? Met Huygens zeiden de Beurzen echter: ,,Ick sien het sorgeloos en op syn Hof- wyeks aan, En laet Gods weer en wind Gods acker over gaan!' En zelfs begon men al tc rekenen hoe de laatjes van vele maatschappijen zich zouden vullen, dank zij te leveren oorlogsmateriaal, dank zij vracht- en troepenvervoer. De een zijn dood is nu eenmaal den ander zijn brood. Zoo konden scheepvaarten profiteeren, zoo werden dc benzinemogelijkhcden hoc-cr aan geslagen, zoo moest men vooral 1 arakans koopen, zoo werd gerekend op grootere wel vaart in de staalbranche, op betere mogelijk heden voor koper cn zoo werd eindelijk.' de heele crisis bijna vergeten. Het was dan ook of 't „halt" aan Japan van Amerika en een deel van Europa Dinsdagmiddag teleurstelling bracht, zeker aan ons Damrak. En New York kwam dit duchtig onderstre pen. De loonsverlaging der spoorwegen die Wallstreet even in zonneglans had gezet, was al zoo spoedig vergeten. De Stceltrust stelt voor haar personeel, als usantieel, tweehon derdduizend aandcelen ter dispositie, ditmaal a 40 pet. Laten wij voor dc geheele wereld hopen, dal het nu een beter „koopje" zal blij ken dan het vorige jaar, tofn deze aandeelen op dezelfde wijze i\ „slecKts" 140 pet. ter be schikking van het personeel werden gesteld. De opnieuw dalende koperprijzen ontstemden zeer. De New-Yorkschc banken hebben besloten geen verdere afgiften van goud meer aan par ticulieren te doen, wanneer dit bestemd is voor uitvoer. Aan circulatiebanken zal men dit wel blijven afgeven. Het bericht verdient inmiddels de noodige aandacht. De algemeene betere stemming heeft onze beurs aangenamere dagen bezorgd, zooals wij zeiden. De vraag is nu maar hoe de verdere ontwikkeling zal gaan en wat Genève zal brengen, nu Lausanne het aflegde. Eerlij!: ge zegd, onze verwachtingen ten aanzien van hetgeen de heeren ontwapenaars zullen be reiken, zijn niet hoog gespannen. Wij zouden liever wedden op de resultaten der plaatse lijke hoteliers, restaurateurs en wat dies meer zij. Hetgeen oud-minister Colijn heeft gezegd, is daarom „geen oortje" minder waard. Maar had men elders maar betere oortjes ernaar! Van de naaste toekomst voor de beurs valt dus weinig tc zeggen! Ameri ka stelde Dinsdagavond har teleur. En wij vreezen dal dit elders weerklank zal vinden. Cuba werkt ook al met ultimatums en eischt van Visp opgave van voorraden, restricties en wat al meer. zooiets als „per keerend tele gram tc beantwoorden. Vanzelfsprekend moet Indië toch sterk beperken, maar dat eischen der Cubaansche heeren kan wél nieuw kwaad bloed zetten en nieuwe ver deeldheid brengen Ph. STRAETMANS. BUITENLAND. Groote aanval der Japanners. (Derde Blad, pag. 1). De ontwapeningsconferentie te Genève. (Eerste Blad, pag. 1). I'crsscliandaal in Oostenrijk. (l)crdc Blad, pug. 1). Hitler betrokken bij een sensationeelc ont lui Iling. (Derde Blad, pag. 1 Tankboot in dc lucht ge vlagen: talrijke slachtoffers. (I)crdo Blad, pag. I). BINNENLAND. De móórd op den lieer I£schauzier voor de Haagschc rechtbank (Tweede Bind. pag. 2). Luit. generaal II. van 'I. Sant overleden. (Tweede Blad, pag. 1). Groote brand te Zaandam (Tweede Blad, pag. 2). STADSNIEUWS. Zes kop koffie cn tóch dronken? (Kanton gerecht). (Eerste Blad. pag. 2). Land- en zeereizen naar Canada; lezing voor dc Vakcentrale. (Eerste Blad, pag. 3). Medegedeeld door hef Kon Ned. Met. Inst. tc Do Bilt. Hoogste barometerstand 77(3.4 te Hcrnö- saiul en Karlstadt. Laagste barometerstand 762.9 te Jan Mn yen. Verwachting: Zwakke lot ma tig j O. tot Z.O. wind. nevelig lot half bewolkt, weinig of geen neerslag, daling van temperatuur. Do depressie van de Oceaan heeft zich vrijwel noordwaarts verplaatst, daar nog weinig drukdaling gegeven wordt, op de Briische eilanden. Terwijl de depressie in liet Oosten verder aftrok trad iu hot Noorden van Scandi navië een sterke drukstljging m, die met een aanzienlijke daling van de tempera tuur gepaard ging, waarbij in Finland tem peraturen lot minus 34 gr.' C. voorkwamen. Waarschijnlijk zal de verdere ontwikkeling een drukstijging over hel Oostzeegebied on over Noord-Duitschland brengen, terwijl over Scandinavië een depressie, die uit het Noorden nadert, de strenge vorst weer doet, verdwijnen. In dat geval zal de Zuid-Ooste lijke wind, die daarbij over onze omgeving tc verwachten is, wel eenigc afkoeling maar geen koude van bèteekoïlis brengen. Dc vrij groote droogte tot 5 K M. hoogte, waarvan alle vliegluigpcilingcn gisteren getuigden, komt tot uiting door den goringen regenval. Behalve Wecrien met 5 m.M was er geen station met meer dan 2 m.M. neerslag. LAHGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 Velerlei Modellen Voor iedere figuur Varkensmarkt 5 Tel. 1309 KWALITEIT WINT ALTIJD, minui kiwm ^jBagOTfflBrna— CENTRUMLEIDER OVERLEDEN. Berl-ij-n, 4 Fobr. (V.D.) De leider van cic centrumfractie in den Pruiaï6chen land dag, dr. Hess, is hedenmorgen or. 53-jarigcn leeftijd in een ziekenhuis Berlijn over leden. B c v l ij n, 4 F c b r. (ILN.) Hess moest eer poos geleden wegen?, bloedvergiftiging zijn been afgezet worden. Aanvankelijk scheen het, alsof hij alles te boven zou komen. "Na- dal de amputatie verricht en de wonde ge sloten was, keerde liij weer tot zijn werk zaamheden terug, doch tegen Kerstmis keerde de oude kwaal terug cn werd het duidelijk, dat zijn heengaan nog slechts een kwestie van lijd was. DE KROONPRINS VAN ABESSYNIë BIJ HINDENBURG. B c r 1 ij n, 3 F ebr. (V.D.) Rijkspresident Von Hindenburg ontving hedenmiddag den kroonprins van Abbessynië, prins Asfau Wossan ten paleize.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 1