m
DÉ ËÉMLANDEü
Buitenfendsch
Overzicht
Beiteolaed
JOH. DE HEER
Bêursoverilcht
Vrijdag 18 Maart 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 223
NOG STEEDS BEROERING
IN 'T VERRE OOSTEN
Rusland en de actie der
Japanners
VLIEGTUIGONGELUKKEN
IN FRANKRIJK
Piano's Orgels, Radio
FLANDIN IN HET NAUW
GEDREVEN
Weerbericht
Licht op
6 uur 33 min.
L. J. LUYCX ZOON
Fa. R. VAN DEN BURG
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pui 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 1 0.75, per
- week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17*/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijkenummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels I 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0 25 Liefdadlghclds-advcrtenticn voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Uovd George doet weer zijn
intredo in de politiek. Hij
oefent buitengewoon scherpe
kritiek.
Nadat hij geruimen tijd ziek is geweest,
is Lloyd George, de bekende liberale lei
der in Engeland, weer de politieke arena
binnengetreden. Er is heel wat veranderd
in den tijd, die verstreken is sinds het
oogenblik, dat zijn gezondheidstoestand
Lloyd George dwong allen parlementairen
arbeid te laten rusten. Toen hij zich te
rugtrok, bedroeg de meerderheid van hen,
die in het lagerhuis het beginsel van den
vrijhandel verdedigden en ook overigens
een lans braken voor socialen vooruitgang,
ongeveer tachtig stemmen, terwijl thans
zij, die opkomen voor beschermende rech
ten en tal van andere reactionaire maat
regelen verwerkelijkt willen zien, kunnen
rekenen op een meerderheid van ongeveer
vierhonderd stemmen.
richting spreekt van hem als van „den wil
den .man uit het wildo Westen",, dien men
niet meer ernstig kan nemen, omdat hij het
contact met de werkelijkheid heeft verloren.
LLOYD GEORGE.
Het- behoeft geen betoog, dat Lloyd
Georgo do-^wijziging, die zich i,p Engeland
heeft voltrokken, op do licm eigen wjjzë
scherp hë'eftrgegispt. Dit geschiedde op een
vergadering vail de jong-liberalc club,
waarin hij voortdurend de pijlen van zijn
ironie 'afschoot. De liberale oud-premiér
spaarde geenszins zijn eigen partijgeriooten:
hij achtte tiet een betreurenswaardig ver
schijnsel, dat de tegenwoordige leden van
liet Engelsche kabinet, die eerst naast hem
stonden, toen het erop aan kwam liet be
ginsel van den vrijhandel hoog te houden,
in het conservatieve vaarwater waren go-
raakt, een uniek verschijnsel in de geschie
denis van de Engelsche politiek en het En
gelsche parlement. Lloyd George herinner
de'eraan, dat. een; half jaar geleden do libe
rale, partij in hot lagerhuis een overwegen
den invloed uitoefende. Het ontwerp inzake
een douanetarief werd destijds door sir Her-
bert Samuel scherp aangevallen en als ge
vaarlijk voorgesteld. Sindsdien heeft men
de liberalen er voortdurend van trachten
te overtuigen, dat het land zonder de invoe
ring der douanerechten ten onder zou gaan.
Een triest verschijnsel achtte Lloyd George
het, dat de financie'ele'en economische cri
sis de leiders der libéralen dermate in een
paniekstemming bracht, dat zij het hoofd
erbij verloren, maar nog erger ond hij het,
dat de tories (de conservatieven), het hunne
hadden behouden. Het gevolg hiervan is ge
wéést, dat liberale kopstukken en leiders
der arbeiders, dio hun leven lang kampioe
nen van den vooruitgang zijn geweest en
daarbij dikwijls belangrijke successen heb
ben behaald, zich vrijwillig aan een reac
tionaire regeering hebben overgeleverd. De
leuze der „nationale noodzakelijkheid", .die
in verband niet de huidige samenstelling
der regeering dikwijls wordt aangeheven,
kwam Lloyd Geórge nog al belachelijk vooï;
zijns inziens' draagt het. tegenwoordige ka
binet heelcmaal geen nationaal karakter,
doch dient het te worden genoemd wat het
is:- een zuivere partijen-rrëgèering. Dc libe
rale partij, aldus Llovd George's pessimis
tisch oordeel, is gedoemd te verdwijnen,
tenzij er op liet laatste oogenblik nog iets
gebeurt en, de partij zich bewust wordt van
haar missie. Sir Herhert Samuel en zijn
collega's aldus Lloyd George's scherpe
verwijt hebben hot liberalisme jammer
lijk ten onder laten gaan: de liberale partij
bestaat thans niet meer; zij telt niet meer
race. En wat hebben de liberalen als vergoe
ding voor de toepassing van het douane
tarief verkregen? Lloyd George's antwoord
luidde: „Niets".
Ook liet de liberale leider uitkomen, dal
het ontwapeningsprogram der tegenwoor
dige Engelsche regecring vrij zwak is cn
slechter dan de voorstellen van Duitsch-
land, Rusland/Italië cn de Vercenigdc Sta
ten. Evenmin liet Lloyd George na de re
geering te laken wegens de aarzelende hou
ding, die zij heeft aangenomen met betrek
king tot het conflict in het Verre Oosten.
Z.A. heeft deze geest het prestige van Groot-
Brjtannié en den Volkenbond meer gc-
sêhaad dan al het andere.
Het is te begrijpen, dat de bladen der
Engelsche arbeiderspartij en der links zich
orlënteerende liberalen volledig onder
schrijven wat Lloyd George te berde heeft
gebracht^ doch de pers van conservatieve
De Mandsjoerijsche regeering
zet haar politiek uiteen
Londen, 1G Maart, ("V. D.) De regce-
ring van Mandsjoerijc heeft aan 17 mogend
heden, die consulaire vertegenwoordigingen
hebben in Mandsjoerije, een verklaring ge
zonden betreffende de politiek van den
nieuwen staat. Daarin wordt erkenning der
nieuwe republiek verzocht.
De minister vanbuitenlandache zaken
van Mandsjoerije heeft aan de Daily Tele
graph medegedeeld, dat de regeering van
Mandsjoerije voornemens is alle internatio
nale verdragen en ijergclijke overeenkom
sten, zooals; bijv.-de schuldverplichtingen,
te erkennen en den buitenlandschen han
del te bevorderen. Do politiek der Mandsjoe
rijsche republiek zal vriendschappelijk en
zakelijk zijn. Alle anti-buitenlandschc ele
menten zullen worden uitgeroeid. De be
langen van Mandsjoerije zijn zeer nauw
met die van Japan verbonden. De Japan
ners zullen evenwel dc onafhankelijkheid
van den staat op geen enkele wijze benade
ren.
Peking, 1G Maart. (V. D.) Naar uit
bevoegde bron wordt medegedeeld, hébben
de sovjet autoriteiten Dinsdag het regelma
tige verkeer op het spoorwegtraject Blagö-
vvesjtsxensk-r-Wkkdiwóstok gestuukt, daar
de militaire autoriteiten do lijn gehéél voor-
militaire doeleinden gebruikten. Als motief
hiervoor wordt aangegeven, dat er Japan-
sche troepenbewegingen naar de Mandsjoe-
rijsch—sovjet-Russische- grens plaats hebben
gehad, naar hel schijnt ter onderdrukking
van den militairen opstand der Chiue?zen
te Peiho.
Volgens aiidere berichten is- de Russische
geheime politie langs de grens versterkt.
Ook zouden verscheidene vliegtuigeskaders
op belangrijke grenspunten zijn aangeko
men.
De Japansch-Chineesche be
sprekingen geschorst?
P a rij s, 1 6 M aar t. (H. N.) Naar het
agentschap Imiopacifique meldt, zijn dc .on
derhandelingen tusschen de Chineezen en
dc Japanners te Sjanghai voorloopig ge
schorst, doordien noch de Japarische, noch
de Chineesche regeering tot nu toe geant
woord hebben op den haar voorgelegden
tekst, welke een interpretatie van het be
sluit van den volkenbond bevat.
Gevechten tusschen Chinee
zen cn Japansche troepen
der Mandsjoerijsche regee-
ring.
C h a r b i n, 17 Maar t, (V.D.) bisteren
vonden de eerste gevechten plaats in de
nabijheid van Kirin tusschen Chineesche
troepen, die zich blijven verzetten tegen de
vórming van de z.g. onafhankelijke regee-
ring in Mandsjoerije en de pro-Japansche
troepen van de nieuwe republiek; De laat
ste werden ondersteund door een Japansche
brigade, die er ten slotte in slaagde de op
standig^ Chineesche troepen met zware ver
liezen uiteen te drijven.
Hoeveel bloed er heeit ge
vloeid.
'Sjanghai, 17 Maart. (V.D.) De commis
sie van onderzoek van den Volkenbond
heeft zich bereid verklaard deel tc nemen
aan de vredesonderhandelingen, die na de
aanvaarding van de Volkenbondsresolutie
en na de geslaagde waponstilstandsonder-
liahdèliligen spoedig verwacht kunnen
worden.
Volgens do door de plaatselijke autoritei
ten medegedeelde cijfers zijn tijdens dc.ge
vechten in de afgeloopen weken te Sjang
hai naar schatting 6000 personen gedood,
2000 gewond, terwijl 4000 personen worden
vermist.
Dc aan eigendommen cn gebouwen toe
gebrachte schade wordt geschat op' 350 mil-
lioen dollar.
DE STAKINGSACTIE IN POLEN.
In verband met de bloedige onlusten van
gister wordt geseind, dat te Krakau drie so
cialistische leiders en lal van communisten
gearresteerd zijn. Te Warschau en in andere
steden, waar 'de communisten herhaaldelijk
vergeefsche pogingen deden om demonstra
ties te houden, werden vele socialistische
en communistische propagandisten gearres
teerd.
Dooden en gewonden
Parijs, 17 Maart. (II.N.) Gisteren heb
ben bovóu Frankrijk niet minder dan drie
vliegtuigongelukken plaats gehad. Aan do
kust van dc Middellandsche Zee is' een
marineViiegtiiig verongelukt, dat oen proef
vlucht deed. Do bestuurder is verdronken.
Voorts is aan de kust van Zuid-Frankrijk
een groot watervliegtuig mot een beman
ning van vijf leden verongelukt. Hierbij is
de bestuurder om het leven gekomen, ter
wijl de vier andere inzittenden ernstig- ge
wond werden. Tenslotte is hoven Rijssel een
particulier vliegtuig verongelukt, dat in
één der straten van do stad terecht kwam.
De benzinetank ontplofte, zoodat hot toe
stel in brand geraakte èn geheel vernield
werd. De tweo inzittenden vonden in de
vlammen d'cn dood.
DE WERKLOOSHEID IN ITALIË.
Rome, 16 Maart (V.D.). Het aantal werk-
loozen in Italië, dat op 31 Januari 1.051.321
bedroeg, is tot 2.9 Februari volgens een of-
fieele mcdedeeling tot 1.117.915 gestegen,
gen.
Varkensmarkt S Tel. 1309
Een goede raad,
eerst even bij ons komen kijken.
Het schijnt zoo nu en dan of de stemming
op de beurs er een is ais die van een opge
jaagd beest, dat van alic kanten in het nauw
geen even, toen nog wei eens eventjes, zij hel
dan ook voor zeer -kort, een scnuiiplaatsje
weet te ontdekken, in het begin van dc vorige
week scheen de beurs ziïik een plaatsje te
heooen gevonden. De oeurs voeiae zich opge-
lucnt en de aandeeien van dc meest uiteen.oo-
pende soort wisten ervan te proiiteeren. Maar
de pret was van zeer korten duur, de beurs
werd opnieuw belegerd door kwade machten.
Daar was dijv. het overlijden van oen zwced-
schen luchersmagnaat ïvar Kreuger, die in
een bui van diepe neerslachtigheid, liet geen
licht meer zien in de toekomst, een revo.ver
tegen zijn s.apcn drukte, lvar Kreuger was
het, in wiens nanden dc touwtjes samenkwa
men, waarmee hij verschillende landen naar
zijn pijpen kon doen dansen. Ais er een land
in geldverlegenheid zat, dan zorgde hij wel
voor een leening tegen een niet al te hoog
percentage. In ruil voor deze bereidwilligheid
verlangde hij dan het luciiersmonopolie.
Zijn piotsclinge dood heeit veel invloed ge
had op het tijne beursorganisme van bijna de
geheeie wereld. De Stocknoimsche beurs moest
zelis sluiten om door een abnormalen handel
in Kreuger-papicren niet in moeilijkheden te
komen. Up de Amsleruamsche beurs mochten
deze papieren wel verhandeld worden, doch
werden de koersen door het bestuur van de
Vcreeniging voor den cifectenhandel vastge
steld.
Hoewel de uitslag der Duilsche presidents
verkiezing een tamelijk goeden indruk op de
beurs maakte, werd deze teniet gedaan door
het overlijden van Kreuger. De geneeie markt
bewoog zich op een lager prijsniveau, Van-
zeltsprekcnd werden de aandeeien Kreuger
het kind van de rekening. Men taxeerde ze
den eersten dag der week op 35 tegen
100 c/c dc vorige week. In den loop der week
wisten ze in waardeering wel weer wat te
stijgen, doch een zoo groote duikeling komen
aandeeien niet spoedig te boven. Vooral nu
gebleken is, dat dc Zwecdsche lucilerstrust
in kapitaalmoeilijkheden verkeerde. Van een
débacle van het concern kan men op het
oogenblik echter nog niet spreken, ccn nieuwe
directie, die thans het bewind heeft overge
nomen zal wel spoedig met nadere gegevens
komen. Kreuger heeft den laatsten. tijd gespe
culeerd op het spoedige politieke en economi
sche herstel van de wereld, een speculatie,
die verkeerd is uitgeloopen, daar voorloopig
van cenigc verbetering nog allerminst spra
ke is. Het credict van de meeste staten, waar
bij Kreuger zich geïnteresseerd had, is enorm
geschokt. Men kan dus wel zeggen, dal Kreu
ger om de débacle van het staatscrediet in
vele landen te gronde is gegaan.
Na deze scherpe reactie heeft de beurs zich
de volgende dagen, mede onder invloed van
een vastere stemming te Parijs en Londen
weer eenigszins hersteld. Voor delailleering
bestaat deze week weinig zin.
P. H. STRAETMANS.
DE REDDING DER INGESLOTEN MIJN
WERKERS TE BRUEX ONWAARSCHIJN
LIJK.
Br.uex, 17 Maart (V;D.) Naar dc door
algemeen© directie van d,c kolenmijnen
wordt medegedeeld, bestaat geen hoop meer
de in de mijn ingesloten nclit arbeiders tc
redden. Niettemin wordon dc reddingswerk
zaamheden met alle kracht voortgezet. Een
sterk verlichtende mijnlamp werd neerge
laten.
Bij dc reddingswerkzaamheden werden
heldendaden volbracht. Een machinist, die
de grondwaforpompleiding moest bedienen,
bleef op zijn post in de overtuiging, dot in
dien bij zou wijken do mijn zou onderloo-
pen. Donderdagmiddag deelde hij telefo
nisch mede, dat rookwolken naderden,
waarom hij vroeg zijn. post te mogen ver
laten. Hém werd geantwoord tot het laat
ste te willen volhouden. Na cenige uren
deelde hij mede. dat rook cn gas hem'reeds
den.weg naar de schacht hadden afgesne
den en dat hij zich naar tic luchfischaeht
begeven had. Sindsdien ontbreekt ieder
spoor.
De oorzaak van bet ongeluk is toe te
schrijven aan de zelfontbranding der kolen
400 man zijn bezig het vuur te verstikken.
Indien zulks niet gehikt dan zullen 1500
arbeiders broodeloos worden.
Hij heeft echter niet de vertrouwens
kwestie gesteld
Parijs, 17 Maart (V.D.) In dc Kamer
kwamen Donderdag dc pensioenvoorstellen
in behandeling. Du door de linkerzijde ge-
eischte afscheiding van het eerste artikel
werd door den minister van financiën',
Flandin in een langdurige uiteenzetting be
streden. De minister constateerde o.m. dat.
do ambtenarenpensioencn van 300 millioen
franken in 1914 tot 4216 mjllioen in het
jaar 1931 zijn toegenomen.
FLANDIN
Bij de stemming bleef de regeering met
313 tegen 235 stommen opnieuw in de min
derheid. Flandin heeft evenwol niet de ver
trouwenskwestie gesteld.
INTERNATIONAAL CONGRES VAN
CHIRURGEN.
Madrid, 16 Maart. (V. D.) Tc Madrid
is het negende internationale congres van
chirurgen heden bijeengekomen. Het con
gres zal tot Vrijdag duren.
De opening geschiedde heden met een
plechtige zitting onder voorzitterschap van
den Spaanschen staatspresident Zamorra.
Een bijzonderheid van dit congres is, dat
thans voor hut eerst na den oorlog weer de
vertegenwoordigers van de Duitsche cn
Oostcnnjksche chirurgie aanwezig zijn. De
algemeenê secretaris van het congres, dr.
Mayer uit Brussel, wenschtc dc vergade
ring met dit feit g;luk. Ook de voorzitter
Quervain uit Bern wees in hartelijke be
woordingen, waarbij hij zijn in het Fransch
uitgesproken redevoering onderbrak cn in
het. Duitsch voortging, op de beteckcnis
van den terugkeer van de Duitsche leiders
der chirurgie in het internationale congres.
Zamorra prees in zijn openingsrede dc
chirurgie als de hoogste kunst. Hij wees er
op, dat deze ook' in het politieke leven on
vermijdelijk is, gelijk de door de omwen
teling in Spanje tot stond gebrachte ope
ratic duidelijk toont. Deze he?ft geleid tot
volledige genezing van den paieut.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH BLAD
VERBODEN.
Brunswijk, 17 Maart. (H.N.) De te
Brunswijk verschijnende Volksfreund is op
grond van de verordening ter bestrijding
van politieke excessen voor den tijd van
vier weken verboden. De Volksfreund is
ccn sociaal-democratisch blacL
BUITENLAND.
Compromittocrendc huiszoekingen bij de
Nazi's. (Durdo-Blad, pag. 1).
Uit de Franschc Kamer: Flandin in hot
nauw gedreven.
(Eorstc Blad, pag. 1).
Groote brand tc Stettin.
(Derclu Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
He;t spoorwegongeluk te Groningen in
hoogcr beroep voor het Leeuwarder Ge
rechtshof behandeld.
(Tweede Blad, pag. 2).
Groote brand in een chemische wnsscherij
tc Bloemendaal.
(Twoeclc Blad, pag. 2).
Ten onrechte in een krankzinnigenge
sticht opgesloten? Een andere lezing van
het Arnhcmsche geval.
(Tweede Blad, pag. 2.)
STADSNIEUWS.
Voordrachtavond van Charlotte Kölilor
over „Stervend Europa" voor den Kunst
kring. (Eorstc Blad, pag. 2),
V.A.R.A.-avond in dc Markthal.
(Eersto Blad, pag 2).
Ontspannningsmiddag voor werkloozen,
(Eerste Blad, pag 2).
Het niouvye openluchttheater.
(Eersto Blad, pag. 2.)
Bedorven kippen,te ^arneveld. (Kanton
gerecht). (Eerste Blad, pag. 3).
Hoogste barometerstand 770.2 tc Jan
May en.
Laagste barometerstand 748.8 te Vardö.
Verwachting:Meest zwakke wind uit N.
richtingen, licht tot half bewolkt, weinig
of geen neerslag, weinig verandering in
lompera tuur.
In de luchtvordeeling kwam nog weinig
verandering. Dj? depressies over Zuid-
Frankrijk en Scandinavië trokken Oost
waarts. Op dun oceaan tookeni zich oon
depressie duidelijk in dc scheepsberichten
af. Ook dit lage drukgebiéd beweegt zich,
naar het Oosten doch vormt nog geen be
dreiging voor het..,weer te onzent uitgezon
derd in ZuidrFrankrijk en N. .Scandinavië
waar plaatselijk zware neerslag viel, is het
in het gehcele waarnemingsgebied rustig,
weer met zwakke wind cn meest dichte be
wolking. In Midden-Zweden werd de vorst
weer iels strenger. Ook over IJsland, ge
heel Duitscliland, Zuid-Frankrijk cn onze
omgeving daalde de temperatuur. Voor
morgen is nog weinig verandering in dezo
weersomstandigheden te verwachten.
LflNGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Aardige wollen Sloffen
voor
VOORJAARS- en ZOMERMANTELS
Piano's Orgels Vleugcis
ARNH.STRAAT.
Bezcekt onze magazijnen; wij bieden
i[J een enorme keuze zoowel in het een-
|/eudigc als in het me^st luxe genre.
Betaling vanaf f 4.per mnd.
Ingenieur Krisler Litiorin,
de meest vertrouwde mede
werker van den lucifarsko-
ning ïvar Kreuger, die te
Parijs de hand aan zich zelf
heeft geslagen, is dcor da
concsrnlelders belast met de
leiding van de reusachtige
Krengerondernemingen.