MAG MEN NATIONAAL ONTWAPENEN?
Fa.M.R.N. OOSTERVEEN
7 Weethuis
Agenda
DS. ELDERING CONTRA
MR. BIJLEVELD
Debatavond van Kerk en Vrede
Wolhandel „DE CONCURRENT"
VOOR ONZE
HUISVROUWEN
Langestraat 42 Tel. 77
STADSNIEUWS
Moef men de overheid onverwijld
gehoorzamen of mag men haar
de souvereiniieii Gods
betwisten?
Gisteravond had in de de groote zaal van
Arnicitia een debatavond plaats van de
vereoniging „Kerk en Vrede", waarin als
debaters optraden Mr. H. Bijleveld. oud-
minister van Marine en Ds. P. Eldcring,
Remonstrantse*] predikant te Rotterdam.
Deze bijeenkomst, welke zéér druk be
zocht was de geheele zaal was gevuld
v.erd geleid door Dr. 3 Nieweg, die in de
groote opkomst een bewijs zag voor de
gróote belangstelling waarin oorlog en
vrede staan. Deze week is er ontwapenings
conferentie, waarin men zich afvraagt wel
ken weg men zal moeten gaan. Wij zien
wat er in Japan en China gebeurt. Wij
kunnen zoo niet verder gaan. Volgens sta
tlstiek bobben de groote mogendhoden 3000
millioen uitgegeven voor bewapening in
1013; in 1930 heeft deze uitgave de 6000
millioen beloopen. Wij zijn tot een bijna
krankzinnigen toestand gekomen. Wij moe-
ton tot een betere toestand komen, maar
langs wolken weg? Wij hebben de natio
nale ontwapening gekozen. Over het voor
en tegen zullen de debaters hedenavond
het woord voeren.
Ds. Eldering was de eerste debater
rhe hot woord voerde. Spreker zou liever
als onderwerp hebben gekozen: Oorlogsbe-
Strijding of verdediging, doch thans is het
Onderwerp vastgesteld: „Nationale Ontwa
pening". Ds. Eldering zal uiteenzetten wat
de leden, althans de leidende menschen
onder hen, onder ontwapening verstaan.
Men verstaat daaronder niet afschaffing
\ap alle wapenen, maar óók niét zooals
rnet Duitschland gebeurd is, een land met
het mes op de keel te dwingen met zijn
bewapening niet verder te gaan dan een
bepaalde 'grens.
Wanneer Dencmarken's voorbeeld in an
dore landen gevolgd zou worden, zou men
zeggen „dankbaar maar niet voldaan". Het
zit in den geest der massa! De menschen
moeten gewend worden aan een zielsge
steldheid, welke het onmogelijk maakt hen
voor een oorlog te gebruiken, m.a.w. de
raóreele ontwapening, waardoor het ook
onmogelijk moet worden hen voor oorlogs
toerusting bereid te vinden. Sprekor be
treurde het, dat predikanten zich beschik
baar stellen als veldprediker.
Onze leus is: „Volk van Nederland ont
wapent U zélf!"
Nu de nationale ontwapening.
Zelfs wanpeer men er in andere landen
niet aan dacht om tc ontwapenen, moeten
wij, volk van Nederland, toch boginnen
rnet te ontwapenen. Er moet ook nationaal
gewerkt worden om bet oorlogsgevaar te
gen te houden. Wij werken in voortdurend
verband met onze geestverwanten in het
buitenland. Omgekeerd laten wij ook bui
tenlanders naar ons land komen om hun
ideeën te laten verkondigen. Wij werken
op dit terrein niet alleen internationaal,
maar ook interconfessioneel. Door verschil
lende kerken wordt aan dezen strijd tegen
den oorlog meegewerkt. Waarom zijn wij,
leden van Kerk en Vrede, vóór Nationale
ontwapening?
Omdat wij naar onze diepste overtuiging
'de opvatting hebben dat de beginselen van
het évangelie in lijnrechten strijd zijn met
de bewapening, waarmee wij alleen bewe
ren, dat wij tot een dieper inzicht in de
beginselen van het evangelie zijn gekomen,
tot een dieper inzicht van het wezen van
den oorlog.
Wij kunnen van het evangelie een uni-
verseele en een individueele opvatting heb
ben. Bij een individueele opvatting staat
de enkeling op den voorgrond; bij de Uni-
versecle de gèdachte van de algemeene
broederschap.
Men kan op indivldueelen grond ook ko
men tot een opvatting welke tegen den oor
log is. Spreker wees er voorts op, dat reeds
in de oudheid soldaten weigerden in den
corlog te gaan op grond van hetgeen in het
evangelie staat vermeld. Hij vestigde er
voorts de .aandacht?* op, dat Dr. Abraham
Kuyper beeft gezegd, dat gewetensbezwa
ren van den onderdaan moeten worden ge
ëerbiedigd. Vervolgens werd de univer
seels opvatting aan een nadere beschou-
v\ irjg onderworpen, waarbij Ds. Eldering
herinnerde aan hetgeen Dr. Kuyper op het
Chr. Sociaal congres (1691) heeft gezegd:
De beterschap is alleen te vinden langs
dén socialistischen weg".
Voorts noemde spreker enkele zonden,
waarbij hij het rentenieren, 't leven van ar
beidsloos inkomen, een maatschappelijke
zonde noemde. De univcrs'eele opvatting
van het evangelie heeft onmiddelijk tot ge
volg dat men zich keert tegen het kapita
lisme, dus ook tegen het militairisme, dat
een broer is van het kapitalisme.
Ds. Eldering vestigde er voorts de aan
dacht op, dat de oerraensch, de natuur-
ynensch, geen oorlogszucht bad. Oorlog is
dus een cultuurproduct. De oorlog is
geworden een cultuurvernietigende factor.
Het eenmaal gesproken woord van Niet-
sche- „Wij zullen ten onder gaan aan onze
eigen techniek", gant in onzen tijd in ver
vulling. Oorlogsgedichten vinden wij niet
meer, men beschouwt in ieder oorlogsboek
den oorlog als een hel. Het is een onrede
lijk middel om geschillen uit to vechten.
Het recht zegeviert niet door den oorlog.
Vandaar dat in het Kellogg-verdrag ver
klaard wordt, dat de oorlog niet meer het
middel is om geschillen op te lossen. Zet
Uw krachten bij aan df pogingen om tot
ontwapening te komen. Verdragen hebben
alleen dan waarde, als de massa er achter
staat, om hetgeen er met woorden in staat
met de daad te steunen. Daarom roept
Kerk en Vrede onze volksgenooten op om
niet mee te doen aan de bewapening. Men
heeft te kiezen: óf in den komenden oorlog
slachtoffer te worden, óf dat men wilt zijn
martelaren voor de goede en heilige zaak
van don vrede. Spreker vermoedt, dat ons
land bij een komenden oorlog niet den
dans zal ontspringen zooals in 1914. Kiest
dan zóó, dat de Christus tegen U zeggen
kan: „Gij hebt het goede deel deel geko
zen."
Rede von Mr. H. Bijlovcld.
Mr. H. Bjjl'eveld gaat van een heel
ander standpunt uit dan zijn opponent.
Met de onderscheiding universeel en indi
vidueel Christendom kan spreker niet al
leen meegaan, maar bij juicht haar zelfs
toe. Hij vroeg zich af „Wat is nu Chris
tendom?". Hij porjeerdc als feit, dat voor
hem is Christendom het erkennen van den
Bijbel als het woord van God, de zelfopen
baring Gods, dat absolute, onvoorwaarde
lijke gehoorzaamheid eischt. Wat God
zegt, dat hebben wij onR aan te trekken.
De H. Schrift is volgens Mr. Bijleveld op
geen enkele plaats met zichzelf in tegen
spraak of voor tweeërlei uitlegging vat
baar. Wanneer men dat denkt dan moet
men het bij zichzelf, nietig menschenkind
zoeken. Men moet vastheid zoeken.
Omdat heel dit leven Gods werk is, heb
ben alleen Zijn wetten in dit leven betee-
kenis.
Het wordt in de zaal ietwat rumoerig.
Dr. Nieweg verzoekt hun, die het betoog
van Mr. Bijleveld niet kunnen waardeeren,
do zaal te verlaten.
Mr. Bijleveld staat ook ten aanzien van
het oorlogsvraagstuk op datzelfde stand
punt, De onderscheiding van het mcnsch-
dom in volken is Gods werk; hij wilde de
zonde; in het menschcnleven aanwezig,
door splitsing in volken verminderen en
de volken tegen zonde beschermen. Over
heid is een instituut, waarmee Hij het le
ven heeft gezegend.
De overheid staat in het leven met ccn
soevereiniteit, welke zij van God ontving.
Zij is er om het recht tc handhaven;
daarvoor heeft zij het zwaard gekregen.
Om die reden mag men particulier niet
zijn eigen rechter zijn. Die overheid heeft
ook tot taak in hot internationale leven
haar recht te handhaven: dit is niet alleen
een taak, maar zelfs een plicht, haar roe
ping. Zij mag evenwel niet met het zwaard
belangenpolitiek verdedigen, d&èrvoor is
haar het zwaard niet gegeven dat erken
nen wij volmondig.
Nu doet zich de vraag voor: Kan oen
overheid op het oogenblik het recht van
haar volk handhaven? Mag men, als in
strument in de hand van de overheid,
meehelpen dooden? Wij hebben te onder
scheiden de taak van de overheid cn die
van het individu, welke een gansch ande
re is. Het individu staat onder een geheel
andere wet Do overheid mag, als dat noo-
dig is, het zwaard trekken en desnoods
bloed vergieten. Zij draagt het zwaard om,
als dat noodig is, te dooden. Voor ieder
individu geldt evenwel onverzwakt het go-
bod: „Gij zult niet doodeh". De overheid
heeft het zwaard om het récht te handha
ven. Wanneer spreker het „Gij zult Uw
naasten liefhebben gelijk U zelf' beziet,
beschouwt hij dit absoluut individueel,
deze woorden gelden niet voor het univer-
seele. Wanneer de bescherming van hot
recht van anderen mij is toevertrouwd,
geldt deze wet van „hebt Uw naasten lief,
enz." volgens spreker niet. Wanneer men
geroepen is om anderen te beschermen
geldt die wet van het individueele nimmer.
Het ellendige is, dat de zonde al het racn-
schelijke in ons leven verteert. De oorlog,
die alleen mag zijn het uiterste middel, is
geworden lot iets, dat eenvoudig eon waan
zin is. Het gemakkelijker tot elkaar komen
van de volken heeft meegebracht, dat het
egoïsme nog sterker naar voren is geko
men. Voor ieder is het steeds moeilijker ge
worden, ook overheden. Het wapen om
recht te houden is misvormd en misbruikt,
doch dat is niet door God geschied, maar
wat er nu van gemaakt is, hebben de men
schen zélf gedaan. De toelaatbaarheid van
leger en vloot is niet ongelimiteerd. De
grootte daarvan hangt samen met de
draagkracht van het volk. Wij moeten roe
pen: terug met de toename van bewape
ning; wij mogen geen wedloop in bewape
ning hebben, maar wij moeten wel zorgen,
dat wij datgene hebben, dat ons in staat
stelt het recht te handhaven. Het werk
voor instituten als permanent hof van de
internationale justitie, volkenbondsraad,
enz., moet om Gods wil worden gepropa
geerd.
Evenwel mag geen enkele overheid, wel
ke van God het zwaard gekregen beeft om
het recht te handhaven, dit zwaard vaar
wel zeggen. Zelfs indien andere landen ont
wapenen mag een overheid dit nog niet
doen; wèl beperken tot het allernoodzake
lijkste. Dat beteekent, dat wij beperking
van bewapening mot heel onze ziel voor
staan, dat wij het gebruiken van bet leger
voor het behartigen van eigen belangen
niet zullen voorstaan. Dienstweigering in
tijd van vrede is absoluut ongeoorloofd.
Oorlogswaarzlen moet ten sterkste worden
tegengegaan. Nationale ontwapening kan
spreker evenwel nimmer verdedigen.
99
STEVEN VAN HAGENLAAN 16
Telefoon 380
SPREIEN T AFELKLEEDEN
kleur en patroon naar keuze
Patronen voorradig voor Jumpers
Replieken.
Ds. Eldering noemde het in zekeren
zin een hopeloos iets in debat te treden met
iemand, die op een absoluut ander stand
punt staat, zooals met spreker on diens
opponent het geval is. Hij heeft ook hou
vast in den bijbel gehad, maar Juist ook
door den bijbel dit houvast verloren door
'le tëgenstrljfy.'hcden, welke hij erin ont
dekte. Ds. Elflering betreurde het dat Mr.
Bijleveld zoo weinig op zijn redo is inge
gaan, hoewel spreker hem zijn rede tevo
ren in beknopt en vorm had toegezonden.
Het verbaasde hem, dat zelfs over dingen
is gesproken, welke hij in zijn betoog in
het geheel niet heeft aangeroerd. De bijbel
is het woord Gods. Mr. Bijleveld had daar
bij moeten zoggen „voor mij".
D«. Eldering vroeg zijn opponent met
welk recht Japan Mandsjoerijo binnenvalt
of: met welk recht heeft destijds J. P. Coen
in Indië gehandeld zooals hij deed. Dat was
toch ook met goedvinden van de overheid.
Geldt het Goddelijk karakter voor elke
overheid, ook vóór die in Rusland? Ten
slotte vroeg Ds. Eldering of de Christenen
die als zij voor den oorlog geroepen wor
den op grond van hun geloof zeggen
„neon", dwalende Christenen zijn.
Mr. B ij 1 e v c 1 d betoogde, dat de repliek
van Ds. Eldering geen verdere verdediging
van eigen standpunt was. Ds. Eldering
beeft niet het, recht om hier vragen te
stellen, maar is gekomen om eigen siann
punt te verdedigen. Toch zal spreker de
vragen trachten te beantwoorden. Ds. Elde
ring is het houvast in het woord Gods kwijt
creraakt. Hij is met plezier hierheen ge
komen om te debatteeren hetgeen 'n bewijs
is, dat het wel mogelijk is met iemand van
andere overtuiging te debattoeren. Mr. Bij
leveld kwam nu tot de vragen. Indien hij
Japanner was, zou hij de Japansche over
beid hebben te gehoorzamen indien hij niet
in de oproep iets zag als absolute over
schrijding van de roeping der overheid,
Wat de handeling van J P. Coen betreft,
dit wcnscht spreker op het oogenblik niet
goed te praten of tc verdedigen. Een ander
geval iB het of dit nu iets zegt voor de
vraag hoe het op het oogenblik is. Men
moet vragen wat is onder déze omstandig
hfden de roeping van Nederland t.o.v. Tn-
dië. Indien spreker op hot oogenblik Rus
was, zou hij op dit oogérfbtik als Christen
de Sovjctoverhcid hebben" te gehoorzamen
omdat de Sovjet-overheid bewezen heeft
een geordende overheid te zijn. Als die
overheid zou komen met liet bevel om ker-
kon af te breken, zou spreker Gode meer
gohoorzaarn zijn dan de overheid, omdat
deze dan kwam op een terrein, dat haar
niet behoort. Sprekor zal fel strijden tegen
misbruik van het zwaard, doch waar de
II. Schrift gehoorzaamheid gebiedt, zal hij
deze bctoonen.
Met een woord van dank aan de beide
sprekers werd de avond door Dr. Nieweg
gesloten.
AANRIJDINGEN
In do Kampstraat
Gistermiddag omstreeks half twee had
op den hoek Kampstraat—Weversingel een
aanrijding plaate tueechen een zeewieligo
transporfauto en een wielrijdéter. Beiden
kwamen van de Kamp af, de wielrijdster
wilde de Langestraat in gaan, de auto
moest rechtsaf naar den Weversingel
De juffrouw raa>kte bekneld tusachen het,
trottoir en het achterwiel van de auto, zij
viel en kreeg een der wielen over het
lichaam. Ondanks dat-, kwam zij cr met
enkele schaafwonden af, die in het SC El'
eabethziekenhuie verbonden werden. Pea
auto is het slachtoffer naar haar woning
gebracht
In de Langestraat
In de Langestraat had een aanrijding tus-
schen twee auto's plaats, waarvan er een
stilstond en eenigszins beschadigd werd.
De schado is onderling geregeld.
Wollen fantasie sokken
moderne dessins
0.98, 0.89, 0.68, 0.48
en 39 cent.
Natuurlijk alleen In
t
BURGERLIJKE STAND.
5 Februari 1932.
Geboren: Albertus, i. van Hendrik van
Veluw en Willemijntje van Ravenhorst;
Albertus Jacobus, z. van Jan Leijenhorst en
Adriana Spelt; Gerardua Wilhelm, z. van
Wilhelm Gal en Maria van Zuilen.
POLITIENIEUWS.
Bij de politic is door iemand aangifte
gedaan van een geval van verduistering in
dienstbotrekkimz
Dag e I IJ k e
City Theater, Westsingel 7. Vertooninu
van „Rango" en „De Sensatie der Toe
komst'' (televisie).
Rembrandt Theater, Langestraat. Vertoo
ning van „De Ochtend-Patrouille."
Museum Flehite, Westsiugel. (Uitgezon
lerd <les Zondags).
Theosofische Bibliotheek. Gebouw Theos
Verteniging, Regentesselaan. lederen dag
van t>—8 uur.
Openbare Leeszaal met Jeugdleeszaal en
Bibliotheek. Muurhuizen 9
R. K Leeszaal, Nieuvvstraat 24.
Vredesbibliolheok, Arnhemscheweg.
Leeszaal Handelsregister, Arnh. weg 23.
6 Febr. Dansschool Klaassen. Bal masqué
6 Febr. Arnicitia. Japansche avond van d
Ned Reisvereeniging. 8 uur.
6 Febr. De Valk. Bal masque Eensgezind
7 Febr. Café d'Oranjeboom. Optreden duo
Smink (3en 8—11 uur).
s Febr Amicitiu. N.V liet Schouwlooneel
'pvoering van „n Goede Buur is beter
lan- 8 uur.
9 Febr. Theosof. Loge. Genootschap Ne
■Ierland—Frankrijk. Lezing Henry Asselin
iver Baudelaire et „Ie9 Fleurs du Mal."
S uur.
9 Febr. Café d'Oranjeboom. Ver. Bevorde
ring Bijenteelt. Lezing VV. H. v. d. Broek
.Met den Imker het Bijenjaar door." 8
uur.
10 Febr. Arnicitia, Concert. Orkestvoreeni-
ging „Amersfoort." 8 uur.
11 Febr. Arnicitia. Filmvoorstelling voor
werkloozen en hun gezinnen. 8 uur.
12 Febr. Arnicitia, Concert van den Araers
foortschen kunstkring. 8 uur.
13 Febr. Arnicitia, Soirée der A. G. V
Excelsior. 8 uur.
t 13 Febr De Valk Uitvoering Handelsrelzl
mersviToenigina .Hermes."
17 Febr. Eben Haëzer. Feestelijke Jaarver
gndering Ned. Chr. Bond v. Personeel in
Publieke Dienst. 7 uur.
19 K'br Arnicitia t Nut. Voordracht
avond van Jac. v. Elsficker. 8 uur.
20 Febr. De Valk. Uitvoering Groninger
'lub
22 Febr. De Valk Vergadering Comité van
Actie tegen wetsontwerp Terpstra spreker*
Je heeren Ketelaar en Thljssen. 8 uur
23, 24 en 25 Febr De v^ik. Demonstratt»
Maggi fabrieken Dinsdags 2% uur, Woens
rlaes en Donderdags en 8 uur).
24 Febr. Markthal. Uitvoering Chr. Gym
nastiekver. „Wilhelmino."
25 Febr. Arnicitia. De Vereenigde Tooneel
spelers, opvoering van „Om 10,000 dollar"
ten bate van het Plaatselijk Crisis-comité.
8 uur.
27 Febr. De Valk. Propaganda feestavonu
spoorwegherstelIingsoord vereeniging „Vil
'nndry.' 8 uur.
29 Febr. De Valk. Propaganda-avond Ver
oor Jeugdherbergen. 8 uur
29 Febr. De Valk. Propaganda-avond
Jeugdherberg „Jong Amersfoort." 8 uur.
5 en 6 Maart. Arnicitia. Kunst na Arbeid,
opvoering van: „Vadertje Langbeen."
UTRECHT
6 Febr. Stadsschouwburg. N.V. Het
Schouwtooneel, opvoering van „Een man
van geld" (abonnement). 8 uur.
7 Febr. Stadsschouwburg. N.V. Het
Schouwtooneel, opvoering van: „Onze beste
Vrienden." 7% uur.
9 Febr. Stadsschouwburg. Centraal Too
ncel, opvoering van: „Klokslag 12." 8 uur.
10 Febr. Stadsschouwburg. Fritz Hirsch
operette„Ap der Donau hab* ich mein
Madel geküsst," 7% uur.
10 Febr. Tivoli. U. S. O.-abonncmentscon-
cert. 8 uur.
11 Febr. Tivoli. U. S. O.-volksconcert.
8K uur.
12 Febr. Stadsschouwburg. Centraal Too
neel, opvoering van: „Klokslag 12." 8 uur.
ZEIST.
6 Febr. Concertzaal Figl. Centraal Too
noel, opvoering van: „Huwelijk up-to date'
(abonnement). 8 uur.
18 Febr. Concertzaal Figi. Concert Wiener
(Kolisch) Kwartet (abonn.). 8 uur.
20 Febr Concertzaal Figl. Fritz Hirsch
operette „An der Donau hab' ich mein Mfidel
geküsst," 8 uur.
26 Febr. Concertzaal Figi Het Neder!. Too
noel, opvoering van„SÜ89, de Jood'
abonn.) 8 uur.
B A A R N.
27 Jan.—19 Febr. Lyceum. Schilderijen
tentoonstelling J. Nieweg. (Dagelijks 104
uur; Zondags l'/a—4 uur).
OMREKENINGSKOERSEN.
Off. Not. Niet Off. 12 uui
5 Febr. 6 Febr. 12 uur
Londen 8.60 8.58
Berlijn. 58.95 58.95
Parijs ..c»»»».. 9.78 9.78
Brusse' 34 65 34.65
£uncb 4857 y2 48.46
Weenen
Kopenhagen 47.50 47.50
Oslo 47.— 47.—
Stockholm 48.50 48.50
New-York 2.48.50 2.48 30
Medegedeeld door de Rott. Bankvereemging./
Koffietafel
Spiegeleieren
Middagtafel:
Varkenstong
Witte boonen
met zuro saus
Sinaasappelrijst
Krafts Knackebrood 33 cent
aanbevolen door Heeren Doctoren
(Buiten verantwoordelijkheid van
de Redactie).
TEGEN HET WETSONTWERP
TERPSTRA.
Geen bestaanszekerheid voor
de Openbare SchooL
Geachte Redactie,
Bij de beoordecling van het Wetsontwerp
Terpstra tot wijziging van de Lager Onder
wijswet 1920 trekt in de eerste plaats wel
de aandacht: de verhooging van de leerlin-
genschaal. Begrijpelijk is dit; die wijziging
tast zóó ernstig dc vitale belangen van het
onderwijs aan. dat hiertegen van alle zij
den, zoowel door de voorstanders van het
openbaar als door dio van het bijzonder
onderwijs, met klem opgekomen wordt.
Deze wijziging is echter niet de eenige,
die het Wetsontwerp onaannemelijk maakt;
vooral niet voor de voorstanders van de
openbare school, terwijl ook de voorstan
ders van het bijzonder onderwijs zoo lang
zij nog prijs stellen op het behoud der Pa
cificatie, aan hun zijde moeten staan.
In de Memorie van Toelichting toch, be-
hoorende bij het adres van het Comité van
Actie tegen het Wetsontwerp Terpstra, tot
de Staton-Generaal gericht, wordt gecon
stateerd, dat bij deze voorgestelde wetswij
zigingen en dit na de aanvaarding der
financieelc gelijkstelling voor de eerste
maal en nog wel van de zijde van de Re
geering zelf voorstellen worden gedaan,
die in strijd zijn met het donkbeeld der Pa
cificatie zelf.
Het uit de Lager Onderwijswet wegne
men van de zekerheid, dat bij een genoeg
zaam aantal leerlingen in elke gemeente
minstens één openbare school bestaat, kan
immers niet anders dan als zoodanig wor
den aangeduid.
In Art. 19 van de L.O. Wet is bopaald, dat
in elke gemeente gelegenheid moet bestaan
tot het ontvangen van openbaar onderwijs
in een genoegzaam aantal scholen en dat in
een gemeente een openbare school moet be-
staon, indien door de ouders (verzorgers)
van 12 leerplichtige kinderen openbaar on
derwijs wordt begeerd of zoo lang er nog 8
leerplichtige kinderen op een school zijn.
Afwijking van die verplichting wordt alleen
toegestaan, en dit niet langer dan voor een
termijn van vijf jaren, als de Kroon, den
Onderwijsraad gehoord, daaartoe toestem
ming verleent
Deze bepaling, de eenige in de Lager On
derwijswet, die aan het openbaar onderwijs
in een genoegzaam aantal scholen in elke
gemeente bestaanszekerheid geeft, wordt in
hét voorgestelde nieuwe artikel li wegge
nomen.
Voorgesteld wordt, dat een gemeente aan
de verplichting om te zorgen voor de gele
genheid tot het ontvangen van openbaar
onderwijs, voldoet als zij slechts een over
eenkomst aangaat met een naburige ge
meente en de kinderen dus gezonden wor
den naar de openbare school in die aan
grenzende gemeente.
Is de afstand meer dan 4 K.M. geen
nood: er rijden allicht auto-bussen! En de
jonge kinderen van b.v. 5M jaar gaan
in den winter bij donker, de deur uit en
komen terug, als de lamp alweer brandt!
Bijzondere goedkeuring door de Kroon
om geen enkele openbare school in de ge
meente te hebben is niet meer noodig. De
Gemeenteraaad krijgt de beslissing en Ge
deputeerde Staten moeten het besluit goed
keuren. Belanghebbenden kunnen dan nog
in beroep komen bij de Kroon wonder
genoeg, dat dit beroep nog toegestaan
wordt, want bij do oprichting van onge-
wenschte bijzondere scholen wordt het
thans bestaande recht van beroep voor in
gezetenen afgeschaft.
Wat voor een paar jaar geleden bij het
gedwongen opheffen van de eenige open
bare school in de gemeente Peursum, tegen
de wensch van den Gemeenteraad, in bree-
de kringen als onrecht werd gevoeld, zal
nu door minister Terpstraa, darin ook al
weer volgende dc meerderheid van de
Staatscommissie Rutgers, tot wettelijk recht
worden gemaakt.
Dat daarmede afbreuk wordt gedaan aan
bet pacificatiebeginsel, belichaamd in Art,
195 van de Grondwet, schijnt de meerder
heid der Staatscommissie en den Minister
niet te deren.
Moge de Volksvertegenwoordiging besef
fen, dat op die wijze geen waarachtige pa
cificatie, geen duurzame schoolvrcdo te
verkrijgen is.
HET COMIT6 VAN ACTIE
TEGEN WETSONTWERP
TERPSTRA