ELECTRO- EN RADIO-TECHNISCH BUREAU F. H. LOMANS - Utr.str. 15 Te». 483 Wij vertegenwoordigen de bekende DUCRETET en PHILIPS toestellen Betaling in overleg met den kooper GfêAiVlOFOON SCOFFERS- en PLATEN BB .the*5 Zondag, i Hilversum. H i 1 v e r s u m. Maandag, bovenbouw, waardoor niet ontkönd kan worden, dat Bralims hierdoor ietwat on- onmiddellijk gevolgd als een vreemd ge rucht door de beide nocturne's van Debus- Er zijn nog altoos vele muziekliefhebbers, die ijzen van het woord „Etudes". Ze den ken mogelijk aan hun vroege ervaringen Het Berlijnsche Philharmonische orkest. dat men 's avonds kan beluisteren in een Beethovenprogramma werd in 1882 opge- i richt. De beste Duitsclie dirigenten zijn en botsingen rnet de muziek, toen ze op j vrijwel doovloopend 3an bet hoofd van dit ouderlijk verlangen piano of viool moes ten studeeren. En dan vond je het afschu welijk om je af te beulen {zooals dat heette) op dde afschuwelijke „etudes". Tegenwoor dig kan men weten, dat „etudes" niet altijd dor en slaapverwekkend behoeven te zijn; het hangt ook voor drie-kwart van den in strumentalist af. Een etude is oen klank- studie, een klank-schets, gelijk de schilder, een vlotte waterverf-echels maakt of een eepia-teekening. Het voordeel van dit werk procédé is, dat de schets doorgaans levend blijft. De kunstenaar doet er niets af, noch hij; de schets gelijkt op een visioen en zij heeft ook visioenaire waardén. In de muziek is Chopin één der pioniers geweest, die de etude, als klankstudie heeft opgevat. Vóór hem kan men de bonderden „caprices" der achttiend'eeuwers, hun „sol feggio's" en hun „toccata's" wel beschouwen als instrumentale etudes, maar Chopin werd de visioenaire droomer op hot moderne kla vier. Techniek en expressie werden bij hem één en zijn beroemde twee bundels etudes (opus 10 en opus 25) zullen wel de stan daardwerken in dit opzicht blijven. De A.V R.O. laat u, door middel van Gerard Hengevelde geest en techniek, in den na middag weer met eenige Chopin-etudes ken nismaken. Woensdag. Huizen. Twee uur lang twee fluiten, afgewisseld uitnemend geschoolde orkest geweest Wij door twee pianosoli, vergt veel aandacht, denken aan Levi. Schuch. Mottl. von Hau- Ik geloof niet aan de heilzame werking van segger. Richter. Richard Strauss en thans zoo'n uitvoerig muzikaal zeker en zwervend van gedachte schijnt te sy. Neen, één der drie werken zal slechts I goed tot zijn recht komen. Het onderling I verband der stukken is hopeloos zoek; en daar moet een orkestdirigent in do eerste I plaats tegen waken. i Niettemin Monteux zal van al deze com- j posities wel volmaakte vertolkingen ge ven en Albert Spalding heeft dikwijls ont- aan Wilhelm Furtwaencler. Deze was een Het is alles mooie muziek, wat de beeren i roozaiek-achtige programma 6tuk voor jaar of tien geleden reeds eenigen tijd di- v. d. Hurk, Clemens en Monissen-spelen; 8tuu den luister rigent der Philharmonic cn i6 na een korte maar het beste wordt onverteerbaar, als onderbreking weer teruggekomen. Orkes- men er overmatig gebruik van maakt. Ook ten en dirigenten zijn vindingen der 19b hierin verschillen de smaken blijkbaar, eeuw. Men had in deze geestelijk weinig middagtafeltje. r0erende momenten in zijn spel. Zoodat dit ik genot zal stuk den luisteraars veel schaffen. verheffende eeuw behoefte nan goden. En bij gebrek daaraan men ra&akte ze eenvoudig. Dirigenten, pianohelden, viool- phenomeenen. zanglitanen, cn nartituur- riddeiv? onstonden bij de vléet. Tegenwoor dig zoeken wij ons geluk in de aanbidding Mühlacker. De vier stukken van de familie Bach zijn voortreffelijk specimen der muziekstijlen. Vrijdag. Mühlacker. Sam Schuyer is oen Nedcrlandsche toon kunstenaar; hij woont, geloof ik, in den Om 8.20 begint de uitzending met het 5e Haag. In de serie Moderne muziek van de- Brandenburgsche concert van J. S. Bach den vader). Dat is nog 18e ëeuwsche mu- van film- en in jazz-hclden. Ge ziet: veel ziek van bet concertogrosso-karakter. Daar- nieuws is er niet onder de zon. Inmiddels geloof ik, dat juist Furtwaengler's psvché minder ingesteld is op bluf en op eigen roem. Hij lijkt on6 een meer módem-voe lend toonkunstenaar, die tracht de muziek ate eerste waarde weer in het centrum van den aandacht te plaatsen. Vermoedelijk neigt hij daarom sterk tot Beethoven, wiens muziek zen avond ontmoet ik hem met een werk* „Muuik für Orchester". Ja, de nóAm is van Hindemit'h en ik moet eerlijk bekennen, na komt de sinfonia in d van den oudsten dat bier het begin en het einde van mijn zoon Wilhelm Friedemann. Deze sinfonia I kennis omtrent Schuycr's muzikaliteit ligt. bestaat uit een langzame inleiding voorMaar toch hoogst bemoedigend voor hé,11, twee fluiten en continuo, gevolgd door een snel fugato; Friedemann is hier niet geheel oorspronkelijk: hij houdt zich aan de con clusies van den vader, maar toont toch ge neigdheid den vorm to doorbreken. Het Huizen. Het zal ons bijzonder interesseeren, hoe het Amsterdamsche a capella-koor onder Alphons Vrancken de wereldsche muziek zingt. Jong cn oud wist wel, dat Phons Vrancken een knap en bewogen koordiri gent is, doch zijn belangstelling ging dooi de jaren steeds meer uit naar de gewijde Jan naar de wereldeche kunst Maar nu komt er dan een nieuw terrein in exploi tatie: het madrigaal. „La bataille de Ma- rignan" van Jannequin is overigens heel wat anders dan een mis van Palcstrina! U weet misschien niet, dat „la bataille" in de geschiedonis van de. programma-rnujjick een belangrijke plaats inneemt? Janijeguin schildert' nar^êjijk^indit, yür-i stemmige koorwerk de slag tusscljen de troepen van "Frans I van Frankrijk tegen de. Zwitsers onder den Hertog van Milaan in 1515, die niet de overwinning van Frans eindigde. Het is een grandioos - stuk, dit koorwerk van Jannequin; luister eens naar de beroemde passage's: SuyvezFrancoys, Ie roy Fran<;oys" en „Tout est perdue". De K.R.O. zet zijn luisteraars een mooi middag programma voor. Duitse he zenders. Dc 22ste cantate van Bach Jesus nahrn zu sich die Zwolle" is het eerste werk, dat de nieuwe betrekking te Leipzig geschreven 'heeft. Bacli werd namelijk in 1720 benoemd tot muziekdirecteur aan de Tliomaskerk en -school. Tot do wokelijksché verplichtingen behoorde onder meer hot schrijven en doen uitvoeren van muziek, die voor de uitoefe ning van den dienst der kerk noodig was. De veronderstelling, dat Bach met deze j cantate den Leipzigers wat honing om den j mond heeft willen smeren, i3 nog niet zoo I apocrief, als het wel lijkt. We moeten niet vergeten, dat men daar in Leipzig aan de vriendelijke en ietwat weeke muziek van Bach's voorganger Kulinau en aan de mu ziek van Bach's rivaal Telemann gewend was. Deze cantate is bijzonder melodieus en zoetvloeiend, eigenschappen, welke men ook in die tijden hoogelijk waardeerde. Maar door deze welluidendheid hoort men toch werkelijk minder „Bac.h", dan in an dere, werken. De solostemmen bestaan uit door Furtwacnglers geest zuiver derde stuk (cembalo-concert van Ph. Erna gespiegeldjvrordt. Het wekt eenigc bevreem- mjeR is gedurfder. Ook de symphonie in ,i„* w. van christian Bach, den jongsten zoon van Joh. Seb. wijst reeds voorwaarts in den tijd. Mozart zou niet hebben ge leefd,zonder Ph. Emanuel en Joh. Christian Bach. Van den eerste nam hij het piano concert over, van den tweede den sympho- nischen vorm en het zingend allegro. Een leerrijk en mooi programma! voor óns, dat een lanJ2enoot introducties bij den West-Duitschen omroep heift' Huizon. Zaterdag. ding, dat hij de groote fuga opus 133 (dooi Weingartner voor groot orkest gezet) uit voert. Arrangementen zijn op hun best al tijd hoogst bedenkelijk -en vooral dit stuk Beethoven schreef het nota bene voor strijk- kwartet en nu galrnt liet in een honderd- koppig orkestraal apparaat! Huizon Do zevende symphonie van Schubert ia de hoofdschotel van dit N.C.R.V.-program- raa. Het is een groot werk, uiterlijk en' in nerlijk. Men zou de symphonie de roman tische kunnen noemen. De hoorn opent na melijk in het andante het muzikale dis cours en de hoorn is een romantisch in strument, tenminste bij Schubert en Bruck ner, Brahms en MatJer. Schubert heeft in doze symphonic mèèr dé behoefte gehad door een soloblaasinstrument het onder deel in tc leiden. Het andante con moto in a klein heeft óók een inleidende episode, thans voorgedragen door de. liobo. De leng te van djt énd.ante is eerbiedwekkend, ..bimpnlisch" zegt -,dé Duitecher; maar het 1 ij kt on& zelfs voor don hemel wel -wat te uitvoerig. In het-Scherzo zal het alterna tief-trio een ieder-zeker verrassen, door .den broezen klank der houten blaasinstrumen ten. De finale i"* de onbekommerde uiting van een natuurgevoel: frisch, stroómend van beweging on 'opgewoÉtEen nalf jaar later was Schubert dood... Heilsberg. Smetana, Tsjechisch componist (18.24 188-1) i3 een figuur van historische beteeke- nis. In het midden der 19e eeuw ontston den, vrijwel onafhankelijk van elkaar, eeni- ge stroomingen in de muziek, die hot besef Donderdag. Hilversum. Stijlvolle programma's hebben het ge vaar, dat ze verstijven in hun degelijke ernst. Als een solist b.v. Mozart zal spelen, kan men openen met de een of andere ouverture van Mozart en nog een kleine symphonie of iet-s dergelijks. Beter en boei ender is bet om een werk te nemen uit Mo- zarts tijd of daar vlak vóór. Enfin, er zijn honderden mogelijkheden. Maar wat Mon teux doet is .tóch eigenlijk" allergekst. Eerst de romntische en zwaargekleurde „Man- fred"-ouverture. Daarnaliet spiritueels en gratieuze-vioolconcert (in .G) van Hay'dn, Het K.R.O.-programma vermeldt onder meer het concert van Ilaydn voor viool, '•embalo en strijkorkest Stcfi Gcyer 6peelt do vioolpartij. Ik geloof niet, d>at wij dit althans ih den Nederlandschcn omroep reeds hebben gehoord. Hot behoort tct do reeks Ilaydn-herdcmkiiwon. Zou het stuk repertoire houden? Ik vrees voor het tegen deel. We moeten niet vergeten, dat de zoo genaamde verloren oude muziek wel enig gebrek zal hebben, anders had de tijd haar niet buiten gevecht gesteld. Er zijn natuur lijk uitzonderingen, véle uitzonderingen zelfs. Maar is hot u niet dikwijls opgeval len, hoe sommige executanten zich beijve ren voor het weder doen herleven van oude muziek, dio geen andere eigenschap bezit, dan dat zij hopeloos oud en versuft ie?? Het gevaar is In deze soort ondernemingen altijd: niet alles, wat er uit den vroegeren lijd opgedolven wordt is edel van karaat! En de lezers gelieven zich te bèheenschen) zelfs Haydn heeft ocr-vervelendo dingen geschreven hoor! Dit vioolconcert kan ik echter met warmte aanbevelen. P. T. - TELEFOON 483 F. H. LOfVIAWS UTRECHTSCHE STRAAT 15 GROOTE SORTEERI!\j~ O A ODEON. HIS MASTERS VOICE.PARLOFOON tOMOCORD TRi-ERGON meester voor de uitvoering van zijn j v"oor het nationaal-eigen van land en mu ziek trachtte levendig te maken. In Bo- bemen was Smetana oen vurig voorvechter van dit beginsel; in Rusland: Glinka en de latere „vijf" Petersburgers; in Scandinavië: Grieg; in Finland: Sibelius; in Vlaanderen: Blocx; in Nederland: Verhuist-, Zweers. Vele componisten keerden terug tot het volks lied 'en zeker allen steunden op het volks leven. Smotana's opera „der Kusz" (1876) is een zoogenaamde volksopcra. Dc componist vond door b°t libretto, dat op het boeren land speelt, gelegenheid te over om de mooie, oude Bohecmsche volksmuziek in de opera te verwerken. Het stuk speelt dicht bij dc grenzen in het Bohemer woud; smokkelaars bij de vleet dus. Dc handeling »s tamelijk gecompliceerd. In hoofdzaken wordt het thema behandeld van een kop pig boerenmeisje (Marinka) dat met een forsche boerenjongen (Hanno) trouwen j gaat. Marinka is echter koppig en wil zich niet laten kussen. Hanno laat dc zaak in alt, tenor en bon De .nstrumentat.e ta r,m s(eek z00 om M„inka (0 jkkc. terst sober (strijkers en hobos); het koor Noviteiten. Parlophon brengt o.m. een plaat met Hans Albers op liet repertoire: „der Drauf- ganger". Leo Slezak zingt uit „Gasparone" van Millöckcr. Edith Lorand speelt 'n pot pourri uit de zelfde operette, Dr. Weisz- niarn verrast ons met con bloemlezing uit Mozart-opera's en Adele Kern, de succes volle vertolkster der Olympia-rol zingt h$ar aria „Phübus stolz im Sonnenwagerï" uit Hoffmanns Erzóhlungen. Verder flaten van het Hollandsch harmonica duo „the Cavelli's". Decca. Van Hcnry Hall zijn twee nieu we platen in den handel gekomen: „i wae) true" en „Come ye back to bonnie Scot land". P o 1 y d o r. Van Lalo werd de suite „Namouna" opgenomen, uitgevoerd door het orkost „Lamoureux" te Parijs. Vele ka- mermuzickplatcn zijn verschenen o.m- van Tourneraire, Földesy. Ook Moessorgski-Ra- vel is thans bij Polydor verkrijgbaar even als „der Kongress tanzt". Furtvvaengler dirigeerde het 3e Brandenburgsche concert van Bach en Tyl Uilenspiegel van Strauss- partituurgetrouw Brunswick komt uit met eon 15-tal nieuwe dansplaten. Jack Hylton op Decca. Zooals men weet, is Jack Hylton, rle ge vierde bandleider, die ook in ons land eoni- ge malen op tournée is geweest, van His Mas tem Voice overgegaan naar dc Decca- Maatschappij, voor wier microfoons hij een geheel nieuw repertoire afwerkt. Zijn oude nummers van dc H.M V. speelt hij niit voor Deer,i. Wij lubben thans eenige pluien var zijn nieuwe repertoire toegezonden gekre gen, die alle recht doen wedervaren aan de bijzondere kwaliteiten van Hvlton's band. Du tocnvormingj is uitstekend mooi <r*ik, ae gezongen refreinen duidelijk verstaat: - ba,ir. Var dc ons toegezonden nlaton noemen wij allereerst de quick-one-step van Sarony „Tom Thumb's Drum" (op F 26.'9) oon al lergeestigst nummer met een ichittorend vocal refrain, cn, wat ik eigenlijk h<r eerst, had moeten noemen een paar slagwerk-soli, die af zijn. Het komt niet veel voor, dat men drum-soli op de plaat krijgt, maar de ze zijn bijzonder geslaagdI Aan den andeivn kant staat de bekende foxtrott „O what a night" Het uitwisselen van songs tusschen Enge land en het vasteland gaat tegenwoordig wat vlugger dan vroeger, en Albion neemt den laatsten tijd ook wat meer van Duitsch- land over dan vroeger. Is dat sinds „You are my hearts delight" zoo geweldige furo re maakte aan den overkant van ae Noord zee, toen aan dezen kant „Dein ist mein gazes Herz" allang niet meer gezongen word? Hoe het zij, er waait tegenwoordig nogal eens een Duit-schc schlager naar En geland, krijgt dan een Engelsche titel, een Engelsch refein, zoo noodig nog een Engel sche bewerking wat dc zetting betreft, en dan krijgen wij er weer .gramofoonpjatcn 'van! Kent u: „Ic-h hab dic.h einmal ge- küsst"? Natuurlijk, zegt u. Prachtig. Dan kent u ook: „Three little times". Én dan behoef ik van Decca -*381 niets anders te zeggen, aan ua; ao groote Jack er iets bijzonders van maakt, ert Jat de plaat aan de keerzijde voor u speelt „When it's slee py limo down south". Een ander opmerkelijk verschijnsel is, dat oude favorieten van eenigo jaren geleden plotseling weer levenskracht krijgen, en als herboren uit de oude doos te voorschijn ko men. Zoo schijnt op 't oogenblik „Ay-Ay- Ay" uit zijn asch te verrijzen, en ook c'est Paris" Hylton speelt do laatste six- eight op F 2678. Padilla zal er opnieuw zijn vreugde aan beleven.' Een andere schepping van dezen componist alleen wat minder bekend slaat op de keerzijde: „El Reli- cario". Verder noem ik „Me" (fox)) en „I don't know why" een slow op F 2684, „Running round the trees" en „Joey tc clown" op F 2700, en ten slotte op F 2665 „Close your eyes" en „Heartaches", blijkbaar ook een genaturaliseerde Duitsche song, die weinig - in het licht der openbaarheid is getreden. Rr. Ion. een ander boerenmeisje. Marinka loopt Opera en ballet/ I CT.c Parlophon zendt ons twee platen, waarop komt pas in het slotkoraal aan het woord. balloorjff n£UH. de smokkelaarè. Het tweede gedeelten uit „der Bottelstudent" van bedrijf brengt ons in aanraking met do Millöcker zijn vastgelegd. Het duet met smokkelende bende in een dicht bosch. Ze slotkoor uit het eerste bedrijf („wie Tranon worden natuurlijk danig in hel nauw ge- perlcncn het. duet uit het tweede bracht, anders was er geen aardigheid aan bedrijf („Nur das eine bitt-'ich dich") zijn Londen regional. Het B.B.C.-orkest onder Boult rpcoH on der meer de orkest-suite van R- Strauss: „le bourgeois gentilhommo", welke geschre ven werd als tooneelmuziek bij Molière s golijknamig blijspel. In de partituur vertélt Specb' in een voorrede, dat ook dit boek "haar lotgevallen heeft (habent sua fata li- öelli). Want dc kleine opera „Ariadne auf Naxos" van Strauss, die Jourdain in Mo- ilière's oomedie voor zijn gasten laat vertoo- nen, werd later uit de partituur van deze tooneelmuziek gelicht. De orchest-suite: „le bourgeois genLiLhoinmc" en de opera: „Ariadne auf Naxos" zijn thans twee zelf standige werken geworden. In beide com post ',ie9 heeft Strauss een k?®tn orkest voor geschreven (35 spelers). De muziek bestaat uit 9 stukken, die ik voor de luisterenden even opnoem met weglating van uitvoerige programmatische bijschriften: 1. Ouverture (Jourdain, dc burgerman); 2. Menuetto (Jourdairj danst het menuet); 3. de Scherm meester (Jourdain leert 6chermen); Entréo en dans der kleermakers; 5. Het menuetto ^an Lully (Strauss paraphraseert)6. Cou rante; 7. Entree van Cleoutö (de a.s. schoon- toim van Jourdain); 8. Intermezzo (Jourdain Eerwacht hoog bezoek); 9. -het. Diner (tafel- muziek cn dans van de keukenjongens). De suite is een der meest geslaagde werken van R. Strauss smadelijke opmerking, dat dc gramofoon „muziek in blik" brengt, geldt zeer zeker met voor deze mooie opname. Bij onze zending behooren ook nog viool- soli van Hubermann. De geniale kunste naar laat zich in een tweetal vrij bekende stukken hooren: de wals in cis van Chopin on Hanno komt (héél toevallig!) de bende, op hummer P 9501 opgenomen. Het groote Jït? -^r' innige én ivaartusschen Marinka zich bevindt, tegen, duet „Soil ich reden, darf ich Schweigen" rn"7' lAiarinka treurt en Hanno treurt Kkn het uit het 2e bedrijf staat in P 9502 gegrift. muzikale voordracht van Hubermann. warm-getimbreerd als steeds maakt het uit honderden collega's laat beter? Maar het meisje is koppig als een De tenor Tina Pattiera en de sopraan Mar-ff. 00rc,n eeD delicieuze genieting. Het jong veulen cn wil Hanno geen kus geven, git Suchy, die de Symon- en Laura-par- 110 ^"snaar in |ie* stuk van Elgar In het laatste tooneel heeft de verzoening tijen vertolken, zingen hier met zooveel -fe" v^r,^c overgave, die u plaats, maar nu wil Hanno niet kussen, verbeeldingsgloed en overtuiging, dat reeds, 't Is maar een grapje en ze trouwen einde- bij de eerste maten do aandacht geboeid tijk heel opgewekt. wordt Bovendien zijn beide solisten in het Dinsdag, gelukkig bezit van superieure stemmiddc- len: een gewoon rnensch mag er jaloersch Onze Hilversumsche en Huize* zenders van worden. Niettemin sparen zij hun kos- nebben allerlei vreolijks op bun program- lelijk eigendom niet cn laten ook den lief- j fantastische winkel is alles to zien- aedres ma; 't is ook Carnavals-tijd en do omroep 1-ebber daarvan ruimschoots profileeren. Loerde hondjes Balletdanseresjes 'dende'. is als steeds up to date Ook het buitenland Pr. Weiezmann, de altijd nauwgezette, I mnlrozonkoz:;k.ken, oudc en'j!onge menee doet hieraan mede, doch er blijft nog vo,- klankgevoclige en muzikale kapelmeester ren, prinsen cn prinsessen Spanjaarden Hubermann herkennen. Decca. La boutique fantasque is de naam van een ballet, dat de Zweden in hun grooto dagen te Parijs hebben opgevoerd. In deze doende over, voor hen, die rustig willen zorgde voor con brillante orkestrale omlijs ting. luisteren, Midland Regional. In de avonduren ban men de beidé strijk- géüofd werk bij het groote publiek. Hans Polen, Russen, edellieden en burgerman netjes Maar de muziek is van Rossini, ge «>p arrangeerd door Ottorino Rcsphigi en die de fantasie „Tiefland' van d'Albert, eon vertelt je namelijk niets Een ander soort opera-plaat i= P 9560 sextetten van Brahms hoóren, gecompo- Rosband, de Frankfurter radio-dirigent, neerd in 1860 en 1864 Mon rekent deze wer- leidt het orkest en hij weet in de vertol ken tot zijn beste composities. Het lijnen- prachtige orkestrale kleuren te bren- spel der zes 6temmen is ook constructief 8®n. De voordi*acht is frisch, levendig en hoogst belangwekkend en hebben het cigc- rijk-genuanceerd Wat klinkt dc harp bij- ne, dat Brahms zoo kenmerkt: breedheid, voorbeeld op deze plaat voortreffelijk. En geneigdheid tot modulaties (wankel toni- dit instrument is anders een „Schrncrzcns- ca-gevoel), en iets weemoedigs in de alge- kind in de graino-techniek! Trouwens, do heele fractuur. De harmonie vormt een geheele plaat is gelijkmatig van klank: steeds wisselende grondslag der melodische^ volle resonnance en nimmer geprest. Do van al die mooie heerlijkheden. De ouverture, de mazurka, do tarantella, de wals zijn exquise muziek jes. smaakvol geïnstrumenteerd cn even eens aantrekkelijk van keuze. De opname door het Decca-conccrn is 100 procent: de kapelmeester Clifford vond de mooie scha- kceringon cn rhythmischè fijnheden, die Rossini's muziek tot een lusthof van klan ken maken. Het nummer is K 611. P, T. HOE STAAT HET MET ONZE ONTWIKKELING? ÏIct zal onzen lezers wel intereeeeren, hoo het. momenteel met de ontwikkeling der bevolking staat. Uit onderstaande sta tistiek blijkt, duidelijk hoeveel anailphabc- ten cr nog in Europa zijn. Natuurliik neemt dit aantal, tengevolge van de verschillende leerplichtwetten, steeds af. maar steeds blijfi nog, zoolang de oudere generatie nog leeft, een zeker percentage analphabeten fiver, menschen, die schrijven nog lezen kunnen, die hun eigen naam niet kunnen neerschrijven, niet kunnen zien wat er op de étalages staat geschreven, geen kramen kunnen volgen, geen boeken kunnen door lezen Duitschland 0.02 procent. Denemarken 0,2 Zweden 0.26 Nederland 0.3 Zwitserland 0.5 Groot Britt. en Ierland 1.0 Finland .1.2 Frankrijk 3.5 ,t Bt-lgié 6.0 Ver. Staten Griekenland Italië Oostenrijk Hongarije Joego-SLavië Rusland Roemenië Spanje Portugal 10.7 30 30,7 35.6 47.5 49.6 61.7 64.5 68.1 78.6 Opmerkelijk ls het hoeveel analphabeten Frankrijk en vooral Belgié dat toch zoo dicht bevolkt is. wel tellen. Nederland neemt werkelijk daartegenover een cere- pl-nats in. Spanje, het land. waar thans re volutie op revolutie" hoogtij viert, staat wat betreft het peil van de ontwikkeling wel zéér laag. Dat Rusland cn de ander<f Slavische landen zooveel analphabeten lei* lem in wel niet verwonderlijk.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 17