VACANT
t j&fir
4
DE MENSCH EN HET
LAWAAI
DE EERSTE KLAP
Als de winter komt
Sluit U aan bij de
Amersfoortsche Radio
Centrale
Het verhoogt Uw gezellig
heid in huis
Kantoor: Telefoon
Lange Bergstr. 13 462
ONZE GROOTE STAATSLIEDEN
De Schotten zijn een zuinig \olk en over
da geheele- wereld circuleeren grappen, die
over hun gierigheid worden gemaakt. Eén
ervan is zelfs afkomstig van MacDonald in
eigen persoon. De geestige premier had een
onderhoud met een geestelijke, die zijn nood
klaagde over de geringe vrijgevigheid der
nicnschon en o.a. vertelde, dat hij den vo-
rigen Zondag nog twee knoopen in het col
lectezakje had gevonden. „Ziet U", zei hij
mismoedig, „dat was beslist een Schot".
„U vergist U'\ antwoordde MacDonald,
„dat waren twee Schotten". Nu en Ramsay
MacDonald zelf is ook een echte Schot. Hij
is"lang en slank, 0111 niét te zoggen schraal,
terughoudend van aard. streng doch recht
vaardig van gemoed. Zuinig is hij ook,
maar mv't gierig; de meeste Schotten zijn
trouwens niet gierig, doch alleen uiterst
zqinig.
MacDonald werd in ISOö in het kleine
visschersdorpje Lossiemouth geboren. Daar
wonen uitsluitend vt&'chers; ook zijn va
der was visscher en het kwam bij niemand
op, dgt de jonge Ramsay ooit iets anders
dan viss»cher zou worden. Doch toen de
jongen opcroeide, verzette hij zich daarte
gen. Hij wilde niet naar zee. Wat.hij dan
wilde? Naar school. Daarover geraakte het
geheeld) dorp in opschudding Wie ging cr
in dien tijd op een visscherfdprp naar
school? En de naastbijzijnde school lag op
vele kilometer*? afstand van Lossiemouth.
Hoe kwam de jongen aan zoo'n idee? En
Loc kon hij het schoolgeld en de boeken
betalen? Dr- ouders van Ramsay hadden
het zeer arm en als de haringen eens veer
tien dagen later kwamen dan gewoonlijk,
leed het geheele dorp hongc-r, want nie
mand verdiende genoeg om ook maar een
shilling opzij te- kunnen leggen. Maar .Ram
say had'het nu eenmaal in zijn hoofd ge
zel, naar tfclipol te gaan en -als een Schot-
scliè jongen zich iets in liet hoofd zet, dap
gebeurt het ook. Zeven jaar lang verhuur
de- hij zièh in een naburig dorp als aard
appelrooier. zoodat hij reeds als kind zijn
goedkoope opleiding zelf betaalde.
Toen hij nog slechts enkele jaren de
school had bezocht, stond het bij hem voet,
dat er maar .één beroep goed genoeg was
op de wereld, n.l. onderwijzer. Hij werd dus
op eigen kracht onderwijzer. Men kan hem
thans nog. aanzien, hoe hij in dien tijd hon
ger en gebrek moet hebben geleden. De
onderwijzers zijn in Engeland altijd slecht
betaald en bovendien moest MacDonald nog
boeken koopen, omdat hij zich verder wilde
onUvikkelon. Aan zijn carrière ais onder
wijzer kwam echter onverwachts een einde.
Reeds op zijn dertigste jaar w as MacDo
nald een vurig socialist in den besten zin
van het woord. Ilij'kon bovendien goed
spreken eri verzweeg niet. wat hem op het
hart lag. Zoo hield hij ook eens een toe
spraak over de wereldbekende gierigheid
der Schotten. Hij wees erop, dat geheel
Schotland aan elf personen behoorde,
grootgrondbezitters, dié het. land eeuwen
geleden van eenige koningen gekregen
hadden. Daardoor leed de rest van do be
volking armoede en daarom waren de
Schotten wel gedwongen, elke shilling vast
te houden en zuinig te zijn. Deze rede word
voor een klein aanval personen in een klein j
provinciestadje gehouden en niemand zou
er nader van gehoord' hebben, als zich on
der )iet publiek niet een redacteur van een
socialistisch blad lnd bevonden, die een
lang artikel schreef over den onbekenden
onderwijzer. Zoo werd de aandacht van het
paTti.ibesf.uur op hem gevestigd. Het duur
de niet lang meer, of men haalde hem van
zijn dorp af mi maakte hom in 1900 secre
taris der partij. In 1906 kwam hij in liet.
parlement. Daar verwekte MacDonald ai
dadelijk opzien. Er had in langen lijd niet
zoon knappe man in het Lagerhuis geze
ten, want dat was MacDonald in dien tijd.
De dames dweepten met den veertigjarige.
Zijn flinke -figuur, zijn fijno profiel, zijn
hóóg,- intelligent voorhoofd en Schitterende,
blauwe oogen, zijn goed-gevormde mond en
krullende, blonde haren dat alk-s moest de
aandacht trekken En MacDonald trok de
aandacht, ook door zijn karakter en per
soonlijkheid. Hij is n.l. liet. type van den
logisch denkenden practicus een uiterst
zeldzame combinatie. Hij is een fanaticus
en idealist, die rotsvast hij zijn meening
bliift en de2e tot hel uiterste verdedigt..
Het. is de tragiek van zijn leven, dat deze
edel-denkende nvan, die nooit van opinie
veranderde zoolang hij erop vertrouwde,
dat deze de tuiste was, en die trouw bleef
aan de regels en idealen van zijn partij, la
ter uit deze partij is gesloten, omdat hij
3le premier zijn vaderland niet ui den
stéék wilde laten en, om Engeland te rol
den, thans staat aan het hoofd van liet
meest impopulairekabinet, dat ooit gere
geerd heeft.
Hij moest do-loonen van do arbeiders vcr-
l9j2cn: maar liet kon niet anders! liet wel
zijn van zijn Vaderland was hem meer
waard, dan al liet andere en daarom ris
keerde. hij de vijandschap van al zijn aan-
li angers en bleef! Enge kind zal het hem
niet, zwaar aanrekenenmaar vanaf -.cl jon
lijd io hij de-meest gehate rri-sri hij de ar
beiders!
Aan het.jaar 1911 is veelal weinig aan
dacht geschonken. Toon de oorlog voor de
deur stond en Engeland het nog niet er
over eens was, welke houding men zou
aannemen, stond Sir Edward Grey, de toen
malige Minister van Buitenlandsche Zaken,
in het parlement op en pleitte voor den
oorlog tegen Duitschland aan Je zijde van
Frankrijk. En het geheele Lagerhuis ap
plaudisseerde Slechts één man 6toiid
op en durfde tegen den oorlog tc spreken,
de leider van de Labour-party, Ramsay
Mac Donald!
„Deze oorlog", riep hij uit, „is iets ver
achtelijks», is een gruwelijk en barbaarsch
werk en ik waarschuw den Minister van
Buitenlandsche Zaken, want misschien zal
ook voor.hem eens een lantaarn in Hyde-
Park klaarstaan, waaraan men hem op
hangt!"
Nog nooit had een afgevaardigde zóó dur
ven spreken. Het geheele Huis waa dood
stil, toen Ramsay ging zitten. Er kwam
tóch oorlog, do arbeiderspartij stemde vóór
het oorlogscrediet en toen Ramsay ertegen
was, moes»t hij verdwijnen. Zijn eigen partij
verloochende hem. liet Ikiii in den steek.
Lu met voor de laatste maalNog twee-
reaal' zou hij ondervinden, hoe weinig mén
zich op zijn politieke vrienden kan verla
ten. Zeer spoedig deed hij pogingen om tot
overeenstemming te komen, doch vond
nooit veel aanhangers voor deze mcening
en toen de oorlog eindelijk eindigde, stond
hij nog steeds alleen op een verloren post.
MacDonald is geen groote redenaar, maar
iemand die steeds een gevestigde mcening
eigens o\er hoeft en die helder en zuiver
weet uiteen te zc'tten; zelfs zijn tegenstan
ders geven toe, dat hij persoonlijk een on
berispelijk karakter heelt, onomkoopbaar
is en trouw vasthoudt, aan wat hij eenmaal
als juist heeft aangenomen. Hij kon wach
ten totdat zijn tijd weer gekomen was en
inderdaad in 1923 had men hem noodig.
Hij stelde zich candidaat voor afgevaardig
de, werd herkozen en reeds een jaar later
werd hij minister-urceident. Destijds heeft
mon hem in Duitschland voor een vriend
van Duitschland gehouden. Maar deze fout
begaat men helaas maar al tc vaak. Mac
Donald is geen vriend van Duitschland.
maar ook geen vijand van dit land; liii is
in de eerste plaats Engclechman en poli
ticus en wat zijn land ten goede komt,
weegt bij hem het zwaarst!
Hij hoeft bijtijds ingezien, dat de „splen
did isolation waarin Groot-Brittannië zich
vele eeuwen bevonden heeft, op den duur
niet meer kon wórden gehandhaafd en
daai om pleitto hij voor een overeenstem
ming lus-^chen do volkeren. Maar hij niet
zoover gegaan en dat mag men nooit
vergaten als zijn voorganger Chamber
lain, die met Briand en Strescmann het
verdrag van Locarno siool. Hij heeft inte
gendeel medegewerkt om Chamberlain ten
val. te brengen, toen hij inzag, dat deze zich
al te zeer beijverde voor een Europeesche
overeenkomst, onder controle van Frank
rijk; hij heeft deze Fmnschü politiek door
zien en geweigerd zich daarmede iu te la
ten, daar hat liem: niet aanging, of Frank
rijk groot of klein werd, maar daar hij al
leen Engeland's heil op hit oog had. Daar
om is hij echter nog geen vriend van
Duitschland. In zijn kader zou hef heter
passen, dat de wereld onder Engelschch in-
\loc:l zou staan en daarom is hij dan ook,;
gesterkt door zijn socialistisch gevoel, een,
voorstander van de gelijkstelling der vol
keren, een voorstander van goede handels
betrekkingen, hoewel hij steeds hij alles
den nadruk erop logt, dat Engeland goed
•uitgerust moét zijn om zich bij cvcntueele
aanslagen duchtig te kunnen weren. Overi
gens is dit laatste verschijnsel in zijn poli
tieke actie eerst na zijn uitsluiting uit de
arbeiderspartij tot. uiting gekomen, want
men zal toegeven, dat het. wel ecnigszins
in strijd is, met de reeds aangehaalde woor
den uit het jaar 1911.
In het jaar 1925 gelukte het zijn tegen
standers hem ten val te brengen, daar zij
vreesden; dat MacDonald zich te ver van
Frankrijk zou afkeejvn en Frankrijk is te
genwoordig de sterkste macht in Europa.
Voor de tweede maal liet zijn partij hem
in den steekMen beweerde, dat hij
overwerkt was en zond hem op een ont-
spannings- en studiereis naar Zuid-Ameri-
ka. Velen meenden toen al, dat hij nooit
nicer een rol zou spelen in de politiek. Dat
zijn eigen partij;hem toen recda verloochen
de,- staat vast: maar men had. hem noodig,
omdat hij een uitstekenden kop had, een
programma vertegenwoordigde en omdat
hij vrijwel de eenige absolu-nt onomkoop
bare, man was van de geheele Labour-partij.
De politiek van zijn tegenstanders, die een
tè gi-ootc toenadering lot Frankrijk predik
ten, leed in 1929 een geweldige nederlaag
bij de verkiezingen; de arbeiderspartij trok
gesterkt en versterkt het parlement binnen
en Ramsay werd niet meer leider van zijn
partij, maar ministc-r-presidcnt! Nu kon hij
zijn c'tandpunt ten opzichte van de vermin
dering van den bewa,penings\vcdstrijd eerst
récht naar voren brengen en verdedigen.
Hij stelde allerlei sociale wijzigingen in en.
RAMSAY MAC DONALD.
in dezen tijd ver-scheen zijn boekwerk „So
cialism and society". Hij verdedigt thans
de zienswijze, dat alle groote staten aan
elkaar gelijkgesteld moeten worclen en dat
geen van hen voorgetrokken mag worden;
tegen den staat, die dc rust in Europa ver
stoort, neemt luj onmiddellijk stelling.
Om te bewijzen, dat hij met Duitschland
evengoede betrokkingen wil onderhouden
als met Frankrijk, heeft hij destijds Brü-
ning en Dr. Curtius» uitgenoodigd en op zijn
heerlijk landgoed ontvangen. Dit landgoed
Ls geen persoonlijk bezit van hem, doch
.staat sedert onheuglijke tijden ter beschik
king van Engeland's Minister-Presidenten.
MacDonald is een eenvoudige man geblo
ven; hij ic» niet rijk, maar liij is ook niet
meer de arme dorpssclióöimcestèr. En hij i.
geheel vrij van alle ijdelbchL Ilij weet, dat
hij er flink uitziet in zijn lichtgrijs colbert
costu'um of in zijn lichtblauw gekleed cos-
tuum, als hij met de grijze lioogo hoed op
verschijnt bij de Derby-rennen te Ep.eom.
Ilij is weduwnaar en woont tegenwoordig
samen met zijn dochter, die als secretares
se bij hem werkt en eveneens lid is van dc
arbeiderspartij. Wat Groot-Brittannië aan
hem te danken heeft, zag men enkele
maanden geleden maar al te duidelijk, toen
Jict Pond Sterling in allo voc-gcn kraakte
en de Bank of England dc gouddekking
moest, prijsgeven. Toen had MacDonald
kunnen gaan en plaats kunnen maken voor
andere mannen, maar dat deed hij niet
iiij bleef' Hij sloot een soort Godsvrede met
zijn heftigste tegenstanders, met Lloyd
George en Balfour, en vormde met hen een
kabinet „ter redding van het land". Hij
verlaagde de loonen, vèrhoogde de be
lastingen en accijnsen, trachtte evenwicht
te scheppen in de binnenin ndsche geld toe
standen. En inderdaad tot op zekere
hoogte slaagde hij en bewaarde hij Enge
land voor verdere verliezen. Maar hij moest
daarbij tevens op do koop toe nemen, dat
zijn eigen partij hem uit haar rijen stiet,
zijn p.iitij, waaraan hij veel, maar die aan
he.ni nog méér Ic danken heeft! Hij schikte
zich met een glimlach in dit lot, want hij
weet wat hij waard is. Een beetje filosoof
is hij ook, Ramsay Mae Donald
Vrouwen beter bestand tegen
lawaai dan mannen.
Een interessante besehou
wing door Dr. J. H. Frede-
riks.
Lawaui is tegenwoordig iels, waurover
niet gespot mag worden. Dc directeuren
van groote bedrijven weten, dat er minder
werk gedaan wórdt in een rumoerig kan
toor of in een fabriek, waar zware machi
nes werken. De medici en vooral de zenuw -
specialisten ondervinden dagelijks, dat tal
van mcnschen ernstig te lijden hebben van
het lawaai, waardoor zij voortdurend wór
den omringd. Overal wordt erop gewezen,
dat liet straatrumoer der groote steden
evengoed de volksgezondheid bedreigt als
dc sloppen en dc onzuivere stadslucht, Een
plotseling geluid geeft het hart een schok
en doet den bloeddruk stijgen, terwijl ook
dc maag zich daarbij heftig samentrekt, wat
een ongunstigen invloed heeft op de spijs
vertering. Het. is zelfs mogelijk, dat zoo'n
geluid de indirecte oorzaak van iemands
dood is, doordat dit de aanleiding wordt
voor een beroerte of iets dergelijks. Dit al
les is door proeven vastgesteld; de bloed
druk wordt op de bekende wijze gemeten,
terwijl men voor liet onderzoek van de
maag de proefpersonen een gummiballon
netje laat inslikken aan een gummi buisje.
Hel ballonnetje is eerst zoo klein als een
gewone capsule, waarin onaangenaam
smakende medicijnen worden ingenomen,
doch na Int inslikken wordt het opgebla
zen, totdat het de maag geheel vuld. Wan
neer de maag zich nu samentrekt, wordt dit
met behulp van het ballonnetje geregis
treerd. Toch gaat er van geluiden ook wel
eens een stimulcercndc uitwerking uit.
Sommige mcnschen kunnen temidden van
rumoer beter werken dan in een stille om
geving, al zijn zij daarna dubbel zoo ver
moeid. Voor de groote meerderheid der
mcnschen geldt echter, dat elke vermeerde
ring van het hen omringende rumoer de
qualitcit en de quantiteit van hun werk
vermindert. Dit komt, omdat elk geluid
weer iets van onze energie vraagt voor do
reactie, die het zenuwstelsel daarop geeft.
Daarom is iemand met een overmaat van
lichamelijke energie gesteld op lawaai. Wij
zien dit hij wilde volksstammen en bij kin
deren. Sommige volwassenen ontgroeien
echter nooit deze eigenschap uit hun kin
derjaren. Dit is niets bijzonders; hij sommi
ge mcnschen blijft bijna huil geheele loven
lang dc geest zich ontwikkelen, doch bij
anderen houdt deze ontwikkeling reeds op
het zesde of zevende levensjaar op, hoewel
•/.ij daarna met behulp van hun reeds ont
wikkelde verstandelijke vermogens nog
veel kunnen loeren. Laatstgenoemde perso
nen zullen als regel ook gaarne rumoer om
zich heen hebben; zij zetten bijv. dc radio
op volle kracht en sproken er dan met
luide stemmen overheen.
Verder hebben de psychologen aan de
hand van proeven op een groot aantal per
sonen uitgemaakt, dat vrouwen over het
algemeen heter tegen lawaai bestand zijii
en er ook meer van houden dan mannen.
Zij hebben echter niet de conclusie geuit,
dat er dan ook meer vrouwen dan mannen
m hun geestelijke ontwikkeling blijven
staan, liet is echter een feit. dat een ge
zelschap van enkel vrouwen luidruchtiger
is in sproken, lachen, enz. dan een gezel
schap van enkel mannen. Maar nu hebben
wouwen ook meer uithoudingsvermogen
om te spreken dan mannen. Dit wordt op
aaardige wijze geïllustreerd door dc resul
taten van een te New Vork gehouden
spreek-..Marathon". Fr was een prijs van
1000 dollar uitgeloofd voor degene, die hot
langst achtereen zou kunnen spreken. Vele
mannen en vrouwen waagden een kansje;
na eenige uren waren de meeste mannen al
uitgeput, „afgevallen", terwijl dc meeste
vrouwen nog met onverflauwde energie
spraken. *Na twee etmalen was er nog maar
één man over tegen ongeveer een dozijn
vrouwen. En toen de wedstrijd 79 uur ge
duurd had, was die man nog steeds aan
het spreken, doch hij had nog maar één
tegenstandster oveï". Beiden schenen nog
urenlang te kunnen doorspreken, doch de
jury had er genoeg van en besloot den prijs
tusschcn hen te verdeelcri. Dc daine prote
steerde, want zij was ervan overtuigd, het
op don duur te zullen winnen. Het. feit, dat
één der mannen het nog zoo lang heeft vol
gehouden, bewijst niets tegen de gangbare
opvatting, dat vrouwen holer in staat zijn
om lang achtereen tc spelen. Dc winnaar
van den haiven prijs was tevens houder
van kanipioenschap-bliji en-zilten-op-ecn-
vlaggestok en dus geen alledaagschc man.
Zijn volhardende tegenstander had het mis
schien van hem kunnen winnen, zooals van
al haar sexegenooten, maar zij paste dan
ook een handige tactiek loc. Vooral in het
begin van den wedstrijd spraken dc meeste
deelnemers zoo luid als zij konden; zij wil
den hun eigen stein hoorèn Zij sprak ech
ter tot het laatste toe niet gedempte stem
en opende haar mond niet te wijd, zooclat
/.ij haar krachten zooveel mogelijk spaarde.
Hel is trouwens roods vroeger door proeven
uitgemaakt, dat het spreken 111 slechts ma
tig rumoerige plaatsen honderdmaal zoo
veel energie en nog moer vercischt, dan
spreken met gedempte slem in een rustig
huis.
Lawaai is iets, waaraan men gewend
raakt. Vele stedelingen worden onrustig
van de stilte, die zij buiten aantreffen en
kunnen er-weieons niet van slapen, hoewel
de gewone on zelfs de buitengewoon krach
tige stadsgeluiden hen nooit hinderen bij
hun slaap. Zij kunnen buiten niet in slaap
komen, omdat zij het lage, rommelende ge
luid missen, dat in een groote stad altijd
aanwezig is en ook altijd hoorbaar blijft
ondanks dubbele ramen en andere inrich
tingen. Na enkele dagen zal de stadsbewo
ner echter aan de stilte gewend zijn en bui
ten even rustig slapen als thuis.
Men heeft v/cleens gezocht naar een
plaats op aarde, waar in liet geheel geen
geluiden te hooren zijn, doch deze is niet
te vinden. Zelfs in een bosch hoort men nog
geluiden van dieren, van stroom end water,
van boonicn die ruischen in den wind. In
poolgebieden hoort men de wind. die de
sneeuw over het ijs blaast. Onder de opper
vlakte van de aarde hoort men ook gelui
den; op zee hoort men de golven. Doch wan
neer men met een ballon een kilometer in
de lucht stijgt, heeft men vrijwel liet top-
unt van stilte bereikt, dat voor den
ensch bruikbaar is. Zelfs tot die hoogte
dringt nog wel een flauw gerucht van dc
aarde door, maar dat mag geen naam heb
ben.
Bij al deze proeven is men afhankelijk
van gcluidsmefers, die op elke willekeurige
plaats het voortgebrachte geluid, van wel
ken aard dit ook is, omzetten in een licht
straal. Hoe sterker het licht schijnt, hoe
meer rumoer er is. Vermoedelijk zullen dp-
ze geluidsmeters in dc toekomst op groote
schaal gebruikt worden voor dc controle
van het rumoer in fabrieken en werkplaat
sen en op, drukke verkeerswegen, om aan
de hand van dc resultaten maatregelen te
kunnen nemen, in liet btlag der volksge
zondheid.
door
II. C. CANNEGIETER.
De eerste klap is een daalder waard,
zegt het spreekwoord Wolk con verouder
de wijsheid lijkt dit thans! Het is een ge
zegde uit den tijd, waarin uien het gezag
van het geweld steldo in de plaats van het
gezag der rede Toen had men zijn levens
houding gevoegd naar dc zeden en gewoon
ten van w ilde dieren. Vervolgingswaan be-
hcerschte de wereld.
In het oerwoud ziet elk schepsel in ie
der ander schepsel zijn vijand. Wat er na
dert tusschen de struiken, wil aanvallen,
dooden, opeten. Voorkom dien aanval, lis
tig gedierte, door toe te slaan voordat, de
aanvaller aan zijn. slag toe is.
Langen tijd hebben wij in de overtuiging
geleefd, dat dc oertijd voorbij was. Er wa^
een beschaving ontstaan. De zeden waren
verzacht, de gedachten verhelderd. Men
vrtrouwde elkaar. Men zou op zijn wande
ling den voorbijganger als een vriend groe
ten en in geval van nood op zijn hulp re
kenen.
Maar te kwader uur is de barbaarschheid
teruggekeerd; als in dc middeleeuwen be
schermt men postwagens met gewapend
geleide cn op eenzame hoeven siddert men,
gelijk duizend jaar vóór onze jaartelling,
opnieuw voor roovers. Auto-bandieten
plunderen en moorden en maken zich
over de lijken der vvecrloozc slachtoffers
van hun -haast met hun prooi uit dc voe
ten.
Is 't niet.vergeef)ijk, dat het oude leer
stuk van den eersten klap weder opgeld
doet? Men kan nooit, weten, of de bood
schapper, die in liet schemeruur aan de
deur belt, wel met goede bedoelingen koiul.
Mcu kan nooit weten, wat de man, die ons
op een eenzamen landweg voorbij rijdt, in
zijn schild voert. Zal men maar niet, vei
ligheidshalve, den eersten klap geven?
In de politiek heelt het geweld na ecu
wen opnieuw zijn intree gedaan. Burger
oorlog verscheurt de volken. En ook de ver
standhouding tusschen de groepen en par
tijen wordt beheerscht door angst. Sla toe,
voordat de ander toeslaat! Wie afwacht,
verspeelt zijn kans. Draal niet, straks is
het te laat. Zoo staat men als grommende
honden, als Mazende katern tegenover el
kaar.
Aldus is ook de toestand tusschcn.de sta
ten. Waarom ma kon zij nog altijd bezwaar
tegen ontwapening? Waarom treden zij
slechts schoorvoetend in de voorstellen,
wcdkc dc conferentie hun voorlegt? Van
waar deze aarzeling, ondanks de algemcc-
ne erkenning, dat het beginsel goed is?
„Wie den vrede wil, ruste zich ten oor
log!" Alweer die angst voor den eersten
klap.- Men moet zijn belager vóór zijn. Der
halve het geweer in den aanslag, dc vin
ger aan den trekker, den vijand in het vi
zier.
Om toch maar de eerste tc zijn, slaat mcu
er op in, trekt men van leer, voordat er
nog reden tot optreden is. Geschillen, die
anders nog gemakkelijk door vredig over
leg te beslechten zouden zijn; misverstan
den, die andei's nog gemakkelijk zpuden
worden opgehelderd; botsingen, die ander*
nog wel rnet een verontschuldiging zouden
afloopen, worden aldus noodcloos aanlei
ding tot eindcloozc ellende.
Inplaats van zoo tuk te zijn op den 'eer
sten klap, zou men terwille van zichzelf en
de wereld alles in het werk moeten stellen,
om den eersten klap te verhoeden. Dc eer
ste klap wordt onvermijdelijk door den
tweede gevolgd. En is dc tweede er een
maal, dan zijn alle duivels losgebroken en
is er geen houden meer aan.
Is de eerste klap werkelijk een daalder
waard, dan is liet wegblijven van dien eer
sten. klap er wel twee waard. Met. zich tot
alle prijs te behéerschen en zich desnoods
liever in schijn te laten vernederen, redt
men zijn eigen positie en die n van den
tegenstander.
Wie angstig een kwaden hond met een
stok afweert, haalt zich dc woede van het
dier op den hals en loops kans op een ern-
stigen beet Maar wie rustig het beest tege
moet treedt en het inct kalmeerende stern
toespreekt, brengt den hond tot bedaren.
Vertrouwen wekt, zelfs bij een redeloos
dier, meer ontzag dan wantrouwen en
vrees En onze vechtlustige, misdadige en
heethoofdige medemcnschen zijn allicht
toch altijd nog redelijker dan een woeden
de hond.
Eerst als haar epidemische ziekte, de
angst, is genezen en daarmee hot gewa>
pond op zijn qui vivc zijn als methode is' ai
gezworen, zal de aarde weer ecu bewoon
bare planeet zijn geworden»