DL EEMLANDEQ
Woensdag 2 Maart 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 209
JAPANSCH STOOMSCHIP
VERGAAN
EEN BRIEF VAN DELAPP0-
LEIDING
Fa. R. van den BURG
Arnh.straat
JAPAN AANVAARDT DE
VOORSTELLEN
VOOR DE INVOERING DER
BRÏTSCHE TARIEVEN
Snowden noemt de wet
misdadig
Licht op
6 uur 8 min.
L. J. LUYCX ZOON
JOH. DE HEER
Piano's Orgels, Radio
ONTZAGLIJKE BRAND IN
PENNSGR0VE
AMERSF00RT5CÏI DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS P0' maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukkenl 0.17'/r
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER ADVERTEREN van 1—4 regels t J.05 met inbegrip van een Dewijsnummef
elke regel meer f0 25 Licfdadighcids-advertentiën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertenticn. „KEITJES bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.— Bewijsnummer extra f 0.05
"1
Japans militaire actie in China.
Zij wordt ook door verschil
lende Japanners afgekeurd.
Wanneer men mag afgaan op een tele
gram van de United Press, dat wij tegen-
kómen in de Neue Zürcher Zeitung, neemt
volgens verklaringen van reizigers, die uit
Tokio te Sjanghai zijn aangekomeh en goe
de betrekkingen onderhouden met de toon
aangevende politieke kringen in de Japan
sche hoofdstad, in Japan zelf het verzet
toe tegen het optreden der Japansche troe
pen in China. De taaie tegenstand der Chi-
neesche troepen, waarop men niet had ge
rekend, heeft dc Japansche regeering tot
veel omvangrijker militaire maatregelen
genoodzaakt dan aanvankelijk in de bedoe
ling lag: in verband met de\steeds grooter
wordende vijandige gezindheid, die in de
openbare mccning der ereld aan den dag
treedt, komen thans'invloedrijke Japan
sche kringen op voor het doen eindigen
van heel den veldtocht bij Sjanghai. I-Ict
is dezen kringen duidelijk geworden, dat
onvoorziene gebeurtenissen Japan in een
verkeerd daglicht hebben gesteld: op de
buitenwereld maakt hot den indruk, dat
Japan onverbiddelijk agressief optreedt en
geleid wordt door landhonger, terwijl
volgens de opvattingen van bedoelde krin
gen de oorspronkelijke Japansche plan
nen alleen betrekking hadden op bescher
ming der wettelijke belangen in het bui
tenland.
Nadat de teerling is geworpen, komt het
den meeston Japanners voor, dat do terug
trekking hunner strijdkrachten uit Sjanghai
onmogelijk is, tenzij men het nationale
prestige tot zekeren graad wil opofferen,
waardoor zelfs dc. verovering van Mands-
joerije zou worden bedreigd.
Vooral dc Japansche vloot moet, evenals
de meerderheid der burgerlijke bevolking,
voorstandster zijn van het beëindigen der
actie te Sjanghai; zelfs verluidt, dat men
zich in legcrkringen bezorgd maakt over
den omvang, dien het optreden bij Sjanghai
heeft aangenomen. Het begint tot. hoc lan
ger hoe meer'kringen door te dringen, dat
de mobilisatie van drie tot vier divisies de
uitgave zal vergen van minstens honderd
millioen yen.. Enkele weken geleden geloof
den zoowel de leiders der industrie als dc
hooggeplaatste Japansche militairen, dat
ter verwerkelijking der Japansche plannen
een krachtige demonstratie voldoende zou
zijn.
Dc houding der Japansche marinekrin
gen wordt door dc reizigers, waarvan bo
ven sprake was, gemotiveerd met erop te
wijzen, dat deze kringen een scherper oor
deel over de opvattingen in het buitenland
bezitten en reeds van ouds de rivalen zijn
van de leger-officieren.
Verder wordt gezegd, dat zich ook bij de
Japansche intellectueelcn, die een isoiee-
ring en veroordeeling van Japan door de
buitenwereld vreezen, een soortgelijke op
positie tegen de Sjanghai-ondcrneming be
gint af te teekencn.
Oudere staatslieden, zooals Saionji en
Makino, nemen, naar verluidt, hetzelfde
standpunt in cn vooral de kapitalistische
kringen moeten nu. naar verklaard wordt,
krachtig verzet aanteekenen tegen dc cam
pagne, omdat zij duchten, dat hun belan
gen in het gedrang zullen geraken en om
dat het leger openlijk heeft gedreigd om
in geval van nood ter dekking van dc on
kosten, die aan den veldtocht vastzitten,
maatregelen te nemen, die neerkomen op
een inheslogneming van het bezit.
Kenmerkend aoor dc ontevredenheid is
tevens het bericht, volgens hetwelk in de
tweede week van Februari een anti-oor
logsbeweging is ontdekt in de Militaire
Akademie te Tokio, die, naar het heet, zeer
omvangrijk was cn heeft geleid tot ver
oordeeling van verschillende kadetten
door den krijgsraad.
Typhoon eischt ruim
twintig slachtoffers
Peking, 1 Maart. (V.D.) Uit Tsjifoe
wordt gemeld, dat nabij het schiereiland
Snchalin een Jaoansch stoomschip in een
typhoon is «vergaan
Van de opvarenden zijn 23 matrozen om
bet leven gekomen.
HET ALCOHOLVERBOD.
Washington, 1 Maart (V.D.) In het
Representantenhuis hebben de „natte" af
gevaardigden het voor een yoorstol tot
hoofdelijke stemming inzake het prohibitie-
vraagstuk vereischte aantal van 145 hand-
teekeningen bijeengebracht. Hiermede wor
den de commissies uitgeschakeld, die sinds
de aanneming van de Prohibitiewettcn alle
voorstellen in deze aangelegenheid verwier
pen.
De Lappo-beweging denkt niet aan
terugkeeren of onderwerping
Verklaring van de Finsche regeering
Ilelsingfors, 29 Febr. (H.N.) De Fin
sehe regeering heeft vandaag de publicatie
van gedrukte berichten, mededeclingen per
radio, telefoon of telegram onder toezicht
gesteld Het dragen van wapens is verbo
den. Over hot optreden van do opstandelin
gen te Macntsaelae zijn geen nadere berich
ten ontvangen.
Helsingfors, 29 F e b r. (H.N.) De on
lusten in Finland schijnen een ernstig ka
rakter aan te nemen. Uit geheel Finland
komen berichten over een concentratie der
aanhangers van de Lappobeweging binnen.
De toegangswegen naar Helsingfors zijn
door troepen bezet. Alle treinen naar Ilel
singfors worden door de politie onderzocht
om na te gaan, of zich daarin ook gewa
pende Lappolieden bevonden. De leiders
"nebben de regeering telegrafisch uitgenoo-
digd af te treden. De leider der Lappobewe
ging verklaarde, dat de toestand ernstig
kan worden.
Gevechten tusschen regeerings-
troepen en Lappo-aanhangers.
Ilelsingfors, 1 Maart. (V.D.) De
Finsche regeering heeft een decreet uitge
vaardied, waarin de civiele en militaire
autoriteit-en worden gemachtigd den opstand
der duizenden gewapende facisten, die zich
ten N. van Ilelsingfors onder leiding van de
Lappo-partij hebben verzameld, tc onder
drukken. Het decreet werd uitgevaardigd,
nadat dc Lappo-leiders een ultimatum aan
de regeering hadden gesteld, waarin zij reor
eranisatic van dc regeering eischen en drei
gen naar Ilelsingfors op te rukken om hun
eischen door tc zetten
De regeeringstroepen zijn naar het Noor
den gezonden om de Lappo-trcepen te cm
singclen. Ongeveer 25 mijlen ten N. van
Helsingfors zijn de gevechten begonnen tus
■schen de Lappo-troepcn en de regeerings-,
troepen. Dc rebellen trachten naar dt
hoofdstad op tc rukken orn hun eischen met
geweld af tc dwingen. Generaal Wallemus.
de vroegere chef van den generalen staf, is
een der aanvoerders der rebellen. Dc auto
riteiten nemen strenge maatregelen om den
opmarsch tegen te houden. Gemeld wordt,
dat voldoende regeeringstroepen aanwezig
zijn om de Lappo-troepen, die hun hoofd
kwartier hebben in het Macntsaele-district,
te omsingelen.
Verscherpte staat van beleg.
Re val, 1 Maart .(V.D.) Volgens de Dins
dagochtend te Re\<il ontvangen berichten
is de toestand in Finland nog steeds on
zeker. Dc regéering heeft pas Maandag
avond, drie dagen -na de concentratie van
de Lappotroepen den verscherpten staat van
beleg afgekondigd.
Gisteravond laat werd hier bericht ont
vangen. dat de mobilisatie der Lappotroe
pen niet zoo vlot van stapel loopt, als men
verwacht had.
Sterke troepenmassa's zijn bij Helsing
fors samengetrokken, om eiken opmarsch.
naar de hoofdstad onmogelijk te maken
aan dc toegangen naar de stad heeft een
scherpe wapencontrole plaats.
De regcering wcnscht in geen geval ge
volg tc geven aan de eischen der Lappo
beweging, die zouden uitloopen op een af
treden der gcheele regeering. Volgens hier
ontvangen berichten bestaat nog steeds de
hoop, dat de moeilijkheden zonder bloed
vergieten zullen worden bijgelegd.
Ook dc leider der Lappo-beweging, gene
raal Wallenius, verklaarde aan een corres
pondent van een blad te Reval, dat hij
hoopte, dat het conflict op vreedzame wijze
zal worden geregeld.
Volgens hem staat vrijwel het geheele
land achter dc Lappo-beweging. Gclicel Fin
land wcnscht dringend aan het hoofd van
den staat een werkelijk nationale regee
ring.
Reval, 1 Maart. (V.D.) Volgens dc laat
ste telegrammen uit Finland is dc positie
der regeering in zooverre verbeterd, dat
thans vaststaat, dat dc mobilisatie der Lap
po-aanhangers niet kon worden uitgevoerd
en dat, naar het schijnt, in dc Lappo-be
weging zelf ernstige conflicten bestaan. Ter
wijl de Lappo-aanhangers uit Midden-Fin-
land gevolg gaven aan het mobilisatie-be
vel, geschiedde dit in de andere deelen van
het land niet.
Het blad Helsingin Sanomat bericht, dat
de Lappo-mobilisatie mislukt is. Volgens
hetzelfde blad heeft de regeering een bevel
tot gevangenneming uitgevaardigd tegen
Kosola, Wallenius en andere Lappo-leiders.
Maandagavond is het Lappn-blad Ajan
Saama in beslag genomen.
Aanslag op den Finschen
generalen staf.
Kopenhagen, 1 Maart. (V.D.) Volgens
een telegram uit Helsingfors zijn in d<^i
tuin van de villa van den opperbevelhebber
van het Finsche leger Sihvo vijf mannen
gearresteerd, die, naar het schijnt, aanhan
gers zijn van de Lappo-beweging en een
aanslag op generaal Sihvo beraamden. Eén
Piano's in huur verkrijgbaar
der gearresteerden was in liet bezit van
een revolver. De gearresteerden zijn in ver
hoor genomen.
Naar verder wordt gemeld, heeft dc Fin
sche staatspresident geweigerd in onder
handeling tc treden met de Lappo-Icidens.
Helsingfors, 1 Maart (V.D.) Nadat de
Finsche staatspresident Svinhufud had ge
weigerd een vertegenwoordiger der Lappo-
beweging te ontvangen, heeft de leiding den
president een brief geschreven, waarin o.a.
verklaard wordt, dat de opstandige sociaal
democraten en communisten onder bescher
ming van dc regecring en van de wet reeds
tien jaar lang druk cn allerlei pressiemaat-
rcgólen uitoefenen tegen dc deelnemers aan
den Vrijheidsoorlog. Velen van deze laat-
sten zijn vermoord zonder dat de staat ook
slechts een poging heeft gedaan de Marxis
ten hierin te hinderen. Finland zal op deze
wijze weer tot een roode gemeenschap ge
maakt worden. De Lappo-beweging kan niet
dulden dat de regeering de sociaal demo
cratie verder laat ageeren cn mannen als
Jalander en Von Born in de gelegenheid
stelt land en volk tot ondergang te bren
gen. Voor de komende gebeurtenissen zijn
diegenen verantwoordelijk die in hun be
krompenheid het Marxisme beschermen.
Dc Lappo-beweging denkt niet aan terug
keert of onderwerping.
Verklaring van de Finsche
regeering.
Helsingfors, 1 Maart (V.D.) De regee
ring publiceerde Dinsdag een verklaring
waarin zij o.m. vermeldt, dat de opstandige
beweging te Macntsaelae algemeen wordt
veroordeeld. Het leger en het beschermings
corps zijn bereid alle onlusten lo onder
drukken. De regeering hoopt, dat dc bur
gers die zich door de Lappobeweging heb
ben laten verleiden tot ongehoorzaamheid,
Jiun gevaarlijke plannen zullen opgeven.
Tegen den middag zijn'sterke afdeelingen
regeeringstroepen naar Maentsuelae gezon
den, ten einde cte LappGj-itden te dwingen
zjch over te geven.
De Lappoleiding heeft Dinsdagmiddag
een nieuwe dagorder uitgevaardigd, waar
bij alle Lappolieden zich moeten verzame
len op aangegeven plaatsen en voorzien
moeten zijn van levensmiddelen voor vier
dogen. Voorts wordt nog eens nadrukkelijk
het aftreden der regeering Sunila geeischt.
De arrestatie der Lappoleidens heeft tot nog
toe nog niet kunnen plaats hebben, aange
zien zij zich van Haemcnlinna verder naar
het Noorden, waarschijnlijk naar Lappo,
hebben begeven.
Kabinetscrisis.
Helsingfors, 1 Maart (V.D.) Binnen
de Finsche regeeringscoalitie is het tot een
crisis gekomen; Dc conservatieve eenheids
partij, die de Lappobeweging zeer na staat,
heeft haar vertegenwoordigers uit het ka
binet teruggetrokken. Dc vice-minister van
Binnenlandsche Zaken, Sollia en de minis
ter voor sociale aangelegenheden Kilpae-
laeiner, zijn reeds afgetreden, terwijl de mi
nister van Financiën, Jaervincn, eerst zal
aftreden, wanneer een opvolger voor hem
zal zijn gevonden. De vierde minister der
eenheidspartij dc minister van buiteriland-
sche zaken, baron Koskinen, vertoeft op hel
oogenblik te Genève.
Door het besluit haar ministère tc doen
aftreden, ondersteunt de eenheidspartij dc
eischen van de Lappobeweging moreel. Men
verwacht dat de geheele regeering thans
zal aftreden. De eenheidspartij heeft een
verklaring gepubliceerd, waarin het optre
den der regeering tegen Lappo afgekeurd
wordt.
Generaal Wallenius cn Kosola hebben ziel"
naar het verzamelpunt der Lappolieden
Maensaelae begeven, waar hedenavond
groote hoeveelheden wapens, munitie en
proviand gearriveerd zijn. De toestand is
nog steeds zeer gespannen. Dc regeering
liecft tot dusverre nog geen opperbevelheb
ber benoemd Ook is de heden verwachte
verklaring der regeering over den politie
leen toestand in den Rijksdag uitgebleven.
AARDSTORTING NABIJ FEZ.
Drie personen gedood.
Parijs, 29 Febr. (V.D.). Bij graafwerk
aan een bron vond gisteren in de nabijheid
van Fez een instorting plaats, waarbij vijf
Marokkaansc.be arbeiders werden bedolven.
Hoewel terstond met het reddingswerk
werd begonnen, slaagde men er slechts in
twee hunner levend van onder het zand
vandaan tc halen. Zij moesten naar het
ziekenhuis te Fez worden overgebracht.
Toen men de drie andere slachtoffers vond,
bleken dezen reeds te zijn overleden.
LAAGTERECORD VAN DEN
RUBBERPRIJS.
Londen, 1 Maart. (V.D.) Aan de Lon
densche beurs daalde de rubberprijs heden
tot een nieuw laagterecord, n.l. 2d. per lb.
Londen, 1 M a'a'r't. (V. D.) Volgens En-
gelscho telegrammen uit Tokio heeft do Ja-
panscho rogeering besloten do voorstellen
van den Raad van den Volkenbond inzake
het bijeenroepen van een bemiddelingscon-
ferentie te Sjanghai aannemelijk te verkla-
ren. De Japansche minister van buitenland»
sche zaken Josjisawa deelde mede, dat dc
door den president van den Raad van den
Volkenbond gedane voorstellen niot in strijd
zijn met de Japansche politiek.
De Japansche delegatie te Genève is van
de beslissing van dc Japansche regeering in
kennis gesteld.
Vroeger ontvangen berichten uit Tokio
meldden, dat de Japansche vertegenwoordi
gers aan boord van het Engelsche slagschip
Kont de voorstellen, besproken tusschen de
Chineesche en Japansche vertegenwoordi
gers, onaannemelijk achtten, daar deze een
gelijktijdige terugtrekking der Chineesche cn
Japansche troepen inhielden.
Tokio, 1 Maart (V.D.) Officieelc Japan
sche kringen zouden van oordeol zijn, dat
een terugdringing der Chiueezcn tot de 20
K.M. zone de eerste voorwaarde ie voor
een vreedzame bijlegging van het geschil.
Indien lot nu toe dan al niet veel uit
zicht bestaat op een gunstig verloop der
bemiddelingspogingen te Sjanghai, zoo zijn
niettemin de voorstellen van Paul Boncour
aannemelijk, aangezien zij het bijeenkomen
oener bemiddelingsconferentie eerst vast-
ttellen na beëindiging van den strijd, althan*
na het tot stand komen van een Japansch
Ghineeschen wapenstilstand. Een gelijktij
dige terugtrekking der Japansche en Chi
neesche troepen schijnt evenwel onaanne
melijk, omdat men de Chineezcn niet zou
vertrouwen en in Japansche kringen eerst
aan hun terugtocht zou willen geloovcn,
indien men de ontruiming van het gebied
ziet.
Een race naar de haven
van Londen
Londen, 29 Febr. (V.D.) Tientallen
schepen liggen in dc Londensche haven en
voor de douanekantoren en het Customs-
house aan de Theems, teneinde nog voor
vannacht 12 uur gelost te worden, om het
nieuwe verhoogde invoerrecht te ontwijken,
dat per 1 Maart in werking zal treden.
Dn meeste schepen hadden zich gehaast
om tijdig in do Engelsche havens te zijn.
doch vele zijn pas hedenmorgen aangeko
men. tengevolge van dc zware zee cn den
storm in het Kanaal.
Men veronderstelt, "dat tal van kleinere
schepen zoodanige vertraging hebben gek re
gen, - dat zij geen Engelsche haven meer
halen en morgen voor de door hen aange
brachte goederen het nieuwe invoerrecht
moeten betalen.
Londen, 29 Febr. (V.D.) Men berekent
te dezer stede, dat tengevolge van den storm
op zijn minst 50 schepen er niet in geslaagd
zijn tijdig tc Londen te arriveeren om nog
te kunnen ontsnappen aan dc heffing dei-
nieuwe invoerrechten. Desondanks was het
buitengewoon druk in de havens. De dou
anekantoren werden bestormd, terwijl door
douane-ambtenaren werd verklaard, dat
heden de drukste dag geweest was, die zij
ooit hadden meegemaakt.
Londen, 29 Febr. (H.N.) Ilct Hooger
huis heeft vanmiddag dc tariefwet in be
handeling genomen en met 129 tegen 12
stemmen aanvaard. De wet zal vanavond
om 12 uur, na onderteekening door den
koning, in werking treden. Lord London
derry, de luchtvaartminister, diende het
wetsvoorstel voor de behandeling in tweede
lezing in. Zijn toelichting was in hoofdzaak
gelijk aan die van Neville Chamberlain en
Runciman in het Lagerhuis. Een woord
voerder der arbeiderspartij wees er op, dat
de wet slechts tot rcprcssaillemaatregelen
en hoogcre tarieven van de zijde van het
buitenland aanleiding zal geven. Snowden
bestreed de wet eveneens en wees op de
voordeden van het vrijhandelsstelsel. Hij
stelde de vraag, hoe in dezen tijd van een
ongekende malaise Engeland in staat is ge
steld zijn positie op de wereldmarkt beter te
handhaven dan de landen met een protec
tionistische politiek. Hij noemde dc wet mis
dadig en verklaarde, dat er met de vitale
belangen van het land hazardspel wordt ge
speeld. Het tariefstelsel zal den uitvoerhan
del beperken, de levenskosten verhoogen en
den internationalen handel doen inkrimpen.
BUITENLAND.
Kabinetscrisis in /"inland.
(Eerste blad, pag. 1).
138 gebouwen in Pcnnsgrove (New Yer-
sey) door brand verwoest.
(Eerste blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Dc interpellatie-Weitkamp in de Tweede
Kamer.
(Tweede blad, pag. 1).
Crematie van den heer van Leer.
(Tweede Blad, pag. 2.)
Veenbrand in dc Peel.
(Tweede Blad, pag. 1.)
De gemeenteraad van Arnhem tegen B.
cn \V. inzake, de vaste Rijnbrug.
(Tweede Blad, pag. 2.)
Belangrijke schilderijendiefstal uit het
kasteel Nijcnrode te Breukclcn.
(Tweede Blad, pag. 3).
OOST-INDIË.
Was de Ooievaar overbelast'?
(Eerste blad, pag. 2).
Medegedeeld door het K. N. M. I. tc De
Bilt.
Hoogste barometerstand 775.8 te Memel.
Laagste barometerstand 752.8 te Vardö.
Verwachting: Zwakke tot matige, meest
Z.O. wind, licht tot half of zwaar bewolkt,
weinig of geen neerslag, om het vriespunt
tot lichte vorst des nachts, overdag weinig
verandering in temperatuur.
Ilct liooge drukgebied is verder Oost
waarts getrokken en ligt thans met zijn kern
over dc Oostzeestaten. De depressie, die gis
teren over de golf van Biscay e lag, ver
plaatste zich weinig, docli vulde op. Deze
veranderingen waren oorzaak van het af
nemen van den Oostenwind over onze om
geving, doch daardoor word dc nachtelijke
uitstraling van grootere betcekenis, zoo
dat do morgentemperaturon bij ons iets
lager zijn.dan gisteren. Daarentegen zal dc
middagtemperatuur bij dezen rustigen toe
stand reeds heden stijgen. De vorst bleef in
Duitschland en Scandinavië noch matig noch
streng. Er vielen weinig sneeuwbuien. In
Biarritz in Zuid-Frankrijk viel G m.M.
Dc Noordelijke depressie bracht over
Noord-Scandinavie plaatselijk geringe hoe
veelheden regen (Andanes 5 m.M.).
.ANGESTRAA1 49 51 TELEFOON 190
BUIKBANDEN
Ons speciaal artikel.
Wij leveren ieder
model ook op voorschrift.
Varkensmarkt 5
Tel. 1309
KWALITEIT WINT ALTIJD.
Twee kerken, een schoolgebouw
en 135 huizen verwoest
New-York, 1 Maart (V.D.) In Pcnns
grove (New-Jersey) is heden een brand uit
gebroken, die zich door den heerschcnden
Krachtigcn wind snel uitbreidde. Twee ker
ken, het schoolgebouw en 1.35 huizen wer
den door het laaiende vuur verwoest. De
c irzaak van dezen ontzaggelijken brand is
nog onbekend.
WEER EEN PROCES WEGENS HOOG
VERRAAD TEGEN SCHER1NGER.
Berlijn, 28 Febr. (V.D.) Volgens een be
richt in dc Berlijnsche bladen is opnieuw
tegen den vroegeren rijksweerofficicr Sehe-
ringer, die in het offieiersproïes van Ulm
veroordeeld «as wegens hoogveraaad tot lij
jaar vestingstraf, een aanklacht wegens
hoogverraad ingediend.